AMEBSFOONStM (CUCANT Wat misdeden wij BEKENDMAKING Harde afweerstrijd aan den Koeban Hevige gevechten bij Krymskaja Montage Duitsche pantserwagens DINSDAG 4 MEI 1043 2 PAG, 57o JAARGANG. No. 102 ABONNEMENTSPRIJS OU vooruitbetaling l'ei nwartuai 2.05; Per post 2.25: Per week '0.16. Losce nummers '0 06 Correspondentie aangaande adver tenties en abonnementen te riciitcn aan Administratie Ongave NV DRUKKERIJ ONNES f.h BLANKENBERG Zn, SNOUCKAERÏLAAN 9. AMERSFOORT Administratie: Tel Cl. 5280. Giro 86302. Directeur: F HALEWJJN. DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE GELDERSCHE VALLEI PRIJS ADVERTENTIES: per rainimeterregel 0.13 MO m m. breed). Inge». mededeellnE 0.24 p r. (52 m.m. brecdi „Doelpunten alleen bij vooruit betaling: a Dcrsoneel t.m 20 woorden 10.55 ieder woord meer 10.05. a alle overige t.m 20 w (0.66, leder woord meer '006 ma* 50 woorden Bewus- nummers 6 cent. De ndinliiislratle behoud! zlrli het icclit «oor mlvcrtentlc» eventueel ronder opgave van redenen te weigeren. Redactii Tclet. 6731. Na 5 u. 5808. Hoofdredacteur N'tC- LAM AN. SOEST. DONKERE wolken zijn boven Nederland samengepakt zij werpen haar schaduwen over het ontluikende teere groen en over de bruidwitte bloesems, welke deze Mei maand ons zoo mild schenkt. Het jonge licht der lente wordt getemperd door de duisternis van dezen zwaren be proevingstijd. De laatste dagen hebben ons volk veel leed ge bracht in het boek onzer histo rie worden thans pwarte bladzij den gelezen. Bij het overgroote deel van ons volk zal nu in vertwijfeling de vraag oprijzen: „Wat misdeden wij, om zoo te worden bezocht?" En hun kunnen \vy rustig antT woorden: „Gij misdeedt niets. Gij waart niet de oorzaak van al deze ellende, gij hebt de harde oor logsmaatregelen, welke zijn ge troffen, niet uitgelokt integen deel, als de kern van ons door- en-door fatsoenlijk en eerlijk yollc vervuldet gij steeds uw plicht, weliswaar niet altoos op gewekt en zonder morren, maar gij bleeft op-Uw post, gij onder naamt niets, dat met Uw eer strij dig was. In u^stuggen kop mag dan veelal nog een brok oude orde vastzitten, als Germaansch volk kondet gij evenwel niet prin cipieel anti het zich baanbreken de nieuwe zijn. In uw hart waart gij daarom getrouw, getrouw aan de wetten van hen, die boven ons zijn gesteld". Neen, de meerderheid van ons volk heeft geen schuld. Maar wie misdeden dan wèl wat? Wij ant woorden: Allereerst zy, die het land voor drie jaren verrieden en onderdoken in de schuilkelders van den aartsvijand Engeland. Die excellenties, die dag-in, dag- uit hun venijn tegen de bezetten de macht uitspuwden en ons volk tot sabotage en verzet opzweep ten. Deze gevluchte staatsdiena ren spraken de microfoon heet- gloeiend, zy hitsten op en vulden de harten der zwakke broeders in het vaderland met redeloozen haat. De invloed, welken deze verraders op sommigen onzer volksgenooten hadden weten te verkrijgen, openbaarde zich den laatsten tijd in een negatieve. Vijandige handelwijze. In ons volk zetten zich elementen vast, die liever stoker in de hel, dan die naar in den hemel wilden worden. EN hier komen wij op het kardinale punt. Het zijn de intellectueele slappelingen voor een groot deel nog met de volksleïding belast die op aanstichting van de Londensche Nederlanders een geestelijke ter reur op de goedwillende massa van ons volk uitoefenen. Door him negatieve levenshouding en hun walgelijk achterbaksche op treden dwarsboomen die rugge- graatlooze stokebranden het volks belang dat is: samenwerking met het voor zijn leven en bestaan strijdende Europa. Als slaafsche dienaren van gedroste