KJL« 5e Amersfoort $elde%tofu Vallei Het zal n i èt gaan als in 1 914-191 8 Het mosselenseizoen is begonnen Waardevol voedingsproduct met heeg eiwitpereentage AMERSFOORTSCHE COURANT WOENSDAG 28 OCTOBER 1942 3 De modeljeugdherberg komt aan Laan 1914 Wij hebben Indertijd reeds medegedeeld, dat de Nederlandsche Jeugdherberg Cen trale een model-jeugdherberg te Amers foort zal bouwen, welke haar door haar zusterorganisatie, het Duitsche Jeugdher berg Verbond wordt geschonken. Thans kunnen wij mededeelen, dat de zaak reeds zoover gevorderd is, dat de Jeugdherberg Centrale tot den aankoop van het terrein is kunnen overgaan. Het is 500 meter lang en 85 meter breed, met eikenhakhout en ©enig hoog geboomte be groeid en ligt Juist bulten de grens van Amersfoort aan Laan 1914, ln de gemeente Leusden en staat kadastraal bekend als SecUe A. no 1142 (gedeeltelijk). Een prijsvraag. De bouw van deze jeugdherberg zal wor den gemaakt tot onderwerp van een prijs vraag voor architecten Er zullen drie prijzen voor worden uitgeloofd. Het ver langde ontwerp moet een met volk en bodem verbonden karakter dragen, zooals voor een tehuis voor een volksbewuste jeugd past. De bouwkosten zullen zoo ongeveer ƒ350.000 zijn, waaronder niet begrepen zijn de kosten van meubileering, stoffeering, ver slering en technische installaties, alsmede de werkzaamheden aan net omliggende terrein. Globaal zullen de totale kosten 500.000.bedragen, welke geheel door de Duitsche zusterorganisatie zullen worden gedragen. De jury, welke nog niet volledig is sa mengesteld. zal bestaan uit Nederlandsche en Duitsche architecten, aangevuld met eenige leeken, onder wie de burgemeester van Amersfoort, mr. J. G- L. Harloff en de gemachtigde voor het Jeugdherbergwe zen in Nederland, de Keer G. A van Die- De Inrichting. Dat hier werkelijk van een mode!-in- ricbting sprake zal zijn, moge blijken uit het feit, dat er 250 vaste bedden zullen komen en bovendien nog 50 noodbedden. Deze noodbedden bestaan uit stroozakken op den grond, welke op bijsonder drukke dagen zooals b.v. Pinksteren gebruikt kunnen worden. De 250 vaste bedden staan verdeeld over 24 kamers met acht bedden, twee kamers met zestien en eenige kamers met één, twee of drie bedden. Men heeft hier dus het systeem van groot slaapzalen, welke altijd wat kazerne-achtig aandoen, laten varen en meer naar Intimiteit gestreefd. Voorts wij kunnen thans nog slechts ln grove trekken een overzicht van de plannen geven zullen er komen één groote eetzaal voor 100 personen, één klei nere eetzaal voor 50 tot 60 personen, één dagverblijf voor 100 en twee kleinere dag- verbl^en voor ongeveer 50 personen. De keuk^ zal in alle opzichten perfect en modern worden ingericht en de bezoekers zullen over ruim voldoende waschruimte met warme douches kunnen beschikken. Er zal een droogkamer komen voor natte kleeding; de slaapkamers zullen zooveel mogelijk op het Oosten en Zuiden uitzien in het kort gezegd, hier zal inderdaad een modelinrichting verrijzen. Tentoonstelling van ontwerpen Men heeft jylst Amersfoort als plaats voor deze jeugdherberg, welke de mooiste en grootst^ van Nederland zal zijn, uitgeko zen, omdat deze stad eigenlijk een station is, op de grens tusschen het dichtbevolkte Westen en het meer landelijke Oosten. De bedoeling van de prijsvraag is niet alleen om den Nederlandschen architecten een kans te geven op een alleszins behoor lijke opdracht, maar ook, om nu eens te zien, welke architecten in het bijzonder ge schiktheid blijken te bezitten voor den bouw van jeugdherbergen. Er zal een tentoonstelling worden gehou den niet alleen i an de bekroonde, maar ook van andere ingezonden ontwerpen. Met den bouw zelf zal natuurlijk tijdens den oorlog niet kunnen worden begonnen. POLITIEVflfRIA Wielrijders begaan eiken dag overtredin gen en nemen daardoor het risico bekeurd te worden. Zoo werden gisterenavond weer talrijke fietsers op den bon gezet, die het met hun rijwielverhchting niet in orde hadden en ook wordt er den laatsten tijd nog al eens zonder bel gereten. En dan het vervoeren van personen op een rijwiel boven den daarvoor