Laatste Nieuws
GELDERSCHE VALLEI
Mr. Rost van Tonningen
Communiqué's van het
Iraansche opperbevel
over de deviezenbanken
Japan en de
Sowjet-Unie
AMERSFOORTSCHE COURANT WOENSDAG 27 AUGUSTUS 1941s
5
Soesterberg
Tweedaagsche Bazar V.
en A.V. Soesterberg
GISTEREN GEOPEND
Onder vrij groote belangstelling werd gis
teravond de bazar, welke georganiseerd ls
door de Voetbal- en Athletiek Vereeniglng
..Soesterberg" voor het publiek opengesteld.
In de groote zaal van „Kuis ten Halve" hing
een aangename aleer; men ls er uitstekend
ln geslaagd een kermlsstemmlng te schep
pen. De verschillende stands zijn smaakvol
aangekleed en ook de tentoongestelde prij
zen zijn van dien aard, dat zij den bezoeker
onwillekeurig naar de beurs doen tasten.
Waar het per slot dan ook om begonnen
ls, zooals voorzitter J. Nooder ln zijn korte,
pittige openingstoespraak naar voren Het
komen. „Want", zoo zelde hij na dank ge
bracht te hebben aan de verschillende olfl-
ciéele instnnties, die met welwillende be
langstelling het pogen van de vereeniging
om de bazar te doen houden hebben onder
steund. „de vereeniging heelt met hooge
onkosten te kampen, die niet uitsluitend
uit do contributies e.d. kunnen worden be
streden. Voornamelijk het terreinfonds heeft
een flinke financiëele duw-in-de-goede-
richtlng hard noodig, zoodat het doel van
deze bazar dan ook is: de ondersteuning van
dit fonds en van de vereenigingskas". Daar
bij legde hij den nadruk op de groote waar
de. die een voetbal- en athletlekvereeniging
vertegenwoordigt voor de lichamelijke
ming van de jeugd. „Naast de vorming in
het gezin hoeft de jeugd leiding noodig. die
haar optreden ln het openbaar, dus air
vreemde tegenover vreemde, naar de daar
voor geldende normen kneedt-. Het bestuur
treedt dan ook streng op tegon leden, die
den naam van de vereeniging in discrediet
zouden brengen, waarbij het uitgaat van het
standpunt, dat een kleine kern flinke leden
hem liever is dan een groot aantal lieden,
die hun plicht verzaken". Na eveneens dank
gebracht te hebben aan den heer Waltmann
voor zijn bereidwilligheid, de zaal voor het
onderhavige doel,, beschikbaar t^e stellen, aan
de hecren van dé bazarcommissie en aan de
vele gevers, die met hun geschenken het
houden van deze bazar mogelijk gemaakt
hebben, wijdde de heer Nooder nog eenige
woorden aan den gang van zaken in het
afgeloopen Jaar, waarbij hij tot zijn voldoe
ning vaststelde, dat, hoewel vele vereenigin-
gen door de tijdsomstandigheden gedwongen
zijn opgeheven, de voetbalvereeniglng het
hoofd nog steeds boven water heeft weten
te 'houden: wel oen bewijs, dat zij in een
behoefte voorziet. Tot slot wenschte hij al
len twee genoeglijke avonden en een succes
volle bazar.
Ook de heer Klaassen, voorzitter van de
bazarcommissie. beklom eenige oogenbllkken
het spreekgestoelte en met enkele kernach
tige woorden wenschte hij allen veel genoe
gen', verwachtende dat beide avonden in een
gezellige, sportieve sfeer zouden verloopen.
Hierna verspreidden de aanwezigen zich dooi
de zaal cn al spoedig weerklonken de eerste
hamerslagen en schoten door de lucht. En
het rad van avontuur draaide, dat het een
aard hadDe aanlokkelijke pjijzen. die
allen nog dateeren van voor den oorlog, toen
door omstandigheden de voor dat Jaar vast
gestelde bazar geen doorgang kon vinden,
zijn dan ook wel de risico van een gokje of
van oen partijtje sjoelbakken waard. Er
heerschte een kennisstemming, die door de
ró'men van do zaal haar buiten drong en
tie aarzelenden naar binnen deed stappen.
Zij hebben er geen spijt van gehad, en wc
kunnen hun. die gisteravond geen gelegen
heid vonden, deze bazar te bezoeken, niet
anders dan aanraden, heden- (Woensdag-)
avond eenige uren op deze kermis-sn-'t-
kleln te gaan doorbrengen. Het is voor Soes
terberg een unieke gelegenheid ende
vereeniging is het waard!