minder waardigen hebben zy het volks lichaam geïnfecteerd met hun on geloof aan datgene wat historisch komen moet en met hun valsche hoop op het toeval van een Europeesche nederlaag, èen toe val, dat in hun oogen sterker is dan de ongeschreven wet van sterven en worden. Deze in tel-, lectueele izegrims hebben hun domkoppig „neen" jegens de nieuwe orde tot een nationale leuze willen verheffen en daar mede het volksbelang onherstel- brar |eschaad. Evenzoo treffen de herders van ons volk schuld die deskundigen van het hiernamaals, die echter geen flauwe notie van het leven hier op aarde hebben en mijlen ver verwijderd staan van den strijd om het dagelyksch brood, hebben geen gelegenheid laten voorbij gaan om een gevoel van onbehaaglijkheid en ontevreden heid onder ons volk te veroorza ken. De goeden uitgezonderd, hebben alle geestelijken den kan. sel misbruikt voor politieke, anti- volksche doeleinden. En wat de volksmenners van overzee en hun handlangers hier te lande misdeden, daarvoor boet thans ons geheele volk Het is hard, maar logisch. Wanneer men daar in Lond^i de eene smeer lapperij na de andere door den aether slingert, wanneer in ons land zelf lieden {leze demagogie tot een nationaal evangelie ver heffen en wanneer dit gedoe tot vijandschap tegen de bezettende macht ontaardt, dan rust op haai de plicht met straffe hand in te grijpen. Niet in de laatste plaats tcrwille van onszelf, ook al moe 's-GKAVE'NHAGE, 4 MEI. De Ilöhere ft und Polizeiführer Nordwest deelt mede „Onder den indruk van de ingrijpende maatregelen, die het poli- tiestandrecht medebrengt, is in den loop van Maandag de rust in het geheele land hersteld en zijn de nog bestaande stakingshaarden uitgeroeid. De bewakingstroepen dér Ify en politie hebben op den derden dag na de afkondiging van het standrecht volgens de bevelen in verscherpte mate ingegrepen. De standgerechten velden opnieuw een reeks doodvonnissen, welke onverwijld ten uitvoer werden ge legd. In eern provincie in het Noorden van het land verzetten zich marxistische elementen onder de plattelandsbevolking tegen het ordenende ingrijpen der politic. In overeenstemming met de bepalin gen van het potitiestandrecht maakte deze gebruik van de wapens en schoot degenen, die actieven tegenstand boden, neer. Der Höhere -und Polizeiführer Nordwest Gez. RAÜTER, -Gruppenführer und Generalleutnant der Polizei Hoofdkwartier van den Fuhrer, 4 Mei. Het Opperbevel der Weer macht maakt bekend: De vijand heeft de zware aanvallen op het Koeban-bruggenhoofd voortgezet, maar ook gisteren geen successen kunnen bereiken. De harde afweer- gevechten duren voort. Aan de rest het ooslelykc front is de dag rustig verloopen. Zware artillerie van het leger heeft met succes voor den oorlog belangrijke installaties in Le ningrad beschoten. DE PLAATS MATEUR ONTRUIMD ROME. 4 Me:. Het Italiaansche Weennachtberlcht luidt: In het Noor delijke gebied van Tunis ontruimden de astraepen de plaats Mateur. Aan de rest van het front ongedurige ac- der artillerie en levendige ge vechtsactie van vooruitgeschoven af- deelingen. Aanvoercentra van den vijand werden in nachtelijke aanval len door formaties van onze lucht macht bestookt. Een onzer corvetlen onder bevel van corvetten-kapitein Alberto Ceccacci. uit Ancona heeft een vijandelijke duikboot in den grond geboord. De commandant, vijf officieren en 41 leden der bemanning werden gevangen genomen. Aan het front van Tunis hebben geen belangrijke gevechtshandelingen plaats gevonden Binnen het bestek van systematische bewegingen be trokken onze troepen In den Noor delijken sector. !n het eerst