Werken aan de belangen van ons volk
t
rfi j j
MUZIEK, een factor van groote beteekenis
in het cultureele leven van ons volk
AMERSFOORTRCHE COURANT WOENSDAG 24 JUNI 1942
WOUDENBERG SPREEKT VOOR DE BRABANTSCHE ARBEIDERS
„Het is uw plicht, mee te werken aan de
gemeenschapsbelangen van ons volk cn die
belangen gaan u stuk voor stuk aan. want
gijzelt zijt dat volk", aldus de leider van
het N.A.F. tijdens een der bcdrijfsappels,
waar hij gedurende een twecdaagsche toifr-
nee door Noord-Brabant het woord richtte'
tot en temidden van Nedorlandsche fa
brieksarbeiders.
Kijk. dat is nu een van die typische ver
schillen vun het verdwijnende verleden en
het groeionde heden. Woudenberg legt de
gróote sociale problemen voor aan hen,
wlen het direct aangaat, nan de werkers
van Nederland. Wij moeten die problemen
oplossen. In commissies van „captains of
industry" is dat niet mogelijk gebleken. Hij
weet dat uit ondervinding, immers, op zijp
achtste levensjaar was hij reeds in loon-
Is het een wonder, dat een dool der ar
beiders van dc eerste fabriek, waar hij
sprak, de ..Etna", een haardeniabriek te
Breda, aanvanklijk een ietwat teiuggctrok-
ken houding aannamen Is het ecu won
der. dal vele arbeiders, vooral in Brabant,
waar nog zooveel duistere krachten het
nieuwe trachten te ondermijnen, een weinig
„kopschuw" zijn geworden voor koeien met
gouden horens belovende profeten Thans
hebben deze werkers van do „Etna" zich
echter collectief hij het N.A.F. aangemeld,
want Woudenberg voorspelt geenszins een
arbeïdersluilckkerland. maar wijst er na
drukkelijk op, dat Nederland alleen nog
maar een toekomst heeft, wanneer zijn ar
beiders bereid zijn te werken eu nog eens
te werken, om met eerlijken noesten arbeid
*—at zoo jammerlijk ver-
Is dat dan een boodschap, welke te aan
vaarden is, een toekomstbeeld van harden
arbeid Ja want die arbeid, mits geor-;
ganiseerd. in een allerhoogsten vorm. in een
arbeidsfront, waarbij de rechten en plich
ten van den arbeider sociaal verankerd zijn,
zal' den arbeider verheffen van proletariër
tot volwaardig lid der volk—-meenschap.
Zijn arbeid zal dan gebaseerd en bovenal
erkend worden.
Zie. dat ziin nieuwe klanken en de ar
beider; luisteren aandachtig. Zij hoore®. dat
ren hunner tot vertrouwensman van het
N.A.F. is benoemd,
..Uw taak zal zwaar en verantwoorde
lijk. doch dankbaar zijn", zegt Woudenberg
tot een vertrouwensman „Wij stnan voor
de noodzakelljkhoid van cfc vorming ecVer
nieuwe economische en sociale orde. De
nrbcid moest eigen lot in eigen hand ne
men. opdat Nederland straks oen eervolle
plaats zal innemen wclko het krachtens de
erf eigenschappen zijner bewoners toekomt".
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
In de Juni aflevering treffen wij aller
eerst een beschouwing aan „De vesting.1—
plaatsen der Industrie" door Dr A Ol
lendorff, in welke uiteenze.,:ng een wel
zeer op den voorgrond tredend vraagstuk
werdt beschreven.
in de daarop volgende rubriek „Uit do
Nederiandschc Kunstnijverheid" worden
ditmaal'zeer fraaie weefso s laar veren ge
bracht. waarbij verschillede mooie afbeel
dingen zijn gevoegd.
'J. J. Moerman behandelt in 'le rubriek
„Nederland's Groote Mannen" ditöi«53l dtn
grondlegger van de Pii ho. industrie te
Eindhoven nl. dr. G:. 'C.l F .ilii.s.
Daarna volgt een prijsvraag over enkele
wetenswaardigheden van Nederland, voor
de oplossing waarvan tal van fraaie boek
werken als prijzen worden uitgeloofd.
A. C Mantels behandelt „Merkwaardige
tegenstellingen in het groote V.N F -gezin"
in humoristische teekenineen en bijschrif
ten, waarna een afbeelding is opgenomen
van het door dc Vereanlging uit te geven
industrieel gezelschap „Het Rad van Avon
tuur".
H. M. Lugard geeft vervolgens op de van
hem bekende vlotte wijze een uiteenzetting
..Kris Kras", waarin naar voren wordt ge
bracht wat o.a, de Vereeniging. in de maand
Mei tot stand heeft gebracht, waarna Dm.
