Dinsdag I
Januari 1918.
No. 8973.
68e Jaargang
BINNENLAND
IHtgav© vsim de Drukkerij „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H van Cleefl"»
HOOFD-REDACTEUR
J. Corn. RUG A ART.
AMERSFOORT.
BUREAUX:
KORTE GRACHT 9
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden j 1.—
franco per postƒ1.15. Advertedtiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieele- en onteigenings-
advertentiên per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels ƒ1.25 Bewijsnummers worden in
rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 5 cent. VALKESTRAAT 19.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. Postbus 9. Telefoon 1
Nu open uw lasch door 't jaar gevuld
Is 't jaar gekomen
Met vele beloften,
Maar heeft ontnomen
Veel meer dan hij eens u beloofde?Durft
Gij klagen?
Is het aan u of aan h e m om te vragen
Aan wien de schuld
Nu vlei met ons den doode neer,
In 't stil Verleden.
Een jaar van uw leven
Is weggegleden
Zaagt gij er velen gaan Wacht gij er meer?
Herdenk! Want zij keeren; getuigen eens saam
Van uw Weleer.
Marie Boddaert.
Buitinliiudsche Kroniek.
De eerste phase van de vredes-onder-
baudelingeu te Rrest-Litnwsk is achter den
rug. Zaterdag is de conferentie gesloten
voor een zt s laagscht: pau/e, in welken
tijd het antwoord van de Entente door de
Centrale wordt tegemoet gezin, üf't komen
zal en bevredigend zal zijn De uitingen
van de leidende persoonlijkheden en de
leidende pers in de Entenu-landen geven
weinig moed. De Fransche nut ister Pichon
liet zich over de onderhandelt"-n als volgt
uitWtj zuilen den oorlog eerst dau als
gewonnen beschouwen, wui.ucer Duitschland
zal verklaren, dat het bereid is een vrede
te aanvaarden, welke op het beginsel van
rechtvaardigheid en van het herstel van be
gaan onrecht gegrondvest is Du geallieerden
willen ook ten onafhankelijk en ondeelbaar
Polen met alle waarborgen voor een vrije
economische en militaire ontwikkeling. Men
begrijpt licht, dat Duitschland en Oostenrijk
weigeren om hun vrede zonder annexaties
nader toe te lichten.
De dag, waarop men onmiddelijk met
vredes- voorwaarden tot ons zou komen,
zullen wij deze lesamen met onze boudge-
nooten onderzoeken. Een dusdanig indirect
vredesaanbod echter verdient r.iet te worden
overwogen. De Russische onderhandelingen
zullen öf tot het doel leiden en dan zal dit
de capitulatie van Rusland wezen. Of de
onderhandelingen zullen mislukken. In beide
gevallen zal de oorlog worden voot.gezet,
Oogenschijnlijk beduidt het een groot succes
voor Duitschland en Oostenrijk-Hongarije
om de vrijheid van bewegen aan ons front
te bezitten. Duitschland heeft zich de on
mogelijke taak gesteld de wereld te over
winnen, doch de wereld zal overwinnen en
de Franschen zullen een aauzienlijk aandeel
in de overwinning hebben
Lloyd George heeft zich in een brief
aan de Trade Unions, in vergadering bijeen,
ter bespreking van den toestand, tn den
zelfden geest Uitgelaten en ook de Unions
hebben zich daarbij aangesloten.
lu een bespreking van deze arbeiders
conferentie zegt de Daily Teiegraph, dat
de liritsche arbeiders, blijkens de genomen
beslissingen vast besloten zijn kraclitigeu
steun te verleenen aan de oorlogvoering tot
zekere doeleinden zijn vei .vezenlijkt, o.a.
het volledig herstel van de Belgische on
afhankelijkheid met vergoeding van de aan
gerichte schade; de regeiing van de toe
komst der onderworpen nationaliteiten op
den grondslag der vrijheid van deze volken
om hun eigen lot te bepalen en eindelijk
de territoriale regelingen, noudig ter verze
kering van den wereldvrede door onderlinge
overeenkomst eo iii overeenstemming met
dat beginsel van nationale zelfbeschikking.
