KENNISGEVING.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort;
Gelet op art. 37 der Drankwet:
Brengen ter openbare kennis;
ie. dat bij he:, is Ingekomen een ver
zoekschrift van
JOHANNES VONK.
alhier om verlof tot den verkoop van alcohol
houdenden drank, anderen dan sterken drank,
voor gebruik ter plaatse van verkoop in
de beneden eetzaal en boven voorlocaliteit
van het perceel Langestraat No. 87 alhier;
2e. dat binnen twee weken na deze
bekendmaking een ieder tegen het verleenen
van het verlof schriftelijke bezwaren bij
hun College kan inbrengen.
Amersfoort. 7 Augustus 1920.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
v. RANDWIJCK.
De Secretaris
A. R. VEENSTRA.
Propaganda-meeting
Geheelonthouding.
Door de afd. A'foort van de Ned. Ver.
tot afschafing van alcoholh. dranken was
op Zondag j.l. (in samenwerking met de
onthouders zangvereenigiug «Door onthou
ding vereenigd*) een meeting georganiseerd
op het landgoed »Nimmerdor«. De optocht
die om half twee van den Hof ging was niet
groot. Achter de vaandels van S. D. A. P.
en Bestuurdcrsbond liepen /éér weinig leden.
Men schijnt zich in die kringen (waar nog
al veel onthouders zijn)'n beetje te schamen
om in 'n blauwe optocht mee te loopen,
De meeting zelf is overigens goed ge
slaagd. Als de voorzitter, de heer P.J.Schmidt
opent, zijn ongeveer duizendmenschen aan
wezig.
Nadat de zangvereenigingen uit Amers
foort en Baarn op zeer verdienstelijke wijze
eenlge nummers hebben gezongen is het
woord aan Mevr. A. H. SchmidtMoll.
Spreekster schetst de stemming van
vaders en moeders, in verwachting levende
vóór de geboorte van hun kind, hun hoop
cn huu illusies; daarna de dankbaarheid der
ouders, als het kind eer, goedziend, goed-
hoorend, goedgevormd menschje blijkt te
zijnde zorg, waarmee zij het bespieden,
of het als een normaal kind opgroeit, of het
op school geen achterblijver is, of hetgeen
vreemde verschijnselen vertoont, waaruit b.v.
eon misdadigen aanleg blijkt. Daartegen
over beschrijft zij de teleurstelling van
andere ouders, die dezelfde verwachtingen
hadden gekoesterd, maar bitter werden
teleur gesteld, toen het bleek, dat hun kind
blind, doof, idioot of misdadig aangelegd
was. Verreweg de meeste van deze licha
melijke of geestelijke afwijkingen zijn het
direct of indirect gevolg van drankzucht bij
grootouders of voorouders. Spreekster be
schrijft een Inrichting voor blinde kinderen,
waar een der verpleegden eeu zevenjarig
blind meisje, aan de band van haar even
eens blind broertje, een liedje zong van
lentebloemendie ze nooit kan zien,
blind geboren als ze was, onschuldig slacht
offer uit een bekend drankzuchtige familie.
Bij Londen is een inrichting voor drank
zuchtige vrouwen, die daar een beroep
leeren, om na het «voorloopig herstel» weer
in haar levensonderhoud te kunnen voorzien;
ook de kinderen van die vrouwen worden
daar verzorgd, eu gaan daarna met de
moeders mee de maatschappij in, waar
echter de kroeg openstaat, die misschien die
vrouwen opaieuw ten val zal brengen en
ook slachtoffers zal maken onder vele kin
deren dier drankzuchtige moeders, goboren
met de kiem der drankzucht in zich
Want een drankzuchtige, aldus spr., is te
beschouwen als een zwakke, als een zieke,
besmet met de drankzuchtkiem uit zijn
voorgeslacht, die dus steeds in gevaar is,
zoolang de alcohol in de kroeg te krijgen is.
