Volkskunst van den boerenstand herleeft
Hit fut kamp dal spatten
Druten zit momenteel vol met tabak
De oogst van duizenden amateur-telars is binnen
&auUlatan
2
AMERSFOORTSCHE COURANT
MAANDAG 26 OCTOEER 1942
OPRICHTINGSPLANNEN VOOR VIER BOERENSCHOLEN
ONDERHOUD MET Mr. A. L. TROMP
Een van onze kuituur-historische
belangrijke, idcëcle goederen dreigt
te verdwijnen, namelijk de aloude
volkskunst, welke als huisvlijt werd
beoefend, vooral op het platte land.
Men weefde zelf fraaie kleeden en
sneed allerlei versieringen in ge-
bruiksvoorwepen als tuigkisten,
kóekplankcn. Vaak werden deze
voorwerpen dan als huwelijksca
deau of anderzijds geschonken, of
men behield ze in de boerenbedrij
ven voor eigen gebruik.
Langzamerhand trad vooral voor het
vervaardigen van werktuigen en gerei
specialisatie op, waardoor het eigenlijke
ambacht ontstond. Oorspronkelijk bleven
de ambachtslieden echter geheel aan de
boerensamenleving verbonden. Dikwijls be
oefenden zij zelve ook nog het boerenbe
drijf. Dit mooie, vadcrlandsche ambacht on
derging een sterken Woei in de middel
eeuwen. De GermannschP symboliek werd
daarbij in het algemeen gaarne toegepast,
getuige de voorwerpen, die wij uit dien tijd
nog bezitten.
Gaandeweg verplaatste zich dit 'ambacht
naar de steden, wotir velen zich op bepaal
de onderdeden ervan gingen toeleggen. De
symboliek bleef nog lang toegepast en men
vindt ze veelal nog terug in de ornamen
tiek der achttiende eeuw. Meelt in de boe
rensamenleving deze volkskunst zich eenï-
germate kunnen handhaven, In de steden
ls zij vrijwel geheel verdwenen en ziet men
alleen bij leesten nog wel eenlge overblijf
selen daarvan. Werd er niets gedaan, deze
volkseigenaardigheid zou in ons land met
tertijd geheel verdwenen zijn. Gelukkig
wordt er echter wel wat gedaan.
ncdenda3gscbe beoefenaren.
Het A-N.P. had over dit onderwerp een
gesprek met mr. A. L. Tromp, leider van
het bureau Kunstnijverheid van het De
partement van Volksvoorlichting en Kun
sten. De heer Tromp Wist nog eenige be
oefenaren van dit vrijwel uitgestorven am
bacht te noemen. Daar is b.v. Kees Pouwer
te Oost-Souburg, die mossenheften snijdt,
C. Lauwerijssen tc Oud-Gasselt, die wandel
stokken, pijpenkoppen e d. besnijdt. Een der
laatste vertegenwoordigers dezer oude gar
de is C. Commandeur te Hoogwoud, die
zich bezig houdt met het snijden van kóek
plankcn. Tot hen behoort ook Jan Weima te
Oudega, die Bijbelsche tafereclen in turf
vastlegt, waarover cenigen tijd geleden in
verscheidene bladen publicaties versche
nen zijn.
Dit onvervalschte oude ras zou spoedig
uitsterven, wanneer men het aan zijn lot
overliet Mrj Tromp constateerde echter
voor dit onderwerp veel belangstelling bij
organisaties als Volksche Werkgemeen
schap, Nationale Jeugdstorm, Arbeidsdienst,
N S.V.O. maar vooral bij den Landstand, die
alles in het werk stelt om den boer ont
vankelijk te maken voor de kultureele
waarden van zijn stand.
Er bestaan plannen o.m. In den lande
vier boerenscholen op te richten, waar in
korte cursussen de jeugd op de kultureele
waarden van het boerenleven gewezen
wordt. Er wordt voorlichting gegeven op
gebieden als raskunde, oude symboliek,
folklorisme, terwijl zang cn dans niet wor
den vergeten. Voor het Frlesche centrum
ls reeds een school gesticht en wel in Rijs
(Gaasterland), waar ook onderwijs gegeven
znl worden in het zelf spinnen van wol en
de weefkunst.
Herleving te verwachten.
Het plan bestaat eveneens om te komen
tot een centrale hoogere boerenschool, die
een soort vervolgcursus geven zal voor hen,
die de boerenscholen bezochten. Door het
oprichten van dorpshulzen hoopt men het
zoover te brengen, dat de boerenstand er
weder toe zal komen; zelf aan het werk te
gaan om de volkskunst te beoefenen. Er is
dus wel een herleving van deze volkskunst
te verwachten. De Landstand bereidt dit
reeds voor door een verzameling aan te
leggen van oude typlsch-Nederlandsche
handwerkpatronen, die uit vroegere volks
kunst stammen.
Wat nu de werkzaamheden van het bu
reau betreft, vertelde mr. Tromp, dat het
allereerst getracht heeft een overzicht te
verkrijgen van hetgeen nog behouden is.
Inderdaad zijn er bedrijven, die nog aan de
oude tradities gebonden zijn, b.v. sommige
tingieterijen, aardewerkfabrieken e.d. Er
worden nog hangklokken en Hindelooper
stoelen naar oude voorbeelden vervaardigd,
«1 betreft het hier meerendeels exportarti
kelen en er is van eigenlijke volkskunst
daarbij feitelijk geen sprake meer.
Naar nieuwe vormen.
