Het boek is de spiegel
van een volk
Prof. van Dam over de
Volksche Wetenschap
Voetbal i
Over- '"^/A
zicht
Twee Meisjes
wachten op het Geluk
2
AMERSFOORTSCHE COURANT MAANDAG 1 DECEMBER 1941
Deze winter minder boeken,
van betere kwaliteit
DE MEENING VAN Dr. J. VAN HAM
De Hollandsche winter is hoogtij
voor den lezer, -den liefhebber van
van het boek. En men mag redelij
kerwijs aannemen, dat het boek de
zen winter nog meer belangstelling
zal ondervinden dan ooit tevoren,
nu de keuze varf geschenken onder
invloed van den oorlog geringer is
dan gewoonlijk en de leuze: „Geef
een boek!" het parool is geworden
van Sint Nicolaas en den Kerst
man.
„Over het- geheel genomen zal de
nieuwe boekenproductie dit seizoen
echter niet zoo groot zijn als gewoon
lijk", zoo verklaarde ons dr. J. van
Ham, hoofd van de afdeeling Boekwe
zen van hol' Departement van Volks
voorlichting en Kunsten op onze vraag,
hoé de vooruitzichten van den boeken
liefhebber dezen winter zullen zijn. „Dit
beteekc-nt echter nog niet, dr-t de pro
ductie daar slechter om behoeft te wor
den. Men zoo zelfs gezien de ervaring
van vorige jaren eerder het tegendeel
kunnen verwachten. Bij de papïerver-
trekking is het streven, zoo goed moge
lijk voor het meest noodzakelijke uit de
boekenproductie te zorgen. Hierdoor
zullen de uitgevers zelf dus reeds be
ginnen met het toepassen van wat meer
selectie, over de wènsehelijkheid waar
van men liet reeds jaren eens was. Bo
vendien zullen onder deze omstandighe
den vele van de beste oudere boeken,
die dreigden te verdrinken in den
Ier middelmatige nieuwe, weer
i ka:
krui
„Acht u in dit niéuwe seizoen ook
nieuwe mogelijkheden aanwezig voor de
Nedcrlandsche schrijvers?"
Uitgevcrsinitialief.
„Het belangrijkste nieuws op dit ge
bied acht ik ongetwijfeld de groote let
terkundige prijsvraag, welke juist dezer
dagen is uitgeschreven door de uitgeve-
ri.i ..De Schouw". Van deze prijsvraag
het gaat hier om een prijs van ƒ5000,
voor het beste manuscript en vier aan-
moo-ii-zingsprijzco van ƒ500. heeft ook
het Departement met groote belangstel
ling kennis genomen, temeer daar de
welke mon aan de inzendingen
inderdaad voor onze Nedcrlandsche ro
men schrijvers van het hoogste belang
zijn. Ik heb dan ook niet genoegen zit
ting genomen in de jury.
De uitgeverij „De Schouw" vraagt,
zooals bekend, een roman welke door
de stof e:i door de behandeling blijk
geefi in liefde en bewondering voor
de beste eigenschappen van ons volk.
Dit criterium is hierom zoo belangrijk,
omdat sinds 1860 maar al te zeer een
vervreemding is ontstaan tusschcn kun
sten;::!- en volk. doordat de kunstenaars
teveel belangstelling hadden voor zich
zelf r.n te weinig voor hun volk, al kan
men zeggen, dat door de vraag van het
publiek naar streekromans, romans van
het water en historische romans, kortom
naar het boeiende verhaal, zonder ge
peuter in allerlei, zielsconflicten, een
st ogende productie in deze genres is
omstaan.
Dc kracht van een volk.
De stellers van de prijsvraag hebben
een aantal voorbeelden genoemd, welke
door schrijvers desgewc-nscht als richt
lijn beschouwd kunnen worden. Hier
van acht ik vooral van bctcckenis het
eerste voorl--?ld: een roman waaruit de
bctcckenis blijkt van de tradities van de
geslachten in onze letterkunde.
De ontdekking van de erfelijkheids-
w. :ten voerde tot het naturalistische
genre. De erfelijke eigenschappen wer
den daarbij vooral opgemerkt in de ont-
aardtngsvcrschijnselen, zoodat een na
turalistische roman ons don ondergang
van een geslacht of van een bepaalde
firuur uit een bepaalde familie ver
klaarde, op wie zich dan al de degc-ne-
raticverschijnselen samentrokken. Men
denke aan Elinc Vere.
