COURANT.
Zaterdag 8
December 1917.
No. 8964
67e Jaargang
BIJVOEGSEL
BINNENLAND
HOOFD-REDACT JR
J. Colts". RUG A ART.
AMERSFOORT.
Uitgave van «ie Drukkerij „l)o Amersfoortsehe Courant, voorheen Firina A. H van Ch'efT'.
Verschijnt Dinsdag-. Dotnlcnlng- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden 1.—
franco per post/1.15. Advertenticn 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieele- en onteigenlngs-
advertontiCn per regel 15 cent. Keciamos 1 -5 regels ƒ1.25 Bewijsnummers worden in
rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 5 cent.
Bij ad verten tiGtt van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAUX
KORTE GRACHT 9
VALKES I'RAAT 19.
Postbus 0. Telefoon 19.
Bij dit nummer behoort als
het vervolg van hot Stenographist Raacjs-
verslag.
Menie licnlinfilo.
Treuren met de weenenden is betrekke
lijk gemakkelijker dan jubelen met de blij
den. Zoover zijn wel (ie moesten gevorderd
op den weg des naastenliefde, dat het Ped
van anderen eu dan in de eerste plaats van
hen, die tot de dagclijksche omgeving be
lmoren, hen aandoet, in die mate zelfs, dat
men een offer zou wiilen brengen om die
smart af te wenden. En daarom is liet den
mensch goed om niet alleen te staan in de
wereld. Een zelfgenoegzame tr its moge
soms den een of ander de verklaring ont
lokken, dat hij geen behoefte hoeft aan
sympathie dat hij zijn eigen pak wel op
de schouders kan dragen in zonnige da
gen valt net niet zwaar er mede voort te
wandelen. Maar laat (1e levensstormen eens
losbreken, de in eenzaamheid zich ver
heffends eik heeft dan minder weerstands
vermogen en hij gaat eerder verloren als
er geen boomen om hem heen staan, aan
den voet, die de rukwinden opvangen cn
breken. Wij dragen elkanders lasten, niet
alieen omdat we ons solidair gevoelen te
genover de wisselvalligheden en teleurstel
lingen in het leven, doch ook omdat we
geheel onzeker zijn, hoe nabij liet oogenbhk
is, waarop het ons een weldaad zal zijn, j sta. is niet,
als ook onze vracht over meerdere schou- j tot behoud
ders wordt verdeeld.
Dwaas is alzoo een iegelijk, die durft zeg
gen Ik bemoei me niet met anderen en
heb maar liever, dat niemand zich met mij
bemoeit. Wie zoo spreekt, kent de hetee-
kenis der woorden niet, of hij meent niet,
wat hij beweert.
Gelijk al het menschelijke onvolmaakt 1»
staat er ook menigmaal een stempel van
onvolkomenheid op de deelneming, die aij
anderen betuigen of betoonen, en van de
wijze, waarop wij in de Icvensoinstai diglto-
den van anderen zoeken door te dringen
om de maat te bepalen van het ntedegevel.
Het is niet overbodig, er op te wijzen, dut
ook hier grenzen zijn, die het raadzaam is
niet te overschrijden.
Volmaakt in strijd met hetgeen wc boven
zeiden van bet deelen van lief en leed, is
het bekende voorschriftWilt gij den vrede
bewaren, bemoei u dan niet met andermans
zaken. Hoe dit te rijmen, als het toch waar
is, dat sympathie onbestaanbaar is zonder
bekendheid, en deze niet te verkrijgen is
zonder een meer dan oppervlakkige beschou
wing van hetgeen onzen naaste aan t hart
ligt, zonder een bilk te slaan ill zijn woning,
te welen te konten, wal hij doet en zegt
en denkt. - zonder een stuk van zijn leven
aan het eigen leven te verbinden?
En dan bemoeien, dal is zu.-li moeite
ven. In «mistigen >"'1 krachtigst hewn*
van een levendige belangstelling, dat alle
denkbeeld van onverschilligheid ui^ uit.
