Amsterdam als groentengrossier
2
AMERSFOORTSCHE COURANT
DONDERDAG 8 OCTOBER 1942
Gemeente neemt tijdelijk gesloten bedrijven over
Een der ernstigste feiten op het gebied
van den sluikhandel is wel de knoeierij met
groente en fruit. De prijsopdrijving op dit
gebied heeft tot onvermijdelijk gevolg, dat
de bevolking van de groote steden te wei
nig. vaak zelfs in hot geheel geen groente
kan verkrijgen.
Alle groente, bestemd voor Amsterdam,
rooct worden aangevoerd over de centrale
markt. Als tusschensthakel treedt de gros
sier op, die volgens een bepaald punten
systeem op de velling hier en elders de
groente koopt en weer verkoopt aan den
kleinhandelaar. In de tegenwoordige om
standigheden echter ls dc kleinhandelaar
volkomen afhankelijk van zijn grossier en
hier maken talrijke grossiers schromelijk
misbruik van. door veel hoogere prijzen te
verlangen, dan toegestaan is.
Tot nog toe was hot voor de inspectie
van dc prijsbehcersching zeer moeilijk der
gelijke overtredingen feitelijk vast te stel
len. Immers de grossiers vormden een
kongsi en wee den kleinhandelaar, die een
geval wat wij gerust mogen noemen af
persing. ter kennis van de prijsbeheersching
bracht Hij kon zijn zaak dan wol sluiten,
want geen grossier was vorder bereid, hem
groente te leveren Werd nu een grossier
gestraft met uitsluiting voor een bepaalden
tijd. dan werden zijn punten verdeeld over
enkele andere grossiers, en zijn klanten
(kleinhandelaren) waren gedurende dien
tijd afhankelijk van de gunst dezer gros
siers.
Nu heeft de Inspectie van de prijsbeheer
sching contact gezocht met het gemeente
bestuur van Amsterdam en de volgende re
geling is tot stand gekomen.
Zoodra een grossier wegens prijsopdrij
ving veroordeeld wordt en bij tuchtbeschik-
king gedwongen is zijn zaak voor zes maan
den of een jaar te sluiten, gaan zijn punten
over aan dc gemeente. Deze heeft aan de
centrale markt oen bureau opgericht onder
leiding van een ambtenaar van Marktwe
zen. dat nu voorlocpig als grossier gaat op
treden Dit bureau koopt dus aan dc ver
schillende veilingen <lo groente o£ hc-l fruit,
dat beschikhaar is op de punten van den
gestraften grossier cn verkoopt deze dan
aan de klanten kleinhandelaren van
dien grossier. Vanaf het oogenbiik. dat de
gemeen*^ dus deze grossiersz-aak heeft over
genomen kan de kleinhandelaar er verze
kerd van zijn, regelmatig tegen normale
prijzen van waren voorzien te worden. Het
personeel van den gestraften grossier gaat
tijdelijk over In dienst van het gemeente
lijk bureau. Nn ommekomst van den straf
tijd kan de gestrafte grossier zijn zaak in
den oorsnronkclijken omvang voortzetten,
zoolang hij zich aan de prijsvoorschriftcn
houdt.
Op I October j!. zijn de eerste tuchtbe-
schikkingen volgens dit systeem genomen-
Elf te Amsterdam handelende grossiers zijn
BELEEDIGING DER N.S.B.
ZWAAR GESTRAFT
In de zitting. welke de vrederechter mr.
Vermeulen Woensdag te Alkmaar hield,
moest de Inndnrbeidor K. G. uit Anna Pnu-
low.na terechtstaan. G. had op 5 Juli in een
café te '.Vieringen zich afkeurend over de
N.S.B- uitgelaten en had gezegd, dat in de
oorlogsdagen leden*van deze Beweging op
Nederlandsche soldaten hadden geschoten.
In het café waren twee leden van de
N.SB. aanwezig en dezen vroegen G. of hij.
wat hij zei. kon bewijzen. „Ja" had G. ge
zegd. „dat kan ik".
De beide anderen waren toen de Duitsche
politic gaan halen, doch toen ze met deze
terugkwamen was G. reeds vertrokken.
Vcrdach'e rnf het gevoerde gesprek toe,
maar ontkende le hebben gezegd, dat
N.S.B-ers op Nederlandsche soldaten had
den geschoten. Hij had dat in zijn dienst
tijd ook niet ervaren.
De beide overige café-bezoekers hielden
Bis getuigen vol, dat G. den belccdigenden
zin wel had uitgesproken
De Officier, die het tenlaste gelegde vol
doende bewezen achtte, v.eide het noodlg te
achten, dat met kracht tegen dergelijke
praatjes, als verdachte had verkocht, wordt
opgetreden. Spr. vorderde tegen G. een ge
vangenisstraf voor den tijd van twee maan
den.
De Vrederechter vond, hetgeen G. had
gezegd over de N.S.B., een gemecne leugen,
die, ook om de algcmceno preventie, streng
diende te worden gestraft, Hij veroordeel
de verdachte conform den eisch.
