AMERSFOOBISGHE COURANT.
Zaterdag 2 "§0g Maart 1918.
No. 8999.
68e Jaargang
BIJVOEGSEL
I Bankvereeniging H. L. A- DULLAERT Co.
Effecten Coupons
Prolongatie
S^EE DEPOSIT
HOOFD-REDACTEUR
J. CORN. RUG A ART.
A M E R S F O O R T.
I itgavfl van de OrnkkerQ „De Amernfoortsche Courant, voorheen Kirina A. H van Cleefl".
Verschijnt Binstlai;-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden j t.—
franco per post f1.15 Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. I.egale, officieele- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. KeolanieB 1 ,5 regels '.2.5 Bewijsnummers worden in
rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers^ 5 cetit.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerk'osten in rekening gebracht.
B UREAUX:
KORTE GRACHT 9
VALKESTRAAT 19.
Postbus q. Teletooi
het Stcnographisch Raadsvcrslag.
K K N NI S U 10 VI .N <i K N
DISTRIBUTIE LEVENSMIDDELEN.
Burg
foo
en Wethouders van Amers-
m.iken bekend, tint in de week van
4 Maart tut en met g Maart 1918 zal
worden verkrijgbaar gestekt
op bon No. 48
GROENE ERWTEN. 2 ons per persoon.
BAK-en BR A AD VEI
VARKENSVEESCH 4
(indien voorradig).
ZEEP1
AARDAPPELEN. 5 K.G.
Gezouten Vleesch zonder bon tegen 65
en 8,5 cent per 4 K.G
Vervolgens is goedkoope MELK ver
krijgbaar (voor hen die daarvoor in de
termen vallen) op bon No. tg tot en met
No. 25 var, 3 Maart tot en met g Maart 1918.
Amersfoort. 26 Februari tg 18.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA
De Burgemeester van Amersfoort I
gelezen circulaire No. 75 afdeeling Crisis-
zaken Bureau Volksvoeding d.d. 21 Febr. 1918
maakt bekend, dat de Minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel
heeft bepaald;
dat de voor cichorei bij beschikking van
20 October 1917 No. 1228 b, afdeeling
Crisiszaken Bureau Landbouw, vastgestelde
maximumprijzen gedurende de periode van
23 Maart tg 18 tot en met 4 April tg 18
niet zullen gelden voor cichorei, bereid
onder rabbinaal toezicht.
Amersfoort, 27 Februari tgi8.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
De Burgemeester van Amersfoort,
gele/en circulaire No. 71, afdeeling Crisis
zaken Bureau A.Z. dd. 22 Februari igi8,
maakt bekend, dat de Minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel,
heeft goedgevonden
onder intrekking van vorengenoemde be
schikking, vast te stellen de navolgende
Tabaksregeling.
Artikel 1.
1Verkoop en atlevering van ruwe tabak
is verboden.
2. Vervoer van ruwe tabak uit eenig
gedeelte eener gemeente naar alle overige
gedeelten des Rijks, het/ij in of buiten die
gemeente gelegen, is verboden.
3. Voor de toepassing van de bepalingen
dezer regeling wordt onder de aanduiding
ruwe labak ook geacht te zijn begrepen
gestripte tabak, stelen van tabak, en coupures.
Artikel 2.
1De verbodsbepalingen van artikel 1
iste en 2de lid, zijn niet van toepassing op
hoeveelheden van 10 K. G. of minder.
2. Van de verbodsbepalingen van art.
1, ïste en 2de Hri»kan ontheffing worden
verleend door het Rijksbureau voor Takak
(na te noemen R.B.T).
Artikel 3.
1. Het verzoek tot ontheffing van een
der gestelde verbodsbepalingen wordt schrif
telijk gericht tot het R. B. T. met gebruik
making van een der daartoe door dat bureau
vastgestelde en bij dat bureau kostelooss te
verkrijgen formulieren.
2. Het R. B. T. is bevoegd aan iedere
door hem te verleenen ontheffing voor
waarden fe verbinden, waaronder de be
taling van administratiekosten.
3. De in het vorig lid bedoelde admini
stratiekosten worden in de kas van het R.
B. T. gestort. Een batig saldo, bij de op
heffing van het R. B. T. aanwezig, wordt
in 's Rijks kas gestort.
Amersfoort, 27 Februari 1918.
De Burgemeester voornoemd.
Van RANDWIICK.
De Burgemeester en Wethouders van
Amersfoort
doen* te weten, dat door den Raad dier
Gemeente in zijne vergadering van 26 Fe
bruari 1918 is vastgesteld de volgende
verordening
Verordening, houdende aan
wijzing van de stemlokalen,
bedoeld bij artikel 62 der ge
wijzigde Kieswet.
