HOEST
ABDIJSIROOP
De zusters Imhoff
2
AMERRFOORTSOHE COtJRANT -
ZATERDAG 24 JANUARI 1942
YREDEGERECIITHOF.
Lage praktijken
van een kapitein
VIER JAAR GEVANGENISSTRAF
GEëlSCHT
Het Vredegerechtshof heeft zich gis
teren beziggehouden met de behande
ling van de zaak tegen den 41-jarigen
kapitein der artillerie, G. J. Verwey,
wien ten laste was gelegd, dat hij, door
het toenmalige militaire gezag belast
zijnde met het doen van nasporingen
en huiszoekingen bij nationaal-socia-
listen, in woningen in den nacht van
13 op 14 Mei 1940 te Alkmaar door
misbruik, althans door aanmatiging,
van gezag achtereenvolgens vier vrou
wen of meisjes heeft gedwongen zich
in het bijzijn alleen van hem te ont-
kleeden, zulks terwijl het niet nood
zakelijk was, dat hij genoemde vrou
wen op haar lichaam onderzocht.
Deze rechtszaak werd met gesloten
deuren behandeld.
Bij den aanvang werd een rapport
van luitenant-generaal IJ. Baan voor
gelezen, die daarin klaagt over de
zeer onkiesche wijze, waarop te Alk
maar huiszoekingen werden verricht
en die een streng onderzoek aanfie-
veelt. De vervolging, tegen verdachte
Verweij ingesteld, is het resultaat daar
van.
Als eerste getuige werd de thans 27-
jarige mevrouw A. gehoord, die in Mei
van het vorige jaar nog als ongehuw
de dochter van een der plaatselijke
autoriteiten van Alkmaar bij haar
vader inwoonde. Zij verklaarde, dat,
toen de kapitein zich des avonds te
haren hui/.e aanmelde, aanvankelijk
ook haar moeder en haar broeder in
de kamer aanwezig waren, doch die
werden door den kapitein weggestuurd.
Daarna had verdachte tot haar gezegd:
„Nu heb is iets minder prettigs voor
u, ik moet u fouilleeren", dus moet u
zich ontkleeden."
Op haar vraag of dat beslist nood
zakelijk was, had verdachte bevesti
gend geantwoord, daarbij de hand aan
zijn revolver houdend, welk vuurwa
pen hij later op de tafel legde.
Getuige verkeerde derhalve in de
veronderstelling, dat het noodzakelijk
was en zij ontkleedde zich, doch mocht
schoenen en kousen aanhouden. Toen
zij zich grootcndeels van haar kleeding
had ontdaan, had verdachte gezegd
Nu is het genoeg. Hij had daarop om
haar heen geloopcn en vervolgens erin
toegestemd dat getuige zich weder aan
kleedde.
Op de vraag van den president, dr.
Carp, of verdachte daarbij handtas
telijk was geweest of haar onbehoor
lijke woorden had toegevoegd, ant
woordde getuige ontkennend. Ook de
gedurende ongeveer een minuut afge
legde kleedingstukken had hij niets
aangeraakt.
De tweede getuige, de 21-jarige me
vrouw K. (eveneens nog ongehuwd in
Mei 1940) verklaarde, dat verdachte
dien avond te haren huize in het alge
meen de vraag had gesteld of men pa
pieren van de N.S.B. in huis had. Toen
verdachte had vernomen, dat getuige
lid van de N.S.B. was, had hij haar
naar boven gestuurd en was haar ge
volgd naar een afzonderlijke kamer,
waar het nader onderzoek zou geschie
den, dat aanving met de mededeeling,
dat zij zich moest ontkleeden. Hoewel
getuige deze mededeeling erg vreemd
vond, had zij, vreezend voor den re
volver, dien de kapitein bij zich had,
aan het bevel gevolg gegeven en zich
geheel ontkleed. Ook dit had slechts
heel kort geduurd en verdachte had
haar niet aangeraakt of haar woorden
toegevoegd.'
In antwoord op eenige vragen van
verdachtes raadsman, mr. A. van Os,
deelde getuige nog mede, dat zij dien
avond reeds in pyama was, wegens het
'late uur, en dat veertien dagen later
verdachte te haren huize een bezoek
aan haar vader had gebracht om zijn
spijt te betuigen.
De thans 39-jarige mevrouw B. was
de derde getuige. Zij verklaarde dat
zij aan verdachte reeds had toegege
ven, lid van de N.S.B. te zijn, doch op
zijn vraag naar haar lidmaatschaps
kaart had geantwoord: „Die heb ik
niet." Haar huisgenooten waren geen
lid. Verdachte had gezegd tot getuige:
„Als u geen lidmaatschapskaart kunt
toonen, dan moet ik u fouilleeren. Zij
had toen gevraagd of dat beteekende,
dat zij zich moest uitkleeden en daar
op had verdachte bevestigend geant
woord.
Ook deze getuige was bevreesd voor
den revolver en had zich voor hem
ontkleed. Aan de kleedingstukken had
verdachte geen noemenswaardige aan
dacht geschonken. Later op den avond
kwam verdachte terug met de mede
deeling, dat hüi indien zij haar lid
maatschapskaart nog niet gevonden
had, haar opnieuw en thans grondig
moest onderzoeken. Dit was toen in
derdaad geschied cn wel aan den over
kant, ten huize van haar broeder, waar
getuige zich voor de tweede n»aal moest
ontkleeden, Zelf heeft zij toen eenige
•tuks klceding uitgeschud.