Soest
DIEF GEARRESTEERD
Gisteren is gearresteerd K. v. S. alhier,
verdacht van diefstal van een nest met ko
nijnen, timmermansgereedschap, matten en
tenige andere artikelen.
SPREEKUUR BURGEMEESTER
De burgemeester dezer gemeente houdt
deze week geen spreekuur..
GEEN RAADSVERGADERING?
Naar wij ter gemeente-secretarie vernamen
heeft de burgemeester nog geen beslissing
genomen betreffende het houden van een
raadsvergadering.
CONCERT P.V.O.
Hedenavond geeft de Soester Harmonie
P.V.O. een concert in het rosarium.
DE VERDUISTERING
De verduistering van woonhuizen schijnt
hier weer te verslappen. Herhaalde malen
constateert men, dat een en ander niet in
or'de ls. De politie waarschuwt de inwoners
voor goede verduistering te zorgen.
Leusden
LISIDUNA BESLUIT HAAR CONCERT-
SEIZOEN
Gisterenavond heeft het Harmon iegezel-
echap Lisiduna tot slot van dit seizoett een
uitvoering gegeven in de tent bij café „De
Mof" alhier. Evenals de vorige, kan dit con
cert zeer geslaagd worden genoemd, al had
de belangstelling wel wat grooter kunnen
zijn. Het programma werd vlot afgewerkt,
en de ten gehoore gebrachte nummers ge
tuigden van degelijke studie, en een juiste
opvatting van den directeur, den heer Pala.
Lisiduna kan terugzien op een geslaagd
muziekselzoen; een „tot weerziens" zij haar
vanaf deze plaats van harte toegewenscht.
Terschuur
PETROLEUM VOOR VERLICHTING
Morgenmiddag van 25 uur kunnen In
lichtingen-formulieren Ingevuld worden door
hen die alleen petroleum voor verlichting
gebruiken.'
BURGERLIJKE STAND
AMERSFOORT, 27 Aug. Gebo
ren: Clemence Gerarda Maria, d. van
Antonius Hermanus Hendrik us Rek-
vcld en Petronella Maria van der Lin
den. Sophia Elsina, d. van Pieter
de Wilde en Barbara Vivié.
Getrouwd: Nicolaas Christiaan
de Ruijter en Wilhelmina Pouw.
An honius Arnoldus Joseph Nieuwen-
dijï. en Louise Antonia Leontiene
Sclvitijser. Wilhelmus Pieter Pie-
lers en Clasina Hendrika Rouwhorst.
Nükerk
CONCERT N.F.C.
Morgenavond hoopt Nijkerksch Fanfare
Corps haar tot 2 maal toe uitgesteld con
cert te geven in de muziektent in het Van
Reenenpark. We zullen hopen, dat ditmaal
het weer geen spelbreker zal z(]n.
3O-JARIG JUBILEUM
Onze plaatsgenoot 0. v Dam mocht den
dag herdenken dat hij 30 Jaar werkzaam ls
geweest bij de firma N.V. M. Pon, rijwiel-
fabrlek te Amersfoort.
De heer v. Dam. die geheel onvoorbereid
de fabriek binnentrad werd aangenaam ver
rast daar deze door het personeel versierd
was. Door de firmanten werd hij toegespro
ken en geprezen als een trouw vakman,
goed kameraad en een voorbeeld voor an
deren. Hierna werd hem een gouden horloge
aangeboden. Als bijzonderheid kan nog ge
meld worden dat de heer van Dam gedu
rende deze 30 jaren per fiets van Nijkerk
naar zijn werk ging.
Zwartebroek
TWEE EXCURSIES
De zangvefeen. „Ex Animo" maakte een
fietstocht naar Arnhem. Hier bezocht men
Burgers' dierenpark. De bedriegertjes en de
kettingbrug op Roosendaal waren een ver
rassing voor allen. Het 'was voor het geheele
gezelschap een prettige dag, een paar lekke
banden werden op de koop toe genomen.
De landbouwcursus maakte o.l.v. van den
heer Jansen te Amersfoort een excursie naar
Wageningen. Onderweg werden verschillen
de velden „onder de loupe" genomen. In
Wageningen werden het landbouwproefsta
tion en het museum bezichtigd.
MARKTBERICHTEN
Vlschmarkt IJmuiden
27 Aug. Tarbot f 7.50—f 6.50; tong f 6.20
f 4.40 p. kg. KL schol le soort f 112
f102; kl. schol 2e soort f286f76; pufscho!
le soort f72f56; pufschol 2e soort f55
f22; groote bot f84f74; kleine bot f56
f45; kleine schar f36f31; pufscffcir f28
—f20. (Alles per 50 kg
Markt Woorden
27 Aug. Aanvoer 244 partijen kaas.
Met rljksmerk le kw. f 62f 62.50; 2e kw.
f60—f61. Handel vlug.
