AIERSFOORTSCHI COURANT. Donderdag 23 October 1919. No. 9248. 69e laargang Uitgave van de Drnkkery „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleefl". REDACTEUR F. W. H. OU DE NS. AMERSFOORT. Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden j 1.— franco per post ƒ1.15, Advertentiën i6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officleele- en onteigeflinga- advertentifin per regel 15 cent. ReclameB 1—5 regels ƒ1.25 Bewijsnummers worden ln rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 5 cent. Bij advertentiën van bulten de stad worden de lucasseerkosten in rekening gebracht. BUREAUX KORTE GRACHT 18 (oud g VALKESTRAAT 19. Telefoon tg. OVERZICHT. Buitenland. De Russische Strijd. Binnenland. De gedwongen leening De Minister en «Ons Belang» Nederland ter Arbeiders- Conferentie. EEN KANAAL DOOK DE GELÜERSCHE VALLEI KEUZE OMTRENT DE WIJZE VAN UITVOERING. Welke wijze van uitvoering ten slotte gekozen zal worden zal vooreerst afhangen vati den uitslag van het onderzoek, dat, naar vermeend wordt, van Staatswege om trent het verplaatsen der Oranjesluizen wordt ingesteld, maar ook de stand der Zuiderzee werken, op het oogenblik dat tot uitvoering der kanaalwerken wordt besloten, zal daarop van invloed zijn. Met het oog op de scheep vaart hebben die sub. B en E de voorkeur. Het is overigens voldoende hier te con- statecren, dat onder alle omstandigheden een bruikbare oplossing zal zijn te vinden. KANAALPAND AMERSFOORT - WAGENINGEN. De beschrijving van het Kanaaltracé voortzettend kan worden opgemerkt dat dit tracé Oostwaarts van Amersfoort is ge houden, omdat het spoorwegemplacement en de hooge, thans tot villapark ingerichte, terreinen aan de Westzijde van die stad, den doorgang aldaar versperren, terwijl daarentegen aan de Oostzijde de spoorbaan ■aar Zwolle en Apeldoorn gemakkelijk met een vaste brug over het kanaal geleid kan worden. Eveneens is om verschillende redenen het kanaal Oostwaarts van Veenendaal en den Emmikhuizerberg gehouden. Voorts wordt op die wijze de kruising van het kanaal met den weg van Veenen daal naar het station van dien naam, aan den spoorweg AmersfoortKesteren, ver meden. Men heeft toch als beginsel aange nomen dat de kruisingen van bet kanaal met wegen, zoowel voor spoorweg- als voor gewoon verkeer, behalve ter plaatse van de sluizen, als vaste bruggen moeten worden ingericht, die minstens g M. doorvaart hoogte boven het kanaalpeil aanbieden en nu zou een kruising van genoemden weg op deze wijze groot bezwaar opleveren. De afstand tusscben de kom der gemeente en de spoor baan Amersfoort Kesteren is toch slechts gering en onvoldoende voor de lange op ritten, die zoon brug zou eiscben. Een deel van de langs den verbindingsweg met het station staande woningen zou dan achtar den hoogen oprit schuil gaan en bovendien zou zulk een op-> en afrit een sta in den weg zijn voor het verkeer tusschen de ge meente en het spoorwegstation. Een tweede reden, die aan een tracé be oosten Veenendaal de voorkeur doet geven, ligt ln de omstandigheid dat van militaire zijde aan het kanaal waarde wordt gehecht voor de landsverdediging, zie o.a. hel artikel van den generaal Eland van Juli 1918 in het weekblad >de Amsterdammer», die ook met het oog daarop het kanaal beoosten den Emmikhuizerberg wenschte te houden. Dit belang brengt verder mede. dat men de stadsbebouwing van Veenendaal zooveel mogelijk aan de Westzijde van het kanaal zal moeten zoeken. Legt men dus het Kanaal aan de oost zijde van Veenendaal, dan staat aan de uit breiding van die gemeente, die ongetwijfeld als industrieplaats een belangrijke toekomit beeft, niets in den weg. Zoowel voor de stedelijke bebouwing als voor industrieter reinen komen dan belangrijke oppervlakten beschikbaar, welke laatste tevens gemakke lijk met den spoorweg naar Kesteren in verbinding zijn te orengen. Voor deze laatste terreinen is gerekend op den aanleg van een afzonderlijke indus triehaven, bewesten den langs bet kanaal ontworpen hoogen weg, welke haven met het kanaal in open verbinding staat. Het spreekt vanzelf dat het definitieve ontwerp M A.H.v.NIEUWKEKK M L. Beekstr. 