De Raad der Gemeente Amersfoort,
Gezien het voorstel van Burgemeester
en Wethouders, dd. 15 Februarf tgi8, Af
deeling III, No. 1 K.W.,
Gelet op artikel 62 der gewijzigde Kies-
BESLUIT
aan te wijzen als stemlokaal
a. voor de verkiezing van leden voor
den Gemeenteraad in den
le Kieskring;
1 e stemdistricteen lokaal in het school
gebouw aan de Hellestraat, gemerkt no. 119,
tevens Hoofdsterubureau
ie stemdistricteen lokaal in het school
gebouw Coninckstrat, gemerkt no. 83;
3e stemdistricteen lokaal in het school-
re stemdistricteen lokaal in het gebouw
der Loge «Jacob van Campen», gelegen aan
de van Persijnstraat no. ib, tevens Hoofd
stembureau
2e stemdistricteen lokaal in het school
gebouw aan de Punterburgerlaan, gemerkt
no. 43;
3e stemdistricteen lokaal van het school
gebouw Leusderweg, gemerkt no. 30.
Illen Kieskring:
ie stemdistricteen lokaal in het voor
malig schoolgebouw aan de Koestraat, ge
merkt no. 9, tevens Hoofdstembureau
2e stemdistrict in een lokaal van het
schoolgebouw Lange Beekstraat, gemerkt
no, 34;
3e stemdistricteeti lokaal in bet school
gebouw gelegen in de Heerenstraat, gemerkt
no. 4.
b. voor de verkiezingen van leden voor
de Tweede Kamer der Staten-Generaal en
voor de Provinciale Staten
ie stemdistrict: een lokaal in bet
schoolgebouw Hellestraat, gemerkt 110. 119;
2e stemdistrict: een lokaal in het
schoolgebouw Coninckstraat, g merkt no. 86;
3e stemdistrict: een lokaal in het
schoolgebouw voor R.K. Jongens aan «le
Schimmelpenninckstraat, gemerkt no. 11
4e stemdistrict: een lokaal in het
gebouw der loge «Jacob van Campen» ge
legen aan de var. Persijnstraat no. ib;
5e stemdistrict: een lokaal in het
schoolgebouw aan de Puntenburgerlaan,
gemerkt no. 43:
6e stemdistrict: een lokaal in het
schoolgebouw Leusderweg, gemerkt no. 30:
7e stemdistrict: een lokaal in het
voormalig schoolgebouw in de Koestraat,
gemerkt no. 9
Se stemdistrict: een lokaal in het
schoolgebouw Lange Beekstraat, gemerkt
no, 34;
ge stemdistrict: een lokaal in het
schoolgebouw gelegen in de Heerenstraat,
gemerkt no. 4.
En is hiervan afkondiging geschied waar
het behoort.
Amersfoort. 28 Februari 1918.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd.
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK
De Secretaris,
A. R. VEENS I RA.
1908 - (i Maart - 1918.
In het begin van 1908 kwam een voor-
loopig comité, onder leiding van den heer
F. Wesseling, bijeenltot oprichting van eene
atdeeling van het Centraal Genootschap voor
Kinderherstellings- en Vacantie-Kolonies.
De heer A. C. Bos uit Egmond hield eene
causerie over het nut en werken van kinder
gezondheids-kolonies en den 6den Maart
had de eerste ledenvergadering plaats en
werd een definitief bestuur gekozen.
Tien jaren heeft de afdeeling thans baren 1
arbeid tot de Amersfoortsche jeugd uitge- j
strekt en aan een groot aantal kinderen een
weldadig verblijf aan zee of in bosch bereid, i
Bedroeg het getal uitgezonden patier.ten
in 1908 slechts 7, het hoogst was dit in I
1913, toen 26 kleinen een tijdperk van 4
weken in Egmond aan Zee hebben door-
gebracht. Meermalen zijn de vier weken
verdubbeld of eenige jaren achtereen her-
haald, terwijl van het totale aantal van 161.
slechts 2 in Nunspeet (boschkolonie) geweest
zijn. Geen enkel jaar was het bedrag der
contributies van de leden toereikend om aan j
alle aanvragen, die waren ingekomen, te
voldoen. 10, 20, en zelfs meer moesten een I
jaar wachten, in de hoop, da: «le toestand
der kleinen dan nog eene uitzending
zou toelaten:
Toch heeft de vereeniging e'-ne zeer ruime 1
Hiê^fusscfeènujcfs' 'sorniTaanzieiilijkenijJrageii
schonken, wanneer het bestuur genoodzaakt
was voor de lijdende of verzwakte kinderen j
extra hulp te vragen.