In onzen tijd toont men echter meer
besef voor de waarheid, dat het bloed
niet de drager is van ontaardings- en
ondergangsverschijnselen, maar dat de
keten van geslachten de grootste waar
den en de beste kenmerken van een
volk beschermt. De roman, die laat zien
van welk een waarde het voor een volk
is gezonde familietradities te bezitter,
en. te bewaren, bouwt mee aan de her
leving van ons volk. Deze waarheid legt
dan ook op de schoutiers van de Over
heid de laak, de handhaving der gezon
de traditie:- te bevorderen.
Bezet gebied nieuw offensief
ten aanval!
Steun! da Nederlandsche Ambulance
v.h. Oostfront.
Koningitwe gr ach t 22. Giro: 87600.
's-Gravenhage.
Uitstekende stimulans.
In het algemeen kan men zeggen, al
dus dr. van Ham, dat prijsvragen als
deze een uitstekende stimulans zullen
blijken om datgene, wat tot dusver
reeds vaag werd gedaan uit den drang
van den tijd,,tot beter, meer bewust le
ven te wekken. Men mag niet ontkennen,
dat cr een gevaar bestaat van program-
matischen arbeid, doch cencrzijds zal
liet gevolg van deze stimulans zijn, dat
zi.i, die het geheel van onze samenle
ving in dit tijdsbestek hebben leeren
overzien en begrijpen zonder dat zij
daarom tot een of andere politieke groe
peering behoeven te behooren beter
werk zullen leveren. Men herinnere zich
slechts hoe Potgieter door zijn bewuste
streven: „Beseffende wat wij eenmaal
geweest zijn, ons aangorden in de
19e eeuw grooteo invloed heeft ge
oefend op zijn tijdgenootcn en onder
andere de belangstelling van mevr.
Bosboom-Toussaint op groote vader-
landsche onderwerpen richtte.
MUSSERT OPENT NIEUW
KRINGHUIS DER N.S.B.
Ter gelegenheid van de opening heeft
Zaterdagavond dc officieele opening
plaats gehad van een nieuw Kringhuis
der N.S.B. te Hilversum heeft ir. Mus-
sert een rede gehouden, waarin hij
vaststelde dat in Hilversum voor de be
weging van jongsaf goed werk is ver
richt.
Met goeden wil zal het zoover komen,
dat de bevolking meer en meer gaat
beseffen, dat N.S.B. en nationaal-socia-
lisme er niet zijn om het volk nog meer
te drukken, maar om het te helpen in
zijn grooten nood. Wij willen dienaren
zijn van het volk en het leiden naar een
beterp en mooiere toekomst uit het don
ker, bezwaarde heden, Want bezwaard
is het lieden, doch juist uit de blokkade
moeten we leeren, hoe noodzakelijk het
is, dat er een Europa komt, dat onaf
hankelijk is van Angelsaksers, joden en
Russen. De volkeren van Europa begin
nen nu te beseffen Europeaan te zijn, de
strijd van thans gaat om het zijn of niet
zijn van Europa. Wij staan, aldus spr.
reeds aan het begin van den wederop-
stand. Het is onze taak het volk uit de
duisternis op te voeren naar het hoo-
gere plan van het nieuwe Europa.
VASTE BRANDSTOFFEN"
VOOR KOOKDOELEINDEN
De secretaris-generaal van het Depar
tement van Handel. Nijverheid en
Scheepvaart deelt mede, dat gedurende
liet tijdvak van Maandag" 1 December
1941 tot en met 31 Januari 1942 de met
K F. 07 gemerkte bonnen van de kaar
ten M. en N. welke zijn uitgereikt aan
verbruikers, die voor kookdoeleinden op
het uitsluitend gebruik van vaste brand
stoffen, al dan niet in combinatie met
petroleum, zijn aangewezen, elk recht
geven op het koopen van een eenheid
vaste brandstoffen, met uitzondering
van anthraciet en fabrieksturf.
Gedurende het tijdvak van Maandag
1 December 1941 tot en met Woensdag
31 December 1941 geven de met de
woorden „generator-anthraciet twaalfde
periode gemerkte bonnen recht op het
koopen van 1 hl. (maximum 75 kg.)
anthracietnootjes 4 of 5 of 50 kg. turf-
cokes terwijl gedurende genoemd tijd
vak de met „generator turf twaalfde pe
riode gemerkte bonnen recht geven op
het koopen van 50 stuks baggerturf.
