No. 9140
69e Jaargang
BIJVOEGSEL
t*»w t»n de Di-akfcnr! Ifc imtnfcurt*!» Caiiiani veorheea ifirina
.i'TKUR Verschijnt Rimutv;-, Uomfeidag- en Za'erd:-z-avoud 'icar.;!
franco |Kt post i5 Advot't'-i 1e repels no ,vnt;
OL' DENS. abonnement (uOdUic, '.vaaivat. tarief op aar.Vfotiio,.-
a[
it van Clwff
Verschijnt UiiMrta:;-, UondentaR- en Z»»erdi'.w(Mid
franco pit post 1.15 &••<-'Ort:.i -JSli 1t repels no
abonnement rcdudie, waatvsn tarief op aai-.vr.n<g k.
adverieitlittn per rege! 13 cent. i.nwt 15
ISFOÖRT, rekening gebracht m everaij ..'/onderlijk' nur..i
Bij jdvertentifin vac buiten tie stad wordt dc mc-a
Bei
veninga-
older
BUREAUX:
KoRTK GRACHT i
VAIXRSTRAAT 19.
Bij dit nummer behoort een
O vorjBloüt.
Het 40-jarig bestaan der Hollandsche
Club De Belgische antiexatielust De
Soc. Conferentie te Bern.
Binnenland.
De Vlektyphus Thee mededeelingcn
Twee ons varkonsvleesch per week De
Kroonprins op Wieringen.
K K N M 8 V I X U H M
VERKIEZING
voor de
PROVINCIALE STATEN.
brengen ter openbare kennis:
dat op Dinsdag, 25 Februari
zal plaats hebben de candidaatsleliiug voor
de Provinciale Staten.
Op dien dag kunnen, van des voormid-
dage negen uur tot des namiddags vier uur,
ter seci etarie bij den Burgemeester der ge
meente Amersfoort, voorzitter van het hoofd-
stembureau in dun kieskring, worden iuge-
Itjxitn van candidaten,
ale bedoe'd in artikel 35 der Kieswet.
Op dezelfde lijst mogen ten hoogste
twintig candiriaten worden geplaatst. Iedere
lijst most worden onderteekend door ten
minste vijf en twintig klozeis, bevoegd tot
deelneming aan deze verkiezing en voor
komende op de kiezerslijst van een ge
meente, gelegen binnen den kieskring
waarin dc lijst wordt ingeleverd.
Achter den naain van ieder der onder-
teokenuaro moet de gemeente worden ver
meld op welker kiezerslijst hij voorkomt.
Dezelfde kie/.er mag niet meer dan één
lijst onderteekenen.
De caudidaten moeten, met vermelding
van hun vouri etters en woonplaats, op vie
lijsten geplaatst worden in de volgorde,
waarin door de onderteekenasrs aan hen de
voorkeur wordt gegeven.
Dezelfde candidaat mag niet voorkomen
op meer dan één van de lijsten in denzeifden
kieskring.
Bij de lijst moet worden overgelegd de
schriftelijke verklaring van lederen daarop
voorkomenden candidaat, dat hij bewilligt
in de plaats, hein op de lijst aangewezen.
Dc onderteekening van deze verklaring moet
zijn gelegaliseerd door den Burgemeester
van de woonplaats van den candidaat.
De inlevering der. lijst moet geschieden
persoonlijk door één der onderteekenaars.
Dc caudidaten kunnen daarbij tegenwoordig
zijn. Van de inlevering wordt een bewijs
van ontvangst afgegeven.
Formulieren, voor do lijsten bovenvermeld,
zijn Ier secretarie dezer gemeente kosteloos
verkrijgbaar gedurende drie weken vóór en
op den dag der candldautstelling.
