De Rijkscommissaris spreekt in Amsterdam DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE GELDERSCHE VALLEI Vele Autoriteiten in het Concertgebouw aanwezig EEN TOTENKOPFREGIMENT DEFILEERT REDE VAN DEN RIJKSCOMMISSARIS ABONNEMENTSPRIJS by vooruitbetaling Per week 0.16 Ter 3 maanden f 2.03 Per post per kwartaal 2.25 Losse nummers 0.05 Administratie Telefoon 5269. Na 6 uur 5595. Giro 86362. Red.: Tel. 6731. Na 5 uur 5137. AMEGSFOOOTSCilE (COUNT ADVERTENTIES 1 bij vooruitbetaling 1 0.25 I Kleine advert. („Doelpunten") Hoogstens 20 woorden 0.55 1 O.Oö 4 keer l.d. Dagbladed. Iduboelc 2 keer Ld. Anderd. ed. pril» DONDERDAG 13 MAART 1941 UITGAVE N.V. DRUKKERIJ ONNES, v.h. BLANKENBERG Zn., SNOUCKAERTLAAN 55e JAARGANG In een groote bijeenkomst, welke de kring Noord-Holland van het „Ar- beitsbereich" der N.S.D.A.P. in Nederland gistermiddag in het Concert gebouw te Amsterdam had georganiseerd, beeft de Rijkscommissaris Rijksminister Scyss-Inquart een belangrijke rede gehouden. De belang stelling voor deze gebeurtenis was overweldigend groot. Niet alleen was er geen stoel meer onbezet, maar reeds een half uur voor het begin der bijeenkomst stonden de belangstellenden in dichte drommen tot in alle uithoeken van de groote zaal, welke met bloemen, dennegroen en vlagge- doek feestelijk was versierd. Ook het podium, waarop een militair muziek corps had plaats genomen, was smaakvol aangekleed. Toen de Rijks commissaris om 4 uur in de zaal verscheen, verhieven de aanwezigen zich van hun plaatsen, waarbij zij den hoogen autoriteit den Duitschen groet brachten. WELKOMSTWOORD W. PAUSTIAN Dc heer W. Paustian, leider van den kling Noord-Holland van het „Arbeitsbe- reich" der N.S.D.A.P. in Nederland, heet te de aanwezigen vervolgens welkom. In het bijzonder richtte spr. zich hierbij tot den Rijkscommissaris en tot de eeregasten van dezen middag, tot wie om behoorden de generaal der infanterie Ruoss als ver tegenwoordiger der Weermacht, de com missaris-generaal S.S. Brigade-führer Rautcr. commissaris-generaal dr. Wimmer, commissaris-generaal tevens leider van het „Arbeidsbereich" der N.S.D.A.P. in Neder land Schmidt de vertegenwoordiger van liet ministerie van buitenlandsche zaken te Berlijn, gezant Bene. Brigadeführer Knoblauch, de generaal der politie Schu mann, de Marincbefehlshaber Admiral Kicnast, verder alle provinciale en stede lijke gevolmachtigden van den Rijkscom- m.ïvs.iris de commissars van dej provincie Noord-Holland, mr. A. J Backer, de rc- geeringscommissarls en burgemeester van Amsterdam, de heer E. J. Voute en de commissaris van het N.V.V de heer Wou denberg Voorts verscheidene vertegen woordigers van partij Weermacht en poli tie. alsmede belangrijke figuren uit de N S.B. en de N.S N.A.P professoren van de Amsterdamsche universiteit vertegen woordigers van het Amsterdamsche stads bestuur enz. Na de begroeting hield de Rijkscommis saris de volgende rede: Partijgenooten, Kameraden, Ongeveer twee weken geleden waren Amsterdam en eenige steden in Noord- Holland het tooneel van beroeringen, die geiicht waren tegen de openbare orde en de veiligheid van het openbare lewn. Amsterdam is weliswaar het ter rein. waar niet alleen tengevolge van oe structuur der sociale verhoudingen van rijn bewoners, maar ook door de samenstelling der bevolking op zïch- zelve. vaak ongeregeldheden voorkwa men. die het radicale optreden noodig mankten van de organen voor de hand having der orde. zoodat dergel. woelin gen en stakingsbewegingen niet als iets gene tl ongewoons beschouwd kunnen worden. In het onderhavige geval heb ben echter zonder twijfel die krachten, vooral weer de Joden, die tenslotte de zen als vernietigingsoorlog tegen het Duitc-che volk bedoelden strijd hebben ontketend, weer de hand in het spel gehao cn een deel van de tot dusver ordelijk haar werk verrichtende bevol king tot tegenstand opgehitst en ver leid. Juist om deze reden was het noodzakelijk, met de scherpste midde len en op de meest besliste wijze de zen