Tegenover deze felle, van onverzoenlijk
heid getuigende uitingen, staat een wat
milder bericht iu de Manchester Gurdian,
volgens welk blad er in de verantwoorde
lijke Engelsche kringen geen neiging bestaat
om met de Duitsche voorstellen oen spot
drijven, noch om te weigeren ze in nauw
gezette overweging te nemen. Zij zullen, zij
het ook met wantrouwen, nauwkeurig
worden onderzochtwant op hel eerste
gezicht is men geneigd ze te beschouwen
als een ernstigen stap van de zijde der
Contralen, om tot vrede te komen.
Indien de verplichting, om Belgie, Servië.
Roemenië en Montenegro te herstellen wordt
uitgewerkt op een wijze, die geen misver
stand meer toelaat, en indien dit bovenal
samengaat met een schadeloosstelling aan
België, zou dit, althans voor de houding
der liberale partij iti het parlement, een
groot verschil maken.
Zou 't, in plaats van met wantrouwen
zich stellen tegenover het aanbod der Cett-
tralen en het schermen met groote woorden
en lange redevoeringen, overvloeiende van
overwinningszekerheid, niet logischer zijn
en meer bevorderlijk aan het verkrijgen
van de zoo noodige klaarheid, wanneer men
ook van Entente-zijde kwam met een dui
delijke omschrijving van de oorlogsdoel
einden Een omschrijving dan gespeend
van alies, wat doet denken, aan den be-
ruchten slag om den arm.
Van Russische zijde heeft men intusschen
alle hoop, dat de nu tijdelijk gestaakte on
derhandelingen zailen voeren tot den zoo
vurig verbeid wordenden vrede.
In de sluitingsvergadering van Zaterdag
stelde de voorzitter, Ibrahim Hakka pasja,
in het licht, dat de door hem bij de ope-1
i.ing van de conferentie geuite hoop, dat
üo ai beid spoedig tot een bevredigend
einde zou worden gebracht, niet ijdel is
gebleken. Bijna al de moeilijke vragen, die
een oorlog van drie-en-half jaar heeft op
geworpen, zijn besproken en onderzocht.
Meu kan met grond zeggen, dat het mee-
rendeel daarvan thans op weg naar een
practiscbe oplossing is.
De leider van de Russische delegatie
sprak eveneens als zijn meeniug uit, dat de
begt :iuen besprekingen een goed begin zijn
en de verwachting wettigen, dat de ver
woestende oorlog spoedig ten einde zal zijn.
»In de thans beginnende pauze», zoo ein
digde de hc-er Goffe, «zuilen wij ailen bet
gevoel hebben, dat achter ons millioenen
lijdende mcnschen staan, die innig verlan
gen naar het einde van den oorlog. Het
bewustzijn van deze verantwoordelijkheid
jegens onze volken, de menschheid en de
geschiedenis geeft ons hoop en moeilijke
kracht om den weg naar een algemeeuen
vrede te vinden.»
Uit Frankrijk.
In de Fransche republiek is, behalve aan
dacht voor den oorlog, belangstelling voor
de politieke schandalen. Op 't oogenblik
wordt het publiek bezig gehouden door de
zaak-Caillaux, de bekende afgevaardigde,
wien heulen met Duitschland wordt ten
laste gelegd. Een voorstel is aangenomen
in de Kamer om de immuniteit van Caillaux,
als afgevaardigde op te heffen.
Merkwaardig en teekend voor den geestes
toestand van het Fransche volk is, wat de
socialistische afgevaardigde Laurent in ver
band met dit voorstel heeft gezegd. Hij
meende te moeten waarschuwen voor den
ernst van cieu toestand. De menigte, zeide
hij, is er reeds op voorbereid berichtsteliingen
te verlangen.
Het publiek, voegde hij Clemeuceau toe,
is op uw hand. Het eischt van u het hoofd
van Caillaux, Loustalot en vele anderen.
Neemt u in acht. Ik verzeker u, tlat de
openbare meening met u is en deze terecht
stellingen verlangt. Zij zal er nog andere
van u verlangen, want dan zijn er geen
grenzen meer. Wij gaan een periode tege
moet, die ons terecht verontrust. Wij zullen
met zacht Jacobin isme beginnen, maar na
het vonnis tegen Caillaux zullen er anderen
aan de beurt komen. Voor een ieder, zeide
Laurent, die de aanklacht tegen Caillaux
gelezen heeft, is het duidelijk, dat ze slechts
details en praatjes bevat, die in de bladen
beier op hun plaats zouden zijn dan hier.
