Bel dan op No. 42.
Opgave van verhuizingen binnen
de gemeente van i tot 20 Juli 1920.
A. Broeker, Aldeg.str. 103a n. P. Pot-
teratr. 11 Wed. E. Boks de GansLan-
gestr. 59 naar Korte Gracht 17bla Mej.
E. Tommei, A. de Kamp 173 n. Huygensl.
5 P. v. Damme, Dlevenweg 21 naar v.
Bemmelatr, 3 W. Steijn, Arnh.str. 28 n.
Gr. Haag 4 Mej. D. Jochems, Langestr.
35b naar H. v. Viand.str. 27 Mej. W.
Reinhardt, P. Borstr. 13 naar Utr.atr. 29
Mej, J. Teert8tra, Utr.weg 12 naar Mlere-
veldstr. 43 J. Berkhout, Vlasakkerw. 50b
naar Utr.weg 26 Wed. Huurdeman
Battram, Gr. Spui 17 naar Breostr. 52
Mej. H. Broekhuijsen, Pothstr. 1 naar Pr.
Jullanapl. 6 H. Avenariue, L. NIc.str. 7
naar P. Potterstr. 3 Mej. E. Wiliemse,
Langegracht 14 naar St. Jorisstr, 54 Mej.
E. Witteveen, Leusderw. 107 n. Bergstraat
29 S. Smit, M. Withoosstr. 9 naar P.
Potterstr. 9 J. v. d. Haar, Stationstr. 21
naar Pr. Julianal. 1 Mej. C. Nobels, v.
Bemtruistr. 3 naar P. Pijperstr. 29 S.
Oostenberg. Zogstr. 41 naar Arnh.weg 216
B. v. d. Geest, Bolderstr. 301 n. Hellestr.
13H. Flos, Veldstr. 14 n. v. Bemmelstr.
52 Mej. A. Flos, A. de Kamp 49 naar
v. Bemmelstr. 52 J. v. d. Brink, Havik
14b naar Veldstr. 1 Mej. H. v. Wage-
ningen, Dorrest.st. 39 naar Veldstr. 1
G. Weeterink. Kruiskamp 76 n. Methorststr.
16 Jhr, Bowier, Hof 34 n. Bernulfusstr,
32 D. Eppink, Langestr. 21 n. P. Pot
terstr. 5 J. v. Diggele, B. Wuyt.l. 63 n.
Bolleweg 1 H. v. Limbeek, Westerstr.
13 naar P. Pottersstr. 13 J. de Jong,
Stationstr. 23 naar St. Andrlesstr. 26
Mej. M. Herder, H. v. Viand.str. 12 naar
Kortegr. 6 A. Vennis, Verhoev.str. 25
naar P. Potterstr. 25 Mej. M. Smeeing,
Kamp 39 naar Langestr, 5 A. Kuppens,
Kamp 60 naar Scheltusstr. 18 R. Groene-
veld, Langegracht 4 naar Utr.weg 65b
J. v. Gent, Verhoev.str. 47 naar I.eusderw.
198 C. Albregt, v. Marnixlaan 38 n. P.
Potterstr. 2 A. de Vries, Woest.weg 19
naar v. Bemmelstr. 5 Mej. H. Mulder,
Langestr. 65b naar Weverssingel 1 G.
Staartjes, Kortegracht 16 naar Beekenst.l. 9
G. Gouw, I-loogeweg 56 n. Aldeg.str. 44
A. v. d. Bor, Hoogeweg 58 n. Hooge-
weg 60 L. Wesseling. Zuidsingel 51 n.
Kamperb.p 1 Mej. C. Overeem, Soesterw.
300 n. v. Asch v. Wijckstr. 33 F. Kempe-
ueers, Puntenb.l. 11 naar Z. Zingel 9
Mej. E. v. d. Vlasakker, Zandgat 7 n. KI.