vastgestel- den leeftijd. Men mag personen ouder dan tien jaar niet op een rijwiel vervoeren cn het is werkelijk verbluffend hoe weinig wielrijders zich van dit voorschrift iets aan trekken. Als men bekeurd wordt behoeft men er zich niet op te beroepen het niet geweten te hebben. Het is nu tóch wel be kend. BURGERLIJKE STAND AMERSFOORT, 28 Oct. Geboren: Hendrica, d.v. K. Ch. v. d. PJJpekamp en H. E. v. d. Ham. Phillppus, z.r. J. Pot en C. v. d. Hoek. Maria Klazlna, d.v. P. G. F. Ruitenbeek en H. W. Hoere. Getrouwd: P. J. Wflnen en A. v. d. Berg. A. C. v. Hoeven cn F. C. P. v. Oos tendorp. A. Brons en W. Knevel. H. W. Verkerk en C. W. v. Gullk. T. W. te Beek en C. H. Jacobs. J. Th. de Rooy en A. Boerhaven. A. G. Koelman en Th. v. d. Braak. H. Booms en M. Vonk. Overleden: Cornelia Jacoba Maria van Es, oud 10 maanden. SOEST, 22—28 Oct. 1942. Geboren: Johannes Hendrikus Antonius, z. v. F. J. L. M. v d. Schoot en M. A. M Hoefsmit. Maria Johanna, d. v. P. W. Werkhoven en M. J. Hoogstraten. Cornelia Margaretha, d. v. A. A. J. M. Naethuijs en H. M. Gaar- landt. Lodevicus Jacobus,"z. v. A. v. d. Hoed en M. S. S. Heinsman Ondertrouwd: R, H. Haasjes en J. A. M. v. d. Berg. H. v. d. Hoek en B. v. d. Meer. A. J. Heins en A.. Verhoeff. E. Hagebeuk en A. M. Schouten. Gehuwd: J. Jansen en P. K. M. Hil- horst. H. Brons en P. E. Kaats. D. Baars en G. v. d. Schaft. Overleden: Carolina Arnoldina Emily van Veen, 97 j. wed. v. J. G. O. S. von Schmidt auf Altenstadt. Msrinus den Hartog, 34 j. ongeh. Theodora Marjo lein van Leeuwen, 8 dagen. HOEVELAKEN. Overleden: Ever- tje, oud twee maanden, d.v. L. van Ra venhorst en E. van Deuveren. AGENDA Grand Tliéatre: „Wiener Blut". City Theater: „Quox. de Brokkenpiloot". Rembrandt Theater: .Kora Terry". Clandestiene slachterij in de open lucht DADERS OP HEETEBDAAD BETRAPT Gisterenmiddag om drie uur hebben eeni ge politieagenten ln het boach bij Zand bergen twee personen, G. en v. d. W., op heeterdaad betrapt, toen zij bezig waren met het slachten van schapen. De politiemannen troffen drie schapen levend aan, een schaap was reeds geslacht De clandestiene slachters werden gearres teerd en zijn op het politiebureau ln be waring gesteld. Het reeds gedoode schaap en de drie nog levende dieren, alsmede het slagengereedschap, zijn in beslag genomen. PLAATSVERV. KANTONRECHTER Als plaatsvervangend kantonrechter ln het kanton Amersfoort is herbenoemd Jhr. mr. J. K. H- de Beaufort, burgemeester der gemeente Leusden. EERSTE ABONNEMENTSCONCERT IN HET GRAND TBéATRE De Amersfoortsche Concertvereeniging heeft ook dit seizoen gezorgd voor een viertal concerten in het Grand Théatre. Het eerste wordt Dinsdag 3 November om 8 uur gegeven door het Utrechtsch Stede lijk Orchest, dirigent Willem van Otterloo. Solist George Enderle, piano. CLANDESTIEN BOTER BEREID Aan een landbouwer alhier, die zonder vergunning een karnwerktuig voorhanden had en clandestien boter had bereid van de achtafgehouden melk, werd door den tuchtrechter ƒ1000.opgelegd. Offlcieele Mededeelingen PRIJZEN ZWANEN EN ZWANENVELLEN. Bericht No. 135. Voor zwanen en zwanenvollen geldt for meel de 9 Mel-prlJs. Vanwege den dienst van den gemachtigde voor de prijzen zal echter niet tot vervolging worden overge gaan, Indien de hieronder vermelde prezen niet' worden overschreden. By andere dan de hieronder aangegeven leveringsvoorwaar den dienen deze prijzen te worden gewijzigd overeenkomstig de extra gemaakte'resp. be spaarde kosten. Producent: Levend of gedood, onbewerkt, af be drijf vorkooper ƒ1130 Handelaar: 4 1. Levend of gedood, onbewerkt, franco bedrijf verkooper 13. 