B. M. Swecrs de aandacht vestigt op de
nieuwe uitgave van d Vereeniging. n.l. de
Industrlckaart van Nederland.
Drs. II A. Mastenbroek geeft ten slotte
een bijdrage getiteld: „Iets over dc ge
boorte van induslriecle bedrijven".
ook^tocTtevréden 2
MELDT U AAN BIJ HET
GEWESTELIJKE-
ARBEIDSBUREAU
De nieuwe gedachte wint veld
Aan het slot van de bijeenkomst wees de
bedrijfsleider der fabriek er cp, dal. in zijn
bedrijf de nieuwe arbeidsgedachte reeds
doorgebroken is en veld wint
Ook aan de jongeren brengt Woudenberg
zijn boodschap. Vooral jongeren hoorden
hem aan in de Nederiandschc Schoenunie
Blok cn Stibbc le Waalwijk. Zijn deze jeug
dige arbeiders en arbeidsters minder be-
Inngri'k dan andere „Neen," zegt Wou
denberg, „wij zijn allen op elkaar aange
wezen en in een goed fupetionneerende be-
driifsgemeenschap is elk raadje, ook het
kleinste, onmisbaar".
Een derde rede houdt de leider van het
N.A.F. in de schoenfabriek Tintur te Waal
wijk. welke bedVIjf hij tevens geheel be
zichtigde.
„Zooals u hier werkt", zegt Woudenberg
tot de arbeiders, „zooals u hier schoenen
maakt, zonder te vragen, of zij voor katho
lieken of niet-katholieken zijn, zoo ook
moeten alle Nedorlandsche arbeiders, onge
acht concessie of politieke schakeering, sa
menwerken in het belang van het Neder-
landsche volk, Daartoe is thans de moge
lijkheid geschapen door een samenbunde-
llnz van krachlen'in het Nedorlandsche Ar
beidsfront".
Comp'ot van Amsterdamschè
fietsendieven ontmaskerd
AANTAL DIEFSTALLEN THANS MET
TWINTIG PER DAG GEDAALD
Dank zij een langdurig en uitgebreid on
derzoek van de rijwiel-centrale van het
hoofdbureau la do Amsterdamsen» politie
oi-in geslaagd, een complot van fietsendie
ven te ontnviskovcn, dat naar ruwe schat
ting zeker ecnlge honderden rijwieldief
stallen heeft gepleegd.
Het onderzoek, dat begin Mc', aanving,
vond zijn oorzaak in de veelvuldige inbra
ken. welke den laat it en lijd den nachts in
rijwielstallingen werden gepleegd cn wnarbt)
steeds eenzelfde methode, nl Inklimming
door een bovenlicht, werd gevolgd. Dit wek
te het vermoeden dat er hier sprake moest
zijn van een complot en reeds wan het re-
ch®rchewerk aanzienlijk gevorderd, toen en
kele weken geleden een mededeelmg bi) de
politio 'binnenkwam van den veldwachter te
Cmleshoek, dat een boer In tl ie plaats don
laatstcn t»jd veel fietsen uit Amsterdam
kreeg toegestuurd. Bdhtga rechercheurs gin
gen er heen cn ontdekten in die omgeving
tal van fietsen, welko in Amsterdam gesto
len bleken to ?.(jn. Do boer werd gearres
teerd eu langzamerhand konden alle leden
van het complot worden achterhaald en ln
arrest worden gesteld.
Ook ln Zevenaar bleek een heler to zit
ten. dlo do gestolen vehikels verkocht.*
In totaal zitten thans twaalf dieren en he
lers achter slot en gjcndel. Ruim dertig
fietsen zijn reeds achterhaald.
Behalve do Inbraken ln stallingen hebben
d« leden van het complot ook langs den weg
ia] van fietsendiefstallen gepleegd
Vooral uit liet feit. dat sinds het onder-
zoel: g.Tande ls, hot aantal rijwieldiefstallen
in de hoofdstad met pl.m. twintig per dag,
li geönald. meent do politie te mogen aflei
den, met do arrestatie van dit complot een
goeden greep to hebben gedaan.
NEDERLANDERS IN DUITSCHLAND
GROET-UITZEN DÏNGEN
Voor de radio enkele woorden spreken
Iets zeggen iot vrouw en kinderen, tot
moeder en tol anderen dié ver weg zijn.
Duitschland stelt zijn zenders regelmatig
Ier beschikking van de arbeiders, die door
middel daarvan hun familie en vrienden
kunnen begroeten.
