AMERuFOORTSCEE COURANT.
Dinsdag
22 Juni 1920
1
No 9347
70e Jaargang
Uitgave van de Itrukkerij ,.DE AMERSFOOKTSCHE COURANT" voorheen Firma A. H. van Cleefl.
Verschijnt DINSDAG-, DONDERDAG- en ZATERDAG. ABONNEMENT per 3 maanden f i.-, franco per post f1.15. Afzonderlijke nummers 5 cent.
ADVERTENT1ËN 16 regels 95 cent; elke regel meer 15 cent. Bij regel-abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale-, officieele- en
ontcigenings-advertentiën per regel 20 cent. RECLAMES 15 regels f1.55; e'ke regel meer 30 cent. -:- Incasseerkosten worden in rekening gebracht.
Inzending van advertentiGn op den dag van verschijnen uiterlijk 10 uur, voor het Zaterdagnummer uiterlijk Vrijdagavond.
REDACTEUR: K. LUBERTI, AMERSFOORT
BUREAUX: KORTEGRACHT 18 EN VALKESTRAAT 19, TELEFOON
'9
Na gaan we feliet.
Het zal onzen lezers opgevallen zijn, dat
j in ons artikel over den heer Lelnweber
het Topverbod de quaestie zuiver 2akelijk
tpben behandeld. Wij hebben ons out-
hiden een oordeel uit te spreken over den
(inkhandel in het algemeen, wij hebben
jen woord geschreven ten kwade van de
onk-handelaren, wij hebben ook niet getornd
het recht van den heer Lelnweber om
de heeren en hunne belangen te ver-
digen wij zelf zullen steeds pleiten
vir een billijke schadeloosstelling aan deze
mcchen, wanneer zij door gemeentelijke
ra^fegeleti in hun bestaan worden bedreigd
'vat wij deden was niet anders dan af-
keun de zeer onsympathieke manier waarop
de eer Leinweber de zaak zijner vrienden
veedigde. Zelfs door de fanatiekste geheel-
ohouders zal worden toegegeven (ook in
dl Raad gebeurde dat,) dat er argumenten
si tegen het tapverbod, vóór het standpunt
d vergunninghouders dus. Wanneer nu
dbeer Leinweber takeljk deze argumenten
hl naar voren gebracht en toegelicht, dan
hl hij daarbij op onzen steun kunnen
renen, zooals ook de geheel-onthouders
o dien steun rekenen mogen wanneer zij
ztelijk en onpersoonlijk hun inzichten vcr-
dligen. Een neutraal blad heeft nu eenmaal
gin partij te kiezen in maatschappelijke
stjdvragen. Wèl heeft het den plicht te
pitesteeren, wanneer een der partijen op
onaardige wijze zijn belangen poogt te be-
haigen. Daarmede wordt het blad zelf nog
ni partijdig.
iit nu was hier het geval. E11 daarom
fit "wéér te mëëT de kleinzieligheid van
psonen, die meenen dat zij de waarheid
nt meer behoeven te vreezen door ze niet
rer te lezen. I. c. door niet meer onze
knt te lezen.
Het is bedroevend. Wij probeeren het
gemeen belang te dienenzij zien alleen
lu standje aangevallen en stellen .daar-
i^enover een begin van boycot,' van
bodroof.
0B iezer begrijpt reeds wat wij bedoelen
htsren caféhouders bedanken voor ons
lad. Op ééii briefkaart-formulier ontvangen
vj e-n opzegging van de hier broederlijk
v.reetigde heeren
J.t A. SCHOLTE. Hof 19.
GHULST, Hof 18.
AT. v. BERKEL, Café »Het Boompje».
HREICHMANN, Hótel «Bellevue».
>m deze heeren en hun praktijken te
siiaieeren, stellen wij ze hier openlijk aan
dikaak: Er zullen er nog wel volgen.
loe klein en zwak is een dergelijke
hiding! De heeren komen niet bij ons
mv behoorlijke geargumenteerde verdedi-
giren hunner zaak en van die van den
hei Leinweber, waarvoor onze kolommen
ga-ne zouden openstaan. Neen. alles wat
ze lurven is bedanken, en natuurlijk ons
te tlegenertijd tegenwerken. Wij gelooven
nie dat ze daarmee veel zullen bereiken.
•verigens
wordt door deze solidariteit
mi deo heer Leinweber bewezen
beeerden, dat de heeren verguoning-
boders wel degelijk ir. hem zien hun
sppMtn verdediger in den Raad, dat zij
ii aanval op hem beschouwen als gedaan
(hen zélf. En dat is voor den heer
hweber, als politiek persoon, wel de on-
[ierigste disquaiificatie die men zich
tken kan.
