AMERSFOOHTSGHE COURAIT.
Dinsdag 21
October 1919.
No. 9247.
69e Jaargang
Uitgave van de Drukkerij „l)e Amernfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleefl".
REDACTEUR
F. W. H. OUD ENS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden i.—
franco per post /T.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officleele- en ontelgenings-
advertentiön per regel 15 cent. Reclames 1—5 regels /1.25 Bewijsnummers worden In
rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 5 cent,
Bij advertentiSn van bulten de stad worden de incasseerkosten In rekening gebracht.
BUREAUX
KORTE GRACHT 18 (oud q
VALKESTRAAT 19.
Telefoon 19.
OVERZICHT.
Buitenland.
Staking in het Rhijnland De nood in
Weenen.
Binnenland.
Vrouwennamen op de kiezerslijsten
De Salarisactie van het P. T. T.-personeel
Kinderexploitatie door bedelaars.
EEN KANAAL DOOK DE
GKI.DER.SCHK VALLEI
IV
TWEEDE WIJZE VAN AANLEG VAN HET
KANAALPAND AMSTERDAM—AMERSFOORT.
(GEVAL B).
Behalve de aangegeven wijze van aanleg
van het beschouwde gedeelte van het kanaal
zijn, zooals reeds werd opgemerkt, nog an
dere oplossingen mogelijk en daaronder in
de eerste plaats wel die, volgens het door
den heer Wortman, Inspecteur Generaal
van den Rijkswaterstaat, in de vergadering
van de Afdeeling voor Weg- en Water
bouwkunde van het Kon. Inst, van Ingenieurs
van 30 April 1918 aangegeven denkbeeld
tot verplaatsing van de Oranjesluizen naar
een nieuwen afsluitdam die, uitgaande van
de Noord-Hollandsche kust. even bezuiden
Marken, in nagenoeg Oostelijke richting
zou loopen naar een punt, waar de, van
Muiderberg komende, Noordwaarts gerichte
dijk van den Zuid-Oostelijken Zuiderzee
polder, zich in Oostwaartsche richting gaat
ombuigen.
Door laatstgenoemden dijk en den nieu
wen afsluitdam zou op deze wijze een
nieuwe boezem worden geschapen, die de
boezem van het Noordzeekanaal met onge
veer 8000 H.A. zou vergrooten. Op dezen
boezem zouden dan, zoowel de thans op bet
Noordzeekanaal uitwaterende polders, als de
overige van Amstelland en die van de
Vecht kunnen loozen, terwijl ook de Gel-
dersche Vallei, middels de Eem en het
kanaal, daarop geheel vrij zou kunnen uit-
Dit denkbeeld heeft oogenschijnlijk groote
voordeelen voor de afwatering van al de
daarbij betrokken gebieden.
In dezerzijdsche nota van Maart 1917
werd reeds vermeld, dat onder de bestaande
omstandigheden volgens deskundige schat,
ting, een viervoudige vergrooting van den
Vechtboezem zou noodig zijn om de aldaar
bestaande bezwaren in de afwatering op te
beffen, zoodat deze alsdan een vermeerde
ring van oppervlak van 3 X 24° 7i0 U.A.
zou moeten erlangen. Voor de Eem zou,
zooals daar werd betoogd naar evenredig
heid een boezem van 34 X 65 '59° H.A.
noodig zijn.
Dit maakt te samen 2310 H.A. De boe
zem van het Noordzeekanaal heeft een op
pervlak van ongeveer 1000 H.A. Het be
hoeft dus wel geen betoog, dat het beschik
baar stellen van een boezeraoppervlak van
8000 H. A. onder de tegenwoordige om
standigheden een zeer groote verbetermg
van de afwatering van alle betrokken ge
bieden zou beteekenen.
Het spreekt vanzelf dat alsdan de Eem
en bet kanaal geheel van de Zuiderzee
afgescheiden zouden moeten worden door
een zeedijk, die uitgaande van de beoosten
de Eera gelegen Veen- en Veldendijk, de
rivier afsnijdend, langs de Noordzijde van
het kanaal tot Muidenberg zou moeten
doorloopen en daar aan de Noordwaarts
gerichte polderdijk zou aioeten aansluiten.