Bij de Duitsche bergjagers In den
Kaukasus. Licht infanteriegeschut in
vuurstelling op de ongewone hoogte
van 4250 meter. Door een kunstmatigen
sneeuwmuur omgeven, kan het door
den vijand niel worden opgemerkt
PK Rieder-Atl-H-P H m
voor zes maanden of een jaar uitgesloten
en op 19 October a.s. gaan hun punten en
daarmede hun geheele bedrijf, personeel
incluis, tijdelijk over aan het gemeentelijk
bureau. Tegen een aantal andere grossiers
zijn nog tutchtbeschikkingen te verwach-
Het spreekt natuurlijk vanzelf, dat nu In
het vervolg tegen kleinhandelaren, die zich
aan prijsopdrijving schuldig maken, ook on
verbiddelijk zal worden opgetreden, daar
zij nu niet meer als excuus kunnen aanvoe
ren, dat zij tot prijsopdrijving gedwongen
worden, omdat zij aan den grossier ook
verhoogde prijzen moeten betalen-
LOONREGELING IN DE
TEXTIELNIJVERHEID
Blijkens de Nederlandsche Staats
courant van 7 October heeft het College
van Rijksbemiddelaars een loonregeling
vastgesteld voor een aantal in de bij
lage tot die regeling met name genoem
de ondernemingen in de textielnijver
heid. Het betreft hier de leden van de
voormalige Roomsch-Katholieke Ver-
eenigmg van werkgevers in de textiel
nijverheid, ten aanzien van wie de toe
passelijkheid van de door hel College
van Rijksbemiddelaars d.d. 19 Decem
ber 1941 vastgestelde minimum-uur
loonregeling de textielindustrie, gelijk
tijdig is uitgezonderd.
De onderwerpelijke regeling, die zich
geheel op de ovengenoemde minimum-
uurloonregeling baseert, doch niet
slechts de ongeschoolde, mannelijke,
maar alle werknemers en werkneem
sters in de onderneming omvat, deelt de
werknemers in drie groepen in. In de
bijlage tot de regeling is een vaklijst
opgenomen, welke de onderscheidene
functies naar gelang van den aard van
het bedrijf, indeelt in de groepen: ge
schoolden, geoefenden en ongeschool
den.
Met betrekking tot de loonen zijn de
gemeenten- ingedeeld in drie klassen. In
de eerste, tweede en derde klasse be
dragen de minimum-uurloonen van ge
schoolde. volwaardige, mannelijke
werknemers van 24 jaar en ouder resp.
49, 45 en 44 cent, voor geschoolde, vol
waardige, vrouwelijke werknemers van
negentien jaar en ouder resp. 2354, 22
en 21 cent. De overeenkomstige loonen
van ongeschoolden zijn 45. 42 en 40 ct.
voor zooverre de mannen, en 2054, ne
gentien en achttien voor wat de vrou
wen betreft.
De loonen van de jongere arbeiders
bedragen verhoudingsgewijze minder.
Boven deze loonen wordt de bestaande
wekelijksche loonbijslag ten volle ge
handhaafd, terwijl in dit verband ga
ranties zijn vastgesteld ten behoeve van
volwaardige; mannelijke werknemers in
den leeftijd van 24 t.m. 60 jaar, ten ge
volge waarvan zoowel de uurwerkers
als "de tariefwerkers tenminste een uur
loon resp. uurinkomen genieten, dat
overeenkomt met de in de minimum-
uurloonregeling in de textielindustrie
d.d. 19 December 1941 vastgelegde nor-
men.
Voorts bevat de regeling bemalingen
omtrent het tarief, hetwelk zoodanig zal
moeten worden gesteld, dat ten minste
zes procent boven de vasgestelde uur
loon en wordt, verdiend.
Dr, ir. A. H. W. Hacke is aangewezen
als instantie bevoegd tot het toestaan
van afwijkingen van bepalingen der re
geling.
Deze regeling treedt in werking met
ingang van de loonweek, waarin Maan
dag 12 October a.s, valt.
Regeling in de brei- cn
sokkenindastrie.
Blijkens dezelfde Staatscourant van
7 October heeft het College van Rijks
bemiddelaars een loonregeling voor de
brei-, tricot-, kousen- en sokkenindus-
trie vastgesteld.
Met betrekking tot de loonen der
werknemers zijn de gemeenten inge
deeld in drie klassen. De loonen van ge
schoolde. volwaardige, mannelijke
werknemers van 24 jaar en ouder be
dragen in de eerste, tweede en derde
gemeenteklasse resp. 56. 54 en 52 cents,
die van ongeschoolden 51. 48 en 48 cents
per uur, terwijl de loonen van jongere
arbeiders verhoudingsgewijze minder
bedragen.
Tevens is een loonregeling voor leer
lingen oDgenomen. welke in een kwar-
taalsgewijze verhooging der loonen
voorziet. De loonen der geschoolde, vol
waardige, vrouwelijke werknemers 'van
21 jaar en ouder bedragen in de drie
gemeenteklassen resp. 29!4. 28',': en 27'
cent. die van ongeschoolden 27' 'i, 25' 'z
en 2554 cents per uur. Ook hier zijn
loonen voor jongere vrouwelijke werk
nemers en een loonregeling voor leer
lingen vastgesteld.
DOODELIJK ONGELUK.
Gistermiddag omstreeks half één wa
ren arbeiders bezig, met behulp van
hijschkraan met grijper een kolenschip
te lossen aan de Laakkade bü het Ca-
landplein te Den Haag. Op een gegeven
oogenbiik is de 55-jarïge W. J. T. in den
grijper bekneld geraakt en op slag ge
dood. Het stoffelijk overschot is naar
het ziekenhuis Zuidwal vervoerd.