Spreekster ontzenuwt de bekende bezwaren
tegen geheelonthouding, b.v. dat een enkel
glaasje onschuldig en lekker is. Is werkelijk
het eerste glas alcohol lekker Herinnert
gij u, zegt spreekster, dien scherpen smaak,
waarvan gij tranen in de oogen kreeg, toen
ge als kind eens mocht meeproeven aan den
rand van het glaasje van vader of oom
Pas, als ze gewend zijn aan den scherpen
smaak van het vergif, vinden de drinkers
het lekker I
Dat het opwekkend en verwarmend is?
Een normaal mensch krijgt werkelijk een
oogenblik een gevoel van opwekking en van
verwarming bij het gebruik van alcohol,
maar dadelijk daarna komen de reacties:
een verdubbeld gevoel van moedeloosheid,
een rlllings gevoel als van temperatuursdallng.
De reacties vragen dan weer een volgende
prikkel en daarmee is het drankzuchtkwaad
meermalen geboren.
Dat de afschaffing van alcohol werkloos
heid zal brengen voor de arbeiders, die bij
drankbereiding zijn betrokken? Maar wan
neer er geen alcohol meer te krijgen is,
zullen de dorstigen tóch hun dorst willen
lesschen en er zal meer vraag komen naar
koffie, alcoholvrije dranken, limonade. Die
drankbereiders zullen dan dus werk vinden
fn koffie-branderijen, limonadefabrieken, enz.
En móchten er dan toch eenige werkloozcn
komen, dan Is het onze taak als geheel
onthouders, om maatregelen te beramen,
waardoor die menschen geen slachtoffers
worden.
De tegenwerping wij zullen geen drank
zuchtigen worden; wij behoeven geen lid
van een geheelonthouders-vcreeniging te
worden, want wij hebben het niet noodig,
is belachelijkwant geen één strijder voor ge
heelonthouding heeft voor zichzelf de geheel-
onthoudlngs-vereeniglng noodig. Maar dat
bezwaar is bovendien schandelijk egoïstisch.
Want al hebben we het voor ons zelf niet
noodig, dat de alcohol uit de kroeg wordt
verbannen, voor anderen is het wél noodig,
in de eerste plaats voor onze eigen kinderen.
Want, wie waarborgt mij, zegt spreekster
met nadruk, dat mijn kleine jongen geen
alcoholist wordt Eenmaal kunnen er zich
kiemen openbaren van drankzucht, geërfd
van grootouders of overgrootouders.
Spreekster verhaald van een zoontje van
een overtuigd geheelonthouder, dat, als
schilderaknechje op een villa aan het werk,
een glas bier aangeboden kreeg van de villa
bewoners. Dat éene glas bier, die eerste
dosis alcohol, die hij, kleinzoon van een
berucht dronkaard, te gebruiken kreeg, wekte
bij hem draukzucht, en nu is hij, zoon van
een oppassend paar ouders, een berucht
straattype, die de eene helft van zijn leven
in dronkenschap en in misdadige complotten
doorbrengt, de andere helft in de gevangenis.
Ontelbaar zijn de gevallen van misdadigers
en misdadigsters die in staat van dronken
schap een misdaad begingen, terwijl daar
thuis fatsoenlijke en oppassende ouders zitten
te snikken met het gezicht in de handen.
Wie staat er u borg voor vervolgd spreekster,
dat gij vaders en moeders, niet óok eenmaal
tranen zult vergieten over uw zoon of dochter,
die, ontgroeid aan uw hoede van ouderliefde,
zich overgeeft aan dronkenschap? Millioenen
dragen de kiem onbewust.
En als gij dan niet zelf kinderen hebt,
waarvoor gij het alcoholgevaar uit de wereld
wilt helpen, zijn daar dan geen kinderen
van anderen in gevaar Als er op het erf
van uw buurman een open, diepe put is,
waarvoor niet uw kinderen, maar de zijne
in gevaar zijn, zoudt gij dan niet zeggen
«Buurman, bet gsat me eigenlijk niet aan.