Die zeedijk later toch noodig als
polderdijk voor [den Z.O. Zuiderzee-polder
zou dus de bovenbeschreven dam langs
bet kanaal voor het gedeelte tusschen Huizen
en Muiden vervangen, terwijl het verdere
gedeelte van dien dam tusschen Muiden en
Amsterdam geheel zou kunnen vervallen,
omdat men alsdan voor dat gedeelte wel
met het baggeren van een geul in den
afgesloten boezem zou kunnen volstaan,
Die door dijken omringde boezem zou
toch voor de Rijnaken een voldoend veilige
vaart waarborgen, welke vaart ook trouwens
thans op de Zuiderzee veelal geen bezwaar
oplevert. Dit blijkt o.a. uit een in het ver
slag der Staatscommissie betrekkelijk het
kanaal voor Twenthe gepubliceerde ver
klaring van een elftal reeders, tegelijkertijd
kapiteins op hunne riviersleepbootcn, waar
in vermeld wordt, >dat zij reeds vele jaren
geladen en ongeladen Rijnscheepkabnen
van 500 tot 1600 ton hebben gesleept van
het Zwolsche diep en Kethel naar de Oranje
sluizen, welke tochten over het geheele
jaar voorkwamen, en ook wel bij storm
achtig weer plaats hadden, wat nooit tot
eenig bijzonder oponthoud aanleiding gaf.»
De te baggeren geul zou in dit geval
zicb van >Muiden af naar het tegenwoor
dige vaarwater beoosten de Oranjesluizen
kunnen richten, Die sluizen, die dan nog
slechts als noodkeering dienst zouden be
hoeven te doen, zouden overigens altijd
geopend kunnen blijven en een voldoend
breede en diepe doorgang voor de grootste
Rijnschepen aanbieden.
De voor de verbinding van het Noord
zeekanaal met het Valieikanaal ontworpen
sluis zou dus in dit geval geheel kunnen
vervallen en alzoo het aantal schuttingen
op het kanaal met één worden verminderd.
Vooral ook voor de scheepvaart zou dus
de verplaatsing der Oranjesluizen groot
voordeel hebben en zou op die wijze de
thans reeds bestaande practisch niet door
sluizen gestoorde, kanaalverbinding van
den Helder langs het Noord Hollandsch
Kanaal, het Alkmaarder meer, de Zaan, het
Noord Zee Kanaal en het Merwedekanaal
tot aan Utrecht, aangevuld worden met
een oostelijke tak naar de Vecht en Amers
foort.
Het plan heeft alleen het bezwaar dat
het in belangrijke mate ingrijpt in de wa-
terloozing van verscheidene gebieden en
bovendien eenige wijziging in de bestaande
Zuiderzeeplannen brengt en dus factoren
voor vertraging in het tot stand komen
van het kanaal oplevert.
DERDE WIJZE VAN AANLEG VAN HET
EERSTE KANAALPAND.
(GEVAL C).
Voor het geval dat tegen verplaatsing der
Oranjesluizen overwegende bezwaren zouden
blijken te bestaan, zou nog een derde op
lossing mogelijk zijn.
Men zou nl., ook al kwam de nieuwe
afsluitdam hiervoor bedoeld met de daar
mede gepaard gaande verplaatsing der
Oranjesluizen niet tot stand, desniettemin,
bij wijze van economische grondberging,
de toekomstige polderdijk van de Eem tot
aan Muiderberg, en verder over zoo groot
mogelijke lengte noordwaarts kunnen aan
leggen.
Aangezien de groote perswerktuigen het
zand tot ruim 4 K.M. kunnen wegpersen
zou ook de noordwaarts gerichte dijk tot
die lengte, door middel van In het te graven
kanaal liggende werktuigen, kunnen worden
opgespoten. Dit gedeelte van den dijk zou
dan voorloopig alleen kunnen dienen tot
bescherming tegen golfslag en ijs. Wel
zou dan tusschen het kopeind van den dijk
en Marken nog een vrij groote opening
overblijven, doch in verband met de boven
vermelde verklaring van de sleepbootkapi
teins komt het voor dat niettemin de vaart
voor de Rijnschepen reeds voldoende veilig
zou zijn.
