DE ZWARTE HANDEL
in onze provincie
RENOVATUM
HUMQEES
2
AWERSFOORTSCHE COURANT ZATERDAG 2 MEI 1942
OPSPORINGSDIENST GRIJPT
KRACHTIG IN
De rechercheurs van den opsporings
dienst voor de Prysbehcersching in de
provincie Utrecht zitten niet stil. In de
drie maanden, dat zij thans met hun
werkzaamheden de bestrijding der
prijsopdrijving bezig zijn hebben zij
al verscheidene handelaren, die hun
eigen beurs belangrijker vonden dan
het algemeen belang een proces-verbaal
gegeven; diverse centra van den zwar
ten handel werden aangetast en uitge
roeid.
Korten tijd geleden wisten twee der
rechercheurs een partij van 10.000 si
garen, welke ech waarde hadden van
twee tot tien cent per stuk, doch ver
handeld werden voor 35 en 45 cent ner
stuk, te achterhalen en inslag te no
men. Zij waren dc partij in Utrecht op
het spoor gekomen. Via allerlei kron
kelwegen bereikten zij de party echter
in Eindhoven, waar in samenwerking
met de Eindhovensehe politie tot arre
statie der betrokkenen en tot inbeslag-
me der sigaren kon worden overgegaan.
Voorts wisten enkele rechercheurs
een partij van plm. 1520 paar schoenen
van allerhande soort e i e:i maten. vel
kc voor 23.50 en f 18.50 per p2ar \v r-
den aangeboden, te achterhalen in het
schofcif ïcentrum Woelwijk. Bij deren
clandos'.ionen handel waren verschei
dene z.g. thuiswerkers betrokken.
Tr jsop.'r jvers in Utrecht
en Amersfoort.
De hardste klappen werden echter
san den zwarten handel toegebracht in
tie stad Utrecht oï in do on.middellij «te
omgeving daarvan In Utrecht zelf w rJ
ren complot v.n zewr.lien prysopdrij-
vers. die groet:; partijen leverpastei
wijn, banden, rijwielen en motorfietsen
hadden r.pgcrh-gcn om deze met woe
kerwinsten door te verkoopen, ontmas
kerd. De uitiocpers hiervan werden in
Amersfoort, Vleuten, Driebergen.
Zeist en Barncveld gevonden. Bij het
rader onderzoek bleek, dat met'name
met de wijn ernstig v.as geknoeid en
hetgeen als wijn van goede kwaliteit
werd aangeboden voor 4.50 en' f 5
per fl'-rch een brouwsel was, waai
zich behalve wijn van zeer slechte
kwaliteit, limonadesiroop, water en in
ferieure kwaliteit alcohol bevond.
Complot te Zeist.
Te Zeist wisten de rechercheurs een
.•oï: ;:!ot van niet minder dan 21 man
onschadelijk tv maken. 850 K.G. peul
vruchten, 32.50 kg. koffie, 200 fbsschen
wijn, 40 kg. kaas, 20 kg. volle melkpoc-
20 paar dameskousen, 3000 sigaren
en 1900 pak. s shag was de voorraad,
waarme V- de ..handelaren" hun prak
tijken uitoefenden. De prijzen waren
ƒ4.50 voor een kg. peulvruchten; ƒ34.-
voor een pond koffie; 6.25 vcor een
fl.P'.h zeer slechte en ernstig versneden
wijn; ƒ3.30 roor een kg, kaas; i'0.03 tot
0.85 voor Vet) s:-gaar; en f 2.'C5 voor
een pakje shag (banderollcprijs 16 et.)
en 5.75 tot 6.25 voor een paar kou
sen.
Het merkwaardigste was echter, dat
bovendien door de rechercheurs een
flinke hoeveelheid zilveren teeken- en
pasmunt in beslag werd genomen n.l.
155 zilveren guldens, 15 rijksdaalders,
15 halve guldens. 510 dubbeltjes en 310
kwartjes- Dit geld werd te koop aange
boden voor 1.28 per zilveren gulden.
Een zilveren rijksdaalder kostte dus
ƒ3.20; een dubbeltje ruim 12Vs cent.
Tenslotte is enkele dagen geleden te
Utrecht een partij van 26 rijwielen in
beslag genomen: z.g. nieuwe en ge
bruikte, welke respectievelijk verkocht
werden voor f *250en ƒ300.en
125.en 150.—. Bij nader onderzoek
bleken de nieuwe rijwielen eveneens
gebruikte te zijn, welke echter handig
opgeknapt waren. De gemis'delde waar
de der rijwielen bedroeg 30.-.
Uit bovenstaande blijkt wel, dat de
rechercheurs der prysbehcersching niet
stil hebben gezeten en men er van ver
zekerd kan zijn dat zij niet op hun lau
weren zullen gaan rusten.