Maar ik vind het zoo vreeselijk, dat uw
kinderen voortdurend bij die open put
■pelen c.
Wanneer gij weet, dat er een dolle stier
door de straten holt, en ge houdt uw eigen
kinderen binnenshuis, zijt gij dan gerust,
terwijl ge weet, dat andere kinderen op
straat in gevaar komen Als ge een kind
op de rails ziet zitten, terwij) er een trein
aankomt, zegt ge dan: «Het isimmersmijn
kind niet?* Of rent gij er heen en trekt ge
het kind van de gevaarlijke plaats, dat kind
dat niet vac u zelf is, maar van een ander,
die het gevaar niet zag?
E11 gevaarlijker dan dat alles is het
alcoholmonster, dat niet alleen directe slacht
offers cischt, maar dat bovendien vreeselijke
gevolgen levert voor het nageslacht.
Zoolang wij niet tegen den alcohol strij
den, zoolang zijn wij mede schuldig aan de
misdaden gepleegd in staal van dronken
schap. zegt spreekster met klem. Zoolang is
het mede onze schuld, als er dronkaards-
nakomelingen worden geboren met misdadige
aanleg. Zoolang wij de kroeg openlaten,
zoolang wij de alcohol voor een ieder te
koop laten, zoolang ook zijn wij aanspra
kelijk voor de volgende geslachten van
idioten, blinden en misdadigers.
Bij Iedere geboorte, bij iedere wieg staan
ouders en vrienden, die met zorg en liefde
de jonggeborene gadeslaan. Bij iedere wieg
staat ook de drankduivel, spiedend, of de
geborene kiemen van drankzucht meebrengt.
leder opgroeiend kind wordt door ouders
en familie bewaakt en gekoesterd. Maar
aan z'n anderen kant, gedurende zijn jeugd
en zijn latere leven, loopt loerend het
drankmonster, met bet glas alcohol in de
band, begeerig afwachtend het oogenblik,
waarop hij zijn slachtoffer voor het eerst
dat glas met gif aan de lippen kan
Laat dat gevoel van medeaansprakelijk
heid voor die taliooze slachtoffers, voor dat
groote kinder- en' ouderleed, u niet loslaten.
Laat het vreeselijk visioen van dat alcohol
monster aan de kinderwieg u dwingen, u
aan te sluiten bij onze vereeniging, zoodat
we krachtig genoeg worden om het monster
Alcohol te verdelgen, terwillo vnu hot Kiuil!
Aldus eindigt spreekster onder luid applaus
haar rede.
Nadat nog eenige zang- en muzieknum
mers zijn uitgevoerd geeft de voorzitterhet
woord aan den heer Boelmans, die als
onderwerp heeft gekozen «geheelonthouding
en vakbeweging.*
Spr. begint met vast te stellen, dat de
geheelontb. beweging en de arbeidersbe
weging elkaar noodig hebben. De arbeiders
beweging, inzonderheid dc moderne vakbe
weging strijdt voor een mooiere, betere
samenleving. De geheelonthouders-beweging
stelt zich datzelfde doei. Een van de ge
vaarlijkste vijanden, die de arbeidersbe
weging op den weg naar een betere maat
schappij tegenover zich vindt, is het alco
holisme.
Wij hebben, zegt spr., met al onze kracht
méébctoogd voor den achturendag. Wij heb
ben gezegd, demonstreert mee met de 1 Mei
beweging, omdat wij de leuzen, die op dien
dag door de arbeidersbeweging naar vore 1
werden gebracht óók In 't belang achtten
van de geheelonth. bewegiug.
