Donderdag
September 1919.
No. 9230.
69e laargang
BEKENDMAKING.
Uitgave van de Drukkerij „De Ainersfoortsche Courant, voorheen Firuia A. H. van Cleeff".
REDACTEUR
F. W. H. OU DE NS.
AMERSFOORT.
BUREAUX
KORTE GRACHT 9
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden j 1.
franco per post A.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieele- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames t—5 regels 1.25 Bewijsnummers worden In
rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 5 cent. VALKESTRAAT 19.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de Incasseerkosten in rekening gebracht. Postbus 9. Telefoon 1
OVERZICHT.
Buitenland.
Politiestaking te Boston Nederland en
België.
Binnenland.
Verhooging jaarwedden officieren en
onderofficieren De arbitrage in het typo-
grafenconflict Vertrek Ex-Kroouprinsos
Nog Iets over de Russische boeven
Een brutalen ontvluchting.
Niet-toelating Raadsleden.
DE GEDEPUTEERDE STATEN VAN
DE PROVINCIE UTRECHT.
maken bekend,
dat op MAANDAG 15 September 1919,
's namiddags 2 uur ten gouvernementshuize,
Achter St. PI eter 20 aldaar, door hen in
eene openbare vergadering zal worden be
handeld het beroep van J. HOP en R.
NIEUWBOER te BUNSCHOTEN tegen
het besluit van den Raad dier gsmeente,
waarbij zij als Raadsleden niet zijn toe
gelaten.
Utrecht, 10 September 1919.
Gedeputeerde Staten voornoemd,
VAN LYNDEN VAN SANDENBURG,
Voorzitter.
A. VAN bOORNINCK, Griffier.
KENNISGEVINGEN.
De Burgemeester van Amersfoort
gelezen Circulaire No. 21568, 6e Afd. B.
dd. 8 September 1919,
maakt bekend
dat de Minister van Landbouw, Nijver
heid en Handel
gezien art. 6 der Distributie wet 1916,
gezien xijne beschikking vat) t8 Augustas
1919, no. 20134, Directie van den Land
bouw, 6e Afd. B.
heeft goed gevonden,
te bepalenhet verwerken in inrichtingen
tot verduurzaming van fruit, van partijen
appelen en peren, welke niet gedekt zijn
door eene verklaring, afgegeven door een
bij het Rijkskantoor voor Groenten en Fruit
ingeschreven veiling, ten bewijze, dat de
partij voor verwerking in fabrieken is ge
veild, is, met ingang van 9 September 1919,
verboden.
Amersfoort, <j September 1919.
DE ARBITRAGE IN HET
TYl'OURAFENCONFLICT.
Ds uitspraak der commissie.
De arbitrage-commissie ter oplossing van
het conflict tusschen de hoofdbesturen der
drie werkgeversorganisaties in de Typo
graphic en het hoofdbestuur van den A.N.
T.B., ingesteld krach.ens hun overeenkomst
van 29 Augustus 1919. bestaande uit de
beerenmr. dr. J. H Zanten, voorzitter,
aangewezen door de leden der commissie,
P. I.. M. Ketting, F. H. M. van de Griendt,
H. Diemer, aangewezen door de werkgevers
organisaties ia de Typographic F. van der
Wal, Th. Bakker, F. de Munnik, leden,
aangewezen door het hoofdbestuur van den
A.N.T.B.; mr. A. A. van Rhijn, secretaris
van werkgeverszijde en W. C. van Haaien,
secretaris van werknemerszijde, heeft |met
algemeene stemmen de volgende uitspraak
gedaan
A. Wat betreft het ontstaan vam het
geschil.
Gelet op het feit, dat het hoofdbestuur
van den A.N.T.B. in de bijeenkomst van
het Alg. Hoofdbestuur der Drukkerij bonden
van 26 Mrt, 1919 heeft beloofd voor den
afloop van de C.A.O. geen verdere loona-
verhooglngen te sullen vragen, tenzij zich
buitengewone omstandigheden mochten voor
doen, van welke omstandigheden als voorbeeld
werd genoemd de economische gevolgen
van een nieuwen oorlog, waarin ons land
zou zijn betrokken.