2. Bout aan poelier franco bedrijf kooper, onbewerkt! zonder kop, pooten en vel. lnel. darm 5 50 3. Ruw vel af bedrljl verkooper 7.50 4. Veeren en wieken af bedrijf ver kooper 1. Kleinhandelaar: 1. Bout af winkel, onbewerkt, zonder kop. pooten en vel 6.60 2. Bout panklaar thuisbezorgd 7.50 3. Ruw vel af winkel 7.60 4. Veeren en wieken af winkel 1. Bcrcider: Bereide vellen franco bedrijf kooper: le kwaliteit ƒ11.60 2e kwaliteit ƒ10.10 PRIJZEN GESTOOMDE EN GEROOKTE ZOETWATER VISCH. Bericht No. 136. Voor gestoomde en gerookte zoetwater- vlsch geldt formeel de B Mei-prijs. Vanwe ge den dienst van den gemachtigde voor de prijzen zal echter niet tot vervolging wor den overgegaan, indien de hieronder ver melde prijzen niet worden overschreden. sllJÉi* ssss 2*c.c ïj 00000000- dooö spiprr™ 11 iiiiiilli if Voor de overig» vischsoerten worden de prijzen voor geschubd en cmtachubd gelijk gesteld. BIJ verkoop door den rooker-ver- werker aan deh groothandelaar dienen de ln dfe eerste kolom genoemde prijzen met 5 te worden verlaagd. BENZINE VOOR HET SCHEUREN VAN GRASLAND De' Productiecommissaris voor de provin cie Utrecht maakt bekend, dat in de maand November zeer waarschijnlijk weer benzine beschikbaar zal worden gesteld voor het scheuren van grasland. Belanghebbenden woedt dringend aange raden de aanvragen op de roode formulie ren ten spoedigste ln te zenden aan zijn bureau. Oppenhelmpleln 6 te Utrecht. Een Ieder, die niet voldoende trekkracht of werktuigen heeft, doet verstandig van deze gelegenheid gebruik te maken. HUISSLACHTING VARKENS De Provinciale Voedseleommlsserls voor Utrecht maakt bekend, dat ln het ko mende hulsslachtlngsseizoen alleen die var kens zullen mogen worden geslacht, waar voor vóór I November ai. c-en hulaslach- tlngsvergunnlng by de PR.H.'s ls aange vraagd. In verband hiermede wordt hen, die voor nemens zijn varkens in hulsslachting te slachten, doch hiervoor nog geen hulsajach- tlngsvergunnlng hebben, aangeraden zich ten spoedigste tot hun P.B.H. te wenden. De nadere regelingvoor de huisslach ting zal één dezer dagen worden gepubll- Naast den hoofdred. zijn verantwoordelijk: TL Leenknegt. chef-red. en red. buitenland, G. A wmtnge. red. binnenland en kunst. D. J." Rckké. sport-red. en stadsverslaggever. H. Brits, advertentie-chef. Allen te Amers foort. K 7a Sedert eenlgen tijd Is het aantal dief stallen uit kramen op de markten te Utrecht sterk toegenomen. De daders van deze diefstallen'zijn voornamelijk jeugdi ge personen geweest. De Utrechtsche ge meentelijke Marktverordening bevat reeds ln art. 10 de bepaling, dat minderjarigen zonder behoorlijk geleide zich niet op een afgesloten marktterrein mogen bevinden. Teneinde het stelen op de markt te be strijden, acht de burgemeester het ge- wenscht het verbod uit te breiden tot alle markten die ln de gemeente worden ge houden en tevens nauwkeuriger te om schrijven wat onder „behoorlijk geleide" dient te worden verstaan. Da bestaand» verordening is thans in zooverre gewij zigd, dat artikel 10 wordt gelezen als volgt: „Het Is een minderjarige, beneden den leeftijd van zestien Jaar, verboden een der markten te betreden, anders dan onder ge leide van een van zijn ouders of van zijn voogd". KUNSTSCHILDER SPEKTE ZIJN EIGEN POBTEMONNAIE De justitieele dienst te 's-Gravenhage heeft den 39-jarigen kunstschilder J. B. aangehouden. Deze had voor een parti culier verzamelaar een collectie waar devolle schilderijen verkocht en -het grootste deel van de opbrengst ten eigen bat^ aangewend. De collectie bestond uit achttien schil derijen en 29 etsen, deels van bekende- kunstenaars. Begin van dit jaar had B. de opdracht gekregen de werken voor ƒ250.000 te verkoopen. Hij verkocht ze ook indexdaad, maar voor 87.000. van welk bedrag hij in eersten termijn 11.900.ontving. Hiervan droeg hij slechts 3100..af en stak de rest p eigen zak. Zjjn gezin liet hij er een reis van dia ken. Hij voldeed zijn schulden ervan Jen deed verder tal van uitgaven. In de ondersardsche diepten van dwn St Pietersberg bevinden zich nog heden ten dage honderden oude huismerken, die aan een ver verleden herinneren. Dank zij de activiteit van deskundige zijde zuilen deze merkteekeru thans worden onderzocht en op schrift ge steld, waarna eerlang publicatie volgt VNP-Zeijlemaker-Pax Holland m ZEVEN PERSOONSBEWIJZEN GESTOLEN TWEE JAAR GEëlSCHT „Het stelen van persoonsbewijzen is l ng- zamerhand uitgegroeid tot een groot n at- schappeiljk kwaad en wij moeten da rte- gen met alle kracht optreden. Deze ver dachte, die een behoorlijk salerls verd inde op het werk te Jutphaas, heeft niet nln- der