Plaats voor de ouderen
Ons arbeidsbestel is nog verre van
geordend en levert menigen werker stof
tot gerechtvaart'i;;de klachten. Vooral
de wat oudere werker moet, ofschoon
een in alle opzichten volwaardige kracht
zijnde, maar al te vaak ervaren, dat
de jonge snuiters hen op zij dringen.
Daarin verbetering te brengen is een
gewichtig gemeenschapsbelang Want
alleen een wel geordend arbeidsbestel
biedt mogelijkheden tot het scheppen
van een goede bestaanszekerheid voor
allen.
Het is dan ook in hooge mate wen-
sehelyk, dat de oudere en gehuwde vol
waardige arbeider, voor wien thans zoo
menigmaal de poorten van het bedrijfs
leven gesloten blijven, opnieuw wordt
ingcscbrkeld. Dat. kan 3]leen indien de
jongeren en ongchuwden hem hun
plaats inruimen.
Dit is onontbeerlijk, wil de oudere en
gehuwde volwaardige arbeider weder
om de plaats in het Nederlandsche be
drijfsleven innemen, waarop deze recht
heeft Daarbij moet verschuiving van
werkloosheid natuurlijk worden ver
meden. Ook hierin is voorzien.
In Duitschland wacht den vrijgeko
men jeugdigen arbeidskrachten een loo-
nende en aantrekkelijke werkkring.
Dus: Jongen en ongehuwden voor.
Vraagt inlichtingen bij het Geweste
lijk Arbeidsbureau of een zijner bij
kantoren "over de mogelijkheden, die
het nieuwe sociale Duilscltiand U biedt.
LOONEN IN DE
VLEESCmVAREN INDUSTRIE
Blijkens de Staatscourant heeft het
College van Rijksbemiddelaars mini-
mumloonen vastgesteld voor de werk
nemers in de vleeschwaren- en vleesch-
conserven-industrie.
Daartoe zijn de gemeenten in Neder
land ingedeeld in twee klassen, Voor
ongeschoolde werknemers van 25 jaar
en ouder geldt in gemeente-klasse I een
minimum-uurloon van 44 cent, in ge
meente-klasse II van 42 cent. Vcor ge
schoolde werknemers zijn deze bedra
gen resp. 51 cent en 49 cent. Voor ge
oefende werknemers geldt tenminste
hel loon der ongeschoolden.
Echter is de werkgever bevoegd, hun
loon in gemeente-klasse I te verhoo-
gen lot 47 cent, in gemeente-klasse II
tot 46 cent.
Tot heden bestond in deze industrie
een door het College van Rijksbemid
delaars goedgekeurde regeling, die
slechts gold voor de leden der werk
geversorganisatie, en met lagere loonen
dan thans door het college bindend zijn
vastgesteld.
Wilt allen nu de Winterhulp gedenken
Opdat zij velen nieuwe vreugd kan
-[schenken.
Prol »-!erms Niel. He bekende Duitsche componist v«n soldatenliederen e
mar? '-i geeft deze week verschillende concerten in ons la.id met het muziek
corps van den Rijksarbeidsdienst. Een foto tijdens de uitvoering te Heerier
Stapf Mo'-Pa» Holland 1
UeA/zjeJce/f
[f U. tegens
op practische voorwaarden bij'
0.40 per 1000.-
per halfjaar.
Vlotte schaderegeling
Maximum-omslag: 5 maal de
half jaar lijksche voorschotpremie.
Aigem. Onderling Waarborg Genootschap
Amsterdam. Singel 202(8 - Tel. 36626-3221S
De zeepdistributle
Het is reeds vaak gezegd, maar het
kan niet genoeg worden herhaald: distri
butiebescheiden zyn waardepapieren.
Waardepapieren ontleenen hun waarde
aan de aanwezige dekking en onze dis
tributie-kaarten maken hierop geen uit-
voncjering. Gelukkig mag worden ge
constateerd,, dat zjj tot nog toe steeds
„gthonoreerd" konden worden, d.w.z.
dat inderdaad datgene waar zij recht op
gaveu, ook verkrijgbaar was. Een bui
tenstaander kan zich echter nauwelijks
voorstellen hoeveel moeite het met zich
brengt te zongen dat de vereischte „dek
king" steeds overal tijdig voorhanden is.
Wie daar even over nadenkt moet ech
ter wel beseffen, dat he^ niet te ver
wonderen is, dat er zich zoo nu en dan
moeilijkheden, voordoen, bijv. tengevol
ge van trarssport-moeilijkheden door
een langdurige vorstperiode zooals wij
die dezen win fier hebben beleefd Het is
dan een enkele maal noodig, dat de gel
digheidsduur van bepaalde bonnen ver
lengd moet warden of dat een gedane
belofte niet zoo- spoedig kan worden in
gelost als men verwacht had.
