MRSFOOOTSCKE COIMNT Capitulatie ,op Java vlot verloopen In Godsvertrouwen, alles voor het vaderland DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE GELDERSCHE VALLEI 1 De strijd gestaakt Nieuwe afweergevechten in den Zuidelijken sector ABONNEMENTSPRIJS bij vooruitbetaling: Per weet ...jƒ0.18 Per 3 maanden 2.05 Per post per kwartaal ƒ2.25 Losse nummers 0.06 Adm.: Telel. 5289. Giro 86302. Redactie: TeL 6731. Na 5 u. 6137 ADVERTENTIES bij vooruitbetaling >5S« reneip: u» DINSDAG 10 MAART 1942 HOOFDREDACTEUR: NIC. LAMAN, SOEST. UITG.: N.V. DRUKKERIJ ONNES, vil. BLANKENBERG Zn. DIRECT.: F. HALEWUN 6 PAGINA'S 4 PAGINA'S De voor het Ncderlandsch-Indische leger zoo wanhopige strijd, wel ke zich in zijn laatste stadium op het eiland Java afspeelde, is ten einde; nadat Celebes, Borneo en Su matra, alsmede talrijke kleine eilan den in den gordel van smaragd door de Japansche troepen stormenderhand waren bezet, heeft het Indische op perbevel gisteren onvoorwaardelijk ge capituleerd. Dit bericht, dat wij wisten het reeds aanstonds komen moest, heeft niettemin een schok door het Neder- landsche volk doen gaan; men was op dit bittere oogenblik weliswaar voorbereid, doch het kwam, zooals dat steeds het geval is by treurige ge beurtenissen, toch nog onverwacht. Nu is het dan eindelijk gebeurd: het Imperium, waarop ons volk zöo trotsch was, is ineengestort. Ongeveer negentig dagen heeft Nederlandsch- Indië mogen figureeren in het doo- denspel der Anglo-Amerikaansche im perialisten, toen was zijn rol uitge speeld en ontving het met den val vanBatavia den steek in het hart. Het doek is thans voorgoed gezakt en ons rest nog slechts de droeve ba lans op te maken. Daarbij grijnzen de woorden verblinding, onbekwaam heid en verraad 09s van alle kanten aan. Mateloos was immers de verblin ding der Nederlandsch-Indische re geerders, die niet vermochten in te zien, dat de wereld zich op een keer punt bevindt, dat de kracht van het nieuwe zich niet laat keeren en de historie niet kan worden tegengehou den. Van dezelfde verblinding getuigen ook het krampachtig vasthouden aan de Britsch-Amerikaansche beloften, het ^teunen op den „grooten Amerikaan- schen broer" en het geloof in de on overwinnelijkheid van het thans ver nietigde A.B.C.D.-front. Deze regee- rende kaste in Buitenzorg en hun ge vluchte collega's in Londen hebben niets geleerd uit de lessen van het recente verleden; het Britsche ver raad aan het moederland in 1940, Duinkerken, Kreta en andere histo- 'rische gebeurtenissen, waarbij de Brit sche „trouw" werd gedemonstreerd, zeiden hun niets, zij holden door naar den afgrond. Ontstellend is ook hun onbekwaam heid wanneer zij zich opwerpen als voorvechters voor het democratische kapitalisme en zich daarbij nog hoogst interessant en uitermate belangrijk vinden. Zelfs van de vroegere Pool- sche regeering wonnen de heeren van Buitenzorg het in onbekwaamheid volkomen weerloos, slechts rekenend op de hulp van trouwelooze „bondge- nootfin", verklaarden zij zélf den oor log aan een' jong, energiek volle, dat niets liever wilde dan met hen in vrede te leven Van verraad getuigt het Britsch- Amerikaansche optreden. De hulp, welke Londen en Washington plech tig hadden beloofd en die zelfs door Nederlandsch-Indië was betaald, bleef uit. De noodkreten van Van Mook en Van Kieffens vonden geen gehoor, doch men overlaadde generaal Ter Poorten met adviezen inderdaad, de „goede" raad was duur! Verder nam men in het Anglo-Amerikaansche kamp Nederlandsch-Indië genadiglijk op als „gelijkberechtigde" bondgenoot welk een eeren generaal Wa- vell vestigde zich als opperbevelheb ber in Bandoeng. Toen nu de Japan ners op Java landden, vertrok de En- gelschman en droeg hij zijn taak op aan de Nederlanders. In zijn haast vond deze officier, die uit het echte Britsche hout is gesneden, toch nog even den tijd om zijn „beste wenschen voor de Indische bevolking" uit te spreken Ook van Amerikaansche zijde pleeg de men verraad; admiraal Hart ver dween nadat hy de Indische vloot den dood had ingestuurd en den Neder- landsch-lndischen vice-admiraal Hel- frich viel de eer te beurt als zyn op volger te mogen optreden. Deze com mandant-zonder-vloot legde echter zeer spoedig zyn functie neer, omdat „suc cesvolle operaties bij voorbaat waren uitgesloten". Zoo is Nederlandsch-Indië verraden door de „groote democra tieën" en de „Nederlandsche" regee ringen van Londen en Batavia waren tè verblind en tè onbekwaam om het misdadige spel te Soorzien. De stryd is thans gestaakt; het Ne derlandsche volk heeft zijn twee de offer gebracht, het offer, dat evenals het eerste onnoodig was. Daar om weegt ook dit offer zoo ontzaglijk Onderhandelingen hadden plaats op het vliegveld Kalidjati ONGEVEER 100.000 MAN LEGGEN DE WAPENS NEER Het Japansche hoofdkwartier deelde gistermiddag mede, dat de Japansche strijdkrachten, die opereerden tegen de hoofdmacht van den tegenstander in de om geving van Soerabaja en Ban doeng, de strijdkrachten van den tegenstander, bestaande nit 93.000 man Nederlandsch-Indische troe pen en 5000 man Australische, Britsche en Amerikaansche troe pen, op negen Maart te vijftien uur tot onvoorwaardelijke capi tulatie hebben gedwongen. Uit krantenberichten blijkt, dat gene. raal-majoor Pesman, de bevelhebber der Nederlandsche troepen te Ban doeng, acht Maart om half "vier des ochtends het verzoek der Nederlandsche troepen tot staking van de vijandelijk heden heeft overgebracht. Pesman, die vergezeld was van ver scheiden leden van zijn staf, toen hy het Japansche hoofdkwartier te velde na derde, onderhandelde met den bevel hebber der Japanners, die Bandoeng aanvielen. De officieele onderhandelin gen over den wapenstilstand begonnen te middernacht en waren kort daarop ten einde. Tevens werden tijd en plaats bepaald voor een bijeenkomst voor onderhande lingen over de voorwaarden der over gave en wel op het vliegveld Kalidjati. De Japansche opperbevelhebber kwam den achtsten 's-middags om drie upr op Kalidjati aan, desgelijks de Ne- landsche gouverneur-generaal, Jhr. mr. dr. Tjarda van Starkenborgh Stachou- wer en de chef van den Nederlandschen generalen staf, generaal Ter Poorten, met vier leidende officieren. De eenige grondslag, waarop de Ja pansche opperbevelhebber wilde onder handelen, was, algeheele, onvoorwaar delijke overgave. De Nederlanders aan. vaardden deze eischen en beloofden per radio last te geven tot het staken der vij andelij kheden. Inlusschen waren de Japanners den zwaar en grijpt het ons zoo diep aan. Bijna twee jaar geledenvielen onze zonen noodeloos op de Grebbe-linie en gaven zij him leven voor de ver dediging der vliegvelden en in de af- geloopen dagen stroomde er noode loos bloed op de slagvelden in de tro pen, waar stoere mannen onze vlag beschermden, welke in wezen door hun eigen regeerders werd omlaag gehaald. Beide malen werd gestreden voor een verloren zaak en in beide gevallen was het offer niet noodig ge weest, wanneer het volk maar leiders had gehad, die zich bewust waren ge weest van hun verantwoordelijkheid voor het volk, wiens