Bel dan op No. 42. rullen houden aan de leiding der vergade ring. die alleen berust bij den voorzitter; mocht het blijken, dat onwillige elemeaten hem die leiding onmogelijk willen trachten te maken, dan zal hij niet aarzelen, tot de meeat afdoende maatregelen over te gaan. Hierop verleent hij het woord aan den heer Sehaper. Spr. vangt zijn rede aan met een terug blik op het afgeloopen oorlogstijdperk, waarin de oorlog op de meest felle wijze beeft ge woed, en die aao 35 millioen menschen het leven heeft gekost, behalve de «o millioen minder aan geboorten, alhoewel ten opzichte van deze laatsten dit feit niet zoo noodlottig is als van eerstgenoemden. En de resultaten van dezen porlog? vraagt spr. Nooit waren er meer misdrijven dan tegenwoordig! De •chuld daaraan draagt het kapitalistische stelsel met zijn zucht om zooveel mogelijk winst te maken, terwijl de dragers van dat stelsel slechts één doel voor oogen hebben rijk worden I Dat stelsel hebben wij te be strijden. Tegen het gedoe van een is tal diplomaten, als Wilhelm II, dat de lont in het vat met kruid geworpen heeft, zou zelfs een stevige internationale niet geholpen hebben. De gevolgen hiervan, ook io econo misch opzicht, werken nog steeds na: de hongersnood in Duitschland en Oostenrijk wijzen hierop, overal schaarschte, groote staatsschulden etc. Het spreekwoord »Uit het kwade komt het goede voort» is echter hier bewaarheid. Een geweldige opleving onder het volk valt overal waartenemen, al wat democratisch voelt, komt in verzet en ten slotte grijpt de arbeidende klasse naar de macht. Jaren is er in Rusland gestreden tegen bet czarisme, daar hebben de beste van de natie gevochten tegen de opvolging van de Keizers. De houding daarbij van de communisten Is geen manier van optreden, die te ver dedigen valt. met de bajonnetten krijgt men geen stelsel, dat duurzaam is. Dat geldt ook voor oBze arbeiders, zij mogen niet steunen op hst brute geweld. Ook de wijze van op treden, door de militairen thans in Duitsch. land, kan niet door den beugel. Gruwelijke reactie zal van dit alles gevolg zijn. 't Is wel gemakkelijk een revolutie te maken, maar niet om ze te handhaven, aldus spr. Gelukkig zal, door gemeenschappelijk op treden der arbeidersklasse, de democratie weder spoedig kunnen zegevieren. Wij hebbeo ons nooit voorgesteld, dat wij uit bet kapitalisme onmiddellijk zullen komen tot het socialisme, doch om het socialisme te bereiken, is noodig de verovering van de politieke macht, en nu is het juist in Oostenrijk, Duitschland en de Skandinavische landen, waar de macht der arbeiders ge weldig is toegenomen. Alleen in Frankrijk is bet socialisme wat achteruitgegaan, omdat men daar gecoquetteerd heeft met de bolsje wisten, doch dit is slechts van tijdelijken aard. Alles wijst er op dat ook in Frankrijk de sociaal-democratie al sterker en sterker wordt. Bij het Engelsche volk heeft het socialisme reeds een machtigen invloed gehad. Dat zijn alle hoopvolle teekenen. Ook hierin Holland, zegt spr., hebben we dit groote doel voor oogen te houdenstrijdt onop houdelijk tegen de bourgeoisie. Spr. herinnert in dit verband aan wat In den bijbel staat zoekt eerst het Koninkrijk Gods en al het andere zal u worden toegeworpen. Ook bij het socialisme zoekt men dat; zeker, een loonsverhooging, een pensioentje enz. versmaden wij niet, (niet een pensioentje van weleer, dat gebaseerd was op psalm 90 1 dat zegt, de mensch wordt zeiden