AMEDSFOOPISCKE (OUCANT
4107 Sovjet-vliegtuigen Vernietigd!
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE GELDERSCHE VALLEI
Geweldige Buit: 40.000 gevangenen, 2233 pantser
wagens, 600 stukken geschut
Brest Litowsk, Wilna, Kowno,
Dunaburg en Grodno veroverd
Geweldige Brand e Groningen
Nieuwe Zuivelprijzen
ABONNEMENTSPRIJS
bij vooruitbetaling
Per week 0.16
Per maanden 2.05
Per pose per kwartaal ƒ2.25
Losse nummers 0.06
Administratie Telefoon 6289.
Na 6 uur 6595. Giro 86362.
Red.: Tel. 6731. Na 6 uur 6137.
ADVERTENTIES
bü vooruitbetaling
x>sse regelprys r0.26
Oelne advert. (..Doelpunten-)
ïoogstens 20 woorden 0 55
Sik woord meer 0.05
1 keer l.d. Dagbladed. (dubbelt
I keer l.d. Anderd. ed j)r(ja
MAANDAG 30 JUNI 1941
HOOFDREDACTEUR: F. W. M. HALEWIJN, AMERSFOORT. UITG.: N.V. DRUK rifRIJ ONNES, v.h. BLANKENBERG Zn., SNOUC K AERTL A AN 9. 55e JAARG. 6 PAGINA'S
inleidende operaties der Duitsche Weermacht leverden binnen één
week enorm succes op
Het opperbevel der Duitsche weermacht meldde gisteren uit het
aoofdkwartier van den Fiihrer: Dc inleidende operaties tegen de Sovjet-
Unie hebben in den korten tijd van 22 tot 27 Juni 1941 tot resultaten ge
leid, die, ondanks de onmogelijkheid den buit thans ook maar bij bena
dering te schatten, geweldig zijn. Behalve de zwaarste bloedige verliezen
van den vijand zijn reeds in dc eerste dagen meer dan 40.000 gevangenen
in onze handen gevallen. Meer dan 600 stukken geschut werden tot dus
ver buitgemaakt en 2233 pantserwagens, waaronder 46 van de zwaarste
soort, n.l 52 ton, zijn deels vernietigd, deels buitgemaakt. Hierbij ko
men nog geweldige hoeveelheden pantscrafwcer- en luchtafweergeschut, als
mede mitrailleurs, geweren, auto's enz. Deze cijfers stijgen met het uur.
Zij zullen echter nog geweldjg stijgen na de capitulaties of de vernieti
ging van de thans ingesloten Sovjetlcgers.
Het Duitsche luchtwapen heeft het
Sovjet-luchtwapen de zwaarste neder
laag van tot dusver in dezen oorlog
toegebracht. Door jagers, gevechts
vliegtuigen en luchtdoclartilleric wer
den in de lucht en op den grond in
zeven dagen 4107 Sovjet-vliegtuigen
vernietigd. Hiertegenover blijven onze
eigen verliezen binnen matige gren
zen. Tn dezelfde periode heeft ons
luchtwapen 150 vliegtuigen verloren.
De superioriteit van de Duitsche vlie
gers alsmede van het Duitsche mate
riaal is zeer groot. Deze geweldige
cijfers aan vliegtuigen, pantserwa
gens en ander materiaal, waarvan de
vernietiging of verovering te danken
is aan de voorbeeldige samenwerking
van dc. Duitsche wecrmachl, geven
echter tevens een indrukwekkend en
verrassend beeld van dc grootte van
het gevaar, dat in het Oosten aan de
grenzen van het Rijk bestond. Het
is waarschijnlijk juist nog te elfder
ure gelukt het Midden-Europecsch ge
bied voor een invasie te bewaren,
waarvan de gevolgen onoverzienbaar
geweest zouden zijn. Het Duitsche volk
is zijnen dapperen soldaten waarlijk
den diensten dank verschuldigd.
Opmarsch naar
Lemberg
Sovjet-keurtroepen moesten
wijken
Het opperbevel der Duitsche weer
macht meldde voorts: In den sector
ten Zuiden van de Pripjetmocrassen is
de strijd gevoerd tegen keurtroepen
van 't Sovjet-leger. In taaie en held
haftige aanvallen zijn ten Westen van
Lemberg de strekste en modernste
versterkingen bedwongen.
Onze troepen rukken thans zegevie
rend op naar Lemberg zelf. Ten Noor
den daarvan rukken gepantserde di
visies als strijdende over Luck naar
het Oosten op.