Och. het wordt in dezen tijd eigenlijk zoo
vanzelfsprekend geacht, dat zulks gebeurd,
maar het is toch wel goed om eens even
vast te stollen, dat het nog niet zoo neel
lang geleden is, dat dergelijke dingen iets
van ccn „sprookje" weg hadden
Wanneer in Duitschland de Nederlanders
voor de microfoon worden gebracht, om
enkele woorden te richten tot hen. die in
het vaderland achterbleven, dan is het voor
hun vaak moeilijk om de juiste woorden te
vinden en heel dikwijls komt hel voor .dat
zij slechts een „dag moeder" kunnen zeg
gen om dan snel een brok In hun keel weg
te slikken.
De map die in verband met de radlo-
groet-uitzendingen een groote populariteit
ccnict is ongetwijfeld Alex de Meester, Hij
is bij de Nederlanders in Duitschland even
min een onbekende als in het vaderland
zelf. Alex de Meester is steeds met groote
Geestdrift in dc weer om den beschikbaren
zendtijd zoo productief mogelijk te maken
cn zooveel mogellik Nederlanders voor de
microfoon te brengen.
Wie hem mccgemaVkt heeft op zijn toch
ten door allo dooien1 van Duitschland. op
zoek naar landgenooten die hun bekenden
in Nederland willen groeten, staat steeds
weer verwonderd over de wijze, waarop hij
de vnak zenuwachtige „sprekers" op hun
gemak weet te brengen.
M»ar nu die „sprekers" zelf" is men nu
in Borliin of in Hamburg, in Keulen of
in Mfmchen: overal zijn altijd veel meer
ge<ïadï"den dan dc zendtijd toelaat,
Als men dan naderhand de gesprekken
boort over rt" uizending. dan voelt men
zoo heel coed, de diepere beteekenis daar
van cn dan kan men" zich voorstellen, d"-t
de Nederlanders in Duitschland met zulk
een groote waardecring spreken over den
Bremenzender
VESTIGINGSVERBOD TE KAMPEN.
De burgemeester van Kampen heeft
besloten ook voor Karnnen een vesfi-
rjingsverbod af te kondigen znoals dit
nndcr meer ook reeds tc Hilversum en
Utrecht is geschied. Voorts besloot dc
burgemeester tol den bouw van ccn
nieuwe brandweerkazerne waarmede
een bedrag van S 17.500 zal zijn ge
moeid.
Er lijn bij de Hilversumsche recherche
aanwijzingen binnengekomen, welke doen
hopen, dal men toch. nog eenig spoor van
oen vermisten knaap Hans vp.n der Poel,
die in het begin dezer maand spoorloos
verdween, zal vinden. Er is nl. dezer dager»
ln de omgeving van het zwembad' Crailo
een vari de banden ontdaan jongensrijwiel
gevonden, dat vermoedelijk van den ver
misten jongen afkomstig is. Bedoeld rijwiel
zou zijn gevonden door een klein meisje,
dat daarvan aan haar ouders kennis gaf,
hoewel door een 60-tal vrijwilligers reeds
eerder die plaats was afgezocht en het rij
wiel toen niet werd aangetroffen. De Com
missaris van Politie verzoekt thans ieder,
die hieromtrent inlichtingen kan verstrek
ken zich ten spoedigste tot hem te wenden.
Inmiddels wordt nog steeds door tallooze
vrijwilligers in de omgeving in bosch en
heide gezocht, o.a. zocht de Arbeidsdienst
enkele dagen met honderd man. Resultaten
boekten deze speurtochten evenwel helaas
niet.
VERLOFGANGERS VAN HET
VRIJWILLIGERSLEGIOEN.
Van tijd tot tijd verschijnen verlof
gangers op. het Hoofdkwaj-tier, Zij ver
tellen ons van hun belevenissen aan
het Oostfront. Het zijn eenvoudige on
opgesmukte verhalen van den strijd te
gen het bolsjewisme, gedaan door ern
stige en vastberaden strijders. Maar
wanneer het gesprek komt op het werk
van ons Verzorgingsfonds, dan worden
onze bezoekers enthousiast, dan wordt
voor een oogenbiik de ernst verbannen
en vernemen wy hoe onze pakketten
ontvangen worden en hoe veel vreugde
deze,zendingen onzen mannen bereiden.
Pakketten uit Holland! Dat is een
tooverwoord aan het front. Dat is een
gebeurtenis! Dan wordt voor een oogen
biik alle zorg vergeten. Landgenoot,
helpt ons dit werk voortzetten en uit
breiden! Stort een flinke bijdrage op
girorekening 432100 t.n. Verzorgings
fonds Vrijwilligerslegioen Nederland,
Koninginnegracht 22 te 's Gyavenhage.
oproep aan solisten
liet muziekgilde van de Nederlandsche
Kultuurkamer, vakgroep solisten mankt be
kend. dat het wil trachten te bewerkstelli
gen, dat de Nederlandsche solisten, die in
staat zijn met een orkest op te treden, ook
zooveel mogelijk door de orkesten worden
uitgenoodigd.
