AMECSFCOCISCHE W4NI
De aanval bij Gbarkof vordert
De Führer verleent Gerardus Mooyman
het Ridderkruis van het -IJzeren Kruis
DINSDAG 9 MAART 194-3. 2 PAG., 57e JAARGANG. No. 55.
'XOi; Pet post 2.25;
Ongave N V DRUKKENJJ ONNES V-Ö BLANKENBERG Zn.
SNOUCKAEKTLAAN 0. AMERSPOURI Administratie: Telef. 5289. Giro 86362.
Directeur: F HALEWIJN
DAGBLAD VOOR AMERSFOOFT EN DE GELDERSCHE VALLEI
PRIJS ADVERTENTIES: per mttlltnetetregel f 0.13 (49 tam. breed). ïng^A
mededeel ..-ie '054 p.: (52 m.m oreed„Doelpunten alleen bU
a personeel t.m 20 woorden 0 55 leder woord meer O.Oo. jdle overigo
m 20 '0 86 teder woord meer f008 max 60 wooTden B^wbsnummera
6 cent l>e administratie behoudt zich liel recht loor advrrtent^ cvenlueel
zonder opgave van redenen te neigeren Carrespondcntlp van ad.crtenttes en
abonnementen to richten aan Administratie
Pedacue. relet 6731 Na 5 a 6806. Hoofdredacteur NIC. LAM AI* SOB6T.
AAN HET GJ&EELE OOSTFRONT ZIJN DE DUITSCHE
TROEPEN MEESTER VAN DEN TOESTAND
Hoofdkwartier van den Führer.
9 Maart. Het Opperbevel van de
Weermacht maakt bekend:
De winters lag In het Oosten duurt
met onverminderde kracht voort. De
Duitsehe troepen zijn echter aan het
geheele front meester van den toe
stand. Zij bevinden zich in een soc-
cesvollcn aanval, houden op andere
plaatsen in onwrikbaren afweer bon
stellingen of vceren bevolen bewe
gingen om zich los te maken van
den vjjaud in verkorte frontlinies
volgens de plannen uit.
De Duitsehe aanval In het gebied
van Charkof maakt vorderingen. De
vijand werd na bevigen strijd op-
nienw uit verdedigingslinies gewor
pen. Talrijke plaateen o.a. de ftcden
WaBd en Ljubotin werden stormen
derhand veroverd.
De afweerslag in de geveehtssecto-
ren van Orel en St.araja Russa duur
den ook gisteren voort De Duitsehe
divisies, gesteund door het onver
moeide optreden van de luchtmacht,
hielden tegenover den met massale
infanterietormaties aanvallenden vij
and onwrikbaar stand qn brachten
den vijand ontzaglijke verliezen toe.
OAdanks het in den strijd werpen
van i groote hoeveelheid artillerie,
pantserwagens en slagvliegtulgen kon
de vijand op geen enkele plaats ter
reinwinst behalen.
Aan het N.-Afrikaansche front ver
liep de dag van gisteren over het al-
gf-meen kalm. Jagers schoten boven
Tunesië vijf vijandelijke vliegtuigen
PLAATSELIJKE ACTIES
IN TUNESIë
In rijn Weermachtbericht no. 1018
maakt het Ital. Opperbevel bekend:
Plaatselijke acties aan het front in
Tunesië. Duitsehe jagers schoten vijf
spitfires omlaag.. In de Middel!. Zee
hebben jachtvliegtuigen, die een
konvooi begeleidden, den aanval van
vijandelijke vliegtuigen afgeslagen,
waarvan er vijf werden neergescho
ten. die in zes stortten. Vannacht
werd er een vijandelijke luchtaanval
ondernomen op Palermo. Er werd
llcbte schade berokkend aan woon
huizen. Onder de bevolking vallen
drie dooden en 5 gewonden te be
treuren.
Luchtstrijd boven Akyab
.In het gebied van Akya'o zijn
zware .luchtgevechten geleverd. In
vijf opeenvolgende golven probeer
den de Engelschen Akyab en de «Ja-
pansche stellingen aldaar aan te
vallen. De vijand had hiervoor- In-to
taal 49' vliegtuigen in den strijd ge
worpen. De Engelschen verschenen
voor het eerst omstreeks het mid
daguur boven het Blrmaansch-
Indlsche grensgebied. Tijdens de
aanvallen en luchtgevechten, die tot
den avond duurden, werden zes hur
ricanes door Japansche Jagers neer-
getohoten. Aan Japansche zijde gin
gen twee vliegtuigen verloren,
jr~
De Turksche president
Inetinu herkozen
Gisteren is de zevende groote
Turksche nationale vergadering, die
den. 2Bsten Pebr. Is gekozen, onder
voorzitterschap van het oudste lid
bijeengekomen. Nadat de afgevaar
digden den eed op df grondwet had
den' afgelegd, werd de voorzitter van
de Kamer herkozen. Onder, diens
voorzitterschap herkozen vervolgens
de 435 aanwezige afgevaardigden
den huldigen president der repu
bliek, Ismet Ineunu. De Ütslag der
stemming lokte' stormachtige toe
juichingen uit.