I11 herinnering wordt gebracht artikel 147
der Kieswet, luidende als volgt:
Hij die eenc lijst, als bedoeld in artikel
35 inlevert, wetende dat zij voorzien is van
handteekeningen van personen, die niet be
voegd zijn tot deelneming aan de verkiezing,
waarvoor de inlevering geschiedt, terwijl
zonder die haudteekeningen geen voldoend
aantal voor cenc geldige lijst zou overblijven,
wordt gestraft met gevangenisstraf van ten
hoogste drie raaaüen of ecne geldboete vati
ten hoogste honderd twintig gulden.
Met gelijke straf wordt gestraft hij, die
teekende, dat hij niet bevoegd is tot deel
neming aan de verkiezing, een voor die
inlevering bestemde lijst, als bedoeld bij
artikel 35, heelt onderteekend.
Amersfoort, 4 Februari 1919.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
De Secretaris. v. RANDW1JCK
A. R. VEKNSTRA.
Ken terugblik hij het 25-jarig jiilillé van
tin Vereen la int voor Vrnnirct kiesrecht
tl Februari 1*9+ -6 Februari 1919.
I.
Heden ft Februari 1919 zal het 25 jaar
geleden r.ijti, dat opgericht werd dc Ver-
eetiiging voor Vrouwtnkiesrech*. Van hare
oprichting af aan heeft zij met steer", giovco-l
ledental dun strijd voor Vrouwinkiesr' cht
gevoerd en nu, bij haar 25-jario bvsun.",
mag zij hopen binnen afzien baten lijd haar
doel te hebben bereikt.
Met voldoening mug zij terugzien op de
jaren, die achter haar liggenimmers het
kan niet ontkend worden, dal lm uw. b r. r
onvermocirien arbeid te danken is, dut dc
aandacht op het Vrouwenkiesrecht gevestigd
werd en bleef.
1 Wanneer sttnks de maatschappij den zeven
j van da samenwerking t an man n •iouvv
heeft ondervonden, dan zal menigeen zich
afvragen hoo het mogelijk kon zijn, dar er
een zoo harde en zoo lange strijd neodlg
was om tot dien zegeurijken toestand te
j komen.
j In 1893 was er een kleine groep, be-
hoerende tot het bestuur der Vrije-Vroutvtu-
I vereenlgitig, tot welke groep mrvnuiu
1 Drucker ei later o. k mevrouw Hbmt be-
opriep, teneinde een ve».-i.ij. -t- iu stichten
die re.-i doel "U bobben lo snijden ver
lii-t verkrijgen van Vrouwr '.kiesrecht. Do-e
I V> r.-enigii.g werd 6 Februari 1894 s-fii -f
opgciichl "teiefdeii ra.iiii vat' W-n-t it -
voor Vrouwenkiesrecht». Tot etste
presidente werd verkozen mevrouw Vershtys-
I Poelman.
I11 den beginne bad deze ven cnïgieg
met veel tegenstand ie kampen: zelfs voor
uitstrevende mannen konden nog niet in/ici
dat het verleenen van mede/cggingsschap
aan de vrouwen een zegen moest worden
voor de Maatschappij. Men duif w zeg
dat de vrouwen niet rijp waren v.>r het
kiesrecht. Ken her.oer ging z- if ,.t,
dai "ij het Vrouwenkiesrecht eer. hinderpaal
voor de Vrouwenbeweging zelf noemde.
Zulke uitspraken, hoewel ze pijnlijk troffen,
ontmoedig.ten do eaugettlotecor. niet. integen
deel ze prikkelden tot meer krachtigcn arbeid.
Wel waren er groote bezwaren! H«t
ontbrak der j.-ugdige Vereenigii aan be
kwame spreeksters; er was meet geld noodig
dan er beschikbaar wes; men had geen
geschikte propsganda-locluur, en wal het
ergste was, soms dreigde do moed te ont
zinken door het gemis aan al deze vereischten.
Maar toch, men wanhoopte niet! Men
waagde zich op het slappe koord, men
belegde openbare vergaderingen, maakte
zooveel men maar kon naar alle richtingen
propaganda en werkte bovenai kalm en
waardig. Na vijf j.ir.n van rusteloozett arbeid
telde de vereeitiging veertien afdeelingeu
met 800 leden.