En wanneer zulke aanklachten reeds vol
doende zijn om tot opheffing der parlemen
taire onschendbaarheid over te gaan, wat
zal er dan gebeuren? Weldra zult u, meneer
Clemenceau, misschien niet meer aan het
roer zijn en dan zal men tegen u denzelfden
eisch inbrengen. Men zal verlangen, dat ten
opzichte van u de parlementaire onschend
baarheid opgeheven wordt en u aan dezelfde
rechters uitleveren, die de anderen veroor
deeld hebben. Ik ben, evenals gij, een oude
republikein, die volle gerechtigheid wenscht.
Maar ik voel het gevaar, wanneer wij op
het hellende vlak komen Men heeft aan
den krijgsraad een man uitgeleverd (Dreyfus),
die onschuldig was en uzelf bent voor hem
opgekomen. Hij was onschuldig en toch
hebben de krijgsraden hem veroordeeld.
Wanneer wij nu op grond van het geklets,
dat ons is medegedeeld, Caillaux en Laustalot
aan de millitaire rechters uitleveren, dan
weet u, even goed als ik. wat hun vonnis
zal zijn.
Over deze dingen wordt maar al te vaak
gelachen. In de wandelgangen maakt men
zich vroolijk over schandalen. Ongelukkiger
wijze zie ik, dat Frankrijk niet meer voor
den oorlog leeft, hij leeft nog slechts voor
de schandalen. Men verlangt de terecht
stelling van die en genen, omdat men, te
recht of ten onrechte, op ons allen de ver
antwoordelijkheid voor den oorlog laadt.
Wij zijn het tegen wie het volk zich richt,
uat met genoegen tie terechtstelling van
eenigen onzer zou zien. Daarom zou ik alle
mogelijke waarborgen willen vóór de eerste
schavotkar verirtkt.
H. M. de Koningin heeft wederom
een bedrag van f 100.000 geschonken aan
het Koninklijk Nationaal Steuncomité. Van
dit bedrag zijn f 30,000 bestemd tot leniging
der nooden van Nederlanders, die in het
buitenland wonen, en f 70.000 om te voor
zien in de behoefte aan kleedirg van hier
te lande gevestigde Nederlanders, die daar
voor in aanmerking komen.
Bij kon. besluit zijn benoemd, bij het
centraal stembureau, bedoeld in art. 32 der
Kieswet.
a. tot lid en voorzitter mr. J. Oppenheim,
lid van den Raad van State
b. tot lid en plaatsvervangend voorzitter
mr. dr. F. A. C. graaf van Lynden van
Sandenburg, commissaris der Koningé in
de provincie Utrecht.
c. tot ledenmr. dr. J. van Gelein Vitringa,
rechter in de arrondisseraents-rechtbank te
's-GravenhageW, H. Vliegen, lid van de
Eerste Kamer, wethouder der gemeente
Amsterdammr. dr. A. A. H. Struyken.
lid van den Raad van State
d. tot plaatsvervangende leden mr. P.
Rink, jhr. mr. D. J. de Geer. mr. D. A. P.
N. Kooien, allen lid van de Tweede Kamer;
e. tot secretaris mr. L. A. Ntjpeis, advo
caat en procureur te 's-Gravenhage;
f. tot adjunct-secretaris, mr. P. W. J. H.
Cort van der Linden.
Volgens de Nieuwe Ctheeft mevr.
Wijnandts-Francken, in Den Haag, door de
Vrijzinnig-Democratische Vrouwen club op
de groslijst van vrouwt ltjke Kamer catidl-
daten geplaatst, doen weten, dat zij die
candidatuur om principieele redenen niet
wenscht te aanvaarden en tevens ontslag
neemt als lid der partij.