Zoo is dat thatis het geval bij de dis
tributie van zeep en zeepproducten. Er
zijn nog velen, die zeepbonnen in hun
bezit hebben, die in Februari reeds gel
dig waren, doch waarop zij geen zeep
kondeh koopen.
Ter geruststelling wordt van officieele
zijde medegedeeld, dat op alle zeepbon
nen, die op het oogenblik geldig zijn,
t. w, no. 211, 228 en 272 tegen zeep of
zeepproducten zeep zal kunnen worden
gekocht. Wel moet hierbij worden op
gemerkt, dat men genoegen zal moeten
nemen met hetgeen de winkelier voor
handen heeft. Vooral huishoudzeep is
schaarsch. Het is dus niet uitgesloten,
dat b.v. met toiletzeep of zeepjoedp-
genoegen genomen moet worden. Noch
tans kan er op worden gerekend, dat in
ieder geval op elk van de hierboven ge
noemde bonnen geleverd zal kunnen
worden. Mén beware daarom de nog in
zijn bezit zijnde bonnen zorgvuldig.
DE HUUR VAN LANDHUISJES
Evenals het vorig jaar zal ook in het
komende seizoen een groot aantal per
sonen. die vroeger gewoon waren hun
vacantie in het buitenland door te bren
gen of te kampeeren, een landhuisje
of een eenvoudig gemeubileerd buiten
verblijfje willen huren.
De gemachtigde voor de prijzen ves
tigt er nadrukkelijk de aandacht op,
dat volgens het huurprijsbesluit 1940,
dat ook van toepassing is op gemeubi
leerde huizen of gedeelten daarvan, het
verhoogen van huren boven het peil
van 9 Mei 1940 is verboden. Het is dus
niet geoorloofd de huren van landhuis
jes e.d. in verband met de te verwach
ten groote vraag te verhoogen.
Dezelfde bepalingen dienen eveneens
in acht te worden genomen bij den
seizoenverhuur van bootenhuizen cn
bergplaatsen.
WANTOESTANDEN.
„Wantoestanden, zooals deze in dit
heele land bestaan, zijn ongetwijfeld op
den geheelen aardbodem niet te vin
den", zoo schrijft S.S-man Jozef L. Düc-
ker.
Wantoestanden, zooals er nergens op
de wereld worden aangetroffen, ziedaar
de resultaten van het Sovjet-misdadi-
gersbewind. Hoe de burgers het in de
gebieden maken, die reeds aan de klau
wen der Sovjets ontrukt zijn laat zich
daarom wel indenken. Onnoemelijk veel
is daar te helpen.
Laat de Nederlandsche hulpexpeditie
daaraan medewerken.
Steunt daarom de Nederlandsche Am
bulance en stort een bijdrage op giro
rekening
87600
Nederlandsche Ambulance
Koninginnegracht 22 - 's Gravenhage
I Freiherr von Richthofen
11892 - 2 Mei -1942
„DE ROODE DUIVEL"
Op twee Mei werd te Breslau een
man geboren die tijdens den
vorigen wereldoorlog Duitsch-
land's meest gevreesde jachtvlie-
ger is geworden en wiens naam
ook thans nog voortleeft in eer.
nieuw gevormd Von Richthofen
eskader.
Kort en stralend, als een opvlam
mende meteoor, is de de loopbaan van
ritmeester Freiherr Manfred von
Richthofen geweest. Op twee Mei 1892
te Breslau uit een oud Silezisch ge
slacht geboren, was hy bij het uit
breken van den wereldoorlog officier
bij een Uhlanenregiment. Na in Polen
en Frankrijk gevochten te hebben,
ging hij toen de strijd tot een loop
gravenoorlog verstarde in Mei 1935
tot het luchtwapen over, daar naar zijn
meening slechts bij dit wapen voor hem
nog de kans bestond om zijn krachten
ten volle te kunnen ontplooien.
Als waarnemer werd hij toegevoegd
aan den vlieger graaf Hoick, die als
een bijzonder dappei officier bekend
stond. In dezen tijd schoot von Richt
hofen zijn eerste vliegtuig neer, kwam
echter weldra tot het inzicht, dat hy
zelf vliegenier moest worden. Opnieuw
ging by in onleiding en reeds in April
1916 behaalde von Richthofen zijn eer
ste zelfstandig behaalde overwinning
boven het fort Douamont. Enkele we
ken later werd hy bij het beroemde
jachteskader Bölcke geplaatst, wiens
stelregel: Den vijand opzoeken, rus
tig richten, snel en zeker salvo's ont
wijken, spoedig de zijne werd. Von
Richthofen legde er steeds den nadruk
op, dat slechts de wil tot den aanval
de overwinning bracht gn niét het be-
heerschen van vliegkunstjeST
Toen Bölcke sneuvelde werd von
Richthofen zijn opvolger en verwierf in
den herfst van 1916 de hoogste Duit
sche onderscheiding. Pour le mérite.