Wat er Is, poogt het bureau te handha
ven en het wil vooral de traditie levend
houden, maar tevens het schoppen van
nieuwe vormen bevorderen. Wanneer be
oefenaars van hef oude ambacht leerlingen
willen aannemen, verleent het bureau zoo
noodig steun, indien daartoe b.v. verbou
wing noodig is of gereedschappen
worden aangeschaft.
Dan zijn er do voorlichlingscursuss.
hen. die het traditioneele ambacht willen
beoefenen. Zulk een cursus is b.v het laat
ste voorjaar gehouden op het kasteel „De
Cannenburgh" te Vaassen. hieraan namen
veertig personei deel. In die cursussen
wordt er op gewezen, dat het er niet
gaat, maar klakkeloos ornamenten over
nemen of aan te brengen, maar dat het
gaat om het wezen van de oude symboliek,
die achter het volksche ornament verbor
gen gaat. wederom Sn zijn ware beteekenis
te doorgronden en wel op verantwoordelij
ke wijze wederom 1ot nieuw leven te bren
gen. Een tweede cursus van dien aard is in
Epe, uitsluitend voor vrouwen gehouden.
Het gezelschap bestond hier voornamelijk
In aansluiting aan de mededeeling
an den Gemachtigde voor de prijzen
over het ongeoorloofd verhoogen van
verzekcringspremiën, wordt er de aan
dacht op gevestigd, dat toestemmingen
tot verhoogingen, voorheen reeds door
de Secretarissen-generaal van het De
partement van Financiën of van bijzon
dere Economische Zaken aan verzeke
ringsmaatschappijen gegeven, uiteraard
van kracht blijven. Belanghebbenden
kunnen aan de hand van het stempel
op de aan hen verstrekte nota's zelf
controleeren, of een zoodanige toestem
ming inderdaad is gegeven.
uit kultureele leidsters.
Een prijsvraag i
weging-
Het bureau geeft nog verder opdrachten
in ontwerpers van weefsels wandtapijten,
glas-in-lood, veelal naar volksche motie-
i. In het algemeen Is bij het binnenko-
n dezer ontwerpen wel gebleken, dat de-
kunst thans niet beantwoordt aan de
eischen, die er aan gesteld mogen worden.
Het plan is daarom gerijpt, een prijsvraag
uit te schrijven tot het verkrijgen van ont
werpen naar volksche motieven. Op die
wijze wordt een overzicht verkregen van de
krachten, welke op dit gebied in ons land
aanwezig zijn.
Mr. Zondervan in Drenthe
Den tweeden dag van zijn bezoek aan
Drenthe bezichtigde de commandant der
W.A. 's morgens verschillende groote be
drijven en een oud-saksische boerderij,
waar een Drentsche koffiemaaltijd werd
gebruikt, 's Middags werd het bankwartier
te Assen geïnspecteerd en bovepdien bij
eenige families van gesneuvelde kamera-
een bezoek afgelegd.
Avonds vonden bijeenkomsten van W.
A.-onderdeclen plaats in Grollo en Annen,
waarbij de weermannen door mr. Zonder
en banleider van der Hout werden toe
gesproken.
De commandant wees er in zijn toespraak
op. dat hij na zijn terugkeer van het Oost
front het eerst naar Limburg was gegaan,
omdat de mijnwerkers op dit oogenbllk de
zwaarste taak hebben. Zijn tweede bezoek
gold Drenthe, waar de "boeren op dit'
oogenblik eveneens een zeer belangrijke
taak te vervullen hebben.
Overzicht.
Het ls gisteren een voetbalzondag met
buitengewone verrassingen geweest, waar
bij heel duidelijk Is gedemonstreerd hoe
wisselvallig het voetbalspel wel ls cn hoo
weinig peil er op reeds geleverde prestaties
te trekken is. In district I hebben de lei
ders allen punten verspeeld. A.D.O, Het, een
punt bij Stormvogels In IJmuldcn achter.
Hermes D.V.S. kon het tegen D.W.S. niet
bolwerken en verloor aan den Spaarcdaxn-
mcrdljk met 30. terwijl EDO. haar over
winningenreeks door Da Volewijckers zag
gestuit. Een keurige prestatie van de Jong
ste eerste klasser om ED.O. In eigen, huls
te kloppen, H.B S. bracht zlchzeir ln een
betore. doch' Sparta, dat zij ln het „kas
teel" met 20 6loeg. ln een slechtere po
sitie.
In district H staat Feijonoord thans ste
vig bovenaan en gaat 't er op lijken, dat
de Rotterdammers regelrecht op 't kam
pioenschap afstevenen. Want Blauw Wit. ea
hier geldt het weer een verrassing, liet
zich door V.U.C. met 32 slaan. En de
andere candldaat, die nog meetelde, n.l.
V.S.V.. ging met een nederlaag uit Delft
(D.H.C.) naar huls. En AJax? Ook deze
Amstcrdamsche club stelde, evenals Blauw
Wit, teleur, want Haarlem nam de belde
punten uit het AJax Stadion mee naar de
Noord-Hollandsche hoofdstad 't Gooi voelt
er ook weinig voor om weer als degradatle-
candldaat to fungceren en zond R.F.C. met
een nederlaag naar huls.
In het Oostelijk© district III zijn de uit
slagen vrijwel normaal. N.E.C. verbeterde
haar positie door een overwinning op P E.C.,
Quick daarentegen zakt af en liet zich ln
Deventer door Go Ahead kloppen. In En
schede hadden de leiders (Enschede) moei
te met haar stadgenoot© Ensched. Boy6.
terwijl A.G.O.V.V. met do oneven goal van
Heracles won. Wagenlngen yoldeed aan de
verwachting door Tubantla te kloppen.
