HOEST
ABDIJSIROOP
De roofmoord te Rijsbergen
AMERSFOORTSOHE COURANT ZATERDAG 20 DECEMBER 1941
KAPITEIN VAN DE MARINIERS
STAAT TERECHT
Aanslag op kolonel Rost van Tonningen en
twee burgers doodgeschoten
15 JAAR GEëlSCHT
Tijdens dc oorlogsdagen in Mei 1940,
en wel op den tweeden Pinksterdag,
speelde zich in en nabij de consistorie
kamer van de Ned. Herv. Kerk te Dur-
gerdam een drama af.
Een 30-jarige kapitein van de mari
niers had daarbinnen een revolverschot
op zijn chef, den kapitein-ter-zee (kolo
nel) N. A Rost van Tonningen, gelost
en had daarna in het wilde weg op
straat twee burgers doodgeschoten en
twee anderen gewond. Kolonel Rost van
Tonningen bleek ernstig aan het hoofd
getroffen te zijn. De kogel was dwars
door de neusholte gegaan.
De dader, kapitein P. J. van der En-
de. bleek zeer overspannen te zijn cn
enkele nachten achtereen niet geslapen
te hebben. Ilij scheen in het feit, dat de
kolonel een broer was van den beken
den nat ion aal-socialist, aanleiding tot
wantrouwen te hebben gevonden in
diens persoon en in de defensieve orga
nisatie ter plaatse, waarvan kol. Rost
van Tonningen de leiding had. Niemand
vertrouwde hij daar meer.
Van de hem toegebracht verwonding
is kol. Rost van Tonningen genezen.
De Haagsehe rechtbank verleende bij
uitspraak van 10 Juni j.l. ontslag van
rechtsvervolging aan den verdachte, op
grond van ontoerekenbaarheid tijdens
het plegen van de daad, doch de Offi
cier van Justitie, die tien jaren gevan
genisstraf geëischt had, ging in hooger
beroep.
Het Vredegerechtshof heeft dezer da
gen d.i« zaak behandeld onder presidium
van mr. H. A. Helb.
De Procureur-generaal, prof. dr. R. v.
Geneehten. had zes getuigen gedag
vaard, van wie twee als deskundige.
De eerste getuige, C. G. Lens, toen
maals luitenant bij de mariniers, ver
klaarde, dat een troep van een kleine
honderd soldaten in autobussen uit Den
Helder naar het Zuiden was gedirigeerd.
Kapitein van der Ende had de leiding.
De reisroute werd als gevolg van de
ontvangen tegenstrijdige orders, onder
weg eenige malen gewijzigd. Na drie da
gen rondzwerven kwam de troep te
Burgerdam aan, in den' nacht van Ï2 oo
13 Mei. i
Het was getuige wel opgevallen, dat
kapitein Van der Er.de erg opgewonden
en vreemd optrad tegen verschillende
personen. Tenslotte werd het getuige te
erg cn hij raadde den kapitein aan,
eenige rust te* nemen, doch deze ontken
de de noodzaak ervan.
Toen kol. Rost Van Tonningen, die be
last was met het commando van de ver
dediging van het Buiten-IJ, den kapi
tein bij zich ontbood dacht getuige:
Daar gaat iets gebeuren.
Inderdaad gebeurde er iets, maar dat
had getuige niet zoo verwacht: kapitein
Van der Ende schoot den kolonel neer.
Direct daarop rende de kapitein naar
buiten en schoot op eenige burgers.
Getuige heeft daarop den kapitein
arrest gesteld, waarbij deze zich niet
ernstig verzette.
Proe.-generaal: Waarom hebt u den
kolonel niet gewaarschuwd, dat u een
conflict mc'. den overspannen kapitein
verwachtte?
Getuige: Achteraf is datmisschien
foul v m m|| geweest, maar op dat mo-
nw-.t heb ik het mij niet zoo gereali
seerd^
Bij het verdere getuigenverhoor werd
nam- voren gebracht, dat verd. niemand
mc-r verf rouwde en dat hy geloof
hechtte aan de vreemdste geruchten,
zooaJs vergiftiging van onze soldaten
door dc burgerij, zoodat hij weigerde
oor den troep ter plaatse voedsel in te
koopen. enz.
Luitenant ter zee F. S. Agema legde
overeenkomstig verklaringen al als de
eerste getuige.
Kol. Rost van Tonningen zeide, dat hij
den kapitein in de consistoriekamer had
ontboden om een werkverdeeling te
treffen, doch nauwelijks was de kapi
tein in de kamer of hij loste een schot
uit de revolver, geheel onverwachts, op
het hoofd van getuige, die kort daarna
rog eenige ancfc-re schoten hoorde.
Getuige had tevorgn in het geheel
geen argwaan gekoesterd jegens Van
der Ende. wel bemerkte hjj dat deze
vermoeid was.