Vierde getuige was de 22 jarige mej.
W., die op last van verdachte tezamen
met haar aanstaande schoonmoeder en
haar verloofde naar het toenmaals in
de ambachtsschool gevestigde militaire
bureau was gezonden, waar een kor
poraal haar verloofde had gefouilleerd
en waar zij in een afzonderlijke ka
mer zich voor den kapitein had moe
ten ontkleeden. Aanvankelijk had zij
dit geweigerd, doch daarop had ver
dachte haar gelast, onder opmerking,
dat het zijn plicht was. Zij had zich
toen op haar directoire na ontkleed en
verdachte had haar betast en had om
haar heen geloopen.
De 28-jarige joodsche reserve-luite
nant, dr. H. Speijer getuigde, dat hij
destijds dienst deed als ïnlichtingsof-
ficier en dat hij mondeling de opdracht
van overste. Baan tot het doen van
huiszoekingen en arrestaties aan den
kapitein Verwëij had overgebracht.
Getuige kon zich niet herinneren of
daarbij sprake was van fouilleeringen.
Verder werd nog een eersle-luitenant
gehoord, die eenzelfde opdracht van zijn
collega Speijer namens den overste had
ontvangen, doch deze op normale wijze
had vervuld, aan de hand van een ver
strekte lijst van leden der N.S.B. Deze
getuige had geen enkele vrouw onder
zocht, omdat hij daartoe geen termen
aanwezig achtte. Hij had ook nergens,
behalve in het commissariaat van poli
tie, wapens aangetroffen.
Een wachtmeester der marechaussee,
die destijds als korporaal den kapitein
bij eenige huiszoekingen had vergezeld,
getuigde k decharge, dat de kapitein
over het algemeen correct was opgetre
den.
Verdachte gaf als motief voor zijn
vreemde houding nog te kennen, dat hij
zich had willen overtuigen, dat de be
treffende vrouwen haar lidmaatschaps
kaart van de N.S.B., of andere papieren
van belang voor het onderzoek, dat hij
moest verrichten, niet tusschen haar
kleeding verborgen hadden. Zijn ge
dachte was, dat leden der N.S.B. ver
raad pleegden of met de oorlogvoeren
de tegenpartij samenwerkten. Hij had
wel begrepen, dat het voor de onder
zochte vrouwen en meisjes hoogst grie
vend was, zich voor hem te moeten ont
kleeden, doch meende, dat hij op die
wijze handelde in 's lands belang.
De Procureur-generaal, prof. dr. R. v.
Genechten, noemde het onderhavige ge
val het hoogtepunt van de vervolging
der nationaal-socialisten in de dagen
van 10 tot 14 Mei 1940. Verdachte heeft
z.i. een zeer misselijke rol gespeeld.
Terwijl duizenden zich verdedigden in
de linies, ging deze verdachte op zijn
manier te werk door misbruik te ma
ken van de omstandigheden, de vrou
wen te vernederen en zichzelf waar
schijnlijk eenige aangename oogentthk-
ken te bezorgen. Alles wijst erop, fat
het dezen verdachte heelemaal niet om
fouilleering te doen was, maar om de
betreffende vrouwen zoo diep en kren
kend mogelijk te bejegenen, want juist
de dingen, waarop het bij een fouillee
ring aankomt, had hij over het hoofd
gezien, zooals onderzoek van de klee
dingstukken, terwijl hij in het bijzon
der de jongere vrouwen voor zijn be
doelingen bleek te hebben uitgezocht.
Op grond van art. 137 van het Wet
boek van Militair Strafrecht (de mili
tair, die door misbruik of aanmatiging
van gezag emand dwingt iets te doen,
niet te doen, of te dulden, wordt ge
straft met gevangenisstraf van ten
hoogste vier jaar) eischte spreker de
hierin genoemde maximumstraf. Naar
sprekers gevoelen was deze straf aan
zienlek te weinig, doch de wet stelt
geen hoogere strafmbgelijkheid, omdat
aan een dergelijk misdrijf indertijd niet
is gedacht. Intusschen biedt art. 57 van
het Wetboek van Strafrecht nog de mo
gelijkheid om de straf met een derde te
verhoogen, Indien het Hof de meerdere
gepleegde feiten als op zichzelf staande
zou willen beschouwen, m welk geval
de geraffineerde, perverse, men kan
zeggen liederlijke wijze, waarop ver
dachte te werk is gegaan, toen het va
derland in gevaar verkeerde-, gestraft
zou kunnen worden met 5 1/3 jaar.
Tevens vroeg spreker ten aanzien van'
dezen verdachte op grond van art. 23
mil. Strafrecht diens ontslag uit den
militairen dienst met ontzetting van de
bevoegdheid om bij de gewapende
macht te dienen.
De verdediger, mr. van Os. betoogde,
dat verdachte rekening moest houden
met de mogelijkheid, dat papieren wa
ren verborgen op het lichaam der on
derzochte personen. Het was oorlogstijd
en verdachte moest zijn orders uitvoe
ren, al spreekt het vanzelf, dat het'on
derzoek op vrouwen door vrouwen had
behooren te geschieden. Verdachte kon
hetgeen hem tenlaste is gelegd beschou
wen als een onderdeel van de hem ge
geven opdracht. Van bevrediging van
lusten is geen sprake geweest en ook
niet van can anti-nationaal-socialistist
gezindheid.