In de Zuidelijke afdeellng (district IV)
jjeeft het ln Tilburg gespannen en kon
Willem II slecht© door een 21 overwin
ning op haar stadgenoote N O.A D. haar
leidende positie behouden. B.V.V. verspeel
de een kostbaar punt tegen N.A.C. doch
Eindhoven deed het beter en maakte korte
metten met Mourlts. De Llmburgsche boold-
stedellngen stolden teleur. M.V.V. speelt ln
deze compc-tltle al heel wisselvallig en ver
loor met 42 van Spekholzerheide. Roer
mond behaalde tegen Ptcus een behoorlijk
resultaat (22) en veroverde een kostbaar
punt.
In het Noorden gaat het met Heercnveea
den goeden kant uit. Abo lenstra c.s. voe
len wel wat voor oen hernieuwd kampioen-
Nu de oogst, van tabak dit seizoen op de
jn. „diveo" na vrijwel weer ten einde is,
is het moment aangebroken van de broeiing
of fermentatie, hetgeen dit jaar in het
Oude Maas en Waalsche tabakscentrum
Druten ln nog veel grooteren omvang zal
geschieden dan vorig jaar reeds het geval
was. Behalve de tabak van do beroepstelers
welke verplicht aan de overheid moet wor
den afgeleverd en de nlcotinetabak. die dit
jaar voor het eerst op meer uitgebreide
schaal werd verbouwd, begint thans ook
de stroom van amateurstabak binnen te
vloeien.
Speciaal de fermentatie van het door dui
zenden amateurs ln den lande zelfgeteeld
product eischt uiteraard heel wat organi
satie vooraf. Maar, naar de heer P. J. M.
Albers die ook dit jaar de vele amateurs
weer zooveel mogelijk terwllle zal zijn
ons verzekerde, zijn zoodanige maatregelen
genomen, dat de stroom van binnenkomen
de amateurstabak, die de komende weken
wachten staat,'niet te bovenmachtig zal
worden.
Verscheidenheid ln verpakking.
De moeilijkheid begint al bij de poste
rijen. Doch geen nood. De Drutensche post
bode heeft reeds wagens laten aanrukken,
de aflevering van de tallooze pakketten
normaal te doen verloopen. Terstond na
aankomst wordt de tabak van haar ver
pakking ontdaan en wie nog niet weet dat
er ook nog een verpakkings-vraagstuk be
staat kan hier in Druten de bewijzen ge
leverd zien Zoo zien we de omhulsels van
vermicelli en motor-oil, van koek en wasch-
poeder, van chocolade en paardenkoekjes
aangewend, om het product waaraan maan
denlang alle zorgen en moeiten besteed zijn
oo gaaf mogelijk in Druten te doen arri-
•eeren. De variatie ls bijkans even rijk als
in het register van amateur-tabakkers,
arin wij boeren en baronnen, doktoren
grondwerkers, geostelijken en politie
mannen, sigarenmakers en sigarenfabrikan
ten, timmerlieden en ingenieurs, als een
ideale werkgemeenschap broederlijk bijeen
vinden....
Nadat de ingekomen tabak is gewogen en
de aanwezige bosjes zijn geteld, worden de
ze gegevens nauwkeurig geregistreerd. Zij
die individueel naar Druten inzenden ont
vangen terstond een ontvangstbewijs. Nieu
we amateurs die om practische redenen tot
kringen of groepen vereenigd zijn en col
lectief inzenden ontvangen dit via hun resp.
kring- of groepleiders.
Het fermentatieproces begint.
In een volgende afdeellng wordt de tabak
indien deze te nat blijkt te zijn, nog eenige
tijd te drogen gehangen. In het andere ge
val wordt deze in afwachting van de fer
mentatie in zgn. „putten" geplaatst. Door
deze putten, kleine stapels mei openingen in
het midden, wordt voorbroeiïng voorkomen,
welke aan de tabak afbreuk zou doen.
Zoodra er voldoende tabak bijeen is wordt
zij in een andere afdeellng gedeponeerd,
waar de hegtnstapel wordt opgezet. Het
fermentatieproces is hiermede begonnen.
Verschillende kleine stapels worden later
weer tot een grooteren stapel vereenigd.
Momenteel zijn de eerste beginstapels van
amateurstabak reeds opgezet. Het behqe t
geen betoog, dat voor dit doel bij den e
verwachten toevloed van tabak, welke be
duidend grooter is dan vorig jaar, In Dru
ten verschillende gebouwen zijn gereqt.-
reerd.
Kwaliteit niet bevredigejui-
Wat de kwaliteit van do ingezonden tarok
betreft, voorzoover deze nu reeds kan wor
den beoordeeld, deelde de heer Albere ons
mede, dat deze ook dit jaar niet bevredi
gend is. Er zijn natuurlijk uitzonderingen,
naargelang de zorg aan de eigen teelt be
steed. De tabak van de „tweede of derde
jaars", die dus vorig seizoen al wat ervaring
hebben opgedaan is uiteraard beter dan van
nieuwe'ingen, zeker wanneer de teeltmetho
de van ir. Slits zoo goed mogelijk is ge
volgd. Maar er zijn onder de gebruikte va
riëteiten nog te veel rustica's, welke ten
eenenmale ongeschikt zijn. Het is te wij
ten aan het slechte tabakszaad en san de
minderwaardige plantjes, welke in den
handel werden gebracht. Meer eenheid, wat
betreft variëteit en voorlichting, is in de
toekomst, noodzakelijk, willen de amateurs
betere resultaten bereiken.