En met kracht en klem zullen wij opkomen
tegen de beweringen in de burgerlijke pers
als zou het drankgebruik toenemen tenge
volge van den achturendag. We zullen zeg
gen dat inderdaad een stijging van alcohol
gebruik is waar te nemen, maar als strijder
voor het moderne proletariaat zullen we
andere motieven, die er inderdaad ook zijn,
naar voren brengen dan de achturendag.
Doch wij meenen dan ook van de arbeiders
te mogen eischen, dat zij zullen zorgen, dat
geen enkel burgerlijk blad met eenigen
grond kan beweren, dat in die en die
fabiekspiaats het drankgebruik toeneemt,
omdat dc 8 urendag is ingevoerd of omdat
de loonen zijn gestegen. Wij meenen te
mogen eischen, dat de arbeidersklasse zélf
halt en front maakt tegenover het voort
woekerend alcoholisme.
Spr. haalt vervolgens een circulaire aan
van één van de leiders der moderne vak
beweging aan de verschillende bestuurders,
waarin deze leider de leden van de moderne
vakbeweging kapittelt over de toename van
het drankgebruik, omdat inderdaad gevreesd
moet worden, dat tengevolge van 8 uren
dag en vrijen Zaterdagmiddag het kroeg
bezoek toeneemt. Waar het leed en de
strijd van de arbeidersklasse óns leed en
ónze strijd is. daar zullen wij, waar het
noodig is den vinger leggen op de zwakke
plek. Bedenkt wel, zegt spr. met nadruk,
dat wanneer gij hebt gevraagd S uur werk,
8 uur rust en 8 uur vrij. dat gij deze 8
vrije uren hebt gevraagd om U zelf te ont
wikkelen, om een groot deel daarvan te be
steden aan de opvoeding van LTw kinderen.
Spr. vertelt, hoe hij heeft méégeleefd met
denjstrijd van de landarbeiders in het Noorden
tegen de landvorsten, waar het ging om
een loon van 28 gulden per week en hoe
hoe hij vol verbittering in één van de
burgerlijke^ bladen te Winschoten las, dat
de arbeiders geen salaris verhooging noodig
hadden, omdat zij te veel boter vreten en
te veel jenever zuipen. Wanneer wij voor de
arbeiders een hooger loon eischen, dan doen
wij dat in het vertrouwen dat zij daardoor
zuilen zorgen, dat hun kinderen eeu
betere opvoeding krijgen, opdat deze er
later niet zoo ellendig aan toe zijn als zij
zelf thans.
Er zijn veel feite:: en cijfers, zegt spr.,
die ons de toekomst voor de arbeidersklasse
donker doen inzien. Wanneer de vakbe
weging niet zorgt om naast den strijd voor
betere arbeidsvoorwaarden de strijd tegen de
drinkgewoonten aan te binden, dan zal zij
afbreken met de eene hand wat zij met de
andere hand heeft opgebouwd! Weetje
wel, vraagt spr., dat van ons volk elk jaar
10.000 menschen sterven aan de tuberculose
Dat van de jonge kerels, die jaar in jaar
uit gekeurd moeten worden voor mil. dienst,
20 a 30 pCt. wordt afgekeurd wegens lichaams
gebreken Bedenkt ge wel. dat eeu heel
groot deel van die ongezondheid en zwakte,
z'n oorzaak vindt in het gebruik van sterken
drank Ik wijs u nog, zegt spr., op de
gevangenissen, op het brok arbeiders ellende
dat daarin is vervatLeest eens de brochure
van Dr. Vos «Alcohol en Tuberculose*, van
Vink, «de politie en geheelonthouding*, vati
Horrëus de Haas: «De rijzende arbeiders
kerk het vluchtschriftje van Suze Groene weg:
«Vakbeweging en Geheelonthouding*. Leer
daar uit, dat overal en altijd de arbeiders
klasse heeft te strijden tegen kapitalisme
en... alcoholisme! Er zijn nog te veel groote
leiders, die verzuimen de arbeiders op het
alcoholkwaad te wijzen.