Evenals in andere sectoren, -heeft
ook hier de luchtmacht tot den zege
vierenden opmarsch van ons leger bij
gedragen door haar verkenningsacties
en haar vermetel optreden tegen de
vijandelijke strijdkrachten, die voort
durend uit de laagte worden aan
gevoerd De bloedige verliezen van den
vijand zijn reusachtig. Tal van vijan
delijke pantserwagens zijn vernield.
Alleen al bij de gevechten van Doebno
zijn 125 pantserwagens en vele stuk
ken geschut, waaronder 42 van het
zwaarste kaliber, buitgemaakt,
Dunaburg in Duitsche
handen
Op 26 Juni 1941, na een moedi
gen opmarsch, hebben onze in de
Baltischc landen opcreercnde
troepen de Duna bereikt. Op ver
scheidene plaatsen trokken zij
over de rivier. De stad Dunaburg
viel in Duitsche handen. Alle po-
pingen van den vijand, om de/en
opmarsch door wanhopige tegen
aanvallen te verhinderen, strand
den op de dapperheid van onze
soldaten.
Brest-Litowsk, Wilna
en Kowno genomen
De vesting Brest-Litowsk, die
werd aangevallen met onder
sleuning van de zwaarste ar
tillerie, is in onze handen ge
vallen.- Het laatste steunpunt
van den vijand, de citadel,
werd op 24 Juni door onze
troepen bestormd. De Duit
sche opmarsch bereikte Wilna
en Kowno. Beide steden wer
den nog denzelfden dag geno
men.
Vesting Grodno
bezet
Op 23 Juni heeft de vijand woe
dende tegen-aanvallen op de voor
hoede onzer aanvallende colonnes ge
daan. Bij deze krachtmeting bleef de
Duitsche soldaat overwinnaar. Alle
Sovjet-aanvallen werden afgeslagen.
Zij eindigden voor een deel in bloe
dige en verbitterde gevechten van
man tegen man. De vesting Grodno
werd aangevallen en na harden strijd
genomen. De vijandelijke luchtmacht
leed op dezen dag opnieuw buiten
gewoon zware verljezen. In den avond
van den 23sten Juni was het aantal
vernietigde Sovj,te-vliegtuigen reeds
tot 2582 gestegeii.
Sovjet-divisias
vernietigd
Op 26 Juni heblen de Duitsche ge
pantserde strijdk achten in een ge
weldigen slag ter. Noorden van Kow
no, die twee da.en duurde, de over
winning behaalj .Verscheidene» vij
andelijke divides werden ingesloten
en vernietigd.
Verliezen der Sovjet-
vloot
De strijdkrachten der Duitsche ma
rine hebben in den strijd tegen de
Sovjet-marine tal van moedige opera
ties ondernomen. In het Oosten der
Oostzee is een Sovjet-torpedobootja-
ger door mijnen tot zinkëh gebracht.
De kruiser ..Maxim Gorki" werd
zwaar beschadigd. Duitsche motortor-
pedobooten hebben twee vijandelijke
torpedobootjagers, een torpedoboot en
een duikboot tot zinken gebracht
Een poging van twee Sovjet-torpedo
jagers om de haven van Constanza
aan te vallen, werd door kustartillerie
verijdeld. Na een korte beschieting
vloog een dezer jagers in de lucht, de
andere verwijderde zich snel.
Twee legers ingesloten
Bij het voortschrijden der operaties
y in in het gebied ten Oosten van Bia-
riok twee Sovjet-legers aan alle kan
ten ingesloten. In weerwil van hun
dagenlange wanhopige pogingen oni
d 'ir te breken, wordt het cordon der
L iïtsche legers van uur tot uur nau-
v r. In enkele dagen zullen deze Sov-
j legers zich hebben overgegeven of
v niietigd zijn. Daarmede zal het lot
fc ïcgeld zijn van tal van Sovjet-divi-
s s, die tot taak hadden, den centra
le aanval op Duitschland te ondcr-
n ilcn. Infanteriedivisies van het le
ge en van de Waffcn S.S. strijden
h e* te land; door vernietigende aan-
v: icn staat de luchtmacht hen op
V .-beeldige wijze bij.
EBIED RONDOM MINSK
BEREIKT
(uitsche gepantserde afdeelingen
ei -gemotoriseerde divisies hebben,
a; 1 weerszijden van het dal van Bia-
ly tok oprukkend, het gebied rond-
oi Minsk bereikt. Een nieuw, groot
su ces is te verwachten.