Willkie he«It critlek
In een rede ter gelegenheid
den geboortedag van Lincoln heeft
Wendell Willkie verklaard: De V.S-
zullen aan het einde van dezen oor
log tegenover een openbare schuld
staan van minstens 309 milliard dol
lar. De regeering Robsevelt heeft tot
dusver nog geen plan voor oplossing
van dit probleem gevonden. Dat is
ook van een regecring niet te ver
wachten. die zelfs in den betrekke
lijk gcmakkelljken tijd van vrede niet
in staat geweest is het nationale in
komen tot 100 milliard dollar te la
ten stijgen en die in plaats daarvan
slechts schulden en workloosHeid-
heeft teweeggebracht
Vijandelijke vliegtuigen vielen over
dag het kustgebied van de bezette ge
bieden Sn het Westen en een grens
plaats in W.-Duitschland, des nachts
de stad Neurenberg met brand- en
brisantbommen aan. De bevolking
leed verliezen. Er ontstond tamelijk
groote schade, vooral in woonwijken
en aan openbare gebouwen. Enljele
cultuur-historische monumenten Wer
den vernietigd. Jagers en uchtdoeb-
arttllerie van de luchtmacht schoten
ia totaal zeventien vijandelijke vlieg
tuigen neer.
Po$thume onderscheiding
van Hitler-jongens
Tjjdcns bombardement r*n
Berlijn omgekomen
Volgens de laatste offldeejf op
gave zijn bU het bombardement der
Rijkshoofdstad vorige week Maan
dag 486 personen gedood en 377
zwaar gewond.
Ook zijn zes der pas voor enkele
weken als hulpkrachten by de
luchtmacht ln dienst gekomen jon
gens van dg Hitler-jeugd om het
leven gekomen. De teraardebestel
ling werd Zaterdag door lal van
autoriteiten bijgewoond, o.a. door
Rijksminister Göbbels. De Jongens
zijn posthuum met het IJzeren
Kruis onderscheiden.
Voor de eerste maal hebben bij
het bombardement van verleden
week de verlofgangers van het front
krachtens een nieuwe verordening,
op grond waarvan zij bij het. lucht
alarm als opgeroepen gelden, aan de
blusschlngs- en opruimingswerk
zaamheden deelgenomen: een met
verlof zijnde marine-officier behoort
mede tot de slachtoffers. Tijdens
blusschingswerk is hy wsar-
schynlijk door den rook bevangen en
van een dak gestort.
Daar de omvang van de aange
richte schade eet) geordend en.doel
matig gebruik van alle beschikbare
arbeidskrachten by de opruimlngs-
en herstelwerkzaamheden noodzake
lijk maakt, zijn maatregelen geno
men voor een stelselmatige tewerk
stelling van de vaklieden, zooals
glazenmakers, leidekkers en timmer,
lieden. De bevolking heeft de plicht,
aan'deze vaklieden geen andere dan
voorlooplg beslist noodzakelijke
werkzaamheden op te dragen.
Zware dienst der bergartlllerlsten In
het Karellsche oerwoud. De man
schappen CTeVken gezamelt|k het ge
schut naar de vuurstelllng
PK Umbach-PêZ-R-P ra
OuitsGhland strijdt voor
zijn definitieve vrijheid
Rede van Alfred Rosenberg.
Rijksminister Alfred Rosenberg heeft
het woord gevoerd op een demonstra
tie der N.S.D.A.P. te Augsburg. In
zijn inleiding wees hij er op. dat deze
oorlog niet slechts op alle gebieden
een totale oorlog is. doch ook een
„oorlog der wereldbeschouwingen",
d.w.z. van het geioof in het leven, de
hoop op de toekomst en bovendien
een oorlog, die om het leven zelf
gaat. De consequentie vtfn de huidige
beproeving van Duitschland ie of
vernietiging rond ar strijd of strijd
om de definitieve vrijheid. De tegen
woordige strijd gaat om sociale
rechtvaardigheid: In dit verband for
muleerde1 de minister «Jen zin: „De
mocratie is uitbuiting der volken
door den marxistischcn staat".
Verder verklaarde Rosenberg, dat
hel Duitsehe volk tegenover de we
reldbeschouwing van zijn democrati
sche tegenstanders der uitbuiting
van de wereld en tegenover hun woe
de de gerechtvaardigde verontwaar
diging stelt van 80 millioen Dult-
schers. Het geheele volk gelooft aar
de rechtvaardigheid en noodzakelijk
heid van dezen oorlog.
De beslissende vraag van het lot is
gesteld. Het geheele -Duitsehe volk
strijdt thans onder een vlag om dit
lot vorm te geven. Wij strijden op het
oogenblik voor het vaderland, doch
evenzeer voor het land onzer kinde
ren. dart eens ae vruchteij van deze
groote worsteling -om Duitschlands
vrijheid en Duropa's beveiliging za'
plukken, om deze permanent.voor al
le nakomelingen te bewaren.
De ontwikkeling der Duitsehe geschutsfabricage
UITEENZETTING VAN
PROF. BlüLLER
De chef-construot ur van de Krupp-
fabrieken, ir. Eriél Müller, wien on
langs wegens zijn erdlensten op het
gebied van de wap ntechnlek de titel
van professor Is erleend, heeft in
een tc Berlijn «J ouden voordracht
eenige belangwèS ende mededeelin-
gen gedaan over d< ontwikkeling van
de Duitsehe gescbi fabricage.
