AIEESFOQRISCHE COURANT.
Dinsdag 29 f|f|| Juli 1919.
No. 9211.
69e Jaargang
BIJVOEG SEL
Als nieuw
Uitgave van de Drnkkery „De Ainersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff".
REDACTEUR
F. W. H. OUDENS.
AMERSFOORT.
BUREAUX:
KORTE GRACHT 9
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden j 1.—
franco per post fi.15. Advertentie!! 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieele- en ontelgenings-
advertentlën per regel 15 cent. Roolames 1—5 regels /1.2s Bewijsnummers worden In i.aivtctda Q
rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 5 cent, VALKESTRAAT 19.
Bij advertentiön van bulten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. Postbus 9. Telefoon 1
Bij dit
OVERZICHT.
Buitenland.
Nieuwe stakingsactie in Duitschland
Een ernstig incident te Luik Amerikaansch
crediet voor Duitschland Wilhelm II en
de Oorlog.
Binnenland.
Raad van arbeid Loting voor de
Militie Middelbare Technische school te
Haarlem Lichting 1918 met klein ver
lof Geen Belgische kolen Ds vlaggen
op nationale feestdagen te Zaandam.
Raad rail Arbeid.
Invaliditolt.s- en Ouderdomswet.
Door den Ncderlandschen wetgever zijn
belangrijke voorzieningen getroffen omtrent
de toekomst van een zeer groot deel van
ons Nederlandsche volk. Het zal den lezers
van dit blad niet onbekend zijn dat straks,
met ingang van 3 Dec. a.s. zal worden
ingevoerd
De Invaliditeits- en Ouderdomswet (wet
ten Taima) waarbij aan alle in loondienst
zijnde personen ('t zij man of vrouw) in de
toekomst, 't zij bij ongeschiktheid voor den
arbeid (invaliditeit) 't zij bij ouderdom een
wekelijksch terugkomende rente wordt ge
waarborgd. En niet alleen de belangrijke
voorziening van invaliditeit eu ouderdom,
maar vermoedelijk in den loop van het vol
gend jaar, zal ook de ziektewet in werking
treden, waarbij uitkeering in geval van
ziekte wordt gewaarborgd.
De grooto beteekenis wordt nog verhoogd,
door de ingediende voorstellen tot wijziging
der invaliditeitswet en ouderdomswet, (wets
voorstel Aalberse.)
Hier toch wordt voorgesteld, niet meer
op 70, doch roeds op 65-jarigen leeftijd de
ouderdomsrente uit te keeren. Verder dat
de premie niet meer door den arbeider, doch
door het bedrijf zal betaald moeten worden.
Ook zal naast de thans reeds bestaande
weezon-rente (voor weezen beneden 13 jaar)
een weduwenrente worden ingevoerd, terwijl
ook dan gelegenheid tot vrijwillige verze
kering zal bestaan.
Verzekcringsplichtigen.
In verband mot de uitvoering der Invali
diteitswet zijn alle arbeiders(sters) in den zin
dier wet verplicht zich ingevolge de art. 159
en 257 persoonlijk bij den Raad van arbeid
aan te melden,
Onder arbeider wordt verstaan, ieder, die
den leeftijd van 13 jaar heeft bereikt en op
3 December 1919 die van 70 jaar niet heeft
overschreden, niet in werkelijken militairen
dienst is en in loondienst arbeid verricht
binnen het Rijk tegen loon van niet meer
dan f 2000.— per jaar.
Zij, die buiten het Rijk werkzaam zijn
voor een in Nederland gevestigde onder
neming zijn eveneens arbeider in den zin
dezer wet, mits zij
a. binnen het Rijk wonen.
b. als schipper of schepeling dienst doen
op een vaartuig, dat in den regel naar
Nederland terugkeert.
Tot aanmelding zijn o.a. verplicht alle
personen werkzaam in land- en tuinbouw
bedrijven zooalsBoerenarbeiders, tuinlieden,
daglooners confectiebedrijven on modevakken
w.o. kleermakers, naaisters, moaisten.
Verder o.a. werksters, dienstboden, koet
siers, kellners, losse arbeiders, transportar
beiders, zeelieden, schippers, visschers, metaal
bewerkers, monteurs, rijwielherstellers, goud
en zilversmeden, handels- en kant.bedienden,
winkelbedienden, huisarbeiders, bakkers,
slagers enz., timmerlieden, smeden, metse
laars, opperlieden, behangers, schilders,
stucadoors, typografen enz. kortom, arbeiders
en arbeidster# in den meest ruimen zin van
het woord genomen.