Buisje 20 tabletten 55 ct.
Zakje a 2 tabletten 7 ct.
Steeds meer ellende....
Hoe verder "het overwinnende Duit-
sche léger het Sovjet-land binnen trekt,
hoe meer ellende het op zijn weg ont
moet. Jarenlang heeft de bevolking van
den „Heilstaat" gebukt geleefd onder
het juk van regiem, dat met zijn ver-
derfelijken arbeid een heel volk te
gronde heeft gericht. Ziet naar de wo
ningen van de Sovjet-boeren. Ziet naar
de kleeding die de burgers dragen, het
is alles armoede en ellende. En dat deze
ellende door den geesel van den oorlog
in niet geringe mate is -toegenomen laat
zich begrijpen.
Daarom moet ook spoedig hulp ver
leend worden aan deze menschen. die
thans meer dan ooit een helpende hand
behoeven.
Aan deze taak zal ook Nederland zijn
deel hebben.
Nederland zendt een ambulance naar
het Oostfront.
Nederland zal toonen wat menschen-
liefde is.
Nederland zal zich van de beste zijde
doen kennen.
Reeds stortten duizenden hun bedra
gen voor de totstandkoming van deNe-
derlandsche Ambulance.
De uwe wordt nog verwacht.
Stort haar vandaag nog op giroreke
ning
8-7-6-0-0
Nederlandsche Ambulance
Koninginnegracht 22 's-Gravcnhage.
iwe uniform van Winterhulp
Nederland.
(Polygoon-Meyer)
Laat. men u niet moeten vragen,
geeft spontaan, dat is de wc'nsch.
Uw gift krijgt meerdre waarde
voor uw armen medemenscJl.
(Lijstencollecte W.I1.N5 en 6 Dec.).
Geleidelijke ontwikkeling van hoogescholen
in volksche richting
DE LEIDSCHE UNIVERSITEIT
De uitingen van prof. Van Genech
ten over ona hooger onderwijs, in het
bijzonder over de Leidsche Universi
teit, vormden het uitgangspunt tot een
vraaggesprek tusscheri den Secretaris
generaal van het Departement van Op
voeding, Wetenschap en Cultuurbe
scherming, prof. dr. J. van Dam, en
een redacteur van het A.N.P.
Meer speciaal was daartoe aanlei
ding de passage in het verslag van het
onderhoud met prof. van Genechten,
waar deze gezegd had: „Wij, natio-
naal-socialisten, hopen nu, dat Leiden
binnen korten tijd uit zijn asch zal
herrijzen als een volksche universiteit,
waar de wetenschap in dienst van het
volk wordt gesteld. Ik verheug mij, al
dus prof. van Genechten, er zeer over,
dat de Secretaris-generaal van het De
partement van Opvoeding, Welen-
schap en Cultuurbescherming op de
tentoonstelling van Duitsche weten
schap te Amsterdam hetzelfde stand
punt heeft ingenomen".
Prof. van Dam stelde er prijs op al
lereerst te doen uitkomen, dat hij te
Amsterdam niet op Leiden heeft ge
zinspeeld, doch over wetenschap en
volksgemeenschap in het algemeen
heeft gesproken.
Voorts merkte hij op, dat weten
schap m dienst van het volk toch
c-igenlijk iets anders is dan volksche
wetenschap.
Wat is volkschè wetenschap?
Wat verstaat u dan onder volksche
wetenschap en hoe denkt u zich de be
oefening daarvan?
Het begrip „volksche wetenschap"
gaat naar mijn meening verder dan de
vorm wetenschap, waarover ik in Am
sterdam sprak. Ik zou eronder willen
verstaan wetenschap.die als het ware
met het volk is vergroeid en welker
beoefenaren den samenhang met het
geheele volk ten volle beseffen en in
hun ontwikkeling in aanraking zijn ge
komen met de vraagstukken van de
volksgemeenschap. Die beoefenaren
moeten daartoe door een werkelijk
volksche opvoeding in staat worden
gesteld en eerst wanneer die opvoe
ding ten volle functioneert, zal dit ide
aal worden verwezenlijkt.
Met welke middelen stelt u zich voor
dit te bevorderen?