Winterhulp Nederland Loterij
1942 heteckont: Winst voer eigen
volk
Pijnen in de
ledematen verdwenen.
dd. 21-1-40
„Sedert jaren leed
a scheuten in
^de ledematen en
pijn in de kniege-
I wrichten, z66 he
vig, dat ik af en
toe een stok gebruiken moest. Reeds na
het gebruik van enkele Ovaaltjes kon
ik des nachts weer slapen en thans na
eenige maanden zijn de pijnen heelemaal
verdwenen en kan ik ondanks mijn 62
Kg. licha
ioopen als vroeger."
Bij rheumatiek, ischias, spit, verkoud
heid, griep, zenuw- en hoofdpijnhelpen
deOvaaltjcs van het Trineral Agentschap.
Deze hebben geen schadelijken Invloed
op hart, maag en darmen. Neem direct de
proef 1 Origineele verpakking van 20
tabletten slechts 60 ets. In alle apotheken
en drogisterijen verkrijgbaar.
Trlntral Agintschsp. Xistaukada 373, AmtUrdam
Adv.
LAD OG A-MEER
Het Weermachtbericht vertelde ons
van een nieuwen vernietigingsslag aan
het Ladogameer, waarbij de vijand van
Europa weer zeven divisies verloor. Zoo
brengen het Duitsche leger en zijn
bondgenooten Stalin slag op slag toe en
zij zullen hiermede voortgaan totdat
het bolsjewisme met wortel en tak is
uitgeroeid. Eens zal de tijd komen, dat
ook de meest halsstarrige Nederlander
zal moeten erkennen, dat hij alles te
danken heeft aan de mannen, die nu
hun leven inzetten om Europa en dus
ook ons land te behoeden voor den on
dergang.
Gij" landgenoot, die dit nu reeds weet,
helpt ons, onze Oostfrontstrijders zoo
goed mogelijk te verzorgen. Maakt het
ons mogelijk steeds meer pakketten
naar het Oostfront te verzenden. Ons
gironummer weet u: dat is 4 32 1 00
t.n. Verzorgingsfonds Vrijwilligersle
gioen „Nederland", Koninginnegracht
22 te 's-Gravenhage.
MORPHINE BEREID UIT KAF
VAN BLAU YYMAANZA AD
In de geneeskunde wordt als pijnstil
lend middel morphine gebruikt, dat als
zoodanig onovertroffen is en door de
artsen als onvervangbaar wordt be
schouwd. Het voornemen bestaat om
thans ook in ons land morphine te be
reiden uit liet kaf van het blauwmaan-
zaad. In de zaaddoozen van dit oliehou
dende gewas komt, nadat het zaad er
door dorsching uit is verwijderd, n.l.
nog een zeer geringe hoeveelheid van.
het alkaloid morphine voor. Dit jaar
zal voor het eerst het kaf van den bin-,
nenlandschen blauwmaanzaadoogst voort
de bereiding van morphine worden ge
bruikt. Aan het Rijksbureau voor ge
nees- en verbandmiddelen is vergun
ning verleend tot het koopen en ontL
vangen van dit kaf. In ds provincie*'
Groningen, Friesland, Noord-Holland,
Zuid-Holland, Zeeland en Noord-Bra
bant zijn daartoe commissionairs aan
gesteld. In de overige provincies kal
het kaf niet worden verzameld.
In een officieele publicatie, die na
dere bijzonderheden voor de telers e.d.
inhoudt, dringt het Bedrijfschap voor
hooi, stroo en ruwvoeder op medewer
king van alle betrokkenen aan. Kort
heidshalve zij naar bedoelde publicatie
verwezen.
SPORTNIEUWS
Waar eenheid heerscht,
kan sport gedijen
Nepiunus wint den tweekamp
tegen A.Z. en P.C.
„Waar eenheid heerscht. kan sport ge
dijen" schreven wij de vorige week by de
Inleiding van ons verslag over den twee
kamp tusschen A Z en P.C. en Neptunus
en ook gisterenavond bleek weer overdutdo-
ïyk, wat een goede samenwerking tot stand
kan brengen. Het Sportfondsen bad was tjok
vol en het publiek toonde zich buitenge
woon enthousiast over de verrichtingen der
leden van belde plaatselijke clubs, die zich
tot het uiterste hebben gegeven In een
sportleven kamp. Vooral het nummer 10 x
SO M. estafette vrye slag heeren was buiten
gewoon spannend. Neptunus zegevierde 'bij
na op alle nummers en won ook dtt num
mer. Vooral de Neptunus-dames hebben zich
dapper geweerd. Dank zij de uitstekende
geluidsinstallatie kon het publiek de num
mers goed volgen en ook de organisatie was
dezen avond pulk ln orde. Br ls geen wan
klank gehoord en dit zwemfestijn behoort
tot een van de besten welke wij hebben bij
gewoond. De heer Spoel, die aan den voor
zitter van Neptunus, den heer Van Zwol.
do prijzen uitreikte, merkte terecht op. dat
deze tweekamp tusschen belde vereenlgln-
gen uitstekend ls geslaagd en de zwemsport
ln onze stad. vooral uit propagandistisch
oogpunt, een stuk vooruit heeft gebracht.