tegenstand te breken. Ik hoop, ik hoop. dat het Nederlandsche volk uit at ervaringen der laatste dagen ge- leerc heeft, hoe onverbiddelijk de be zettingsmacht haar taak en haar recht weel te handhaven. Ik hoop. dat het Nederlandsche volk zich in de toe komst niet meer zal laten verleidpn door elementen, vreerrd aan land en volk. Wij zullen in de toekomst, wan neer dat noodig is. nog harder zijn. Vooral waarschuw ik er voor. de Duit- sche Weermacht en de leden der Weer macht te beleedigen. Staking en uitsluiting ontoelaatbaar. De door den bevelhebber der Weer- nacht gegeven instructies zijn ondubbel zinnig en radicaal. De Nederlandsche be volking moet er kennis van nemen, dat in een door oorlogshandelingen bezet gebied een staking en evenzeer een uitsluiting in ieder geval ontoelaatbaar, ja volkomen on denkbaar is. en steeds moet worden be schouwd als een vergrijp tegen de door ie Bezettingsmacht te handhaven orde Mocht een in openbaren dienst zijnde ambtenaar of employé in het vervolg sta ken, dan vernietigt hij daarmede zijn be staan. Wij hebben intusschen met verorde ningen een bescherming ingesteld tegen ongerechtvaardigd ontslag en een recht van contróle op de loonverhoudingen, ook zonder uitdrukkelijke klachten van den betrokken werknemer, die het mogelijk zullen maken, de gerechtvaardigde aan spraken der arbeiders in het oog te hou den en te beveiligen, voor zoover dat on der de gegeven omstandigheden mogelijk is. Vooral zullen langs dezen weg de on gerechtvaardigde en asociale loonverschil- len uit den weg geruimd en verhoogingen toegelaten worden, waar de sociale be hoeften der werknemers dit eischen en waar zij volgens de economische omstan digheden mogelijk zijn. Het strikte sta kingsverbod beteekent derhalve niet een belemmering der levenseischen van den arbeider, maar vormt een maatregel, die in het eminente belang der instandhouding van de orde in het bezette gebied onder allé omstandigheden gehandhaafd zal wor den Op het oogenblik. waarop de Duit sche organen voor handhaving van d? orde ingrepen, Stortterj de/e .be roeringen ineen, De ais raddraai ers schuldig bevonden personen zul len al naar de omstandigheden door het militaire gerechtshof tot een harde, onvermijdelijke maar ver diende straf worden veroordeeld. Maar ook de kring van hen, die volgens den aard van dit land mede verantwoordelijk zijn voor de vor ming der openbare meening, moet door drastische maatregelen er aan herinnerd worden, dat hier de door de Bezettingsmacht geëischte orde onder alle omstandigheden moest worden gehandhaafd en dat dc Be zettingsmacht in staat is. om zelfs de atmosfeer, die tenslotte opwekt tot feitelijke handelingen van tegen stand en deze daarmede eigenlijk eerst mogelijk maakt, te treffen. Uitzonderingen op de boete De beschikking betreffende het innen der boete zal als gevolg hebben, dat naar alle waarschijnlijkheid dc groote kring van hen. die met open blik de nieuwe vormgeving der dingen tege moet zien en deze houding trouw ge bleven zijn. slechts bij uitzondering ge troffen wordt: met uitzonderingsgeval len kan echter rekening gehouden wor den. Deze episode in de geschiedenis der bezetting is afgesloten. De voor de bezetting als normaal geldende omstan digheden zijn weer ingetreden. De vast beslotenheid der Bezettingsmacht om haar standpunt te verwezenlijken, is duidelijk. Ik maak onmiddellijk van deze gele genheid gebruik, om voor u partijge nooten cn kameraden te treden, ten einde u uiteen te zetten, waarom het thans gaat. want de kracht van onze bajonetten is vooral bedoeld voor den vijand van builen. Binnen het terrein echter, waar wij moeten besturen, doen wij ons vooral gelden door de kracht der idee, welke wij vertegenwoordigen en door de overtuiging, welke uit de verkondiging van deze idee medege deeld wordt. Ik kom derhalve vooral tot u, de partijgenooten uit den Arbeits- bereich. aangezien gij immers mijn nauwste medewerkers moet zijn bij de verwezenlijking van de taak. welke mij de Führer in