Prof. Müller. dit o.a. ook de plan
nen ontworpen he> ft voor het zware
geschut., dat bij de verovering van de
vesting Sebastopol is gebruikt, ver
klaarde, dat In d< jaren 1943'33 bij
Krupp het drievoudige van het aan
tal kanonneh dat in den geheelen
eersten wereldoo "og beschikbaar
was. op nieuwe bncis tot ontwikke
ling is gebracht. I". vergeiyking mat
toen kon de effect iteit der kanon
nen in doorsnee jrorden verdubbeld.
Op grond van de e wijzigde taktiek
van de oorlogvoering, die op beweeg
lijkheid was gericl t, mocht bij dub
bele prestatie het gewichl van het
geschut niet groot r worden dan bij
de kanonnen van d.-n eersten wereld
oorlog met slecht* lalf zoo groote ef
fectiviteit Deze ©ogave is ten voile
vervuld. Zelfs Is It en er in geslaagd,
-het bij de fabricag van al het veld
geschut zonder de in mindere mate
beschikbare metalen te stellen.
Bijna alle in Dükschland gebouwde
kanonnen bevatte: reeds voor het
uitbreken van don oorlog chroom,
noch kobalt, nikjtel of koper Niet,
omdat deze metaler destijds niet be
schikbaar waren; doch omdat m»n
Standley's ervaringen
in de Sovjet-Unie
Naar de Engelsche nieuwsdienst
meldt, heeft de ambassadeur van de
VS. admiraal Standley, dfe eenige
dagen.geleden uit Kaeibysjef te Mos
kou is aangekomen, aan Engelsche er
Amerikaansche journalisten ver
klaard, dat hy sinds zijn aankomst te
Moskou zorgvuldi;; de Sovjetpers
heeft nagekeken, om daqrin een „er
kenning voor het feit" te vinden, dat
de Sovjets materieele hulp van de
V S. krijgen. Tot dusver heeft bij ech
ter nog geen enkele bevesïlging daar
voor kunnen aantreffen. Op een
vraag, waarom de Sovjetautoriteiten
de bevolking niet van de ontvangen
hulp op de hoogte-stellen, antwoord
de.Standley: „Zii schijnen hier te lan
de en in het buitenland den indruk
te willen wekkenj dat zij den oorlog
alleen voeren. Het schijnt, dat de
Sovjets den wen®:h koesteren, het
aannemelijk te wfT.en maken, -Jat zij
den oorlog met h& eigen hulpmidde
len voeren, liever, dan dat zij de
hulpvJ.leening vsn iemand anders
zouden erkennen.? 1
Kort achter het front overhandigt een Duitsch
generaal den Nederlandschen Vrijwilliger
deze hooge dapperheidsonderacheiding
Berlijn, 8 Maart. De Führer heeft bet Ridderkruis van het IJzeren
Kruis verleend aan den Nederlandschen ^-Sturmmann Gerardus
Mooyman, stukscommandant bij de pantserjagcrcompaguie.
Mooyman heeft, zooals bekend, bij den afweer van hevige vijan
delijke aanvallen ten Zuiden van het Ladogameer op 13 Februari
met zijn zwaar pantserafweerkanon zeven Sovjet-pantserwagens des
ochtends als stukrichter en des middags als stukcomraandant zes
pantserpantserwagens kapotgeschoten. Reeds in het begin van Febru-
ari slaagde hij erin, als stukrichter vier vijandelijke pantserwagens
te vernietigen.
Professor Müller sprak vervolgens
.•er de hem destijds dgpr den Füh-
.er opgedragen taak. Rn kanon te
ccnstruccren, dat tegen de Maginot-
linle moest worden gebruikt. De last
van een vele assen tellende goederen
trein moest worden ondergebracht in
een enkel gesteld, dat niet vast mocht
worden verankerd, daar met de
elschen van de beweeglijke oorlog
voering rekening moest worden ge
houden De schootskracht van dit ge
schut, dat per spoor overal heen kan
worden gebracht, bedraagt een veel
voud van dat van zijn kleineren
broeder uit den eersten wereldoorlog.
De vernietigende energie ls het drie-
hrnderdvoudige van die van een
.zwaar langloopig kanon van het le
ger. Terwijl vele kanonen vroeger
slechts zes graden konden bestrijken,
wordt thans, naar prof. Müller ver
klaarde. de gevechtskracht meesten
tijds verdubbeld, zoo niet zelfs ver
vijfvoudigd. daar de kanonnen een
schootsveld van 360 graden hebben.
Stijgend teleGraa'verkeer
Telefonische aflevering van
telegrammen aanbevolen
De P.T.T. verzoekt ontvangers van
telegrammen, die over een telefoon-
aanrlultlng beschikken, erin te wil
len toestemmen, dat de Inhoud hun
telefonisch wordt overgebracht. Doa-
verlangd kan hel telegram kosteloos
in de eerstvolgende briefpostbes tel
ling aan huis worden bezorgd.
Het aantal blnnerilandsche tele,
grammen is dermate toeganomen.dat
vertraging niet te vermijden is. Men
zal er daarom goed aan doen. In ge
vallen, die er-zeer op aan komen het
telegram dringend te maken.
Het Jaar 1942 toonde vrJjwel van
maand tot maand een styging.
Maart 1942 leverde ruim 150.000 bln-
nenlandsche telegrammen. December
1942 368.845. Het Jaartotaal van 1842
bedraagt bijna drie millioen, tegen
nog geen twee millioen in 1939.