25000 Blikjes gecon
denseerde Melk in
beslag genomen
DRIE PERSONEN GEARRESTEERD
Op het Paul Krugerplein in Den
Haag: ontstond gisteravond 'n groote
oploop, toen daar plotseling een
kraanwagen van de Haagsche po
litie arriveerde en voor een pak
huis stil bleef staan. Ambtenaren
van den .ïustit.ieelen dienst A, af-
deeling distributiewetten, spron
gen van den wagen, en openden de
deur van het pakhuis, waarin zich
een enorme vporraad blikjes met
gecondenseerde melk bleek te be
vinden.
ENORME VOORRAAD
Onmiddellijk werd begonnen met het
opladen van deze blikjes. De voorraad
was evenwel zóó groot, dat er nog
twee groote vrachtauto's moesten ko
men, om de blikjes weg te voeren.
In totaal werd beslag gelegd op. niet
minder dan 250Q0 blikjes geconden
seerde melk. Het was nog juist op tijd
dat de politie ingreep, wanthet ver
moeden, dat er denzelfden avond een
groote partij van deze melk in ket-
tinghandel verkocht zou worden, bleek
bij onderzoek inderdaad juist te zijn.
De schuldigen aan dezen verboden
handel, twee kooplieden en een melk
boer, zijn inmiddels ingesloten. De in
beslag genomen blikjes gecondenseer
de melk zijn naar het hoofdbureau van
politie vervoerd.
DE VOORLICHTING IN
FRANKRIJK
Naar men te Vichy volgens het D.N.B.
van bevoegde zijde verneemt, is de
Fransche regeering voornemens een
nieuwe speciale commissie van den na-
tionalen raad in te stellen, die zich zal
hebben bezig te houden met de begin
selen en werkwijze der „algemeene
voorlichting". Zij moet de psychologi
sche voorwaarden scheppen, waarvan
de instance's, die belast zijn met de
voorlichting en de propaganda, kun
nen uitgaan. De commissie zal 12 Sep
tember haar eerste bijeenkomst hou
den. De leden worden door Pétain be
noemd.
(Gedeeltelijk gecorrigeerd).
Geblokkeerde markenbelasting wordt opge
heven. Heffing dividendstopbelasting
INKOMSTEN OP INDISCHE PAPIE
REN KUNNEN WEGVALLEN
Meer aandacht voor binnenlandsehe
en Duitsche Staatspapieren
In een op het middaguur ln het gebouw
der Nederlandscho Eank te Amsterdam ge
hóuden vergadering van Deviezenbanken,
heeft de president van de Nederlnndsche
Bank, mr. M. M. Rost van Tonningen, de
volgende rede uitgesproken.
Bij rondschrijven van 22 Augustus J.l. gaf
de Nederlandsche Bank het voornemen te
kennen om een aantal hier te lande geves
tigde banken en bankiers, naast de bestaan-
do deviezen-banken, te machtigen, overeen
komstig de bepalingen van art. 2 van het
Deviezen-besluit 1941 werkzaam te zijn.
In verband met de uitbreiding van het
aantal deviezenbanken, heeft de Nederland
sche Bank haar Instructie herzien en zij
hoopt deze binnen enkele dagen aan u mede
te deelen. In verband daarmede zullen de
werkzaamheden voor de nleuw-benoemde
deviezen-banken eerst aanvangen, nadat de
ze herziene instructie hen heeft bereikt.
De machtiging, door de Nederlandsche
Bank aan de deviezenbanken gegeven, voor
onderstelt een oprechte samenwerking tus-
schen de diviezen-bank en de Nederlandsche
Bank. In "de eerste plaats op het gebied, dat
door het Deviezenbesluit 1941 wordt bestre
ken en ln de tweede plaats, en niet minder,
in het algemeen. Het vertrouwen, door de
Nederlandsche Bank in de deviezen-banken
gesteld, bepei-kt zich niet, en kan zich niet
beperken, tot het terrein van het deviezen-
besluit. Omgekeerd mag de Nederlandsche
Bank dan ook van de deviezen-banken ver
wachten dat zij haar alle medewerking zul
len geven over het geheele terrein, waarop
do werkzaamheden der deviezen-banken zich
uitstrekken.