dit land heeft gegeven. Gij zijt ertoe geroepen, het Nederlandsche volk door uw leven een voorbeeld te ge ven van de nationaalsocialistische volksgemeenschap in het gebied der Groot-Germaanschc Gemeenschap. Gij moet weten, waarom het gaat. welk doel wij moeten bereiken en hoe wij een standpunt moeten benalen ten aan zien van de afzonderlijke gebeurtenis sen. welke zich voor ons voordoen. Ik juich het toe. dat zich in ons midden een zoo opmerkelijk aantal Nederland sche nationaal-socialisten bevindt, die in een harden nog vaak verkeerd begre- nen strijd als pioniers medewerken aan don nnhoiiiw ynn een 'nieuw EuroDa en die in deze idee en strijdgemeenschap zeker kunnen zijn van onze onverbreke lijke kameraadschap. Ik spreek echter ook in het bewust zijn, dat mij de overige Nederlanders hooren. Nederland is uit een eeuwenlangen droom gewekt. De Nederlanders zien zich met dit ontwaken teeelijk geplaatst voor het eene probleem: Duitschlnnd Duitseh- land beteekent voor de Nederlanders in het algemeen en voor de Hollanders in het bijzonder, zooals in een aan gedachten rijk geschrift van een Hollander uiteen gezet is. den eisch. een standpunt te be palen ten aanzien van de dingen der we reld Nederland merkt, dat het niet meer naar zijn stillen tuin en zijn rustig om heinde bosschage terugkeert Het begint te begrijpen, dat de tot Nederland ge richte vraag van het lot eerst dan een I volksch Nederlandsch antwoord zal krij- Rijkscommissaris Dr. Seyss-Inqaart gen, wanneer het tegenover Duitschland een waarlijk scheppende houding weet te veroveren. De voorwaarde voor een zoo danige actieve, dus een actie eischende houding is, dat men een duidelijk inzicht heeft in de grondslagen van deze actie. Historische wording Gemeenschappelijkheden en vermoede tegenstellingen uit het heden moeten haar motiveering en ontwikkeling vinden in de historische wording. jft - Wij weten, dat dit Nederlaqdsphe volk, dat zijn volksche substantie evenals 'een groot deel van het Duitsche volk. gévon- den heeft in de stammen der 'Friezen, Neder-Rnkscrs en Franken, indertijd, toen de eerste Rijks^ïienuuu! m het mittóc»- Europeesche gebied plaats vond. dus in het Carolingische rijk. reeds in een ge meenschap met andere stammen, die thans versmolten zijn tot het Duitsche volk, was opgenomen En in de deelïngsverdragen, die ten slotte langs de Rijksgrens geleid hebben tot het Frankrijk en Duitschland van den modernen tijd. "lag het deel van de Neder landen, voor zoover het voorwerp kan zijn van mijn beschouwingen, dus de thans bezette gebieden, en voor zoover zij toen reeds aan de zee ontworsteld waren, als Germania Inferior dus Neder-Duitsch- land in het gebied der gemeenschap van dit eerste Rijk. Dat in die tijden Rijks legers in de Nederlanden bestreden en onder meer ook teruggeslagen werden, vormt geen bijzonderheid voor de Neder landen Gebeurtenissen van gelijken aard hebben zich in alle andere deelen van het Rijk voorgedaan, wanneer de dragers der macht om dynastieke of confessioneele re denen. zich keerden tegen de Rijksidee, of wanneer de volksche substantie van een deel van dit Rijk in het nauw werd ge bracht De bewering zal niet worden uit gesproken. dat de Nederlanders in die tij den niet een bijzonderen, eigen aard had den zooals die zich nu eenmaal op grond van de substantie van het ras en de harde levenservaringen aan de kusten der zee evenzeer ontwikkeld heeft als bijvoorbeeld in de Oostelijke- en de Alpengouwen. Men kan echter rustig beweren, dat omstreeks de wisseling van de zestiende eeuw het Nederlandsche volk precies zooals de overige volksstammen, die toen verbonden waren in het gemeenschappelijke Rijk. heeft beschikt over de eigenschappen en voorwaarden om bij een overeenkomstige verdere ontwikkeling een element te wor den van het Duitsche volk. waartoe de in het Rijk gebleven stammen intusschen zijn versmolten. Dit te constateeren zegt ons. dat de Nederlanders en de Duitschers, ge zien van het standpunt van den natio- nalen