14, Tel, 317a, Amersfoort M M m Elsctriscbe Meubelmakerij M M IN AMEUBLEMENTEN EN M 4 x KANTOORMEUBELEN M voor deze werken zal zijn op te maken in verband met een alsdan ook voor de ge meente Veenendaal vast te stellen algemeen uitbreidingsplan. Ook voor de waterverversching van Vee nendaal is een Westwaartsche ligging van de gemeente ten opzichte van het kanaal de meest gewenschte. De doorspoeling wordt thans bezorgd door dc Bisschop Davidsgrift en het z.g. omleidingskanaal, waarin bij de Vaartbrug een schotbaikinrichting is aan gebracht, die het afstroomende water nood zaken kan geheel door het meer bebouwde deel langs de Grift te stroomen. Komt voor die doorspoeling thans in droge tijden wel eens water te kort, in de toekomst zal men steeds voldoende water aan het kanaal kunnen ontleenen en op de thans gevolgde wijze door de sluis aan den Rooden Haan op de Broeksloot aftappen, wat tevens voor het op peil houden van de Broeksloot dienstig zal zijn. Waren aldus de kanaalgedeelten bij Amersfoort en Veenendaal vastgesteld, niets stond er verder in den weg om die beide deelen door een geheel recht kanaal te verbinden. Door deze richting werden de bebouwde kommen der gemeenten Scherpen- zeel en Renswoude als vanzelf gemeden. Men had verder op die wijze het voor deel dat de kruising met den spoorweg Utrecht—Arnhem geenerlei bezwaren aan bood. Deze spoorweg toch gaat op het punt, waar hij de baan Amersfoort Rhenen Kruist, onder dezen Iaatsten door. Een kanaalovergang van eerstgenoemde!) spoor weg, middels een vaste brug, die bij behoud van het dicht bij de lijn Amersfoort - Rhenen ioopende kanaaltracé van 1878 niet wel mogelijk zou zijn geweest, wordt thans ge makkelijk nu het kanaal meer Oostelijk van dat kruispunt van beide spoorwegen wordt aangelegd, terwijl men bovendien het voor deel heeft dat de baan op het thans gekozen punt van overgang veel hooger ligt. Ook wordt op deze wijze de voorgenomen ver binding vdn de beide spoorwegen op het tegenwoordige punt van kruising niet be moeilijkt. De defensiebelangen, die eischten dat de grondberging zooveel mogelijk aan de west zijde van het kanaal moest worden gezocht, hebben ertoe geleid aan dien kant van het kanaal een hoogen dam op te werpen, die tevens geschikt is om als moderne weg voor snelverkeer te dienen, en zooals reeds werd vermeld ook benoorden Amersfoort langs Huizen en Muiden doorgetrokken kan worden en aldaar aansluiten aan den Rijks weg naar Amsterdam (Zie de kaart be- hoorende bij het sedert ingetrokken wets ontwerp van 28 Juli 1915 tot verbetering van de Rijkswegen.) Omtrent de uitvoering van dit kanaalpand kan nog worden opgemerkt, dat ook hier terwille van goedkoop grondverzet en be korting van den tijd van uitvoering, zooveel mogelijk van zuig- en perswerktuigen tot het vormen van het kanaal en dijken, op ritten, fabrieks- en stadsterreinen enz. gebruik zal moeten worden gemaakt. Van Wageningen af, over 20 K.M. lengte, blijft het aangenomen kanaalpeil (tevens gewenscht afwateringspeii) beneden het maai veld en is aldaar dus alle gelegenheid voor het gebruik van deze werktuigen voorhanden. De