Nagekomen bedankjes:
Amersfoort, 21-6-20.
Hiermede deel ik U mede, ik van af heden
Ut» blad niet meer wensch te ontvangen,
de redenen biervan zijn U ten volle bekend,
aat meerdere bedankjes zal het U deze week
niet mankeeren,
W. J. FENNIS,
Cafe Rest. »Riche«, Langesir.
Amersfoort, 22 Juni 1920.
Aangaande het stuk in uw courant ge-
A.atst datum 19 Juni (tapverbod Leinweber)
flansch ik de courant niet meer op mijn
fitstafel te plaatsen daar ik niet akkoord
■Ut met dat ingezonden stuk en had niet
giacht dat U courant zulke misselijke stuk-
ki plaatste, dus van heden af geen courant
A. SCHOLTE,
Hotel Calé-Restaurant «Centraal*
Langestraat 51.
Van wél-ingelichte zijde wordt ons nog
medegedeeld, dat de vergunniughouders
van plan zijn, bij wijze van protest tegen
het Tapverbod. een maand lang niet te
tappen, ook uiet op marktdagen. Onge
twijfeld willen zij hiermede pogen te be
vorderen een actie van verzet door het
publiek tegen dat verbod.
Typeerend is hierbij, dat in het bizonder
de marktdagen worden genoemd. Commen
taar behoeft een dergelijke uitlating waar
schijnlijk niet.
MEVROUW]
Voor kleur verandering of opverven van
verschoten Jersey's, Blouses, enz. zijn wij
ecu speciaal adres:
Firma K. W. JAEGEK
FABRIEK KAMPSTRAAT 90-9fir.
WIXK L LANGESTRAAT 74 - TEL. 198
RAADSVERSLA6
Vervolg en slot der Raadszitting van
Vrijdag 18 Juni 1920.
lb Voorstellen van Burgemeester en
Wethouders tot regeling: le. van de
bezoldiging van de onderwijzers in de
gymnastiek: 2e. tot wijziging van de
Verordening tot regeling der jaarwedden
van de ambtenaren en werklieden in
dienst der gemeente ten aanzien vun
ontslag, overlijden, verlof wegens ziokto
en in militairen dienst zijn; 3e. tot wij
ziging van de Verordening tot regeling
van uitbetaling der jaarwedden van de
onderwijzers. (Gedr. Vera. No. 33).
De heer V o s k u i I a n meent, wat de
2e alinea betreft, dat aan menscben, die
vrijwiiliglD militairen dienst gaan of blijven,
geen vergoeding moet worden gegeven.
De heer Stadig: vindt de bepalingen
niet duidelijk en vraagt inlichtingen.
De burgemeester geeft daarop na
dere toelichting.
De heer Ruitenberg: constateert
dat artikel 6 van al. 2 het bezwa»' den
heer Voskuilen ondervangt. £>il arl* is inder
tijd juist daartoe ingevoegd.
(De heer Noordewier komt ter ver
gadering).
De heer Hofland ziet niet in waarom
de gemeente menschen, die zonder verplich
ting in militairen dienst blijven, moet sup-
pleeren. Is er plicht, dan best; zijn zij echter
onverplicht, dan onttrekken zij zich dus aan
hun rechten en moeten de betwiste artikelen
r«llen, zooals Voskuilen dat heeft voor
gesteld. Het moet niet aan de adspiraties
van B. en W. worden overgelaten. Dan
zou er vandaag een college kunnen zijn,
dat wat voor het militarisme voelde en dat
s, en morgen een ander dat zóó handelde.
Het komt trouwens neer op een subsidie
n een rijksinstelling en daarvoor voelt spr.
absoluut niets.
De burgemeester wijst er op, dat
dergelijke bepalingen bij andere instellingen
toch reeds bestaan.
Er komt nu in stemming een amendement
van de heeren Voskuilen, Overeem en Hof
land, om in art. 3, al. 3 de woorden te laten
vervallen of tengevolge van een vrijwillige
verbintenisHet wordt verworpen met 10
tegen 6 stemmen. Vervolgens komt in stem
ming eep amendement van dezelfde heeren
om in art. 3, al. 6 te laten vervallen -.zonder
hiertoe verlof van Burgemeester en Wet
houders bekomen te hebben. Ook dit wordt
verworpen met 6 tegen to stemmen,
Vervolgens wordt het voorstel in zijn
geheel aangenomen.