vertrouwen zy genoten. Wat het verlies van ons Imperium voor het vaderland beteekent, zal een ieder wel duidelijk zijn geworden, doch wij mogen geenszins blijven stilstaan bij dezen nationalen slag. Nederland moet zich in de komende tijden be zinnen op zijn positie als onderdeel van het nieuwe Europa en in het bijzonder van de Germaansche vol kerengemeenschap. Wij dienen nieuwe wegen te bewandelen en nieuwe le vensruimten te scheppen, nu de oude door het spel van onverantwoordelij ke lieden verloren gingen. Voor ons volk, dat thans werkelijk arm en be rooid is, bestaat er dan nog de kans op een toekomst, Welke het verleden waardig is, want men vergete niet, dat een eensgezind Europa wel dege lijk een taak kan vervullen in over- zeesche gebieden. In de toekomst blijft er nog ruim schoots gelegenheid over ons hiermede bezig te houden, doch voor dit oogen blik past ons slechts een eerbiedig stilzwijgen als eere-saluut voor hen, die hun leven gaven voor de verdedi ging van datgene, dat het voorgeslacht met moeite en offers had opgebouwd. In bloed en tranen is onze roemrijke koloniale geschiedenis begonnen en in bloed en tranen nam zy eeneinde. zevenden, 's ochtends tegen achten, Soerabaja reeds binnengedrongen, waar de eenige Nederlandsche strijd kracht van eenigen omvang, die buiten Bandoeng nog in aanmerking kwam, stond opgesteld. Kort daarop bezetten de Japanners Soerabaja. De capitulatie van de Nederlandsch- Indische, Australische, Britsche en Amerikaansche troepen is, volgens het frontbericht van vandaag van Java, zon- der incidenten verloopen. Het Japansche keizerlijke hoofd kwartier deelt verder m^de, dat luite nant-generaal Hitsji Himamoera opper bevelhebber is van het Japansche ex- peditieleger in Nederlandsch-Indië. Toen in Juni 1940 de Duitsche luchtmacht haar slagen richtte op het Fransche militaire vliegveld Le Bourget, vroeg het Britsche blad de „Times": „Zullen de bar baren het wagen Parijs le bom bardeeren Parys werd niet gebombar deerd, hoewel Frankrijk Duitsch- land den oorlog had verklaard. Parijs werd wèl in Maart '42 ge bombardeerd en nog wel door de R, A. F., hoewel Engeland en Frankrijk „bondgenooten" zyn. Wie zijn nii eigenlijk de barba ren? Engelsche luchtaanvallen EEN MEISJE GEDOOD Zondagavond laat cn in den nacht van Zondag op Maandag jJ. hebben Engelsche vliegtuigen herhaalde ma len boven Nederlandsch grondgebied gevlogen. Door neergeworpen brisant en brandbommen leden woonhuizen op verschillende plaatsen lichte scha de. Bij deze aanvallen is een meisje om het leven gekomen. Een persoon werd ernstig en een andere licht ge wond. RADIODIENST DER N.S.B. Bij de hoofdafdeeling propaganda van het hoofdkwartier der N.S.B. is on langs opgericht een dienst radio. Tot hoofd van dezen dienst is benoemd de heer L. G. Wybrands Marcussen, re portageleider en hoofd van de afdeeling staatspolitiek van den Nederlandschen Omroep. Nieuwe slachtoffers te Parijs De laatste 48 uur zijn uit de puin- h.oopen in de Parysche voorstad, die het hevigst door de Britsche bommen is geteisterd, nieuwe slachtoffers te voor schijn gehaald. In een ineengestorten kelder trof men drie jonge meisjes aan, die elkander in de armen hielden. Voor deze slachtoffers i3 vanochtend een rouwdienst gehouden in' tegen woordigheid van den staatssecretaris van Arbeid, Bélin, als vertegenwoordi ger van Pétain. YON PAPEN NAAR BERLIJN In de Wilhelmstrasse werd op een desbetreffende vraag verklaard, dat de Duitsche ambassadeur te Ankara, von Papen, in den loop van deze week te Berlyn wordt verwacht voor het uit brengen van een rapport. RADIO-REDE VAN MUSSERT OVER NED.