Kippenhouders moeten
eieren inleveren
Volgens een officleele publicatie
van het bedrijfschap voor pluimvee
en eieren moeten alle pluimveehou
ders. die geen voedertoewijzing voor
hun dieren odfcvangen. dit jaar tus-
schen 15 Maart en 1 Juli 25 eieren
per kip of per eend inleveren. Iedere
pluimveehouder moet aan den leve-
ringspllcht voldoen, ook zij dié op
hun erf of in hun tuin eenige kip
pen'hebben loopen. Voor nadere bij
zonderheden zie men genoemde offi-
cieele mededeeling.
,.Dc méthoden van het geweld,
van den klassenstrijd en van de
goddeloosheid, die door dc com
munisten te Moskou worden
^toegepast. hebben Rusland tot
een paria onder de naties der -
wereld gemaakt.
Sir Sarvapalll Radhakrlsh-
9 nan, lector In de Indische
philosofic in Engeland.
VJ
Nationaal arboretum öp
de Hooge Vuursche
Op h?t landgoed de Hooge Vuur-
scvhe een van de Jongere aanwin
sten van Staats boschbeheer heeft
men eenigen tijd geleden een begin
gemaakt met de verwezenlijking van
de r^eds lang bestaande plannen tot
den aanleg van een nat. arboretum.
Dit nationale arboretum zal wor
den onderverdeeld ln een bosch
bouwkundig en een systematlsch-bo-
tanisch arboretum. Het begin ls wel
iswaar tengevolge van de tijdsom
standigheden bescheiden, doch zoo
dra zulks mogelijk is, zal tot een
jnellere uitvoering worden overge
gaan. De doelstelling var. het bcsch-
bouwkundige arboretum ls het telen
van uitheemsche houtsoorten ln op-
standsverband om hun economische
en biologische beteekenls voor den
boschbouw ln ons land te kunnen be
oordelen. Hiertoe zullen die hout
soorten worden aangeplant, waarvan
het waarschijnlijk ls. dat zy klima
tologisch een zoodanig aan passin gs-
vern^aen bezitten, dat van deze
soorten in ens land een bevredigende
groei kan worden verwacht en die
door haar biologische eigenschappen
een verrijking van ons boechCouw-
kundig materiaal kunnen vormen.
In het systematisch-botanlsch ar
boretum wordt voor studiedoeleinden
een zoo groot mogelijk aantal hou
tige gewassen bijeengebracht. Zoo
kan men er nu reeds een kweekery
met verschillende wilgensoorten en
vele rozensoorten aantreffen, terwijl
dank zij een zending zaad. die
men nog in 1939 uit he%bultenland
.heeft ontvangen, hier ook verschei
dene struikgewassen van vreemden
oorsprong kan vinden. Vooral in den
zomer zal dit systematisch-bota
nisch arboretum, dat over een greote
lengte langs den provincialen weg
van Hilversum naar Baarn zal^wor-
den aangelegd en dat zich verder in
Noordelijke richting uitstrekt tot de
spoorlijn, met zijn vele bloeiende
struiken, een fraalen aanblik bieden,
terwfjl het tevens als studiemateriaal
r.let geringe beteekenls zal blij
ken te zijn.
Eén der grootste bewaarplaatsen van
pootanrdappelen lit Gelderland Is
dezer dagen door dcCoöp I.andbouw-
Verecnlging In gebruik genomen.
Tienduizenden kilo's poters liggen
hier gereed, om aan de schoot de*
aatda tt woidcn tor vertrouwd
VNl'-Zeulemaker-Pax m
Van de overhandiging van hét
Ridderkruis by het IJzeren Kruis
aan den S.S.-man Gerardus Mooy
man geeft een oorlogsverslaggever
de volgende beschryvlng:
„Mooyman, ik verzoek ti. met mij
de gelederen langs te gaan". Deze
wcorden spreekt een Duitsehe gene
raal tot een Nederlandschen Vrij
williger. den negentlenjarigen Mooy
man. Nauwelijks twee kilometer
achter de voornaamste gevechts-
ïyn zijn in de gevechtspositie
van de Silezische Jagersdivisie een
paar verdienstelijke mannen aan het
front aaneetreden voor een eenvou
dige plechtigheid. Deze militaire
plechtigheid heeft betrekking tot
een gebeurtenis ln den afweerslag
ten Zuiden van het Ladogameer. De
generaal richt slechts enkele woor
den tot S.S.-man Mooyman en tot
de kameraden, die te zijnet* eere zijn
aangetreden. Hij constateert, dat de
jonge Ridderkruisdrager door aijn
iidaerkruisda3d voor de opdracht
van Europa om den bolsj'ewlsttschen
brand neer te slaan, gestreden heeft.
Toen de generaal hem de hooge
dapperheidsonderscheiding overhan
digde, weerspiegelde het gelaat van
den Vrijwilliger der Waffcn-S.S. de
bedwongen ontroering van liet groo
te oogenblik, zij^i oogenblüi.