dan zeven persoonsbewijzen weg no men en dit uitsluitend gedaan uit t ast- bejag. Oerhalve acht Ik hier een zeer wa re straf op haar plaats en eisch tege de zen man een'gevangenisstraf voor de UJd van twee Jaar". Dit was in bet kort het requisitoi van den Officier van Justitie, mr. Rooy xö ln de zaak tegen den 36-jarigen eedet eer- den bouwvakarbeider A. C. H. Spaa# u t Utrecht, die op 14 September van dit ja; r op zijn werk onder de gemeente Jut lar s van niet minder dan zeven collega 1 e persoonsbewijzen heeft gestolen. Verd hei gehoord, dat er veel geld voor een e - soonsbe^ijs werd gegeven en daar 1 n fmancieele moeilijkheden zat en onde hl werk gemakkelijk uit de jassen var z: n mede-arbeiders de persoonsbewijzen k n wegnemen, had hij dat ook gedaan, z ,dt ze echter te kunnen verkoopen, -het sta, naar verd. opmerkte, wel in de bedORi ig had gelegen. President: Begrijpt u dan niet da We menschen, van wie u de persoonsbewi ion wegnam, ln groote moeilijkheden zot den komen 7 Dat is bijna net zoo erg als het verliezen van distributiebescheiden. Verdachte: „Ik dacht, zij krijgen wel een nieuwe en meende dat ik voor tun P B. veel geld zou krijgen". Het blijkt dan, dat verd. er niet eens tan toc-gekomen is om zijn gestolen persoins- bewijzen te verkoopen, want nog dienz lf- den dag werd hij gearresteerd. D verdediger mr van Blerkom uit Htir- lem vond de straf veel te hoog. Spr. .-es van meening dat men met beschre én persoonsbewijzen weinig of niets kan It- richten In feite heeft verd. dus waai ie- looze papieren gestolen. Pi. .drong aan op een aanmerkelijk lichtere straf. STROOREOELING OOGST 1942. Het bedrijfschap voor hooi, stroo ea n *- roeder maakt bekend, dat ln de stroc •- geling 1941 diverse veranderingen zijn. e.' 1- gebraebt, waaraan alle verbouwers en e- of verbruikers van stroogewossen en ile handelaren ln stroo zich zullen dienen te onderwerpen. De nieuwe regeling geldt behalve v< tr graanstroo. kanarlezoadstroo en peulvruc 1- tenstroo, thans ook voor koolzaad-, kftr-.v )- zaad-, mosterdzaad-, splnazlezaad-, radiji- aaadatroo. Krachtens de nieuwe regeling kan de gr of verbruiker van stroo, die stroo wens-: .t te betrekken een aankoop vergunning aa vragen onder vermelding van den kle - handelaar ln zijn omgeving, van wlea 'J het stroo wenscht te betrekken. Het hoe: - kantoor wijst voor de desbetreffende pa: IJ stroo den handelaar een erkenden gro- :- handelaar en- den groothandelaar een of, meer erkende' land handelaren toe. De landhanaelaren kunnen het te leve ren stroo slechts betrekken van telers uit een hun toegewezen rayon. Naast het bovengenoemde „verkeer over drie schakels" (landhandelaar - grootte- delaar - kleinhandelaar) kan ook verkeer over 6éa of tweo schakels plaats vinder.. Indien het H.K.H. of PJC.H. ln over> - met het bedrijfschap hiertoe opdracht ge,-: Ook het verhandelen van stroo direct van verbouwer aan veehouder la toegestaan, mits beider bedrijfsgebouwen op ten hoog ste 10' km. afstand van elkaar liggen, en mits het vervoer geschiedt met eigen ver voermiddelen van kooper of verkooper. Den aankoopvergunnlng ea vervoert*-. ls echter te vrager, bij den plaatselijk 11 bureauhouder (P-B.H.). Verbouwer? van stroo gewassan ontvangen op htm aanrr. reeds bericht Tan den P.B.H.welke hoe veelheid stroo zy voor eigen gebruik uil hun oogst mogen behouden, cn voorts wel ke hoeveelheid stroo rij direct aan veehou ders mogen afleveren.* De rest van hun stroo dienen zy ter beschikking te houden van den landhandelaar van hun rayon. Hot vervoer van etroo dient ln het algemeen gedekt te zijn door een geldig geleldcblljct. Slechts het vervoer van het land naar de bedrijfsgebouwen van der. teler, en voorts het vervoer van het telersbedryf naar spoor, schip, dorsch- of persplaats (of tusschen deze plaatsen onderling) en het vervoer tan teler rechtstreek» naar stroohulzenfabrlek kan zonder geleldeblljet geschieden. Voor meer gedetailleerde gegevens Inza ke bovenstaande regeling wordt verwezen naar de publicatie dienaangaande ln de vakbladen voor de boeren en tuinders. Handelaren kunnen zich voor inlichtingen wenden tot het hoofdkantoor ran den han del. Hallstraat 74. 