De arrestatie van kapitein Van der
Ende heeft getuige niet meer bij
gewoond.
Luit. ter zee eerste kl. N. B. Spoor,
leende verdachte van het instituut, waar
hij con stille,'aarzelend optredende jon
gen was.
Dr. D J. Buinir.g heeft don verdachte
fn dc cel opgezocht, kort na hef gebeur
de. Verdachte kon alles in logisch ver
band brengen en zeide in Schelling-
wou de eer. toestand te hebben aange
troffen, die heeJemaal niet in den haak
was en waardoor hij zich bedreigd ge
voelde. Getuige had hem verzekerd dat-
aan de goede trouw van den kolonel in
geen enkel opzicht behoefde te worden
getwijfeld.
Prof. Carp herhaalde de conclusie van
zijn psychiatrisch rapport over verdach
te-, die volgens hem onderhevig was aan
waandenkbeelden.
Proc.-gen.: Zoo zijn er velen, wel mil-
lioenen in de wereld.
Prof. Carp: Maar bij Van der Ende is
bovendien de rem, die anderen wel ple
gen te gebruiken, losgeraakt.
Verdachte verklaarde nog, dat hij
zich ingesloten en bedreigd gevoelde.
Hij is thans volkomen overtuigd, dat
zijn gevoel verkeerd is geweest.
Het requisitoir.
De Procureur-generaal, prof. dr. Van
Geneehten. zette uiteen, dat de feiten:
insubordinatie jegens en poging tot
doodslag op kolonel Rost van Tonnin
gen. zoomede doodslag van twee bur
gers, vaststaan.
Verschil is alleen mogelijk over de
vraag of verd. moest worden ontslagen
van rechtsvervolging. De feiten dwingen
tot de meening, dat verd. volkomen on
der invloed van bepaalde geruchten
heeft gehandeld, d9ch geenszins, dat hij
lijdende was aan storing van zijn geest
vermogens, want vrijwel onmiddellijk
na het gebeurde kon hij een redelijke
uitlegging er van geven. Alleen in het
rapport van prof. Carp wordt van zulk
een ziekelijke storing gewaagd. Niets
ware zoo eenvoudig voor het Openbaar
Ministerie als het doen uitbrengen van
een contra rapport, doch spreker acht
het niet noodig. Het Hof is er niet om
theoretische psychiatrische raadsels op
te lossen. Men kan van 99 pCt. der mis
drijven wel zeggen, dat zij werden be
gaan door menschen met dergelijke
wilsbepaling. Ook de Geer had waan
denkbeelden, toen hij 21 eerzame bur
gers liet opsluiten doch hij is gevlucht
en teruggekeerd en wil hier nu wel rus
tig als vergeten burger leven.
Waandenkbeelden hadden ook de bei
de officieren, die verleden week terecht
stonden wegens moord.
De generaal, die binnen afzienbaren
tijd zal terecht staan, had blijkbaar
eveneens last van waandenkbeelden,
evenals tientallen officieren, die hun
plicht niet hebben gedaan, doch wel-de
duizenden opgesloten burgers prikkel
den.
Deze verdachte, aldus spr., heeft zich
door dwaze ophitsingen in de war laten
brengen met het gevolg, dat twee per
sonen door hem werden neergeschoten
en kol. Rost van Tonningen hoogst ern
stig werd gewond.
Spreker zou op grond van art. 117
juncto 120 Mil. Strafwetboek de dood
straf kunnen èischen, of ingevolge art.
287 W. v. Str. vijftien jaar gevangenis
straf, vermeerderd met een derde.-
Hïj staat echter niet op het standpunt
der vergelding en acht hot voldoende
indien verdachte uit de maatschappij
wordt verwijderd, totdat de nieuwe
maatschappij tot rust zal zijn gekomen.
Spreker concludeert tot vijftien jaar ge
vangenisstraf met ontzegging van het
recht om bij de gewapende macht te
dienen.
Pleidooi*.
In een uitvoerig pleidooi beriep mr. J.
H. Rolandus Hagedoorn zich op de ob
jectiviteit onzer rechtspraak. Deze
brengt er toe rekening te houden met
de sfeer in de Meidagen, die velen Ie
machtig werden, omdat zij geloof hecht
ten aan allerlei kletspraat. Verd. had
als militair te aanvaarden, wat van hoo-
gerhand werd betoogd en verlangd. Ilij
was bovendien drie dagen niet uit de
kleeren geweest en had geen rust ge
noten.
PI. hoopte, dat het Hof het vonnis
(ontslag van rechtsvervolging) zou be
vestigen. subs dat verdachte voorwaar
delijk onder toezicht zou worden ge
steld.
Hel Hof zal Dinsdag 30 December uit
spraak doen.
WAAROM
MET DUITSCHLAND VOOR
VRIJ NEDERLAND?
In de winterstellingen
Het Duitsche leger in "het Oosten,
heeft zijn winterstellingen betrokken.