De benoeming van een betrekkelijk
groot aantal deviezenbanken op dit
oogenbllk, moet dan ook niet ln de eer
ste plaats worden gezien als een maat
regel, die genomen ls om het- deviezen-
verkeer nog beter te doen functlonee-
ren dan reeds het geval was. In het al
gemeen hebben de banken, aan wie tot
nu to» de werkzaamheden van een de-
vlezen-bank waren opgedragen, er zorg
voor gedragen het deviezen-verkeer,
voorzoover dit nog bestond, zoo goed
mogelijk te verzorgen.
Wanneer dan, ln een tijd van een
steeds verder gaande ontplooiing van de
mark tot Europeesch betaalmiddel, en
waarin tevens door de grootere rol die
aan het clearingverkeer wordt toebe
deeld, het deviezenverkeer steeds meer
ineenschrompelt, toch een.aantal nieu
we deviezen-banken wordt aangewezen,
dan ls dit geschied om te voldoen aan
het verlangen van vele instellingen, die
tot nu toe niet in den kring der devie
zen-banken waren opgenomen, en die
door dit verlangen uiting gegeven heb
ben aan hun wensch tot nauwere sa
menwerking met de Nederlandsche Bank.
De taak der deviezen-banken moet in het
nieuwe Europa breed worden gezien. De ver
dere ontwikkeling van de Europeesche sa
menwerking opent indei'dand in een niet al
te verre toejeomst de mogelijkheid van een
levendiger verkeer met verschillende gebie
den van ons vasteland, waardoor dan ook
de aan de deviezen-banken toevertrouwde
taak in belangrijkheid zal winnen.
De opheffing der deviezengrens tusschen
Nederland en Duitschland met ingang van
1 April was een nieuwe groote stap naar
dat vrijere verkeer. Echter werd 1 April één
slagboom gehandhaafd, die een werkelijk
vrijen handel verhinderde, n.l. de geblok
keerde markenbelasting.
Vooral op de effectenbeurs werd het hand
haven van dezen slagboom als een ernstige
belemmering gevoeld, door het stopzetten
van den handel in certificaten van Ameri-
kaansche waardepapieren ls een groot gebied
van werkzaamheden voor den beurshandel
weggevallen. Het moet mij nogmaals van het
hart, dat op dit gebied blijken zijn gegeven
van een gemis aan verantwoordelijkheid
door verantwoordelijke Instituten tegenover
de Nederlandsche beleggenden betoond, die
ergerlijk zijn.
In tijden van oorlog en spanning krij
gen de fondsen, die gegrondvest zijn op
winstbronnen, welke buiten het bereik
bare gebied liggen, een zeer speculatief
karakter. Ik wil bij deze gelegenheid
hiermede volstaan. Thans wil ik de
oogen liever op de toekomst richten.
Europa is getuige van een historische
omwenteling, die de energie en werk
kracht der volken van het Noorden voor
eeuwen weer meer naar het Oostelijke
vasteland, richt. Duitschland heeft bij
deze ontwikkeling de leiding gekregen,
d.w.z. dat het Duitsche bedrijfsleven
hierbfj vooraangaat. Onder deze om
standigheden kwam het de verantwoor
delijke autoriteiten hier te lande voor,
BEURSOVERZICHT
AMSTERDAMSCHE
EFFECTENBEURS VAN HEDEN
Tamelijk 'drukke affaire, na
lager opening flink herstel,
Nederl. beleggingen kalm,
prolongatie 2% r,'c.
NEDERLAND V.R. Heden
40. le 1000.- 4.100%-100 JL
40. 2e 11000.-4..99 99.1/|
40. bl. f1000.- 4. ..100 <4-100
41. ƒ1000.- 4% ..100 ,1.-100 lij
1911 8 y, -941/.,
37 t 1000 387 87
38 1000 3... 92 i' 93
Grtb. O. 2% 73^—73^
NED.-INDI8
35 1000 3%
371 3.951/R958/g
37A 3. .941/494l/n
BANKEN
Amsterd. Bank..125126%
Kol. Bank198 >(—198
NJ. Handelsb... 138i139
N.H. My. Cert...-150
Robaver
INDUSTRIE
A. K. 0150—150
Berkels P99—99
Calvè Delft 111 >.,—118%
Centr Suiker 229—226
Fokker VL224
Lever Br156%—158%
Ned. Ford348—340
Philips 255—255
v. Gelder Pap. 170
V.R. Heden
MIJNBOUW ONDERN.