's-Gravenhage. terwyi bovendien belanghebbenden ©en toelichting op de regeling ln drukvorm kunnen ver krijgen na schriftelijke aanvrage bij het be drijfschap voor hooi, stroo en ruwvoeder, Zwarteweg 75. 's-Gravenhage. Ook de PB. H.'s kunnen nadera inlichtingen verstrek ken. Opgave van land toebehoorend aan rechtspersonen VOOR 1 DECEMBER BIJ DE DIRECTIE VAN DEN LANDBOUW De Ned. Staatscourant bevat een be sluit van den Secretaris-Generaal van Landbouw en Visscherij, waarbij wordt bepaald, dat alle rechtpersonen, die land in eigendom hebben, dat gebruikt wordt, bestemd is of geschikt voor land bouw in den zin van art. 1 van het Pachtbesluit, verplicht worden dit land •oor 1 December a.s. bij de directie oor den Landbouw op te geven. Ven- ootschappen onder firma en die bij wijze van geldschieting worden mede als rechtspersonen beschouwd. Niet na koming wordt beschouwd als overtre ding en wordt gestraft met hechtenis van ten hoogste zes maanden of geld boete van ten hoogste ƒ10.000. NIEUWE WETHOUDERS TE UTRECHT Door den Commissaris der provfncle la goedkeuring verleend aan de voordracht van den burgemeester van Utrecht waarbij tot wethouders dezer gemeente zijn be noemd de heeren dr. Fr. Breed veld: Onder wijs, Kunstzaken, Musea, Bioscopen. Ar chieven. Ir. D. Dekker, e.!.: Gemeentebe drijven n.l.: Gasfabriek, Electrlcitelt- en Busbedrijf, Reinigings-, Markt- en Haven dienst, Slachtplaats en Keuringsdienst van Waren. Arch. Ch. L. Quéré: Openbare Wer ken en Volkshuisvesting: hieronder ressor teeren: Gemeentewerken; Bouw- en Wo ningtoezicht, Begraafplaatsen en Waterlei ding. TABAKSTEELT IN DE OEKRAÏNE Grootsche plannen. Het is bedoeling, aldus meldt Euro- pross uit Berlijn, dat in de Oekraïne be halve de beiae machorka-soorten voor het binnenlandsch verb ruilt, ten be hoeve van de Europeesche markt Virgi nia-, Kentucky- en andere clgarettenta bak zullen worden verbouwd. De organisatie van den gevolmachtig de, voor de tabaksnijverheid, welke se dert het begin van dit jaar bestaat, heeft het plan om dit jaar 60.000 ha. te beplanten, voorzoover dit onder de hui dige omstandigheden mogelijk was, met succes uitgevoerd. In 1943 wil men een nog veel grooter arsenaal in cultuur brengen met een oppen-lakte van onge veer tien maal de Duitsche teeltopper vlakte voor tabak. De voornaamste plantages zullen wes telijk van den Dnjepr liggen. Om behalve het binnenlandsch ver bruik ook het Duitsche en Europeesche te kunnen verzekeren, zjjn drie maat schappijen opgericht en wel voor den tabakaanplant, voor de bewerking en voor den handel. Als leider is de gevol machtigde voor de tabaksnijverheid by' den Rijkscommissaris benoemd. De Tabakanbau-Ukraine GmbH heeft reeds verschillende groepen van de Duitsche tabaksnijverheid ingeschakeld en aan deze ondernemingen licenties verleend. RIJKSPERSCHEF Dr. DIETRICH: De wijde ruimte is thans geen bondgenoot maar een vijand voor de geallieerden geworden Onder het opschrift „Veranderingen in de strategie" publiceert de Völkischer B obachler een nieuw artikel van Rijks- perschef dr. Dietrich, waarin ter inlei ding gezegd wordt, dat het wereldbur- derdom der democratie niet in staat is den werkelijken oorlogstoestand te be grijpen. Het ziet over het hoofd, of wil niet zien, dat door een revolutionnaire ontwikkeling nieuwe krachten zijn op gekomen, nieuwe technische mogelijk heden en fundamenteel veranderde or ganisaties van ruimtelijke grootheden op den voorgrond zijn getreden, die de perspectieven van den oorlog volko men veranderd hebben. In het gebrek aan algemeen geldige begrippen voor het begrypen van hef specifieke van de zen oorlog is de laatste motiveering ge legen voor de verwarring der geesten, die thans in de internationale discussie over het verloop van dezen oorlog haar orgieën viert en het den gealh eerden niogelyk maakt met onserieuze bericht geving de onverschillige massa's te mis leiden. Dr. Dietrich wijst er op, dat de ten dentie der tegenstander» van Duitsch- land er naar gaat te verklaren, dat alles zal komen als in 