Spoedig was zijn felrood geverfde ma
chine de schrik van zijn vijanden. „De
roode Duivel" werd hij door hen ge
noemd. Terwijl de\ geallieerden een
hoogen prijs op zijn hoofd zetten, de
den reeds legenden om hem de rónde.
Snel namen zijn overwinningen toe, 50,
75, 80 vliegtuigen schoot hy af.
Maar von Richthofen was niet slechts
een uitmuntende jachtvlieger. hij was
ook een leider in den vollen zin van het
woord, een leermeester van zijn eska
der. de grondlegger van een nieuwe
taktiek. Daarbij bleef hij steeds de
eenvoudige officier, die hij altijd ge
weest was, slechts door daden wilde hij
een voobeeld zijn. Foto's uit dien tijd
toonen hem zooals hij was. zyn jong,
scherpgesneden gelaat weerspiegelde
de diepe ernst waarmede hy bezield
was.
Op 21 April 1918 vond hy tijdens een
achtervolging bij Vaux sur Somme den
i,„i ->nod. De «""illieerden bezoraden
hem, die altijd ridderlijk gestreden had.
een eervolle begrafenis. Duitsclijpnd
heeft hem nimmer vergeten. Ook nu
bestaat een jachteskader von Richtho
fen. die de roemrijke tradities voort
zet. V.P.B.)
SPORTNIEUWS
AMERSFOORT I—VOGEL D
Aan de Buijs Ballotstraat speelt
„Amersfoort" Zondag tegen Vogel II.
Indien zij volledig uitkomen kan er wel
een puntje in Amersfoort blijven.
HANDBAL
A.A.V.-PROGRAMMA
Het competitie-programma voor A.A.V.
luidt:
Dames le klasse;
A.A.V.Attila.
Heeren le klasse:
Sport Vereent 3A.A.V. I.
CRAKEN
COMPETITIE „STICHT EN GOOI".
Van de Wedstrijden, die gespeeld
worden in de Competitie van de af dee
ling „Sticht en Gooi" van de Nederland
sche Sschaakbond zijn nog bekend;
2e Klasse B: Amersfoort 2En Pas
sant 1. 55. En Passant 1A.S.V.A. 1,
4V2—554.
3e KI. A: Soest 3Ons Genoegen 1,
28. En Passant 2Amersfoort 3, 55.
De totale uitslagen zyn nu:
le Klasse A: 1. Bussum 2 met 8 Wed
strijdpunten, 2. Amersfoort 1 met 7,
3. Bussum 3 met 5, 4. Hilversum 2 met
4, 5. Soest 1 met 4, en 6. De Pion 1 (Hil
versum) met 2 punten.
Bussum 2 is kampioen en de Pion 1
(Hilv.) speelt degradatie. 2e Klasse B:
1. Amersfoort 1 met 4, 2. En Passant 1
met 3, 3. R.K. Pion 1 (Amf.) met 3 en
4. A.S.V.A. 1 met 2 wedstrijdpunten.
Amersfoort 1 is kampioen en A.S.V.A. 1
speelt degradatie.
3e Klasse A: 1, 2 en 3 zijn Amersf.-3,
Ons Genoegen 1 en En Pasant 2 met elk
7 wedstrijdpunten en opvolgend 35, 29
en 28J4 bordpunten. Dan volgen: R.K.
Pion 2 (Amf.) met 4, A.S.V.A. 2 met 3
en Soest 3 met 2 wedstrijdpunten.
De eerste 3 spelen een halve competi
tie om de eerste plaats.
Distributie van aardewerk
DRIE SOORTEN SPECIALE
VERGUNNINGEN
De Secretaris-generaal van het .De
partement van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart maakt bekend, dat met
ingang van 1 Mei 1942 een aanvang
zal worden gemaakt met de distributie
van van aardewerk of porselein ver
vaardigde tafel-, thee- en ontbijtser
viezen. platte, diepe, dessert- en ont
bijtborden, koppen met schotels (oor-
goed), losse koppen en kommetjes,
melk- en roomkannetjes, gedekte
schotels (dekschalen) vleeschschotels
(ronde en ovale), vischsrhotels (ron
de en ovale), losse schalen, soepterri
nes, sauskommen, saladebakken, zuur-
sclialen, theepotten, koffiekannen, sui
kerpotten, botervloten, broodschalen
melkkannen, melkbekers en nesten
schalen.