ouder dan 70 jaar), doch ons hoofddoel is vernie tiging van bet kapitalisme. Er zijn zwaarmoedigen onder ons, die verlammen als het niet alles vóór den wind gaat, doch dat ïs verkeerd. Vloed en eb wisselen elkander altijd af. maar tengevolge van den oorlog, die thans achter ons ligt, zal de vloed van het socialisme komen over de gansche wereld, en dat zal als een winst te boeken zijn. Toen Troelstra in November dreigde met revolutie, stak een hevige wind op, want de heeren waren bang voor revolutie. Spr. denkt aan 1848 toen de liberalen ook een soort van democratie eischten, onder het dreigement, dat, als Willem II niet toe gaf, men hem naar het schavot zou brengen, zeker toch ook niet erg vleiend voor hem, trouwens In een tijd van 1 X '4 uur, werd Willem II van conservatief, liberaai. Ten aanzien van de burgerwachten nade Novemberdagen, ia de regeering niet erg gelukkig geweest, zegt spr. De burgerwacht heeft zich dan ook overal vrij wel belachelijk aangesteld en maakt bovendien misbruik van haar wapenen; met enkele voorbeelden uit den laatsten tijd tracht spr. dit aantetooncn. Maar, trots deze burgerwachteo. heeft de regeering, met bet mes van November op de keel. toch gevoeld, dat zij niet langer mocht en kon wachten met het invoeren van sociale maatregelen, zij het dan ook, dat zij het met de invoering van den 8-uren-dag blijkbaar nog niet erg aandurfde. Reeds tn November '18 hield de Vrij liberaal Dresselhuya een rede over den 8-uren dag en vroeg deT regeeringWaarom voert ge dezen toch niet In, doch toen puntje oij bij paaltje kwam, en de bedreiging van Troelstra of liever van de S. D. A. P. weèr zoo'n beeije in het vergeetboek raakte, m. a. w. toen inderdaad de 8-urenwet in be handeling kwam, wae het diezelfde meneer Dresselhuys die ter voorkoming van de in voering van den 8-uren-dag. op zijn achter ste beenen ging staan, alhoewel hij er bij de stemming toch maar voor stemde, evenals het ie Kamerlid Stork. Och, ja, de heeren voelen o, zooveel liefde voor de arbeidereklasse doch het is een liefde van de bovenste plank, die blijkbaar eerst met revolutie moet afgedwongen wor denimmers was die liefde werkelijk zoo groot, dan bad men reeds 23 jaar geleden met hervormingen moeten komen, Spr. staat dan bij den 8-uren-dag nog even stil en zegt. dat de regeering geen trek had, om het Ontwerp-Schaper in te voeren; Mi nister Aalberse kwam daarom ook met 'n ontwerp-wet, bet moest dus een katholieke wet worden. Het kan spr. weinig interes seeren. wie de eer heeft, als de wet er maar komt en goed is. En spr. moet erkennen, er zit werkelijk veel goeds in, 't is een goede wet, en daarom hoopt spr. dat de arbeiders allen met t Mei de invoering er van zullen eischen. Spr. laakt de houding van de communisten, er tegen te hebben gestemd, dezen wilden nu 6 uur arbeid. Maar vóór we daaraan beginnen, zegt spr. zullen we eerst voor een goede pensioen- neerlng zorgen, dat geen kinderen eerder dan 16 jaar aan den arbeid behoeven, en dan gaan we wel eens praten over den 6-uren-dag. We kunnen den arbeiders met de invoering van den 8-urigen werkdag gelukwenschen, en spr. vertrouwt nu ook dat zij meer pro ductieven arbeid zullen verrichten en de heeren beschaamd zullen maken, die bang zijn, dat de productie er onder zal gaan lijden. Zelf voeren ze echter niets uit, die productie op te voeren, en alvorens dus daarover zen groot woord te hebben, moeten zij zich zelf maar eerst eens