Ook de Gemeenteraad heeft haar in 1912
eene subsidie verleend van f 100 'sjaars en
dit bedrag in 19«o op voorstel van een. lid,
onder instemming van Burgemeester en
Wethouders, verdubbeld.
Reeds in 1908 verrijkte de afdeeling Amers
foort van den Bond van Nederlandschet.bidet- j
wijzers in samenwerking melde Uirechische
Onderwijzers-Tooneelvereeniging de kas met
een aanzienlijk bedrag. In 1910 opnieuw met j
'/g van het saldo eener uitvoering en in
1917 nogmaals met de helft van de netto-
opbrengst eener tooneeluitvoering,
In 1911 volgde eene soiree van de Amers
foortsche Orkestvereeniging met behulp van
Solisten. In 1912 trad voorde Afdeeling op J
de Hilversumsche Onderwijzers-Tooneelver- 1
eeniging. Het jaar van Neerlands Onaf- I
hankelijkheid droeg de Voetbalvereenigitig
Quick de geheeie bruto ontvangst van een j
wedstrijd af aan de kas en in 1914 werden
de gelden opnieuw aanzienlijk vermeerderd
door baten van eene lezing van den heer
I. M. J. Hoog en een concert, gegeven door
de familie Van Aaken. Jaar op jaar heeft
de opbrengst van tbeelood, zilverpapier, enz.
zorgvuldig bijeengegaard door schoolkinde
ren en particulieren, een sommetje in hel
laadje gegeven.
Aanmerkelijke bedragen zijn dan ook el-
ken zomer voor de verblijven van zooveel
verzwakte kleinen noodig geweest.
De kleeding, hoewel geen uniforme is
vereischt, gaf vaak groote moeilijkheden.
Werden de behoeftige ouders eerst gehol
pen uit de kas. 11a 1913 is een plaatselijk
kledingmagazijn gevormd en is de afdee
ling door schenking en aankoop in het be
zit gekomen van kleeding en schoeisel, wat
voor den kolonietijd in bruikleen wordt af
gestaan. Ook moesten reeds in 1910 een
aantal koloniekistjes voor de verzending der
kleeren in gebruik worden genomen.
De grootste moeilijkheid, de aanwijzing
der kinderen, die uit de groote schare het
meest voor eene plaats in aanmerking kwa
men, had in de eerste jaren plaats door de
medici uit het bestuur, na een zoo goed
mogelijk onderzoek van den Secretaris naar
de gezinsvoorwaarden, Vanaf 1913 heeft ge
regeld eene onpartijdige commissie van twee
of drie artsen bereidwillig" de zaak gesteund
in deze bezwarende taak.
Vele ouders, droegen als waardeering voor
Amersfoort
Tel. inlerc. 363.
Scherpen/cel
Tel. interc.
Soest
Tel. interc. 6.
de zorg aan hun kleinen besteed, meer of
minder bij in de kosten, terwijl ook herhaalde
malen meer gegoeden van onze bemiddeling
hebben gebruik gemaakt, ten einde voor
eigen rekening hun kinderen opgenomen te
krijgen in een koloniehuis.
Het Centraal Genootschap biedt dan ook
een der beste gelegenheden voor kinder
verpleging, ja, voor zoover bekend, is er
geen land ter wereld, waar deze verzorging
op hoogcr peil slaat, dan in ons vaderland,
aan' Zee in 'gebruik"dè koloniêhuizen" «Zwar
tendijk» (ido) «Kerdijk» (90) en «Zeehuis»
(50), te Wijk aan Zee het «Emma Kinder
huis» (60) en de boschtebuizen te De Steeg
«Rivierhuis» (75), Huis «Heelsum» (60) te
Heelsum, terwijl voor meer langdurig ver
blijf «Weezenkas» te Nunspeet, het geheeie
jaar geopend blijft.
Hoewel voor menig lezer overbodig, zij
het ondergeteekende toch vergund nog eens
uiteen te zetten, waartoe meer en meer de
noodzakelijkheid van zulk een koloniehuis-
verblijf gewenscht, zelfs geciscbt wordt.
Door de opneming van kinderen in den
leeftijd van zes tot dertien jaar tracht de
herstellingskolonie aan de zwakken en
lijdenden te verstrekken een grooter weer
standsvermogen tegen de zich dag aaii dag
herhalende aanvallen van onze volksziekten,
inzoiuierheid de tuberculose.