Het is niet waar, wat sommigen zeggen,
dat het kapitalisme het alcoholisme in zich
sluit. Spr. gaat na wanneer het kapitalisme
tot ontwikkeling kwam. Het was in de tijd
toen de machines in de fabrieken werden
gebracht, toen de stoom werd ingevoerd
toen 60 a 70 pCt. van de kinderen beneden
12 jaar en 30 pCt. beneden 7 jaar de fabrieken
werden ingestuurd,
In die tijden was liet, dat het kapitalisme
tot groote ontwikkeling kwam maar toen
bestond het alcoholisme al sedert eeuwen
Bij de West-Friezen iu de middeleeuwen
hecrschte een sterk bierakoholisnie.
Het is bekend, dat het Ronieinsche Rijk,
mede doordat de Romeinen zich aan alcoho
lisme overgaven, is ondergegaan. Dat het
kapitalisme het alcoholisme in zich sluit,
is dus niet waar. Neen, het is iets dat voort
komt uit de zwakheid der menschen. Het
is struisvogelpolitiek, wanneer de arbeiders
zeggen dat het alcoholkwaad er is, omdat dc
toestanden zoo slecht zijn, omdat de maat
schappij zoo beroerd is, en dat dus met het
kapitalisme van zelf het alcoholisme zal ver
dwijnen.
Spr. gaat na wat de geh.-onth.beweging
voor de arbeidersklasse beteekent. Zij is
zeker werkzaam geweest in het directe
belang var. de arbeidersklasse. Zij heeft
mede de gelegenheid geschapen om den
arbeiders hun vrijen tijd productief te doeu
maken. Helaas, zegt spreker, zijn er cijfers,
die er op wijzen, dat die vrijen tijd niet
altijd even productief wordt gemaakt. Als
de Directeur van het Centr. Bur. v./d
Statistiek ons meedeelt, dst het drankgebruik
met zj liter per hoofd is gestegen, dan
hoeven wij niet te beweren, dat de arbeiders
daaraan onschuldig zijn. Laat iedere arbsider
maar voor zich zelf uitmaken in heeverre
hij daaraan mede schuldig is. Wij zulleti
niet nalaten hen in hun eigen belang toe
te roepen, dat het nu hoog tijd is geworden,
dat zij breken met de drinkgewoonte!
Spr. toont vervolgens aan hoe het drank
kapitaal tracht de arbeidersklasse te mis
leiden. Hij waarschuwt de arbeiders om op
te letten wanneer de drankhandelaren ach
en wee roepen, want het is hun niet te
doen om het belang van de arbeidersbe
volking, maar om het belang van hun
eigen beurs! Met allerlei leugens en ver
zinsels" tracht het drankkapitaal zich te
handhaven. Ook over Amerika zijn in de
pers allerlei berichten in omloop, die met
de feiten in strijd zijn. Spr. behandelt in
dit verband de brochure van van Kroelen:
«van een moeras en van kikvorschen*, 't
welk een antwoord is op een adres van
den Bond van Distillateurs en Likeurstokers
aan de Tweede Kamer betreffende Plaatse
lijke Keuze. In die brochure komen voor
de verklaringen van een aantal gouverneurs
van Amerikaunsche Staten waar een verbod
is ingevoerd. Van de 28 gouverneurs die
gevraagd werden kon één gouverneur niet
antwoorden wegens ziekte. Een gouverneur
was legen een verbod, eu 26 gouverneurs
waren er vóór en leggen verklaringen af
over de goede werking van het verbod.
Spr. kan niet alle 26 verklaringen voorlezen,
hij zal de eerste maar nemen.