-INDIë WIJ GELOOVEN AAN DE .iERRUZENIS, OMDAT ONS VOLK IN MELLIOENEN EERLIJKE, WERKZAME, FATSOENLIJKEN EN BEGAAFDE WERKERS, EEN VOLK MET EEN GROOTE TRADITIE EN EEN SCHAT VAN ERVARING EN BEKWAAM HEID, TE GOED IS OM TE GRONDE TE GAAN. LAAT IEDER NEDERLANDER NU ZIJN PLICHT DOEN De leider der N.S.B. heeft hedenmiddag om 13 uur over beide zenders de volgende rede uitgesproken. Volksgenooten: De negende Maart 1942 zal voor immer met een zwarte kool geschreven staan in het bock der geschiedenis ,van ons volk, de vlag rood-wit-blauw werd in Indië gestreken, zooals eens meer dan honderd jaar geleden, toen Indië be zet werd door Engeland. Nu is geheel Indië bezet door Japan. Op den zevenden December verklaarde Japan den oorlog aan Engeland cn Amerika. Op den achtsten December verklaarde koningin Wilhelmina den oor log aan Japan. Deze oorlogsverklaring werd door Japan eerst terzijde gelegd en uitdrukkelijk weed door den Japanschen minister-president medegedeeld, dat alleen Engeland en Amerika vijanden waren. Dat beviel Engeland niet en het eischte Nederlandsche vliegers en marine voor de verdediging van Singa pore. Deze hulp werd verleend. Eerst op den negentienden December sloeg Japan terug door het bombardement van Pontianak. Dag aan dag hebben wij hier in het moederland, zoo goed als ons dat in de gegeven omstandigheden mogelijk was, de krijgsverrichtingen in Iadië gevolgd. ■Het zal u gegaan zijn als mij, het was alsof zich een greep gelegd had om ons hart en het bloed daaruit meer en meer werd weggedrukt. Het pijnlijkst zal dit geweest zijn voor hen, die hun leven in Indië hebben doorgebracht en voor wie de Indische plaatsnamen gekoppeld zijn aan vele herinneringen. Een onaf gebroken reeks van hopelooze verdedi gingsacties: Tarakan, Minahassa, Band- jermasin, Makassar, Ambon, Palem- bang, Bali, slag in de Java-Zee, slag in de straat Lombok, Reabar.g, Bantam, Batavia, Soerabaya, Bandoeng. Het ein de, de overgave, de volledige bezetting. De marine, de luchtmacht, het leger, zij hebben zich tot het uiterste gegeven, zonder eenige kans op succes. Duizen den zullen gesneuveld of gewond ter neer liggen of met de aan flarden ge schoten oorlogsschepen zijn onderge gaan. Zonen van ons volk, bloed van ons bloed, dat geofferd werd. Wij be grijpen de bekommernis van hen, die verwanten hebben in Indië. Zij hunke ren naar berichten uit Indië. Zal de ver binding nu hersteld worden, zullen wij elkander weer kunnen bereiken, wij Nederlanders hier en aan den overkant? Ik heb hier nu voor gepleit, daar waar men wellicht invloed ten goede zal kun nen uitoefenen. Het gevoel van verbondenheid met onze volksgenooten is nooit zoo sterk geweest als in deze dagen van gemeen schappelijk lijden. DE RATTEN VERLIETEN ÖET ZINKENDE SCHIP Naast het tot uiting brengen van dit gevoel, moet ik uiting geven aan mijn diepe verachting voor het perfide Al bion. Engeland kon de Vereenigde Sta ten alleen tot den oorlog brengen door in samenwerking met president Roose velt, Japan tot den oorlog te dwingen Dit geschiedde door de economische omsingeling, de boycot, het afsnijden Een telegrafisch overgebrachte foto, welke een indruk geeft van de ver woesting, die te Parijs werd aangericht door den Britscben bomaanval op een arbeiderswijk. HoffmannStapf. van Japan van de grondstoffenvoorzie- ning. Nederlandsch-Indië deed daaraan mede (de vrouw van den Gouverneur- Generaal is een Amerikaansche) op last van de gevluchte zoogenaamde