gaan corrigeeren; ook zullen de arbei ders hun vrijen tijd moeten wijden aan ont wikkeling, want we hebbeo intellectueelen noodig in Raad, Prov. Staten eu Kamer, zegt spr.jiedereen dient er aan medetewerken, dat de vrije tijd niet verslingerd wordt in den kroeg of bioscoop, voor dergelijke z.g. «amusementen» moeten de arbeiders te hoog staan. Dat geldt «dien, zoowel voor de mannen als voor de vrouwen, want we kregen in middels ook het vrouwenkiesrecht, ja, we werden overladen met weldaden. De heereD steunen er nu reeds op, dat in 1922 de vrouwen rechts zullen stemmen; de vrouw is over 't algemeen meer regilieus aangelegd als de man, in de kerken vindt men altijd nog de meeste vrouwen, en daarom is dit de toeleg geweest dat men aan de vrouwen zoo spoedig het kiesrecht heeft verleend, in de hoop, dat zij auders zal stemmen dan haar man, de moderne arbeider. Maar spr. waarschuwt, laten de arbeiders vrouwen op hun hoede zijn en hun mede zusters opwekken rood te stemmen. Laten ze wat meer gaan lezen, geen feuilletons en burgerlijke stand, maar bovenal de poli tieke hoofdartikelen. Dat er veel in de wereld veranderd is, zegt spr., na November '18, wie zal» dit niet erkennen. In 1903 was het de vertrapte Oudegeest, nu ging hij arm in arm met Dr. Nolens naar Washington, hetzelfde ge schiedde met Suze Groeneweg wie had ooit kunnen denken, dat Suze met de dochter van Abram Kuyper samen naar Washington zouden optrekken. En thans komt spr. op de socialisatie, door Mr. Marchant zoo gehoond in deze dagen, dezelfde man die thans ook bezig is de duurtewet te vermoorden, omdat hij bang is voor z'n privaat-bezit. Niet voor alie bedrijven is socialisatie mogelijk, maar komen moet zij en koraea zal ze. We hebben het kiesrecht overwonnen, we hebben den 3-urendag, we zullen ook de socialisatie overwinnen. We hebben Mr. Marchant nu al zoover, dat hij in de Kamer een motie indiende, om inzake socialisatie 'n Staats commissie te benoemen. Zelfs christelijken voelen voor socialisatie, ais het maar in 't belang van onze maatschappij is en spr. twijfelt niet of zij ook zullen mettertijd komen tot den eisch van socialisatie op grond vau de Schrift. Het militairisme moet internationaal be streden worden. We zien. wat het in Duitschland heeft teweeg gebracht. We moeten een duurzame vrede hebben, we moeten een groote, stevige Internationale hebben, besluit spr., dan zullen we ondanks alles grooter en machtiger worden en daarom trouw aan de S. D. A. P., trouw aan uw organisatie. Laten alle mannen en vrouwen zich daarom aansluiten en niet de commu nisten achternaloopen, die alleen er op uit zijn, ons werk te bederven en ons verdacht te maken. Alleen dan zal door gezamenlijken strijd een maatschappij te bereiken zijn ais een gelokkige verblijfplaats voor ons allen. Van de gelegenheid tot debat werd ge bruik gemaakt door den «vrijen» Van Zomeren tn den drankbestrijder W. Huis kamp. Op het debat van den eerste gaan wij niet nader in, hij stelde geen nieuwe gezichtspunten. De heer Huiskamp leverde meer een aauvulling op het gesprokene en bad gaarne gezien, dat de spr. wat meer gesproken had over de invoering van plaatselijke keuze, want ook de drank is 'n groot maatschappelijk kwaad. Nadat de heer Schaper beiden had beantwoord, en vooral Van Zomeren tot groote tevredenheid van de aanwezigen, sloot de voorzitter met een woord van opwekking deze vergadering, na zijn dank gebracht te hebben voor de medewerking ven de muziekvereeniging »H. J. Hegeraat», die het gesprokene dezen avond met eeeige muzieknummertjes heeft opgeluisterd. De vetgadering ging kalm en rustig uiteen. Rechtszaken. De Arr. Rechtbank te Utrecht deed o.a. de volgende uitspraken A. P. H. 14 j,, leerling-timmerman te Amersfoort, diefstal van verf t. n. van W. R., f 15 boete sut3. 