Overwegende, dat desniettegenstaande in
Juni en begin Juli onder een aantal werk
nemers, waarvan het meerendeel was geor
ganiseerd in den A.N.T.B. een zekere agitatie
voor loonsverhooging ontstond, die het Alg.
hoofdbestuur voornoemd aanleiding gaf het
hoofdbestuur dier orgauisatie te verzoeken
eet) bespreking te houden, welke bespreking
op 12 Juli 1919 plaats bad;
Overwegende, dat het hoofdbestuur van
den A.N.T.B. deze bespreking verliet onder
den indruk, dat een verzoek om loonsver
hooging door de patroonsbonden in over
weging zou worden genomen, welke indruk
echter naar de opvatting van het Alg.
Hoofdbestuur in het ter vergadering be
sprokene geen voldoende gronden vond
Overwegende, dat deze indruk het hoofd
bestuur van den A.N.T.B. ertoe bracht in
het congres van dien bond mede te deelen,
dat er contact was met de patroons en dan
ook op 20 Juli een verzoek om loonsver
hooging in te dienen, welk verzoek op 7
Augustus door ds patroonsbonden werd af
gewezen
Overwegende, dat dit verzoek wae ge
baseerd op het feit, dat, tegen dever.vach-
ting in, de dalende beweging der prijzen
van de eerste levensbehoeften, welke zich
in Maart, April en Mei voordeed, had plaats
gemaakt voor een stijgende, waar tegen de
daling van eentge andere prijzen geen vol
doende tegenwicht vormde;
is eenerzijds van meening, dat althans
het midden van Juli do wijzigingen in de
economische omstandigheden zich nog niet
in die mate hadden afgeteekend, dat van
de patroonsbonden mocht worden verlangd,
dat zij, die als zoodanig buitengewoon zou
den erkennen als bij de afspraak van 26
Maart de opvatting was, terwijl in de maand
Augustus een' verklaring hunnerzijds, zoo
zij die al hadden kunnen geven, werd be
moeilijkt. zoo niet onmogelijk gemaakt,
door de houding van een deel der werk
nemers, omdat die verklaring toen den schijn
kon wekken, alsof de stipte naleving der
C. A. O. slechts daardoor was te verkrijgen.
acht het anderzijds alleszins verklaarbaar,
dat de werklieden-organisatie, in aanmerking
nemende de teleurstelling over den loop der
prijzen, het feit, dst in andere vakken, zooals
het meubelmakers- en kleermakersbedrijf in
Juli loonsverhoogingen tot stand kwamen,
en eindelijk de eigenaardige geestesgesteld
heid onder san deel der werklieden in den
tegen woordigen tijd, welke eerder tot werk
staking neigt dan anders, zich genoodzaakt
achtte, don patroonsbonden aannemelijk te
maken, dat de bedoelde buitengewone om
standigheden waren ingetreden of althans
dat er reden was om haar van de belofte
van 26 Maart te ontheffen
verklaart evenwel uitdrukkelijk, dat de
afwijzing van het verzoek van 10 Juli in
geen geval reden mocht zijn om tot i.g.
>wilde< stakingen over te gaan, omdat een
collectief contract slechts bestaanbaar is,
indien de bepalingen daarvan en zeker
de bepalingen van vitale beteckenis als die
tot verzekering der rust in het bedrijf ge
durende de contractsperiode door alle
belanghebbenden stipt wordt nageleefd, aan
welke stipte naleving niet te kort wordt
gedaan indien zooals sl eenige malen ge
schiedde, afwijking in gemeen overleg plaats
keurt dan ook die stakingen ten sterkste af.