Nachtegaalst. 30 K. Enter, Heilb.weg 88
naar B. Wuyt.l. 33 J. Kaak, Bloemend,
str. 59 naar Kamp 75 J. Hamel, Kamp
88 naar KI. St. Jansstr. ib H. Ipenburg,
Bloemend.str. 59 n. Kamp 75— J. Kluver.
Leusderw. 83 naar I.eusderw. 196 Mej.
G. Schrasser, L. Nic.str. 14 n, Koninginnel.
17 Jhr. Teding v. Berkhout. P. Buysl.
2 naar Huygenslaan hoek Bilderd.l.J. v.
Brummelen, Puntenb.l. 24 naar O. Soesterw.
6 Mej. M. v. Groenestijn, K. Wilh.str.
9 naar Conlnckstr. it Mej. G. Bakker,
Walik.st. 10 naar Kruiskamp 89 B.
Bakker. Heil.b.weg 58 naar Coninckstr. 91
J. Scheerder, Liend.weg 10 n. Walik.st.
42 C. Fontijn, Walik.st. 43 n. Liend.weg
10 E. v. Terwisga, Parallelweg 14 naar
H. v. Viand.str. 13 T. Metske, G. v.
Steil.w.str. 102 naar St. Jorisstr. 14 Mej.
A. Metske, G. v. Stell.w.str. 102 naar St.
Jorisstr. 14 P. Lammens, H. v. Viand,
str. 28 naar St. Ansfridusstr. 9 A. Pot,
Hoogeweg 60 naar Breedest. 3 Mej. H.
Hendrikeen, Kamp 18 naar Arnh.weg 27
H. Vink, Utr.weg 101 n. Vlasakkerw.
20 O. Brouwer, Soesterw. 103 n. Ver-
hoevenstr. 58 C. Absil, A. de Arb.p.w.
181 naar Aldeg.str. 46 H. Fortuin, B.
Wuyt.l. 33 naar B. Wuyt.l. 7 J. Makaske,
Coninckstr. 3 n. Molenstr. 17 W. Sanders,
Z. Zingel 73 naar Kamperbinn.p. 4.
l)e Poolsche catastrophe.
Het Poolsche offensief was een ongeluk
kige en lichtzinnige onderneming, liet is
mogelijk, dat de bolsjewiki dachten over
een aanval op Polen. Maar in dat geval
zouden de Polen natuurlijk onmiddellijk af
doende hulp ontvangen van de Geallieerde
regeeringen, die dan daarbij op den steun
hunner volken zeker hadden kunnen rekenen.
Van Frankrijk was Polen absoluut zeker, en
In Januari nog beloofde Lloyd George aan
Patek, den Poolschen minister van buiteu-
landscho zaken, dat 'Engeland zich verplicht
voelde met alle macht Polen te helpens,
Indleu het werd aangevallen. Maar hij
voegde er aan toe, dat de verantwoorde
lijkheid voor een poolsch offensief uitsluitend
zou komen aan Polen zelf en dat het daarbij
niet hoefde te rekenen op hulp van Engeland.
Gegeven deze verhoudingen was Pil-
■udski's offensief zelfs al wil met het als
Sreventlef beschouwen buitengewoon
chtzlnnig. Ten eerste was Polen, uit een
economisch oogpunt, niet In staat oorlog te
voeren. Reeds vóór het offensief stond de
Poolsche mark beduidend lager dan de
Duitsche, en waren de Staatsuitgaven acht
maal grooter dan de Inkomsten. De Poolsche
tolpolltiek maakte verder allen invoer on
mogelijk, daar zij eischte dat de invoer
rechten ln goud betaald zouden worden of
anders negen maal zooveel ln papier 1 Op
deze wijze komt b.v. een zakdoek, die ln
Berlijn 10 Mark (is 40 Poolsche Marken)
kost, niet mieder dan 150 Mark te kosten
in Warschau I
De troostelooze financiëele situatie was
en werd gedeeltelijk ook veroorzaakt door
de enorme staatsb'.jdragen tot de bestrijding
van de typhus. Het was inderdaad een door
deze ziekte geheel ontwricht land, dat in
Mei den oorlog begon. In een memorandum,
gedateerd 11 Maart 1920, en dat i3 opge
steld door overste H. L Gilchrist van het
Amerikaansche Army Medical Corps heet
het o.a.