1 maand tuchtschool. C. v. B., 14 jr., loopjongen te Amersfoort, dieistal van een electrische zaklantaarn t. n. van W. A. de W„ 6 weken tuchtschool. G. S. de H., 31 jr., timmerman te Amers foort, heling in zake diefstal van een hor loge en een huls van een electrische zak lantaarn, 2 maanden gevangenisstraf. 1. T. G„ 32 j., 2. J. G. 31 j., opperlieden te Amersfoort, idem een rijwiel en een rijksrevolver. 1. 1 maand gevangenisstraf, vrijgesproken. Uit het politie-rapport. De verdachte S. v. K. en H. inzake de diefstal en heling gepleegd aan de chemische fabriek, de Valk alhier zijn door den heer officier van justitie aangehouden. Overgenomen van de Utrechtsche politie de minderjarige D. V. B. wonende Zwolle, waarheen hij getransporteerd is. Ter zake bet berijden van een niet verlicht rijwiel A. O. Soesterberg. Nachtverblijf verleend aan C. v. B. v. d. G. gedomicilieerd te DelftD. J. L. gedomicilieerd te McppelH. K. gedom. te Lonneker H. K. te Naarden en J. K. te Breda, W. G. wonende te Amsterdam en M. H. S. wonende Utrecht. Ter zake openbare dronkenschap is bekeurd J. A. te Wageniogen gedomicilieerd. Aan het politiebureau is gedeponeerd een valsche gulden. Vrouw v. L wonende Eemstraat doet aangifte inzake mishandeling, gepleegd door den welbekende S. v. d. K., tegeu wien procesverbaal zal worden opgemaakt. Ter zake het voorberijden van een in beweging zijnde lijkstoet de bestuurder van automobiel G. 11383. Hebt li een Taxi of Auto noodig? Buitenlandsche Kroniek. De C o n t r a - R e v o 1 u t i e In Duitschland. Er valt niet aan te twijfelen, dat de hui dige Berlijnsche regeering zich niet lang meer zal bandhaven. Behalve den officieelen steun der rechtsche partijen, den beweerden zedelijken steun van Engeland en de hoop op den boerenbond heeft zij niets achter zich dan de Berlijnsche soldaten en kleine troepenafdeelingen in het rijk. De met generaal Maercker, die reeds weer uit Berlijn vertrokken is, gevoerde particuliere onderhandelingen, kunnen als mislukt worden beschouwd. Blijkbaar denkt de oude regeering er niet aan, tot overeen stemming te komen. Intusschen neemt de opwinding te Berlijn er. in bet Rijk toe. In de rijkshoofdstad is het betrekkelijk rustig. Niettemin wordt des nachts door de troepen op de bevolking geschoten. Zoo waren er op den Potsdamer Platz twaalf dooden en vele gewonden, bij het raadhuis van SchOne- berg eveneens twaalf dooden. Voorts is er geschoten te Friedenau, in de Uhlandstrasse en in het Oosten der stad. Veldmaarschalk Hindenburg zond een een telegram aan Kapp, waarin hij het on middellijk terugtrekken van de troepen van Kapp eischte en de instelling van een grond wettige regeering wenschte. Hij zond een gelijkluidend telegram aan Ebert. De regeering-Kapp beproeft natuurlijk den toestand optimistisch voor te stellen. Een zeer pessimistischs opvatting is echter meer met de feiten in overeenstemming. Ieder, die den toestand critisch kan beoor- deelen, is overtuigd, dat de algemeene sta king gelukken zal, dat beide socialistische partijen zullen samenwerken en dat binnen weinige