O. Borneo Mij. A.215
Idem pref. A. ..220
PETROLEUM
Dordtsche Petr.. ,2531/,251J;
Konkl. Petr280290
RUBBER
Amsterdam299297
Bandar Rubber 245243
Dell BamlJ243t/£—241
Kendeng L —208
Majangland ...98%101
Oostkust 500.. 1791/.,175
Berbadjadl 153—148i/2
SCHEEPVAART
H011. Am. Hln... 146—150
Java-Chlna-Jap.1601601
K.N.S.M1841/,—132
Kon. Paketv259%260
Scheepv. «Unie.197i/3195
Rottcrd. Lloyd.156J.X—159
My. Nederland. .160—159
CULT. ÓNDERN.
H. V. A463457
Java-Cultuur.265
1.1. Suiker255'
V. Vorsten]131%—131
TABAK
Dell Bamy250%—250
Dell-My.. 2961 ,'„—295
Senembah... ...2431/2234
Bankpapier:
New York 1.86 —1.90
Brussel 30.083050
Stockholm 44 7644 94
Zürich 4359—43.75
Goud:
Fijn voor de Industrie (ver
koop) ƒ2.125, afflnagogoud
(Inkoop) 2.075.
Zilver:
Fijn voor de Industrie (ver
koop) 132.75; afflnagezllver
(Inkoop) 30.
Koersen voor stortingen op
27 Augustus.
Belga's 30 1432
Zwltschersche francs 43 6ö
Fransche francs 8 768
Lires 9.87
Deeusche kronen 36.37
Noorsctie kronen 42 82
Zweedsche kronen 44.8b
Tsjechische kronen
(oude schulden) 6 4'J
Dlaar (oude schulden) 3 43
Dinar (nieuwe schulden) 4 23
rurksche ponden 1.46 V,
Lewa 2.30
Pengö (oude scnulden) 36 519
Pengö (nw. schulden) 55 89
Zloty (oude schulden) 35
Zloty -(nw scnulden) 37.6b
Lel 1.20
dat het niet aanging den handel In
Duitsche fondsen te belemmeren door
het langer handhaven van de geblok
keerde Markenbelasttng. Deze zal dan
ook op 1 September a.s. worden opge
heven.
Op uw Instituten wordt bij deze de
taak gelegd, de vrijmaking van dezen
handel met bezonnenheid te beschou
wen en vooral tot bezonnenheid te ma
nen bij het beleggende publiek. Goede
voorlichting !s thans meer dan ooit ge-
wenscht. Door den oorlog zijn wij niet
alleen afgesneden van Amerika, doch
ook van *onzo overzeesche gebieden. In
komsten op Indische papieren hier te
lande zullen dus ln een niet. te ver ver
wijderde toekomst geheel wegvallen. Ook
deze papieren krijgen dus voor den duur
van den oorlog een speculatief karakter
en het eenzijdig beleggen ln deze pa
pleren kan voor kleine beurzen, die van
hun inkomsten moeten leven, noodlottig
worden.
Daarentegen zijn de Inkomsten op binnen
landsehe Nederlandsche of Duitsche waarde
papieren gewaarborgd. Ik zou echter onvol
ledig zijn, als ik in dit verband niet zou
wijzen op de Dividendstopbelasting, die ook
in Nederland binnen afzienbaren tijd zal
worden afgekondigd. Deze belasting legt niet
alleen aan de ontvangsten uit Nederlandsche
fondsen strenge beperkingen op, doch zal
ook een snede doen ln het inkomen op ka
pitaal in het_heden en wellicht ook in het
verleden.
Ik weet, dat van de zijde van het be-
drijfeleven tegen dergelijke belastingen
op net kapitaal vaak ernstig wordt op
gekomen, doch ik wil er juist in dezen
kring op wijzen, dat in een tijd, waar
het inkomen uit arbeid zoo zwaar wordt
belast, ook het inkomen uit kapitaal
vanzelfsprekend/ tot minstens even groo
te,-zoo niet grootere offers moet worden
genoopt.
De- dividendstopbelasting is trouwens ook
ln Duitschland ingevoerd, waarmede weder
om de eenheid van economische ontwikke
ling der beide bloedverwante buurvolken in
dezen oorlogstijd onderstreept wordt. ."Meer
en meer zullen, vooral nu de laatste slag
boom is weggevallen, de beurzen van Berlijn
en Amsterdam overeenkomstige ontwlkke- 1
Ilngen gaan vertoonen.
Dat geldt ook voor de rente-ontwikkeling
O)) de markt voor vaste waarden ln de eerste
plaats dus voor de staatspnpieren. Met ge
noegen heb ik de ln mijn Jaarverslag als
noodzakelijk geschetste ontwikkeling van
een daling in den rentevoet en een stijging
v:n de laagrentende staatspapieren zich zien
Voltrekken. In Duitschland staan 3
Staatsleer.ingen tegen pari. Ik vertrouw dat
dit ook hier, na de stijging der koersen in
de laatste maanden, weldra het geval zal
3(jn.
