Zaterdag 16 fsH| Augustus 1919.
No. 9219-
69e Jaargang
GIRO- EN CHEQUEVERKEER
MET ALLE PLAATSEN
VAN ONS LAND
REDACTEUR
F. W. H. OUDENS.
AMERSFOORT.
Uitgave van de Drukkerij „De Amerafoortache Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff".
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden j 1,—
franco per post /1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieele- en ontelgenlngs-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 15 regels «.25 Bewijsnummers worden in
rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 5 cent.
Bij advertentien van buiten de stad worden de Incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAUX:
KORTE GRACHT 9
VALKESTRAAT 19.
Postbus 9. Telefoon 19.
OVERZICHT.
Buitenland.
Engeland schaft den dienstplicht af De duurte te
Brussel en Parijs.
Binnenland.
Rijst Tyijografen-staken aan het Nieuws van den
Dag Ook al onzedelijk Vreeselijke moord te
Amsterdam.
GEWISSELDE STUKKEN.
Door B. en W. werden de volgende stukken met den
Raad gewisseld:
Financiën.
In de missive, begeleidende de voorstellen tot her
ziening van de wedden van het personeel der gemeente
(Gedr. Verz. n° 55 van 1919) hebben wij aangegeven
op welke wijze, in de eerste plaats de uit die herziening
voortvloeiende lasten, moeten worden gedekt.
Uwe vergaderiug heeft zich in de vergadering van
29 Juli j.l. daarmede vereenigd.
Ter uitvoering van dat besluit hebben wij de eer,
U thans aan te bieden ontwerp-besluiten tot wijziging
van verschillende belastingen en heffingen.
Wij kunnen ons voorstellen, dat wordt gevraagd,
of het niet beter zou zijn, dat deze aangelegenheid blijft
rusten totdat de nieuwe Raad zal zijn geïnstalleerd.
Daarom willen wij dadelijk mededyelen dat bet niet
alleen wenschelijk is, maar ook noodzakelijk, dat nog
deze maand omtrent een en ander een beslissing wordt
genomen. De salarissen zijn verhoogd met ingang van
1 Januari 1919 en dekking is er voor de meerdere uit
gaven niet. Zal deze er vóór 1920 zijn, dan moeten de
besluiten beslist deze maand ter goedkeuring worden
opgezonden.
Maar ook schijnt het ons wenschelijk, dat, nu
vergadering de jaarwedden regelde, ook de dekking
door U wordt aangewezen.
Wij stellen dus prijs op behandeling in deze
1 maand, maar dit heeft ons niet belet, rekening te
houden met de waarschijnlijkheid, dat straks omtrent
verschillende punten nader va» gedachten zal worden
gewisseld.
Ons college heeft er zich toch toe bepaald thans
enkel voorstellen te doen met een fiscaal doel, en
zich zoo weinig mogelijk ingelaten met vraagstukken
van principieelen aard. Wel wordt veel materiaal om
trent de inkomstenbelasting overgelegd, maar dit kan
du met te meer kalmte worden bestudeerd, om de
resultaten daarvan straks tc gebruiken wanneer weder
om die belasting aan de orde zal komen. Naar alle
waarschijnlijkheid zal dit immers toch binnen af/.ien-
t tijd moeten gebeuren, wanneer de voorgestelde
ijziging van de gemeentewet tot stand zal zijn ge-
Het spreekt intusschon wel van zelf, dat wij er niet
konden slagen een zoo groot bedrag, als thans
oodig is te vinden, zonder bet geheele belastingge-
ied te overzien en onze voorstellen houden dan ook
hier en daar wijzigingen in, welke niet ten doel heb
ben de opbrengst te verhoogen, maar die om andere
redenen wenschelijk worden geacht. De voorstellen
izijn toch ontworpen met de gedachte, dat de totale
lasten moeten worden opgebracht naar bet beginsel
van draagkracht, voorzoover de wet althans daartoe
de gelegenheid biedt en het belang van de gemeente
zulks gedoogt.