onge merkt voor den vijand, nieuwe, gun stige stellingen. Daarbij werd de stad Mateur na vernietiging vim de voor den oorlog belangrijke installaties zonder strijd aan den vijand overge laten. BIJ aanvallen overdag van Brlt- sche vlleeerformaties op de kusten van cle bezette Westelijke gebieden werden veertien vijandelijke vliegtui gen. waaronder twaalf bommenwer pers neergeschoten. Twee eigen Ja gers gingen tijdens luchtgevechten verloren. Japansche marine bracht 220.000 brt. tot zinken Aan Japansche öuïkbooten is het van April tot begin Mei gelukt om in het Z.W. deel van den Stillen Oceaan drie vijandelijke transportschepen van 12 000 brt., een transportschip van 8.000 brt. en een ander van 6.000 brt. werden tot zinken te brengen. Daarmede heeft de Japansche Marine sinds haar eersten luchtaanval op de baai van Oro van g8 Maart 35 vijan delijke transportschepen met een ge- zamenlijken inhoud van 220.000 brt. naar den bodem der zee gejaagd. De transportschepen waren vol geladen met wapens, brandstof en levensmid delen. haart van Fait In de Westelijke sector van midden-Tunis is de vijand, die met sterke troepen en strijdkrachten een offensief had ingezet, afgesla gen. Verscheidene brandpunten zijn op de kaart aangegeven, o.a. Medjez el Bab, Pont du Fahs en de zóne teh Noorden van Teboerka. Vrijstellingen inzake tewerkstelling elders OOK VOOR VISSCPERS MOGELIJK De Secr.-Gen. Van het Dep. van Landbouw en Vissc'ierij deelt mede, dat van tewerkstelling elders kunnen worden vrijgesteld: I, Zij, die van 1 Juli 1936 lot 30 Juni 1929 hun uit sluitend of hoofdbedrijf hadden ln de vuscherij en dit ook thans nog hebben- 2. Z:;, die in bovengenoemd tijdvak en ook than nog de vissche- rij als nevenbedrljf en als middel van bestaan uitoefenen. 3 Zij, die na 1 Juii 1939 een vistcherijbedrijf heb ben overgenomen. 4. Zij, die als knecht in een visschcrijbedrijf werk zaam zijn. Om vóórt vr istelling in aanmerking te kómen, moeten de garnalen-, mossel-, oester-, Noord zee-, IJssclmeer- cn Waddenzeevis- schers zich wenden tot den dichlstbij- wonenden agent van het bedrijfschap voor visscherijproducten (Ned. Vis- scherij Centrale), dr visschers der Z- Hollandsche strootacn, rivieren en binnenwateren tot .den technisch op ziener van de visscJterij-inlbecUe van den dienstkring, waarin zij wonen. De visschers. die Zich bij den tech nisch opziener moeten aanmelden, dienen zulks schriftelijk te doen, on der duidelijke opgi.vc van naam, voorna(a)m(en), geboortedatum en -jaar, volledig adres, nummer van persoonsbewijs en voor zoover be treft visschersknecht, tevens naam en adres van degene, hij wie zij in dienst zijn. De aanmelding dient te geschieden voor hen die geboren zijn in de jaren 1918 t.m. 1925 vóór 6 Mei a.s.; voor hen, die geboren zijn in de jaren 1908 t.m 1917 vóór 7 Mei as.: voor hen, die geboren zijn in de jaren 1893 t.m. 1907 vóór 9 Mei a^. Vee- en weekmarkten zijn toegestaan De Generalkommissar für das Si- cherheitswesen doelt mede: „Het houden van veemarkten en week markten, voor zoot er daarop levens middelen voor de dagelyksche voor ziening der bevolking te koop worden aangeboden, valt ..iet onder het verbod van het zic-h verzamelen van meer dan vijf personen gedurende den tijd van het p itiestandrecht in Nederland." De boterbonnen 13 en 17 genieten voorrang Zooals men weet is de geldigheids duur van de bonnen „boter 13A". ,.13B boter", „boter 17A" en „17B boter" verlengd tot en met 10 Mei a.s., terwijl als nl'uwe bonnen zijn aangewezen „boter 13A" en „18B bo ter", waarvan de geldigheidsduur in middels is verlengd tot 22 Mel a a In