ember 1917.
COURANT.
67e Jaargang
Leger en Vloot.
Raadsoverzicht.
BIJVOEGSEL ran de «Amerifoortsche Courant» van Dinsdag 4 December 1917.
Van Kalken en Nieuwcndijk. Grondbedrijf.
ternis. Nu heeft de heer Nieuwcndijk erbij gesleept
den droeven naren tijd van den oorlog. Als de heer
Hofland. Algemeene beschouwingen.
De heer Hofland: M. de V., de Indruk, dien ik
kreeg èn van de Begrooting in haar geheel èu van de
toelichting waarvan /ii vergezeld ging. tzas deze, dat
BIJVOEGSEL van de Amersfo irtsche Courant»
De Voorzitter.
Gas-
t Electriciteitatarieven.
'S. 1 ">000. De Inkomstenbelasting steeg in dien
h]d to, In,na 3 ton. zood.u het verh.mdingcijfer ge-
Worden :4 en dat is dus veel gunstiger. Dit wil
echter nog niet /eggen, dat .le gemeente afstand heeft
kunmn doen van de f Xll h(.t ,)lm,„g„,i)k is
dit hedrag lar.ga den vroegeren weg niet uniforme
tarieven hitmen te halen, wordt die /aak ineens zoo
veel besproken in de gemeente en speciaal in den
Rand. Ik heb pas den klemtoon laten vallen op
utnlorme, want daar gaat het eigenlijk an. In dentij.:
dat de gasprij/en uniform waren, heelt men er «een
bezwaar 111 gezien winst le lialon uil het bedrijf. Kn
de heer an Kalken is deg. ne geweest, die zich niet
speciaal keerde tegen het halen van winst, maar hij
meende dat dit bij progressiev e prijzen uit een more. 1
oogpunt niet geoorloofd was. liet standpunt van II
NV is geweest, dat om Begrooting sluitend te
maken, die 175.000 gehaald moesten worden uit de
inkomsten en zij konden niet meegaan met de Com
missie van Hijstand om ze te halen int de reserve.
De politiek van Amersfoort is geweest, om ook do
crisisuitgaven zooveel mogelijk te halen uit de gewone
inkomsten. De heer V.m Kalken vindt dat niet moreel
en niet alleen de neer Van Kalken, maar ik geloof
nok de hoeren Stadig, Nieuwendijk en Oosu-rveen
Maar aan den anderen kant moeten wij met alleen
vragen, wat is de kostprijs, maar dienen wij ook eens
de vraag te stellen, w .t is het waard aan den ver
bruiker, een vraag
Do heer Nieuwendijk: Niet veel M. de V„
want het slecht in den laatsten tijd.
De Voorzitter: In gewone tijden stelt men die
vraag gewoonlijk niet. Nu wordt in de hier voorge
stelde tarieven de progressie zeer aanzienlijk gemaakt.
Wattneer U even voor zich wilt nemen hl/.. 44./met
de door B. ,Nr W. voorgestelde tarieven, dan ziet U de
prijzen der laatste hoeveelheid een grooien sprong
mak.-ii, n.l. van 7 '/a* '5 0,1 20 ct!,lt Deze prijzen
worden gevraagd omdat speciaal voor die categorit-n
die hoeveelheid gas min of meer een soort weelde is.
Dus men vraagt die klassen, heli je wat over voor die
hoeveelheid gas? Is je die niet wat meer waard? Als
Iemand die hoeveelheid vrijwillig gebruikt, dan moet
hij er ook extra voor betalen. Men Is echter niet ge
dwongen om die groite hoeveelheid te gebruiken. Het
is juist ter wille van dc eerste hoeveelheid, die men
bepaald noodig heeft 0111 het huishouden in stand te
houden, dat men heeft gezegd, laten wij hiervoor een
lagen prijs vaststellen Voor die beo re categorie zal
oen verhooging van f - por maand buitengewoon
z.vnr zijn l) heer N'ien v -niijk m .akt or IV At W. een
grief van en zegt, dit gaat eigenlijk in leg.-n de poli
tiek van de Roger-ring. Maar mijnheer Nieuwendijk,
ik kan l' toch dadelijk antwoorden dat de Reg.-oring
bij het vaststellen der kolenprijzen precies hetzelfde
doet. Ais ik het goed heb. wordt voor de to eerste
brandstoffcncenheden een vrij lage prijs berekend, ter
wijl daarna een zeer sterke progressie optreedt en de
stakkers uit de klasse die centrale verwarming herft
moeten reuzonprijz.cn «even, Dus de Kcgcering heeft
in dezen een voorbeeld gegeven aan du gemeenteb •-
Sturcil. Ik geloof dat een beroep op de Regeering niet
opgaat en dat dc vaststelling van maximumprijzen voor
gas een mislukking zou zijn.