Men gevoelt het - er z.jn Uu r I»
richtingen. De eene leidt hem. di* ha.r
volgt, tot de onbaatzuchtige gave \.u.
rijkdommen zijns gemoeds en zoo
van de werken van zijn handen aan dcc
evenmens, h. wiens druk men verin-hun tn
wiens geluk men verlioogen
J„C ..*,1 „a,r h« naJw
g",r^L'r^JttiüS
S Ui"'.!"V. ,'jil a'.
moet dienen om den goeden «eg
slaan
De geheelc zuivere
eeuige bijgedachn
zelfzucht, die ,i(.hts
Wie altijd
sterk in verdenking, dat hij in eigen hof
het onkruid stilletjes laat groeien.
Om de juiste maat te bepalen waarin cij
de wijze te leeren kennen, waarop wij ons
met de aangelegenheden van den mode-
mensch hebben bezig te houden, is boven
alles één ding noodig - en dat écne ja.
elke tocht op het terrein der zedelijke le
vensbeschouwing moet wel op datzelfde
uoper
duig
schenliefde.
- dat
liuitcnlaiiiische Kroniek.
Terwijl alle aandacht gevestigd blijft op
de revolutie in Rusland, niet al haar uiterst
belangrijke gevolgen, speelt zich in l'ruisen
eveneens een revoiutio ;.f, zij 't dan, geluk
kig, een van minder bloei, gen aard, doch
van haast niet minder Pruisisch en alge
meen belang. Metdeze onbloedige revolutie
bedoelen we de kiearcclulicrvorming lil
Pruisen, welke een voorname stap is in da
richting, die als einddoel heeft de ontvoog
ding van het Pruisische volk, dc wegko
ming onder liet conservatieve juk. Terecht
heelt de rijkskanselier, hij de behandeling
111 den Pruisisehen Landdag de opmerking
gemaakt, dut deze ontwerpen betcckcncn
een keerpunt in dc biitucnlundscho geschie
denis van Pruisen. Dit zal in brecde kringen
leedwezen en ernstige bezwaren te voor
schijn roepen, aldus de kanselier, maar de
taak der echic politiek tot volbehoud van
den staat, op welk standpunt ik volkomen
niet, zich onder alle omstandigheden
het bestaande te bepalen.
Gij moet in de gegeven omstandigheden
ook moedig en vastberaden nieuwigheden
ter handen nemen, als dc behoefte der
volksontwikkeling die eisebt. Dat is naar
mijn diepste overtuiging nu het geval
Het kiesstelsel is niet langer houdbaar,
waarover al vóór vijftig jaar prins Bismarck
zijn bekende vonnis heeft geveld. Het Is
onhoudbaar met het oog op dc ingrijpende
wijzigingen, die de wijze, waarop het volks
lichaam is samengesteld, ondergaat. Gij
/uitliet vaderland den grootsten dienst bewij
zen, wanneer gij bet ontwerp, natuurlijk na
degeiijk onderzoek,overeenkomstig de grond-
wetbepalingen goedkeurt.
liet or.tw-rp over hel Hoerenhuis stuurt
erop aan. dit iu het volksleven stevigen
wortel te doen schieten.
Door centrum en linkerzijde word dc
rede van llcrtling met levendigcii bijvul
ontvangen, maar toen dc minister van bin-
ncnlandschc zaken, dr. Drews, de toelich
ting op de nieuwe kieswet gaf, kwam het
verzet van de rechterzijde reeds los in den
vorm van scherpe onderbrekingen.
Voor zoover zich de bladen over de kies
recht. icbaucn van dm eersten dag uiilater,
;iiig, dat nog heel
strijd gcstre-Jc
I dat (ie wetten
zal r
eten worden,
»Ook
het c
ml gemie diij.
zullen
werp n
Dit zal
ir het
t definitief kunnen
iic-vergaderingen
te wijding.
het gewaad van een ''"K1'' ll'
S TAbï InTandorman» tuin, ligt
beslisst
sprekingen in d(
kunnen geschieden».
In de .Volkszeituug» wordt het als een
verblijdend verschijnsel beschouwd, dat in
zooverre reeds aan klaarheid zou gewonnen
zijn. indien de regeering bereid was ten op
zichte van de kiesrechthervorming haar
1,ionen, liet blad wenscht de
graaf Hertling geluk en is
meening, dat de rede van den minister
Binnenlaiidsche Zaken getoond heeft,
die de beteekenis
vasten v
dat hij
des tijds
staatsm.
rstaat. Zij ademt den geest van
uil. geslacht der loopgraven.