Van 1 Mei 1942 af mogen deze arti
kelen slechts tegen afgifte van geldige
distributiebescheiden worden gekocht,
verkocht en afgeleverd. Voorloopig zul
len slechts serviezen en we lin gevallen
van eerste inrichting en huwelijk en
van totaal verlies ten gevolge van
brand of oorlogsgeweld worden be
schikbaar gtsteld. Binnenkort zullen
nadere mededeelingen worden gepu
bliceerd betreffende de beschikbaar
stelling van de overige hierboven ge
noemde artikelen.
Ten behoeve van degenen, die in het
huwelijk tred enof om een andere reden
voor het eerst een huishouding gaan
inrichten en van hen. wier inboedel ten
gevolge van totale bradn of oorlogs
geweld verloren is gegaan, zullen de
distributiediensten speciale vergunnin
gen afceven.
Er zijn drie soorten speciale vergun
ningen ontworpen:
a) Eén voor een tafelservies, be
staande uit soepterrine, gedekte scho
tel of 2 gedekte schotels zonder soep
terrine en voorts uit 1 slabak, 1 saus
kom, 1 vleeschschaal. 4 diepe borden.
4 platte borden en 4 dessertbordjes, of,
indien dit servies niet verkrijgbaar is,
of niet gewenscht wordt, uit: 1 nest
schalen. 4e diepe borden, 4 platte bor
den, en 4 dessertbordjes.
b) Een voor een ontbijtservies be
staande uit ontbijtbordjes, 1 brood-
schaal. 1 botervloot en 2 zuurschaal-
tjes, of, indien dit servies niet ver
krijgbaar is of niet gewenscht wordt
uit: 6 ontbijtbordjes, 1 meiKkan en 2
melkbekers.
c) Een voor een theeservies bestaan
de uit 1 theepot, 1 melkkannetje, 1 sui-
kemot, 6 koppen, 6 schotels en 1 kof
fiepot met filter.
De bovenstaande hoeveelheden wor
den verstrekt voor een gezin, bestaan
de uit hoogstens vier personen. Voor
grootere gezinnen kan een aanvulling
worden gegeven.
Het is voorts niet geoorloofd de hier
boven genoemde aantallen en artikelen
te wijzigen, zoodat men de serviezen
in de standaardsamenstelline moet be
trekken.
Voor nadere bijzonderheden welke
voor detaillisten van belang zijn. wordt
verwezen naar de desbetreffende offi
cieele publicatie.
HOE DE BRITTEN GEWONDE
KRIJGSGEVANGENEN BEHANDELEN
WEINIG ETEN EN GEEN DEKKING.
De met het hospitaalschip „Gradisca"
in Italië aangekomen gewonden, die in
Engelsche krijgsgevangenschap hebben
verkeerd, verklaarden omtrent de be
handeling, die hun ten deel is gevallen
in Engelsche gevangenenkampen, dat zij
in Egypte zeer slecht en in Palestina
matig behandeld zijn. Ieder artikel van
de Geneefsche Conventie is door de En-
gelschen systematisch overtreden, zoo
wel wat de voeding der gevangenen als
hun moreele behandeling betreft. Een
eerste luitenant-vlieger, Armanino, die
bij zijn vlucht boven Malta zwaar ge
wond met zijn valscherm uit een bran
dend toestel was gesprongen en in zee
was neergekomen, meldt omtrent de be
handeling, die hij van de Engelschen
heeft ondergaan onder meer, dat hij
eerst was verhoord en vervolgens naar
een lazaret op Malta was gebracht, waar
de medische behandeling was begonnen.
Ondanks zijn nog steeds zeer slechten
gezondheidstoestand, was hij op een
oorlogschip naar Egypte gebracht.
Ofschoon men hem beloofd had hem
naar een hospitaal te zenden, had men
hem in een concentratiekamp opgeslo
ten. Ondanks de koude en liet ongezon
de Egyptische klimaat bestond de voe
ding slechts uit rijst en linzen. De ge
wonden hadden zonder dekens in ten
ten op den grond moeten slapen, een
tijdlang zelfs zonder stroozakken.
Door de slechte behandeling was zijn
gezondheidstoestand verergerd. Des
ondanks was hij van het eene concen
tratiekamp naar het andere cn van het
eene lazaret naar het andere gebracht,
zonder dat hem een behoorlijke behan
deling ten deel was gevallen. Vooral
schandalig was het verhoor geweest, dat
gevangen genomen Italiaansche vlie
gerofficieren moesten ondergaan. Zij
werden aftonderlijk opgesloten, voort
durend met mishandelingen bedreigd,
door spionneS omringd en steeds weer
verhoord.