Dat wil niet zeggen, dat de strijd
ginds een einde genomen heeft. Nog
dagelijksch probeeren de Sovjettroe
pen door uitvallen bressen te slaan in
den stalen muur, die hen van het Wes
ten scheidt.
Nog steeds vallen gewonden aan bei
de zijden, gewonden die thans, nu de
vorst ingevallen is, sneller dan ooit
geholpen moeten worden.
Vergeet daarom de Nederlandsehe
Ambulance niet.
Stort uw bijdrage, iets meer dan u
kunt missen, op girorekening
8-7-6-0-0
Nederlandsehe Ambulance, Koninginne
gracht 22, 's Gravenhagc.
Wij hebben ons wijs laten maken,
dat Nederland vóór dezen oorlog
vrij en onafhankelijk was.
Wat is Nederland? Niet het stukje
op de wereldkaart, dat met roode
lijnen afgegrensd, was van de an
dere landen.
Nederland is de groole volksge
meenschap bestaande uit zeevaar
ders, boeren, middenstanders* en ar
beiders, die in het verleden ons
land groot hebben gemaakt en een
klinkenden naam hebben bezorgd
over heel de wereld.
Was deze volksgemeenschap vrij en
onafhankelijk? Wie durft dit te bewe
ren? Onze zeevaarders waren afgezakt
Tot galeislaven van de rijke readers.
Niet alleen van de rijke readers, maar
vooral van de aandeelhouders.
En onze boeren? "Met kunst en vlieg
werk moest deze stand in het leven ge
houden worden. Zijn wij den tijd al
vergeten, dat onzeboerenstand ^cict
voorbedachten rade werd uitgeroeid
door het liberale stelsel, omdat c!o ka
pitalisten veel meer konden verdienen,
wanneer al ons voedsel uit het buiten
land werd betrokken?
Zijn wij de laatste klopjacht op de
boeren al vergeten, toen de jagers met
heerlijke rechten millioenen guldens
van den staat kregen in ruil van hun
heerlijke rechten, maar de boeren zelf
die millioenen guldens op moesten
brengen in verloop van dertig jaren?
Was onze boerenstand vrij en onaf
hankelijk?
En de arbeiders? Zelfs de meest ver
stokte cynicus zal toch niet durven be
weren, dat onze arbeiders hier in Ne
derland vrij en onafhankelijk waren?
Denkt aap dehonderdduizenden, dienaar
in jaar uit langs de straten schuivelden,
zoekend om werk. Denkt aan de onher
stelbare moreele schade, die toege
bracht is aan de honderdduizenden zie
len der jongens en meisjes, die door
de werkloosheid tot het laagste peiL der
beschaving afzakten. Durft dan nog
eens te beweren, dat onze arbeiders vrij
en onafhankelijk waren.
En de middenstand? Het is niet zoo
zeer bekend, maar de ellende onder de
middenstanders was nog grootcr dan
die onder de arbeiders. Zij werden
doodgedrukt door het grootkapitaal.
Wie waren hier vrij en onafhanke
lijk in Nederland? Een klein groepje
grootkapitalisten, die vrij en onafhan
kelijk de prijzen konden bepalen: die
vrij en onafhankelijk het overgroot ge
deelte van ons volk konden uitzuigen.
Och, spreekt toch niet van een vrij
en onafhankelijk Nederland van vóór
den oorlog. Wij allen lagen gekneveld
aan de kleine groep joden. Ons volk kon
zich niet ontwikkelen. De beste krach
ten onder ons werden doodgeknepen
door het vuile grootkapitaal.
Maar nu kan er verandering komen.
Als wij willen, kunnen wij vooipan
staan in de algemeene vernieuwing pin
Europa. Dan kan ons volk werk.* ijk
vrij' en onafhankelijk worden. Maar
dan moeten wij ons losscheuren van de
kapitalistische bende en moeten wij
ons scharen aan de zijde van het na-
tionaal-socialisme. Dan is er voor ons
slechts één mogelijkheid:
Met Duitscliland voor vrij Nederland!
Th. J. de L.
OOK HUISDUrVEN VALLEN ONDER
DE DUIVENCONTRóLE
Als gevolg van daaromtrent gestelde
vragen heeft de Höhere Wehrmacht
Nachtrichten-Offizicr bekend gemaakt,
dat ook de zoogenaamde „huisduivcn",
die door sommige vooral ten plattelan-
de, in een kooi of hokje binnenshuis
worden gehouden, onder de bepalingen
van de controle op post- en sierduiven
vallen.
De houders van huisduiven dienen lid
te zijn van den Nederlnndschen Bond
van sierduiven-ïokkers-vereenigirigen,
van Bevcrningklaan 38, te Gouda. Wil
men als bezitter van huisduiven ni"t in
moeilijkheden geraken, dan diene men
met het bovenstaande rekening te hou
den.
in alle vorm in
veroorzaakt door 'n kou
gebruike men Abdijsiroop
die de vastzittende slijm
zal doen loskomen en Uw
hoest snel zal verdrijven.