Daartoe wordt hun (haar) in overweging
gegeven, zich schriftelijk tot het muziekgil
de te wenden onder opgave van volledig
solo-repertoire en zoo mogelijk vergezeld
van oorspronkelijke beoordeelingen.
In het bijzonder wordt hun (haar) ver
zocht op te geven, welke Nederlandsche en
nieuwe buitenlandsche werken zij beheer-
sehen, met vermelding van speeltijd en be
zetting, zoo mogelijk met bijvoeging van
persbesprekhigen 'dezer werken.
Zij. die niet tot de regelmatig geëngageer
de solisten bchooren dienen tevens op te
geven, wanneer en waar zij reeds zijn op
getreden.
Alle aanmeldingen met vermelding vfin
adres moeten worden gericht tot het mu
ziekgilde der Nederlandsche Kultuurkamer,
vakgroep solisten, 2e v.d. Boschstraat 44,-j
Den Hhag.
BIJ HET ZWEMMEN VERDRONKEN
Gisteravond ongeveer half tien is de vei
tien jarige Jan Reefs uit Vieriingsbeek in
de Maas bij het zwemmen verdronken. De
jongen, die uit een groot gezin komt, was
de zwemkunst niet voldoende machtig. Kij
had zich builen het zwembad in de Maas
begeven en zonk onmiddellijk weg.
Êr waren slechts enkele zwemmers in de
buurt, onder wie een broer van het slacht
offer, die echter geen van allen voldoende
konden zwemmen en derhalve geen hulp
konden bicden.
Na ongeveer een half uur dreggen is het
lijk opgehaald.
VROUW UIT HET RAAM GEVALLEN
Gisterenochtend ls een 64-jarige bewoon
ster van de Westergasthuisstraat bij het
glazenwas6Chen uit l^c raam van haar op
de 2e verdieping gelegen woning gevallen
op straat terecht gekomen. ZIJ heeft
schedelbreuk* bekomen en la door den G.G.
en G.D. naar het N.I.Z. gebracht, haar toe-
stafid la zorgwekkend.
BUITENLAND
Voedingsvrijheid van Europa
ARBEIDSCONFERENTIE TE BERLIJN
Onder voorzitterschap van den met
de leiding van zaken van den Rijks
minister voor voeding en landbouw be
lasten staatssecretaris Backe is gisteren
in het rijksrainisterie voor de voeding
te Berlijn een eerste arbeidsconferentie
gehouden van de chefs der Duitsche ad
ministraties in de onder Duitsche macht
staande landen buiten Duitschland. Na
uitvoerige uiteenzettingen van staats
secretaris Backe over den voedingstoe
stand van het Duitsche rijk rapporteer
den de verschillende chefs over den toe
stand in hun gèbieden. De rapporten ga
ven algemeen een indrukwekkend beeld
van de productie, reorganisatie en in-
tensifieering in den landbouw, die het
Duitsche initiatief volgens het voor
beeld van den Duitschen productieslag
in alle gebieden terstond ingezet heeft,
om de voedingsvrijheid van Europa tot
stand te brengen. Bij de besprekingen
werd opgehelderd welke maatregelen
op groftd van de oogst verwachtingen
genomen moeten worden om ook in het
vierde oorlogsjaar den wil van Enge
land, Europa uit te hongeren, te doen
mislukken.
GENERAAL WANG VORMT EEN
OOST-AZIATISCII BONDSLEGER
Naar eerst thans wordt vernomen
heeft generaal Wang Tien Hsiang, de
bevelhebber van de 47ste Chineesche
divisie zich den 3en Juni met 5000 man
aan de Japansche troepen overgegeven
ten Oosten van Taming in het Zuidelijk
deel van Hopeh. De 47ste divisie vorm
de het voornaamste bestanddeel van het
leger onder bevel van generaal Soen
Tien Jing.
Intusschen is generaal Wang, naar
vernomen wordt, er in geslaagd den
steun te verkrijger) van 13,000 man
Tsjoengkineesche guerillatroepen in de
omgeving van Taming en heeft hij een
Oost-Aziatisch bondsleger gevormd.
de Nederlandsche bond van zangyereenigingen
slaat een nieuwen beteren koers in
staande landelijke, organisaties zijn ge
handhaafd, ook de gewestelijke groe
peeringen, zij kunnen haar nuttigen
arbeid gewoon blijven voortzetten.
Als eerste en zeer belangrijk punt van
het programma van actie werd door het
bestuur onderkend het ontwerpen van
een goede en billijke voor alle zangver-
eenigingen volgens dezelfde basis gel
dende, regeling der auteursrechten.
Het bestuur heeft dan ook een plan in
studie om in overleg met het N.A.B.