Pleiter concludeerden tot vrijspraak,
subsidiair tot oplegging van een straf,
die de zeventien maanden preventieve
hechtenis, welke verdachte reeds heeft
doorgemaakt, niot te boven gaat en dan
met aftrek van dit voorarrest.
Het Vredegerechtshof zal Donderdag,
5 Februari uitspraak doen.
Het Nationale Plan
Uw gift: een band
met volk en land.
Uw gift: een toUi
van steun aan 't volk.
Gironummer van de W. H. N. 5555.
INSTALLATIE VAN DE
VASTE COMMISSIE
De vaste commissie van den Rijks
dienst voor het Nationale Plan, waar
van de benoeming in December jl. heeft
plaatsgehad, is dezer dagen door den
president van den Rijksdienst, mr. dr.
K. J. Frederiks. geïnstaleerd. De heer
Frederiks hield bij die gelegenheid een
rede. waaruit hieronder een en ander
wordt weergegeven. De Rijksdienst
voor het nationale plan is in het leven
geroepen ten behoeve van
1. de ruimtelijke ordening der na
tionale belangen;
2. het toezicht op de ruimtelijke or
dening van de streekbelangen en ge
meentelijke belangen
3. het onderzoek, dat als basis voor
deze ordening zal dienen.
De gedachte van het Nationale Plan
dankt haar verwerkelijking aan de
Staatscommissie tot herziening van de
Woningwet, welke het dringend nood
zakelijk achtte, d3t de ruimte ordening
en de coördinnatie van de zoo uiteen-
loopende belangen, welke het gebruik
van de bodem betreffen, als die van
laftdbouw, handel, nijverheid, natuur
schoon, recreatie, vestiging en verkeer
in nationaal verband zouden worden tot
stand gebracht.
Bij deze taak, bij uitstek een gemeen
schapsbelang dienende, heeft de vaste
commissie een belangrijke functie te
vervullen. Zij zal leidine hebben te ge
ven aan de centrale ruimtelijke orde
ning en de coördinatie van planologi
sche maatregelen en aan de voorbe
reiding van het Nationale Plan, Hier
voor is behoefte aan een breed opgezet
onderzoek en de bestudecring van het
daarbij verkregen materiaal. In ver
band hiermede zal de commissie richt
lijnen hebben te ontwerpen voor het
centraal verzamelen, rangschikken, be-
studeeren en verwerken van gegevens,
welke voor het stedebouwkundige werk
in Nederland van algemeene beteeken's
zijn en voor het brengen van eenheid
in het ver werken van deze gegevens.
Na een uitgebreid onderzoek naar de
elementen, die bij de ruimtelijke orde
ning van belang ziin, zal de commissie
het veel omvattende werk moeten lei
den, dat uiteindelijk zal voeren naar een
samenvatting in een Nationaal Plan.
SPAAR- EN
BETAALZEGELKASBEDRIJVEN
In de Nederlandsche Staatscourant
van 23 Januari 1942 is een besluit van
den Secretaris-Generaal van het De
partement van Handel, Nijverheid cn
Scheepvaart verschenen betrekking
hebbende op de uitoefening van het
zoogenaamde spaar- en betaalzegelkas-
bedrjjf.
Ingevolge'dit besluit is voor voort
zetting van een dergelijk beroep of be
drijf een vergunning noodig van den
Secretaris-Generaal van het Departe
ment van Handel. Nijverheid en
Scheepvaart, die met betrekkin^ tot de
uitoefening van het bedoelde beroep of
bedrijf neg nadere voorschriften zal
geven, waarbij tevens regelen kunnci
worden gesteld aangaande het intrek
ken der vergunning en het ontzeggen
van het recht, het beroep of bedrijf uit
te oefenen.
De spaar- en betaalzegelkasbecrij-
ven zullen derhalve voor zoover zij een
vergunning tot het uitoefenen van een
zoodanig bedrijf hebben aangevraagd,
ten aanzien van hun werkwijze ge'iou-
den zijn aan de bepalingen van econo-
mischen aard, welke door den Secre
taris-Generaal van het Departement
van Handel, Nijverheid en Scheep
vaart voor het verleenen der vergun
ning nader zullen worden bekend ge
maakt.
Voor nadere bijzonderheden in ver
band met het aanvragen van een ver
gunning wordt verwezen naar de el
ders in dit blad opgenomen desbetref
fende officieele publicatie.
EEN MILLIOEN AAN UIT-
KEERIXGEN VAN WINTERHULP TE
AMSTERDAM
Het stedelijk bureau van Winterhulp
te Amsterdam heeft bericht gekregen
van het hoofdbureau te Den Haag. dat
wederom een bedrag van f 300.000 be
schikbaar is gesfeld voor uitkeering in
Amsterdam, zoodat vanaf November
1941 in totaal 'thans f 1 000.000 werd
toegekend. Deze 300 000 zullen besteed
worden als derde uitkeering cn wel in
de maand Februari.
in alle vormen
veroorzaakt door "n kou
gebruike men Abdijsiroop
die de vastzittende sltjm
zal doen loskomen en Uw
hoest snel zal verdrijven.