In 1899 ,,am c'e Vcreeniging, hoewel
aarzelend, deel aan do acti> voor Algemeen
Kiesrecht. Deze actie wsa op touw ge/et
op initiatief van Mr. Tmelsira. Zo ehsrhte
ook voor de vrouwen algemeen kiesrecht
en behield zich do vrijheid voor eigen
candidaten te stellen. Dit besluit br icht ie
de Vereeniging de eerste splitsingvie
socialist-voelende leden konden zich daar
mede niet vereenigen.
In 1902 trad mevrouw Veraluye-Poelman
als president-.' af wegens drukke particuliere
werkzaamheden. Zij werd opgevolgd door
Dr. Aletta Jacobs, die lid tvas van dc op
richting af eu zitting had in de statuten
commissie.
Dr Jacobs had in 1893, gebruik makende
van een leemte in do wet, die aan de
vrouwen niei verbood doel te nemen aan
de verkiezingen, getracht zich op de kiezers
lijst te doen inschrijven. Dit gelukte haar
natuurlijk niet, en de heeren in den Haag,
bang voor een herhaling van een dergelijke
stoutigheid, Lschtcn in 1897 het woord
«mannelijk» in de nieuwe grondwet in en
gooiden daardoor de vrouwen de deur voor
den r.aus dicht. Hierdoor gaven ze blijk
van hun weinig tegemoet komende houding
inzake het Vrouwenkiesrecht.
In hgl jaar 1904
jarig bestaan d V
oacht Kn wel was
In
1 jat
ting verloopen waren, hde Verc
I do-,r ha rei, „roei hare it-. ..svclbaarhei'l
w??"i: Zeteh'..- -u reed» 14000 h 0 n. vi-r,i
j or 118 afvleclit ge". Tevlei-'O'lli'i v
I j-tarvei-ginhnin.; werd zij 's D--venter
tiöel too stadhuize ru.tva; *t-n. Ee: oh.-,
j -utvangst viel haar nogmn.ds 1-1 i
j do jaar .rrgadc-ring vo Uoch: in 1918,
[het II"f 'bestuur den Bu. m-
d toegi'spro!:«
j Het
STA!»SNlt{UVVK_
e n 1 2«/„-j a
v. 1*1
t gO:i
uik,
ia'/i
echt verbonden zijn, en Ajrin
j li- f cc. leed harmonisch gedrag-.n «v •d..i,»t
j Ban als herinnering i den dag, n-p
fücieoi deze och» ib:n"-t,:s v.-« rd •-
vangen, «lezen niet onopgemerkt vv< f'r
rbijgege.itdoch bit irb-rdani hei'vdijko
hit
oiijk'-n k"
Z'jlfr,
- lijk,
li.
lie po rkza.tn
Opi e-ifim, d
laKhte In /.j-,
laiidscho Gome'
V I het Vrot
sch- Bom
V-
id
roiiktc:.rvci i
de V-ij/i
iiiwat uitbroidi
Aili'.'idorspatlij acht'--
hap in N' .o.-'i-
de groi.dbc-
k' -• 'N.
i.'-i's: 10 vi n, het f-st I. r k-tc ren 5
i,0 a-,, ate v en niet
tcr't; ssirtg oij hit koperen t cht naar
p'r.ivt va.'l-b "Ok voor te konv.-n bij v
gin. on. die I.<- vo
e te vet-lj tig sla
Dit voortocht 1
aan hol Anu-r»f o
-.'S.J.I
"oig-
kri,,.,etje
t midden 4
°P
zeggen
st addat la:-, "ok nor
den boewt'i der .•..-sonigii
kwamen. Een kleine uri 1 p
lf.;enli":'i ui he: to-j.T'.' bestaan o-n
i D. C. op 7 September 1916, word in
Anicrsiaortsche C01ra.1t» r.-. -f'"
kcii-Dyserintk. -.ichtt" 1 -;si
*1: M- r.