Vanouds licpioctd bij t,
AKKER'S
Vijftien jaar gevangenisstraf geëischt
GETUIGENVERHOOR VOORTGEZET.
Gisteren werd voor dc rechtbank te
Breda de behandeling van de roof
moordzaak te Rijsbergen voortgezet.
De groole vraag van het getuigenver
hoor dezen dag gold het wapen van den
verdachte.
Overigens konden al de vandaag ge
hoorde getuigen slechts weinig bezwa
rend materiaal bijeenbrengen.
Verdachte werd langdurig door den
president, mr. J. Ch, Coenegracht ver
hoord, waarbij hij zich soms fel opwond.
Hij zette uiteen,*wat hij op den bewus-
len datum gedaan had. waarbij verschil
lende onderdeelen van zijn betoog sche
nen te kloppen met de getuigenverkla
ringen.
Verdachte ontkende evenwel, dat en
kele meisjes hem vóór het tijdstip van
den moord in de huurt van de onheils-
plek gezien zouden hebben. „Zij liegen",
zoo zeide h-ij.
Het wapen.
Dan komt de kwestie van hol wapen
aan de beurt, waaromtrent verdachte
mededeelt, dat hij een pistool van een
Duitschen officier gekregen heeft met
het doel het voor dezen te verkoopen.
Bij navraag bij de Ortskommandantur
bleek echter, dat een officier van den
naam, zooals verdachte die noemde, niet
in Breda bekend was. De verdachte be
streed verder dal er een vulhouder bij
het pistool zou geweest zijn. Later werd
men het er evenwel over eens, dat er
wel een aparte vulhouder bij was ge
weest.
Vroegere verklaringen van
verdachte.
Na tal van vragen en antwoorden
merkte de president op, dat er niet
veel van de aanvankelijke door verd.
afgelegde verklaringen was overgeble
ven. Overigens bleek, dat verdachte bij
het onderzoek gezegd heeft: „Het leven
is voor mij niets meer waard: ik durf
niet meer onder de oogen van mijn
ouders te komen: het beste is dat jullie
me maar in handen geeft van de Sicher-
heitspoüzei" en later verklaarde hij:
„Als er hier op eiken hoek een mare
chaussee stond met een geladen kara
bijn om te voorkomen, dat ik zou ont
snappen, dan zou ik uit het raam sprin-
gen. q
„Is dal. alles fantasie, vroeg de pre
sident.
Verdachte: „Het grootste deel wel".
Er ontstond dan een lange en vaak
hevige discussie tusschen den verdachte
"en den opperwachtmeester, die door den
eerste telkens in de rede werd gevallen.
De president liet. deze discussie eenigen
tijd rustig haar gang gaan. De opper
wachtmeester deelde nog mede, hoe de
verdachte aanvankelijk bij liet verhoor
zat te snikken. Toen hij tijdens dit ver
hoor had geconcludeerd: „Verdachte ik
beschuldigd je van moord", zou verd.
hierop geantwoord hebben dat dit ook
•de waarheid was,
Zware mishandeling gevolgd
door doodslag.
Hierna nam de Officier van Justitie,
mr. G. B. yan der Dussen requisitoir.
Zijn uitvoerig betoog, dat met een korte
pauze tot half zeven duurde, splitste de
Koers Oost
De lotsverbondenheid op leven en
dood mei. het Duitsche broedervolk, zij
eischt: Koers Oost.
Inderdaad, dat bcteckc-nt voor vele
Nederlanders een radicale koerswijzi
ging. Koers West. was geen volksbe
lang. Schijnbaar was alles in orde. In
werkelijkheid echter zou met deze koers
het schip op de klippen zijn geloopen
en vergaan.
Koerswijziging dus, hot róer om, niet
tegenstaande de hcoge golven der revo
lutie het schip telkens weer uit die
koers trachten te slaan. Het is geen ge
makkelijke taak voor stuurman en be
manning. maar Nederlandsehe nalio-
nanl-soeialïsten zijn gewend aan moei
lijkheden en gevaren cn zij durven de
consequenties van hun politiek te aan
vaarden.
Koers Oost, dus lotsverbonden op le
ven en dood. Dat beteekent ook, dat
ginds aan het Oostfront plichten te ver
vullen zijn, en daarom strijden daar nu
reeds duizenden Nederlanders schouder
aan schouder met de Duitsche soldaten.
Land<jcnooit, ook uw blik dient naar
het Oosten gericht tc zijn. Ook uw
plicht is het den vijand der Gcrmaan-
sche volkeren tc bestrijden. Het is een
grootsche taak, want liet gaat om de
toekomst van ons land cn volk. Als
goed Nederlander en waarachtig Chris
ten zult u begrijpen dat uw plaats is in
de gelederen van ons legioen, naast de
duizenden landgenooten dié den juisten
koers houden en u het voorbeeld ge
ven. Volgt dit voorbeeld, meldt u aan
bij het Vrijwilligerslegioen „Neder
land", Koninginnegracht 22, 's-Graven-
hage
officier gemakshalve in onderdeelen.