Do uitslagen lulden:
50 M. rugslag meisjes tot 15 Jaar: 1. D.
Hulsman (A) 523 sec.; 2. J. Engel (N) 54.8
sec.
50 M. vrye slag Jongens tot 15 Jaar: 1. J.
Rosier <N> 34.8 sec.. 2. R. Bloemendaal (N)
38.5 sec 3. G. MosteTd <A) 36 8 sec.
50 M. schoolslag meisjes t.m. 15 Jaar
1. N. v. Mlerlo (N) 51.8 sec,. 2. O. Mont-
frans (A) 60.2 6ee., 3. T. v. Doodewcerd (A)
60.4 sec.
50 M. vrije slag dames: 1. H. Klein Esslnk
(N) 41.2 sec.. 2. S. Holsteljn (N) 41.2 sec
3. N. Monsma (A) 41.8 sec4. J. Toledo (A)
41.8 sec.
50 M. schoolslag heeren: 1. G, v. Hout (N)
41 sec., 2. J. Wlgtenbroek (N) 42 sec., 3.
Bouma (Al 43 sec.
60 M. rugslag dames: 1. Mevr. Meijer (A)
48 sec.. 2. N. Vonk (N) 49 sec., 3. B. Kuiper
(N) 49,3 sec.
100 M. vrije slag dames: 1. R. Klashorst
IN) 1.20.5. 2. L. Lagerwaard (A) 1313, 8.
3. Kolfschoten (N) 124.
100 M. rugslag dames: 1. I. de Gans (N)
1259.
100 M. schoolslag heeren: 1. E. Gerritsen
(A) 1.30.8, 2. T. kuiper (N) 1.34.6, 3. W.
v. d. Sande (A) 1.35.
3x50 M. pers. wisselslag heeren: 1. J.
Rühl (A) 2 min. 8 sec., 2. W. Dekkers N)
2 min. 14 sec., 3. G. v. Woudenberg (N)
2 min. 21.3 sec.
5 x 50 M. estafette Jongens t.m. 15 Jaar:
1. Neptunus, 3 min. 10 sec.; 2. A.Z. ep P.C.,
3 min. 43 sec.
Wisselslag estafette dames: 1. Neptunus I
2 min. 0.4 sec., 2. Neptunus II 2 min. 11
sec.. 3. A.Z. en P.C. I 2 min. 11.2 sec.
10x50 M. estafette rrlje slag heeren:
1. Neptunus I 5 min. 303 sec.. 2. A.Z. en
P.C. I 5 min. 35.8 sec.
4x100 M. estafette vrije slag dames:
1. Nepiunus. 5 min. 39.2 sec.
Puntentelling.
Adsplranten: 1. Neptunus 6235 p.. 2. A.Z.
en P.C. 680.7 p.
Dames: 1. Neptunus 2047,8 p.. 2. A.Z. en
P.C. 2153.2 p.
Heeren: 1. Neptunus 1757.8 p.. 2. A.Z. en
P.C. 1784.8 p.
De polowcdstrUden.
De ontmoeting tusschen A.Z. en P.C.-da-
mesNeptunus-dames. welke de vorige
week plaats vond werd door de Neptunus-
dames met 41 gewonnen.
De hoeren van A.Z. en P.C. hebben gis
terenavond revanche genomen en zegevier
den over de Neptunus-heercn met 72.
Vormeldon wij tenslotte dat gisterenavond
de wedstrijden werden bygewoond door den
heer Zuurlagc, voorzitter van de
eenlglng Star te Utrecht.
EEN KASTDEUR GING PLOTSELING OPEN...
En nu sluit de deur der gevangenis zich
bieden", zeide hij, „en als u dat niet
doet, is het een bewijs van slapheid.
Wanneer zij u vragen om iemand neer
te schieten, dan zult u zich wel wach
ten, maar aLs er wat te verdienen valt
met knoeien, dan doet u dat. Als u bon
nen had gekocht voor uw gezin, was
het wat anders geweest, maar dit is een
omvangrijke zwendel, En vandaag be
gint u met bonnenzwendel en morgen
wordt het diefstaL"
De Officier vond een vrijheidstraf
dan ook noodzakelijk en eischte tegen
den 39-jarigen walknecht M. H. en den
56-jarigen betonwerker C. W. een week
gevangenisstraf ieder. Tegen den 51-ja-
rigen betonwerker F. vaij O., die boven
dien twee stamkaarten in pand had ge
nomen van een vrouw, die in geldnood
zat en verder een ketelpak had inge
ruild tegen 75 aardappelbonnen, eischte
de Officier, die hier het bewijs geleverd
vond, dat men verder glijdt, wanneer
eenmaal de eerste stap is gezet op het
pad van de distributieknoeierij, twee
maanden gevangenisstraf met aftrek
van voorarrest.
De Economische rechter vonniste
conform.
De 28-jarige filmexploitant J. F., die
boter-, kaas-, suiker-, jam- en peul
vruchtenbonnen had gekocht, met het
doel erin te handelen, werd veroordeeld
tot twee maanden gevangenisstraf met
aftrek van drie weken voorarrest. Te
gen hem had de Officier drie maanden
geëischt.
Drie mannen, die enkele honderden
broodbonnen hadden gekocht, moesten
zich gisteren voor den economischen
rechter, mr. Westhoff, te Amsterdam
veran twoorden.