De wijziging van de inkomstenbelasting is daarvan
het voorbeeld. Nu is gebleken, dat er een belangrijke
verschuiving van de inkomsten heeft plaats gevonden,
moet de bestaande verordening worden herzien. Een
r meerdere opbrengst beoogt de voorgestelde wijziging
niet. wel een meer billijke verdeeling van lasten en
een grootcre mate van aanpassing aan de gewijzigde
maatschappelijke toestanden.
Voorgesteld wordt de aftrek voor noodzakelijk levens
onderhoud te verhoogen van f 400 tot f 550 en voor
gehuwden van f550 tot f650.
Hiermede is tegemoet gekomen aan de wenschen van
den Chrlstelijken Besturenbond, volgens diens adres van
31 Maart 1919, waarbij wordt opgemerkt, dat het niet
juist is, dat deze aftrek 11a 1914 geen wijziging heeft
ondergaan, zooals in dat adres wordt gezegd. Vóór
het belastingjaar 1918 bedroeg de aftrek f400.
De tweede belangrijke wijziging die wordt voorge
steld betreft het tarief van de gasfabriek.
Deze prijs behoeft toch dringend herziening, nu
helaas de verwachting die algemeen was. dat tenge
volge van den vrede de kolenprijzen zouden dalen, niet
in vervulling is gegaan.
De kostprijs van het gas moet thans worden gesteld
op plm. 18 cent per M3, zoodat bij de prijzen van
heden voor de eerste hoeveelheid, bedragende respec
tievelijk li'/g. '5. '7'/2 en 20 cent> wordt toegelegd,
respectievelijk 5 j, 3 en i cent per M3. Vermelden wij
daarbij nog, dat bijv. het muntgas-verbruik toenam
van 68549 M3 in Mei 1918 tot 106195 M3 in 1919,
dan is het wel duidelijk, hoeveel verlies thans wordt
geleden en dat verandering dringend noodzakelijk is.
Wenschelijk zou het zijn, dat geen gas beneden
kostprijs werd geleverd. De laagste klasse zou dan
echter in eens met 5^2 eent moeten worden verheogd
en daartegen bestaan bezwaren.
Wij hebben ons beijverd een middenweg te vinden,
die beenstuurt naar het beginsel, dat beneden den
kostprijs niet wordt geleverd en met behoud van het
progressief tarief. Wij meenen daarin te zijn geslaagd,
door voor te stellen de prijzen te bepalen als volgt:
ie klasse ie hoeveelheid 15, je hoeveelheid 18 cent.
26 18 20
36 l8 21
40 19 22
De eerste hoeveelheid in de eerste klasse wordt
dus nog geleverd 3 cent beneden kostprijs, terwijl
voor de tweede de kostprijs wordt betaald. De andere
klassen betalen kostprijs, plus een winst, in de eerste
plaats bestemd, om het verlies op de eerste klasse te
dekken.
Ook is bij dit tarief rekening gehouden met de
wenschelijkheid, dat het gasverbruik zooveel mogelijk
toeneemt, waarom ook in de hoogere klassen de
prijs zoo laag mogelijk is gehouden.
Nu de huurgrenzen algemeen zijn verhoogd, is het
wenschelijk dat ook de huurgrens hooger wordt
gesteld.
Het havengeld ondergaat geen wijzigingde ver-
verordening op de heffing eischt opnieuw goed
keuring, daar de thans geldende vergunning tot hef
fing 31 December eindigt.
De hondenbelasting is geheel omgewerkt en thans
wordt een progressieve heffing voorgesteld. De voor
gestelde bedragen schijnen ons billijk toe.
De rechten voor bet innemen van staanplaatsen op de
markt zijn eenlgermate verhoogd en zijn enkele vrijstellin
gen, waarvoor geen reden meer bestaan, ingetrokken. De
tarieven zijn aldus geregeld, dat verwacht wordt, dat
de kosten die de gemeente ten behoeve van de markt
moet maken, nagenoeg zullen zijn gedekt.
Het weeggeld» is bij deze verordening ingevoegd.