B. Wat betreft de oplossing van hetgescbil.
Overwegende, dat van een voortzetting
der C. A. O. geen sprake zal kunnen zijn,
indien de bij de patroonsbonden bestaande
twijfel aan de mogelijkheid eener toekom
stige voortdurende naleving van de vitale
bepalingen der C. A. O. niet wordt opge
heven
Overwegende, voorts, dat intusschen de
stijging der prijzen van de eerste levens
behoeften nog niet tot staan is gekomen sn
dat hier thans du9 zeker reden voor de
werkgevers is, om ondsnks de ernstige ont
stemming, gewekt door de wilde stakingen,
RECLAME.
rrvvv T\-rr v-V'W'WTT'W'v -v.-t
A.H.v.NIElWKERK
L. Beekatr. 14,Tel,317a, Amersfoort
►UlectrisÉ 1 siibil malerij
M IN AMEUBLEMENTEN EN M
M KANTOORMEUBELEN -:
KvvvfvvvvvvTrvvH
tAAAAi-SAAAAAAAAAi
den economischen toestand, waarin de werk
nemers verkeeren, nader te doen bezien;
concludeert, dat het bestaande geschil
kan worden opgelost, indien:
1. de A.N.T.B. en in verband met de
in de C. A. O. erkende wederkeerigheid de
werkgeversorganisaties zich verbinden, in
geval vao een werkstaking of uitsluiting
bij niet nakoming binnen den daarvoor
gestelden termijn van besluiten krachtens
de bepalingen van de C. A. O. te dien aan
zien door de centrale commissie genomen
aan den door de Centrale commissie aan
gewezen contractant een boete te betalen
van f 250 voor iederen werknemer ten op
zichte van wien de niet-nakoming heeft
plaats gehad
als waarborg voor de richtige nakoming
dezer verplichting wordt door den A.N.T.B.
c«r cautie gesteld van f 25000 en door de
gezamenlijke werkgevers-organisatiesecn van
f 10.000; bij geschil omtrent het verbeuren
der cautie of bij het niet tot stand komen
van een uitspraak van de centrale commissie,
beslist de gewone rechter
2. een commissie wordt ingesteld, be
staande uit 19 leden, waarvan 9 vertegen
woordigers der werkgevers-organisaties en
9 vertegenwoordigers der werknemers-or
ganisaties (5 van den A.N.T.B., 2 van de
R. K. Grafischen Bond, 1 van den Ned.
Chr. Grafischen Bond, 1 van den Ned. Graf.
Bond) met een voorzitter, die buiten het
drukkersvak staat, welke commissie voor
29 September 1919 voor pariijen bindend
beslist of de economische omstandigheden
der laatste maanden aanleiding geven om
de loonen op dien datum voor den verderen
duur van de contractsperiode te wijzigen,
zulks met inachtneming der gomeenteklarsen
en zoo ja, welke die wijziging zal zijn.
De uitspraak van de commissie van
arbitrage in het typografenconflict. neer
gelegd in de conclusies, welke wij hierboven
publiceeren, is door de werknemers in dit
bedrijf niet met onverdeelde instemming
ontvangen. Over de geheele linie schier
heerscht groote ontevredenheid om de wei
nige houvast, die de typografen aan de,
naar, wat zij noemen «vage toezeggingen
hebben.
Zaterdagavond veigadert de afdeeling
Amsterdam om haar houding vast te stellen
en ook de overige afdeelingen zullen deze
week bijeenkomen. Daarna zal een referendum
over He al of niet aanvaarding beslissen.
De indruk Is, dat het referendum zal uit
vallen ten nadeele van de uitspraak der
arbitrage-commissie. Men acht zich door de
omstandigheid, dat de A. N. T. B. een
cautie stellen moet van 25000 gld. en dat
daarna de commissie van negentien uit
spraak zal doen, te zeer gebonden, omdat,
mocht die uitspraak minder gunstig voor
de typo's uitvallen, het stakingsrecht zou
zijn uitgeschakeld, wilde men de cautie van
f 25.000 niet verbeuren.
in het groot-, zoowel als In het klein
bedrijf heerscht groote ontevredenheid
alleen de omstandigheid, dat men bij staking,
geheel op eigen risico zou handelen en men
bovendien den uitslag van het referendum
wcnscht af te wachten, weerhoudt hen, de
directe actie toe te passen. Het heeft allen
schijn, dat met de uitspraak der arbitrage
commissie het conflict de wereld nog niet
uit is.
De patroonsbonden zullen eveneens spoe
dig hun houding vaststellen.
RAADSOVERZICHT.
Vergadering van 9 September 1919.