Ik wys 11, m(jne hoeren, ln het bijzonder
op deze beleggingspaplercn. Zooals gezegd,
vormen Duitsche papieren een prachtig be-
leggl ngs-oh Ject. Zouden echter, ondanks
uwe. zooals Ik vertrouw Juiste voorlichting,
uw cliënten gedreven nit ilie haatgevoelens,
die enkele kringen van ons volk tot een
groep pathologische ziektegevallen maken,
toch papieren willen verkoopen, dan neem
lk als vanzelfsprekend aan, dat 11 op de Ne
derlandsche staatspapieren, die cmi vast in
komen afwerpen, opmerkzaam zult maken.
In een Europa, waar de tolmuren steeds
lager worden, waarin dus een" vrije handel
zal bestaan, zal het economisch draagvlak
zoodanig zijn versterkt, dat de openbare
schuld daarop zijn vaste grondvesten vindt.
Ik moge nu mijn rede besluiten en u voor
de aandacht darmen, die u mij geschonken
hebt. Mogen de deviezenbanken door hun
houding -, tot uitdrukking brengen, dat in
hen het gemeenschapsbescf en het gevoel
van verantwoordelijkheid in een vorm be
staat, die het vertrouwen, dat wij door hun
aanwijzing in hen hebben gesteld, recht
vaardigt.
DE STRIJD IN HET OOSTEN.
Finnen veroveren
Kiestinki
De V
DE V VICTORIE
DUITSCHLAND WINT
OP
ALLE FRONTEN
22ste SOVJETI.EGER VERNIETIGD
De stad Welikije-Loeki genomen
Het opperbevel der Duitsche weer
macht deelt mede:
„In gevechten tusschen Smolensk cn
het Ilmcnmeer, die verscheidene da
gen duurden, Ls ten Oosten van Weli
kije-Loeki het gros van het 21ste Sov-
jetleger ingesloten en vernietigd. De
stad Welikije-Loeki is 11a heeten strijd
genomen. Meer dan 30.000 gevangenen
en 400 stukken geschut vielen in onze
handen. De ongewoon bloedige verlie
zen van den vijaqd bedroegen ruim
40.000 dooden".
Japan ongerust over Amcrikaansche
petroleumzendingcn naar Sovjet-
Rusland
Volgens de Sovjet-radio heeft de Ja-
pansche ambassadeur te Moskou, Tu-
tekawa, den commissaris van Buiten-
iandsehe Zaken, Molotow, een verkla
ring overhandigd, waarin hij beweer
de, dat de Japanschc regeering door
het zenden van petroleum cn benzine
van Amerika naar de Sovjet-Unie in
een zeer delicate en moeilijke positie
is gebracht, vooral omdat deze trans
porten zeer dicht onder de Japansche
kusten vervoerd moeten worden. De
Japansche ambassadeur verzocht de
Sovjet regeering deze kwestie ernstig
te bestudeer en.
De Sovjet-commissaris Molotov heeft
hierop, naar de Sovjet-radio verder,
volgens het D.N.B. meldt, den Japan-
schen ambasadeur medegedeeld, dat de
Sovjet-regcering 23 Augustus door haar
ambassadeur te Tokio Smetanin. don
Japanschen minister van Buitenland-
sche zaken, Tojoda, de volgende mede-
deeling heeft doen toekomen:
De Sovjet-regeering is van meening
dat er voor de Japansche regeering
geeii aanleiding tot ongerustheid be
staat. De Sovjet-regeering zou een po
ging van de Japansche regeering om
de normale handelsbetrekkingen van
de Sovjet-Unie met Amerika te be
lemmeren, als een onvriendelijke daad
beschouwen.
Domei bevestigt, dat de Japansche
regeering een vertoog heeft gericht
tot de Sovjet-Unie. wegens de Amcri
kaansche leveranties van vliegtuigbcn-
zine aan Wladiwostock. Ook bij de
Amcrikaansche regeering is, volgens
Domei, wegens dezelfde kwestie een
stap ondernomen.
Voorts meldt Domei uit betrouwbare
bron, dat reeds ongeveer 10 millioen
gallons vliegtuighenzine met een hoog
octaangehalte uit Amerika naar de
Sovjet-Unie onderweg zijn. Hieronder
bevinden zich vier scheepsladingen,
welke half Augustus van de Westkust
van Amerika zijn vertrokken.