WAT IN EEN VESTZAK ZAT
De chauffeur van een vrachtauto, die
in de Valkenburgerstraal te Amsterdam
zijn leeren vest in den auto had laten
liggen, en zich enkele minuten had ver
wijderd, moest bij zijn terugkeer tot de
onaangename ontdekking komen, dat
zijn vest intusschen was verdwenen en
met het vest ruim 2300 aan bankpa
pier, alsmede eenige distributie-beschei
den, welke daarin waren opgeborgen.
KUNST EN LETTEREN
EMDL VON SAUER GESTORVEN.
Te Weenen is vry plotseling de 50-
jarige pianist prof. Emil von Sauer
overleden, Ridder von Sauer was een
leerling van Franz Liszt en heeft gedu
rende 60 jaar als een der belangrijkste
pianisten van den tegenwoordigen tijd
concerten gegeven. Tot in de laatste
maanden van zijn rijk-gevulde leven
waren zijn pianoavonden in binnen- en
buitenland een muzikaal genot, waar
steeds de grootste belangstelling voor
bestond. Von Sauer is ook op den voor
grond getreden als componist van
pianowerken en als schrijver van een
bundel memoires „Meine Welt".
RADIO-PROGRAMMA'S
ZONDAG 3 MEI 1942.
Hilversum I, 415,o M.
8.00 Gram.muz. 8.15 De zm van het boer
zijn. 3 30 Gram.muz. 9.00 BNO: Nieuwsber.
9.15 Eigen opnamen. 9.55 Gram.muz. 10 15
Zondagmorgen zonder zorgen. 11.30 De stem
der S.S. 11.45 Neerlands stem van het Oost
front. 12.00 BNO: Nieuwsber. en populair
actueel praatje. 12.15 Gevraagde platen. 12.40
ült Berlijn: Het Duitsche Volksconcert. 14.00
Amusementsorkest en solist. 14 30 Reporta
ge. 15.10 Zang met pianobegeleiding. 15 30
,.Für jcden etwas", radiopotpourri. 16.40 Re
portage, 17.00 Zondagmiddagcabaret. 17.45
BNO: Sportuitslagen en Oostlandpraatje,
18.00 Reportage over de Demonstratie van
den Nederlandschen Arbeidsdienst op Hout-
rust te -s-Gravenhage. 18.20 Sport van den
dag. 18.50 BNO: Nieuwsber. 19.10 Viool, cel
lo en plano. (Vanaf 20.15 alleen voor de Ra
dio-Centrales). 20.15 Zang met pianobege
leiding 20.40 Klarinet, cello, plano en gram.
muz. Ca. 21.25 Gramjnuziek. 21.45 BNO:
Nieuwsber. 22.00 BNO: Militair overzicht.
22.10 Gram.muz. 22,45 Dansmuziek (gr.pl.).
23.15—24.00 Gram.muz.
Hilversum 301,5 M.
8,00 Gewijde muziek (opn. en gr.pl.), 8 30
Gram.muz. 9.00 BNO: Nieuwsber. 9.15 Luis
terspet: Do Elk op de Brink. 9.45 Gram.muz.
10.00 Voor den kerkgang klinkt de lofzang
(opn 10.30 Studiodlenst. 11.45 Psalmen en
geestelijke liederen (opn.). 12.01 BNO:
Nieuwsber. en populair actueel praatje. 12.15
Sollstenconcert. 12.45 Een soldaat spreekt
tot do jeugd. 13.00 Gram .muz. 13.05 Neder-
landsch Verbond voor Slbbebunde: „Wie en
wat waren onze voorouders". 13.20 Gerard
van Krevelen en zijn orkest en soliste. 14.00
Nederlandsche schrijvers spreken over eigen
werk. 14.20 Omroep-Symphon te-Orkest, so
list ey zang met pianobegeleiding. 16.00 B\)
den 180-sten terugkeer van den geboortedag
van Joh. Gottlieb Christian Flchte. 1820
Planovoordracht. 17.00 Duitsche taalcursus.
17.25 Gram.muz. 17.30 Voordracht. ;7.50 Ftir
Jeden etwas, radiopotpourri. 18.30 In Hol
land staat een huls. klankbeeld. 19.00 Bert
van Dintcren en zijn orkest. 19.30 BNO:
Nieuwsber. 19.40 Spiegel van den dag. 19.5C
BNO: Militair weekoverzicht 20.00 BNO: En
gelsche uitzending: ..Dutch News Reel".