Bij de regeling hiervan is weggelaten de bepaling,
dat de gemeente zorg draagt voor bet vervoer der
gewogen kaas van de markt naar de door Burgemeester
en Wethouders aan te wijzen opslag- of laadplaatsen.
De ondervinding toch heeft aangetoond, dat de kosten
hiervan veel te hoog zijn, om te zijn begrepen in bet
weeggeld.
Doordat de belastbare huurwaarde grondslag
voor de heffing van de straatbelasting over 't alge
meen is verhoogd, zal de klasse-indeeling van zelf
veranderen en de opbrengst daardoor toenemen. De
hoogste klasse zou daar evenwel buitenvallen en daarom
is deze gewijzigd en in verband daarmede enkele
lagere klassen, waardoor een meer regelmatige opklim
ming wel schijnt te zijn verkregen.
Deze heffing is verhoogd voorgedragen. Reeds
vroeger bestond het voornemen, zulks ter wille eener
goede atraatpolitie, het innemen van openbaren weg,
straat of plein door wagens en karren te belasten.
Daartoe is thans een artikel opgenomen.
Bij het voorgedragen verhoogd tarief van rechten
wegens diensten door de gemeentereiniging bewezen,
is er naar gestreefd den kostprijs zoover te naderen ais
het algemeen belang dit toelaat.
Bij de regeling van de achoolgelden moet rekening
worden gehouden met de wettelijke bepalingen die
over 't algemeen verbieden, dat per leerling meer
wordt gevraagd dan de netto kosten bedragen.
Hiermede is rekening gehouden, terwijl door het
progressieve stelsel rekening wordt gehouden met de
draagkracht van de ouders of verzorgers.
Ook deze regelingen dragen een voorloopig karakter.
De reorganisatie zal wijziging hier en daar wel noodig
maken, maar bovenal zal straks rekening moeten
worden gehouden met de nieuwe wettelijke bepalingen
De heffing op de begrafenisrechten, die als verouderd
mag worden beschouwd is geheel herzien.
Daarin ia thans ook opgenomen een bepaling, krach
tens welke het onderhoud van eigen grafruimten kan
worden afgekocht.
Met welk bedrag de thans voorgestelde wijzigingen
do inkomsten zullen verhoogen. is niet vooraf te zeggen.
Zooals Uwe vergadering bekend is, zal nog een
enkele belasting moeten worden herzien en nieuwe
worden ingevoerd, maar de daarvoor noodige wets
wijziging most worden afgewacht.
Woningbouw. Bouwplan V.I.O.S.
Naar aanleiding van het in Uwe Vergadering van
29 April j.l., in onze handen, om advies, gestelde adres
van de Stichting V. I.O.S., dd. 16 April 1919, om haar
overeenkomstig hst bepaalds In 7 der woningwet,
voor den bouw van 60 woningen een voorschot toe
t« kennen, dealen wij Uwe vergadering het volgende
medo:
Bij uw besluit van 29 April 1913 werd reed» op
een voorechotaanvrage van voornoemde Stichting, voor
den bouw van 20 woningen, gunstig beschikt. Deze
plannen konde» echter niet ten uitvoer worden ge
bracht, omdat de Regeering van oordeel was, dat
woningen, die in Amersfoort voor ruim f 200 per jaar
moeten worden verhuurd, teneinde een sluitende »x-
Baakvoreeaigiag H. L. A. DULLAERT Co.
Amersfoort, Soest, Utrecht, Steenbergen, Noordbroek
ploitatierekening te verkrijgen, niet tot die behooren
te worden gesteld, voor den bouw waarvan voor
schotten uit 's Rijks kas worden verstrekt.