19141918, en schrijft: Hier zien wjj ons geplaatst tegenover de eerste der denkfouten, die uitgaande van verkeerde voorstellingen over den aard van dezen oorlog leiden tot bedrie- gelijke conclusies omtrent zijn einde. In den wereldoorlog bleek de wijde ruimte de beste bon<fgenoot te zijn van onzen tegenstander. Toen kon hij bijna ongestoord uit reusachtige ruimten en over bijna alle zeeën de hulpmiddelen der wereld tegen ons mobiliseeren. In dezen oorlog echter, die Duitschland door de ruutite grijpende overwinning zijner wapenen, door de positie van Ita lië in de Middellandsche Zee en door de deelneming van Japan aan den oorlog uit zijn nauwheid te voorschijn heeft gebracht, blijkt de wijde ruimte vijan dig voor de geallieerden. Uit dezelfde wyde ruimte, die in 19141918 de bron was van hun kracht, vloeien thans voor Brittannië en de V.S. alle zorgen hun ner oorlogvoering voort Blokkade Is mislukt. Reeds de volledige ineenstorting hun ner blokkadeverwachtingen, zoo gaat de Rijksperechef voort, bewijst, dat de ruimtelijke en verkeersstrategiscne perspectieven fundamenteel anders zijn dan zij geloofden. Tnans hebben de mi litaire beheersching van het continent en zijn westelijke kusten, van de IJszee tot aan de Golf van Biscaje niets slechts de blokkade van Duitschland geschrapt van d« kaarten van den general en staf der Britsche zeelords, maar den spilmo- gendheden de mogelijkheid gegeven de kracht van haar continentaal Europee sche positie in de waagschaal hunner wereldwijde strategie te werpen. Daar bij komt Japansch overheerschende en onaantastbare positie in de Oost-Azia tische ruimte. Duitschland, Italië en Ja pan, met hun strijdkrachten onder en op het water, zijn in staat de vitale zee verbindingen van hun tegenstanders door te snijden. Zij kunnen en zullen him dan de wet van het handelende optreden voor altijd ontnemen. De Rijksperschef maakt er opmerk zaam op, dat de spilmogendhc-den we ten, welke groote militaire beteekenis de ruimtelijke uitbreiding van de con- KVN8T EN LBTTBREX JAN VAN DOMMELEN OVERLEDEN TO Santpoort is onverwacht overleden de tooneelspeler 3ar. van Dommelen. Jan van Dommelen behoorde tot de oude garde der tooneelspeler» ln ons land. HIJ heeft vroeger b(J het Nederlandsche Too- neel «n ook onder Royaards gespeeld. La ter maakte hij deel uit van Boubera gezel schap en hy ls ook opgetreden voor de film. Eet las tot was hy verbonden aan Fr! te Kletnbloeeems Tooneelgezelschap. waarmede hy sinds Juli op tournee was met Ju- ge nd". het werk van Max Halbe. Ruim 60 maal vertolkte hy ln dit werk de rol ran pastoor. Nog Zondagavond trad hy op te Zutphen. Van de geneugten van een vrijen dag genietend, werd hy ln rijn huls getroffen door «en hartverlamming. Het mosselenseizoen is weer begon nen en daarmee komt een waarde- vqI voedingsproduct, met een hoog percentage aan eiwit en een niet te verwoarloozen hoeveelheid vet, ter beschikking van der. consument. De mossel is altijd door haar lagen prijs een volksvoedsel geweest. Het is daarom niet te verwonderen, dat reeds aan het einde van de 18e eeuw werd geschreven, dat de mossel moest worden beschouwd als „de oester voor den gewonen man". Tegenwoordig gaat de verbruiker zich steeds meer interesseeren voor de omstan digheden, waaronder het door hem ge bruikte artikel wordt geproduceerd. Een dor oorzaken hiervan is gelegen ln het feit, dat men zich speciaal op het gebied van de voedselvoorziening meer dan vroeger af hankelijk gevoelt van de bronnen van voortbrenging en daarover iets meer wil weten. Zoo is het ook met het kweeken van mosselen. De mossel, die voornamelijk voorkomt tn de Zeeuwsche stroomen en op de Wadden zee, brengt eieren voort, waaruit zich mos selzaad ontwikkelt, dat zich ln de gebieden langs de kust en ir. zee-armen op den bo dem of aan uitstekende voorwerpen of zeeweringen vasthecht. Vooral de Wadden zee is een gebied, waar veel mosselzaad voorkomt. In het algemeen onderscheidt men twee soorten mosselen: de z.g. „wilde mosselen", welke uit mosselzaad tot volwassen exem plaren opgroeien zonder ingrijpen van den mensch. en de mosselen van