Volgens het Centrum, is het vocrloopig
bestuur van den Bond van R K. Kiesver-
eenigingen in den Rijkskieskring Utrecht
met een ontwerp statu''.1 gereed 17 Januari
a.s. wordt te Utrecht een vergadering be
legd van afgevaardigden van alle plaatse
lijke kies' areenigingen, waar tot vaststelling
der s'.atuten en tot verkiezing van een
definitief bestuur, kan worden overgegaan.
Gemeld wordt, dat met 1 Februari
a.s., althans niet eerder, weder een nieuwe
spoorwegdienstregeling zal wordeningevoerd.
De bommen op Goes.
De nieuwste bomaanslag, waarvan nu Goes
het slachtoffer geworden is, met de noodlottige
gevolgen van dien, levert, volgens het Cen
trum het onomstootelijk bewijs, dat als vlie
gers personen worden uitgezonden, die voor
hun taak en welk een taak niet be
rekend zijn.
Het ontbreekt bun blijkbaar zoowel aan
de noodige geografische kennis, als aan het
niet minder noodige verantwoordelijkheids
besef.
In 't wilde slingeren zij hun moordende
p ojectielen neer op de vreedzame steden
in een neutraal gebied, waarvan zij toch
behoorlijk de grenzen dienden te kennen
en te eerbiedigen.
Naar alle waarschijnlijkheid beeft men
hier, evenals bij menigen duikboot-comman
dant, tè doen met zeer jonge lieden, be-
geerig zich te «onderscheiden».
En, gedekt door de «heilige wetten
van den oorlog, verrichten zij dan hun dood
en verderfzaaiend bedrijf, zonder zich vooraf
ervan te hebben vergewist, dat zij inder
daad ter plaatse zijn, waar zij dat onheil
stichtend bedrijf moeten uitoefenen.
Een ernstig protest daartegen kan onzer
zijds niet uitblijven.
Wie weet, welke stad of dorp, welke ge-
heele streek misschien straks aan de beurt
komt en koevele slachtoffers dan zullen
vallen.
Overigens leert ook Goes weer het geheel
doellooze van deze afschuwelijke oorlogvoe
ring uil de lucht.
Wanneer men zóó weinig berekenen kan
waar men zijn bommen neersraakt, hoe is
daarvan dan eenig militair nut te verwach
ten
Naar aanleiding van de bomaanslag heb
ben meerdere gemeente besturen in Zeeland
veiligheidsmaatregelen genomen. In Middel
burg en Vlissingen zijn complete reddings
diensten georganiseerd en is den bewoners
raadgegeven, bij eventueele gebeurtenissen,
hun toevlucht te zoeken in de laagste ge
deelten van het huis.
Juich, Israëli
De Hoefijzer-correspondent van het Han
delsblad geeft in zijn blad van Zaterdag
avond een buitengewoon belangwekkend
artikel over de herstichting van het Joodsche
Rijk, als gevolg van de inneming door de
geallieerden van Jeruzalem en de toezeg
ging door de Engelsche regeering aan het
Zionisme gedaan, dat het oude Palestina
aan zijn oorspronkelijke bewoners zal wor
den teruggegeven, daarmede tegemoetko
mend aan het Zionistisch streven, dat in
zijn verststrekkende consequenties bedoelt
een herstellen van de Joodsche souvereini-
teit te Jeruzalem.
De schrijver, die meent, dat met een her
stichten var. den Jodenstaat heel veel te
winnen Is èn voor de Joden èn voor de
Oude Wereld, eindigt zijn beschouwing
aldus
De Kerstklokken luiden. En de Christen
heid herdenkt den dag, waarop, negentien
eeuwen en zeventien jaren geleden, daar
ginds in Bethlehem het Jodenkind geboren
werd, dat zij vereert als den «Zoon des
Menschenen tevens als den Zaligmaker.
Maar van Zion worden te gelijker tijd de
bazuinen geblazen.
Niet die des schrikkelijken oordeels, waar
van de profeet Joél gewaagt.
Het zijn de stemmen van die profeten,
die voorzagen, dat Jeruzalem weer eens een
Joodsche stad en Zion weer de heiligheid
der Joden worden zou.
«Laat de berg Zion blijde zijn, laat de
dochteren van Juda zich verheugen, otn
uwer oordeeleu wil» zoo klinkt de stem
van David, den Koning en zanger.