Vanouds beproefd bij hoest.
A KKFF?9
Hoe naar, mijnheer
Ja mijnheer, ik voel met u mee! De
tijden zijn moeilijk en Ik vraag my af
hoe u ze door moet komen, nu u 's
middags maar twee of hoogstens drie
borrels kunt krijgen, terwijl uw siga
renwinkelier u dagelijks slechts vijf si
garen van 60 cents per stuk kan leve
ren.
Neen, over uw hamstervoorraad
praten wij niet, want die zal wel den
zelfden weg opgaan als uw zilvergeld,
dat u zoo zuinig had opgespaard en
dat u nu toch moet uitgeven.
Voeg daarbij nog het feit dat u zelfs
niet eens rustig naar den Engelschen
zender kunt luisteren, dan zal een
ieder het met u eens zijn, dat u nare
tijden beleeft en dat terwille van een
vaderland, waar u zelfs geen behoor
lijke vacantie kon doorbrengen vanwe
ge uw rang, stand en positie en van
een volk, waarvoor u zich eerder
schaamde, dan dat u er trotsch op
was.
Hoe naar, mijnheer, dat zelfs u met
die tram naar de stad moet, omdat uw
..wagen" gevorderd werd. Ja, en hoe is
het mogelijk dat er „lui" zijn, die mee-
nen, dat deze verschrikkingen noodig
en onafwendbaar zijn en overwonnen
moeten worden, terwille van de toe
komst van dit land.
En toch, mijnheer, de tijd dat men-
schen zooals u het voor het zeggen
hadden is voorbij! Het woord is nu
aan hen, die liefde voelen voor hun
land. die er trotsch op gaan Neder
lander te zijn, die begrijpen dat een
nieuwe toekomst veroverd moet wor
den en dat zij offers hebhen te bren
gen, zich daarvoor zelfs hebben in te
zetten.
Het woord is thans aan mannen van
het slag, dat nu met de wapenen in de
vuist in het Oosten strijdt tegen de
bolsjewisten.
Natuurlijk mijnheer, dat is niets
voor u, maar gelukkig zijn er nog dui
zenden flinke kerels in ons land, die
er anders over denken en die zich zul
len aanmelden bij het Vrijwilligersle
gioen „Nederland" Koninginnegracht
22 te 's-Gravenhage.
REGELING LOONEN IN HET
BRANDSTOFFENBEDRIJF
Tusschen den Bond van Nederland
sche handelaren in brandstoffen te Am
sterdam en de Transportarbeiders-or
ganisaties, zijn gedurende geruimen tijd
onderhandelingen gevoerd betreffende
de totstandkoming van een collectieve
arbeidsovereenkomst, welke onderhan
delingen evenwel niet tot resultaat heb
ben geleid.
Nadat terzake de bemiddeling van
bet college van Rijksbemiddelaars was
ingeroepen, werden vertegenwoordi
gers van den Centralcn bond van
Transportarbeiders en van den Bond
van Nederlandsche handelaren in
brandstoffen, zoomede van andere
werkgevers-organisaties door het colle
ge in de gelegenheid gesteld, hun
standpunt ter zake ten overstaan van
het college mondeling toe te lichten.
Hierbij is het college gebleken, dat
op het totstandkomen van een collectie
ve arbeidsovereenkomst vooreerst geen
uitzicht bestond.
Aangezien het evenwel wenschelijk
en in verband met de sociale positie der
werknemers noodzakelijk voorkwam,
voor zooveel mogelijk, gelijke loon. en
arbeidsvoorwaarden voor den geheclen
bedrijfstak van kracht te doen worden,
heeft het college thans een regeling bin
dend vastgesteld.
Deze regeling zal in werking treden
met ingang van de eerste volle Ioon-
week na 31 Januari 1942.
Zij omvat bepalingen betreffende de
loonen, den arbeidsduur, overwerk,
feestdagen en verzuim, vacantie, als
mede een bepaling, welke de loonen
voor jeugdige werknemers inhoudt en
de gnmzen aangeeft van het maximum
aantal \e werk te stellen jeugdige werk
nemers in een onderneming.
T.B.C.-BESTRIJDING ONDER HET
GOOISCHE VEE
Uit een ingesteld onderzoek onder
het vee der scharende Erfgooiers is
gebleken, dat ongeveer 30 pCt. van de
betrokken veehouders niet bij de t.b.c.-
bestrijding onder het vee is aangeslo
ten en dat niet minder dan 415 dieren
op t.b.c. reageeren, of wel 18 pCt. van
het geschaarde vee. Als gevolg hier
van stelt het dagelijksch bestuur van
Stad en Lande van Gooiland aan het
groot-bestuur zulks op advies dei-
provinciale commissie tot bevordering
der rundveefokkerij in Noord-Holland
—thans voor de leden, die rundvee
willen weiden op de gemeenschappe
lijke gemeenten te verplichten aange
sloten te zijn bij de „Vereeniging tot
de bestrijding van de tuberculose on
der het rundvee en van andere vee
ziekten in Noord-Holland."