Hij ging daarbij allereerst na wat er op
den 12en Juni gebeurd is. Voorts be
sprak hij de motieven die verdachte er
toe kunnen hebben geleid om dezen
roofmoord te plegen. Deze verdachte
moest geld hebben om daarmee ketting-
handel te kunnen drijven. Het primair
ten laste gelegde, moord, achtte spreker
n^et bewezen. Er kan sprake geweest
zijn van een boosaardige opwinding. De
moord wilde spreker dan ook laten ver
vallen. Wat het subsidiair ten laste ge
legde betreft, populair aangeduid als
roofmoord, zeide spreker ook hiervan te
willen afzien. Er is eerst een moord ge
pleegd, daarna vond de berooving
plaats. „Was er eerst een diefstal en
daarna een moord?" Dat kan niet zoo
geweest zijn, zoodat in dit verband vrij
spraak zal moeten volgen. Wat evenwel
de zware mishandeling betreft, gevolgd
door doodslag, deze achtte de Officier
wel bewezen en daarvoor zal veroor
deeling moeten volgen. Spreker noemde
dit misdrijf meer dan erg, verschrikke
lijk en misdadig. Verzachtende omstan
digheden zijn er maar weinig. Spr. wil
de wijzen op de moeilijke jeugd die de
ze verdachte heeft gehad en mede op
de omstandigheid dat verdachte psy
chisch minderwaardig moet worden ge
acht. In verband met een en ander zou
spreker dan ook niet de maximumstraf,
welke op dit misdrijf staat, eischen. Hij
requireerde ter zake van zware mishan
deling gevolgd door doodslag, veroor
deeling tot een gevangenisstraf van
vijftien jaar, met aftrek van de preven
tieve hechtenis.
Dc zitting werd daarop geschorst tot
heden. Alsdan is de verdediger aan het
woord.
GOEDERENTREIN ONTSPOORD
Donderdagavond om half tien is even
na den spoorwegovergang aan den
Abtswoudscheweg te Delft een spoor
wegongeval gebeurd. Doordat een goe
derentrein door een onveilig signaal
reed, werd deze trein op een dood
spoor geleid, tengevolge waarvan een
aan het einde van dit spoor gelegen
stootblok totaal werd vernield. Daarna
reed de locomotief den tuin van de
blokwachterswoning in. Op ongeveer
1 M. afstand van deze woning stond de
locomotief stil.
Behalve de locomotief ontspoorden
pog drie wagens, die ernstig werden be
schadigd. De dienstdoende hoofdgeleider
v. d. S. kreeg een schouderfractuur en
werd door de politie naar het ziekenhuis
te Delft overgebracht.
Doordat een der masten werd geraakt,
werd de electrische bovenleiding be
schadigd, zoodat het spoorwegverkeer in
beide richtingen werd gestagneerd.
KORT NIEUWS
uit het buitenland
Volgens een bericht uit New York
wordt hel Spn&nsche s.s. „Isla de Tenerlffa"
daar vastgehouden. De kapitein en de eer
ste marconist zijn gearresteerd. Zij worden
er van beschuldigd getracht te hebben, on
derdeelen voor radiozenders aan boord te
brengen.
Volgens Amerlkannsche persagentschap
pen zou de conferëntle der ministers van
Buitenlandsche Zaken der Amerlkaansche
statente Rlo de Janeiro vier Januari wor
den geopend.
Maarschalk Antonescu heelt ln een
decreet liet verbond van de Joodsche ge
meente van Roemenie ontbonden enin
plaats daarvan een Joodsche centrale Inge
richt,. die alleen het recht heelt, de collec
tieve belangen der Joden te behartigen.
Dultschland en Japan hebben een
overeenkomst tot uitwisseling van radiopro
gramma's gesloten. Op lederen derden Maan
dag ln de maand zullen Duitsche uitzen
dingen naar Japan worden gerelayeerd, op
iederen vierden Zaterdag Japansche uitzen
dingen naar Duitschland.
De zender Delhi meldt uit Washing
ton. dat in Nieuw-Zeeland verduisterings
maatregelen zijn genomen. De Nleuwzee-
landsclie landweer en andere diensten heb
ben het bevel gekregen zich gereed te hou-
Voor geheel California Is de uitzonde
ringstoestand afgekondigd. Alle groote sport-
feesten en wedrennen zijn Bfgelast en langs
de geheele kust wordt de luchtbescherming
georganiseerd.