Door zich niet te laten inschrijven, maakt
men zich niet alleen schuldig aan wet/ "ike
overtreding, maar hg verzuimt te zo. ^sn
voor de toekomst van tuk en zijn gezin.
De Middelbare Technische School
fe Haarlem.
Men verzoekt ons opname van het vol
gende
Het is vermoedelijk niet aan alle lezers
bekend dat ons vaderland binnenkort een
merkwaardige onderwijsinrichting rijker zal
zijn.
Begin Sept. a.s. wordt namelijk te Haar
lem de Middelbare Technische School ge
opend. In Nederland zal zij er één uit wei
nigen zijn, de vijfde M. T. S.wat het
aantal afdeelingen betreft, en den omvang
van het onderwijs zal zij gelijkwaardig zijn
aan de M. T. S, te Dordrecht, en véél uit
gebreider dan die te Amsterdam, Utrecht
en Leeuwarden.
Voor welke leerlingen is de M. T. S. te
Haarlem bestemd?
Jongelui, die overgegaan zijn van de 3e
naar de 4e klasse der H.B.S. met 5-jarigen
cursus, of die het einddiploma der H. B. S.
met 3-jatigen cursus, of het M. U. L, O.-
dipioma B hebben verworven, kunnen tot
de school worden toegelaten. Anderen moeten
zich aan een toelatingsexamen onderwerpen.
Hieruit blijkt dus reeds dat over de leerstof
der M. T. S. niet gering gedacht moet
worden. Ook de beste oud-leerlingen der
Ambachtsscholen en Machinistonscholeu
kunnen, na speciale opleiding tot de M.T.S.
toelating verwerven. Deze categorie van
leerlingen wordt in het ie studiejaar af
zonderlijk behandeld. Een groot deel van
dien tijd wordt besteed aan lessen in de
wiskunde en de talen, zoodat deze «practici*
na één jaar ongeveer gelijkwaardig zijn mei
de leerlingen, die een meer theoretische
vooropleiding achter den rug hebben.
Do M.T.S. omvat de volgende afdeelingen
A. Bouwkunde. De afdeeling Bouwkunde
heeft ten doel jongelieden op te leiden
bouwkundige, opzichter, teekenaar, aannei
uitvoerder; ook voor bouwkundig ambtenaar
in dienst van Rijk en gemeenten.
B. Waterbouwkunde. Degenen, die deze
afdeelingen met vrucht doorloopen hebben,
zullen plaatsing kunnen vinden als opzichter,
teekenaar, of uitvoerder bij waterstaats- en
openbare werkenbij Rijks- en Provincialen
waterstaat; bij waterschappen en polders;
bij groote aannemersfirma's, enz.
C. Werktuigbouwkunde. Deze afdeeling
heeft tot taak, op te leiden tot machine
technicus, bedrijfsleider, constructeur, tech
nisch beambte in velerlei fabrieken, bedrijven
en openbare dionstep. Ook zij, die nader
hand aan het hoofd van een of andere
fabriekszaak zullen komen, kunnen met
voordeel van deze opleiding gebruik maken.
D. Electrotechniek. De gediplomeerde
electrotechnicl zullen plaats vinden als be
ambte op electrotechnische fabrieken, in
centrales en bij groote stroom-verkoop be
drijven. op installatie-bureaux, als electro
technisch ambtenaar bij de rijkstelegrafie,
enz. Ook kannen zij naderhand eigen zaken
drijven.
li. Scheepsbouw kunde. De bloei van den
Nederlandschen Scheepsbouw, die te ver
wachten is, zal tal van jonge krachten eischcn.
In verband met het feit, dat da talrijke
werven, welke zich vroeger bezighielden
met de vervaardiging van binnenvaartuigen,
zich zijn gaan toeleggen op den bouw van
zeeschepen, zijn de aan de bekwaamheid
van een groot deel der jonge scheepsbou
wers te stellen eischen, ook in theoretisch
opzicht zeer gestegen. Het ligt in de
bedoeling, met deze omstandigheid ten volle
rekening te houden. De door de M. T. S.
gediplomeerde scheepsbouwkundigen zullen
dan ook goede kansen hebben op plaatsing
als scheepsteekenaar, werfleider e.d.
Voor al deze groepen van technici
ligt ook in Nederlandsch-Indie een ruim
arbeidsveld open.
Onderwijs. De M. T. S. wil in de eerste
plaats een degelijke voorbereiding zijn voor
het practische leven; dit denkbeeld beeft tot
richtsnoer gediend bij de vaststelling
het leerplan.
Practisch leerjaar. Na de eerste twee
studiejaren doorloopen te hebben, gaan de
leerlingen over tot het «practische leerjaar.*
Hunne oogen zijn nu veel meer geopend,
hun geest is meer ontvankelijk voor de
RECLAME.