REDE VAN DEN PAUS
Paus Pius XII heeft ter gelegenheid
van den dag van Petrus en Pauius
voor den Vaticaanzender een radio
rede gehouden over de Goddelijke
voorzienigheid bij de gebeurtenissen
in het menschenleven. In het middel
punt stond daarbij de beantwoording
van de vraag, hce God zooveel lijden
in de wereld kan toelaten. De Paus
plaatste de opvatting en doelstelling
van den mensch, die steeds naar
ruimte en tijd begrensd is, tegenover
de oneindigheid van het goddelijk
raadsbesluit en vergeleek Gods dosn
met het ingrijpen van een dokter.
De zegen van den Paus voor de lij
dende menschheid gold in de eerste
plaats Rome. voorts het Italiaansche
volk en ook de geheele wereld.
m minsk i
KAART
'AN PELT
DUITSCHE TROEPEN Or BALTISCH GEBIED
Op het kaartje zijn <ie Baltische
staten aangegeven (Litauen, Letland
en Estland), door de Sovjets bezette
gebieden.
Van Oost-Prui'isen uit is het den
Duitschen troepen gelukt in het Bal
tische gedeelte ver door te-dringen.
Dc voornaamste zeehavens, strate
gische punten en spoorwegknoop
punten zijn op de kaart aangegeven.
Duikbootwapen in
actie
I'uitsch Weerinachtbericht
29 Juni
Het opperbevel van de Duitsche
t e?rmacht deelt mede;
Over het verloop Qter operatics in
I e Oosten wordt hot Duitsche volk
1 ïden ingelicht door een reeks spe-
t al e berichten.
Op den Atlantischen Oceaan heb-
i :i duikbooten convooicn en afzon-
eriijk varende schepen aangevallen,
e v erden beschermd door talrijke
>rpcdobootjagers en vliegbooten. Zij
Bbben een tankschip en zeven
•lichtschepen met gezamenlijken in-
foud van 46.700 ton tot zinken ge-
(racht en een tankschip en twee
achtbooten met een gezamenlijken
ihoud van 25.000 ton getorpedeerd,
•ok deze schepen kunnen verloren
.eacht worden, zoodat de Duitsche
iuikbootvlcot de vijandelijke koop-
•aardijscheepsruimte met 71.700 ton
erminderd heeft.
In de wateren rondom Engeland
hebben gevechtsvliegtuigen in den
afgeloopen nacht drie vrachtschepen
en een vischtreiler met een totalen
inhoud van 14.800 ton tot zinken 'ge
bracht. Andere nachtelijke luchtaan
vallen waren gericht op havenwerken
aan de Zuid-Oostkust van Engeland
en op de belangrijke invoerhaven
Huil.
Aan weerszijden van de rivier de
Huil en aan de Humber werden ver
scheidene uitgebreide branden waar
genomen. Andere afdeelingen ge
vechtsvliegtuigen zijn voortgegaan
met het leggen van mijnen voor Brit-
sche havens.
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben
in den nacht van 27 op 28 Juni met
succes militaire installaties der Brit-
sche vlootbasis Alexandrië gebombar
deerd.
In Noord-Afrika hebben afdeelingen
der Duitsche luchtmacht Britsche
autocolonnes tusschen Sidi el Barra-
-ni en Solloem met goecl gevolg aan
gevallen.
Overdag, noch des nachts zijn vij
andelijke vliegtuigen boven Duitsch
gebied verschenen
Een jachteskader onder bevel van
majoor Trautleft heeft op 26 Juni
zijn 500ste overwinning in de lucht
behaald. Luitenant Geischardt. die
deel uitmaakt van een jachteskader.
heeft op 23 Juni zijn 19de en 20ste
vijandelijke vliegtuig neergeschoten.
GEBOUW „DE HARMONIE" DEE.S VERWOEST
Enorme Vuurzee
GROOTE WATERSCHADE
Zondagochtend om kvVart over
vijf ontdekte een surveilleerendc
agent van politie, dat er rook
kwam uit een van de bovenver
diepingen van Dc Harmonie in dc
Oude Kijk-in-'t-Jalstraat (e Gro
ningen. Hij waarschuwde de
brandweer en loste eenige scho
ten uit zijn revolver om de be
woners van het gebouw, den
pachter H. Tuincma met zijn
gezin benevens het dienstperso
neel, te waarschuwen.