staat, niet tot één volk zijn gewor den. maar dat zij beschikken over dezelfde voorwaarden van ras en derhalve naar den bloede verwante volkeren zijn, in staat tot een steeds nauwere gemeenschap De ontwikkeling, die ingeluid werd door de regeling der successie van Ka- rel V in 1555, was van toen af verschil lend. Toen werden de Nederlanden uit geleverd aan de Spanjaarden. In den strijd tegen de Spanjaarden en tegen het katholicisme veroverden de Neder landen hun confessioneele en dynastie ke vrijheid, welke tevens beteekent, dat zij wegvielenuit het Rijksverband, zij het ook een verband, dat op zichzelf eigenlijk reeds verbroken was. Men moet echter in het oog houden, dat de bedoeling der Nederlanden primair niet erop gericht was, het Rijk te verlaten, maar hun volkschen aard te behouden tegenover de Spanjaarden en het katho licisme. En wij weten, dat Marnix van St.Aldegonde, als vertegenwoordiger dor Nederlanden, op den Rijksdag te Worms in 1578 in een door volksche verantwoordelijkheid gedragen redevoe ring den Duitschen vorsten en stammen heeft bezworen, de Nederlanden in den strijd tegen de Spanjaarden niet te ver laten en niet te dulden, dat deze landen uit het Rijksverband zouden worden ge scheurd. Toen heeft het Rijk gefaald. Confessioneele en dynastieke belangen waren toonaangeve .d voor de besluiten der machthebber. volksche en nationale overwegingen telden niet mee. De vol trekking dezer ontwikkeling was het jaar 16-13. dat voor de Nederlanders een jaar van blijde herinnering moge zijn. wan neer zij met den toen beginnenden terug tocht uit het kloppende leven van Europa en vooral van het Europeesche midden, voor altijd tevreden willen zijn een jaar van rouw voor alle Duitschers. mrwezien het de manifestatie v^-mde der ineen storting van de rijksidee. Het Rijk van het avondland, zooals het door de Carolingers, Saksers en Staufen, gegrondvest en opnieuw gegrondvest was, berustte op de idee der ordening van het Europeesche gebied, waarbij de stammen van U 'rmania de dragers en garanten van deze orde moesten zijn. Rondom deze macl. okern scha..rden zich zinvol de an dere -.lammen cn volkeren, om in de krach van den ban des vredes van dit Rijk act eigen geluk na te streven. Deze in laats instantie zij het ook onbewust, op yuiksche selectie berustende idee is verdrongen door confessioneele en dynastieke belangen cn het Rijk, dat (gedragen werd door deze idee, viel uiteen. Daarmede waren echter ook de banden der orde en van het harmonische eC >n wicht losgemaakt. De randgebieden van het machtsgebied, waartoe sedert 1648 met de afscheiding van het Rijk ook de Nederlanden waren gekomen, waren zon der gemeenschappelijk zwaartepunt en wijdden zich aan eigen taak. Tj'pisch Nederlandsche prestaties Erkend moet worden, dat de volkeren en stammen van deze randgebieden en daaronder versta ik niet alleen de gebieden, die eens afhankelijk geweest waren van het Rijk, maar ook die. wel ke zich richtten naar het machtszwaar tepunt van het Rijk, zonder deelen te zijn geweest van dit belangengebied uit de kracht van hun Germaanscli- volksche substantie, buitengewone pres- tat.'es hebben volbracht. Wij herinneren ons de even koene als geniale veldtoch ten van Karei XII en tot deze categorie van appreciatie behoort de kolonisatie van do Hollanders; voorts de prestaties op hc-t gebied van den dijkbouw en van dc waterbouwkunde in het algemeen, van den scheepsbouw en tenslotte ook hun prestaties in land- en tuinbouw. In dien wij hieraan nog het unieke van de Nederlandsche schilderkunst en de be langrijke prestaties op wetenschappe lijk. vooral medisch gebied toevoegen, dan vormt zich voor ons. toeschouwers en buitenstaanders, het beeld van ka rakter en prestaties, dat wij als typisch Nederlandsch en Ilollandsch kunnen qua li fiseeren en dat de waarden in houdt. die wij als waarlijk Neder landsch kenschetsen en die wij als een verrijking van het geheele avondland erkennen en niet willen missen. In afhankelijkheid geraakt Een