De heer Albers deelde nog mede. dat het
kerven van de amateurstabak, waarnaar
vele amateurs reikhalzend hebben uitge
zien, dit jaar onder bepaalde voorwaarden
vrij zeker weer zal worden toegestaan,
schap. Sneek leed een gevoelige nederlaag
tegen L.S.C. De Sneekers moeten oppassen.
In Groningen bleef G.VA.V. de baas over
haar plaatsgenoote Velocltas cn de andere
Groninger club, Be Quick, bracht twee
punten uit de Frieecho hoofdstad mee. waar
Leeuwarden met, 32 werd geklopt. In As
sen stelde Achilles niet teleur door met.
2—1 van H.S.C. te winnen.
We willen ditmaal een kort woord wijden
aan de prestaties van de clubs ln de H.V.C.-
afdeellng. want ook hier zijn de uitslagen
buitengewoon verrassend. In de eerste plaats
het gelijke spel van H.V.C. tegen Hilversum,
waarbij onze stadgenooton een kostbaar
punt verspeelden. Maar wat te zeggen van
de nederlagen van DOS. en D.W.V.. resp.
tegen Watergraafsmeer en De Spartaan? En
dan het gelijke spel tusschen A.F.C. en
burgla. Door deze verrassende uitslagen ls
de positie van H V.C. op de ranglijst vrij
wel onveranderd en duurt de spanning on
verminderd voort.
In do 3o klasse verraste Amersf. Boys
door een fraaie '64 zege ln Woerden. Dat
hadden we. eerlijk gezegd, niet van de wlt-
hemden verwacht. Zwaluwen Vooruit Het
voor do derde manl ln .successie" een stock
vallen, ditmaal ln het huls van Holland.
In de 4e klasse behaalde Quick eon be
nauwde 23 zege bij Saestum na met 20
achtergestaan te hebben. A.P.W.C. b^cht 't
er goed af ln Utrecht tegen Kampong
(11), terwijl Amsvorde Utrecht ln eigen
huls klopte met het eonlgo doelpunt van
den wedstrijd. Voorwaar, een verheugend
resultaat. C.D.N. verbeterde haar positie
door een 60 overwinning op G.W.L.
EEN PUNTLOOS SPEL OP
BIRKHOVEN
MACHTELOOZE VOORHOEDES AAN
BEIDE KANTEN
De talryke bezoekers van den wedstrijd
H.V.C.Hilversum zullen met een onvol
daan gevool het sportpark hebben verlaten
en het wel met ons eens zijn dat het een
zeer matige wedstrijd ls geweest, waarin,
vooral door de voorhoedes aan belde kan
ten. een futloos spel ls vertoond. Het Is
feitelijk geen wonder, dat het 00 ls ge
worden, want de aanvallers, zoowel van
H.V.C.. als van Hilversum, bleken niet tot
doelpunten ln staat to zijn. De meest op
gelegde kansen werden gemist. Bovendien
hadden belde elftallen nog lets met elkan
der gemeen, n.l. do doelverdedlgers wareu
tilt het goede hout gesneden en de backs
konden de aanvallers gemakkelijk de baas.
Het veldspel van Hilversum was beter dan
dat van H.VC. en alleen daarom zouden de
gasten een kleine overwinning hebben ver
diend. Vooral de mlddenllnlc van Hilver
sum was goed op dreef en verleende meer
steun aan haar voorhoede dan die van
H-V.C. Aan belde kanten ontbrak echter
ook hot noodlge enthousiasme en het ge
heel gnf den Indruk van een lauwen wed
strijd waarin van goed voetbalspel niet te
genieten viel.
BIJ H.V.C. waren Kramer en Brandsen
weer aanwezig. Groothuls ontbrak en Schrle-
ver bezette de linksbuitenplaats. In den
aanvang was H.V.C, ln de meerderheid doch
de eerste goed opgezette aanval waarvan
succes te verwachten was. strandde op bui
tenspel. Een goede kans om te doelpunten
ging voor H.V.C. verloren toen de Hllver-
sumsche doelman zich zoo vlug herstelde,
dat hij een schot van Van Elzen nog Juist
onschadeiyk kon maken. Even later keerde
hij een goed schot van Van 't Prinsenhof.
Aan dén anderen kant miste de Hllversum-
sche middenvoor do kans van den dag. toen
hij. alleen voor Brits staande, naast schoot.
Door slecht schieten gingen meer goede
kansen voor Hilversum verloren.
In de tweedo hoUt werd het spelen er
niet beter op. De belde doelverdedlgers wis
ten eenlg onheil te voorkomen en hadden
daarby ook geluk. Aan beide kanten kon
een vrije schop op do rand van het straf
schopgebied niet het gewenschte eucces
brengen. Tegen het einde Juichte de H.V.C.
aanhang reeds voor een doelpunt, doch
Appeldoorn schoot tegen den vallenden HU-
VOETBAL-STANDEN
District I.
A.D.O. 8
ED.O. 8
Hermes D.VS. 7
D.F.C. 8
D.W.S. 7
Stormvogels 8
Volewijckers 6
Sparta 7
HB.S. 8
District II.
Feyenoord 8
Blauw Wit 8
D.H.C. 8
V.S.V. 8
Haarlem 8
R.F.C. 8
V.U.O. 8
't Gooi 8
AJax 8
District III.