omatandigheid dat een groot deel van deze terreinen nog al eens overlast van water heeft, wijst ook in de richting van zoodanig gebruik. De vraag is alleen op welke wijze zij vanuit den Neder-Rijn kunnen worden bin nengebracht. Dit nu zal mogelijk zijniudien de inundatiesluis aan de Grebbe, die na uit» voering der kanaalontwerpen kan worden opgeruimd, voorloopig een weinig verbouwd wordt. De drempel ligt 2.80 M. beneden den gemiddelden zomerstand van de rivier, dus voldoende diep. De beide naast elkaar liggende dooriaatopeningen, van 3 M. en 5 M. breedte, zijn ieder op zichzelf te smal om baggerwerktuigen van een capacitett van 3000 M* per dag, zooals hier met vrucht gebruikt zullen kunnen worden, door te laten. Door het opruimen van de hen schei dende, 1.80 M. breede, pijler kan echter een alleszins voldoende opening van 9.80 M. breedte verkregen worden, die men dan, zoolang het werk duurt, door schotbalken kan afsluiten. De constructie van de sluis zs heeft een doorgaande paalfundeering en dito dam- wanden kan hiertegen geen overwegend bezwaar opleveren. De acbutlengte (13 M.) te klein zijnde, kan het binnenbrengen van het materieel geschieden door vóór en achter de aiuis, op bekwame afstanden, tijdelijk aarden dammen aan te brengen. Al mochten aan deze werkzaamheden be trekkelijk groote kosten verbonden zijn, zoo drukken deze toch slechts weinig op den eenheidaprijs van het grondverzet, waar bet hier een hoeveelheid van 8.000.000 MB geldt. Die kosten worden ruimschoots goedgemaakt door de voordeelige wijze van werken. Voorbij den spoorweg Utrecht—Arnhem in de richting van Amersfoort zal ook met vrucht van excavateura in den zandgrond gebruik kunnen worden gemaakt. (Slot volgt). STADSNIEUWS. Staat Tan Oorlog en beleg opgeheven. Bij Kon. Besl. is met ingang van 14 October opgeheven de Staat van Oorlog en de Staat van Beleg iu verschillende ge deelten van het grondgebied des Rijks, waaronder ook behooren de gemeenten Amersfoort, Leusden, Soest en Zeist. Bij het te Utrecht gehoudei voor vrije- en ordeoefeningen slaagde ook onze stadgenoote Mej. N. C. M. Ruppe. Militaire Mutatién. De Reserve-Wachtmeesters J. S. van Mesdag, E. Jannink, Ph. J. Graaf van Zuijlen van Neijevelt, Jhr. A. L. A. Kretsch- mar van Veen en Jhr. D. R. A. Graswinckel, allen van het ie Reg. Huzaren zijn be vorderd tot Cornet. Bij Kon. besluit zijn benoemd bij het reservepersoneel der landmacht, tot reserve ze luitenant, bij het wapen der Infanterie: bij hun tegenwoordig corps het 16e Reg., de vaandrigs J. W. J Moerman en A. E. Markman. Bronzen medaille. De bronzen medaille voor 12-jarigen trouwen dienst zal op 6 November a.s. worden toegekend aan den wachtmeester te klasse IJ. Nieuwenhuijs van het ïeReg, Huzaren. Eerste Abonnements-Concert. Op het eerste der door het Concertbureau Hans Augustin in Amicitia georganiseerde Abonnements-Concerten, Dinsdag 4 Novem ber. zal optreden de groote Pianist Jozef Pembaur met werken van Schubert, Chopin 1 List Ku Door de Commissie voor de Winter- propaganda uit de S. D. A. P. en den Amersf. Bestuurdersbond zal, als inleiding voor deze propaganda, Zaterdag 1 November a.s, in Amicitia» een Kunstavond worden georganiseerd, waarin medewerking zullen verleenen de heereti J. Sternheim, declamator van Amsterdam en A. W. Boeckhorst te dezer stede (Levensliedjes), alsmede het dubbelmannenkwartet >Onder Ons» uit Utrecht, (dir. H. van Rheenen). Het met zorg samengesteld programma vermeldt een 8-tal nummers, w. o. ook «fragment uit Opstandelingen» van Mevr. Henriëtte Roland Holst te vertolken door den heer Sternheim. Raad van Arbeid. In aansluiting met ons