(Nederlandsch Auteursrechtenbureau)
te komen tot een collectief contract,
geldend voor alle zangvereenigingen,
welke overeenkomst door den Nederl.
Bond van Zangvereenigingen met het
N.A.B zal kunnen worden afgesloten.
Landelijke regeling
der zangwedstrijden
Ook op dit gebied is er heel wat te
doen. Wanneer er sprake is van nood
zakelijkheid om te komen tot een goede
ordening, dan is dat zeker wel op het
terrein van het coricourswezen.
In zijn jongste vergadering heeft het
bestuur van den Ned. Bond van Zang-
vereenigingen ook deze vraagstukken
onder oogen gezien en hel. kwam tot de
voor de hand liggende conclusie, dat ook
hier een gelijkluidende landelijke rege
ling zeer gewenscht is ten voordeele
van de ontwikkeling van den koorzang.
De verbeteringen waren aan te bren
gen ten eerste door het jaarlijks vast
stellen van een lijst van juryleden, be
staande uit musici, die hun sporen op
het gebied van het beoordeel en van di
lettantenprestaties inden vorm van
koorzang hebben verdiend.
Nog vele andere onderwerpen, als het
bevorderen van de compositie van goe
de koorwerken het steunen van veree-
nigingen. .die steun behoeven en verdie
nen en het instellen van examens en
opleidingsmogelijkheden voor koorzan
gers. hebben de aandacht van het be
stuur.
REGELING AUTEURSRECHTEN
EN CONCOURSWEZEN
Van overheidswege zijn de zangkoren
steeds vrijwel aan hun lot overgelaten.
Ten hoogste maakte' een gemeente
bestuur eens een vriendelijk en aan
moedigend gebaar en verleende een
subsidie voor de kas, maar erg noodig
vond men dat lang niet overal en de
financiën van de gemeenten moesten er
wel erg florissant bij staan als de ge
meenteraad voetstoots gevraagde gelde
lijke tegemoetkoming toestond. Als er
wat te bezuinigen was dan werd het
eerst het mes gezet in de subsidies van
de vereenigingen, „die muziek maak
ten", want muziek en zang waren
„luxe" en subsidie aan een geitenlok-
vereeniging ging nog altijd voor.
Eindelijk en te langen leste is door
de kentering der tijden de overheid een
anderen koers gaan inslaan en sedert
de oprichting van het Departement van
Volksvoorlichting en Kunsten wordt in
de betreffende kringen der regeering de
muziek niet als een vrijwel overbodige
„luxe" beschouwd, doch als een factor
in het cultureele leven van ons volk,
van groote beteekenis joor het levens
geluk en de levensblijheid van hen, die
gevoelig zijn voor de schoonheid der
muziek.
Daarom staat ook de bevordering der
leekenmuziek op een goede plaats in
het programma. Deze ressorteert onder
de afdeeling volksmuziek van het Mu
ziekgilde.- Op het gebied van den koor
zang is een van de eerste uitingen van
den nieuwen koers de stichting van den
bovengenoemden Nederlandschen bond
van Zangkoren, zooals op het terrein
'der beoefening van de instrumentale
muziek door leeken, de Nederlandsche
bond van Diletlantenorkesten in het
leven geroepen is. De op dit gebied be-
5nder leiding van ir. E. Nimlz is Maandagavond uit 's Gravenhage een Hollandsch
Technisch commando naar het Oosten vertrokken. De plaatsvervangend leider der
N.S.B., Van Geelkerken, was bij het vertrek tegenwoordig
Polygoon-Meijer-Pax Holland m
UITBREIDING VAN TABAKSTEELT
IN DE B ATTISCHE STATEN
In de Baltische staten wordt groote
aandacht besteed aan de uitbreiding
van de tabaksteelt. Dit jaar zal een op
pervlakte van 1320 ha. in de gebieden
Letland, Litauen en Estland met tabak
worden aangeplant op grond van 3500
door de Tabak-Industrie Ostland afge
sloten teeltverdragen. Tot dusver was
slechts in Letland sprake van een re
gelmatige teelt, terwijl in Litauen en
Estland de boeren slechts voor eigen
verbruik tabak aanplantten. Wat het
klimaat betreft, is Litauen het meest
geschik voor aanplant. Volgens de op
gedane ervaring blijkt, dat het best die
planten groeien, welke tot pijp- en si-
garettentabak worden verwerkt. Er zul
len echten ook proeven worden geno
men met andere, betere soorten, ter
wijl tevens aan de teelt van tabaks
zaad aandacht zal worden besteed. Men
neemt aan, dat onder gunstige voor
waarden 12001500 kg. tabaksbladeren
per ha. kunnen worden geoogst, aldus
meldt Europapress uit Reval.
president ortiz
afgetreden
Uit Buenos Aires wordt gemeld, dat
Ortiz, de president der republiek Ar
gentinië, wegens zijn oogziekte is afge
treden.