aansluiting op ce bcnaanwijzir.g deelt het Rijksban ju voor de Voed selvoorziening in oorlogstijd mede, dat de houders va de bonnen 13 en 17 alsmede de hooiers van rantsoen bonnen.voor boter' •«•oorrang genieten bij den verkoop van boter of marga rine en van rundvet of bak- en braadvet. Protocol over de moorden in het bosch van Katyn 983 LIJKEN OPGEGRAVEN Vbor de vertegenwoordigers der buitenlandscbe pers werd gisteren in het Departement van Buitenl. Zaken protoool voorgelezen, dat opge steld is naar aanleiding van het on derzoek der massagraven van Pool- sche officieren in het bosch van Ka tyn bij Smolensk door een commissie van vooraanstaande vertegenwoordi gers der kriminalogie aan Europee sche hoogesoholen en van andere toonaangevende hoogleeraren in de medicijnen. De commissie bestond uit deskundigen van de volgende lan den: België. Bulgarije, Denemarken. Finland, Iatlië, Kroatië. Nederland, protectoraat Bohemen en Moravië, Roemenië, Zwitserland, Slowakije en Hongarije. In een samenvattend rap port wordt gezegd, dat de Poolsche officieren in de maanden Maart en April 1940 zijn doodgeschoten. Van de massagraven zijn er tot dusver zeven geopend. Daaruit werden tot dusver 982 lijken gehaald en onder zocht, ten deele geschouwd en reeds voor 70 proc. geïdentificeerd. Als doodsoorzaak vertoonden de lyken uitsluitend 'n schot in 't achterhoofd Het rapport van de ceskrmdlgen is zeer uitvoerig gesteld en greft alle finesses over de wijze, waarop de poolsche officieren om het leven zijn gebracht. De lijken liggen bjjna uit sluitend op den buik, dicht naast en over elkaar, aan de kanten goed op gestapeld. Op de lijken zijn geen horloges en ringen gevonden, wel veel Poolsche bankbiljetten. Het rap port is medeonderteekend door den Nederlandsehen deskundige dr. De Bur let. hoogleeraar in de anato mie te Groningen. BOODSCHAP VAN ROOSEVELT AAN SIKORSKI? Roosevelt zou volgens een be richt van Svenska Dagbladet uit Londen. Sikorski een persoonlijke boodschap hebben toegezonden mei. voorstellen voor een bijleg- ,ging van het Poolsch-Sovjet-Rus- sische conflict. Dezelfde booa schap zou via Litwinof naar Sta lin gaan. ten de goeden voor de kwaden lyden. Stellen wij dus nogmaals vast: De kern van ons volk mis deed niets: in hc-t Duitsche stand punt, dat ons volk als gelykbe rechtigde natie zyn aandeel zal hebben in de vorjning van het nieuwe Europa, zal derhalve geen wijziging komen. Het waren slechts de machten van het ver leden, die in haar stervensnood nog kans zagen nieuw onheil over ons uit te storten. Nederlandsche vrijwilligers hielden heldhaftig stand en voorkwamen doorbraak naar Leningrad De gevechten aan het Koeba-n- bruggenhoofd, aldus meldt het A.N.P, zijn in hevigheid nog niets vermin derd, zoo verklaart men in militaire kringen te Berlijn. Ook den eersten en den tweeden Mei bestormden de bolsjewisten de Duitsche en Roe- meensohe stellingen regelmatig met vrij sterke krachten, welke onder steund werden door pantserwagens en vliegtuigen. Het zwaartepunt van den strijd lag bi) Krymskaja. waar de bolsjewisten eenige regimenten in het Duitsche afweervuur verloren. In het bereik van een Dultsch regiment werden b.v. twaalfhonderd doode bolsjewisten geteld. Tegelijk met den grooten aanval uit het Oosten ver grootten de bolsjewisten in de an dere sectoren van het Koebanbrug- genhoofd hun activiteit. Door 'lan dingen aan de kust van de Zee van Azof, door overzetmanoeuvres over den Koeban en tevens door landings ondernemingen in het Lagunen- gebied langs de kust van de Zwarte Zee trachten zy de Duitsche en Roe meeniche strijdkrachten af te