Mijnheer Dosten ren, als ik 11 goed. heb begrepen,
hl hl u gezegd, dat het op het oogenblik niet de tijd
was om winst uit de gasfabriek te halen.
Maar aan <l-'u anderen kuil hebt u er toch op ge
wezen, (lat de gasfabriek altijd aan de gemeente geld
tul v
den he,
Holland be
toogd heb, dat het billijk was dat de gasfabriek een
uitkeering doet aan de gemeente. Men vond het verder
in strijd met de commercieel,! belangen van liet bedrijf.
Maar daarom hebben B. NV. uitdrukkelijk gezegd
noodtoestand en de prijzen der door hem '-rkorhte
waren op woekermanier te hebben opgedreven. Verder
dat door p. g. Hofland, na opvordering van het aan
hem verschuldigde, van zijn clicntecle contante beta
ling zou zijn gevorderd. Dus eerst de schuld be
talen en dan contant geld voor de waren.
Hofland toont glashelder aan en staalt dat met re
keningen, order-briefjes en weekboekjes zijner begun
stigers, dat hem geen schuld treft en
belastert.
Verschillende sprek-rs voeren over deze zaak
hot woord, vaak "P vrij heftige wijze.
Hulst en De /.wart dienen de volgende motie
Het is de vergadering na de gehouden (.iscu
1 hem
De V.m
1 El,1.
op hlz.' 440: «Ten einde later misverstand hierover
te voorkomen, meunen wij er op te moeten wijzen,
dat zoowel door de limileering van het verbruik, als
door .ie kolenprijzen, de bedrijfsbelangen geheel on-
derges' hikt zijn geworden aan die .Ier huishouding
van «ie gemeente. Dat is het juist. Wij kunnen hel
bedrijf, zooals bet op hel oogenblik gevoerd wordt,
absoluut niet meer vergelijken meteen bedrijf uit den
normalen tijd. In gewonen lijd hebben wij zooveel
kolen als wij willen. Mijne he, ren, ex. useer mij even,
ik wordt intercommunaal opgeheld. (De vergadering
wordt voor erkele minuten geschorst I lierna vervolgt).
De Voorzitter: Mijne hoeren, op het ooge
lib, 11 wij niet zooveel kolen ter beschikking
•wonen lijd en wij kunnen niet de hoeveelhei,
afnemen die wij willen. Wij zijn gehouden aai
iblik
t,loeien
•oker
best te
Hier
voorgrond, liet i
van bet bedrijf
om de eenvoudig
maak mij sterk
voorafgegaan do,
door dat lid, da
t rijst
t Wl]
ho<
liik «as le verkoopen
het niet kunnen Ik
voor de gasfabriek
den directeur en speciaal bijgestaan
hier met B. .V NV. meegaat en die
f koopman is. er wel degelijk liet groote voordeel
mogelijk op te voeren. B. NV. hebben onder de
oog en gehad een staatje van den directeur waaruit
zeer duidelijk blijkt, dal bij aanmerkelijke opvoering
.Ier productie de productieprijs per eenheid aanmerkelijk
daalt. Kn wanneer die gewone tijden terugkomen en
wij zooveel mogelijk kolen zullen kunnen krijgen,
liefst tegen lagen prijs dan spreekt het vanzelf dat
wij zullen trachten de productie weer zoo hoog moge
lijk op te voeren.
Kn dan komt het common iecle gedeelte weer naar
voren. Hoe de prijzen dan zullen zijn, kunnen wij
niet voorspellen.
De hee:
angenorr
Ooi
Maar het beginsel wordt
De Voorzitter: Jawel, maar hoe het verdergaan
zal daarvan hebben li. NV. ook geen voorstelling,
liet zou verkeerd zijn voorop te stellen, dat wij nu
in alle opzichten al gebonden waren aan het progres-
sief tarief en reeds in dezelfde mate als op liet oogen
blik. Misschien kunnen wij later een verschil maken
van 1/4 of 1 2 cent. l)il is reeds v.m zeer groote
betekenis voor de gemeente, waar wij te doen heb
ben met een hoeveelheid van 4 millio-u .ND. Een 1/4
cent per M' zou dan opbreng n f 10.000. De heer
Nieuwcndijk behoeft niet bang te zijn dat ook in de
toekomst de commercieel,: kunt niet tol zijn recht zal
komen.