Verplichte arbeidsdienst
Een van de belangrijkste en het ge
makkelijkst te realiseeren middelen
van die volksche opvoeding is m.i. de
arbeidsdienst. Hoogstwaarschijnlijk zal
deze het komende jaar voor onze aan
staande studenten verplicht worden
gesteld. Deze eisch zal dan voorals
nog alleen voor de mannelijke jongelui
gelden en slechts ift geyal van afkeu
ring bij het voor den arbeidsdienst
noodzakelijk onderzoek zal van dien
eisch bij de .toelating tot Universiteit
of Hoogeschool worden afgezien.
Die eisch zou dus voor alle instel
lingen van hooger onderwijs behooren
te gelden
Inderdaad, dat is mijn opvatting.
Leiden dient zoo spoedig
mogelijk heropend.
Welke zijn dan in het bijzonder de
voornemens ten aanzien van Leiden?
Leiden zal zoo spoedig mogelijk die
nen te worden heropend. Of daartoe
moet worden afgewacht tot er werke
lijk een volksche Universiteit kan ont
staan, betwijfel ik. De volksche univer
siteit beschouw ik immers als het
hoogtepunt van de volksche opvoeding,
doch dat kan m.i. niet uit den grond
worden gestampt. De ontwikkeling van
onze hoogescholen in die richting zal
geleidelijk moeten gaan. Mijn meèning
is dan ook, dat wij er naar moeten
streven, van het oude al datgene te be
houden, wat levensvathaar is. Natuur
lijk zal, voordat de Rijkscommissaris
tot heropening van de Leidsche uni
versiteit overgaat, een verandering
van aspect moeten hebben plaats ge
vonden. Aan de voorbereidingen der
in dit verband te nemen maatregelen
wordt gewerkt,
Toelatingseischen verminderd
Zijn er ook verder wijzingen van de
toelatingseischen te verwachten
Met het oog óp den heerschenden
noodtoestand, waardoor op verschei
dene scholen voor voorbereidend hoo
ger en middelbaar onderwijs het nor
male programma niet kon worden ver
werkt, zullen de eischen van de in 1942
af te nemen eindexamens ten "aanzien
van de z.g. intellectueele vakken wor
den verminderd. Verder zal. juist om
het hooger onderwijs meer dan tot nu
toe met de volksgemeenschap te doen
vergroeien, de regeling der studiebeur
zen aan een herziening worden onder
worpen om een ruimere toetreding van
uitmuntende candidaten uit financieel
minder draagkrachtige kringen moge
lijk te maken. Daarbij moet rekening
worden gehouden met den toestand
van 's rijks schatkist, die helaas geen
groote uitbreiding van het totaalbe
drag «Ier studiebeurzen toelaat.
Afgelegde examens
Daar de indruk is gewekt, als zou
den de uitslagen van de examens aan
de Leidsche universiteit in de laatste
maanden niet met den noodigen ernst
door de hoogleeraren zijn vastgesteld,
waarvan de uitslag te zijner tijd be
kend zal .worden gemaakt. Inderdaad
zijn er den laatsten tijd te Leiden zeer
veel examens afgelegd, doch voorïoo-
pige informaties omtrent het aantal
geslaagden en het aantal afgewezenen
hebben mij reeds den indruk gegeven,
dat liet percentage der afgewezen can
didaten niet abnormaal klein is ge
weest.
Overigens spreekt het vanzelf, dat
houders van deze maand te Leiden
behaalde universitaire diploma's de
aan het bezit van hun getuigschriften
verbonden rechten kunnen uitoefenen.
De overigen hebben de gelegenheid
en daarvan is reeds eer ruim ge
bruik gemaakt hun studie aan een
andere universiteit voort te zetten en
zij kunnen, zoodra Leiden zal zijn her
opend, desgewenscht daarheen terug
keer en.
In afdeeling I heeft A.D.O. zich niet
van zyn voetstuk laten verdringen en
het Utrechtsche D.O.S. een 72 neder
laag toegebracht. Het begint er voor
de Utrechtsche sladionmenschen nu
bedenkelijk uit te zien. Xerxes heeft
zich uit de onderste regionen wat we
ten los te werken door zijn 21 over
winning op E.D.O. De jongste eerste,
klassers blijven daardoor op de plaats
boven D.O.S. met een kostbaren voor
sprong van drie punten. De positie van
A.D.O. is gunstiger geworden door de
nederlaag van D.F.C. tegen het Haag-
sche V.U.C. Feijenoord neemt, na zijn
overwinning op Stormvogels, de twee
de plaats in, terwijl V.U.C. nu op de
derde plaats is gekómen. Ajax en
D.W.S. hebben de punten gedeeld,
waarmode eer# Amsterdamsch kam
pioenschap wel uitgesloten zal zijn. Den
Haag maakt wel de beste kans
In afdeeling II is H.B.S. door D.H.C.
onttroont en neemt Sparta weer de
bovenste plaats in. De Rotterdammers
maakten geen fout tegen Hermes D.V.S.
terwijl D.H.C. nu ook in the running
is gekomen. Na een minder succesvol
begin, hebben de Delftenaren zich tot
de tweede plaats weten op te werken.