dagen een gewapende actie der arbeidersklasse zal beginnen. De meerderheidssocialisten zijn thans wel verplicht met de onafhankelijken, wier aan hang gestadig toeneemt, samen te werken. Zeker zal deze actie succes hebben. Het eindresultaat iaat zich echter niet moeilijk gissen. Da onafhankelijken zullen zich van de macht meester maken en het spook van het bolsjewisme komt voor Duitschland tast baar nader. Dit toekomstbeeld vervult alle verstandig denkende kringen. Slechts blinde volgelingen der huidige regeering hand haven nog hun waanzinnig optimisme, dat zij helaas ook in het laatste oorlogsjaar ge toond hebben. Burgeroorlog. Na korte vuurgevechten, waarin de ver liezen tamelijk gering waren, werd het Icurassiersbataljon uit Paderborn tot een sterkte van pt.m. 300 man bij Kamen, en het tweede bataljonLkbtschlagu*def ta Hvdecke ontwend., Het aanl gewapende arbeiders tol Waar- Voegers, f 4> -d» - saris zijn op weg naar bet terrein van den opstand en de onderhandelingen moeien, nadat zoo beslist mogelijk was verklaard dat de troepen achter de oude 1eg"™* staan, reeds tot het resultaat hebben geleid, dat de wapens grootendeels aan d ia de Oostelijke gedeelten van het industrie gebied Bocbum. Dortmund. Gelsenkirchcn en Unna de macht in handen v het eewapende proletariaat 1 Bij do onlusten in Wetter a. d Ruhr zijn, volgens officieele verklaringen, aan de ztjoe der rijksweertroepen 1 officier en 9 ma - schappen gedood. De bloedige gevechten tusschen rijksweer ei. gewapende arbeiders te Wetter a.d. Ruhr hebben tot een verscherping van den toe stand in het Ruhrgebied geleid. Dat het tot bloedvergieten ss gekomen, is de schuld van het provoceerend optreden van den commandant der Rijksweertroepen Hasenkampf die door de opgewonden menigte werd doodgeschoten. De groeiende opwinding van het volk begunstigt Je aaneensluiting van het prole tariaat in het Roergebied, waar van Bochum tot Hagen, de macht in handen van de arbeidersraden is gekomen. De vereenigmg van het proletariaat in dit district heelt plaats onder de leuze «ontwapening van de Rijksweer.» De hooge brug bij Herdecke. die door een detachement Rijksweertroepen bezet is, is het doel van de aanvallen. De bewapening van het proletariaat zal van beslissende beteekenis zijn voor de gebeurtenissen der komende dagen. Men kan zeggen, dat de arbeidersweer langs de lijn Witten tot Hsgen een ge wapend eenheidsfront vormt. Een groot deel der arbeiders staat wan trouwend tegenover ds verklaringen van de commandeerende generaals te Kassei en Munster ten gunste van de Ebert- regeering. Door het optreden van enkele formaties, als het freicorps Schutz en I.ichtschlag on aangenaam verrast, heerscht onder het volk de meening, dat de bescherming der voor de gemeenschap onmisbare industries door deze troepenafdeelingen en de concentratie van de Rijksweer, wier optreden tot nu toe wantrouwen moet wekken, op belang rijke verkeerspunten, een bedreiging is voor de veiligheid en de vrijheid van het prole- Verdere botsingen tusschen rijksweer en arbeidersweer zijn onvermijdelijk. De arbeidersraden in het Roergebied oefenen een strenge perscensuur uit, zelfs op de proclamaties der Ebert-regeering. Door de verschillende leden van de Nationale Vergadering is een voorstel ge daan, het senioreconvent bijeen te roepen, teneinde den polilieken toestand te bespreken. De leden der rechtsche fracties weigerden hiertoe echter hun medewerking, aangezien