17. Voorstel van Burgemeester on
Wethouders inzake uitbetaling van een
gratificatie over het tijdvak van 1 Januari
t/m. October 1919 aan C. J. van Dorth.
Het gaat hier om een bedrag van f 500.
De heer Noordewier meent, dat het
een salaris was, dat moest worden uitbetaald.
In het voorstel staat echter een gratificatie.
De voorzitter zegt, dat B. en W„
begrepen hadden, dat de Raad den heer
van Dorth zooveel mogelijk schadeloos wilde
stellen. De Raad is natuurlijk vrij om ver
andering in de redactie aan te brengen.
L)e heer Noordewier: De Raad heeft
zich duidelijk genoeg uitgesproken.
Het voorstel van B. VV. wordt nu
zonder h. st. aangenomen.
18. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot verkoop van een perceel
bouwterrein aan den Leusderweg aan
A. A. §chwing, voor f4400.-.
Aangenomen zonder disc, of h. st.
19. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot verkoop van een strook
grond aan de Daam Fockemalaan aan
J. Cramer, voor f 1500.
Als voren.
20. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot verkoop van eon aan
do Huijgenslaan gelegen strook groiul
aan don Heer Jhr. Teding van Berkhout,
voor f 142.50,
Als voren.
21. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot het treffen van een
dading met van den Bremer e.a. to Soest.
Goedgekeurd z. d. of h. st.
22. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders totoverueming van strooken
grond ter verbetering van den Leus
derweg.
Als voren.
23. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot het inbrengen van de
gronden aangekocht van Jhr. A. M. A.
J Roëll in het grondbedrijf.
Als voren
24. Advies van Burgemeester en Wet
houders op het verzoek van de Wed.
J. lloenderd-al om onthelling van A-
verordening betreffende eischen drunk
localiteiten ten behoeve van liet perceel
Heilige Geest 3.
Toegestaan tot wederopzegging.
De heer Leinweber dringt aan op
bespoediging bij het verleenen van de ver
gunning. Het geldt bier een arme weduwe.
De zaak kan dan a.s. Zaterdag reeds ge
opend worden.
De burgemeester zegt zulks toe.
25 Voorstel van do Commissie van
Wetgeving tot wijziging do<- V
ning op de tapperijen ,V1
logementen <tVSAK>d op bepaalds
dP (Gedr. Verz. No. 32).
De Voorzitter deelt mede, dat nog is
ingekomen een stuk van de V. V. V.,
houdende verzoek het gevraagde tapverbod
niet toe te staan. Daarover is heden nog
overleg gepleegd met de Commissie van
Wetgeving.
De heer Leinweber zegt, dat de vele
belangstellenden op de tribune bewijzen, dat
dit punt de publieke belangstelling heeft.
Spr. is Woensdag op de openbare ver
gadering geweest, waar de h*-er F. U.
Schmidt sprak, doch heeft daar alleen voor
standers gehoord. Hij heeft daarom zelf
maar daar gezwegen (de heer Nourdc-
wier: niet erg fieromdat hij het beter
vond in den Raad zijn bëzwaten naar voren
ie brengen, dan daar waar toch alleen
andersgezinden waren.
Er z n hier 109 vergunningen. Control»
daarover is niet mogelijk zonder bela»grijke
uitbreiding van de politie, de clandestiene
verkoop zal dus toenemen. En op die openb.
vergadering werd beweert en ieder weet
dat dit waar is dat in de stad reeds
veel clandestien wordt verkocht.
In Zaandam kon een voorstel tot tap
verbod nauwelijks een meerderheid vinden.
Had Duys niet gedraaid en tegengestemd
inplaats van vóór, dan was het niet aan
genomen.
(Er wordt spottend gelachen).
Dan de verkregen rechten van de ver
gunninghouders, die niet mogen worden
aangetast, Hierover schijnen de socialisten
thans anders te denken dan de gymnasium
leraren.
Dau wijst spr. op de vergunning, ver
leend aan het hotel Monopole, bij bet station.
Toen zei de burgemeester, dat zónder ver
gunning de exploitatie van een dergelijke
inrichting niet mogelijk was.
Op de Kermis te Deventer werden het
I vorig jaar zónder tapverbod geen proc.-verb.
wegens dronkenschap opgemaaktdit jaar
mét tapverbod 23! De neer F. U. Schmidt
beweerde dat dit komt, omdat er het vorige
jaar geen drank te krijgen was, doch spr.
noemt dit een smoesje.