GROOTE DAPPERHEI Q
Koelbloedig en koen heeft hij op
slechts één enkelen dag dertien bols
jewistische tanks buiten gevecht ge
schoten. Ook voor dien schitterenden
dag had hij reeds bewezen eon infan
terist van groote stoutmoedigheid te,
zijn. Tijdens een bepaalden nacht
hadden de bolsjewisten nabij het
tankafweerkanon, dat onder leiding
van STooijman staat, een stuk zwaar
geschut in stelling gebracht. Een
lichtkogel had dit aan den dag ge
bracht. Mooyman richt zijn stuk op
de vijandelijke vuurstelling. Dan
trekt hij met sléchts twee kameraden
op. De twee mannen moeten hem
vuurdekktng geven met een machine
pistool en een machinegeweer. HU
zelf neemt een mijn om het vijande
lijke kar.on. dat zeer gevaarlijk voor
hr-m kan worden uit den weg te
ruimen. Bij het kanon gekomen ziet
hij, dat de bedienende bolsjewistische
manschappen reeds vernietigd zijn
door de gfanaten- van zijn eigen stuk,
het kanon is echter nog In tact Hij
bevestigd - zijp mijn aan den loop
Klaar!
Zoo verliep de nacht voor den
erooten aanval. Dar komt de dag.
Door het t*»rrein voor de stelling van
Mooymans scheuren de granaten
van de bolsjewistische batterijen.
Rondom het stuk van den SS-man
loeit twee uur lang het trommelvuur.
Met de mannen van zyn stuk wacht
hij en weet, dat spoedig de tanks
komen. Daar naderen zij, kruipend
en schommelend. De strijd met de
granaten, schot na schot, begint. Tien
tegen een. Mooyman vuurt zelf met
zijn kanon. Zijn granaten vernielen
loopen, kettingen en geschuttorens
der bolsjewistische tanks. In enkele
minuten schiet hij vier tanks in
brand. Er volgen hardnekkige vuur-r
gevechten, waarbij in korten tijd nog
drie tanks opgeruimd worden. Na de
ze botsing keeren de resteerenöe
drie tanks om.
Nauwelijks hebben de Nederland-
sche tankjagers adem gehaald, of
daar rolt een nieuwe, nog sterkere
golf vijandelijke tanks te voorschijn,
twintig stuks. De jonge stukcomman-
dant leidt op superieure wijzo het
vuur en wijst de bediening van zijn
kanon rustig de vijandelijke doelen
aan. Wederom worden zes tanks
neergeschoten. Daarmede stort de
vijandelijke aanval volkomen ineen-
Üat zijn dertien tanks op één dag,
vernield door het geschut van den
Nederlandschen Vrijwilliger.
Over het leven van
Gerard Mooyman.
Omtrent Mooymans levensloop meldt
het AJJ.P. nu:
Gerard werd 23 Sept. 1923
Apeldoorn geboren als zoon van een
melkhandeiaar. Toen hy drie jaar
1628—1929 werd Voorburg ais woon
plaats verkregen, waar de toen zes-
jarige knaao op de at, Josephschool
werd geplaacs. Gerard, op één na de
Jongste van do acht kinderen van
net echtpaar Mooyman kon goed. lee-
ren en bleef tot zijn veertiende Jaar
de school bezoeken, waarna hl) aan
vankelijk by zyn vader ln de melk
zaak. Kwam. Doch niet lang daarna
werd Gerard werkzaam' gesteld bi'
tea metaajwarenfabrlek te 's-Graven-
haga en weer eenlgen tijd lfcter kwam
hij la betrekJdng btl een opotheker.
Zyn moeder was tntUBSChen la het
voorjaar van 1938 overleden.
In Februari 1941 meldde de t
ruim zeventien Jarig® Gerard zich by
de Waïfen-Sü voor vrijwillige dienst
neming aan, maar hij, werd. afge
kamd omdat hij niet d® vemlsahte
minimumlengte haalde HIJ was pre
cies één centimeter tekors I Gerard
was echter nog ln. den groei en in
April van hetzelfde J«ar. dus nauwe-
liiks twee maanden na de eerste keu
ring. had hy de noodlge lengt® be
reikt en tosn werd hy voor de mili
taire opleiding aangenomen. Vader
Mooyman. hoewel overtuigd; voorstan
der van de nieywe orde. achtte zijn
zoon er nog wel wat He jong
meer Gerant zelf had ztjn ,wtl
danig getoond dat vaders mesoam-
fMUT li iet werd onrho-'deu. TV- groo
te militaire successen van zijn zoon
3ERAKDU5 MOOYMAN, de eerste
Nederlanüsche ridder van het
IJzercr. Kruis
CNJ».-fotor lenst N-S-B.-P. m.
heeft vader Mooman echter niet
mogen beleven, want reeds den
21scen Januari var 1642 kwanj vader
*-1 overiyden.
Gerard, die sinds zyn dlenstne-
Uig bij de SS oog behoorlijk uit
3 kluiten ls gewassen,, ls een echte
Nederiandsche Jon ren. Reeds voor
zyn dienstneming by de Waffen-SS
was Gerard Mooym.ia* een uitnemend
schaatsenrijder er. amateur-wielren
ner. Hy heeft nu 6, twee winters aan
het Oostfront dco:gtaan. Onlangs ls
Gerard met een p:»r kameraden vier
dagaa te gast cc *eeat by Rijksmi
nister dr. Göbbels toan z\) een be-
van 55.555 ir.Mk kwamen nan-
en namons hit Legioen-Neder
land ten bate van net Duitsehe Roo-
de Kruis. Tev.
dag de gasten van den president van
d8t Roods Kruis in zy hebben ln.
die perlcde hun wplBf gehad ln het
hotel Kalserhoff -i Berlijn, hetzelf
de hotel, waarin Adolf Hitler or
30 Januari 1033 v;. i Von Hindenburg
de hoogste leldln.; van den Duit-
sch en staat overns n.