RECHTSZAKEN
GEDETINEERDE BESTAL MEDE
GEVANGENEN
Het zal niet vaak voorkomen, dat een ge
vangene die ln de gevangenis zijn straf on
dergaat, de gelegenheid krijgt zich opnieuw
aan een strafbaar feit schuldig te maken.
Hiertoe had echter de 38-jarige reclame-ad-
ur B. L., thans zwervende en uit ande-
hoolde gedetineerd in de strafgevan
genis alhier, wel kans gezien. Verd. was
door den directeur van de gevangenis aan
gewezen om behulpzaam te zijn in het
kleedingmagazijn. In dit magazijn worden
de kleeren en andere eigendommen be
waard van gevangenen, wien het dragen
van deze kleeren en het gebruik van de
voorwerpen welke zij hebben meegebracht,
niet is toegestaan. Verd. zag hier de kans
schoon om in deze eigendommen te gras-
len en zich verschillende goederen, die
andere gevangenen, toebehoorden, toe
ie eigenen. Da eisch tegen hem luidde acht
maanden gevangenisstraf met aftrek, waar-
i de uitspraak werd bepaald op 7 Juli.
ONVERBETERLIJKE DIEF KRIJGT
TWEE JAREN GEVANGENISSTRAF
Een zwervende boekhouder, de 42-
jarige L. M., pas uit Veenhuizen ontsla
gen, had zich in het begin van dit jaar
op zijn diverse tochten schuldig ge
maakt aan tal van kleine diefstallen en
inbraken. Hij opereerde o. m. te Bus-
sum, in Den Haag,-Amsterdam en Arn
hem. In Arnhem drong hij o. m. een
kerk en eenige scholen binnen, waar hij
kleine geldsbedragen en voorwerpen,
welke hij verkocht, wegnam.
De man, die reeds zeventien veroor
deelingen achter den rug heeft, werd
overeenkomstig den eisch heden door de
rechtbank te Arnhem tot twee jaar ge
vangenisstraf met aftrek veroordeeld.
VEREENIGING NIET AANGEMELD
Dagvaardingen nietig verklaard
Eenige weken geleden stond voor de
Arnhemsche rechtbank een drietal em
ployés van een Arnhemsche lederwaren-
fabriek terecht omdat geen opgave was
gedaan van de oprichting eener veree
niging. Het betrof hier een contact-com
missie welke de directie van de onder
neming had ingesteld om de ontspan
ning van het personeel te regelen. De
verdachten hadden verklaard dat hier
geen sprake was van een vereeniging in
den zin van do desbetreffende veorde-
ning en dat derhalve geen aangifte be
hoefde te worden gedaan.
De officier had tegen ieder der ver
dachte tien gulden boete subs, tien da
gen hechtenis geëischt, doch de recht
bank heeft heden de dagvaardingen te
gen de drie verdachten nietig verklaard.
KORT NIEUWS
BUITBNLAN»
Oneenighcïd tusschen Britten en Gaul
listen. Na de Britsch-Gaullistische
verschillen van meening, die te Cairo
tot felle Britsche verwijten aan de troe
pen van generaal Koenig hebben geleid,
is ook de verhouding tusschen Britten
en Gaullisten in Syrië en den Libanon
verscherpt. In Aleppo ontstonden hevi
ge gevechten tusschen Britsche en
Gaullistische troepen.
Besprekingen in Egypte. De Egyp
tische premier, Nahas Pasja, heeft vol
gens United Press een bespreking van
bijna twee uur gehad met den Brit-
schen ambassadeur, Sir Miles Lampson,
en den opperbevelhebber der Britsche
troepen in Egypte, lt.-generaal Stone.
Admiraal Cunningham ln New York.
Naar de Engelsche Nieuwsdienst meldt,
is admiraal Cunningham, de leider der
delegatie van de Britsche admiraliteit
voor de Ver. Staten, Dinsdagavond in
New York aangekomen, vanwaar hjj
naar Washington is doorgereisd. Cun
ningham weigerde, eenig commentaar ta
geven over Tobroek,
RADIO-PROGRAMMA'S
DONDERDAG 25 JUNI 1942
Hilversum I, 415,5 DL
0.458.15 Zlo Hilversum I. 8.15 Gramanua.
9.15 Voor da hulsvrouw. 9.20 Gram.muzlek.
9.45 Omroeporkest en solist (opn.). 10.30 u.
Zang met pianobegeleiding en gram muziek.
11.00 Voor do kleuters. 11.20 Viool en clave-
cimbel. 12.00 Frans Wouters en zijn orkest.