Mantel, Gordijnen, Tapijten, Dekens enz.
terug, wanneer U het stuurt naar de
StooniYerverij v. d. Eb. K. W. JAEGER.
Langestraat 74. Telefoon 198.
Aflevering binnen 8 dagen.
geheimenissen der practijk, dan wanneer
deze leertijd aan de studie op de M. T. S.
iu voorafgaan.
Laatste studiejaar. Na het jaar practijk
treedt in het derde studiejaar de vakstudie
geheel op den voorgrond en wordt ook van
de in het practische leerjaar opgedane er
varingen zooveel mogelijk gebruik gemaakt
bij bet ontwerpen en construeeren. In dit
leerjaar worden ontwerpen van meer om
vangrijke gebouwen, kunstwerken, machines
schepen door de leerlingen groepsgewijs
vervaardigd.
Het machine-laboratorium met ketelhuis
zal in dit studiejaar vooral bij de opleiding
der werktuigbouwkundigen uitstekende dien
sten bewijzen, terwijl de eveneens modern
ingerichte electrotechnische laboratoria een
zeer gewaardeerd hulpmiddel zullen blijken
bij de vorming der eleclrotechnici.
Talenkennis. In verband met het gebruik
van technische tijdschriften en boeken, en
om eventueele toekomstige zakenrelaties
met het buitenlaud te vergemakkelijken,
wordt aan de M. T. S. onderwijs gegeven
In 't Engelsch en Duitsch, do beide tech
nische talen bij uitnemendheid. Het ligt
voor de hand, dat ook de moedertaal niet
vergeten wordt. Voor zooveel noodig is,
worden de verschillende categorieën op de
hoogte gebracht van de grondbeginselen
van het boekhouden (met fabrieksadraini-
stratie en kostprijsberekening); staathuis
houdkunde, met de kennia van voor den
technicus belangrijke wetten. Ook de fabrieks-
hygiène en da kennis van Eerste Hulp bij
Bedrijfsongevallen komen op het leerplan
Nadere mededeelingen, omtrent school
geld en inrichting der school vindt men in
het prospectus, terwijl het leerplan een vol
ledig overzicht geeft van alles wat op de
M. T. S. gedoceerd zal worden, tot in bij.
zonderheden uitgewerkt.
We kunnen ons niet onttrekken aan den
sterken indruk, dat aan tal van jongelui,
hier een ernstige, degelijke en breede op
leiding geboden wordt. De vraag naar goed
onderlegde technici is steeds groot, zoodat
ook wat de materieele vooruitzichten betreft,
'deze studie.inrichting ouders en jongelieden
ernstig ter overweging kan worden aanbe
volen. Bovendien is deze weg naar de
technische beroepen niet alleen korter, doch
ook in belangrijke mate veiliger dan die
via de Technische Hoogeschool.
Bussum J. Wendt, Schimmelp.straat 15
naar Hilversum T. de Tourton Bruyns,
Utr. weg 84 n. Laren (N.-H.) Mej. W.
Leijenaar, Utr. weg 84 n. Laren (N.-H.)
S. van Dolder, Leusderweg 226 naar den
Haag Mevr. Ollemans, F. v. Blankeu-
heimstr. 8 naar Huizen Mej. M. v. d.
Plank, Kamp 31 n. Tiel Mej. A. v. d.
Veer, Zuidsingel 44 naar Culemborg P.
Schaap. Schimmelp.str. 3 naar Loeoen
H. Simons, Ben Dalstraat 2 naar Nijmegen
W. Jens, Utr. straat 20 naar Apeldoorn
Mej. H. van Ginkel, Langestraat 77 naar
Zandvoort J. Beus, Kruiskamp 42 naar
Utrecht J. Willemsen, Soesterweg 159a
naar Leiden Mej. A. Wind, St. Jorisstr.
46 n. Hoensbroek W. Schotman, Utr.
weg 26 naar Rotterdam H. Hilversum,
Walikersteeg 61 naar Amsterdam W.
Priem, St. Jorisstr. 2 n. SoestK. Hibma.
KI. Koppel 23 naar Woenseradeel S.
Hofstra, Kamp 8b naar Utrecht Mr.
Wentholt, K. Wilh.str. 40 naar Almelo
W. van Norden, St. Jorisstr. 16 naar Rot
terdam J. Gebhard, Leusderweg 31 naar
Hoevelaken J. Hehenkamp, Langestraat
46 naar Zaandam Wed. H. v. Gelder.