Kr is opgemerkt dat dc groote gezinnen hieronder
zouden lijden, maar B. .V NV. lichtten getracht aan dat
bezwaar zooveel mogelijk tegemoet le komen door
5; van 6. 7 en -S en van 9 en meer personen.
NVij lioudeu dus wel degelijk rekening n,et (|e samen
stelling van hel gezin, waai bij dc gioote gezinnen
zoo min mogelijk worden getroffen.
Mijnheer Nieuwendijk, 11 heeft eenige autoriteiten
aapgehaalden wrl speciaal de heereu Volmer en Treub.
Met spijt mij dat ik geen namen bij de hand heb, maar
het zou mij weinig moeite kosten van mijn kant ook
eenige namen te noemen. Ik geloof echter dat dit
weinig zegt. Treub is de man, die de bedrijven ge-
mecutelijk heeft gemaakt, en die begonnen is er zelf
winst uit te halen. Als u eigenlijk consequent bent,
dan bent u tegen -exploitatie van gemeente-bedrijven,
li heeft gewezen op het gevaar, dat in normalen tijd
winst wordt gehaald uit de bedrijven, die we in crisis-
net vcrreicenKanioor ons straks zal voorleggen,
l il w.,t de gemeente te nemen heeft in Duitsche
sen of papier, natuurlijk nader te verrekenen. NVij
len trtet overzien, welke gevolgen het nemen van
ietpapier, waartoe de gemeente natuurlijk genood-
t is, zal hebben. U voelt wel. bet log'sche gevolg
ior het bedrijf, hoe moeilijk wij komen te staan
een calculatie van den kostprijs. Wij zijn verplicht
predict te nemen, want alleen op die wijze zal het
•nbureau ons via het verrekenkantoor de kolen
I )e heer S t a d i
heelemaal opgaat c
van de Kolenvoor/
M. de V., ik geloof, dat het niet
wanneer we het crediet ten laste
ning brengen, den koletiprijs op
Firma A. 11 van CleefT".
maanden t
cent. Bij regcl-
ni ontoigenings-
lers worden in
BUREAUX
KORTE GRACHT 9
VALKESTRAAT 19.
Postbus q. Telefoon 19.
hem
Pa
appasser was
9 Juli tot 14
verblijf van
erd hem eiken d;
g toegestaan, waarbij hij, volgens
.ft vergezeld was van een wandcl-
niccst.il bestaande uiteen sergeant
en enkele manschappen. De heer
liep dan vooraan.
Oedsel is steeds goed en voldoende
list pii Wetenschap.
le, ihovcu-avond door
r ,1 r i c Lamond, „Amicitia"'
•11 reïncarnatie van Beethoven was
aangekondigd, deze begenadigde
ar, Erédèric Lamond, en als zoo-
telt hij zich ons geopenbaard gis-
NVat te zeggen van dat spel, dat
1 volmaaktheid voor tuis gewone
gen haast niet te benaderen, niet le
is. We kunnen alleen inaar luisteren,
n in diepe bewondering voor een
itig kunnen. In stillen eerbied, waar-
ten slotte uiting hebben kunnen
•or een langdurig applaus, dat dezen
begenadigden kunstenaar ettelijke
•rvigricp. In vervoering rezen de
•rs op tia de brillante, dc adem be-
wedergave van de Sonate Appns-
K-moll, Op. 57. Waren wij Hollan-
iat oogenblik nu eens geen nuch-
anders geweest, we zouden dezen
tl Beethoven-vertolker, bejubeld,
itane ovatie gebracht hebben. Nu
teen een warm handgeklap, waarin
stenaar zal hebben kunnen beluisle-
liepen eerbied en onbegrensde be-
g voor hem.
n we huiswaarts getogen, onder
uk van dat alles overweldigende,
1st niet te omvatten klanken-weelde
'óór dien hoorden we Beethoven
uilen we ooit weer hooren de So
lar, op. 31 no. 3, zóó als dezen
fonkelend het Scherzo, zóó su-
Meuuetto? Jin dan de Sonate
c-nioll, op. 13, tnet het schitte-
egro multocon brio? Is een meer
ii.- hoorders bctoovercnde weder-
<na.tr van de «Seclis neue Baga-
tis op. 119, als Lamond deze-'.
Jen in den aanhef reeds: tegen-
zoo volmaakt kunstenaar, die
1 vertolkt, als ware liens geest in
varen en speelt dus niet Lamond,
componist zelve, past slechts een
luisteren, een verzonken zijn in
wondering. Hel eenige, waarmede
ion betalen de tol onzer vertering
t genie als Frederic Lamond.