zij daardoor het voortbestaan van de Nat. Vergadering gesanctioneerd zouden hebben. Zij verklaarden zich echter bereid, particulier verder te onderhandelen. Intusschen wordt de positie van de regee ring-Kapp steeds wanhopiger. Niet alleen Hindenburg keurde, na daartoe in een open brief door generaal Gröncr te zijn ogewekt, baar optreden in een telegram af, maar ook Helftericb, Radowitz (de chef van de kan selarij onder von Hertiing) en anderen wei geren met Kapp samen te werken. Kapp wilde dan ook gisteren reeds aftre den. maar werd door zijn militaire raad gevers overgehaald te blijven. Het rijks- graanburesu heeft hem intusschen een ulti matum gesteld, dat hij verdwijnen moet, daar anders dit belangrijke bureau den dienst staakt. Dresden. Toen de minister van justitie Harnisch tegen middernacht het ministerie verliet, kwam een man naar hem toe, die hem vroeg, of hij de minister van justitie," was Toen de minister bevestigend antwoord de, loste de onbekende een schot op hem. Alleen een de omstandigheid, dat de ml. 'ster zich snel ter aarde wierp is het te danken, dat hij ongekwetst bleef. Dc dader ontkwam in de duisternis. Kapp afgetreden, „Rijkskanselier Kapp ia afgetreden. Üe regeeringsmachl is overgedragen aan generaal Von Lüttwllz". In de afgeloopen L fabriek, «Van den I die nog zoo langg naar de Rijnprovii huwde personeel 0 Zaterdag a s. de j eveneeus ontslagen U> De N.V. Pror. Maatschappij, die fa berg heeft wordt In het voetspoor - P. E. N. een pL den herfst zal c_ energie in den Z.) met Veenendaal a'u door den grooten daar bekort, ge' 1 komst met de 140.000 voor e' van n pro< gel«| le gs elect: en met de geme< accoord tegen pi; gereed. Onderhand dr zijn eveneens centrale is voor c. aan de slichtsche I De gemeenten lichting behoeven, dsze provincie, krachtig kan w breiding. Evenais in N« Utrechtsche gem nicentelijk electrit bezorgen het stroom van ve..,, betrekken de elea kabel ter distribus Ook verlichting! en van de stm buiten de betrok! bedoeling. 1. In een tweetal j reeds installateurs Groenten- t in de pr De omzet van'5 Utrecht was in f 950.860 (v. f 243 180 {f 584.5 f 168.843), Wijk (f 153-5/8) en Ara» totaal f1649.346 BINN1 UIT DEN OMTREK. Huizen. In het lijdelijk veem alhier ter ontlasting van de Amsterdamsche pakhuizen zullen worden opgeslagen: 40.000 pakken tabak. De ex» Maandagmiddag van Wietingen i marine, onder leii zee 2e klasse ca matrozen met het bewaken. De ex-kroonprii 1 dat hij onder de 1 beden niet aan 1 de «Tel.» vernees De g tooncj' «Barbarossa» b van de gevolg» als resultaten 1. de salaris kt t f 120 per maand) 2. de séjoi ter arbitrage gtf c burgemeester. j. de pensioc sluitend bestuurd eens ter arbitrap 1 gemeester. 4. Het gezeli 1 bonden. 5. Het Grand verloren. Altham De stakingsleij voor oogen, v doch laat ons hc; te voorschijn kot zij er met zoova 1 Geleerd zulle» staking nic na de eerste w wijze voor de I beëindigd zijn, it hadden gegeven tooneel-vrienden, ringe verschil t aandrongen op 0 Aan den and den directeuren" t dit. dat werkget organisatie niet antwoord kunne c verstandiger it dan zich ie - zeggingen. Wat deze süi heeft gebrouwen i gewekt in het I speler, die tot" liefdadigheid ver heeft op een beha Het hemelteq 1 bedelenden afgU l wij, thans spoe samenwerking pen en publick Verblijdend qf> van de fusie lus neel» «1 «Het I He cornblnati

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1920 | | pagina 2