Gerard ls een pbero Jonge man
die geen alcoholische dranken ge
bruikt en die mei rookt. Esn hem
teekenend staaltje troffen we ln een
don derden Febru: n Jl. gedateerden
brief»van Gerard tan zijn broer en
schoonzuster -an. waar hl1 schrijft:
zeven g*-*—
becren ons- Ll
BIJ duizenden sternen zll op onze
stellingen af en tl duizenden
den ze vernietigd. Maar telkens
der werpt hij-nieuwe troepen in den-
strijd. Maar wil hinden de stelling
en wanneer hij
door te- breken, ds
ter hem dq deur
ln de pan".
Omtrent atln laat:
b»J bij op één dae
matigde en- hlern:
zeventien bracht beeft de familie
nog geen correspc r.jlenUa van Gerard
ontvangen.
punt
maken wij ach-
hakken hem
prestatie vaar
ten tanks ver-
het totaal op
NEERLAN7VS STEM
VAN HET FRONT
Vandaag worden om 18.15 uur
(Hilv. 2) in de ai toen ding ..Neer-
lanffs stam van ast front" groeten
overgebracht van een tiental Ned.
vrijwilligers aan het Oïstfront aan
verwanten ln het vaderland.
De grossier ln scheermesjes Tj. Os-
sentjuk, Oranjelaan 3 te Apeldoorn,
verkocht vorig jaar een partij van
eenige honderdduizenden scheermes
jes tegen te hoojen prijs Ook ar.dere
partijen mesjes werden tegen schan
delijke prijzen verhandeld, terwijl hij
een hoeveelheid shampoo met 125
procent winst verkocht had. Tenslot
te poogde O. nog een partij van
200.000 mesjes, waarop beslag was ge
legd, langs slinkschen weg weer in
zijn bezit te krijgen, teneinde ze op
nieuw tegen te hoogen prijs te verkoo-
pen. Dit was voor den inspecteur
voor de prijsbeheersching te Arnhem
aanleiding Ossentjuk ec-n boe'.e van
40.000 op te leggen, de 209.000 mes
jes verbeurd te verklaren en publi
catie van dit vdhnis te gelasten.
VISCH NIET AAN DEN AFSLAG
AANGEVOERD
Iedere zoetwatervisscher i« volgens
o bestaande voorschriften verplicht
zijn visch aan een-vischafslag te le
veren. Een zoetwatervisscher te Bre
da, die zich maandenlang hieraan
niet hüfi gestoord en rechtstreeks aan
particulieren had verkocht, is door
den tuchtrechter te' Breda veroor
deeld tot betaling van een boete
van ƒ2000.
Versobering vleeachgebrnik te hotels
en restaurants.
Wanneer in hotels, restaurants,
ïz. gerechten worden verstrekt,
waarin vleesch of vleeschwaren zyn
verwerkt, mogen, zooals gemeld,
daarvoor niet meer ipnnen worden
gevraagd dan ter waarde van ten
hoogste een half rantsoen vleesch
en slechts één bon „1/50 rantsoen
boter". Voer andere gerechten wor
den de normale rantsoenbonnen
boter gehandhaafd. Voor gekookte
visch b.v. mag dus 2/50 rantsoen
boter en voor gebakken visch 3/50
rantsoen boter wqrden gevraagd.
De Japansche rijksdag heeft de be
grooting voor het dienstjaar 1944 ton
bedrage van ^3.200.000.000 yen alsme
de oen bedrag van 27 milliard yen
voor de bijzondere oorlogsbegrooting
goedgekeurd.
Stereo-microscoop
De Finsche chirurg dr. Alvar ^Tils-
kz. heeft een stereo-microscoop uit
gevonden. Het apparaat m3akt dlep-
ruit mogelijk bij microscopischs
waarnemingen, hetgeen tot op héden
in vakkringen bij meer dan 100-vou-
dige vergrooting voor onmogelijk
verklaard was. De Finsche chirurg
Heeft zijn uitvinding thans gedemon
streerd bij een 2000-voudige ver
grooting.
Deze uitvinding opent vooral voor
de geneeskunde buitengewone moge
lijkheden.
AMERSFOORT
Revolkingsloop Januari. Aantal
geboorten 90; aantal overledenen 67;
gevestigd 2-16; vertrokken 207. Bevol
king op 1 Febr. 1943 50446, waarvau
24360 mannen en 26086 vrouwen.
Beroepen. "Onze stadgenoot J.
Kampen is oeroepen bti de Gerefor-
nv.erde gemeente.Onder het Kruis t«
Zware straf verdiend. Door de
politic, zijn twee mannen in arrest
gesteld, H. en V., beiden uit onze
stad, die van twee vijftienjarige ion-
gens Levensmiddelenkaarten hadden
gekocht, welke van diefstal afkom
stig bleken te zijn. De knapen rjn
eveneens aangehouden. Zij wnren
door een dakraam van'een perc-'f! ln
de Teut binnengekomen en hebben
daar de levensmiddelenkaarten weg
genomen. Aan de politic hebben zij
verteld aan wie zij de kaarten had
den verkocht en zoodoende konden
de mannen ook in arrest worden ge
steld.