Waar de steeds vooruitgaande medische
wetenschap en de statistiek hebben aange
toond. dat eene medebrenging bij de ge
boorte van de tuberculose tot hooge uit
zondering behoort, maar de besmetting
plaats vindt in den kinderleeftijd, zoodat
van de geheeie Spes patriae in Nederland
tussohen 5 en 14 jaar meer dan een half
millioen is besmet, (ieder berekene eens het
getal voor onze gemeente), moet volgens
de Groninger kinderarts bij uitnemendheid,
Professor Schéltema, de tuberculose, onder
voorbehoud van ongeschonden lichaams
kracht, worden aangemerkt als een betrek
kelijk goedaardige, besmettelijke kinder
ziekte, die veel minder boosaardig en veel
meer geneeslijk is, dan meer eertijds aan
nam; maar staat evenzoo vast, dat de meest
rationeele en krachtigste bestrijding dezer
volksziekte moet beginnen bij het begin,
u.l. bij het kind.
Prof. Scheltema vond in Groningen van
de 100 15-jarige kinderen 60 besmet; Dr.
Hamburger in Weenen 97 i Dr- Fishberg te
New-York trof onder de 14 jaar 83 besmet
ten aan)
Aizoo is uitgebreide en nauwlettende zorg
voor de jongeren gebiedend en dient niet
uit het oog verloren, dat de kosten aan
deze kleinen besteed, eene veel grootere
besparing in hetgeen later anders voor de
ouderen moet worden uitgegeven, tot onaf
wijsbaar gevolg zal hebben.
Bovendien zal veel ellende worden voor
komen, wat op ouderen leeftijd veelal moei
lijk is te verhelpen, enkel te verzachten.
Voort te gaan met deze beschouwing zou
te veel ruimte eiscben. Ieder moet inzien,
deze gewichtige zaak
dat flinke steun a
dringend noodig ii
Aan tuberculose-bestrijding wordt, naast
de Nedcrlandsche vereeniging, door nog tal
van andere corporaties gedaan en juist zij
moesten gevoelen, ddi een bedrag, afge
zonderd veor de kinderverpleging, voor
het lichamelijk weerbaar maken tegen
den grooten vijand van de natie, een aller
eerste plicht is.
Velen kennen in hunne naaste omgeving
rijxe'v.ifiKté". mjt.a itValle vakvereemgtngen
worden telkens kameraden weggenomen
door het groote kwaad.
Ieder zondere daarom een kiem bedrag
per jaar af voor dezen zegenrijken arbeid.
Wordt lid van onze afdeeling voor 50
cents of naar verkiezing eene hoogt-resom.
Schenkt ons Uwe gave bij de herdenking
van ons tienjarig bestaan.
Steunt ons werk ook door toezending van
k'eeding en schijnbaar waardeloos afval als
capsules, staniol, enz.
Ons geheeie bestuur ontvangt inet dank
baarheid Uwe aanmelding als lid en andere
medewerking, opdat geen enkel jaar meer
aanvragen om plaatsing in eene gezond-
heidskolonie om finantieele reden behoeve
afgewezen te worden.
De Amersfoortsche schoolarts, die uit den
aard van zijn werkkring onze jeugd bij
zonder zal leeren kennen, heeft met ge
noegen eene benoeming tot adviseerend
bestuurslid in onze afdeeling aangenomen.
Onze afdeeling is ook reeds bij Koninkl.
besluit van 17 Juli 1909 St.bl. No. 48 erkend,
zoodat schenkingen bij erflating niet b -
hoeven uitgesloten te zijn.
Ieder vervulie zijn plicht tegenover de
Amersfoortsche kinderen en over hunne
hoofden jegens het Nederlandsche volk!
Namens het Bestuur:
A. B. van der Klein.
Het bestuur is thans samengesteld uit.
de heeren: M. Kamerling, Voorzitter,
B. J. van Enst, Vice-voorzitter,
A. B v. d. Klein, Sec.,
(Arnhenischeweg 66-)
de dames: M E. Reijnders-Calkoen,
M. üérard van Sijsen-Besitr,
penn.esse (Blankenheimstr.J
liravin C. H. v. Randwijck-
De Jonge,
J. Hcijligers-Reinhardt,
en den heerM. v. d. Hoeve, Schoolarts,
Adviseerend ltd.
STADSNIEUWS,
Dc afdeeline Amersfoori van den Ned.
Bond van Werklieden in .lp. nb.ee D.en«en
en Bedrijven heeft aan den Raad dezer
j gemeente het volgend adres gezonden:
Geven met verschuldigden eerbied te
I kennen, ondergeteekenden. J. H.
en C. Wijnen, respectievelijk voorzitter
1 secretaris van den Ne lerlar.dschen bond van