De .Vossische Zeitung» schrijft;
De strijd der conservatieven tegen het
gelijke kiesrecht zal ten slotte in het mid
delpunt van de kiesrechthervorming staan.
Hij zal des te interessanter zijn, daar de
rede van Heydebrand opnieuw heeft be
wezen, welk een fijn politiek instinct deze
kleine fi actie bezit, die tot dusver in het
Pruisische Huis geheerscht beeft».
De «Freislnnige Zeitung» wijst erop,dat
het een bijzonder eflect maakte, toen een
man als Hertling te kennen gaf. dat het
geen politiek van staatsbehoud was, zich
onder alle omstandigheden te beperken tot
behoud van het bestaande, doch integen
deel moedig de hand moet worden gelegd
aan de doorvoering der hervormingen.
De Vorwarta» constateert met voldoening,
dat dc regeering zich ten doel stelt alle
constitutioneele middelen aan te wenden, om
haar ontwerp door te voeren. Men bemerkte
aan dr. Drews, dal hij den geest van den
nieuwen tijd, waarvan de conservatieven
geen jota hebben verstaan, begrijpt en dat
hij een einde wil maken aan de tot dusver
in Pruisen toegepaste pr act ijk van de be
voorrechting der heerschende klasse en het
volk een toekomend aandeel aan de wet
geving wil verteenen.»
De eerste lezing van het ontwerp is thans
zoo goed als geëindigd.
De houding der nationaal-libcralen zal
beslissend zijn. Zonder de nationaal-libcralen
is geen meerderheid denkbaar. Dat is des
te gewichtiger, omdat de houding van de
vrije conservatieven zich dekt met de hou
ding der nationaal-liberalen. De nationaal-
liberalcn schijnen een proportioneel kies
recht te wcnschen.
De correspondent van de «Kttln. Volks-
zeitung» te Berlijn meent, dat nog niet met
het verwerpen van het regeeringsontwerp
rekening behoeft te worden gehouden.
Iu Rusland blijft de toestand min of meer
onzeker, ook ton opzichte van de vredes
onderhandelingen. Waarmede men nu al
zoo ver gevorderd Is. dat. ingaande 7 De
cember de wapens gedurende tien dagen
zullen rusten.
De geruchten winnen veld. dat de maxi
malisten zich gereed maken om de krijgs
gevangenen vrij te laten.
Trouky spiegelt den soldaten voor, dat
zij, van het front terugkserend, hun wapens
zullen mogen houden ter verdediging van
hun klassebelangen tegen de bourgeoisie».
Volgens de «Nowoju Sjisn» heeft Lenin,
op voorstel van Krylcnko, generaal Tscr-
batsjef, bevelhebber aan bet Roemeensche
front, tot opperbevelhebber heeft benoemd.
De generaal schijnt zijn benoeming te heb
ben aanvaard.
Do Daily News» verneemt uit Petrograd
Eén ding is duidelijkbijkans geheel
Rusland is van meening, dat de oorlog tot
eiken prijs moet worden gestaakt. Dc »Dialy
Naroda», het orgaan van het centrale co
mité der revolutionair-socialistische partij en
tegenstander van de regeering der soviet,
schrijft in dezen zin
Volgens Trotzky is er niets hekend om
trent de buitenlandsche attache's in het
hoofdkwaitier, doch men veronderstelt dat
zij naar Kief gevlucht zijn.
Trotzky heeft verklaard, dat Duiischland
zal verwittigd worden, dat, mocht de vrede
gesloten worden, het geen troepen zal mogen
vervoeren om Engeland en Frankrijk op
het Westelijke front te verpletteren han
gende de onderhandelingen.
Van het Oosten verplaatst zich de be
langstelling naar de West- en Italiaunschc
fronten, waar thans weer met verwoedheid
gestreden wordt. Met nieuwe successen voor
de Duitschers.
De Engelschen werden bij Kamerijk ge
dwongen tot een terugtocht, waar hij zij
het grootste gedeelte van het onlangs bij
verrassing gewonnen terrein moesten prijs
geven en ongeveer evenveel gevangenen en
stukken geschut in handen van den vijand
lieten, als zij hem voorheen hadden afge
nomen.