«Polen wordt bedreigd door een typhus-
epidemie, die erger is dan iedere vroegere
in de wereldgeschiedenis, en die, indien ze
niet tot staan wordt gebracht, een gevaar
zal worden voor geheel Europa.* En een
paar weken geleden publiceerde de chef van
de Typhus-commissie, de heer Vaughan Mor
gan, in de 'Times* een paar opvallende
artikelen. In 1916 waren er in Polen en
Gallcifi 34.000. in 1917 44.000, in 1918 97.000
en in 1919 331.000 typhus-gevallen 1 Voor
de maanden Januari en Februari van dit
jaar waren de cijfers 46.500. Het sterftc-
procent is 60 pCt., en de heer Morgan meent,
dat er nauwelijks écn arts is per 150,000
inwoners.
Hiernaast mag nog worden gewezen op
de geheel ontoereikende uitrusting van het
Poolsche leger. Alle ooggetuigen vertellen
hetzelfde. Wij kunnen volstaan tnet te ver
wijzen naar de desbetreffende brieven In
het Handelsblad van den heer Nijpels.
Het was dus een door de typhus ont
volkt en daarbij financiëel lamgeslagen land,
dat in het begin van Mei den oorlog be
gon. En hierbij moet niet vergeten worden,
dat die oorlog het gevolg was van een on-
bcheerscht imperialisme. De opzet er van
toch was het oude Polen van voor de deeling
ln de 18e eeuw opnieuw te herstellen, de
grenzen van 1772 weer te krijgen. Pilsudski
wilde een groot-Polen scheppen, bewoond
door 35 a 40 milliocn menschen, waarvan
nog niet de helft Polen zouden zijn.
Politiek was dit hopeloos, in zoover dit
plan Polen moest omgeven met haatzuchtige
en op revanche beluste vijanden. En er
waren natuurlijk ook wel verstandige lui
in Polen, die dit inzagen. Dit geldt b.v.
van de nationaal-democraten, wier leider
Roman Dmowski Is, die zijn land op de
vredes-conferentie vertegenwoordigde en die
door deskundigen wordt aangezien voor
Polens beste diplomaat. Dmowski heeft er
aanhoudend op gewezen, dat Polen door
zijn ligging tusschen twee groote machten,
Duitschland en Rusland, beiden niet tot
vijand kan hebben. En waar volgens
hem de natuurlijke tegenstelling die met
Duitschland is, moet Polen vrienden zijn
met Rusland, om zoo tegenover Duitschland
gewaarborgd te zijn.
Niettegenstaande deze overwegingen, die
zij niet konden weerleggen en die zij daarom
gewoonweg hebben genegeerd, hebben
Pilsudski en zijnaanhangers den oorlog
weten door te zetten. Zij speelden daarmee
hoog spel en hebben dit nu verloren. Het
resultaat is, dat de Poolsche aanval het
Sovjet-bewind heeft geconsolideerd, en dat
er ni'. een dreigend gevaar is, dat de roode
golf over het weerlooze Poolsche land
stroomen zal. Oók al »verruimt« Lenin
goedgunstig de Poolsche grenzen.
PilsoedskI, die zijn land wilde gezien
hebben als een barrière tegen het bolsjewisme
kon wel eens bereikt hebben dat het er nu
zelf rijp voor is.
De perspectief kan een ieder zien. Want
Polen grenst aan Duitschland.
Hebt II een
Taxi of Auto noodig?
STADSNIEUWS.