Enschede 8
Quick 8
N.E.C. 8
AG.O.VV. 8
Go Ahead 8
Wagenlngen 8
Heracles 8
Ensched. Boys 8
P.E C. 8
Tubantla 8
District IV.
Willem II 8
Eindhoven 8
B.V.V. 8
Long3 8
Spekholzerh. 7
PS.V. 8
Plcus 8
N.A.C. 8
M.V.V. 7
N.O.A.D. 8
Roermond 7
Maurlts 7
District V.
Heerenveea 8
Bo Quick 8
G.V.A.V. 8
L.S.C. 8
Vcendam 8
Velocltas 8
Leeuwarden 8
Achilles 8
H SC. 8
Sneek 8
VERSCHE ZEEVISCH.
Iedere dag rechtstreeks aanvoer
uit IJmuiden.
GLASTRA'S VISCHHANDEL,
Utrechtschestraat 40, Telefoon 4092.
Adv,
KORFBAL
AMERSFOORT WINT
Na een vlotte partij korfbal heeft Amers
foort ln Hilversum twee wihstpunlc-n we
ten te behalen op Excelsior 2; met 64
werd gewonnen.
Direct na het begin had Amersfoort ai
succes door een fraai afstandschot van v.
Eist. die een buitengewoon goeden wedstrijd
gespeeld heeft. Twee Excelslor-dames brach
ten hierna den 6tand op 21 voor Excel
sior. Amersfoort zette allo zeilen bij. waar
door het mej. v. d. Kinshorst met een mooi
afstandschot gelukte geiyk tc maken, even
later gevolgd door een doelpunt van Koele.
Rust 32 voor Amersfoort.
Wel wist Excelsior na do rust nog gelijk
te maken maar daarna bezorgde v. Eist.
door twee flinke afstandschoten, Amers
foort definitief de leiding (5—3). Even ver
keerde de Amersfoort overwinning nog ln
gevaar toen een Excolslor-d;imo nog een
maal wist te doelpunten, doch toen D.
Louis, na een misverstand ln de Excelslor-
verdedlglng, het zesde doelpunt maakte, was
de overwinning verzekerd.
TIJDENS VOETBALWEDSTRIJD
OVERLEDEN
Zaterdagmiddag heeft zich op het voet
balterrein van de voetbalver. S.E.C. te
Soest een tragisch ongeval voorgedaan. De
vijftienjarige S.E.C. speler J. v. d. Kooy is
tijdens den wedstrijd S.E C Baarn juniores
op een moment, waarop hij niet aan het
spel deelnam, tengevolge van een hartver
lamming overleden.
In verband met dit tragisch gebeuren
heeft het bc-stuur van S.E.C. alle voor deze
vereeniglng vastgestelde wedstrijden op jl.
Zondag uitgesteld.
SCHAKEN
SCHAKEN IN HILVERSUM
Gisteren ls onder grooto belangstelling
het lustrumtournool. dat het Hllversumsch
Schaakgenootschap ter gelegenheid van zyn
55-Jarlg bestaan houdt, ln Grand Hotel
Gooiland voortgezet. Deze tweede ronde van
het tournool, waaraan door omstreeks hon
derdtwintig schakers wordt deelgenomen,
had een geanimeerd verloop.
De uitslagen van de tweede ronde lul
den voor zoover dit de eeregroep en de
groepen ln do hoofdklasse betreft:
Eeregroep: W. Muller—G. Smit afgebr,;
A. M. van Epen—W. Muller 1—0.
Hoofdklasse: groep 1: J. v. d. Brink—J.
Oosterw\)k Bruyn 'A'. Groep 2: A v. d.
HeydenJoe. Both, afgebr.: P. L. Kuperus
G. Hofsommcr y,Groep 3: G. F.
Crone—dr. P. Feeu'stra Kuiper 1—0: J. Vis
serR. A. ln 't Hout. afgebr. Groep 4:
5. Pasty n—M. Roelof sen 0—1. Groep 5:
P. HartJoh. Groosjohnn 10. Groep 6:
A. GeudekoG. Hls© L. Handelaar
L. v. d. Eerden 0—1. Groep 7: G. Dek
kingJ. Kramer 10; M. v. d. HoffJ. F.
Ekkers 01. Groep 8: A. Haze voetL.
Haak J4— A: H. Kat—J. Niober l—O.
Groep 9: J. Smit©A. van Heerlngen 10;
J. v. Bolhuis—G. Feyth afgebr.
WIELRENNEN
DE GANS WINT 25 K.M. TIJDRIT
Gisteren verreden „de Pedaalridders" een
25 K.M. tydrlt. Er verschenen acht deelne
mers aan de 6tart. J. de Gans toonde ook
ta het tydryden goed thuis te zijn. On
danks da, stevige wind op een groot deel
van het parcourst peddelde hy de 25 K.M.
ln 40 min. 23.4 sec. af. Ook Veldman en
v. d. Panne waren goed op dreef, terwijl
J. Cornellssen wegens pech moest opgeven.
De ulslag van deze 3e competltlerlt is:
1. J. de Gans. 40 min. 23.4 sec.; 2. T. Veld
man, 41 min. 30.6 sec 3. W. v. d. Panne.
41 min. 39,6 sec 4. H. v. d. Laan. 41 min.
56,4 Bcc.: 5. F. Govaerts, 44 min. 44.4 sec.;
6. W. v. Plateringen. 47 min. 7 sec.; 7. G.
v. Meeteron. 60 min. 44 sec.