Ook in dit geval zou tusschen Amsterdam
en Muiderberg wel met een gebaggerde
geul kunnen worden volstaan. Het groote
voordeel van het voorgaande plan nl. dat
de sluis bij Amsterdam zou kunnen worden
gemist, wordt hierbij evenwel niet oereikt.
NOG ANDERE WIJZEN VAN AANLEG.
(GEVAL D).
Behalve de drie genoemde variaties zijn
nog andere wijzen van aanleg van het
kanaalpand AmsterdamAmersfoort denk
baar.
Men kan bv, in geval A, met behoud
van den lagen dam voor het deel Amster
dam —Muiderberg, niettemin het deel Muider
berg—Huizen van dien dam reeds dadelijk
als toekomstige polderdijk opwerken, wat
slechts in hoofdzaak een kwestie van meer
grondtransport is.
(GEVAL E).
Vet der kan men zicb denken, dat ook
het deel AmsterdamMuiderberg vao den
dam uitgevoerd wordt als afsluitdijk, aan
sluitende aan den polderdijk Muiderberg-
Huizen, doch deze dijk dan doortrekkend
tot aan de Veen- en Veldendijk, zooals in
geval B,
Dit is dns een variatie van laatstgenoemd
geval en verkrijgt men alsdan eveneens een
afgesloten ofschoon kleinere boezem waarop
Eem. Vecht, Amstelland en Noordzeekanaal
samen afwateren.
De oppervlakte van de waterplas tusschen
Amsterdam en Muiden bedraagt ongeveer
1240 H.A. die van het kanaal Muiden—
Amersfoort ruim 370 H.A. De totale opper
vlakte, die als boezem beschikbaar komt,
bedraagt dus 1640 H,A. dus aanzienlijk
minder dan in geval B. Door bijtrekking
van den ontworpen polder tuaschen Muider
berg en Halzen zou des noodig bovendien
nog 1200 H.A. beschikbaar gesteld kunnen
worden.
Ook in dit geval E zou de schutsluis te
Amsterdam kunnen vervallen en zou men
in den afsluitdijk van Schellingwoude met
het bouwen van een eenvoudige keersluis
kunnen volstaan die steeds geopend blijft
en alleen in noodgevallen, zooals bij dijks-
doorbraak, gesloten zou worden.
Bij Muiden zou in den afsluitdijk een uit
wateringssluis tevens schutsluis gebouwd
moet worden.
Wordt vervolgd
STADSNIEUWS.
Broodkaar t-Suikerkaart.
De Directeur van het Levensmiddelen-
bureau maakt bekend, dat de broodkaart
tije tijdvak (voor wittebrood de oranje-
gekleurde) geldig is van t6 tot en met 24
October 1919.
In de week van 20 tot en met 25 October
e. k. wordt op bon 3 (drie) der suikerkaart
2>/2 on» goedkoope suiker verkocht,
Amersfoort, 20/10 '19,
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort
maken bekend,
dat, ingevolge artikel 9, juncto artikel 1,
sub b der Verordening op de Winkelsluiting,
het sluitingsuur der winkels op 31 October
a.s. zal zijn 10J uur 's avonds en dat tevens
op dien datum tot genoemd uur ontheffing
wordt verleend van de verbodsbepalingen
der Verordening, houdende het verbod van het
gebruik van gas uit de gemeentelijke gas
fabriek en van electriciteit door middel van
het Gemeentelijk kabelnet op bepaalde
plaatsen en bepaalde tijdstippen.
Amersfoort, 16 October 1919.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeeeter,
N. VELS-HEIJN (L.B.)
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort,
Gelet op artt, 6 en 7 der Hinderwet.
Brengen ter kennis van het publiek,
dat een door de N. V. Eerste Nederl.
Fabriek voor Onderdeelen Scboenfabrikatie
ingediend verzoek met bijlagen, om vergun
ning tot het oprichten van een huidlijm-
fabriek (voortzetting bedrijf, waartoe ver
gunning is verleend bij dezerzijdscb besluit
van 27 Augustus 1918, Afd, I No. 2101,
voor een proeftijd van een jaar), in het
perceel alhier gelegen aan den Meiligeti-
bergerweg No, 60 ged. bij het Kadaster
bekend onder Sectie B, No. 2407
op de Secretarie der gemeente ter visie
ligt, en dat op Zaterdag, den 1 November
aanstaande, das voormiddags te half elf ure
gelegenheid ten Raadhuize wordt gegeven
<>m, ten overstaan van het Gemeentebestuur
of van één of meer zijner leden, bezwaren
tegen het oprichten van de inrichting in
te brengen.