De Duitschers drongen op 10 K. M.
breedte 4 K. M. diep in de geallieerde ge
lederen, veroverden vier dorpen, deden het
aantal krijgsgevangenen stijgen tot 9000 en
maakten 148 kanonnen en 716 machinege
weren bult.
De Engelsche overwinning, waarover in
de »old country» eens groote geestdrift
hecrschie, is dus teniet gedaan. Voor de
zo'iveelstc maal weer duizenden jonge men-
schenlevens tevergeefs opgeoflerd.
Op het Italiaannche front gaat 't den ge
allieerden al evenmin voor den wind. De
Centralen hebben in een stormaanval de
Melatta veroverd. En hiermede z a 1 ver
moedelijk de geheele Piavc-Iioie onhoud
baar worden en dreigt de aanstaande val
van VonetiP, liet is nog wel niet zoover,
doch in de Italiaunschc stafbcrichteu zelf is
herhaaldelijk de Melatta aangewezen als het
feitelijke kardinale punt der verdedigingslinie,
de stelling waarop het geheelc bergfront
steunt en welks verlies den vijand van uit
het Noorden toegang verschaft tot de laag
vlakte achter dc l'iave, waardoor natuurlijk
deze linie vervalt.
Buil 11 000 gevangenen en 60 stukken
geschut, 't Heeft met dit al den schijn of
de Centralen en speciaal dan de Duitschers
in kracht winnen naarmate de oorlog langer
duurt. Te oordcelen althans naar een bericht
in het Handelsblad volgens hetwelk in het
officieele overzicht van den militairen toe
stand, wekelijks door de regeering te Was
hington uitgegeven, wordt gesproken van
Duitsche voorbereidingen voor een nieuw
winter offensief aan hot Westelijk front en
de meening wordt geuit, dat de Duitschers
zullen trachten door een mobiele oorlog
voering een beslissing te krijgen, voordat
Amerika voor actieve deelneming aan den
strijd gereed is.
Dc Morning Post» sluit zich bij deze
Amerikaansche meening aan cn blijkt niet
heel gerust. In den oorlog Is niets zeker,
meent dat blad. En het betoogt dan dat het
noodig is alle beschikbare mannen op te
roepen en de munilicproductie tot het uiterste
op te voeren. Het wil daarom den dienst
plicht ook tot Ierland uitbreiden, dat zou
tenminste een kwart millioen prachtige sol
dalen leveren."
Een kwartmillioen prachtige soldaten meer.
Een handje-vol op de 25 millioen die in het
veld staan. Een handje-vol ook tegenover
de ettelijke millioenen, die nu den oorlogs
moloch zijn ten offer gevallen.
De heeren achter hun schrijftafel ilocre-
teeren een kwartmillioen meer. 't Wordt
tijd, dat al de scribenten, van welk land
dan ook, die de voortzetting van dezen
massa moord propageeren, den weg volgen
van de zooveel millioenen, die hun zijn
voorafgegaan.
I liet conflict Treub-Posthuma is nog
j niet opgelost. Meerdere bladen lanceeren
zelfs het bericht, dat Posthuma zal heengaan
ee wellicht worden opgevolgd door het lid
der Tweede Kamer van Beresteyn
Het officicuse llaagsche corresjnmdentie-
bureau haast zich met beslistheid te verze-
I keren, dat deze berichten volkomen uit de
1 lucht gegrepen zijn. De zaak verkeert nog
in hetzelfde stadium als toen minister C'ort
van der Linden zijn bekende verklaring
daaromtrent in de Tweede Kamer aflegde.
Er wor t nog steeds ernstig naar gestreefd
tot een bevredigende oplossing te komen.
In de Memorie van antwoord op het
afdelingsverslag over de begrooting van
Buitenlandsche Zaken deelt de minister
mede. dat de Duitsche regeering een extra
levering in eens van 50.000 ton cn een
1 verhooging van de maandelijksche levering
met 30.000 ton tot 1 April heeft toegezegd.