HOCKEY
DAMES I SLAAT LAREN 2,
In een goeden wedstrijd heeft Dames I
kans gezien met 6—2 van Laren te winnen.
Na tien minuten spelen stond het 4—0
voor Amersfoort, hoewel er toen slechts
met tien speelsters gespeeld werd. Rust
stand 50.
Na de rust werd door A'foort nog een
maal, door Laren tweemaal gescoord.
Hoewel de uitslag wel iets geflatteerd is.
heeft Amersfoort toch verdiend gewonnen.
Dames II deed het net zoo goed en
won met 50.
Dames IV won eveneens. Hier was de
uitslag 7—0.
De Heeren brachten het er slechter af.
Alle elftallen verloren. Heeren I heeft de
vlag moeten strijken voor Be-falr. De 10
uitslag geeft de verhouding goed weer.
Vooral voor de rust werd goed hockey ge
speeld en belde partijen wogen volkomen
tegen elkaar op.
Helaas werd de wedstrijd na het draaien
minder prettig. Aan beide kanten werd
nogal forsch gespeeld, en daar de scheids
rechters niet streng genoeg optraden, ont
aardde dit vaak in ruw spel.
Be-fair was toen wel wat sterker dan de
Rood-Witten. Zij wisten dit echter pas een
paar minuten voor het einde uit te drukken
in een doelpunt.
Vooral de achterhoede was uitstekend
op dreef; de voorhoede kon ons minder be
koren. V. d. Goot als back was wel een ver
betering.
De reserves en ook Heeren III verloren.
De uitslagen waren resp. 14 en 08. De
lagere Heerenelftallen laten het er leelljk
bijzitten.
SPORTUITSLAGEN
VOETBAL.
DISTRICT I.
Eerste klasse.
D.FC.Xerxes
D.W.S.Hermes D.V.S
E D.O.de VolowUckers
SpartaH3.S.
StormvogelsA.D.O.
Tweede klasso B.
AP.CZeeburgl a
H.V.C.—Hilversum
D.O.S Watergraafsmeer
D.W.V.de Spartaan
Derde klasse F.
WoerdenAmersf. Boys
D.W.S.V.—HM.S.
HollandZw. Vooruit
B.V.C.—Forti tudo
Patrta—Zeist
Vierde klasse M.
KampongAP.W.C.
5—1
3—0.
1—2
0—2
1—1
BaarnSE.C.
SaestumQuick
C.D.N.G.W.L.
Utrecht—Amsvorde
Ites. eerste klasse.
De Spartaan 2H.V.C. 2
Blauw Wit 2—AJax 2
Haarlem 2—D.W.S. 2
Hilversum 2AFC. 2
ZP.C. 2—K.F.C. 2
Bes. derde klasse H.
Alten Wec-rb. 2—Hilversum 1 2—0
't Gooi oDonar 2 00-
Amersf. Boys 2Laren 2
DISTRICT II.
Eerste klasse,
't Gooi—R.F.C.
AJaxHaarlem
VU.C.—Blauw Wit
PeijecoordEmma
D.H.C.V.S.V.
0—1
0—1
3—0
0—2
3—2
5—0
DISTRICT Hl.
F.crsto klasse.
N E.C.—P.E.C.
WagenlngenTubantla
HeraclesA.G.O.V.V.
Go AheadQuick
EnschedeEnsched. Boys
DISTRICT IV
Eerste klasse.
SpekholzerhM.V.V.
RoermondPicus
MaurltsEindhoven
P.S.V.—Longa
N.A.C.—B.V.V.
N.O.AX).—Willem n
DISTRICT V.
Eerste klasse.
G.V.A.V.-Velocltas
VeendamHeerenveen
Achilles—H S.C.
SneekL.S C.
LeeuwardenBe Quick
1—6
1—2
1—1
1—2
5—3
0—5
2—1
1—7
HOCKEY.
Promotieklasse
Heeren
H.D.M. 2—RUswtJk
S.O.S.Zandvoort
Lolden—B.M.H.C. 2
H.H.IJ.C. 2—Victoria
Be FairAmersfoort
8.C.H.C.—O.K.
BaarnAlkmaar
ApeldoornHengelo
Deventer 2Oosterbeek
Zwolle—P.W. 2
Overgangsklasse
Dames.
T.O.G.O.—Lelden
H.H.IJ.C. 2—Rood Wit 2
Kieviten—M R.H.C.
Be FairAmsterdam 2
KameleonH.B.S.
AmersfoortLaren
B.H.V.—BJ5.H.C. 2
2—3
1—3
5—1
2—0
SPORTSNUFJES
Van Vliet wint in Gent.
Voor een talrijk publiek werden Zondag
middag op de Gcirscho wlnterbaan wieler
wedstrijden gehouden. Het hoofdnummer
van' het programma was een internationale
sprintwedstrijd, welke Arle van Vliet by
afwezigheid «Stn Schexens, gemakkelijk won
voor Gerardln.
Wielerwedstrijden in Berlijn.
De wielerwedstrijden in de Dultschland-
Hnlle in Berlijn brachten gisteren goede
sport. De stayerswedstryden werden ln drie'
onderdeden verreden, n.l. 10. 20 en 30 km.
Ir. den isatsten rit viel Hoffmann herhaal-
deiyk Lohman aan. die door een verkoud
heid niet voldoende tegenstand kon bie
den. Deze gaf don ook veertien ronden voor
het einde op.
Een jubileum.
In verband mot liaar 25-Jarlg bestaan
houdt de afd. Noord Holland van den Ned.