Neder landsche Regeering in Londen, De op hitsing van Nederlandsch-Indië tegen de asmogendheden was grenzenloos. Het vertrouwen, dat Engeland en Ame rika Indië zouden beschermen, was on beperkt. Naast de diep treurige mili taire berichten uit Indië, kwam de voortdurende stroom van betuigingen uit Engeland en Amerika over de ont zaglijke hulp, die onderweg was. Niets dan leugen cn bedrog. Wij hier te lande, wisten dat. Wij hadden het zelfde immers hier medegemaakt in de Meidagen van 1940. Wij wisten wat En gelsche hulp in werkelijkheid was, n.l. ISO man in IJmuidcn geland om de slui zen van IJmuiden te vernielen èn de petroleum tanks in Amsterdam in brand te steken en dan snel er van door te gaan. Wij wisten dus, dat die aan Indië iederen dag weer beloofde hulp niet zou komen opdagen, dan in den per soon van den generaal Wavell met een handvol militairen om orders tot ver nietiging van eigendommen te geven en dan snel er van door te gaan. Zoo ge schiedde het ook. De ratten verlieten het zinkende schip en onze mannen gin gen door hun leven te geven voor een verloren zaak. ONS STANDPUNT En tenslotte onze gevoelens voor de z.g. Regeering in Londen, die Japan den oorlog verklaarde. Nemen wij voor hen aan, het allerbeste wat wij aannemen kunnen, n.l. dat het geen schobbejak ken en geen misdadigers zijn, maar dat het alleen maar zijn, zwakke, onnoozele halzen, die, nadat zij hier in de Mei-da gen hadden ondervonden hoe En.geland hen in den steek liet, die wisten hoe Polen, Noorwegen. Frankrijk en Grie kenland in den steek gelaten warOn, toch in onbegrensd vertrouwen op En geland en Amerika. Indië in den oorlog joegen. Zl" voor vertolg pag 3. BOLSJEWISTEN VERLO REN IN TWEE DAGEN 62 PANTSERWAGENS Duitschland strijdt voor Europa Hoofdkwartier van den Führer, 9 Maart. Het opperbevel van de Weermacht maakt bekend: „In den Zuidelijken sector van het Oostelijk front zijn nieuwe zware afweergevechten aan den gang. Ook in de overige sectoren van het front zette de vijand zijn vergeefsche aanvallen voort. Eigen aanvalsac- tics leverden plaatselijke successen op. Bij luchtaanvallen op vijandelijke ravitailleeringslinics werden al leen in het Waldai-gefcied 36 transporttreinen zwaar getroffen. Ge vechtsvliegtuigen plaatsten tijdens nachtelijke aanvallen op Rybinsk bomtrcffers van het zwaarste kaliber op de vliegtuigfabriek aldaar. In de periode van zes tot acht Maart, verloren de bolsjewisten 62 pantserwagens. In Noord-Afrika werden Britsche verkenningstroepen teruggeslagen. Doeltreffende luchtaanvallen waren vooral gericht op de havenwerken van Tobroek. Op het vliegvell Gamboct werden vier Britsche vliegtui gen op den grond vernield. Vijandelijke vliegvelden op Malta werden overdag cn 's nachts ge bombardeerd. In den strijd tegen Groot-Brittannië werden in den afgeloopen nacht havengebieden aan de Humber cn de Tyne met brand- cn brisantbom men bestookt. Duitsche jagers vernietigden aan de Engelsche Zuidkust zes versperringsballons en schoten met de boordwapens een klein koop vaardijschip in brand. Bij aanvallen van de Britsche luchtmacht op de bezette gebieden ln het Westen, o.a. ook op Parijs, werden gisteren overdag in luchtgevech ten en door de luchtdoelartillerie acht vijandelijke vliegtuigen neerge schoten. Britsche bommenwerpers vielen in den nacht op negen Maart eukele plaatsen in West-Duitschland aan. De burgerbevolking leed ge ringe verliezen. Verscheidene openbare gebouwen werden beschadigd. Vier, der aanvallende vliegtuigen werden neergeschoten. Gevechten rond