Al spoedig bleek, dat men hier te
doen had met een brand van groot
formaat. Om half zes was de groote
bovenzaal, waar momenteel de ten
toonstelling „Voeding in dezen Tijd"
wordt gehouden, één vuurzee, waar
tegen de brandweer, welke onder
brandmeester h. Breediand zeer spoe
dig ter plaatse was, met kracht op
trad. Ook de commandant van de
brandweer, de heer P. Ploegh, arri
veerde al spoedig, om zich' met dc
algemeene leiding t« belasten.
Onmiddellijk werd verhoogde druk
van de waterleiding aangevraagd,
welke tot half acht noodi.g werd ge
oordeeld.
Aan de achterzijde van het gebouw
had mejr een brandspuit en een baby
spuit opgesteld, terwijl aan de voor
zijde twee groote motorspuiten, bene
vens de magirusladder met het. wa
terkanon er op, enorme hoeveel
heden water in de vlammenzee wier
pen.
Om half zeven was de boven
zaal, welke in Juli HKM eveneens
op epT| Zondagdehjend door. bran^
werd Twocst, niet meer te
redden q' sloeg het vuur over
naar d linkervleugel van het
gebouif, aar beneden de biljart
zaal is tvestiigd. terwijl op de
bovenvjrrgping de woning van
den pat hl is gelegen.
De braid>er stelde alle kracht
het werk Pi'iit voorste gedeelte vei
het gebouw kunnen behouden, ft
anderhalflu hard werken slaags
de brandde- er inderdaad in. <S
woning volrtfet vuur te .bewareu
hoewel d spreekt vanzelf --
waterschade <üt, gedeelte belang:
is. Het gehecmiddengedeelte en
een groot stu van den linkervleugel
met de grootc-nce"tz&al konden
behouden bh. n en hebben geen
noemenswaarde schade opgbtoppen.
doch wei geerael waterschade
In het aan? nzer.de geoc w, name
lijk de drukk i van het Gronin
ger D a g b 1 :i. was eveneens een
begin van inVl ontstaan, dat
door krachtl;ingrijpen van de
brandweer in i jkiqfn son worden ge-
geVruikte voor het
'alem en legde ruim
uit
den brand
t aatfcvezig de Orts-
uptir.ahn Kacch, de
burgemeester* var Groningen, mr. P.
W. J. Cort var <jér Linden, de sub
stituut-officier én justitie, mr. L. D.
Zijlstra. de furjeerende hoofdcom
missaris van p#itie. Ph. Blank en
vele andere acriteiten.
Omtrent do/oorzaak bestaat nog
geen zekeif.e,/.
Een encfrne menschenmenigtedie
door de politie op een grooten af
stand w? d gehouden, sloeg ondanks
het vroe;e mongenuur den brand
gade.
Het Hirmonie-gebouw is tegen
brandschade verzekerd.
De materialen en de voorraden
levensmiddelen, die op de tentoon
stelling „Vpeding in dezen Tijd",
welke tot Dinsdag zou duren, waren
opgeslagen' zijn. begrijpelijkerwijze
alle een prooi der vlammen ere-
wc v dep.
smoord.
De brand we
blusschen 17
20CO meter sla:
Op het terre
waren onder m
kommandant
Boeren moeten een redelijke belooning ontvangen
Boter f2.60 pe» K.G.
OOK MELKPRIJS VERHOOGD
Er is een nieuwe regeling van de
zuivelprijzen vastgesteld. De reden
hiervan is in de eerste plaats te
zoeken in de noodzakelijkheid, dat de
boeren voor hun producten prijzen
ontvangen, welke een vergoeding voor
de gemaakte productiekosten en een
delelijke belooning beteekenen.
De betaling van betere prijzen aan
de boeren voor hun producten kan
slechts worden mogelijk gemaakt,
wanneer ook de consumenten hooge-
re prijzen voor de zuivel gaan beta
len. Voorts moet de melk langs den
koristen weg van den producent via
de melkinrichtingen naar den verbrui
ker worden gebracht, opdat zoo wei
nig mogelijk onkosten ontstaan. Hier
bij zullen nog maatregelen worden ge
troffen. krachtens welke de handel
een redelijke belooning krijgt voor het
'werk. dat hij verricht om de melk
van den producent naar den consu
ment te brengen.
De thans vastgestelde prijzen
voor melk, boter, kaas en andere
zuivelprod eten gelden vo-r zomer- en
wintermaa den gelijkelijk.