(Voor de Radio-Centrales: Orkest Malando
en solist). (Vanaf 20.15 alleen voor de Ra
dio-Centrales die over een lijnverbinding
met de studio beschikken). 20.45 Do 1001
Nachtzangers en het orkest van Klaas van
Beeck (opn.). 21.15 Bert van Dlnteren en'
zijn orkest. 21.45 BNO: Nieuwsber. 22.00—
22.10 Gram.muz.
MAANDAG 4 MEI 1942.
Hilversum I, 415,5 M.
6.45 Grtm.muz. 6.50 Ochtendgymn. 7 00
Gram.muz. 7.45 Ochtendgymn. 7.55 Gram.
muz, 8.00 BNO: Nieuwsber. 8.15 Gram.muz.
9.15 Voor de hulsvrouw. 9.20 Gram.muziek.
10.15 Gerard van Krevelen en zijn orkest en
sollsto (opn.). 11.00 Voor de kleuters. 11.20
Ensemble Jack der Kinderen en solist. 12.00
Het Arnhemsche Strijkkwartet en plano.
13.40 Almanak. 12,45 BNO: Nieuws- cn econ.
bcr. 13.00 Actueel nieuws voor boer en tuin
der. 13.15 Planovoordracht. 14 00 De Melo-
dlsten, soliste en gram.muz. 15.00 Voor de
vrouw. 15.45 Zang met pianobegeleiding.
1600 Bijbellezing. 16.20 Zang met pianobe
geleiding. 10.45 Voor de jeugd. 17.15 BNO:
Nieuws-, econ. en beursber. 17.30 Frans
Wouters en zijn orkest. 18.00 Lnndmans Lust.
18.30 Frans Wouters en zijn orkest. 18.50
BNO: ^jleuwsber. 19.00 BNO: Internationaal
econ. praatje. 19.10 Ulreehtsch Stedelijk Or-
chest en solist. (Vanaf 20.15 alleen voor de
Radio-Centrales, die over een lijnverbinding
met do studio beschikken). 20.15 Gram.muz.
20.35 Utrechtsch Stedelijk Orchest en solist.
21.20 Gram.muz. 21.45 BNO: Nieuwsberich
ten. 22.00 BNO: Politiek praatje. 22.10 U
raadt wat wij draalen. 23.1024.00 Gramo-
foonmuztek.
Hilversum II, 301,5 M.
6.458 15 Zie HilV. I 8 15 Gram.muzlek.
9.15 Klassieke kamermuziek (gr.pl.). 10.00
Morgenwijding. 10.15 Arnhemsche Orkcstver-
eeniglng en solist (opn.). 10.40 Aan do bron.
10.50 Planovoordracht. 11.30 Reportage. 11.40
Nederlandsch Kamerorkest (opn.).-- 12.00
Klaas van Bceck cn zijn orkest. 12 45 BNO:
Nieuws- en econ. ber. 13.00 Amusementsor
kest. solist cn gramanuz. 14.00 Vlooi, plano
en gram muz. 15.00 Bert van Dlnteren en
zijn orkest, 15.45 „Het vierde ongeluk", luls-
terfllts. 16.00 Otto Hendriks en zijn orkest
en orgelspel. 1715 BNO: Nieuws-, econ. en
beursber. 17.30 Duettcnprogramma. 18.00
Omroeporkest. 18.30 Het nieuwe socialisme,
causerie. 18.45 Omroeporkest. 19 15 Politiek
weekpraatje. 19.30 BNO: Nieuwsber. 19.40
Spiegel van .den dag. 19 50 BNO: Frlesch
praatje over actueelo vragen. 20.00 Gram.
muz. (Vanaf 20.15 alleen voor do Radio-Cen
trales. dio over een lijnverbinding met de
studio beschikken). 20.15 Theo Uden Mas-
man en zijn dansorkest. 20.45 Muzikale ac
tualiteiten van de week. 21.00 Gram.muziek.
21.45 BNO: Nieuwsber. 22.00 Gewijde koor
zang (gr.pl.). 22.05—22.10 Avondwijding.
K ElIILLETON
Het huis achter den Dam
naar het Duitsch
LOTTE GUBALKE
17.
Toer. gingen de beide tegenstanders
naar huis. Jochen ging de gelagkamer
binnen, waar Doris ik zat. Zij ving
ieder woord op, dat zi; to hooren kreeg.
Het huis achter den dam werd druk
besproken.
Eén van de boeren wist te vertellen,
dat er meelsporen waren gevonden, die
men had kunnen volgen tot aan de
overkapping.
Een ander sprak vol overtuiging:
„Geen gelegenheid ligt gunstiger, om
waren te halen, dan het huis achter
den dam!"
Den nacht daarop kon Doris den
slaap niet vatten, maar dacht steeds,
von ontzetting, over de gevaren waar
aan Karei zich mogelijk had bloot
gesteld.