kritische beschouwing juist van dc koloniale prestaties en haar resulta ten bewijst ons evenwel, hoe Holland door dezen rijkdom in afhankelijkheid geraakte. De volksche basis, welke ter beschikking van het Hollandsche cn Ne derlandsche volk stond, was te smal. m deze afgelegen rijkdommen uit eigen %£acbt let beveiligen, was oorzaak, dat Nederland uitkeer uaa." con bescher mende mogelijkheid, welke zoo al niet juridisch, dan toch in feite erkend werd en maakte de Nederlanders politiek, economisch en tenslotte maatschappe lijk. van Engeland afhankelijk. Dit Ne derlandsche Rijk, dat zichzelf niet kon verdedigen, moest zich geestelijk steeds meer op internationale betrekkingen cn banden oriënteeren en belanghebbende bij een vredespolitiek tot eiken prijs worden. De rijke economische basis overzee leidde bovendien in het moeder land tot een zelfvoldaanheid, welke ten slotte tot stilstand leidt. Het kan zijn. dat de Nederlander in den Duitscher een element ziet. dat eeuwig beroering, opwinding en onrust teweeg brengt, een die nooit tevreden, onvoltooid en steeds in wording is. De grenzen van het Duitsche volk. die naar bijna alle zij den geografisch onbeschermd open lagen cn bloot stonden aan het voortdurende opdringen van volken van vreemd bloed, dwongen den Duitscher. een strijder en daarmede een eeuwig zoekende en stre vende te worden. De Nederlander en vooral de Hollander meende voor zijn eeuwenlange afscheiding een zelfvoldane veiligheid als het hem eigene te hebben gevonden. Indien deze toestand als van bijzondere waarde en als het wezen van den Nederlander gevoeld mocht worden, dan zal men begrijpen, dat het Duitsche volk hiervoor niet hetzelfde begrip kan toonen als voor die eigenschappen van den Nederlander, waardoor dezen hun ko- lonisatorische en cultureele prestaties hebben volbracht. Wij bezitten des te min der begrip voor dezen terugtocht naar de idylle, omdat deze toestand voortvloeide uit een voor de Nederlanders gunstige situatie, die in haar grondslagen name lijk oplossing van de Europeesche machts kern en verlegging van het zwaartepunt van de macht naar de kusten van den At- lantischen Oceaan gericht was tegen de levensbelangen van het Duitsche volk. Vooral echter is deze toestand en de daarmee verbonden geestesverhouding hoogst dubieus en misschien zelfs een gevaar voor de handhaving van de ware kern des volks, op een oogenblik, waarop de krachtlijnen op het terrein der inter nationale politiek, die door hun rust aan deze situatie het aanzijn gaven, eeniger- lei wijziging ondergaan. Het liberalisme Deze situatie leidde tot een geestes houding, waarvan wij Duitschers mee- nen, dat wij haar in het belang van ons volk hebben overwonnen, namelijk tot het liberalisme, dat toegankelijk is voor en blootstaat aan internationale gedach- tenreeksen en banden. Datgene. wat ons thans als de huidige cultuur in Nederland aan prestaties tegemoet treedt en het getuigenis vormt van de cultureele prestaties der laatste decen nia, zooals wij dat ook bij ons konden waarnemen, draagt hetzelfde stempel en vertoont hetzelfde uiterlijk als pres taties van dat genre in een willekeurig ander land van het liberalisme. Vier kante dobbelsteenen, die de laatste openbaring van de architectuur moeten voorstellen en slechts aan de stoffelijke wetten van de bouwstof onderworpen zijn en niet gevormd door de idee van den kunstenaar, staan hier in Neder land op dezelfde wijze als zij eens bij ons in Duitschlnnd gebouwd zijn of in een ander land staan, waar een libe raal-internationaal gedepraveerde geest onder Joodschen invloed de cultuur poogde te influenceeren, hetzij in Frankrijk, Engeland. Amerika of den Oriënt. En op dezelfde wijze zijn onge twijfeld ook nog vele andere levens uitingen onvolksch en derhalve on-Ne- licr'andsoh geworden, waaraan de Ne derlander thans gewend i< en waarin hij niet wil worden gestoord. De gebeurtenissen van 1015 Mei Als ik spreek van een stilstand van dit volk, dan moet ik constateeren. dat juist