GEEN JAARVERGADERING VAN
STAD EN LANDE VAN GOOILAND
De jaarvergadering van alle Erf
gooiers een folkloristische gebeur
tenis van bijzonderen aard, welke ge
meenlijk in de rfinand April wordt ge
houden zal dit jaar geen doorgang
vinden. De duizenden Erfgooiers zul
len dus dit jaar niet in het Hilver-
sumsche Sportpark bijeenkomen.
VOLKS- EN GEZINSHUIS
HOUDING
Rede van mej. dr. Rinn.
Ter gelegenheid van de te Utrecht
gehouden tentoonstelling „Duitsche
vrouwen werken voor haar volk", wel
ke expositie is georganiseerd door de
Nat. Soc. Frauenschaft is Donderdag
avond in hotel „Des Pays-Bas" een ver
gadering belegd uitgaande van de N.S.
Frauensehaffen, waar aanvankelijk als
spreekster zou optreden mevr. prof. yon
Reichenau, die echter verhinderd was.
In haar plaats sprak nu mej. dr. Rinn,
die als onderwerp had gekozen „volks-
en gezinshuishouding".
Mej. dr. Rinn leidde het onderwerp
in met de opmerking dat de zienswijze
over dit onderwerp van uit kapitalis
tisch oogpunt hemelsbreed verschilt
met den kijk, dien men op dit probleem
heeft door nat. soc. bril. En het meest
op den voorgrond springende verschil-,
punt is wel, dat in een kapitalistisch®
ordening de belangen van den verbrui
ker inplaats van primair, zooals dat be
hoort, vaak nog niet eens secondair zijn
n aanzien van de productie.
De fabriek uit den ouden tijd maakte
vaak alleen datgene, waarmede de lei
ders van de fabriek de grootste winsten
konden maken. Dat er voor een goede
ordening ook nog voldoende gelegen
heid moet bestaan voor eigen initiatief
van den verbruiker kwam toen eenvou
dig niet „lm Frage".
Een belangrijk uitvloeisel van het
vierjarenplan was, dat deskundigen zich
gingen bezighouden met het vraagstuk:
Hoe krijgen wij voor die producten,
welke het eigen land niet oplevert, ge
schikte surrogaten?
Toen men eenmaal zoover was, dat
men goede vervangingsmiddelen kon
fabriceeren was de volgende taak het
den huisvrouwen duidelijk te maken,
dat zij nu voorgoed moesten breken
met een star conservatisme op het ter
rein van de huishouding en dat zij zich
in de allereerste plaats geheel moesten
instellen op een nieuw beheer van de
huishouding. In dit verband wees
spreekster erop, dat het vaak niet zoo
moeilijk was de huisvrouw voor het
nieuwe te winnen, doch dat de prac-
tijk heeft het bewezen voornamelijk
tegenkanting bestond van de zijde van
den heer des huizes.
Europa één gemeenschap.
In Duitschland heeft men tijdig het
roer omgegooid met het gevolg, dat
thans in oorlogstijd het leven vrijwel
normaal kan verloopen, Natuurlijk, in
deze dagen moet ook de Duitscher veel
ontberen, maar het voornaamste is en
blijft toch, dat datgene wat hij of zij
noodig heeft om goed gezond te blijven,
in behoorlijke mate verstrekt kan wor
den. En wat voor Duitschland geldt, is
in den loop der laatste maanden ook
voor geheel Europa gaan gelden. Meer
en meer dringt het besef door dat Euro
pa als één gemeenschap door den nood
der tijden wel gedwongen is autarkisch
naar buiten uit op te treden. Men be
seft dat het liberalistische tijdperk
voorgoed voorbij is en door de revolu
tie in het gewone huishoudelijke leven
is reeds te bemerken, dat alle Europee-
sche vrouwen zich langzaam maar ze
ker één gaan voelen.
Van iedere vrouw in Europa wordt
thans veel gevergd, zij moet, wil zij
haar taak naar behooren verstaan, de
hoogste activiteit ontplooien. Daarom is
het noodig, dat de Europeesche vrou
wen elkaar helpen en steunen, zooveel
zij kunnen. Een sterke samenwerking is
niet alleen gewenscht doch ook hoogst
noodzakelijk. Mogen dan de vrouwen
van Europa elkaar begrijpen en met
elkaar de moeilijkheden van dezen tijd
overwinnen.
De vergadering, welke met een kort
woord van mevr. M. de La Fontaine
was geopend, werd gesloten met een
woord van dank aan de spreekster
door den Kreizinspector der N.S D.A.P.,
prof. dr. O. Nieschulz.
BELANGRIJKE GROND
ONTEIGENING IN HET GOOI
Het dagelijksch bestuur van Stad en
Lande van Gooiland heeft thans aan het
bestuur medegedeeld, dat door vonnis
van de arrondissementsrechtbank te
Amsterdam een aan Stad. en Lande toe-
behoorend heideterrein bij den water
toren te Laren ter grootte van ongeveer
twaalf hectaren, door de provincie
Noord-Holland ten behoeve van het
P.W.N. is onteigend. De schadeloosstel
ling is bepaald op 81.809.hetgven
berekend is naar een prijs van 0.65
per vierkanten meter.