Wanneer bet verbod wordt aangenomen,
zullen de vergunninghouders retributie moe
ten ontvangen. Nu zijn hun inkomens nog
al hoog, ze loopen tot f 12.000En juist op
Zaterd sg en Zondag is de verdienste het grootst
Ook blijft het mogelijk voor de winkeliers,
om bier te verkoopen, dat dan buiten den
winkel kan worden opgedronken. De Drank
wet laat dat toe. De menschen zouden zich
op die wijze dan toch bedrinken en op straat
met de leege fleschjes aan den gang gaan.
Ook is niet te onderschatten de obstructie
welke van hel publiek komen kan.
Spr. geeft toe, dat de hooge loonen en
de erfenissen bij de arbeiders dikwijls aan
leiding geven tot drankmisbruik. Maar daar
tegen is niet noodig een tapverbod in te
stellen. De politie moet strenger optreden,
Aan de tappers, die dronken menscben
tappen, moet de vergunning ontnomen wor
den. Doch géén tapverbod.
De heer Rekke wijst er op, hoe zwak
de houding is van den bond van vergun
ninghouders, om niet te verschijnen op de
openbare vergadering, doch een onnoozel
briefje te sturen. En hoe zwak ook van d»n
heer Leinweber om daarover -niet te spreken.
Wat de verkregen rechten betreft, wan
neer spr. verkregen rechten ziet aangevallen,
is hij er als de kippen bij om ze te ver
dedigen.
De bond van vergunninghouders is daarin
in gebreke gebleven en dat bewijst dat hij
deze rechten niet heeft gevoeld.
Het tapverbod is van zeer groot belang.
Viwp de gemeenschap zijn er alleen voor
dellen aan verbonden. Het grijpt zeer
in het maatschappelijk leven, doch de
gemeenteraad heeft het recht in te grijpen
en is bier daartoe verplicht. Want uit het
groote aantal adhaesie-betuigingen van
organisaties (zeventig) blijkt, dat de bevol
king achter dezen eiscb staat.
Het verbod is zeer gematigd. Wat betreft
de nadeeieu, genoemd door den heer Lein
weber, die zullen zoo groot niet zijn. D-
bierverkoop in de winkels, JSn7rdfe~hïerop.
worden: NatuurlöWtjpverbod, noüdig,
vooral de clandestiene verkoop moet be
streden worden, desnoods incognito. (Maar
Kek ké I Wij zien reeds alle blauwe-knoopers,
het ken-teeken secuur onder de lapel ver-
oorgen, voor de toonbank(?) bengelen naar
een verboden bittertje! Red.) Spr. vraagt
den heer Leinweber, die óók tegen dien
clandestieuen verkoop is, om, wordt het voor
stel aangenomen, mede te werken om dien
clandestienen verkoop tegen te gaan. Spr.
bepleit aanneming van het voorstel.
De heer Ruitenberg zegt. dat weinig
voorstellen in den Raad zijn geweest, die
zoo zijn sympathie hadden als dit Wat moet
zwaarder wegenhet belang van de maat
schappij of dat van het vreemdelingen-ver
keer En ook daarmee zal het zoo'n vaart
et loopen.
De calé-bouders zullen de meeste schade
lijden. Spr. zou ze den raad willen geve
zorg dat je zaak voorzien is van alcohol
vrije dranken, die je mag verkoopendaar
mee gaat het peil van je zaak omhoog. Ook
in het buitenland zijn eersie-rangs zaken,
die alcohol-vrij worden geSxploiteerd en
schitterend rendeeren.
Niet alle arbeiders zijn 200 verstandig uit
de kroeg te blijven en wij hebben daarom
den plicht te zorgen, dat zij niet de gelegen
heid hebben hun loon in drank om te zetten,
ten koste van vrouw en kind. Dan zullen
de tegenstemmer» van nu, over twee. drie
jaar zeggen wat ben ik blij, dat ik van
dit vergif af beD.
De heer Leinweber wijst nog op de
gemeente Nijkerk, waar tapverbod kwam
en toen de ruiten werden ingesmeten,
waarom maar gauw weer de Zaterdagmid
dag buiten He verordening werd gesteld.
De heer Rekke heeft gesproken over de
70 organisaties, die adbaesie betuigden.
Maar spr. is zelf lid van eenige van die
organisaties en is daarin in het geheel niet
gekend. Het zijn dus niet de leden, doch
alleen de besturen, die adbaesie betuigden.
Dat zijn dus de 140 onderteekenaars; niet
eenige duizenden! Dat laatste le beweren is
onzin.