Emma wil echter ook nog een woordje
meespreken en schudde R.F.C. van zich
af. De kansen van deze Rotterdamsche
club zijn nu weer gedaald. Haarlem en
"t Gooi schijnen in deze afdeeling de
zwakke broeders te zijn. Van de Hil
versummers valt ons dit tegen, temeer
omdat zij in deze afdeeling onder Em
ma de tweede plaats hebben ingeno
men. V.S.V. voelt er weinig voor om
in de onderste helft te blijven staan
en heeft zich door een overwinhing op
Haarlem vrijwel veilig gesteld. Voor de
Haarlemsche roodbroeken begint het
er nu minder goed uit te zien.
In de Oostelijke afdeeling heeft A.G.
O.V.V. zich door den Nederlandschen
kampioen Heraclés niet laten verschal
ken. De Apeldoorners hebben hun
voorsprong op het Nymeegsche Quick
weten te behouden, maar ook de Nij-
megenaren hebben zich niet van de
tweede, plaats laten verdringen. Hoe
wel op 't kantje, wonnen zij van P.E.C.
in Zwolle. N E.C. moest een punt aan
Wageningen afstaan, waardoor Ensche
de in een betere positie is gekomen,
want de textielstad-bewoners zegevier-
iden met 41 over Tubantia, dat dus
op de onderste plaats blijft staan. Ge
lukkig dat him stadgenooten ook ver-
loreh. Hengelo kon het in Enschede
tegen Enschedesche Boys niet tot een
overwinning brengen. De Boys zijn
daardoor weer een plaats op de rang
lijst gestegen ten koste van Heraqles.
We gelooven niet dat de Nederland
sche kampioen dit seizoen nog een rol
van beteekenis zal spelen.
In Breda is de strijd om de leiding
in district IV ten gunste van Eindho
ven beslist. Door deze overwinning is
Eindhoven nog wel niet op de boven
ste plaats gekomen. B.V.V. heeft na
zijn overwinning op Helmond den kop
genomen, maar Eindhoven is nog twee
wedstrijden achter en heeft dus de
kans op zijn concurrenten uit te loo-
pen. De spanning zit er echter nog vol
op in, want ook M.V.V. handhaafde
zich, terwijl Willem II en Spekholzer-
heide, welke resp. wonnen van Longa
en N.O.A.D. hun aanspraken op de bo
venste plaats handhaafden. De staart-
clubs in deze afdeeling, Helmond, Pi-
cus en Roermond konden niet winnen,
N.O.A.D. evenmin, alleen P.S.V. heeft
zich weten los te werken, 't komt de
eer van den oud-kampioen te na te
ver af te zakken, 't Spant hier ook in
de onderste plaatsen.
Heerenveen heeft de eer van het
Friesche Haagje weten hoog te hou
den en zijn ongeslagen record in de
geheele Nederlandsche eerste klasse
weten te handhaven. Sneek is er nu
ongunstiger aan toe omdat L.S.C. Leeu
warden er onder hield. Velocitas deed
de kansen van H.S.C. dalen. Voor de
Groningers een beste prestatie.
H.V.C. weer aan den kop
Het is voor H.V.C. wel een bijzonder
goeden dag geweest. Niet alleen dat de
rood-witten zelf in een doelpuntrijken
wedstrijd (er werd niet minder dan
twaalf maal gescoord) van Volendam
wisten te winnen, maar A.F.C. heeft er
voor gezorgd dat de club. die haar op
Birkhoven zoo'n zware nederlaag toe
bracht. weder aan het hoofd van haar
afdeeling gaat. Vriendenschaar bleef
aan den Zuidelijken Wandelweg tegen
het aloude A.F.C. met 20 in de min
derheid. Hierdoor is H.V.C. nu één punt
op zijn concurrenten voorgekomen. Het
gaat den goeden kant uit, maar.H.V C
moet nu nog vijfmaal naar Amsterdam!