Hiermede is deze grondoverdracht,
waartegen vooral in de kringen der
niet-scharende erfgooiers verzet be
stond, een feit geworden. Nog niet be
slist is echter de kwestie der wegen en
paden, welke over dit terrein toegang
verleenen van Laren naar de groote
Westerheide. Vooral in den zomer, wan
neer hier duizenden Amsterdammers
verpoozing komen zoeken, is het op de
ze heide zeer druk. De gemeente Laren
vreesde, dat door het P.W.N. de betref
fende paden voor het openbaar verkeer
zullen worden gesloten en om dit te
voorkomen besloot 2ij reeds geruimen
lyd geleden, bedoelde paden op den
legger van wegen te plaatsen. Dit be
sluit behoeft echter de goedkeuring van
het provinciaal bestuur, doch dit heeft
hieromtrent nog steeds geen beslissing
genomen.
DADER VAN KERKDIEFSTALLEN
GEVAT
De Bredasche recherche heeft een
mooi resultaat weteD te boeken, door
den dader van een brutalen inbraak en
overval in de St. Antoniuskerk reeds
binnen vier en twintig uui te vatten.
De aangehoudene is de 25-jarige zwer
ver N. D., afkomstig uit Kerkrade. De
man viel bij het verhoor door de
mand en legde een volledige bekente
nis af.
Hij vertelde o.a. uit vrees voor ver
raad de 52-jarige mej. H. neergesla
gen te hebben. De slag was zoo hevig
geweest, dat hij meende mej. H. ge
dood te hebben. D. bleek overigens na
de eerste daad in de St. Antoniuskerk
de kerk op den Ginnekenweg te zijn
binnen gegaan, om daar een offerblok
te lichten. Er is bovendien ook aan het
licht gekomen, dat de man twee zilve-
r endoosjes uit de sacristie van de Sint
Antoniuskerk heeft gestolen. Een er
van had hij reeds kunnen verkoopen
voor twaalf gulden aan een zilversmid
te Breda.
In zijn zakken bevonden zich nog
verschillende voorwerpen, blijkbaar
eveneens van diefstal afkomstig. Het
vermoeden bestaat daarom, dat hij nog
meer kerkdiefstallen op zijn geweten
heeft.
Radio-programma's
ZONDAG 25 JANUARI 1942.
Hilversum I, 415,5 AL
8.00 Gewljdo koorzang (gr.pl,). 8.15 De
zin van het boer zl)n. 8.30 GitMn.muz. 0.00
BNO: Nleuwsbcr. 9.15 Voor de Jeugd. B.45
Gram.muz. 10 00 Orgelconcert (opn.). 10.30
Kerkdienst. 12 00 Gram.muz. 12.15 Klaag
van Bceck en zijn orkest. 12.45 BNONleuws-
en econ. ber. 13.00 Gram muz. 13.05 Neder-
landsch Verbond voor Slbbekunde „Wie cn
wat waren onze voorouders?" 13.20 De Mees
terzangers en gram muz. 14.00 Omroeporkest
en gram.muz. 15.00 Radlotooncel. 15.45 ..De
Houtdief", komische opera. 17.00 Zondag
middagcabaret. 17.45 Planovoordracht. 18.20
Sport van den dag. 18.50 Gram.muz. 19.00
Actueel halfuur. 19.30 .Rondom den toren",
coburotprogramma. (Vanaf 20.15 alleen voor
de Radio-Centrales, die over een lijnverbin
ding met de studio beschikken). 20.15 Sep
tetconcert. 20.55 PlanosoU (gr.pL). 21.15
Gram.muz. 21.45 BNO: Nleuwsber. 22.00
BNO: Engelsche uitzending: „An American
sees Holland" of gram.muz. 22.1524.00
Gram.muz.
Hilversum II, 301,5 RL
8.00 Gram.muz, 9.00 BNO: Nleuwsber. 9.10
Mozart Regerconcert (gr.opn.). 10.15 Zon
dagmorgen zonder zorgen. 11.30 Gevraagds
platen. 12 00 „Indlë ln nood", tweegesprek.
12.15 Bach Hfindelconcert (gr.opn.). 12.45
BNO: Nieuws- en econ. ber. 13.00 „Aan den
Ryn", muzikaal programma. 13.45 Gramo-
foonmuz. 14.00 Nederlandsche schrijvers
spreken over eigen werk. 1420 Omroepsym-
phonle-orkest en sOllBte. Ca. 15.05 Causerie
„Ons oude stedeschoon". 15.20 Omroepsym-
phonle-orkest. 16.00 „Op den steiger", lezing
door Prof. Dr. T. Gocdewaagen. 16.15 Gra-
mofoonmuzlek. 17.00 Duitsche taalcursus.
17.25 Gram.muz, 1720 Causerie ..Nederland
sche dichters schrijven Duitsche verzen".
17.46 BNO: Nleuwsber. en sportuitslagen.
18.00 Orkest Malando en solist. 18 30 Onze
Nederlandsche taalclub. 19 00 BNO: Nieuws
berichten. 1920 Roemeense h orkest Grcjor
Serban. (19.4520.00 Spiegel van de week).
(Vanaf 20.15 alleen voor de Radio-Centrales,
die over een lijnverbinding met de studio
beschikken). 20.15 Amusementsorkest en
Klaver Drie. 21.00 Grnmjnuz. 21.45 BNO:
Nleuwsber. 22.00 BNO: Toelichting op het
Weermachtsberlcht. 22.1022 15 Gram.muz.
MAANDAG 26 JANUARI 1942.