Charkov, Taganrog en Stalino Naar van Duitsche militaire zijde verluidt, heeft de vijand den achtsten Maart in het gebied ten Oosten en Zui den van Charkov zijn aanvallen verder naar het Zuiden uitgebreid tot het ten Oosten van Taganrog en Stalino loo- pende front. Niettegenstaande de vijand ter sterk te van vier tot zes divisies aanviel, kon den alle aanvallen in zware gevechten, gedeeltelijk oök in- tegenaanvallen, worden afgeslagen. Tijdelijk gelukte het den vijand, met stprken steun van artillerie, plaatselijk de Duitsche stel lingen binnen te dringen. Door een vastbesloten tegenaanval werd echter de voornaamste* gevechtslinie spoedig weer hersteld. Verder naar het Noorden heeft de vijand, eveneens onder geconcentreerd artillerievuur en met steun van vliegers en pantserwagens, de Duitsche stellin gen aangevallen. Alle aanvallen wer den onder gebruikmaking van Stukas met goed gevolg afgeslagen. Aan het front in het Donetzgebied deden Duitsche gevechtsvliegtuigen en Stuka's een bolsjewistischen pantser- aanval mislukken. Tijdens aanvallen op ravitailleeringswegen werd een benzine opslagplaats tot ontploffing gebracht. TREINBOTSING IN' AMERIKA 60 Dooden- Volgens een United-PressÈericht uit New York zijn by een ernstig spoor wegongeluk bij Cranby (Missouri) on geveer 60 personen om het leven geko men. Twee treinen zyn in volle vaart op elkaar gebotst, waardoor de wagons in eikaar schoven. Onder de puinhoo- pen liggen nog talrijke doodc-n en ge wonden. Volgens hetzelfde bericht wordt mel ding gemaakt van een ander ernstig on geluk in Sehr.a (Noord Carolina), waar een met munitie en handgranaten ge laden vrachtauto met een andere auto in botsing is gekomen. De vraci lajto geraakte in brand en de heelc lading ontplofte. Hierdoor werden zeven per- sanei. gedood en 60 gewond. DE VLUCHT VAN VAN MOOK Naar aanleiding van het feit, dat van Mook en de overige leden der Ncd. Indische regeering zich per vliegtuig van Bandoeng naar Adelaide hebben begeven, wordt in politieke kringen te Berlijn geconstateerd, dat met deze vlucht naar Australië niet slechts in militair, maar ook in politiek opzicht over het lot onzer ovcrzeesche bezit tingen is beslist. De luitenant-gouver neur zoo constateert men. volgt hier mede het voorbeeld der regecring in Den Haag. toen deze naar Engeland dei) wijk nam. Naar de Britsche nieuwsdienst uit Melbourne meldt, is van Mook in ge zelschap van hooge Nederlandsch-In dische ambtenaren, onder wie de op perbevelhebber der Nederlandr.cb-Indi- sche luchtstrijdkrachten, generaal L. H. van Ojien. per vliegtuig uit Ade laide te Melbourne aangekomen. Nieuwe functie voor admiraal Stark Bevelhebber Amerikaansche strijd krachten in Europeesche wateren. Volgens een speciaal Engelsch be richt uit Washington is admiraal Stark benoemd tot bevelhebber der „Ame rikaansche zeestrydkrachten in de Europeesche wateren". Admiraal Stark zal zich binnenkort naar Londen begeven, teneinde vice- admiraal Ghormley af te lossen, die thans dc in rang oudste Amerikaan sche marine-officier is. Admiraal King, de opperbevelhebber der Amerikaan sche vloot, zal tevens de taak van chef der vleotopcraties op zich nemen, welke taak tot dusver bij admiraal Stark berustte. Vice-admircal Ghorin- iey zal eer. post ter zee krijgen: voor dien zal hij tijdelijk in Washington een taak te %'crrichlen hebben. ÜE VEKD'JISTEKIKG Verplicht te veMuistpri'i, 10 Mri. 19.3-5 tot 11 Mrt 8 T> u. Maan 10 Mrt. 4.36. onder 11 Mrt. 13 29

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1942 | | pagina 1