BEKENDMAKING HINDERWET
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort,
brengen ter openbare kennis,
dat bij hun besluit van 6 Aug. 1920, aan
A. M. den HEIJER
en zijne rechtverkrijgenden voorwaardelijk
vergunning is verleend tot het oprichten
van een rijwiei-emallleerinrichting, te drijven
door een electromotor van 10 P.K.
In het perceel alhier gelegen I.eusderweg,
nabij Weltevreden Kadastraal 'oekeud Ge
meente Amersfoort, Sectie C, No. 853.
Amersfoort, 10 Augustus 1920.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
v. RANDWIJCK.
De Secretaris
K. KAAN J*n. (1-s).
KENNISGEVING.
De Burgemeester van Amersfoort
brengt ter kennis,
dat in de gemeenten Baarn, Woudenberg
en Stoutenburg gevallen van mond- en klauw
zeer zijn voorgekomen.
Amersfoort, 11 Augustus 1920.
De Burgemeester voornoemd,
v. RANDWIJCK
Examens.
De heer A. H. Hordijk, van hier, slaagde
te Amsterdam voor het examen Iloofdacte.
0.'p enbare Vergadering C. N. A. B.
Op Dinsdag 17 Aug. a.s. des avonds 8
uur zal de Afd. Amersfoort v. d. Centr.
Ned. Ambtenaarsbond een Openbare Ver
gadering houden ia »de Keizerskroon.* Het
hoofdbestuurslid Waterberg zal spreken overt
Welke maatregelen moeten genomen worden
ter verbetering in dc finanticelc positie van
het Rijkspersoneel
Debat gewenscht. Vrij entrée!
Alle Rijks- en Gemeente-ambtenaren wor
den dringend verzocht aanwezig te zijn.
Kamer van koophandel.
De Kamer van koophandel en fabrieken
ontving van het Hoofdbestuur der Posterijen
en Telegrafie de mededeeling dat sedert
3 Augustus 1920 weder gevolg zal worden
gegeven aan de schriftelijke verzoeken van
hen, die vóór de aangifte ten invoer ge
raadpleegd wenschen te worden omtrent het
bedrag der waarde, waarvoor de voor hen
bestemde uit het buitenland afkomstigo post
pakketten ten invoer moeten worden aan
gegeven.
Orgelbespeling St. Jorlskerk.
In de Groote of Sint Joriskerk te Amers
foort, op Zaterdag 14 Aug. 1920. des namid-
daga van 34 uur door den Heer G, van
dep Burg.
Programma.
1. Toccata en Fuga in d. 1 Bach
(lCd. I'eters Hand IV No. -1)
2. Concerto No. 5H.Tudel
(Hekend onder den naam „Vogelst.-Concert")
3. Rapsodie op Bretonsche Liederen
Saint-Safins
4. ToccataTheod. Dubois
(Op verzoek)
5. FinalCesar Franck
Gedurende het bespelen van het orgel is
het ten strengste verboden te spreken of
door de kerk te loopen.
Gebruik van tabak is in het kerkgebouw
niet toegestaan.
Van elk teeken van goed- of afkeuring
hebben de toehoorders zich te onthouden.
Ter tegemoetkoming in de kosten worden
alle bezoekers beleefd verzocht zich in het
bezit te stellen van een programma voor
10 cent.
Fruit- en Groentenveiling
Noteering van 12 Augustus
Meloenen 25—90 ct.appels 0 00 ct.
peren 611 ct.perziken 7 ct.rooie
kool4i n ct.kropsla 0—00 ct.andijvie
000 ct.komkommers 111 ct.bloem
kool 1 11 ct.groene kool 3J--12 ct.
(alles per stuk). Postelein 6 ct.appels 4-19
ct.; peren qJ 15 ct.; pruimen 15—39 ct.
pronkers 3—3I ct.snijboonen 5—11 ct.
dubb. boonen 3% 8 ct.; slaboontjes 713
ct.; tomaten 347i (alles per halve K.G.).