Spr. vraagt of ook logementen en socië
teiten onder het verbod vallen.
Hij had verder een statistiek verwacht
van B. W., over de dronkenschap.
Ten slotte wil hij nog wijzen op het gevaar,
dat de arbeiders op Vrijdagavond drank in
hms zullen halen. De vader gaat zitten
drinken; d» moeder zal denken dat smaakt
lekker ze gaat meedrinken de kin
deren gaan meedrinken. Dat is geen toestand.
De heer Hofland: man, je verlaagt je
eigen argumenten daarmee.
De heer R e k k betoogt, dat wat betreft
de adhaesie-betuigingen der organisaties d»
heer Leinweber wel de eenige tegenstander
daarin zal zijn (waarop deze uitroeptnee,
ik heb »r nog w»l een Drankgebruik
wordt natuurlijk pas onmogelijk wanneer
de drank radicaal wordt afgeschaft. We zijn
er trouwens nog niet met onzen drankstrijd.
De voorzitter wil iets zeggen tegen
den heer Leinweber. Hij gelooft niet, dat
deze zijn zaak, waarvoor wel degelijk goede
argumenten bestaan, op de juiste wijze heeft
verdedigd, Hij leest dan een staatje voor
de wegens openb. dronkenschap ge
maakte processen-verbaal. Zij bedroegen in
1913 -
«4 -
227
(er was toen bijna geen drank verkrijgbaar.)
'9'9 '73
(lit was dus nadat het brandverbod weer
was opgeheven.)
In dit jaar bedroegen de cijfers in
Januari - 24
Februari 12
Maart 17
April 30 1
Mi - 29 r
tot 16 J»."i - »4, 1
Totaal 30 t'
or ,erb. werden er ge-
Van delo.fa'XaAg 34, op Zondag 38 en
ma*«è»r3ïg«n 8, tezamen dus 80. 1
"'et komt nu in stemming een voorstel f
van den heer Rekké om het voorstel tot
tapverbod uit te breiden tot Maandagmorgen
8 uur en tot de lotingsdagen. Aangenomen
met 15 tegen 1 stem (dien van den heer
Leinweber).
Op wcnsch van den heer Leinweber
wordt nu over ieder lid der verordening
afzonderlijke hoofdelijke stemming gehouden,
wat protesten van zijn collega's uitlokt. Er
wordt geroependat is een onwaardig
spelletje.
Alle artikelen en ten slotte de geheele
verordening, worden aangenomen met al-
gemeene stemmen op één na: dien van den
haer Leinweber.
'26. Voorstel van de Commissie van
Wetgeving tot wijziging van de Veror
dening op den nachtarbeid oor bakkers
ten aanzien van hot aanvangen van den
arbeid daags voor Christelijke feestdagen.
Dit geldt hier Zaterdags vóór de Kerst- t
dagen, den Hemelvaartsdag en den eersten
Mei.
De heer Kroes bestrijdt, dat de i-Mei-
dag is opgenomen bij de christelijke feest
dagen. Spr. erkent dezen dag niet als een
bizonderen. Hij vindt het beter aan B. en
W. over te laten of 1 Mei wordt inbegrepen.
De heer Rekké zegt, dat de socialisten
vroeger aan de katholieken zonder eenig
bezwaar hebben toegestaan faciliteiten ten
aanzien der katholieke feestdagen. Waarom
nemen de katb, nu niet een zelfde houding
in?
De heer Hofland onderstreept dit. Hij
heeft jaren den eersten Mei meegemaakt eo
grooten zegen er van zien komen voor de
maatschappij en vooral voor de arbeiders.
Is het nu wonder dat de socialisten daar
voor een soort veteering hebben I Këi^e
heer Kroes zich niet er toe opwerken, dat
hij tenminste een ander gunt wat hij voor
zich zelf ook wenscht? Ook al kan bij niet
inzien den zegen die van den eersten Mei
komt
Deze dag heeft voor de arbeiders zoo'n
groote beteekenis, omdat dan gedemonstreerd
wordt de eenheid van de menschheid, omdat
het één leuze is, die zeer groote massa's
I over de geheele wereld verbindt. De
J socialisten zouden hem zoo min willen prijs
geven als de katholieken hun heiligen dagen.
I Dn heer Stadig: het gaat er niet om
of de 1-Meidag zal werden g«vierd, doch
I of hij zal worden gelijk gesteld met een
christelijken feestdag. Het li: een partij-
s est er meent, dat de
heer Kroes niet principieel is geweest. Dan