Hilversum I, 415,5 RL
7.15 Gram muz. 7.45 Ochtendgymn. 7.55
Gram.muz. 820 Ochtendgymn. 8.30 BNO:
Nleuwsber. 8.45 Oude kamermuziek (gr.pl.).
9.15 Voor do hulsvrouw. 9.20 Gram muziek.
11.00 Voor de kleuters. 1120 Ensemble „De
Kwintslag". 12.00 Planovoordracht en gram.
muz. 12.40 Almanak. 12.45 BNO: Nieuws- en
econ. ber. 13.00 Eerst raet dan baet. 13 15
Vocale duetten met pianobegeleiding en
gram.muz. 13 45 Gram.muz. 14 00 Salonor
kest en gram.muz. 15.00 Voor de vrouw.
15.45 Gram.muz, 16.00 Bijbellezing. 1620
Hoor nen plano. Ca. 16.40 Gram.muz. 16.45
Voor de Jeugd. 17.15 BNO: Nieuws-, econ.
en beursber. 17.30 Musette-orkest en so tinto.
18.00 Landmans Lust. 18.30 De Ramblers.
19.00 Actueel halfuur. 19 30 Haarlemsch Or-
kestvereen. en 6olist. (Vanaf 20.16 alleen
voor de Radio-Centrales, die over een lijn
verbinding met de studio beschikken). 20.15
Gram.muz. 20.30 Haarlemsche Orkestvereen.
2125 Gram.muz. 21.45 BNO: Nleuwsber. 22 00
BNO: Engelsche uitzending: „Things worth
about Holland" of gram.muz. 22.15 Rococo-
octet (opn.). 22.50 Amusementsorkest en
solist (opn.). 23.25—24.00 Boyd Bachman ea
zijn orkest (opn.).
Hilversum H, 301,5 RL
7.158.45 Zie progr. H'sum I. 8.45 Grnm.
muz. 10.00 Morgenwijding. 10.15 Liederen
met orkestbegeleiding (opn.). 10.40 Gram.
muz. 10.50 Orgelconcert. 11.30 Reportage.
11.40 Zang met piangbegeleldlng. 12.00 Ama-
blle-sextet. 12.45 BNO: Nieuws- en econ.
ber. 13.05 Otto Hendriks en zijn orkest en
gram.muz, 14.00 Viool, plano en grammuz.
14.45 Gram.muz. 15.00 Orkest Malando en
solist. 15 45 Voordracht. 16.00 De Roman
cers en soliste. 16.45 Orgelconcert en zang.
17.15 BNO: Nieuws-, econ. en beursber. 17.S0
Het Hollandsch Trio. 18.00 Het grooto Om
roeporkest en solisten. 19.00 BNO: Frlesch
praatje over actucelo vragen. 19.10 BNO:
Nleuwsber. 19.20 Roemeensch orkest Grcgor
Serban. 19.45 Politiek weekpraatje. 20.00
Omroeporkest. (Vanaf 20.15 alleen voor da
Radio-Centrales, die over een lijnverbinding
met de studio beschikken). 20 45 Muzikale
actualiteiten van de week. 21.00 De Melo-
dlstcn en solist. 21.45 BNO: Nieuwsberich
ten. 22.00 Gram-muz. 22 10—22 15 Avond-
wilding.
FEUILLETON
ROMAN VAN EVA WENDORFF
Kcdcrlandsche bewaking van E. Kok
14.
En nu begon Edlth zich op den avond -.e
vc-rhcugcn. Evenals Marlkke stortte zij zich
In voorbereidingen voor het feestelijke
avondje. Natuurlijk waren haar voorberei
dingen van gehc anderen a*-J a's die van
Marikke. Terwyi Marlkke zich beijverde tus
schen haar klceien en schoenen de Juiste
te kiezen en de pa«scnde byoux uit te zoe
ken. was Edlth bezig een uitgelezen souper-
tjo samen tc stellen.
Zulk fijn eten «n dat voor een heer'
Het oude dienstmeisje grinnikte Dat fcs ze
ker de aanstaande, a's men zoo vragen mag.
dokter?
Edlth werd. ot haar ergernis, vlamn-cnd
ïootj. We! neen. Wand*, wat een Idee?
Dus die van Juffrouw Marlkke. meende
Wan da cn voordat Edlth haar terecht kon
wijzen had zij de kamer al verlaten. Ed»:h
bleef verbaasd achter. Wat had Wand» ge
zegd. Marlkke's aanstaande? En zij zelf. dit
werd haar nu pas duidelijk, verheugde zich
op zijn komst en verlangde samen met hem
te zijn Daar «aren dus twee zusters in één
man geïnteresseerd en nog wel een inan. die
aan een ander toebehoorde. Ent was een
meer dan precaire situatie. Zou z(J het niet
liever afzeggen?