perceelen. Perceelen komen vrijwel uitsluitend ln Zeeland voor en zijn gedeelten van de stroomen, waarop het elders gevfschte mos selzaad wederom wordt uitgezaaid. In drie Jaar volwassen. Nadat zij eerst in ondiepe gedeelten zijn uitgezaaid en daar tot halfwas mosselen zijn opgegroeid, worden ze weer opgevïscht, om tenslotte op diepere gedeelten te wor- tinentalc oorlogstooneelen geeft aan hun transport- en' verkeersmiddelen, die door hot voordeel der binnenltale, door de dichtheid van het spoorwegnet en het aaneengesloten verkeorsnet van continentaal Europa beveiligd zijn, ter wijl in tegenstelling daarmed» de ver bindingswegen ,der geallfeerden over den Oceaan over de geheole wereld uiteengetrokken liggen en blootgesteld zjjn aan de voortdurende bedreiging der spilmogendheden. Ook de ttfd ma de xl)de der BpQ. Dr. Dietrich wjjat er vervolgens op, dat niet slechts de ruimte als d» dimen sionale krachtbron van den totalen oor- log, maar ook de tijd aan den kast van de spilmogendheden staat. Het kernstuk t de Angelsaksische strategie bestaat de opvatting, dat de zeeheerschappij t Engeland en de industricele kracht der V.S, de beslissende factoren zjjn voor het behalen van de overwinning. Maar reeds het verloop tot dusver van den oorlog heeft bewezen, dat deze con ceptie verouderd en foutief is. „Wij zien", zoo besluit dr. Dietrich, „dat de spilmogendheden en htm bondgenooten op het schaakbord van het spel der krachten beschikken over goede en so- liede posities voor den eindstrijd." den uitgezaaid en daar de grootte van con sumptiemossel te bereiken. De mossel is ln drie jaar als volwassen te beschouwen. De mosselkweekerij ls een tamelijk een voudig bedrijf; de vlsscher bepaalt zich slechts tot h^j: brengen en verleggen van r^psselzaad en halfwas-mosselen naar plaat sen, waar zij de gunstigste levensvoorwaar den hebben. Daartoe zijn noodig een vaar tuig met motor en vischtuig de x.y. mos- selkor. De meeste vaartuigen vlsschen met twee. de grootere met vier mosselkorrcn. Wilde mosselen werden in hoofdzaak als pluimveevoeder gebruikt; nog geen half millloen kg. kwam daarvan voor den oorlog als menscbelijk voedsel in der handel. Van de Zeeuwsche mosselen werd het grootste gedeelte uitgevoerd, voornamelijk naar Bel gië en Frankrijk, waar de mossel altijd zeer populair is geweest. Centraal verkoopkantoor. De In Nederland afgezette hoeveelheden waren klein ten opzichte van den uitvoer; slechts enkele plaatsen, zooals Rotterdam, dat zeer gunstig uoor den aanvoer van Zeeuwsche mosselen lag, hadden een aan zienlijk gebruik. Toch was or den laatsten UJd een stUglng van de binnenlandsch» consumptie waar te nemen, wrlkc in hoofd zaak is toe te schrijven aan de werkzaam heden van h»t door de Overheid in 1935 opgerichte „Centraal Verkoopkantoor van mosselen" te Bergen op Zoom. Deze in stelling werd opgericht in verband mot de sterke prijsdaling ln de jaren vóór 1935 op de Belgische markt, waardoor de mossel- kweekers ten zoorste werden gedupeerd. ZIJ kreeg het uitsluitende recht de door mossel kweekers of mosse'visschers gevlsch- fe of gekweekte mosselen te verkoopen heeft daardoor een beslissendcn invloed op den prijs gekregen. Thans zijn voor mosse len maximumprijzen vastgesteld. - Op het oogenbllk ls «r uiteraard geen en kele moeilijkheid om voor dc morsel oen af zetgebied te vinden. Veel grootere hoeveel heden dan in de afgeloopen Jaren in ons land geconsumeerd zijn, vinden nu gretig aftrek. Japansche luchtaanvallen op steden In Oostelijk Indië Het keizerlijk Japanech hoofdkwartier maakt bekend dat Japansch» lcgervUag- tuit;en Zondagmiddag een verraseenden aanvdl gedaan hebben op do vijandelij ke Iuchtbases van Tmsookia en Chit- t&gong ln Britsch-Indië. Tijdens dezen aanval werden vier vijandelijke vlieg tuigen neergeschoten en werden 89 an dere vijandelijl.c machine®, waaronder achttien groote toestellen, op den bega- nen grond vernield. Een Japanse he ma chine ging verloren. Tinsoekia ligt in het noordoosten van Seam, ongeveer 380 mJJl ten Noorden van Mandelay. CHittagong ligt in Ben galen. aan de golf van Bengalen, onge ler 