J. II. I... 39 jaar, teckenaar. zwervende,
verduistering van een rijwiel ten nadeele
van NV. Pon, hij wicn hij het huurde, ter
wijl hij liet hier ter stede verkocht, vijf
maanden gevangenisstraf, met aftrek van
het voorarrest. Dc eisch was zes maanden
gevangenisstraf.
NV. v. K., 47 jaar. werkman alhier, dief
stal van een dennehoom ten nadeele van
den Staat, fj boete subs. 3 dage'n hechtenis.
D-r. koopman. 1). J.
beiden alhier, diefstal
en nadeele van nir. NV.
Lensden, allen 2 dagen
II. D.
H. dé Beaufort 't
gevangenisstraf.
S. v. B. 2, jas
diefstal van hout, ten naileele
moentc Amersfoort, I 3 subs. 3 dagen hechten.
K. A. v. I).. 54 jaar, zonder beroep alhier,
diefstal van aardappelen, ten nadeele van
J. te Hoogland 1 maand
gevangenisstraf.
lompenkoopman alhier,
ItKCIlTZ VKU.Y
ii* ile rircclilsclit' Ui'i'lillmiik.
Strafzitting,
ltstond een koopman van hier,
diefstal van een denneboom van
geveld hout. dat op afgesloten terrein
I .aaglandschenweg lag. Het bleek
hij den boom had willen verknopen.
I thuis voor brandstof gebruiken,
litie-agent had hem onderweg aan-
II eu proces-verbaal opgemaakt. De
I al dikwijls verootdeclingen «nder-
M. eischte 7 dagen gevangenis-
Uitspraken.
V., 22 jaar. arbeider alhier, mis-
g van den politieagent C. W. Mooger.
a wedcrspannighcid, zes weken ge-
sstraf.
De opperbevelhebber heeft bepaald,
voortaan aan de gehuwde militairen der
depóts 4 dagen verlof per maand kan wor-
verleend en aan de ongchuwden 3
dagen, terwijl dit tot heden was 3 en 2
dagen, een uitbreiding van bet verlof, waar
op ook in het voorloopig verslag der Oorlogs-
begrooling wordt aangedrongen.
De opperbevelhebber var, land- en
zeemacht heeft bepaald, dat de dienstplich
tige onderofficieren van de lichting 1912
der infanterie, vesting-artillerie, genie en
pontonniers, alsmede de dienstplichtige ondet-
officieren van de lichting 1911 en 1912 der
pantserfort-artilierie en der torpedisteti. op
30 November e.k., de dienstplichtige korpo
raals en manschappen van het nog onder
de wu|K'nen zijnde gedeelte der lichting lol4
van de infanterie, pontonniers, pantser f. rr-
artillcrie «mi torpeilisten omstreeks 2 1 Decem
ber e.k in het genot van onbepaald tkleiti)
verlof zullen gesteld worden.
liet vervoer der omstreeks 21 December
vertrekkende verlofgangers kan om opeen-
hooping oji de spoorweglijnen te voorkomen
over 18. 19, 20 en 21 December worden
verdeeld.
Gistermiddag zijn we door de begroeiing
heengekomen, na 5. zegge vijf zittingen. Kn
't had zoowaar maar een haartje gescheeld,
of we hadden er nog een zesde bij-gekregen.
Gelukkig wist de voorzitter gistermiddag
het gevaar t - bezweren. Klokke vijf viel de
laatste hamerslag en was de begrooting
achter den rug. NVat een gelukwetiscb
waard was.
Dinsdagavond was feitelijk een dubbele
zittii g. eerst de agenda van de gew- ne
vergadering op dien avond en daarna nog een
stuk hegrooting. welke hoofdzakelijk v- .-.ijd
was aan de s.dariceritig van den directeur
van Gemeente-werken.
Dc voorzitter stelde aan (le orde het aan
gehouden voorstel om den directeur f4250 -
te geven. De heer l.einweber vond'tdaarbij
noodzakelijk, ter inlichting van den heer
De Kempenaer, die de vorige vergaderingen
niet had bijgewoond, in herhaling te treden
van het door hem in eerste instantie ge
sprokene. Een voorbeeld, datdoordeheeren
Kroes en Van Kalken gevolgd werd, met
dier. verstande, dat beide laatstgenoemde
heeren, en in 't bijzonder de heer Kroes,
nu den directeur een grooten pluim op den
hoed staken. Me dunkt, allen, die de ver
gadering van Vrijdagavond bijgewoond
hebben, moeten nu eveneens paf gezeten
hebben over een zoo aanmeikeli front
verandering.