Een interessante debatavond I
Als ze in 't vervolg zóó waren en werd
het niet later dan nu, Dinsdagavond, dan
is het eerste voorstel-Polder heusch zoo erg
niet,... als, zeggen we,juist heeren, maai
we vreezen mat groote vreeze, enfin geen
zorgen vóór dien tijd.
Achter de groene tafel missen we Secre
taris Veenstra, die echter wegeus uitstedig-
heid vervangen wordt door den heer Kaan,
en ook nóg is de stoel van den vierden
Wethouder onbezet; doch dit kwam, vóór
we weer naar huis gingen, in orde.
De heer Tromp van Holst was er niet
en komt nu ook niet meer; zijn plaats zal
in den vervolge worden ingenomen door
den heer Verhoef, die na 'n korte onder
breking weer in one midden terugkomtzijn
geloofsbrieven werden al goedgekeurd, even
als die van citoyen Voskuilen.
Dé Raad van 19 zou dus wser aardig
compleet zijn als er geen doukere wolken
waren komen drijven boven het hoofd des
heeren van Traa, want nauwelijks heeft dsze
vertegenwoordiger van de Vrij-Liberalen
zitting genomen in het College, oi daar komt
me daar 'n Hofland, en die gooit 'm er
wéér uit; de kans is tenminste niet gering,
dal we hem Dinsdag hier voor bet laatst
hebben gezien.
En dan o, peil van den Raad I
Men fluistert, meneer Boas
Do debatten liepen dezen avond over de
al of niet handhaving van of liever over
deze 2 vragen: »wat ia te verstaan onder
hst leveren van goederen< en wat is de
definitie van het woordje »geld<. Nu, van
dit laatste hebben we genoten; «geld», werd
gezegd, is een ruilmiddel, een waardemeter
een koopwaar, geld is roerend goed, (is
>rollend< niet beter) in één woordmet geld
doe je wonderen, en heb je 't niet, dan is
better invulling.
Maar met dit al was toch het gevolg,
dat de bewuate meneer van Traa zijn biezen
moest pakken. 9 van de 16 collega's hebben
hebben hem geschorst, misschien, helaas, om
niet meer weer te keerett.
Het geval is bekend, niet waar De
proloog werd reeds opgevoerd in de vorige
vergadering. Dinsdag had de voortzetting
plaats en het laatste bedrijf speelt weldra te
Utrecht.
De ingestelde commissie ad hoe, wier taak
het was nategaan of Mr. Van Traa's zitting
in strijd was met art. 24 gemeentewet kwam
tot deze conclusie
dat de gemeente reeds t( jaar met de
GelderscheCredietvereeniging. voorheen Van
l.anschot's Bank. waarvan de heer Van Traa
directeur is (voor het bijkantoor Amersfoort)
contractueel verbonden is
dat Mr. Va» Traa als zoodanig tantièmes
geniet, en
dat er gelden zijn gefourneerd.
Gelden fournecren Wat is dat? Geen
leveren van goederen in ieder geval, zegt
Mr. Stadig. Verbeeld je, men spreekt toch
nooit in de wandeling van levering van
geld, zooals men spreekt van levering van
erwten en boonen, van levensmiddelen
Alsof geld ook geen levensmiddel is, een
middel om te kunnen leven!
En zonder dat we 't wisten zaten we
midden in een juridisch debathet was alsof
we allen voor de balie stonden te luisteren
naar de pleidooien van de advocaten Stadig
en Hofland.
Hofland was do minderheid van de com
missie, die fourneeren van geld wèl rang
schikte ond*r «levering van goederen»- Hij
heeft ter verduidelijking van bet begrip
«geld» er het leerboek der Staathuishoud
kunde van Dr. M. Spaander nog eens op na
geslagen, dat zegt, dat men onder goederen
verstaat alle zaken, die in de behoefte van
den mensch kunnen voorzien, onverschillig
of we die behoefte goed of slecht vinden.
Geld, ofschoon dus het geld, dat onder
de goederen behoort, stelt men het dikwijls,
om zijn zeer bijzondere functie, naast de
goedereu, en spreekt van geld en goederen.