Consuinptiemelk
Voor de consumptiemelkprijzen,
door de verbruikers te betalen, is het
land verdeeld in vijf groepen van ge
meenten. Voor elke groep zijn afzon
derlijk prijzen vastgesteld. Dat in de
groote gemeenten de verbruikers een
lioogeren prijs moeten betalen dan
elders, vloeit onvermijdelijk voort uit
de omstandigheid, dat het distribu
tie-apparaat daar duurder is. dan in
de kleinere plaatsen.
Het zoogenaamd wettelijk gebied,
dat reeds eerder bestond, en waarin
zich drie groote steden bevinden, is
thans gesplitst in twee groepen van
gemeenten. In de eene groep, o.a.
door de groote steden gevormd, wordt
de prijs van losse consumptiemeik
van zestien op a chttien cents ge
bracht. In de overige gemeenten van
het wettelijk gebied wordt deze prijs
op zeventien cents gesteld.
Het land buiten het wettelijk gebied
is in de nieuwe regeling in drie groe
pen van gemeenten verdeeld. In de
eerste groep hiervan, waartoe steden
als Arnhem, Nijmegen en Maastricht
niet haar randgemeenten bshooren,
geldt voortaan een straatprijs van 17
cents. Deze prijs is 16 cents in de. door
andere steden boven 20.000 inwoners
gevormde, tweede groep van het bui
tenwettelijk gebied. In de derde groep,
waartoe de rest van dit gebied be
hoort, is de prijs 15 cents.
Deze prijzen betreffen gestandari-
seerde melk van 2j pet. vet.
Voor de tapt e~m e 1 k wordt de
prijs tien cents in de groote ste
den en de overige gemeenten in de
eerste groep, negen cents in de rest
van 't wettelijk en in de eerste groep
van het buitenwettelijk gebied, en
acht en zeven cents resp. in de twee
de en derde groep van laatstgenoemd
gebied.
BOTER EN KAAS
Een ander voorbeeld van nieuwe
prijzen, die de verbruikers zullen moe
ten betalen, vormt de boterprijs. welke
voortaan in de prijsklasse l (Z.K.B.-
boten f2.60 per K.G. bedraagt, tegen
f 2.34 vroeger.
Anders dan bij de melk, gelden de
prijzen van boter en kaas voor het ge
heele land gelijkelijk.
Wat kaas betreft, mocht men vol
gens de vroegere regeling niet meer
dan den prijs van 9 Mei 1940. ver
meerderd met een zeker bedrag in re
kening brengen. Overtredingen van
dien regel waren uiteraard moeilijk te
constateeren. Daarom zijn nu voor alle
soorten kaas vaste prijzen vastgesteld.
De prijzen, waartegen de fabrieken
haar producten mogen verkoopen,
zijn verhoogd, waardoor zij aan de
boeren meer voor hun melk zullen
kunnen betalen.
Doordat de prijzen, welke de pro
ducenten (fabrieken, enz.), mogen
vragen, en de winkelverkoopprijzen
zijn vastgesteld, zijn tevens de marges
voor handelaars en winkeliers vast
gelegd. Dezen zullen aan die marges
voldoende moeten hebben. Voor de
toekomstige bepaling van de hoogte
der marge zal de noodzakelijkheid, om
het door tusschenhandel en kleinbe
drijf gevormde distributie-apparaat te
verbeteren, den doorslag moeten ge
ven.
De fabrieken en melkinrichtingen
zullen haar bedrijfsresultaten nauw
keurig moeten opgeven. Dan zal kun
nen worden beoordeeld, of die resulta
ten zoo goed mogelijk zijn, d.w.z. of de
ondernemingen, zooals zij zijn inge
richt, zoo goed mogelijk functionnee-
ren,
Overgangsmaatregel
Aangezien de prijzen stijgen, zal van
de bestaande voorraden een heffing
plaats vinden, opdat niet den houders
dier voorraden plotseling groote, onge
motiveerde voordeelen in den schoot
vallen.
Onder de aankondigingen in de
dagbladen zullen de winkelinkoop- en
verkoopprijzen officieel worden gepu
bliceerd. Aan winkeliers en publiek
wordt verzocht, die publicatie te be
waren. Belanghebbenden wordt voo
aangeraden, zich een exemplaar a i
te schaffen van de Staatscourant,
waarin alle voorschriften zijn opgeno
men.