Tot het beroep, bedoeld in art. 13, te
lid der Hinderwet, zijn volgens de bestaande
jurisprudentie alleen zij gerechtigd, die over
eenkomstig art. 7 der Hinderwet voor het
Gemeentebestuur of één of moer zijner leden
zijn verschenen, teneinde hunne bezwaren
mondeling toe te lichten.
Amersfoort, den 18 October 1919.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
v. RANDW1JCK,
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
BEKENDMAKING HINDERWET.
brengen ter openbare kennis,
dat bij hun besluit van 17 October 1019,
aan G. T. Voshartcn zijne rechtverkrijgenden
voorwaardelijk vergunning is verleend tot
het oprichten van een vernikkelinricbting,
te drijven door drie electromotoren niet oen
gezamenlijk vermogen van 6 l'.K. in het
perceel alhier gelegen aan de Willem van
Mecbelenstraat No. 24, kadastraal bekend
Gemeente Amersfoort, Sectio B no, 3430.
Amersfoort, 20 October 1919.
Burgemeester en Wothouders
voornoemd,
De Burgemeester,
v. RANDW1JCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
liurKemeusler en Wet houder a van Amorsfoorl
Gelet op art. 37 der Drankwet,
brengen tor openbare kennis,
1. dat bij hen is ingekomen een verzoek-
schrift van
HENDRIK JANSEN,
om verlof tot den verkoop van alcohol-
houdenden drank, anderen dan «terkon drank,
voor gebruik ter plaatse van verkoop in do
beneden voor- en achterlocalitcit van het
perceel Stationsstraat no. 9 alhior;
2. dat binnen twee weken 11a deze bekend
making een leder tegen bel verteenen van
het verlof schriftsljjke bezwaren bij ons Col
lege kan inbrengen.
Amersfoort, 20 October 1919.
Burgemeester en Wethouder»
t voornoemd,
De Burgemeester,
v. RANDVVIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
Op n o n ac11 v 11011.
Bij Kon. Besl. is tie 10 Luit, Jhr. J. A.
Refill van het ie Reg. Huzaren te dezer
stede wegens ziekte tijdelijk op nonactlvitcit
gesteld.
Geen fooien meer s. v. p. I
Door hot desbetreffend personeel wordt
ons verzocht te willen meiiedeelen, dat ln
eene door het geheele personool van het
post- en telegraafkantoor te Amersfoort
daartoe gehouden vergadering Is besloten
geen nojaars- of nieuwjaarsfooien meer aan
to nemen. Het vor/ookt 't publiek deze
actie wol te willen steunen, teneinde tot
eene algeheole opheffing van het fooien-
stelsel tc geraken.
Raad van Arbeid.
Naar wij vernemen zullen a.s. Zaterdag
middag in het gebouw Utrcchtschewcg 133,
alwaar de kantoren van den Ruud van
Arbeid, groep Ainorsfoort, gevestigd zijn,
door den Voorzitter, den heer Ad. ter Cock,
de leden en plaatsvervangende leden van
werkgevers- en werknemerB-zijde officieel
worden geïnstalleerd.
De ps e u tlo-tn 1111 a 1 r.
Geen anderen uitweg moer wetende om
aan den kost te komen, besloot dezer dagen
'n zekere J. H. zich eens te steken In een
•oldaat-pakje en aldus uitgedost de kuzerno
binnen te stappen, alwaar .tij op deze wijze
een maand lang voor Rijkskosten zich deed
voorzien van voodsel en onderdak, een
milieu, waarin hij zich blijkbaar uitnemend
thuis gevoelde; zelfs »«p wacht» te zijn
was hem niet te veel. Op 'n voor hem on-
gelukkigen dag verscheen echter de militaire
politie die hem mot baar argusoog in de
gaten kreeg en waarmede dus aan het