de ervaringen en gebeurtenissen van 1015 Mei het bewijs leveren, dat dit volk niet in zijn substantie, maar in zijn geesteshouding en leiding een tekortko ming vertoonde op het gebied, waarop de kracht van een natie zich in de eerste plaats moet uiten, namelijk op het gebied van den strijd. De Nederlandsche soldaten hebben goed gevochten en de Nederland sche bevolking heeft zich in deze strijd- periode behoorlijk gedragen, maar de lei ding is volslagen tekort geschoten, want anders kon de weerkracht van ccn volk van negen millioen Germanen niet in zoo korten tijd bezwijken, ofschoon toch slechts een numeriek uiterst bescheiden, zij het ook kwalitatief superieur deel van de Duitsche Weermacht tegenover haar stond. Ik vermeld deze bijzonderheden niet om in een of anderen Nederlander een bittere herinnering of gewaarwording op tc wek ken. doch slechts omdat ik mij genoopt voel alle dingen, die hier op het spel staan, met waarlijk bezorgde belangstelling na te speuren. In ieder geval constateeren wij Duitschers, dat de Nederlanders over buitengewoon hooge innerlijke waarden beschikken, die wij verheugd als eigen schappen van hun Germaansche bloed be groeten. dat de Nederlanders als Ger- maansch randgebied op zichzelf aangewe zen buitengewone prestaties hebben vol bracht. dat zij echter als gevolg van de resultaten dezer prestaties verzonken zijn in een idylle, die op sommige gebieden reeds een stilstand in de ontwikkeling van de levenskrachten der natie heeft betee- kend. De verstoring van deze idylle doet thans onaangenaam aan. maar zij mag niet geacht worden het Nederlandsche wezen in het nauw te brengen. Dc weg der eenwording van het Duitsche KUk De weg der geschiedenis, die eeuwen geleden, na de verbrijzeling van het Europeesche ordenende gezag, de macht heeft verplaatst naar dc peri pheric van dit werelddeel en van den Atlantischen Oceaan, keert thans terug tot een nieuwe ordening van het gebied van Eui'opa. met de van nature gege ven machtskern van 85 millicen Duit schers als het grootste raciaal cn gees telijk uniforme volk. dat op aarde be staat, onder gelijkgerechtigde mede werking van de Germaansche volkeren in het gemeenschappelijk leefgebied. De weg der reorganisatie is de weg der eenwording van het Duitsche Rijk. Hij leidt vi: dc bcvrijd'ngFOorloRen naar de jaren I8G6. 1870—1871 e.n 19i4—ï918. en bereikt juist op het oogenblik waarop de vijanden van deze orde. vooral de En- gelschen en de internationaal geiirienteer- de krachten van Jodendom, vrijmetselaars en groot-kapitaal, meenden deze kern de finitief van haar macht te hebben beroofd, de doorbraak tot zijn doel. Volgens de be schikking van het lot was blijkbaar de ineenstorting van het jaar 1918 en de be handeling van de volgende jaren, die het volk van zijn waardigheid wilde berooven en zijn vernietiging wilde, noodig om het geheele Duitsche volk te laten oplaaien tot de grootste prestatie, gedragen door de geloovige bereidheid en strijdvaardigheid van het nationaal socialisme als slechts volken en menschen aangegrepen heeft in die tijdperken, die wij thans als tijdwende in de geschiedenis aanmerken. Wij bespeuren dez.e opdracht, gericht tot het Duitsche volk en het Germaansche bloed in ons. maar wij buigen ons in dank en deemoed voor het lot. dat ons als voorwaarde en waarborg voor onzen strijd en overwinning den Fiihrer heeft gegeven. Want de combinatie van geloof aan zijn roeping en van den wil tot ver werkelijking daarvan in de unieke ver schijning van Adolf Hitler is voorwaarde voor den opbouw van het nieuwe Europa, waarmee wereldgeschiedenis wordt ge maakt. Ook in Nederland Ook in het Nederlandsche volk zijn er mannen geweest, die de nieuwe vorming van de volksche gemeenschap voorvoel den en bereid waren zich hiervoor te ge ven. Wij weten evenwel, dat van het oogenblik af. waarop de beweging van den Führer in het Rijk aan de macht kwam en 21 Maart is de dag van Pots dam, waarop acht jaar geleden de strijd voor het recht van het Duitsche