Boksbond, de vroegere AB.B. a©. Zondag
,De Roemer" ln Amsterdam een recep-
en 's avonds ln hot concertgebouw wed
strijden tuKJchcn vertegenwoordigende ploe
gen van „Noord Holland" en do .Reet van
Nederland".
Duitschland verliest vau Hongarije.
Opnieuw moest de Duitsche nationale
hockeyploeg ervaren dat het zeer moeilijk
is om in Boedapest van de Hongaren te
winnen. Van de zes voorafgaande landen-
wedstrijden met Hongarije werden er vier
gewonnen.doch twee in BoedSpest gtlijk
gespeeld. De laatste, de zevende ontmoeting
elke gisteren werd gehouden, eindigde
de Duilséhers in een 10 nederlaag.
De stand bij dc rust was 0—0. De Hongaar-
sche overwinning was, hoewel klein, toch
volkomen verdiend.
RADIO-PROGRAMMA'S
DINSDAG 27 OCTOBER 1942
Hilversum I, 415,5 M.
745 Gram.muz. 7.30 B.N.O. Nieuwsber.
7.40 Ochtendwijsjes (gr.) 8,30 B.N.O. Nieuws-
ber. 8.40 Schilderijen in klanken, lez. 8.50
Zang met orgel- en fluitbeg. (gr.) 9.00 Strijk
kwartet (gr.) 9.30 Spiegel van den dag (opn.)
9.40 Fluit, harp en altviool (gr.) 10.00 Zang
met piaonbeg. (gr.) 10.30 U kent hen. maar
kent Uhen ook F. W. van Vloten. Dir.
W.H.N. 10.45 Cfrk. en zang (gr.) 11.15 Orkest
Malando en solist. 12.00 Alm. 12 05 Ork. van
de Duitsche Weermacht. 12.45 B.N.O.
Nieuws- en zakelijke ber. 13.00 Middagcon
cert (gr.) 14.00 Spaansch Hongaarsch progr.
(gr.) 15.00 Verschoppeling der menigte,
klankb. 15.20 Dvorak progr. (gr.)M6.45 B.N.
O. Nieuws-, zakelijke en bcursber. 17.00 De
Lichte toets, gevar. progr. 18.00 De wereld
leeft uit Zaad. 18 30 Ned. kamerkoor. 19.00
Neerlands stem van het Oostfront. 19-15
Marschmu7. (gr.) 19 30 B.N.O Nieuwsber.
19.40 B.N.O. Praatje in Zeeuwsch dialect.
19.50 Theo Uden Mosman en zijn dansork.
(apn.) Vanaf 20.15 alleen voor de radlo-cen-
trales die over een lijnverbinding met de
studio beschikken. 20.15 Otto Hendriks en
zijn ork. 21.00 Zang met pianobeg. 21.15 De
Melodlsfen (opn.) 21.45 B.N O. Nieuwsber.
22.00 Van de planken (gr.) 22.5524.00 Film
in den nacht (gr.)
Hilversum n, 301.5 RL
7.15—7.40 Zie Hilv. I. 7 40 Ochtendgymn.
7.50 Berlijnsch Philharmonisch Orlc. (gr.)
8.00 Politiek wèckpraatie (opn) 8.15 Gram.
muz. 8,30 B.N.O. Nieuwsber. 8.40 Symphonie
ork. (gr.) 9.00 Oehtcndrythme (gr.) 9.15 Voor
de huisvrouw. 9.20 Ochtendrythme (gr.)
10.09 Godsdienstige uitz. 10.30 Symphonie v.
Beethoven (gr.) 11.00 Vrouwenmozaiek 11.20
Matrozenkoor (gr.) 11.30 Kamermuz. voor
strijkinstrumenten (gr.) 12 15 Uil Neerlands
Gouwen. 12.30 Progr.-overz. 12.35 Barnabas
von Geczy speelt (gr.) 12.45 B N.O. Nieuws-
en zakelijke ber. 13.00 Wat doet de directie
van den landbouw 13.15 Gerard van Kre
velen en zijn ork. en soliste. 14.00 Godsdien
stige uitz. 14 30 Om en om progr. 15.30 Voor
de zieken. 16 00 Het Sylvestre Trio. 16.45 B.
N.O. Nieuws-, zakelijke en beursber. 17.00
Voor de jeugd. 17.30 Het Amusementsork.
en solist en gram.muz. 18.30 B-N.O. Nieuws
ber. 13.40 Spiegel van den dag. 18.50 B.N.O.
Gespr. binnenl. overz. 19.00 Landmans lust.
19.30 Piano en orgel, (gr.) 20.00 B.N.O. En-
gelsche uitz „Holland and the economie re
organisation. (Voor de radio-centrales: Ac-
1 c-ordeon-ork.-gr.) Vanaf 20.15 alleen voor de
radio-centrales, die over een lijnverbinding
met de s'udio beschikken. 20-15 Residentie
orlc. solist en gram.muz. 21.45 B.N.O.
Nieuwsber. 22.00 B.N.O Milita'r overz. 22,10
Avondwijding. 22.20—24.00 Zie Hilv. I.
DE VERDUISTERING
Verplicht te verduisteren:
"Tun 2G Oct. 13.24 tot 27 Ost. 8.25
Msan:
Op 26 Oc'.. 20.03, oitd. 27 Oct. 11.31
Het geheim van de
Rood-steenen schuur
ROMAN VAN
EMMA HOOGWERF
6.