Het was op 7 Mei van dit jaar ge
beurd, dat deze mannen werden aange
sproken door twee vrouwen, die een
verhaal vertelden over een bakker, die
broodbonnen tekort kwam en daardoor
in moeilijkheden zou geraken. De vrou
wen vroegen nu of de mannen niet een
paar honderd bonnen konden leveren.
De mannen waren niet in het bezit van
bonnen, maar voor een handeltje wa
ren ze wel te vinden. Zij kochten sa
men op het Waterlooplein honderd
strooken tegen f 3.70 per strook en gin
gen daarmee naar het adres, dat de
vrouwen hadden opgegeven. Toen zij
zaken wilden gaan doen, kwam er ech-
ter eensklaps een kink in den kabel.
Tot grooten schrik van de mannen ging
er een kastdeur in de kamer open en
er verscheen een politieman, die beslag
op de bonnen legde en proces-verbaal
opmaakte. Het bleek, dat de vrouwen
een strijd tegen den bonnenzwendel
waren begonnen en de drie mannen er
in hadden laten loopen.
Voor den Economischen rechter laak
ten de verdachten nu de handelwijze
van de vrouwen en zij beriepen zich op
de omstandigheid, dat zij waren verleid
door deze moderne Eva's.'Maar de Of
ficier van Justitie, mr. P. 's Jacob, vond
dat geen verontschuldiging. „U moet
aan de verleiding weerstand kunnen
SCHAATSENRIJDEN
Keuring voor schaatsers
DEELNEMERS AAN ELFSTEDEN
TOCHT DIENEN MEDISCH
GOEDGEKEURD TE ZIJN
In een buitengewone algemeene vergade
ring van den Ned. Schaatsenrljdersbond
werd een nieuw wedstrydreglemcnt behan
deld. waarin voor de eerste maal een hoofd
stuk is Ingeruimd voor het toerisme. Hier
in worden tal van belangryke aangelegenhe
den geregeld, waarvan die deelen, welke be
trekking hebben op den Prtesehen Elfsteden
tocht zeker do gewichtigste mogen worden
genoemd.
In de eerste plaats wordt een onder-
scheld gemaakt tusschen amateurs en be-
roepsryders, die ln den vervolge ln aparte
klassen moeten starten. Voor belde groepen
kunnen echter slechts eereprljzen ln den
vorm van medailles worden uitgeloofd. Een
tweede paragraaf regelt de belangrijke ma
terie der sportkeuring. Elke deelnemer aan
den wedstrijd zal een bewys van llchameiy-
ke geschiktheid moeten overleggen, ver
strekt door een medicus of het ln de plaats
van Inwoning van den deelnemer gevestigde
medisch bureau op het daarvoor bestemde
formulier van de Federatie van bureaux
voor medische sportkeuring ln Nederland,
wanrblj de datum der keuring ten minste
een maand moet liggen voor den dag vap
den elfstedenwedstrljd en het bewijs na
1 September van denzelfden winter afgege
ven dient to zijn. Met betrekking tot den
tocht ls bepaald dat alle vrouwen en de hee--
ren boven de 40 Jaar een soortgelijk bewys
dienen te overleggen.
Ten aanzien van alle wedstrijden was een
bepaling gemaakt, die de dames uitscha
kelde voor deelname aan langebaan-wed-
stryden boven 80 km. Nader zal over deze
zaak echter een bespreking ln de betreffen
de commissie gehouden worden.
VOETBAL
HONGARIJE—ZWITSERLAND
De voor eenige maanden op korten ter
mijn afgelaste Inndenwedstrljd Hongarye
Zwitserland veroorzaakte een langdurige on
derbreking der sportbetrekklngen tusschen
deze belde landen. Hieraan ls geltikklg een
einde gemankt door opnieuw een datum
vast te stellen n.l. 1 November as. voor het
houden van den Inndenwedstrljd. Deze ont
moeting sal te Budapest plaats vinden.
STEEDS MEER SPORT-
CONTACT MET DUITSCHLAND
VOETBAL TEGEN DE TURKEN
Het Internationale sportprogramma brengt
binnenkort ln Dultschland eenige Interes
sante voetbalwedstrijden. In de eerste plaat3
zal een Jeugdejftal uit Noorwegen een vier
tal ontmoetingen komen Bpelen en wel
37 October In Hannover, 18 October In,
Brunswyk, 20 October ln Maagdenburg en
22 October In Stettin. Verder Is het wach
ten op oen voetbalelftal uit Turkije. Zooals
bekend, heeft voor enkele maanden een
Weensolje ploeg een bezoek aan Turkije ge
bracht cn daarby zijn de gastheeren meteen
voor een tournool In Dultschland uttgenoo-
dlgd. Vormbedeiyk zullen de Turken drie
wedstrijden komen spelen namelijk op
18 October ln Weenen. 21 October ln Mün-
chen en 25 October in Dresden. Een ont
moeting die wel niet internationaal ls, itfaar
toch groote belangstelling heeft, ls Weenen
Berlijn, vermoedelijk op 15 November.
Nederland zullen we binnenkort ook weer
ln Dultschland kunnen zien want 18 Octo
ber start de Zaankan tor C. Bakker ln een
wlelerwedstryd achter motoren ln de Bor-
lljner Deutschlandhalle en een week later
boksen ln Breslau De Groot en De Reus te
gen resp. Rutz en Fuchs, met voor onze
landgonooten goede kansen.