DE ECHTE ZEEUWSCHE
„Imperial" oesters
voor dc komende Feestdagen en Oude
jaarsavond even bestellen bij
Glastra's Vischhandel
Alleen gevestigd
UTRECHTSCHESTRAAT 40
TELEFOON 4092. -
Vastgestelde prijzen. - Gelieve vroeg
tijdig te bestèllen.
Glastra gevestigd sedert 1906.
BIJ INBRAAK ƒ2700.— GESTOLEN
Door middel van braak werd in de
woning van den winkelier H. te Weert
een bedrag van f 2700.gestolen. Als
verdachte werd door de gemeentepoli
tie gearresteerd de 20-jarige M.. een fa
milielid van den winkelier. Hij werd
naar Roermond overgebracht en in het
Huis van Bewaring aldaar opgesloten.
Radio-programma's
ZONDAG 21 DECEMBER 1941,
Hilversum I, 415,5 M.
8.00 Gewijde muziek (gr.pl.). 8.30 BNO:
Nieuwsberichten. 8.45 Gram.muz. 9.00 Voor
do Jeugd. 9.30 Gram.muz. 10.45 ütrechtsch
Stedelijk Orehcst en solist (opn.). 1130
Meisjeskoor „De Krekels". 12 00 Frans Wou
ters en zijn orkest. 12.45 BNO: Nieuws- en
econ. ber. .13.00 Gram.muz 13 05 Nederl
Verbond vcor Slbbekunde. Wie en wat wa
ren onzo voorouders. 13.20 Viool en plano.
14.00 Otto Hendriks en zijn orkest. 14.40
Accordeonvereniging„Aalsmeer". 15.00 John
Kristel en z|Jn orkest. 15.45 Operette ..Die
lustige Wltwe". 16.50 Gram.muz. 17.00 Zon-
dngmlddagcabaret. 17.45 Sollstenconcert.
18.20 Sport van den dag. 18.50 Gram.muz.
1900 Actueel halfuur. 19.30 „Van v.Jnter-
sche, vreugden cn ongeneugten", muzikaal
programma. 20,15 Grtam.muz. 20.45 Radlo-
tooneel. 21.30 Gram.muziek. 21.45 BNO:
Nieuwsberichten. 22.00 BNO: Engeliche uit
zending: An American sees Holland. (Voor
de Radlo-Centrhles: Gram.muz.). 22,15
Amusementsorkest en solist (opn.). 22.55—
24.00 Gram.muz.
Hilversum II, 301,5 AL
8.00 Gram.muz. 8.30 BNO: Nleuwsber. 8.48
Gram.muz. 9.00 Vroegdienst. 10.00 Gram.
muz 10.15 Zondagmorgen zonder zorgen.
11.45 Gram .muz. 12 00 Cyclus „God en het
kwaad ln de wereld" (opn 12.15 Solisten,
koor cn omroeporkest. 12,45 BNO: Nleuws-
en econ. ber. 13.00 Ramblers en solist. 14.00
Bespreking van de Symphonle reeks. 14.15
Omroep-Symphonie-orkcst, solist en gram.
muz. 16.00 Historische banden, onbekende
facetten van Nederlands Geschiedenis. 16.30
Clavecimbelvoordracht. 17.00 Duitsche taal
cursus. 17.25 Gram muz. 17.30 Voordracht.
17.45 BNO: Nieuwsberichten en sportuitsla
gen. 18.00 Gram.muz. 18.15 Zang en instru
mentaal ensemble. 18.30 Onze Nederland
sehe taalclub. 19.00 BNO: Nieuwsberichten.
19.20 Gram muz. 19.45 De spiegel van de
weck. 20.00 Gram.muz. 20 15 Vler-handlge
pianovoordracht. 21,00 Causerie: „Naar
Oostland willen wij ryden". 21.15 Sinülng-
Herdenkings-progr. 21.45 BNO: Nleuwsber.
22.00 BNO: Toelichting op het weermachts-
berlcht. 22.10 Gram.muz. 22.1524.00 Zie
Hilversum L
WIJ VRAGEN UW AANDACHT VOOR:
Ernstige muziek. Over den zender Hil
versum II van 12.1512.45 uur Cantate 150
„Nach Dlr Herr', verlanget rnlch" van J. S.
Bach, door het koor van de Ver. voor.Pro-
testantsche Kerkmuziek afd. Rotterdam. Dir.
Nico Rlngels. Van 14.1316.00 uur (Hilver
sum II) een concert o.l.v. Pierre Relnards.
met als solist Heimutli Zernlek. HIJ zal het
vioolconcert in A gr. t. (Köchel-catalogus
No. 219) van Mozart voordragen. Als Nc-
dcrlandsch werk gaat het Symphonlsch ge
dicht „Elverliol" van Dr. Joh. Wagenaar.
Voor den Boer. Van 15 OO—15.45 brengt
de zender H'sum II het hoorspel „Het wen
telend wiel wil wachten", een mlddewlntcr-
spel naar overlevering door Dirk v. d. Bos
poort.