De Gouverneur van Alabama schrijft
»'t Verbod is in Alabama een ongeëve
naard succes. Dronkenschap is tot een
minimum gedaald, misdaad met go pC'. ver
minderd en dc geldbelegging in de banken
is sterk toegenomen. De nieuwe stadsge
vangenis te Birmingham staat reeds over 't
jaar leeg en vele districtsgevangenissen zijn
zonder bewoners. Het gevoelen van de
zakenmenschen in Alabama is gunstig ten
opzichte van den huidigen verbodstoestand,
vaak in tegenstelling met hun vroegere
houding*.
Met deze verklaringen in de hand, zegt
spreker, kunnen wij met 'n gerust bart de
opschepperij van de drankhandelaren laten
voor wat het is.
Spr. behandelt dan nog de bekende plaat,
die in verschillende plaatsen is aangeplakt,
tegeu de Plaatselijke Keuze. Er is over
wogen om direct een andere plaat er naast
te hangen. Maar als we die plaat goed
bekijken, dan zouden we wel willen, dat
alle muren er mee waren volgeplakt. Want
die plaat is niet een aanklacht tegen de
geheelonthouding, maar tegen het alcoho
lisme.
Spr. doet ten slotte een hartstochtelijk
beroep op het idealisme van de modern ge
organiseerde arbeiders. Ilij roept hun toe
het woord van den ouden strijder Berg-
meyer «Kameraden, de kroeg uit, de be
weging in
Hij eindigt zijn luid toegejuichte rede
met een vurige peroratie.
Nadat de voorzitter dank had gebracht
aan allen die hebben meegewerkt tot het
doen slageu van de meeting, ging men
huiswaarts.
Hier ter stede hebben eenige personen
zich vereenigd om tc komen tot de oprich
ting van een,damclub. Heeren, die wenschen
deel te nemen, zenden hun naam en adres
aan A, J. B. Merckx, Arnh.weg 56.
Wij vestigen nog even de aandacht op
de tweede Datn Simultaan-Seance, welke
door den Heer A. Brandon zal worden ge
geven in het Alg. Militair Tehuis, Korte
Gracht 26, op Woensdag den it Aug., des
's avonds om 7 uur.
Bad- en Zweminrichting.
De temperatuur van het water was heden
morgen 7 uur 65 graden Fahrenheit.
«Fruit- en Groenten veiling
Amersfoort en Omstreken*.
Noteering van 10 Augustus
Meloenen 45—90 ct.appels 3 18 ct.
peren 44 74 et.; perziken 7 ct.; rooie
kool 6^— 10 ct.kropsla 2 34 ct.andijvie
144 ct komkommers 41: ct.(alles
per stuk). Postelein 11 c«.appels 3 - S ct.;
peren 15—22} ct.; pruimen 5-15 ct.
pronkers 4 J ct.snijboonen 4—11 ct.dubb.
bootten 5-8 ct.; slaboontjos 312 ct.(alles
per halve K.G), Aardappelen 6 8 ct.
uien 6 ct. per K.G, Bieten 4—5 ct.wortels
S-xoct.; selderij 2 ct.; rhabarber 16
ct.(alles per bos). Druiven 95 ct. per
halve K.G.
Kaasmarkt.
Aangevoerd werden op y Aug. 1920, 30
wagons, bevattende 6500 K.G. Kaas
Prijzen f70.— tot f77.- per 50 K.G.
Handel vlug.
Waarschuwing tegen Postma!
Naar aanleiding van een bericht, voor
komende in de verschillende dagbladen,
waarbij wordt opgewekt een geldelijke bij
drage te zenden aan C. Postma, Celebes-,
straat 2 ie Amsterdam, tee behoeve van
«De Liefdadige instelling voor Werkver
schaffing en ondersteuning aan thuis werkende
blinden en andere hulpbehoevenden*, welke
Instelling in de maand September twintig
jaar zou bestaan, geeft de Armenraad te
Amsterdam het publiek ernstig in overwe
ging, alvorens gelden aan genoemden Posrna
ter hand te stellen, inlichtingen bij den Ar
menraad in te winneu.