BUITENLAND
VERBOD VAN DE WHISKY
PRODUCTIE IN DE V.S,
De whisky-productie in de Vereenig-
de Staten is onmiddellijk stop gezet, al
dus meldt Europapress uit Stockholm.
Alle alcoholdestilleerderijen zyn voor
militaire doeleinden in beslag genomen
en in de toekomst zal men nog slechts
alcohol voor de productie van ontplof
bare stoffen en synthetische stoffen
produceeren.
OPROEP TOT RUSSISCHE VOLK.
Radio-Moskou heeft een artikel van
het telegraafagentschap Tass verspreid,
waarin de Sovjetvolken worden aange
spoord om een „ijzeren discipline" te
bewaren, daar dit noodig is om den vij
and tot staan te brengen. Alle krachten
moeten worden ingespannen en de
krijgstucht moet versterkt worden.
Evenals aan het front, zal ook in het
achterland diegene, die de discipline
niet handhaaft, doodgeschoten worden.
In een bericht uit New-York schrijft
de correspondent van de Daily Express
o.a.: „Het voornaamste onderwerp van
gesprek in de Ver. Staten is op het
oogenbiik het tweede front en Indië. Op
verrassende besliste wijze laat men
zich daarbij uit over het Indische
vraagstuk, waarvoor het Amerikaan-
sche volk een bijzonder groote belang
stelling heeft. Bijna overal is, wanneer
deze kwestie besproken wordt, de op
vatting gelijkluidend. Men is n.l. van
meening. dat Groot-Brïttannië zich met
zijn Indie-politiek op een dwaalweg be
vindt en moet probeeren tot een over
eenstemming te komen met de leiders
der Indische partijen. Gandhi en Neh-
roe maken door hun vastberaden hou
ding een grooten indruk op de Ameri
kanen.
De Fransche organisatie-commissies
wendden zich dezer dagen met een
rondschrijven tot hun leden en wijzen
op den nieuwen arbeidsdienstplicht, al
dus meldt Europapress uit Parijs.
In de metaalverwerkende industrie
wordt er b.v. de aandacht op gevestigd,
dat door de verlenging van den ar
beidstijd een besparing van arbeids
krachten kan worden verkregen, maar
een verhooging van de productie niet
mogelijk is, wegens schaarschte aan
grondstoffen en stroom. Verlangd wordt
dat de vrij komende arbeidskrachten
zoo spoedig mogelijk worden opgege
ven, teneinde deze nuttig tewerk te
stellen. De organisatiecommissie van de
ijzervenverkende industrie wijst erop.
dat een specialisatie in de productie
moet worden ingevoerd en dat de fabri
cage van alle bijproducten moet worden
stopgezet Bovendien wordt op de ijzer
industrie een beroep tot vrijwillige be-
drijfsconcentratie gedaan, en Wel op een
dusdanige wijze, dat de productie van
twee of drie kleinere bedrijven wordt
overgenomen door één enkele fabriek,
terwijl de andere fabrieken worden stil
gelegd.
Tusschen Dultschland en Kroatië is
een overeenkomst gesloten over de mi
gratie van 20.000 verstrooid in Bosnië,
Hercegowina en Sloy/enie woonachtige
Duitschers.
Deze lieden hebben het recht al hun
roerende have en contanten vrij van
douanerechten uit te voeren. Hun on
roerend goed wordt voor het vertrek
opgegeven en krachtens een speciale re
geling ten volle vergoed. Vorderingen,
schulden en rechten moeten zoo mo
gelijk voor het vertrek worden gere
geld. Het eerste transport vertrekt
15 October. De migratie geschiedt gra
tis.
RADIO-PROGRAMMA'S
VRIJDAG, 9 OCTOBER 1942.
Hilversum 1, 415,5 M.
7.15 Hovn Kwartet (gr.). 7.30 u. BNO:
Nleuwsber. 7.40 Goeden morgen (gr.). 880
BNO: Nleuwsber. 8.40 Zonderlinge zaken.
8.50 Orkestconcert (gr.). 9.00 Bekend, maar
steeds nieuw (gr.). (9.309.40 Spiegel van
den dag opn). 10.00 Amabllé-sextet. 1080
Voordracht. 10.45 Amabllé-sextet. 11.15 Sep-
teconcert (gr.). 12.00 Almanak. 12,05 Or
kestconcert (gr.). 12.45 BNO: Nieuws- en za
kelijke ber. 13.00 Musette-orkest. 13.30 Theo
Uden Masman en zyn de.nsorkest. 14 00 Kro
niek der Nederlandsche zeehelden: Johan
van Galen, luisterspel. 14.20 Otto Hendriks
en zijn orkest. 15.00 „Klaar voor opname
Draalen! gevarieerd filmprogramma. 16.45 u.
BNO: Nieuws-, zakelijke- en beursber. 17.00
Vocale duetten met pianobegeleiding. 17.30
Hier ls de poppenkast. 18.00 u. Gerard van
Krevelen en zijn orkest, soliste en gram.muz,
19.00 u. Neerlands stem van het Oostfront.
19.15 Walssncyclus G. (gr). 19.30 u. BNO:
Nleuwsber. 19.40 BNO: Blnnenlandsch za
kelijk praatje. 19.50 Cello en plano. (Vanaf
20,15 alleen voor de Radio-Centrales, die
over een lijnverbinding met de studio be
schikken). 20.15 Cm- en om-programma.