Lichte Muziek. Ditmaal is van 19.30—
20.16 uur de winter het onderwerp van een
cabaret-progrommn getiteld „Van Wlnter-
sche vreugden en ongeneugten". waarmin
medewerken: Cora May. Mlnny- Erfmann,
Philip la Chapelle, Wlm Sonneveld, de
Sneeuwmannetjes en de IJspegeltjes.
MAANDAG 22 DECEMBER 1941
Hilversum I, 415,5 AL
7.15 Gram.muz. 7.45 Ochtendgymn. 7.53
Gram.muz. 8.00 BNO: Nleuwsber. 8.15 Gra-
mofoonmuz. 8.35 Ochtendgymn. 8.45 Gram.
muz. 9.15 Voor de hulsvrouw. 9.20 Gram.
muz. 1100 Voor de kleuters. 1120 Ensem
ble Rentmeester. 12.00 2ang, plano en gra-
mofoonmuz. 12.25 Nederl. Kamerorkest en
soliste (opn.). 12.40 Almanak. 12.45 BNO:
Nieuws- en econ. ber. 13.00 Het Nationale
trio. 13.45 Orgelconcert en zang. 14.15 Sa
lonorkest. 15.00 Kinderkoor Zauglust. 16.45
Voor de Jeugd. 17.15 BNO: Nieuws-, econ.
en beursber. 17.30 Klaas van Beeck en zijn
orkest. 18.00 Landman's lust. 18.30 Frans
van Capelie en zijn Musette-orkest en solis
te. 19.00 Actueel halfuur. 19.30 Rotter-
damsch Phliharmonisch orkest, solist en
gram.muz. Van?f 20,15 alleen voor de Ra-
dlo-Centraies. die over een lijnverbinding
met do studio beschikken). 21.30 Gram.
muz. 21.45 BNO: Nleuwsber. 22.00 BNO:
Engelscho uitzending: „Things worth kno
wing" about Holland" of gram muz. 22.15—
24.00 Gram.muz.
Hilversum II, 301,5 AI.
7,158.45 Zie H'sum I. 8.45 Gram.mua
10.00 Morgenwijding. 10.15 Orgelspel (opn.).
10.40 Tweegesprek over de nieuwe zieken
zorg. 10.50 Zang met planobcg. en gram.
muz. 11.30 Reportage. 11.40 Viool en plano.
12.00 John Kristel en zijn orkest en solist.
12.45 BNO: Nieuws- en econ. ber. 13.05 Ot
to Hendriks en zijn orkest. i4.00 Het Arn-
hemsch Strijkkwartet. 14.35 Granumuz. 15.00
Melodlstcn en solist. 15.45 Voordracht. 16.00
Sylvestre Trio. 16.45 „Noorwegen", muzikaal
programma. 17.15 BNO: Nieuws-, econ. en
beursber. 17.30 Planovoordracht. 18.00 Om
roeporkest en solisten. 19v00 Actueel half
uur. 19.30 Ramblers. 19.45 Politiek week-
prnatje. 20.00 Ramblers. 20.15 Gram.muz.
20.45 Muzikale actualiteiten van de week.
21.00 Ensemble „De Kwintslag". 21.45 BNO:
Nleuwsber. 22.00 Gram.muz. 22.1022.15
Avondwijding.
WIJ VRAGEN UW AANDACHT VOOR:
Voor den Boer. Van 18.0018.30 uur
over H'sum' I een hoorspel, geschreven door
den heer A. A. I. Graumsns, getiteld: „Met
den dré den winter door".
FEUILLETON
Twee Meisjes
wachten op het Geluk
ROMAN VAN BERT OEHLMANN
Nederlandsehe bewerking E. Kok.
20.
Om twee uur verlaat Eiika het huis
en rijdt weg. Trude wascht de vaten,
dweil: de keuken en ruimt dc eetka
mer op, ziel het stralen van vele lam
pen. het publiek het gesloten voorhang,
ach hoe heerlijk zal dat vanavond zijn.
Nu en dan haalt zij het kaartje int
haar blouse. Fauteuil midden. Hoe
mooi klinkt dot. En tweede rij, natuur
lijk, een dokter zit niet op de galerij,
die weet waar men het beste zit. Zij ia
gelukkig. Trude, heelemaal gelukkig
en dit gevoel doet haar gezichtje stra
len. Wat een.heerlijke dag is het van
daag!
En dan komt de tocht in het lokaal
treintje. En zou dat mogelijk zijn? Het
goede lot heeft zoowaar voor aange
naam gezelschap gezorgd, want geen
ander dan Eberhard zit naast haar.
Wat is dat voor een onwaarschijnlijk
mooie dag.
Zij vertelt niet, dat zij jarig is, alleen
dat zij een kaartje van dokter Eisen-
trager heeft gekregen voor de comedie,
o§idat hij een consult heeft. Maar hij
wenscht haar toch hartelijk geluk.