volk langs den weg van een legale ontwikke ling zijn constitutioneele uitdrukking heeft gevonden de nihilistische, inter nationale krachten benevens de volksche vijanden van het Duitsche volk samenge zworen hadden nooit meer een nationaal socialistische beweging legaal te laten opkomen, doch met verloochening en ver- valsching van de eigen spelregels, die het liberaal-democratische stelsel had op gesteld, met alle gewelddadige middelen de nationaal-socialistische partijen te onderdrukken. Indien derhalve deze partijen in eenig ander land niet langs den weg van stem- menwerving en bereiking van een meer derheid aan de macht gekomen zijn, dan pleit dit niet tegen het natio- naal-socialisme, maar bewijst slechts met welk een terreur de verdwijnende krachten haar stellingen hebben verde digd. Juist wij uit de Ostmark weten dat. want ofschoon de overwegende meer derheid van het Duitsche volk in den voormaligen bondsstaat Oostenrijk niets meer wilde weten van dit Oostenrijker schap. waarvan tot vervelens toe ge waagd werd, doch nog slechts wilden terugkeeren tot het Rijk. hebben alle krachten van internationale en confes sioneele groepeeringen zich tegen deze verwezenlijking van den volkswil verzet. Wij groeten al deze medestrijders voor een nieuwe, gelukkiger ordening van ons werelddeel, die vervuld zijn van de be- teekenis en verplichting van de natio naal-socialistische idee. De houding van het Neder landsche volk. Het Nederlandsche volk, dat in zijn meerderheid afzijdig bleef van de groote gebeurtenis, die op de wereld voorbereid werd. liet zich ter handhaving van zijn idylle door de toenmalige leiders door de bank gezworen vijanden van 't nieuwe Duitschland alles voorpraten, wat hoe dan ook tegen het Duitsche Rjjk en tegen het nationaal-socialisme pleitte. Het is in het geheel niet meer noodzakelijk thans er bij stil te staan, hoe onr.eutraal deze houding destijds wae en hoe het Neder landsche volk duldde, dat bij alle gelegen heden, waar openlijk maar ook particulier een meening geuit werd. het venijn van den haat door dc vijanden van het Duit sche Rijk het volk werd ingegeven Wij zouden gaarne willen gelooven. dat het Nederlandsche vulk op zichzelf in het ge heel niet zoo onder den indruk van deze dingen verkeerde, maar dat het te zeer gewend was zijn politieke meening door weinige enkelingen te laten vormen om voor de rest in zijn rust te kunnen vol harden De objectieve schuld blijft be staan. want voor ons nationaal-socialisten. die strijden voor de verwerkelijking van onze idee, heeft niet dc meer of minder actieve onverschilligheid van een meerder heid beteekenis. maar wel de van haat on vernietiglngswil vervulde handelwijze der- genen, die voor deze meerderheid optre den. Met allen nadruk wijs ik op dit verschijnsel. Het heeft den schijn al.-nf thans weer een schaar verblinde, onverantwoor delijke stokers cn schreeuwer? de meening van het Nederlandsche volk wil vormen en vertegenwoordigen. Als de Nederlanders zich dat laten welgevallen, zullen zij tenslotte nog maals in hun geheel de gevolgen van een dergelijk optreden krijgen te dra gen. Als in eon duel op leven cn dood iemand erbij staat, die door scham pere en ook van haat vervulde opmer kingen zijn afkeer jegens een der strijdenden tot uiting brengt, dan m:.g deze belangstellende toeschouwer zich niet verbazen, als déze strijder op het oogenblik. waarop hij daartoe ge legenheid en armslag 'nceft. dezen ge- interesseerden toeschouwer van het terrein van den strijd doet verdwij nen; want het hoogste gebod, name lijk te zorgen voor het bestaan van het eigen volk. geeft ook de ver plichting kansen op gevaar te doe", verdwijnen, die uit de aanwezigheid van een zoo onreutralen waarnemer kunnen voortvloeien. Dit geldt ook voor dezen strijd om het bestaan van het Duitsche voik. nog afge zien daarvan, dat wij dc tastbare bewij zen in handen hebben, dat onze vijanden zich bij hun plannen geenszins meer door de neutraliteit van Nederland gebonden achtten