I Hierbij is in het oog te houden, dat de
levering van kolen uit Belgiö bijzondere
bezwaren ondervindt en dat derhalve van
daar waarschijnlijk belangrijk miuder zal
zerkregen. Met het crediet zal hier
mede rekening worden gehouden.
De gesloten overeenkomst zal aan de
aten-Generaal worden medegedeeld, zoo
dra zij door beide regeeringen is bekrach
tigd. Dat is echter nog niet het geval, wijl
op verschillende punten een voorbehoud is
gemaakt, liitusschcn werkt zij reeds wat
ile kolenleveriiig betreft. Een der belang-
rijkste punten waaromtrent nog geen over
eenkomst is gekregen, is de levering van
■taal en ijzer voor den scheepsbouw en dc
is geheel doorgedrongen van het
belang der in het Vourloopig Verslag vcr-
'ite bezwaren, die hij dan ook uit den
weg tracht te ruimen.
Aan de leden der Stuten-Generaal eu
de ministers is een schrijven verzonden
r het hoofdbestuur der Vereeniging voor
Vrouwenkiesrecht, om er op te wijzen dat
in de nieuwe Grondwet wederom onder
scheid is gemaakt tusschen burgers van
hetzelfde laud, waardoor de vrouwelijke be
volking, zoolang geen kieswet dit veran
dert, zal blijven het gehoorzamende deel,
tegenover de mannelijke, die het uitsluitend
bevelende deel zal zijn.
liet adres spreek 1 de hoop uit, «dat Gij,
leden der Tweede Kamer, u bewust zijt
van het feit, dal den vrouwen van Neder
land groot onrecht werd aangedaan en dat
ieder Uwer, die door de kiezers daartoe
weder in de gelegenheid zal worden ge
steld, zal willen medewerken, dat dit on
recht door een spoedig en krachtig initiatief
worde opgeheven».
Mej. C. P. van Asperen v. d. Velde
(aftr. 1922) heeft ontslag genomen als lid
van het hooldbestuur der Maatschappij tot
Nut van 't Algemeen.
Prof. dr. 11. Y. Groenewegen en de heer
H. P. J. Bloeniers moeten op 1 Juli a.s. als
hoofdbestuurders aftreden.
l)e volgende dubbeltallen zijn opgemaakt
Vacaturc-inej C. P. van Asperen v. d.
Velde I. mevr. M. BoissevainPijnappel,
te AmsterdamII. m« j. C. C. Voute, te
Amsterdam.
Vacature jirof. dr. II. Y. Groenewegen
I. mr. J. II. Thiol, districts-sclioolopziener
te Amsterdam; II. mr. J. van Woudenberg
llumsira, advocaat en procureur te Amster
dam.
Vacature-H. P. J. Bloomers I. mr. dr. S.
Syhenga, griffier der Provinciale Staten van
Groningen; II. dr. E. van Weideren baron
Rengers, voorzitter der Friesche Maatschap
pij van Landbouw, te IJsbrechlum.
Sinds eenige dagen deed het gerucht
de ronde, dat er planneu in voorbereiding
waren om door tijdelijke verhooging van
de spoorwegtarieven een al te grooten toe
vloed van «Kerstreizigers» te voorkomen.
Bij informatie ter bevoegrier plaatse bleek
het 1 landclsblud, dat dit gerucht allen grond
van waarheid mist. De spoorwegmaatschap
pijen zijn integendeel van plan om door het
uanlasschcn van eeuige voor- en volgtrcinen
in (ie ongetwijfeld grootere behoefte aan
plaatsruimte iu de eerste plaats voor mili
tairen, maar daarnaast ook voor gewone
reizigers, te voorzien.
De kolenschaarschte in aanmerking ge
nomen, zal het aantal extra-treinen uit den
aard der zaak gering en de capaciteit ervan
niet hijzonder groot zijn.
I Iet blad raadt dan ook een ieder, die de
Kerstdagen elders wenscht door te brengen
ten zeerste aan, reeds eenige dagen te voren
te vertrekken en het zoo in te richten, dat
men niet den resten December de terug
reis behoeft te aanvaarden.
Wordt hiermede door het reizend publiek
zooveel mogelijk rekening gehouden, dan
hopen de spoorwegmaatschappijen ondanks
de abnormale omstandigheden al te groote
vertraging te kunnen voorkomen.