Diefachtige dienstbode. Een
achttienjarige dienstbode is ln arrest
gesteld die van haar mevrouw een
handtaschje en een paar handschoe
nen bad gestolen.
Nog meer diefstallen. Uit een
perceel in de Paulus Potterstraat zijn
twee mantels gestolen. Tijdens het
vervoer "van Amersfoort naar Utrecht
is een rijwiel ontvreemd.
Van de politie. Tegen een bak
ker, die een knecht te lang liet wer
ken. is prpces-verbaal opgemaakt.
Vier personen, die hun rijwiel-
verlichting niet in orde hadden, zijn
op den bon gezet
Terzake verboden licht uitstra
ling is tegAi bewoners van dc Tlmor-
xtraat, Paulus Buyslaan en Utrecht-
scheweg- proces-verbaai opgemaakt.
De bekeuringen beginnen. We
maken- onze lezers er op attent, dat
de politie overgaat tot het raafc- n v-m
bekeuringen tegen personen, die met
eer voertuig gebruik maken van het
verboden gedeelte van den Arnhcm-
scheweg. Dit geldt in de eerste plaats
-de wielrijders. Er is nu lang r. noeg
gewaarschuwd!
Filmnieuws. Scheppingsdrang, de
film. welke deze weck in het Grand
Théatre draait, is ontleend an een
Hengaarsch gegeven, 'n Beeldhouwer
wordt geïnspireerd door de gracieuse
gestalte van een vrouw aan den oever
van een moer Zij prikkelt hem tot
arbeid en verdrijft elk spoor van ver
vlakking en gemakzucht. Daarmede
vereenzelvigt zich ook wederzijdsche
persoonlijke genegenheid, welke ech
ter op de proef gesteld wordt door de
tusschenkomst van een andere vrou w,
die meer wcreldsch en geraffineerder
is. De man dreigt aan deze situatie
ten ondc-r te gaan. de keuze is hem
te moeilijk. De oplossing, weikc uit
eindelijk gevonden wordt, is bevredi
gend, zoowel voor de betrokkenen
als voor do buitenstaanders.
De regisseur Lascio Kal mar lieeft
het onderwerp voortreffelijk bchan-
dcld; tegen den romantischen achter-*
grond met den traditioneel en lach en
traan, plaatste hij ais stimulans de
daadwerk c?1 ikheid, do schepping.
Daarin vir t deze film zijn hoogte
punt: opgang in arbeid, gc-cn onder
gang in sleur en zelfvoldaanheid.
Paul Javor verpersonïfieert. den
beeldhouwer op aanvaardbare w":e,
zijn spel zorgt voor de verelsc .0
vaart in dit gegeven, dat mede tot
zijn recht kom', door de beide vrou-
wontypeeringen en de vrooiijke pas
sage-s, welke de circus-comcdlant in-
lascht. R. Leenknegt.
Teneinde een verdere bezuiniging
van het papiervertsruik door te voe
ren, is het aantal artikelen, waarvan
de vervaardiging ingevolge de fabri-
cagevoorschriftcn voor de papier- en
paplerverv.-erkendc industrie ls ver
boden. uitgebreid. Voor nade.-e bij
zonderheden wordt verwezen naar
de Staatscourant van 8 Maart 1943.
Ontheffing inzake beperking-
logicsgeJcgenheid.
In aansluiting op hetgeen dezer da
gen is vermeid over het „besluit be
perking loglesgelcgenhéid nr. 1"
wordt medegedeeld, dat de Secr.-Gen.
van het Dep. van H., N. cn S. zijn
bevoegdheid om ontheffing tc ver-
lecnen van het daarin vervatte ver
bod heeft overgedragen aan den.
voorzitter van de bedrijfshoreca. In-
dividueele aanvragen tot ontheffing
ten behoeve van natuuriyke perso
nen dienen schriftelijk te worden in
gediend bij het secretariaat van bè-
drijfshorece, Raamweg 14, 's-Graven-
hage. onder opgave van het nummer
va^j het persoonsbewys, naam en
voornamen, woonplaats, straat en
hulsnummer, functie of beroep, doel
en duur van het verblijf en naaip en
plaats van'de onderneming (hotel, lo
gement of herberg), waar men
wenscht te verblijven. Reeds inge
diende aanvrager, tot ontheffiftg zijn
aan bedrijfshoreca overgedragen
Bij collectieve aanvragen dient als
regel een opgave t# worden gevoegd
van alle betrokken personen onder
vermelding van ae bovimgenóemde
gegevens.
Vorige week overleed te Oljerlo, in
den ouderdom van 78 jaren, de heer
Rcinder Albertus Groters, gep. brig,
tit. der rijKsvelöwacht-jaehtopziener.
Met Groters is een man heengegaan,
die tot in den verren omtrek bekend
was, niet alleen door zijn markante
figuur, doch die ook door rim werk
zaam leven en groote verdiensten
voor het jachttoczicht op dc Naderr
Veluwe vermaardheid had gekregen.
Hij was een van de vertegenwoor
digers der oude garde en weinigen
waren zooals hij vertrouwd met de
eenzame wereld van bosch, heide en
stuifzand. Als verteller van vele kos
telijke verhalen, waarvoor de Veluw-
sche boeren en jagers hem dc noodl
ge stof leverden, vond hij in den wij
den omtrek zijn weerga niet.