Aangezien Uwe Vergadering in deze uitspraak der
Regeering aanleiding zou kunnen vinden dit bouw
plan niet ontvankelijk te verklaren, deelan wij mede,
dat de thans ontworpen woningen in doorsnede veel
eenvoudiger zijn dan die waarvoor in 1912 een voor
schot werd verzocht. De in het plan begrepen wo
ningen zijn te vergelijken met de woningtypen C van
den gemeentelijken woningbouw aan den Woestijger-
weg en de woningen van blok A aan de Flierbeek-
atraat, waarvoor eveneens voorschotten uit 's Rijks
kas werden ontvangen. Merken wij hierbij nog op,
dat de Minister van Arbeid in zijn schrijven van 25
Juni 1919, afd. Volkshuisvesting, no. 6658, nopens
huurbepaling, ook onder een arbeiderswoning verstaat
oen woning van 5 kamers en een keuken, dan meenen
wij, dat het geen nader betoog behoeft, of ook voor deze
woningen zal een voorschot worden verkregen.
Den voor dezen bouw benoodigden grond wcnscht
de Stichting van de gemeente aan te koopen. Omtrent
dezen grond verkoop, stellen wij ons voor Uwe ver
gadering nog nadere voorstellen te doen.
De woningen, welke volgens vijf typen zijn ont
worpen, geven ontwerpen, welke waarborgen dat zij
zullen voldoen aan de te stellen eischen van soliditeit
en hygiëne.
In verband met den nog steeds heerschenden woning
nood In deze gemeente, wil het ons daarom voorkomen,
dat het streven der Stichting in alle opzichten bevor
dering verdient, waarom wij Uwe Vergadering voor
stellen te besluiten
aan de Stichting de navolgende voorschotten en
bijdragen te verleenen:
ie. een bouw voorschot groot f406.000;
2e. een grondvoorschot groot f32.000 en
3e. een bijdrage in de betaling van de annuïteiten
voor deze voorschotten
ter bestrijding dezer kosten, voorschotten en een
bijdrage tot dezelfde bedragen uit 's Rijks kas aan
te vragen en te aanvaarden;
c. aan de Stichting in de betaling van de annuïteiten
van de sub 1 en 2 genoemde voorschotten, voorloopig
tot na het exploitatiejaar 1921, een jnarlijksche bijdrage
uit de gemeentekas te verstrekken, gelijk aan 25 0/0
van het verschil tusscben de huur, die op grond van
de werkelijke bouwkosten noodig wezen zou om een
sluitende exploitatierekening te verkrijgen, en de huur,
v*lie door de huurders moet worden opgebracht.
Ter toelichting van de bijdrage sub c zij nog het
volgende medegedeeld:
Blijkens het schrijven van Z.E. den Minister van
Arbeid, dd. 25 Juni 1919, no. 6658, vervalt het stelsel,
volgens hetwelk een z.g. rentevoet en een z.g. matc-
riaalprijzen-bijdrage in het exploitatie-tekort wordt toe
gekend. Daarvoor in de plaats treedt de toekenning
van een enkele bijdrage. Deze zal gelijk zijn aan het
verschil tusscben de huur, die op grond van do wer
kelijke bouwkosten, noodig wezen zou om een sluitende
exploitatierekening te verkrijgen en de huur, die door
de huurders moet worden opgebracht, van welke bij
drage 75 pCt. voor rekening van het Rijk komt en
25 pCt. ten laste der gemeente,
Volgens de exploitatierekening zal deze bijdrage
respectievelijk een bedrag groot f 10755.24 en f 3585.08
vau het Rijk en van de gemeente vorderen.
Ste
o m i t
Door uw medelid de heer Hof.and, zijn in de vorige
vergadering de volgende vragen tot ons gericht met
betrekking tot bet verleenen van steun aan gedemo-
biliseerden
1. in boeverre de bemoeiing inzake de werkver
schaffing en steun aan gedemobiliseerden resultaat
heeft gehad en welke som hiermede is gemoeid
geweest
of ons college van metning is dat verdere hulp
overbodig is;
3e. of er naar aanleiding van de circulaire over de
opheffing van het Koninklijk Nationaal Steuncomité
nog nadere uitzichten zijn geopend.
Wij hebben de eer Uwe Vergadering naar aan
leiding daarvan het volgende mede te deelen:
ad 1. gedurende het tijdvak 30 Nov. 1918 tot 2
Aug. jl. is een aantal gedemobiliseerden steun verleend
door middel van arbeid, dat varieert van 22 tot 150.