Ja, maar waarmee
Ja. ziet u. dat hoort men als men
het hooren wil.
Wat ziet zij er daarbij uit
Zij-wordt rood en beeft en uit pure
verlegenheid haalt zij het kaartje te
voorschijn.
Fauteuil midden, 2e rij. leest hij,
nr. 15. Neen, wat zrjn er toch toeval
ligheden. Kijk eens en opeens haalt
hij een tweede knartje te voorschijn
en op het tweede staat precies hetzelf
de, alleen is het nr. 16.
Mijnheer Schirmer. Zij is bleek
geworden dat kan geen toeval zijn.
Misschien hebt u gelijk. Hij lacht
stil. Uit loiiter angst vóór uw t mt
Zoüdt u het niet van mij hebben aan
genomen en dus heb ik 't aan dokter
EisentrSger gevraagd
Mijnheer Schirmer. fluistert zij
verwijtend en dan opeens bloost dj
hevig. Zoo iels!
Vindt u 't prettig? fluistert hij.
Ja, zegt zij en haar oogen stralen
zooals zij nog nóóit gestraald hebben.
9
Kerstmis gaat voorbij, het nieuwe
jaar begint. Op Kerstmis regent bet
en op oudejaarsavond was net zacht
en helder. Nu déNeerste helft van Ja
nuari voorbij is. begint het hard ie
vriezen. 24 Uur tevoren had het zwaar
gesneeuwd, een oneindig wit sneeuw
veld breidt zich uit. Het kraakt cn
knistert" onder de voeten, maar het :s
helder. En in deze koude dagen ge
beurt het groote wonder. Een kleine
cabriolet rijdt den ingang bunnen.
Frenz neemt vroolijk zijn pet ai en
vraagt juffrouw Keliermann wat zij
verlangt.
Dc patroon is er zeker niet?
Natuurlijk wei, het is etenstijd,
een oogenblik, juffrouw Kellermann.
Neen, dan niet.
Maarjuffrouw KellermannT u als
klant. En Franz rent het kantoor bin
nen en stoort Rudi bij zrjn erwten met
spek. Neen, zegt hij in eigen
persoon, zal wel iets met haar Avagen
nebben.
In ieder geval is Rudi dadelijk bij
haar. Onbevangen geeft Erika hem
een hand. Het. was niet mijn bedoe
ling u bij uw maaltijd te storen, maar
uw mynheerFranz.
Het is zoo koud, dat haar adem als
een wolkje in de lucht staat.
Motorpcch?
Het licht weigert en de ruiteh-
wisscher doet het niet, als u een
oogenb'ik tijd hebt.
Naast het kantoor is een groote
schuur verrezen, die r's garage voor
''cfecte auto's dienst doet. Daar schuift
Rudi F: dia's wagen in.
Het heeft geen haast, als ik hem
Vrijdag maar heb.
Het zal mij een genoegen zijn, juf
frouw Kellermann Hij duwt de roldeur
dicht. Was u al bij het meer? vraagt
hij. Pachtig, zeg ik u, als het blijft
vriezen, hebben wij de mooiste ijsbaan
die u zich kunt denken. U kunt toch
schaatsenrijden
Zeker. Neen, eigenlijk niet. Zij
krijgt koude voeten en trappelt van
het eene been op het andere. De
laatste keer. ach lieve deugd, dat is
wel drie jaar .geleden.
Dan moet u nu weer eens komen
als het weer zoo blijft.
Zijn oogen rusten op haar gezicht.
Zij voelt den blik, maar het is haar
niet onaangenaam. Een stroom ge
dachten komt in haar op, maar op
eens zijn zij weer verdwenen. Zij heeft
iets gezien. Daarginds staat iemand
voor het raam en kijkt naar het huis
van de Schirmers. Zij heeft haast om
weg te komen.
Dus tot Vrijdag, zegt zij en.geeft
hem een hand.
Neen tot Donderdag, verbetert
hij, schaats nrijden. iuffrouw Kel
lermann.
Ik weet het nog niet.
Zjj haast zich terug en weet, dat
ér nu een onweer zal losbreken. Maar
het is niet zoo erg. Mevrouw Cecilia
snikt en kijkt haar dochter verwijtend
aan.
Erika, Erika, hoe kon je dat
doen? Bij die menschen daar?
Zij huilt zoo hevig, dat zij haar zak
doek niet voor haar oogen kan nernen.
Als vader dat wist, kind, kind er
zijn toch reparatiewcrkplaatsen ge
noeg! Het was toch niet noodig, dat
je wagen daarheen ging, soms begrijp
ik je niet.
W'ij moeten toch onze dankbaar
heid toonen voor htm hulp, dat moet
u toch begrijpen.
Ja, maar het is een pijnlijk ge
zicht, jij daar bij die menschen.
TVordt vervolgd