12.40 Almanak. 12.45 BNO: Nieuws- én za
kelijke berichten. 13.00 Gerard van Krevelen
en zijn orkest en gram.muzlek. 14.00 Zang,
viool en orgel. 14.30 Kamermuziek (gr.).
15.00 Viool en orgel. 16.30 Voor do zieken.
16.00 Zondag 18 van den Heldelbergschen
Catechismus en Gewijde muziek (opn.). 16 30
Orkest Malando en solist. 17.15 BNO:
Nieuws-, zakelijke- en beursber.17.30 Om
roeporkest. 18.00 Sport en lichamelijke op
voeding. 18.15 Omroeporkest. 18.45 u. BNO:
Nleuwsber. 18 55 BNÓ: De wereldmeening
uit vreemde kranten. 19.05 Gram.muz. 19 25
Omroepsymphonle-orkest en solist. 20.15 u.
Componistensplegel. 20.30 Omroepsymphonle-
orkest. 21.15 Gram.muz. 21.45 BNO: Nieuws
berichten. 22.00 Gram.muz. (Vanaf 22.15 al
leen voor do Radio-Centrales, die over een
lijnverbinding met de studio beschikken).
22.15—24.00 Gram.muz.
Hilversum H, 301,5 M.
6.458.15 Zlo Hilversum i. 8.15 Orgelcon
cert (opn.). 8.40 Arnhemsche Orkestvereeni-
glng (opn.) 9 20 Gratnmuz. 10.00 Morgen
wijding. 10.15 Zutphensch vrouwenkoor (op
namen). 10.40 Voor de plattelandsvrouw.
11.00 Zangplaten. 11.20 Ensemble Rentmees
ter. 12.00 Klaas van Beeck en zyn orkest.
12.45 BNO: Nieuws- en zakelijke berichten.
13.00 Landstand kwartier. 13.15 Otto Hen
driks en zijn orkest en soliste. 13.45 Voor
dracht. 14.00 Bertus van Dlnteren en zijn
orkest en pianospel. 15.00 Voor de vrouw.
15.30 Cello, clavecimbel, plano cn gram.muz.
16.00 Zang met pianobegeleiding en plano-
soll. 16.30 Orgelsoli (gr.), 16.45 Voor de
Jeugd. 17.15 BNO: Nieuws-, zakelijke- en
beursber. 17.30 „Varia", gevarieerd program
ma. 18.30 Lezing .Aziatische havensteden".
1845 Gram.muz. 19.00 Hier w.a. 19.15 Gts-
mofoonmua. 19.30 BNO: Nleuwsber, 19.40 u.
BNO: „Wnt Nederland schrijft". 19.50 Spie
gel van den dag. 20.00 Ernst van 't Hoff ea
zjjn orkest. Als intermezzo: Reportage. 21.00
Causerie „Brandende kwesties". 21.15 Film
en operette. 21.45 BNO: Nleuwsber, 22 00 u.
BNO: Militair overzicht. 22,10 Avondwijding;.
22.15—24.00 Zie Hilversum I.
WIJ VRAGEN UW AANDACHT VOOB:
Ernstige muziek. Het omroep sympho
nic orkest concerteert om 19.25 uur over
Hilversum I, o.l.v. Toon Verhcy. Als gast
treedt op do pianist Willem Andrlessen, dlo
het pianoconcert no. 2 van Brahms ten ge-
hooro brengt.
sport. Van 18.0018 15 uur wordt over
Hilv. 1 een nabeschouwing gegeven over het
boksselzoen.
Cultureele uitzending. De voordracht
kunstenaar Adr. van Hoes herdenkt van
13.45—14.00 uur over Hllv. 2 den Vlaam-
schen dichter Albrecht Rodenbach.
Voor de zieken. Om 15.30 uur brengt
Frans Verleun over Hilv. 1 vreugdestonden
aan slekensponden.
FEUILLETON
DE DOODSBLOEM
door
dr. H. W A N 1 N G
4u.
Ik vond in Lewin bevestigd, wat ik al
wist: dat vergiftiging met digitalis on
der hel masker van een maagdarmca-
tavrh kan vcrloopen en ik vond ook
(wat ik nog niet wist) dat dc beginver-
schyhselen der vergiftiging geheel het
beeld van een belroosaanval kunnen
vertoonen. Het verloop van de storin
gen in den polsslag der kinderen kwam
eveneens geheel overeen met wat ik er
in Lewin over vond, In één woord: bij
lederen regel, dien ik las. werd mijn
overtuiging bevestigd
Evenals echter bij de ontdekking der
beteekenis van het stukje obsidiaan,
volgde op de nu verkregen wetenschap
een gevoel van schrik en afschuw, want
hoe ter wereld was hel mogelijk, dat
iemand zoo intens slecht "icon zijn, om
maatregelen te beramen tot een infa-
men.langzamen moord op twee onschul
dige kinderen, en vooral hoe kon men
er toe komen, zulk een laaghartig mid
del als een langzaam werkend vergif te
kiezen! Meer en meer begon ik te be
seffen, dat ik hier voor één der afschu
welijkste misdrijven stond, die ooit wa
ren voorgekomen, en ook, dat >k nog
heel ver van de ontdekking der misda
digers af was Feitelijk was ik. niette
genstaande mijn vele moeite, nog niet
verder gekomen, dan dat ik had kunnen
vaststellen, dat er werkelijk misdaad in
het spel was!