Het loon bedroeg voor gehuwden en kostwinners van
30—45 cent per uur en voor ongehuwden van 3041
eent por uur. In totaal is aan loon uitbetaald f53.501.81,
waarvan 50 pCt. \yordt gedragen door de Gemeente
en 50 pCt. door het Koninklijk Nationaal Steuncomité.
Het is ons vooralsnog niet mogelijk met juistheid
te zeggen, of deze wijze van steunverleening goede
vruchten heeft afgeworpen. Het verleenen van steun
door arbeid werpt zooveel vraagpunten op, dat het
niet gemakkelijk valt tot een bepaalde conclusie
omtrent het resultaat te komen. Wij noemen: de
invloed op de algemeene arbeidsmarktde loonregeling
in verhouding tot den geprzesteerden arbeid, de houding
aan te nemen tegenover georganiseerden en niet ge-
organiseerden, de verhouding tot de werkloozenkassen,
het overgaan van vaklieden naar de categorie grond
werkers, enz. enz.;
ad. 2. hieromtrent heeft ons college nog geen be
paald standpunt ingenomen, alhoewel als vaststaande
kan worden aangenomen, dat het tegenwoordig ge
volgde stelsel niet blijvend kan bestaan;
ad 3. omtrent de bedoelde circulaire zijn nadere
inlichtingen ingewonnen, die nog niet zijn ontvangen,
zoodat hieromtrent thans nog niets met zekerheid kan
worden gezegd.
Inmiddels heeft bet onderwerp onze volle aandacht
en wordt nagegaan welken weg de gemeente voor 't
vervolg moet inslaan, waarbij ook wordt gedacht aan
de reorganisatie van het Armbestuur.
Het vraagstuk is buitengewoon moeilijk en eischt
nauwkeurige bestudeering. Vergeten mag ook niet
worden, dat werkverschaffing behalve uitkeering van
loon, veelal ook kapitaaluitgaven eischt, waarmede
niet in het oneindige kan worden doorgegaan.
Wanneer door ons college nader» besluiten te dezen
aanzien, zullen zijn genomen, zullen wij Uwe Ver
gadering daarmede gaarne in kennis stellen.
Onteigening.
Wij deelen Uwe Vergadering mede, dat voor de
uitvoering van het bouwplan, omvattende 304 arbeiders
woningen en 8 winkelhuizen in bet Soesterkwartier,
de eigendom vereischt wordt van de op den hierbij
overgelegden staat vermelde gronden, thans in eigen
dom toebehoorende aan de daarachter vermelde
personen.
Ter gelegenheid van het door ons gepleegd overleg
met de eigenaren, teneindu de gronden in eigendom
over te nemen, is ons gebleken, dat, voor zooveel
betreft de gronden toebehoorende aan E. de Greef,
alhier, deze eigenaar de perceelen niet wensebt te
verkoopen, terwijl met de andere eigenaren omtrent
den koopprijs geen overeenstemming is verkregen,
aangezien een belangrijk hoogere koopsom wordt
verlangd dan de werkelijke waarde der perceelen ver
tegenwoordigd.
Waar voornoemden bouw, waarmede reeds een
aanvang is genomen, zonder het bezit van bedoelde
perceelen grond, niet uitvoerbaar zou zijn, wil het ons
In verband met den alhier heerschenden woningnood,
alleszins gewettigd voorkomen, de noodigt stappen te
doen, om te geraken tot toepassing der Wet van 17
Juni 1918, Stbl. 379, waarbij een tijdelijke afwijking
is toegestaan van de bepalingen der Wet van 28
Augustus i8ji (Stbl. 125) (Onteigeningswet), wanneer
de onteigening door het algemeen nut ton behoeve
van de voorziening in den wonlagnood wordt ge
vorderd.
In verband hiermede hebben wij de eer Uwe Ver
gadering te verzoeken, ons te machtigen hiertoe over
te gaan, ten aanzien van genoemde perceelen, nader
op de voor U ter viaie liggende teekeniitg aangeduid.