Bergstraat 36 n. Apeldoorn H. Pluyter,
Pr. Julianalaan 9 naar Indie A. v. Dam,
Havik 10 naar den Haag P. Smolders,
Aldegondestraat 12 n. Rotterdam Mej.
G. Spies, Langegracht 21b naar Zeist
H. Harras, Utr. weg 3 naar Amsterdam
Mej. C. Haazebroek, Breestraat 24 naar
Schoveningen J. Ouwerkerk, Schimmelp.
straat 3 "naar Nijmegen J. Heatermao,
B. Wuyt.laan 198 naar Lochem Mej. J.
Hesterman, B. Wuyt.laan 198 naar Zwolle
II. Doeleman, Miereveldatraat 83 naar
Bussum J. Hofstede, Wijersstr. 14 naar
Deventer Mej. N. Snaauw, Emmalaan
18 n. Leiden Mej. Schouten—Spierings,
Ilessenstr. 7 naar Leusden W. Dekker,
Tuinstr. 12 n. Krommenie J. Seylbergen,
Kamp 32 n. Hilversum H. v. d. Heuvel,
St. Louis naar Soest Mej. G. Welters,
Krankeledenstr. 16 naar Stratum Mevr.
Scholten—Kranenberg, Utr. weg 128 naar
N.-IndiC A. Vette, Leusderweg 132 naar
Zuidzande J. Bos, Coninckstraat 15 naar
Utrecht Mej. j, Coenen, Langestr. 57 naar
Utrecht G. v. Netten, Kruisk. 46 naar
Utrocht A. Vrijburg, Soesterw. 292 naar
Leeuwarderadeel H. Brasser, v. Persijn-
straat 5 naar Oirachot Mej. J. Hugen-
holtz, Vlasakkerweg 36 naar Amsterdam
Wed. B. Zwart, St. Bonifaciusstraat 69 naar
Amsterdam.
BEVOLKING.
Opgave van vertrokken personen
van 23 Juni 12 Juli 1919.
C. Kruis, Korte Bergstraat to naar den
Haag C. Verhoef, Heiligenb. weg 11
n. Apeldoorn K. Kruiraer, Westerstr. 77
naar Amsterdam Mej. J. Slingerland,
Stationstr. 29 naar Utrecht F. Setteur,
Leusderweg 198 naar Apeldoorn W.
Paardenkooper, Vlasakkerweg 10 n. Apel
doorn Mej. H. de Ruiter, Walikerstr. 21
11. Weesp J. v. Ejjk, A. 't O. Weeshuis
5 naar Udonhout W. Jansen, Kromme-
straat '2 naar den Haag Mej. M. Vennis,
Heiligenb. weg 68 naar den Haag E. v,
Eeden, Zuidsingel 9 naar Barendrecht
W. Strik, Soesterweg 255 naar Noordwijk
aan Zee Jhr. K. Quarles van Ufiord,
Marnixlaan 42 naar Princenhage P.
Brunting, Vlasakkerweg 36 naar Bilthoven
Mej. J. Heluerman, Vlasakkerweg 36
n. Bilthoven J. v. d. Graaf, Schimmelp.
straat 35 naar Dordrecht - Mej. P. Smit,
Dieven weg 3 naar Rotterdam S. van
Delden, Regentesselaan 9 naar Bussum
Mej. A. te Kulve, Regentesselaau 9 naar
STADSNIEUWS.
BEKENDMAKING.
Ouders en verzorgers van schoolgaande
kinderen worden er op gewezen, dat, ingeval
zij een of meer dezer kinderen met den
aanvang van den nieuwen cursus (Septem
ber a.s.) naar eene andere openbare lagere
school, dan die, welke zij thans bezoeken,
wenschen te doen overgaan, daarvan, voor
zoover zulks nog niet mooht zijn geschied,
aangifte dient te worden gedaan ter Sec
retarie, afdeeling onderwijs.
De z.g. familie-boekjes mede te brengen.
Amersfoort, 28 Juli 1919.
Burgemeester en Wethouders
van Amersfoort,
De Burgemeester,
N. VELS HEIJN (L.B.)
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
De Burgemeester van Amersfooit,
brengt ter aigemeene kennis,
dat in de gemeenten Hoogland, Leusden,
Lopik, Bunnik, Odijk en Werkhoven en
Houten gevallen van mond- en klauwzeer
zijn geconstateerd.
Amersfoort, 23/28 Juli 1919.
De Burgemeester voornoemd,
v. RANDWIJCK.
Examens.
In de 4e groep Amersfoort hebben het
einddiploma R. H. B. S. 5 jarige cursus
behaald S. J. R. de Brouwers, H. J.Peters
en N. C. M. Rupp, allen van de R. H. B.
S. alhier. Afgewezen geen.