en op Nederlandschen bodem doo- dclijke samenzweringen tegen den Füh rer en het Duitsche Rijk pleegden en dat leidende persoonlijkheden in Nederland bewust bij dit streven toegezien en daar aan hun medewerking verleend hebben. De bedoeling van de inste"ing van een burgerlijk bestuur Zoo kwam het tot den tienden Mei en na de verbrijzeling van den te genstand der Nederlanders tot in voering van het Rijkscommissariaat, l it het feit, dat in de bezette gebie den ten Westen van dc oude grens vau het Duitsche Rijk uitsluitcud in Nederland een burgerlijk bestuur werd ingevoerd, valt ;«f te leiden, dat de Fahrer Nederland niet in dc eer ste plaats behandeld wilde weten van het standpunt, dat het een door Ue Duitsche militaire macht bezet land is. Deze bedoeling kan verkeerd be grepen worden en dat geschiedt door velen, die onvoorwaardelijk in Ie rol van vijand van het Duitsche volk cn Rijk willen blijven. Welaan, deze lieden kunnen wij helpen, maar de beslissing is reeds gevallen, want dan staan wij niet als vijanden tegenover elkaar, maar als overwinnaar en overwonnene. Met welke bedoelingen wij Duitschers hier gekomen zijn, is herhaaldelijk en voldoende verklaard. Reeds in den op roep bij de instelling van het Rijkscom missariaat hebben wij verklaard, dat het Nederlandsche recht zooveel mogelijk van kracht zal blijven en bestuur door de Ne derlandsche instanties zal geschieden on der de toegevoegde voorwaarde, dat het Nederlandsche volk met begrip en be- heersching de door de bezettende mogend heid gegeven voorschrifen zal opvolgen. Vooral echter werd den Nederlanders verkondigd, dat zij hun land en hun vrij heid voor de toekomst in veiligheid ver mogen te stellen, indien zij dc taak. die uit 't gemeenschappelijke lot voortkomt, zul len vervullen. Deze verzekeringen van een genre, zooals zij wel nooit eerder aan een overwonnen volk gedaan zullen zijn. heb ben wij krachtens de ons bewuste verant woordelijkheid voor het Germaansche bloed zelfs gegeven, al ontbreekt bij den hiermede begiftigde besef voor de betee kenis van deze drijfveer onzer handelwijze Volgens deze beginselen is het bestuur en de leiding in Nederland ingericht en na de politieke situatie, zooals deze bestond, onderzocht en geconstateerd te hebben, heb ik 26 Juli in een rede voor het „Ar- beitsbereich" in den Haag verklaard, dat de politieke wilsvorming een zaak van de Nederlanders is, doch dat wij Duitschers ons al naar den uitslag van deze wilsvor ming ons standpunt zullen voorbehouden en dat wij in geen geval ooit zullen dul den. dat ooit toestanden terugkeeren die weer tot een tienden Mei 1940 zouden ku:v nen leiden De vrijheid van politieke beslissing, die daarmee aan de Nederlanders ge geven is. zal slechts in zooverre be teekenis hebben, als de houding, die de Nederlanders in dezen beslissenden strijd van het Duitsche volk voor de toekomstige vorming van Europa aan nemen den doorslag zal geven bij de bepaling van de plaats der Nederlan ders in de toekomst. Ik geloot, dat deze verklaringen helder en duidelijk zijn Het is mij althans niet mogelijk in te zien. hoe men nóg duidelijker en helderder kan spreken. Ik heb het niet juist geacht in het vervolg aan deze verklaringen nog veel toe te voegen, want ik ben nog steeds besloten de Nederlanders althans iri groote meerderheid voor nuchtere, ern stige. wikkende menschen te houden, die in staat 2ijn, woorden en hun eigenlijke beteekenis te begrijpen. Deze verklaring in herhaalde toespraken steeds weer te herhalen, scheen mij voor dc Nederlan ders ongepast en onjuist, in verband met den ernst van mijn woorden. Ik heb derhalve in de Nieuwjaarsboodschap- 1941 uitsluitend duidelijk gemaakt, dat thans de teerling geworpen wordt, want de nieuwe opbouw van Europa is be gonnen en ieder afzonderlijk is voor de beslissing gesteld: met ons of tegen ons tertium non datur. In de toekomst spreken en gp'den daden. Zie ook elders m dit blad.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1941 | | pagina 1