21.45 BNO: Nieuws- en zakolüke ber. 22 00
Zonnige klanken (gr.). 23.0024.00 Orkest»
concert (gr.).
Hilversum II, 301.5 K.
7.15—7.40 Zie Bllv". I. 7.40 Ochtcndgymn
7.50 Sportnieuws. 8.00 Technische voorlich
ting. 8.15 Operettefragmenten (gr.). 8.30 u.
BNO: Nleuwsber. 8.40 Symphonle-orkest
(gr.). 9.00 Beroemde marschcn (gr 9.15 u.
Voor de hulsvrouw. 9.20 Het groote Amuse
mentsorkest (opn.). 10.00 Godsdienstige uit
zending. 10.30 Zang met plnnijbegeleiaing.
11,00 Voor de kleuteis. 11.20 Kinderkoor
„De Krekels" (opn,). 11.30 De Melodlsten cn
gram.muz. 12.30 Programma-overzicht. 12.35
Bcriynsch Opera orkest (gr.), 12 45 BNO:
Nieuws- on zakelijke ber. 13.00 Streekcul-
tuur. 13.30 Orgelconcert. 14 00 Godsdiensti
ge uitzending. 14.30 Groninger Orkestvered-
nlging en solist. 15.30 Voor de wouw. 16.00
Variatie en fantasie in de muziek (opn.).
16.45 BNO: Nieuws-, zakelijke- en beursber.
17.00 Voor de Jeugd. 17.30 Zang. hobo, cla-
veclmbel en Utrechtse!» Strijkkwartet. 18.00
Wekclljksch sportprantje. 1815 Marschmuz.
(gr.). 18.30 BNO: Nleuwsber. 18.40 Spiegel
van den dag. 18.50 BNO: De Jordancr vertelt
over sociale nooden. 19.00 Filmllëdjes (gr.)
19.15 „Geweld", lezing. 19.30 „Expres Amster
damBrussel, prlvé-cabine No. 17", luister- q
spel. 20.00 BNO: Holland's political aspects.
Voor de Radio-Centrales: .Aldo Visconti
(gr.). (Vanaf 20.15 alleen voor de Radlo-
Centrales. die over een ïynverblndlng met
de studio beschikken). 20 15 Gesproken in
leiding tot de volgende uitzending. 20.25 Re
quiem van Verdl (gr.). 21.45 BNO: Nleuws
ber. 22X10 BNO: Leidende staatslieden schrij-
ven. 22.10 Avondwydlng. 22.20—24.00 u. Zie
Hilversum I.
WIJ VRAGEN UW AANDACHT VOOR:
Ernstige muziek. De Gronlngscbe Or
kestvereniging concerteert om 14.30 uur
over den zender Hllv. II, o.l.v. Kor Kuiler,
mjn.v. Han van der Ven. viool, die het con
cert in d. kl. t. van Tartlnl zal voordragen.
Godsdienstige uitzendingen: 1000 uur:
Morgenwijding. 14.00 uur: Bijbellezing door
ds. E. Schouten uit Amersfoort en om 22.10
uur: Avondwydlng. Deze uitzendingen gaan
over Hilversum II.
Cultureele uitzendingen: De verslaggever
H. P. Wouwenaar voert ons om 13.00 uur
(Hllv. n) naar een marktplaats van Euro-
peesche beteekenls: Zuldlarcn.
DE VERDUISTERING
Verplicht te verduisteren:
8 Oct. 19.04 u. tot 9 Oct. 7.53 u.
Maan:
9 Oct, 6.41 u„ ond. 9 Oct. 19.05 u.
FEUILLETON
WAAROM TREUR JE,
GROOTE CLOWN?
door
A. EL K O BER.
65.
sche en moreele redenen uiteengezet,
waarom zij naar u toe moeit «aan. Ik heb
haar natuur'ijk 'ok zeer duidelijk aan het
verstand gebracht, dat u hrt recht hebt
om hasr met <*ewc'd en door de politie te
laten halen; f.: heb haar gewaarschuwd,
haar vermaand on haar bedreigdmaar
het hielp allemaal niet;! Met ccn bewon
derenswaardige taaiheid verklaarde miss
Zephora telkens opnieuw, d3t Henry Earie
haar vader was r:-. dat, wanneer u haar
met geweld lot zich zoudt nemen en haar
gevangen houden, u toch niet zou kunnen
bereiken, dat zij voor u eenige kinderlief
de zou gaan gevoelen, daar deze nu een
maal aan Henry Eagle behoort. Dit ls vol
strekt haar laatste woord en ik heb er een
protocol van opgenomenZij wacht nu
blijkbaar met de grootste kalmte uw be
sluit af en houdt zich op alles voorbe
reid
..Genoeg! Genoeg!" onderbrak Joe Gol
den hem schreeuwend, terwijl hij met zijn
vuist in de lucht sloeg. „Wat ben ik u
schuldig?"
Dc advocaat ging zijn opgewonden client
voor naar het bureau, waar hij er zelf
voor zorgde, dat aanstonds de rekening
werd opgemaakt voor den clown, die daar
als een beer heen en weer liep
Golden betaalde en stormde toen de
deur uit en den trap af met zulk een haast,
dat het gevaar van zijn hals te breken r.iet
denkbeeldig was.