Aardappelen 6—SJ ct.per K.G. Bieten
3—5 ct.wortelen 54 ij ct.; selderij 2$ 3
ct.; uien 6'ƒ27 ct- rhabarber 1—4 ct.
(alles per bos). Druiven f 1.per pond
Bramen fo.ia per pond. Sla f 1.S0—a.30 en
Andijvie f 0.60—3.50 de 100 st.
Dammen.
Ds 2de damslmultaan-seance, gegeven
door den Heer Brandon, gisteravond 11 Aug.
in het Alg. Mil. Tehuis Korte Gracht, mag
schitterend geslaagd heeten. Niet minder
dan tegen 26 borden moest den Heer
Brandon den strijd aanbinden! Het bleek
hem echter wel toeverirouvvd, gezien de
uitslag. In de mooie achterzaal van het
Tehuis, welke voor gelegenheden als deze
zoo uitnemend geschikt Is, werd om precies
zeven uur begonnen na een korte inleiding
door den Voorzitter der Amersfoortsche
Damclub, die even den Hceren spelers op
merkzaam maakte zich te houden aan de
regels van het damspel. Reeds in den aan
vang was merkbaar, dat voor dezen 2den
simultaanavond zich goede krachten hadden
aangemeld. Er werden beslist mooie partijen
gespeeld, welks lieten zien dat het voor
den Heer Brandon eeti zoer moeilijke avond
zou zijn. Toch sloeg deze er zich krachtig
doorheen en zag aan het einde van den
avond, het was inmiddels 11 uur geworden,
zich winnaar van 20 partijen, terwijl hij er
slechts 4 verloor en één remise speelde.
Eén partij moest worden beëindigd en zal
arbitraal worden beslist. Winnaars waren
de Heeren Stolk, Pauw. Kroes en v. Randen,
terwijl den Heer de Haas remise speelde
Het Bestuur van het Alg. Mil. Tehuis
zorgde onderwijl nog voor een verrassing
en bood den Heeren winnaars ecu gids aan
voor Amersfoort en Omstreken.
De Heer Merckx besloot den avond met
een beroep op de Heeren burgers, die aan
wezig waren, om toe te treden tot lid der
Amersfoortsche Damclub en dankte den
Heer Brandon voor zijn mooien avond, hem
daarbij geluk wenschende met het zoo
schitterende resultaat.
Men schrijft ons nog van Dammerszijde
Naar aanleiding der twee damsèances
alhier gehouden in het Alg. Mill. Tehuis
(hiervoor belangeloos afgestaan) was het
voorloopig Comité van oordeel, or., tot op
richting eenev damclub over te gaan, aan
gezien de groote belangstelling en animo,
welke voor dit damspel ontstond. Zij hebben
zich hier tot den Heer Brandon gewend
met het verzoek, zich beschikbaar te willen
stellen voor eene simultaan-séance voor
burgers, welke heer gaarne aan dit verzoek
voldeed, teneinde het edele damspel ook in
Amersfoort tot meerdere ontwikkeling te
brengeu en bovendien ook nog verzeksrde,
aan de op te richten damclub, de tech
nische leiding te willen geven.
Wij doen daarom een dringend beroep
op de H.H. dammers hiervan een nuttig
gebruik te maken en zich alzoo spoedig
aan te melden voor deelname, alsook voor
de simultaan seance.
Het ligt ln de bedoeling zoo spoedig
mogelijk een goed tiental te vormen, zoodat
reeds in December a.s. in den Ned. Dam-
bond gespeeld zal kunnen worden, terwijl
het Bestuur dezen winter om het kampioen
schap van Amersfoort en Omstreken zal
laten spelen.
Wij rekenen dus op Uwe medewerking
en verwijzen U verder naar de komende
advertentie in dit blad.
Handenarbeid.