Zoo behendig hadden boosdoeners
hun maatregelen genomen, dat er de ge-
hcele toewijding van een ervaren spe
cialist voor noodig was. om alleen maar
vast te stellen, dat er opzet in het spel
moest zijn.
Omtrent dader of daders had ik na
tuurlijk nog in het geheel geen vermoe
den, om van beweegredenen maar Ifce-
lomaal niet te spreken.
Het was alles nog duister als de nacht
cn op dat oogenbiik zou ik er graag de
grootste helft van mijn bezittingen voor
over gehad hebben, om, al was het maar
voor een kort oogenbiik, mijn steun en
toeverlaat, mijn Korwar bij me te heb
ben. Hij zou mijn duisternis kunnen
verlichten! Nu 1 echter moest ik alleen
handelen en de allereerste vraag, dievik
aan mezelf ter beantwoording voorlegde,
was: Op welke wijze is het vergif aan
de kinderen toegediend?
De beantwoording van die vraag was
van het allergrootste belang, want niet
alleen was zjj noodig voor de opsporing
van den dader, maar niet minder had ik
er behoefte aan om zoo noodig mijn di
agnose door bewijsvoering kracht bij te
zetten..
Nu zijn van digitalis verscheidene
praeparaten in den handel, die het go-
neesmiddel in geconcentreerden vorm
bevatten en het zou inderdaad mogelijk
zijn om dagelijksch, althans zeer vaak,
een kleine hoeveelheid daarvan aan het
voedsel toe te voegen. In dit geval moest
echter de moordenaarshand dagelijks
zich over het voedsel kunnen uitstrek
ken. De moordenaar moest dus in de
eerste plaats ongeveer dagelijks aanwe?
zig zijn en ook (dit was een gewichtig'
punt) bekend zijn met de namen cn
eigenschappen der geconcentreerde di
gi talispraeparaten, die door de fabrie
ken van allerlei patenlnamen voorzien
zijn!
Nu bevindt zich het werkzame be
standdeel van het vingerhoedskruid
hoofdzakelijk in de bladeren en het was
dus ook wel mogelijk dat de moorde
naar gebruik gemaakt had van de plant
zelf, die gemakkelijk genoeg te verkrij
gen is, daar zij op vele plaatsen in het
wild groeit. In dit geval zou eveneens
dagelijks een hoeveelheid der bladeren
aan het voedsel moeten zijn toegevoegd,
tenzij de moordenaar zich bediend had
van gedroogde bladeren en daarvan in
één keer een groote hoeveelheid had
toegevoegd aan één of ayder voedsel,
waarvan dagelijks gebruik wordt ge
maakt. Welk voedsel zou daarvoor in
aanmerking komen? Ik ging eens na,
welk voedsel ikzelf er voor uitzoeken
zou, als ik de onmenschelijk wreede op
dracht zou moeten uitvoeren. Hierop be
dacht ik me geen oogenbiik: ik zou na
tuurlijk Ihee nemen, omdat de gedroog
de en fijngesneden theebladeren zich
uitstekend laten mengen met fijngesne
den droge digitalisbladeren..
En laat ik nu maar direct zeggen,
dat ik geen vijf minuten later mijn
huis uitstormde, een auto nam en naar
Passenaar suisde. Mijn eerste vraag
was daar naar de zuster on van deze
vernam ik, dat de thee, die door de
kinderen gebruikt werd, niet de thee
was, die door het hcele gezin werd
gebruikt, maar dat daartoe een apart
busje op de kinderkamer werd gehou
den
Toen ik den vorigen dag nadrukke-"
lijk had gevraagd alles op te noemen,
wat de kinderen hadden gebruikt, had
men er niet aan gedacht, dat de thee
uit een apart busje werd genomen.
Het spreekt vanzelf, dat ik me de
rest van de thee onmiddellijk toeëïgen-
de en ze mee naar Leiden nam, na aan
de zuster te hebben medegedeeld, dat
over een uurtje een ziekenauto uit Lei
den zou komen, om de beide patiëntjes
daarheen te transporteeren.
Wordt vervolgij