Maandagmiddag geschiedde ln allen
eenvoud de teraardebestelling «>p« het
kerkhof te Otterlo.
Ju weel en gestolen. Twee dienst
boden. de gezusters de K.. resp. 16
en 19 jaar oud. hebben van de fami
lie te Rotterdam, waar zij werkzaam
waren. Juweelen ter wnnrde van
ƒ40.000 gulden gtfstolen. De moeder
van de meisjes, die ook in hot com
plot was, verstopte de sic-roden on
der kolengruis.
Oproep in Tunis. De resldent-
ger.erca! van Tunis, admiraal Es leva,
heeft' tot de dissidente troepen van
Giraud een oproep gericht, waarin zij
wordm aangespoord zich weer
scharen onder de wettige Fransche
regeering onder leiding van den
maarschalk.
Cm 5euUUton
Wunschkonzert. In Musis Sacrum
te Arnhem heeft twéémaal een
Wunschkonzert ten bate van het Win-
terhilfswerk plaa'i gehad, dat het
aanzienlijke bedrag, van. ƒ20.000 heeft
opgebracht.
Sprekende en Zwijgende Harten
door Emma Hoogwerf
29.
Maar hij zag. dat Emie niet de
waarheid sprak en keek haar vol ver
wijt aan.
„O, waarom lBet je het er dan ook
niet by."
„Waarom ik het er niet bij laten
kan?"' riep Chris, me: een uitdruk
king op het gelaat, of hij jaren ouder
was. „Omdat lk je lief heb! OmdBï je
mij lief hebt! En omdat ik niet wil.
dat Iemand of iets ter wereld zal tre
den tusschen Jou en mij."
„Maar, Chris, je kunt er niets aan
veranderen!"
„Niet?Dat staat nog te hezien!"
„Juffrouw Emie..! Juffrouw Emie!"
klonk er een hooge stem van verre.
„Dat Is Annie. Ze zoekt mij. Houd
mij nu niet langer op, Chris!
Vaarwel, liefate!"
Reedt was zij weg en hij volgde
haar n:.t; wachtte tot het tuinhek
aifcter haar dicht was, ging toen de
brug over en betrad hot steiTe pad.
dat naar dea top van den heuvel
voerde.
HOOFDSTUK XVI
Dc heer de Klerk zat na het eten
zijn pijp te rooken in ziin zitkamer.
toen van uit de keuken, die aan de
andere ztjde van de gang, vlak tegen
over het vertrek lag. stemmen wer
den vernomen, die hij herkende als
die van zijn hospita en haar dochter.
Juffrouw Vroolljk was aan het strij
ken. Annle zat er bij, met half-teleur-
Ecstelden half-vcrontwanrdigden blik
en had de gelegenheid afgewacht, tot
zij eindelijk kans zag, er een speld
tusschen te krijgen piet haar klacht:
„Ik begrijp niet. wat u eigenlijk
wilt moeder! U heeft altijd wat op
mij te zeggen! Ais ik niet thuis kom
bromt u en als ik
De waarheid zal je van mij
haoren Annie, zoolang ik nog adem
fn mij heb' Ik duld niet. dkt een kind
van mij er zulke manieren op na
houdt. Je denkt zeker, dat de hecle
wereld bltnd is en ik ook; maar dat
zou je wel willen! rk weet. dat je
iederen dag van de week uit geweest
bent en ik begrijp nog niet, hoe Juf
frouw Brandsma je zooveel vrijheid
geven kan, met jou als eenige hulp
'rn huis!"
„Dat Is Juist de reden: omdat lk
zoo hard werk. mag ik dan 's avonds
eens uit. Ze eten nu den laatsten tijd
vroeg ap dan mog ik na het vaten-
wasschen weg. Juffrouw Emie past
op het vuur ln da keuken nn op ouwe
An. Dn als zij dat nu goed vinden,
beyrlin ik niet, wat u ec op tegen
kunt hebben!"
„Nou, Jnaar ik dan wel. Je bent
nog maat een kind, Annie, cn can
was je beter in een niet zoo drukken
dienst, met een p&ar kameraden,
maar met minder vrijheid. Ik heb
hcoren zeggen, dat juffrouw Brand
sma den laatsten tijd aan het. sukke
len is. Verleden Vrijd3g heeft ze me
dicijnen laten halen. Eliza van den
dokter vertelde mij dat juffrouw
Emie een flesch bij dokter Potter was
komen halen."
Annie zweeg een oogenbhk: toen
begon ze. wel wat vriendelijker
„Ja. eerlijk gezegd, begryp ik niet.
wat er aan scheelt bij Juffrouw
Brandsma. Ze is de laatste dagen op
haar kamer gebleven en ziet er ook
slecht uit. Maar haar eetlust laat
niets te wenschen over. Tic moet maar
steeds bouillon trekken. Juffrouw
Emie zegt. dat haar zuster verster
kend voedsel moet hebben. Alle kop
jes en bordjes zijn dan ook schoon
leeg. als ze beneden komen En als
u eens wist. moeder, wat een laat die
ouwe An je alleen al met eten geeft!
Je moet «lies voor haar. Ja. aan
vezeltjes snijden, anders verslikt z<?
zich." (Wordt vervolgd).
Houdt uw gasverbruik in
toom en spaart elksn d«g
wat stiooia