De moord te Delft
WAARSCHUWING AAN
UITVARENDE SCHEPEN
Do commissaris van politie te Delft
maakt het volgende bekend:
Aangezien liet niet onmogelijk is,
dat beide verdachten van den moord
op Hugo de Man, te Delft, geploegd,
genaamd van Blerkom en I-Iugenholtz,
zullen trachten met behulp van val-
sche papieren, hetzij als blinde passa
giers. hetzij vermomd_ of anderszins,
ons land te verlaten, "worden de be
treffende scheepvaartmaatschappijen,
kapiteins en alle leden der beman
ning van uitvarende schepen, hetzij
vracht-, hetzij passagiers- hetzij vis-
schersschepen er met klem op gewe
zen, dat zij voor de afvaart hun
schepen behoorlijk hebben t.e doorzoe
ken on strenge contróle hebben te hou
den cn geen onbekenden op hun vaar
tuig hebben toe te laten. Zij stellen
zich aan strenge straffen bloot indien
zij dezen plicht verwaarloozen of door
onvoldoende maatregelen de ontsnap
ping der beide verdachten mogelijk
maken.
SENEGALEEZEN TE DAKAR
AANGEKOMEN
Aan boord van het Fransche hospi
taalschip „Canada" zijn gisteren 519
Senegaleeschó" infanteristen te Dakar
aangekomen, meldt het D.N.B. Het zijn
vroegere krijgsgevangenen, die om ge
zondheidsredenen uit hun gevangen
schap ontslagen zijn.
HET RADIOPROGRAMMA
De persdienst van den Nederlandsche
Omroep schrijft ons;
Er zijn in dezen oorlog in het Westen
veel krijgsgevangenen gemaakt. Geluk
kig zijn de meeste hunner weer thuis.
Er zijn echter nog troepen, die niet na
vrijlating naar hun vaderland terug
kunnen, omdat hun verre land voor de
zen ongelukklgen voorloopig onbereik
baar Ls door oorlogsbelemmering. Sa
mengebracht in groote kampen bivak-
keeren de Algerijnen. Marokkanen en
Tunissiers op de plaats waar zij op voor
malig front Werden gevangen genomen.
Van deze schilderachtigste en droe
vigste krijgsgevangenen, wier lot men
zooveel mogelijk tracht te verzachten,
geeft de heer Josselin de Jong als re
porter den radioluisteraars een idee in
een uitvoerige reportage, welke wordt
uitgezonden hedenavond om 19.35 uur
over den zender Hilversum 2.
HET Dl ITSCHF. RIJKS
PROGRAMMA
Vrijdag 29 Augustus dirigeert, de
staatskapelmeester Johannes Schuier
van 16.0017.00 uur een operaconcert.
Uitgevoerd worden werken van Nicol ii,
Verdi, Gounod, Mascagni en Beethoven.
Van 17.1018.00 wordt een program
ma uitgezonden „noten en annecdoten".
In verband mei de herdenking van
den 75sten verjaardag van lierman
Lunz wordt in het rijksprogramma een
uitzending Verzorgd: „Am Haidbcrg
geht ein leises Klingen". Lunz' liederen
en muziek wordenden gehoore gebracht
Van 20.5021.10 uur frontbcrichten.
Van 21.15—22.00 uur besluit de groot-
Duitsche radio-omroep met het beroem
de werk van Mozart „Eine kleine
Nachtmusik".
VERGADERINGEN W.A.-REGÏMENT
De N.S.B.-persdienst meldt:
Gisterenavond zijn de eerste twee
W.A.-vergaderingen van de ongeveer
50, die er in de komende twee weken
in ons land zullen plaats vinden, in
Utrecht en Zeist gehouden.
Voor een goed bezette zaal sprak
'commandant Zondervan in Utrecht.
Alle Utroehtsche weermannen, bene
vens hondorden kameraden uit de P.O.
hadden gehoor gegeven aan den op
roep. Een muziekkapel van de Am-
slerdamsche W.A. bracht marschmuziek
en strijdliederen ten gehoore, waarna
hopman Heins het nieuwe lied van het
W.A.-regiment met de kameraden
deed klinkeji.
In Zeist sprak de opperheerbanlei»
der van 't Hof.
DE INVAL IN IRAN.
Naar van welingelichte zijde aan het
D.N.B. wordt gemeld, is het plaatsje
Kiestinki in den Noordelijken sector
van het Finsche Oostelijke front in
Finsche handen. Tijdens de gevechten
tusschen Sohjena en Kiestinki hebben
de Sovjets, die daar dikwijls tot den
laatsten man tegenstand hebben gebo
den, tweehonderd man verloren.
Kiestinki ligt adVi een zijlijn, welke
bij Louhi op den Moermansk-spoorweg
aansluit, op ongeveer zestig kilometer
afstand van den Moermansk-spoorweg.