Ook onze derde klasser maakt het
niet slecht en is, na een sprekende over
winning op Baarn (ook hier waren de
doelpunten goedkoop, Amf. Boys scoor
de tienmaal en Baarn viermaal) met
een beter doelgemiddeide onder
B.F.C. op de tweede plaats gekomen.
Bravo Boys! Wel staan jelui nog drie
punten op B.F.C. achter maar jelui kan
sen zijn nog mooi. Oppassen, dat er nu
geen punt meer verloren gaat.
S.E.C. op weg naai
den eeretitel.
Het zal nu toch al heel gek moeten
loopen wanneer S.E.C. uil Soest het
kampioenschap nog zal ontgaan. De
kranige Soestcnaren gaan llnea recta op
den eeretitel af. Amersfoort, met zijn
vier vierde klassers, moet. het teg i
Soest, waar destijds twee clubs lot n
zijn gevormd, afleggen Ziet hier wat
éénheid vermag! Quick kwam in h"l
Burgemeester Dekethpark van een kou
de kermis thuis en verloor met 27.
Amsvorde en Sopla hebben de punten
gedeeld.
H.V.C. II moest in Amsterdam de
vlag tegen A.F.C. IV strijken.
STANDEN
DISTRICT
l.
A.D.O.
10
8
0
16
36—15
Feyenoord
10
5
2
12
28—18
V.0.C.
10
S
2
3
12
29—31
D.F.C.
10
4
3
3
11
26—18
AJBJC*
10
3
5
2
11
16—15
D.W.S.
10
3
4
3
10
13—17
Xerxes
10
3
3
4
9
20—23
Stormvogels
10
3
2
5
8
17—21
E.D.O.
10
1
5
7
14—22
DOS.
10
1
2
7
4
22—88
DISTRICT
2.
Sparta
10
4
5
13
30—25
D.H.C.
10
6
1
13
24—25
H-B.S,
10
4
3
3
11
31—22
Emma
10
4
3
3
11
24—18
Blauw Wit
10
5
1
4
11
26—24
R.F.O.
10
4
2
4
10
25—23
V.S.V.
10
4
2
4
10
28—32
Hermes-D.V.S.
9
3
2
4
8
21—27
•t Gooi
10
3
2
6
6
23—26
Haarlem
9
2
1
6
6
19—30
DISTRICT
3.
A.G.O.V.V.
10
7
2
15
24—12
Quick
10
6
1
3
13
20—13
Enschede
6
2
12
22—14
N.E.C.
10
4
4
2
12
1311
Wageningen
10
5
1
4
11
17—14
PJE.C.
9
4
1
9
13—14
Ensched. Boys
10
4
1
5
9
12—21
Heracles
10
3
1
6
7
11—16
Hengelo
9
2
1
6
5
13—23
Tubantia
9
1
1
7
3
10—17
DISTRICT
B.V.V.
12
8
2
2
18
35—17
Eindhoven
11
8
1
2
17
29—9
N.AC.
12
7
2
3
16
37—20
Spekholzerh.
12
7
3
3
16
32—15
M.V.V.
12
8
0
4
30—14
Willem II
12
6
3
3
15
22—35
Longa
12
S
3
4
13
22—20
P-S.V.
12
5
6
11
14—20
N.O.A.D.
12
3
2
8
6
17—32
Roermond
11
0
5
6
5
11—28
Plcus
12
2
9
5
8—39
Helmond
12
1
2
9
4
8—36
DISTRICT
5.
Hcerenveen
9
6
3
0
15
40—19
G.V.A.V.
8
5
2
12
25—14
H.S.C.
9
5
2
2
12
30—23
Be Quick
8
4
2
2
10
20—13
Leeuwardon
9
4
0
5
8
23—20
Achilles
8
3
1
4
7
1520
Velocitas
9
2
3
4
7
20—23
Vcendam
8
1
3
4
5
16—29
L.S.C.
9
2
1
6
5
1&T-27
Sneek
9
2
1
6
5
8—19
Radio-programma's
DINSDAG 2 DECEMBER 1941
Hilversum I, 415,5 M.