Juan cn José debuteerden te Kopenha
gen in circus Schumann mot ccn nieuwen
partner en als clownstrio Pollini. Op hun
aanplakbiljetten stond vermeld: „Vroeger
(n het Goldini-Trio" waarbij Goldini dan
met vette letters gedrukt stond
Dit debuut was ln de artistenwereld een
zeer groote gebeurtenis en werd dan ook
in alle bladen besproken. De critielc was
het er ever eens, dat het nieuwe nummer
goed genoemd moest worden, zelfs zeer
goed. maar men kon het toch niet vergelij
ken met datgene wat het trio-Goldini eens
gepresteerd had. „Men kan slechts wen-
schen, dat .Toe Golden opnieuw mat zijn
beide partners gaat optreden, zoodat do
oude. onvergetelijke en geheel unieke
clownstroep weer bijeen is," zoo eindigden
bijna alle berichten.
Maar waar was Joe Golden? De kranten,
de artlsten, de directeurs en de agenten
zouden het grang geweten hebben. Doch
niemand kwam er achter Joe Golden
scheen spoorloos verdwenen
Dat de Engclsehe clown, die met het
kleine circus Nowikow door Rusland reis
de nu al haast een jaar en wiens
naam niet op het programma vermeld
stond, dat deze bescheiden grappenmaker
dc eens zoo beroemde chef der Go'.dini's
was. wist directeur Nowikow niet eens.
Op een avond het was in een voor
stad van Petersburg had die Engelsch-
man met zijn vrouw, die een Russische
scheen, vanuit een loge de voorstelling bij
gewoond. Men had hen voor rijke tourls-
ten üangc-zlen en de circusdirecteur was
wel wat verwonderd geweest toen, na da
voorstelling, de dame naar hem toe was ge
komen om te vragen of haar man het eens
als clown bij hem probeeren mocht. Nowi
kow had daarin toegestemd en toen een
contract met hem afgesloten, waarbij hij
een matige gage verdiende
•Toe Golden was als eén gebroken man
uit Hamburg, waar hij de bitterste teleur
stelling van zijn leven had doorgemaakt,
naar I.pndtm teruggekomen Marfa zag, dat
zijn haar grijs geworden was en zijn trek
ken er slap en vervallen uitzagen, hij was
geen meester meer over zijn ledematen en
waggelde af en toe als een dronkeman; hij
keek niemand aan. Zij had nauwelijks haar
ontsteltenis kunnen verbersen, toen zij.
hem zoo terugzag.
Golden zcl enkel- „Zephora komt niet."
en Marfa vroeg met geen woord naar het
geen er gebeurd was. Wat zij wilde weten,
liet zij den advocaat in Hamburg, wiens
kwitantie zij in Joe's koffer had gevonden,
per briof mededeelen.
En toen waren die vreeselijke weken en
maanden gekomen, waarin Joe Golden in
het geheel niet meer te bemerken scheen,
wat er in zijn omgeving gebeurde; Marfa
vermoedde dat Joe met zelfmoordgedach
ten rondliep en durfde hem geen oogen
biik alleen te laten.
De doktoren, die zij liet komen, gaven
allen hetzelfde advies; Golaen moest rust
hebben, rvrst, rust! En voor de rest moest
men maar afwachten of zijn gestel en zijn
zenuwen er weer bovenop zouden komen.
Na bange maanden kon Marfa echter
teekenen van herstel opmerken Zij zag,
dat Golden's gezicht gen andere uitdruk
king kreeg, hij keek weer om zich heen,
hij informeerde af en toe naar alledaag-
sche dingen, hij scheen zijn spieren weer
in zijn macht te krijgen, zijn slappe hou
ding en onbestemde gebaren verdwenen
en langzamerhand ontwaakte hij geheel
uit zijn apathie en werd weer een gezond
mensch.
Op zekeren dag vroeg hij naar Juan en
José en wilde allerlei nieuws hooren. Hij
nam de tijdschriften, die Marfa hem gaf,
gretig aan cn kort daarna ging hij weer
voor het eerst uit; Marfa begeleidde hem
naar het Palladium.
„Werken! Werken!" Dal waren ,de woor
den waarmee hij het variété waar htj zelf
al zoo dikwijls was opgetreder. dien avond
verliet. En daarna sprak hij er telkens
weer met Marfa over hoe zijn nic-uiT num
mer eruit moest zien. tyfaar zijn plannen
waren nu niet meer zoo onrustig en hart
stochtelijk als vroeger; Joe Golden was tij
dens zijn ziekte veranderd en een bedacht
zame stille man geworden. „Tk wil in ieder
geval weer als clown optreden," zei hij.
In deze dagen dacht hij dikwijls am Pao
lo, den nestor der clowns van circus Renz,
die hem een half leven geleden had toege
roepen; „eerst moet je door de heele we
reld zwerven!" En aan Bolansky. die hem
gezegd had, dat men niet door trainen een
groote clown werd. doch eerst vele zware
teleurstellingen en tegenspoeden moest
hebben doorgemaakt
„Het zal wel het bc-s'e zijn. wanneer Ik
eerst een poosje met een klein circus mee
reis en daar optrcec zonder dat iemand
weet wie ik ben.... too kom ik tenminste
weer in beweging, weer op gung, zoo vind
ik eindelijk mijn eigen leven weer terug.."
zei Joe tenslotte tot Mtrfa.
(Wordt vervolgd).