Op den avond verwijderde Julie de
kalksporen van de jas van haar broer
en zei;
„Nu is het mijn beurt, door de open
deur te ga in en Jochen's vriendschap
te winnen!"
Dominé Wicnand stond in zijn deflr.
toen Therese Deubner dien eersten dag
op do par-torio kwam werken. Hij
vroeg hoe het haar ging en vol ver
trouwen stortte ze haar hert voor hem
uit on deel ie hem mee hoe ongerust ze
zich eigenlijk maakte over die vriend
schap tusschcn haar boer en August
Laspe.
De dominé had nog nooit gehoord
van dén Sakser; rr r wat hem nu ver
teld werd, beviel hem ook in het ge
heel niet
Hij maakte er Henriëtte deelgenoote
van en haar raad was, dat hij eerst
eens met Grabert zou praten, voor hij
met den schout sprak.
Hij volgde dien raad, maar vond Jo
chen niet thuis. Hij zag echter de open
deur en vroeg zich af, of dit iets goeds
zou hebben te beduiden.
o
Toen Doris voor de open deur in den
tuin stond, keek zij een haar tot nog
toe onbekende wereld binnen. Vervol
gens zette ze haar tocht naar het dorp
voort, met bezwaard gemoed, want
steeds was zij vervuld van de vreese-
lijke verdenking, die rustte op de
Deubners.
Juist op het oogenblik, dat zij «het
huis achter den dam bereikt had, ver
scheen oude Dörle vloekend en schim
pend in de deur. Ze kon de flesch bran
dewijn niet vinden, die Rese waar
schijnlijk verstopt had.
Doris wenschte haar vriendelijk goe
dendag en vroeg naar Karei:
„Is hij altijd nog werkzaam als baan-
arbeider?"
De oude weidde hemelsbreed uit over
de flinkheid van haar kleinzoon en de
slechtheid van de wereld! Dons had al
meer van die buien bijgewoond dat de
vrouw zoo onredelijk werd en zoo ge
weldig kon doorslaan. Ze begreep, dat
er nu toch geen verstandig woord met
haar te redeneeren viel en maakte zich
dus gereed, om weer te vertrekken.
„Neen, blijft u, alsjeblieft, juffrouw
Grabert, en hoort u een oude, verlaten
vrouw een paar minuten aan. Dat ik
zoo ongelukkig en ellendig ben, daar is
niemand anders schuld aan, dan een,
die u na genoeg is: uw moeder!"
Doris keek de oude aan; niet begrij
pend.
„Ja, ja, uw moeder!. Die stierf,
terwijl uw vader zich, zedelijkheidshal-
ve verplicht voelde, zich van u af te
wenden. Van schaamté en verdriet is
zij gestorven. Wat heeft zij u nagela
ten?Een klein bruin moedervlekje
aan den slaap. Dat vermaakte de wilde
Eggenheim aan al zyn nakomelingen,
tot in het tweede geslacht. Toen dit ge
schied was, metselde de oude Grabert
de deur in den muur dicht.' Ja, ja!"..
Dörle Deubner zuchtte en snikte lui
de.
Doris wist niet, of ze waakte, of
droomde. Het was haar. of er, heel uit
de verte, een stem tot haar sprak: een
stem die zij, o, zoo graag ontvlucht was,
als zij maar had gekund!
Zwijgende en doodmoe verliet ze het
huis achter den dam. De oude keek
haar verwonderd na. Meer dan eens
moest zij zich aan een struik vasthou
den. want het pad langs den dam was
smal en glibberig en zij voelde zich
duizelig. De struiken, waar zij dan de
hand naar uitstrekte, waren distels; en
doornen droegen ze ook.
o
Het was Zaterdagavond. K*arel Deub
ner zette zijn werktuigen, die hij den
lieelen dag ijverig had gehanteerd, neer
wischle zich het zweet van het gelaat
en schoot zijn jas aan.
„Je zult je nog doodwerken", zei een
van de kameraden. „Voor wie zwoeg je
toch zoo? Je bent ongetrouwd: je moe
der is daar, waar zij het, volgens den
dominé, „beter zal hebben", en je zus
ter is een sterke deern, die er zich best
doorheen kan slaan! Om je oude groot
moeder, die altijd dronken bij den weg
loopt, noef je je toch ook niet druk te
maken. Laat die ergens in een gesticht
opsluiten en noem zelf een vrouw. Dan
kan je het veel beter hebben!"
„Houd toch op, man! Om mij hoef je
je niet te bekommeren: ik steek over
naar Afrika, zoodra ik het geld voor
den overtocht bijeen heb!"
„Neem dienst als lichtmatroos; dan
kom je zóó over!"
(Wordt vervolgd