Jacobs, en t'vc.* leien .v.-. h II-
'bestuur,
:ieu bloc m.i'jsten aftrei .-, *-i
m»cr
doen herki zen. De l w.
•ickt" iii.-t;
m n Voeliie 1: «!e Ver eniging
ed,h
num. «in krachtig i-vrs.- b V"
als Dr.
Vcreenlgb g wss.
Me.ivuw Wtjuan.ii Franc!;.
v r!i-t nu
met hare tiauhaiiEotcrs de V-
nigi **n
deze kon zich nu "-eer met
- k a'lit
wijden aan haar gr«> n.»
d.tartoo
krachtig de propa. ,n lo
Om veel er. 'ioaltrtlfui tl p
maken weid als pr. pa.; i.
Mejuffrouw C S. G.-"0i. -
pakken.Ir nta..u-r el"
voorstanders bek. r*: We
haar vriendin, de zon j,. tiu'.rir
land doorkruiste, had dar
een aate'.achtig, cc aikbi.'
In 1908 u .d te A ,.>tei-d
opT'
1)
M.'-ij'j'-. bvt
ir-iigd,
bij den W
Algcmci
wen .lis
doel, VOor
•:-n m-cilijki-'-dc
1 1 dus niet kan
oU willen, voor.*.!
Het nadeel'". *<r
op -
'•va i 'j allen r.og
-h:.. plukken u
iii'* Itar.s door een
nok A. *D, C. mei
kampen, waardoor
tt 'e t Inderdaad wel
..r.iis'.isch terrein.
)j> 31 December j.l.
m in prijs gestegen
vlerk alleen slechts
ir een dergelijk doc-1
bei'-t
Mv
hierb1
niet
•efden
da'v
r htm
g-'b inspannu:-.; te g'.».l
v. as, e. -i /.eer vve.-rdcc» en kracht zi .idon
zijn voor do Maatschappij 011 tijd, waar
in men spotte met het optreden der Vrouw
op politiek en niaatschapitelijk gebied, '.".as
voorgoed voorbij gcg.-an. In do groute pers
werd hot streven dor Vrouwen van nu af
aan waardeerend bcspr kco en m- ic door
haren invloed v,as dr pubüoke opinie tan
gunste der Vrouwen gekoerd.
In 1912 was de Vereeniging in staat in
de Wouwermnnstraat te Amsivrdam zich
iu haar eigen buic-.tt to vi-stiv.ee.
Toen in 1913 de drie vrijzinnige par'.ijen
in ons iand zich verbonden, namiu zij in
hun co.icentratieprogram den etsch voor
Vrouwen kiesrecht op; hierdoor werd hui
Vrouwenkiesrecht ecu vraagstuk v-uj prac-
tischc politiek.
(Slot voigt.)
defiui'ievcu da.um -n 7 Maart
a.f.. doch het zal, rekening houder.dv Ook
niet omstami: zhedv-n v.,u niet m mier in-
lierncn card thans plaats vinden op a.s.
/.at er dag d' dezer, d-.-s avcis halt acht.
Wij hopen op i'i n herinu'-Tinusavocd in
onze qualituit van «porsz in Amicitia tegen
woordig to zijn, tenelr.de on/c lezers m«t
de verdere bijzonderheden v mi iic.avond
r.ader ie kunnen op do lv*-e stellen,
Om ons voor tiit oogennhk te beperken,
tol hetgeen ill dc Uusie :j jaar in den
boc/cni van liet A. D. C. is voorgevallen,
1 V ij vnorloopig t
liet
ber.tuursiid, de heer Bianchi, do ziel a's |t
war van hel Amcrsf. Drankwear-Comité.
-itot dusverre gedormde 10 jaren liet
sucrctaria.it met voorbt-t'. ligen ijver heeft
waargenomen, op zijn verzoek in 'ie
gehouden vergadering an 16 Januari j.l. ver-
vangen werd door onzen sta genoot, don
i heer R Groenveld; t-vii wrnschte tnen. en
terecht, den heer Bianchi tiiet als bertuurs-