Dinsdagavoud werd den cursisten ge
legenheid gegeven verschillende vragen
betreffende den handenarbeid te stellen,
terwijl de leiders deze zouden beantwoorden.
De heer Been opende om ruim 7 uur de
bijeenkomst, welke in het Militairen Tehuis
werd gehouden. Het aantal vragen, dat in
gekomen is, is nogal tamelijk groot, zoodat
de beantwoording jammer genoeg
maar erg vluchtig kan gaan. Van het vroe
gere begrip huisvlijt kwam men tot handen
arbeid als leervorm bij de verschillende
leervakken der lagere school, zelfs bij een
opleidingsschool voor H. B. S. en Gymm.
is spreker gebleken, dat de uren voor handen
arbeid gerust op de rooster gevonden kunnen
worden.
De vereischte nauwkeurigheid der kinderen
zal het pleizier niet dooden, doch juist de
waarde van het product verhoogen en de
belangstelling gaande houden.
Dc onbekendheid van vakonderwijzers
met de kinderen uit een klasse dwingt zoo
veel mogelijk tot het geven van het handen-
arbeidonderwijs door den klasseonderwijzer.
In hoogere klassen zou indien noodig
vakonderwijs het klassconderwijs kun
nen aanvullen. Ter observeering van het
kind bekleedt de handenarbeid de voor
naamste plaats. Arbeid brengt de kinderen
In normale omstandigheden, waarin ze zich
meer geven. Alleen het >spel« heoft nog
grootere waarde om de kinderen te leeren
kennen.
De heer van Tongeren meent, dat de
technische moeilijkheden elk oogenblik
overwonnen kunnen worden en zelfs reeds
dus in d« aanvangsklasse iets kan worden
voortgebracht. Den heer van Waart heeft
de praktijk geleerd, dat de animo bij de
kinderen blijft en voor ontmoediging geen
gevaar bestaat. De kleiarbeld «.a de lichtste
papierarbeid niet de zware kartonarbeid
en do houtarbeid kunnen wel degelijk
als leervorm worden gebezigd. Voortge
zette kartonarbeid als leervorm te bezigen
zou niet gaan, doch moet alleen meerdere
vaardigheid aanbrengen. Zoowel de handen
arbeid als het leervak zal er veel bij winnen,
wanneer in dc lagere leerjaren handenarbeid
al3 leervorm wordt gebezigd. De heer v. d.
Klein zegt, dat jaren lang groote overdrij
ving van den handenarbeid als leervorm heeft
geheerseht, doch tegenwoordig gaat men
meer handenarbeid als leervak propageeren.
't Juist afmeten van het aantal uren per
week te benutten zou veel tegenstanders
overhalen tot de beoefening. De heer Been
meent ook dat de handenarbeid als leer
vorm zeer veel kwaad aan de werkelijke
beoefening van den handenarbeid gedaan
heeft, 't Was toen maar zoeken van leis
'gezochtst*, dat eigenlijk aan het onderwijs
geheel vreemd was.
Aan 't beoefenen van don handenarbeid
mag niets in den weg gelegd worden, geen
geldkwestie mag erg zwaar wegen. Waar
in Amersfoort tot invoering is besloten, spijt
het spreker, dat het gemeentebestuur na
herhaalde uitnoodiging niet aanwezig is,
omdat verschillende moeilijkheden reeds nu
onder het oog gezien zouden kunnen worden,
De hoor Ponstjn meent dat de handen
arbeid zeker liefde voor den arbeid kan aan-
kweeken en misschien kan dezen arbeid I11
sommige kringen meerdere waardeering
aankweeken voor lichamelijkcn arbeid. Hij
gelooft, dat in de toekomst de arbeid op
een hooger plan zal staan, dan tot nu toe
het geval was en hoopt, dat de schoolhanden-
arboid daartoe zal mede werken. De heer
Been sluit daarop dc besprekingen met daok
aan de aanwezige Regeerings-conimissa-
rissen.