270 mijl ten Westen van Mandaluy. Naar militaire kringen over den Ja- p&nsehen luchtaanval op Chittagong en Tinsoekia verklaren, heeft het Japan- sche luchtwepen hier een zwaren slag toegebracht aan de vijandelijke lucht* bases, van waar do Engelschen, reep. de Amerikanen steeds weer trachtten het opbouwwerk in Birma dqor lucht aanvallen te storen. Het Japansch» luchttvapen heeft tot dusver afgezien van vergeldingsmaatregelen om de Iif» dische bevolking te sparen voor de ge volgen van dergelijke militaire opera ties. aangezien de Indiërs niet beschouwd worden als vijanden van Japan. Gezien het optreden van den tegenstander, kon de huidige reactie echter niet langer vermeden worden. Daar komt bij, dat volgens ontvangen berichten genera ul Still well zoowel als generaal Wavell bij de besprekingen der laatste dagen be paalde plannen voor de operaties tegen Birma hebben uitgewerkt. De huidige slag van het Japansche luchtwapen, zoo verklaren de genoemde kringen ten slotte, zal den vijand wel dc» tc zwaar der getroffen hebben daar zijn voorbe reidingen aanzienlijk gestoord z|Jn. De Prawda critiseert de steenkoolproductie BUREAUCRATIE OVER HEERS CUT Radio Moekou heeft een artikel van d» Prawda gepubliceerd, waarin o.a. de ver antwoordelijkheid der bolsjewistische party- leider» op het gebied vnn de rolkrhtilshou- dlng wordt behandeld. In het artikel wordt naar voren gebracht, it na 17 maanden oorlog alle energie, discipline on organisatie aan den dog moe ten -.roeden gelegd. Overtredingen worden zeer Mmg gestraft, fto kon onder bepaal de omstandigheden do doodstraf worden ultgeaproken. Een van de belangrijk» ta ken, waarmede de verantwoordelijke party- leider» 2lch moeten bezighouden, s» het verschaffen van otookmav-riaal en d» pro ductie van steenkolen. Niet allo partijlei der» h»bben echter het belang, zoo schrijft do Prawda, van doeo taak Ingezien. Zoo I» b.v. ln d» «teenkoolgcbledra van Kcxsmczk en Karaganda ln 1942 v««l slechter gewerkt don la 1941. De productie van steenkool la la deze gebieden gedaald. Do partljorganl- aoUen ir. deze gobleden hebber, opgehou den zich roet hat ateenkoolvroauctu): t* be moeien. Zij »yn. too achrtjft het blad var- der. «onder begrip «n op onverantwoorde lijke wyeo dit vraagstuk gaan behandelen. Het centrale comité van de party heeft om deze redenen do partijleiders ln Koeanezk en Karaganda moeten herinneren aan het vervullen van htm püchton. Du eerete «e- cretorla van bet comité In Karaganda ls ln dit verband van MJn functie onthdven Slnda deae maatregel zijn reeds maan den verloopen. Do toestanden rijr. echter nog nlota veranderd. De organisatie-, wor den door een bureaucratie behecrscht. Een dergelijke lichtzinnigheid en eer. derg»lyko onverantwoordelijkheid «Un abeoluut on toelaatbaar. zoo schrijft het blad, en sul len zeer streng gestraft worden. Woorde- Ujk verklaart hit blod: ,JX- steenkolen moeten, koets wat hst wil. gedolven wor den. want de atecnkoolkweat'."- ls een van de belangrijkste van den oorlog". Evtn belangrijk noemt do Prawda het vraagstuk van het op tijd binnenhalen van den oogat aan landbouwproducten. Br la een aantal gebieden, waar de oogst niet op tijd la binnengehaald. Zoo b.v. to da gebieden van Tam bof en Swcrd'.owsk. Der- geiyke wantoestanden, boo b«alult dc Praw da kan men vcrgciyken met dolkirtooten tn don rug ran hot rood» legrc. In aansluiting op de slichting van het Jeugdverbond wordt op 27. 23 «n 29 Oct. tc Rome een bijeenkomst gehouden van de werkgemeenschap pers en propaganda. Het voornaamste punt van bespreking i* het op to richten Europec-sch jeugdtijdschrift „Nieuw Europa", dat in groot» oplag» over geheel Europa verspreid zal worden. Al# vertegenwoordiger van den Natlonnlen Jeugdstorm neemt aan de bijeenkomst to Rome deel dc- kompaan H. A- Goedhart, medewerker aan de afdcellng pers van den Jeugdstorm. Ook de wt-Tkrommittie» Dim »a radio zullen te Rome besprekingen voeren Eerst genoemde wcrkcommiMlo is samengesteld ui*, vertegenwoordigers van Rocmenlw, Vlaanderen en Nederland.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1942 | | pagina 3