7.15 Boerenland ln boek en krant. 7.30
Gram.muz. 7.45 Ochtendgymn. 7.55 Gram.
muz. 8 00 BNO: Nleuwsber. 815 Politiek
weekpraatje (opn.). 8.30 Gram.muz. 8 33
Ochtendgymn. 8.45 Gram.muz. 9.15 Voor do
buisvrouw. 9.25 Gram.muz. 11.00 Voor de
•vrouw. 11.20 Ensemble Rentmeester. 12.00
Boyd Bachman en zijn orkest. 12.40 Alma
nak. 12.45 BNO: Nieuws- en econ. bar. 13.00
Orgelconcert. 13.30 Ensemble Jack der Kin
deren, solist en gram.muz. 14.30 De lichte
toets. 1530 Plano voordracht. 16.00 Bijbelle
zing. 10.20 Gram.muz. 16.45 Voor do Jeugd.
17,00 Gram.muz.' 17.15 BNO: Nieuws-, econ.
en beursber. 17.30 Schrammelkwartet en so
liste. 18.00 Voor de plattelandsvrouw. 18.15
John Kristel en zijn orkest en solist. 19 00
Actueel halfuur. 19.30 Amusementsorkest.
Flgura-kwartet en solisten. (Vanaf 20.15 al
leen voor de Radio-Centrales, die over een
lijnverbinding met de studio beschikken).
20.15 Gram.muz. 20.45 Zang met pianobege
leiding. 21.10 Grnm.muz. 21.45 BNO: Nleuws
ber. 22.00 BNO: Engelsche ultz.: Economic
News from Holland, of Gram.muz. 22.15—
24.00 Gram.muz.
Hilversum n, 301,5 DL
7.15 Gram.muz. 7.30—8.15 Zie Htlv. I. 8.15
Gram.muz. 8.30—8.45 Zie Hllv. I. 8.45 Gram.
muz. 10.00 Morgenwijding. 10.15 Gram.muz.
10.40 Vroeger en nu. 11.00 Pianovoordracht
en gram.muz. 12.00 Ensemble Joan lance.
12.45 BNO: Nieuws- en econ. ber. 13.05 De
Melodlsten, soliste en gram.muz. 14.00 Gro
ninger Orkestvereon. en 60llst. 15.30 Voor do
zieken. 16.00 „Groote Mozart-lnterpreten",
causerie met gram.muz. 16.45 Schnelderhan-
kwartet (opn.). 17.15 B.N.O.: Nieuws-, econ.
en beursber. 17.30 Gram.muz. 17.45 De Ram
blers. 18.15 Causerie „Het Jodenvraagstuk".
18.30 Gram.muz. 18.45 Cyclus „In een nieuw
licht bezien" (Voorbereid door do NSB).
19.00 BNO: Cultureel allerlei. 19.10 BNO:
Nieuwsberichten. 19.20 Koor van ..Zanglust"
met pianobegeleiding (opn.). 19.40 Reporta
ge. 20.00 Gram.muz. (Vanaf 20.15 alleen
voor de Radio-Centrales, die over een lijn
verbinding met de studio beschikken). 20.30
Omroeporkest en soliste. 21.30 Gram.muz.
21.45 BNO: Nleuwsber. 22.00 BNO: Toelich
ting op het wecrmachlsberlcht. 22.10—22.16
Avondwijding.
FEUILLETON
ROMAN VAN BERT OEHLMANN
Nederlandsche bewerking E. Kok.
3.
Hii hc-cft nog vier uren den tijd, die
op de een of andere manier doorge-
bracht moeten worden. Naai* de bios
coop? Neen. daartoe ontbreekt hem
de stemming. Na eenige oogenblikken
peinzen, besluit hij naar Treptöw te
gaan, ja, daar zal hij heen gaan, een
poosje aan het water zitten tot het
koeler wordt.
Tijdens de rit in de Dam keeren
zijn gedachten hardnekkig terug naar
de plaats, die, hij vandaag heeft be
zocht. Hii loopt in gedachten door de
ruïne, zici de gebreken ruiten, ruikt de
bedorven lucht, staart naar de naak
te muren waar het behang bij hangt
en rilt. En toch hebben er eens ge
lukkige en tevreden menschen in dit
hi'is gewoond. Maar dot is lang voor
bij.
Lang zit hy aan het wc Ier. De mus-
schen, hrut.-inl a's a'.tijd, hippen in liet
rond, springen op stoelen en tafels
erj. komen aan de kost. Het is lang
zamerhand koeler geworden, de wir.d
frischt op en zijn adem is heerlijk
geurig. Langzaam slentert Rudi door
het Treptower pari: en op een der
breede paden ontmoet hij een kennis.
Eerst schrikken zij. dar. naderen zij el
kaar. en schudden elkSar de hand.