Maar dan stond zl) vastbesloten op, Neen.
die situatie was nu geschapen en nu zou
zij haar niet ontwijken, zij zou haar de baas
blijven. Zij had al oor heetere vuren ge-
Mnrtkke was gelukkig, zl} had bereikt wat
zij wilde. Hun samenzijn van onlangs liad
oen ongelukkig einde gehad, maar tenslotte
waren zij toch vroolyk en verzoend r tchcl-
den cn er kon niets pijnlijks meer voor
echoter zijn. Zijn Jn. ,e klonk haar nog lr.
de ooren on hoc hadden zijn oogrn ge
straald. Neen, _U moest hem weer Jon cn
ditmaal zou zij al haar bekoring voor hem
hem ten toon spreiden, zij zou hem geheel
be too veren en dan
Toen Ferronl nog eens opbelde en hnnr
voor den volgenden avond Uitnoodlgde. be
dankte zi) vriendelijk maar beslist. Deze
week gaat het niet, Wölfchen. WIJ kr'Jgcn
familiebezoekI riep zij met helle stem. Ma
rlkke was nooit verlegen om een leugentje.
En de volgende week? Perroni's stem
klonk teleurgesteld.
Dan misschien, antwoordde Marlkke
vroolyk. ZIJ hing den hoorn op cn maafc'e
zich gereed voor tea bezoek aan haar nnal-
HOOFDSTUK 8
Het Café Central lag niet aan een hoofd
straat. het was heelemaal ge. n elegant café.
het was een klein, onaanzienlijk cafétjo. ic
een van de oude straten, d!c nr.ar de riv. r
voerden het had de roep ten gelegenheid
voor kenners te zijn. lederen avond was er
een cabarelprogrommn. er was een voortref
felijke keuken, die de elpennres zelf bedien
de, uitstekende wijnen waarvoor de elgemu-r
zelf zorgde cn al werden nl deze heerlijk
heden ln een doorrookt, klein zaaltje, met
versleten pluche sofa's genoten, dan ver
hoogde dat alleen maar de bekoring. Tegen
middernacht begon dan ln een naastgele
gen zaaltje, op een met stearine glad ge-
maakten vloer, het dansen, waarbij een ka-
pet vurige muziek speelde.
In zulk een café kwam Ewald Marscha»
op den bewustcn avond toen hij ln een
w nhoplgu stemming door de stad dwaalde.
Nadat hl), om ongeveer tien uur. zoo bruusk
van Ilse ras weggegaan, dwaalde hij eerst
doelloos door de stad. HIJ zag zijn U-ven ver
nietigd. na hetgeen hij van dokter Fablan
had gehoord, voelde hij zichzelf ten doode
opgeschreven, wanneer dit zou zijn. was
nog niet beslist. En daarby kwam nog het
verdriet, om Ilse. dlo hij verdriet had moe-
te doin zor.dér het te willen. Dorst en
honger dreven hem eindelijk tegen twaalf
collé-a had zitten schaken. HIJ at een slaa
tje. dat hem nog dorstiger maakte en dronk
toen, zonder nadenken, een pnnr glazen
hier Weldra voelde hij zich heerlijk, de al
cohol verlamde zijn denkvermogen cn nu
leek zijn toestand hem niet meer zoo eru-
j sllg toe.
Tegen middernacht verlieten de meeste
gasten het lokaal en ook Ewald ging weg.
Een Jongeman bleef aan zijn zijde en stelde
hem met goedgespeelde vriendelijkheid voor
naar Central te gaan. ér was een nieuw pro
gramma en mooie meisjes, voegde hij er aan
tce. Ewald ging met hem mee. alleen maar
omdat hij niet wist wat hl) doen zou en
omdat hij bang was voor de eenzaamheid
van zijn gemeubileerde kamer.
Weldra zat hij met zijn nieuwen kennis,
die zichzelf als Haseloff had voorgesteld,
aan een tafeltje vlak bt) het tooneel. Hij
dronk den een of anderen sterken drank,
dlo door den ander was besteld en zag als
door een nevel het programma Zes, zeer
slnnke, goed gebouwde meisjes, deden ;en
wilden dans en begonnen daarna een py-
ramlde te maken. De slanke getrainde li
chamen trilden van Inspanning toen ein
delijk de pyramlde was gelukt. De toeschou
wers klapten luid en do kapel schalde een
slotaccoord. Ewald applaud lseerde gedach-
tenloos mee. Een oogcnbllk ging het door
zyrij hoofd wat h(j hier eigenlijk deed. waar
om zat hl) hier én keek naar zulke ztn-
looze dingen? Tegelijkertijd voelde hij weer
dat dompe gevoel ln zyn borst, dat hem
den geheclen middag had gekweldneen.
hy wilde er niet meer aan denken. Hij nam
een slok uit zijn glas en voelde ziel» op
nieuw bekoord. Nu begon men met stoelen
te schuiven en allen gingen naar do andé
ren mee naar de zaal. Ewald bleef aan zijn
tafeltje zitten, zijn glas was leeg, maar hij
moest nog meer van dien drank hebben,
de drank die hem deed vergeten. HU nep
een voorbij loopende keUner aan.
Ober. nog een glas van dien rommel
Mijnheer! De kellner verdween met het
glas en nu klonk naast Ewald een parelend
lachje. Zoo Jong en knap en nu al een
drinker!, riep een heldere meisjesstem la
chend. WJ1 Je niet liever met my dan-
Hy keek verbaasd cp. hU begreep niet wte
hem hier „JU" noemde. Ilse was cr niet en
overigens kende hy niemand ln de stad.
Naast hem stond een sler'Jjk meisje ln een
laag uitgesneden avondjapon die vol pail
letten was. Tusschen haar roodc lippen hlcid
zij een zilveren sigarettenpijpje en rookte
met diepe halen.
(Wordt vervolgd