Het plaatsje vormde het belangrijkste
en sterkste steunpunt voor een Sovjet-
aanval op Karelie aan de Witte Zee.
Bij de gevechten om Hyrsyla in de
uiterst Oostelijke punt van het oude
Finland zijn de Finsche troepen, vobrt-
durend strijdende, waarbij zij groote
terreinmoeilijkheden moeten overwin
nen, in twee dagen tijd meer dan
veertig kilometer opgerukt. De vijand
heeft op een plaats een doorbraakpo
ging ondernomen, welke echter werd
afgeslagen. De Sovjets lieten hierbij
ongeveer 500 gesneuvelden op het slag
veld achter.
URUGUAY STAAT GEEN
LUCHTBASES AF
Volgens een bericht van United Press
uit Montevideo heeft generaal Roletti
tegengesproken dat Uruguay voorne
mens zou zijn. aan een vreemde mo
gendheid luchtbases af te staan. Ro
letti, die minister van Defensie is. ver
klaarde, dat de- Uruguaansche vlieg
velden slechts voor het eigen land be
stemd zijn.
Open steden gebombardeerd,
lijke zeestrijdkrachten
tegenstand
Vijande-
in actie. Overal
MOREEL DER BEVOLKING
UITSTEKEND
Het Iraansche opperbevel heeft do
volgende zes communiqué's gepubli
ceerd.
1. Op 25 Augustus om vier uur des och
tends hebben Bolsjewistische strijd
krachten bij een aanval onze gren
zen in het Noorden overschreden, ter
wijl de Engelschcn in het Westen en
Zuiden van Iran de grens overtrok
ken.
2. De volgende open steden zijn vanuit
de lucht gebombardeerd; Tabriz, Ar-
debil, Rezayeh;"Khoy, Aher, Miandob,
Makou. Mohagan, Benab. Rescht,
Haasankyadeh, Mianeh, Ahwas, Ben
der pa hlavi.
Vergeleken met de militairen wier
kazernes o.a. als militaire doelen wer
den gebombardeerd, waren de ver
liezen onder de burgerbevolking
groot. Een Sowjet-vliegtuig werd bij
Tabriz neergeschoten.
3. Gemotoriseerde Sowjetfrocpen zijn
in de streken rondom Djoulfa, Ma-
rand, Poldascht. Makou, Kharaziaed-
din en Engelsche troepen in de streek
van Khanekin, Kassrischiran, Daft-
cheneh, Abadan, Benderschaupt cn
Kassrisjah tot den aanval overgegaan.
4. Sowjet-zeestrijdkrachtcn hebben de
kusten van de Kaspische zee aange
vallen, terwijl Engelsche zeestrijd
krachten Benderschapur en Klior-
ramchahr hebben aangevallen.
5. Alle eenheden van het Keizerlijke
Iraansche leger hebben overal waar
zij den vijand ontmoetten, met de
grootst mogelijke hardheid gestreden
en de grenzen verdedigd. Aan het
Westelijk front werden twee pantser
auto's door het Iraansche leger ver
nietigd, waardoor de Britsche op-
marsch vertraagd werd.
6. In «alle sectoren van het front in het
Oosten, Noorden cn Westen is het
moreel van de bevolking prachtig.
Allen wensehen in het leger te wor
den opgenomen om aan de verdedi
ging van het vaderland te kunnen
deelnemen.
DE TOESTAND IN TEHERAN
De hoofdstad van Iran biedt volgens
het D.N.B. een geheel kalmen indruk.
De bevolking van Teheran vervuil zoo
als gewoonlijk in volledige discipline
haar werkzaamheden, zonder zich het
hoofd door geruchten op hol te laten
jagen. Het is duidelijk, dat de bevolking
het volste vertrouwen in dè tvgwring
stelt, welke de ravitailleering van de
hoofdstad heeft beveiligd. Het verkeer
op straat is geheel normaal.
Maandagmiddag heeft een klein aan
tal uil het Zuiden komende vliegtuigen
boven de buitenwijken van Teheran
pamfletten uitgeworpen, waarin be
weerd wordt, dat de militaire acties
niet tegen het Iraansche volk zijn ge
richt. doch alleen tegen, het z.g. „Duit
sche gevaar". Des avonds werd de stad
vanViegen uur tv.ee uur lang verduis
terd, zonder dat ergens incidenten ont
stonden. Betrouwbare berichten van de
grenzen van het land, alsmede over de
aan den gang zijnde gevechtshandelin
gen waren gisterenmorgen nog niet ont
vangen.