Liesje Behlier ziet er nl° gewoonlijk
snoezig uit. Haar reebruine oogen
stralen. Zij lacht, toont haar sneeuw
witte tanden en zegr niet meer boos te
zijn. A's zij hot nog is, dan verstaat zy
uitnemend 'de kunst zich te beheer-
schen.
Rudi, zegt zi'. de tro^-he Rudi!
Neen. ik had nooit geia-ht .je hier te
zullen ontmoeten. Zij gooit lachend
het hoofd achterover. Maar ik zeg
altijd, Berlijn is een dorp. Men ont
moet elkaar altijd weer. "Wat voer je
uit? Haar onbevangenheid werkt be-
•riidend, maar zii is niet echt, kan
niet echt zyn. Rudi Schirmer kan
haar niet volgen, hij houdt niet van
comedie spelen, maar hij bewondert
haar toch. natuurlijk wi! hij niet bij
haar achterstaan en hij doet moeite
allerlei herinneringen weg te schui
ven.
Wat zou ik uitvoeren, zegt hy,
Berlijn, Leipzig. Leipzig, Berlijn en
daar tussehen door Hamburg, Han
nover. het is altijd hetzelfde. Maar
wat doe jij?
Ik schrijf op advertenties en ook op
huwelijksadvertenties, maar ik heb
nog niets geschikts gevonden. Haar
vrooliikheid is bewonderenswaardig.
- nrn jonnen zü naast e'km 'cr
voort. Zij is klein, reikt nauwelijks tot
~.ijn schouder maar desondanks zijn zij
een mooi paar.
Dat is natuurlijk onzin, wat je
daar zegt. niet waar?
Heelemaal niet. Rudi. Ik had al
in het huwelijksbootje kunnen zitten,
maar wat moet ik met een man van
twee en zestig jaar? Dan wacht ik
liever nag een beetje. Misschien ont
moet ik op een goeden dag toch nog
den millionnairszoon, die het armé
kleine naaistertje naar zijn kasteel
brengt. Zij kijkt hem van terzijde aan.
En jij. ben je intusschen al ver
loofd
Hoe kom je daaraan
Dus niet verloofd, stelt, zij vast.
Zullen wij hier een poosje gaan zit
ten?
Vanaf de bank waarop zij zitten,
heeft men een mooi uitzicht over de
weide waarop de kinderen spelen. Een
langen tijd zegt geen van beiden een
woord, totdat Behmcr een op
merking maakt, die hem'lichtelijk ver
ontrust.
Het was toch eigenlijk dom
'oenzegt zii
Het zijn een paar woorden, maar
Rudi begrijpt het dadelijk. Domhe
den zijn er om gedaan te worden,
wil hij ontwijken, maar dat lukt hem
niet.
Ik weet. dat jij my van alles de
schuld geeft, zegt zy en kijkt recht
uit, maar je hebt ongelijk.
Het. geeft niets erover te praten.
Dus altijd nog doodeljik bele
digd?
Hij zwijgt.
Weet je wel Rudi, dat w\j nooit
over dit punt gepraat hebben? Dat
heeft my altijd gespeten. Ik heb er
vaak over gedacht je te schrijven, ja,
dat heb ik gedaan, maar dan
Hij trekt met zyn hak figuren in het
zand.
Je begrijpt mii toch niet ver
keerd? Trots klinkt plotseling in haar
stem, trots, en nog iets anders. Ik
loop geen enkelen man na. maar ten
slotte hoeft men toch geen vijanden
te zijn.
Een schaduw valt over Schir-
mer's vroolijke stemming. Wie zijn
vijanden, wij soms? vraagt hrj.
Liesje wil antwoorden, iets hate
lijks zeggen, maar zij laat dit na en
begint te huilen. Ja, zij huilt en het
zijn werkelijk echte tranen, die over
haar wangen rollen. Eerst is Schir
mer verbluft, dan wordt hij verward,
hij kijkt radeloos rond of niemand hen
ziet en dan, ja, dan bewijst hij. dat
hy eigenlijk ook maar een man is als
andere mannen, die, wanneer zfl
vrouwen zien huilen, altijd datgene
doen wat zij niet willen doen, hij legt
zijn arm om haar schouders en zegt
kalmeerende woorden, die moeten
troosten. En zoo komt het andere van
zelf. Zij kijkt hem met haar reebruine
oogen aan en legt haar hoofd op zijn
schouder.
En ik dacht al, Rudi, dat alles
uit was tussehen ons.
(Wordt vervolgd).