Intusschen bleef het meisje druk be
zig: en, al pratende, stelde zij zich zelve
voor als Minnie Smit, de eenige vrou
welijke dienstbode daar in huis.
Het lijkt u hier zeker een groot
gedoe voor één meisje, ging ze voort,
maar de helft van de kamers beneden
staat ongebruikt en ik kan hulp nemen,
als ik wil. Het werk vind ik niet erg:
maar de eenzaamheid, ziet u! Lutters
zorgt voor d" oude h'vren boven en hij
is maar een arme oude sok: en Sien, dat
i« rfe kamenier van mevrouw; maar die
kan ik niet uitstaan! Even hield Min
nie op. om de plichten der gastvrijheid
naar behooren te vervullen en ging
toen voort:
Ik ben zoo blij als een engel, dat
u hier is! Dat geeft weer wat vertier.
Maar ik schrikte alleen, toen ik u hier
ineens zag staan. Ik dacht, dat er een
dame
Ik heb mij zelve dan ook altijd be
schouwd als een dame, zei Jeanne, ech
ter op bescheiden toon. Ik dacht, dat
u eon hulp voor de moeder....?
Natuurlijk, gaf Minnie toe,
maar ik bedoelde een échte dame.
Zoosls uw mevrouw dan?
Het meisje dronk thee uit haar scho
teltje en lachte.
Ik zie, dat u wel iets van ons weet!
Och. voor mij is zij heel goed. Ik
heb niets tegen haar. Ik krijg mijn geld
en. ik doe mijn werk; verder bekom
mer ik cr mij riet ovér. Dat is immers
maar het beste. als je in betrekking
bent, niet waar?
't Is zeker het verstandigst, was
Jeanne het met haar eens. Maar het
is niet altijd gemakkelijk, om er zoo
over te denken!
Geen wonder dat Jeanne's nieuws
gierigheid was gewekt voor 't huishou
den, waarvan zy nu ook deel zou uit
maken. Maar zij was te veel dame, om
met de dienstbode de familie te willen
bepraten. Of die dit voelde ze stapte
althans van het onderwerp af en vroeg:
Hoe is u van het station hierheen
"ekonien?
Mijnheer Reinier Gildehuïs heeft
my in zijn dogcar hierheen gereden.
Wat zegt u daar? U hebt dan mis
schien niet verteld, wie u was?
Zeker.
En hebt u hem gevraagd, of hij u
hierheen wilde rijden?
Neen; hij heeft het mij aange
boden.
Goede hemel! Dat is voor het
eerst, dat mijnheer Reinier zoo'n be
leefdheid bewijst! In den regel behan
delt hij ons allen, of wy lucht voor hem
zijn! Hij spreekt geen enkel woord
meer dan noodig is.. Maar buiten de
deur neemt hij het niet zoo nauw. Hij
is trotsch weet u? Alle Gildehuisen
vergaan van trots!
Zoo?
De oude heer George Gildehuis is
met de kindermeid van zijn zoon ge
trouwd. Maar zij heeft ook moeite ge
daan, om hem zoo ver te brengen; dat
verzeker ik u!
Meen je, dat de tegenwoordige
mevrouw Gildehuis de kindermeid was
vari mijnheer Reinier?
Ja; wist u dat niet?Maar ze
wordt niet mevrouw Gildehuis ge
noemd; ze heet mevrouw George. De
vrouw van mijnheer André is al jaren
lang dood: maar hij wil juist, dat ze
mevrouw George heet.
Dus zijn er dan twee heeren
Gildehuis?
Ja; tweelingbroers. Mynheer An
dré is de sjerks' en de knapste. Dat is
hy altijd geweest. Mijnheer George
heeft zoowat twee jaar geleden een be
roerte gehad en nu is hij bedlegerig en
kan geen vin verroeren. Bovendien
heeft mijnheer het geld. Hij had een
fabriek in Bredeton. Mijnheer George
was zijn deelgenoot; maar die heeft
nooit veel uitgericht en hjj stond altijd
onder zijn broer. Daarom begrijpen
sommigen hel niet, dat mijnheer André
hem ooit met Lize Schout heeft laten
trouwen, want die is evenmin een dame.
als u of ikHaar \;adcr hield een
herberg en zij was een knap meisje;
maar erg druk en opzichtig. Nu enfin
Hoe minder er van gezegd wordt hoe
beter! Als Sien hier iets van hoorde, dan
zou zij kwaad stoken: daar ben ik ze
ker van, In ieder geval bracht liet
schande over de familie. Mijnheer An
dré had deze hoeve ggkocht, die aan
zyn grootvader had behoord en i"der-
een had gedacht, dat er toen wel we r
een goed" lijd zou aanbreken voor Kat-
tenb-ve. Mp-u-, tc7n hij zijn broer liet
trouwen met dit doodgewone schepsel
tje, wilden de mcnschen hier heelemaal
niet meer komen.
Hoe jammer! zei Jeanne deel
nemend.
Minnie liet de stem steeds mec-r zak
ken en ging voort:
Ik weet alleen, wat anderen zeg
gen en het kunnen alle leugens zijn,
maar er wordt nleemeen beweerd, dat
mynheer George het huis en het groot
ste deel van het geld niet zal «even aan
mijnheer Reinier: en dat is toch een
vreeselykc- schande, want mijnheer Rei
nier is de ou'Me zoon!
Maar wie zou het dan krijgen?
(Wordt vervolgd).
Winterhulp brengt licht in vele
gezinnen. Steunt daarom Win-,
tcrliulp. Giro 5553.