bericht in het vorig nummer, waarbij wij melding maakten, van de eerste vergadering die a.s. Zaterdag middag in het gebouw van den Raad van Arbeid alhier zal worden gehouden, kunnen wij nog het volgende toevoegen: Tot bijwoning dezer zitting zijn uitge- noodigd de heeren burgemeesters en secre tarissen van de gemeenten Amersfoort, Hilversum en Nijkerk, respectievelijk voor de drie provinciën, waarin het Ambtsgebied van den Raad is gelegen. Voorts zijn uitgenoodigd de Voorzitters en Secretarissen van de voornaamste werk geversorganisaties en van de verschillende bestuurdersbonden in de bovengenoemde gemeenten. Schimmelpenninckstraat 21. Naar aanleiding van de verschillende en naar ons blijkt, onjuiste lezingen, doch die bij som migen in onze gemeente schijnbaar een gewil lig oor vinden, omtrent den slager, die zich eenige dagen geleden heeft gevestigd in perceel Schimmelpenninckstraat 21 als leve rancier voor de leden der Amersfoortsche Consumenten-Vereeniging en die thans al het >bij!tje er bij zou hebben neêrgelegd» of zooals kwade tongen zelfs willen beweren, dat diens zaak reeds >op de flescb» zou zijn, hebben wij ons gewend tot den Voor zitter van de Consumenten-Vereeniging, den heer Leopold, die ons welwillend de juiste toedracht uiteenzette. In het kort is dit de zaak: Sedert eenige dagen trad, natuurlijk geheel voor diens eigen risico, als vleeschle veran der voor de leden der Consumenten-Ver eeniging te dezer stede op, slager de Wit (van Hoogland), aan wien dc winkel van genoemd perceel voor dit doel in onderhuur was afgestaan door zijn collega Leliaert, die reeds sedert ceuigen tijd ais slager aan dit adres gevestigd was; deze genoemde Leliaert staat of stond derhalve absoluut niet in betrekking met het bestuur der Consumenten- Vereeniging. Indien deze z'u collega dc Wit. vooral in de eerste dagen, toen dc drukte voor de Wit overstelpend was, de behulpzame hand in den winkel bood, dan geschiedde dit geheel buiten opdracht of verantwoordelijkheid van genoemd bestuur. Tengevolge van een inmiddels ontstane oneenigheid tusschen beide slagers, heeft slager de Wit dezer dager den door hem gehuurdon winkel weder verlaten, en kan hij dientengevolge daarvan, wegens gemis aan een anderen winkel, voorloopig niet den leden der Consumenten-Vereeniging van vleesch voorzien, en is daarmede bet adres Schimmelpenninckstraat 21 voor bedoelde leden derhalve vervallen. Slager Leliaert beheert hier thans zelf zijn zaak weder voor eigen risico. Zoodra slager de Wit een andere gelegen heid tot «winkelen» gevonden heeft, treedt deze dus weder op alsvleesch-leverancier voor de leden der Consumenten-Vereeniging tot zoolang dus zullen de leden het zonder hun» slager moeten stellen, en zich tijdelijk elders van vleesch moeten voorzien. Het spreekt van zelf, dat van Jinancieele catastrophe voor de Consumenten-Vereeni ging geen sprake is, daar, zooals wij reeds hierboven zeiden, slager de Wit voor eigen risico handelde. Ter bevestiging van een en ander, laten wij hier nog de mededeeling volgen, welke door het bestuur der Amersfoortsche Consu menten-Vereeniging gisteren aan zijn leden werd verzondes: Aan de Leden. Ter kennis van de leden wordt gebracht, dat de slager der vereeniging door oneenig heid met Leliaert, den verhuurder van zijn winkel, dezen heeft verlaten en dientenge volge tot nadere bekendmaking niet aan de vereeniging zal kunnen leveren. Het adres Schimmelpenninckstraat 21 is dus voor de vereeniging vervallen. Onder de aandacht wordt gebracht, dat de slager Leliaert, met wien de vereeniging

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1919 | | pagina 1