leiden en te binden. Deze opzet mislukte evenwel door de tegenmaatregelen, welke onmiddellijk genomen werden Hierbij onderscheidden zich vooral eenige Roemeensche bataljons. De vijand slaagde er niet in de voor noemde gebieden staande te houden en werd teruggedreven of vernietigd. Ook de Duitsche luchtmacht was ge durende de eerste Meidagen actief en bombardeerde de spoorwegempla cementen van Koejansk en Koers zeer hevig, waardoor de r&vltaillee- ring der bolsjewisten voor langen tijd gestoord werd. By Leningrad- Tijdens den grooten af weer slag ten Z. van het Ladogameer 'en rondom Leningrad woedde de strijd het he vigst In een smal moerasgebied ten Zuiden van het meer, dat de bolsje wisten ten koste van veel bloed en materiaal veroverd hadden en dat tenslotte door de Duitschers werd ontruimd, daar de nog meer naar het Zuiden liggende heuvelruggen betere verdedüj^smogelijkhsder. boden. winterslag geëindigd een Duitsche verslaggever, is gebleken, dat de bezetting van de moerassen voor de bolsjewisten verre van succesvol is geweest. In het on herbergzame gebied, dat vrijwel geen dekking bood en waar doorneen noch wegen noch spoorlijnen loopsn, heb ben zij zware bloedige offers moeten brengen. De bolsjewisten verloren ,hier meer dan 270.000 man aan doo- den en gewonden, 693 vliegtuigen en rond achthonderd pantserwagens Vierduizend bolsjewisten werden ge vangen genomen. Hoewel de Sovjet-Russische leger leiding alles in het werk stelde om naar Leningrad door te breken, hiel den de Duitsche troepen en eenige afdeelingen Nederlandsche vrywilli gers heldhaftig stand. Met succes verdedigden zij hun stellingen aan de Wolchow. de Ncwa en aan den rand van Leningrad. De Duitsche bladen maken mel ding van de onderscheiding van 70 verdienstelijke Berlijners met het Kriegsverdienstkrcuz tweede klasse met de zwaarden ZU ontvingen de onderscheiding uit handen van Dr, Góbbels, voor hun voorbeeldig hulp betoon en volstrekte zelfvergetelheid by den Brltschen bombardements- a an val op de Rijkshoofdstad op 1 Maart jX Onder de gedecoreerden bevinden rich acht vrouwen, onder wie vier verpleegsters, twaalf arbei ders. zes handwerkslieden, drie amb tenaren, een krantenbezorger, vier Ingenieurs, twee politieke leiders, drie leden der H.J., tien employé's. verscheidene kooplieden en andere beoefenaren van vrije beroepen. Bolsjewistische godloozen keeren zich tegen den Pans Het persbureau Stefani keert zich tegen een door ie bolsjewistische gooloozenbevveg: - op 1 Mei uitge- vaardigden c tegen de katho lieke kerk en den persoon van den Paus. In den aanval der godloozen- beweging, waarvan tot voor kort nog Stalin zelf de voorzitter was, wordt de Paus voorgesteld als de vijand no.tl van het Russische volk, tegen wien de strijd met uiterste verbeten heid gevoerd moet worden.- Tegen dezen smaad den Paus aangedaan, zoo verklaart Stciani komt het ge weten van de geheele Christenwereld en vooral van het katholieke deel van Europa, aan welks Jplts het Italiaan sche volk staat, in opstand. Op den laffen aanval der godloozen tegen het verheven hoofd der katho lieke kerk antwoorden de Italianen, naar Stefani ten slotte betoogt, door hun betuiging -an onwankelbare trouw jegens dc-n H. Stoel te sterken. Van officieele Vaticaansche zijde wordt verklaard, dat de oproep geen verbazing gewekt heeft, daar men in het Vaticaan zeer wel weet, dat het bolsjewisme in het katholi cisme steeds zijn doodsvijand gezien heeft, dien de bolsjewisten op elke wijze en met alle middelen bestrijden. De kerk beschouwt het als een eer door een dergel ijken vijand van elke cultuur gehaat tc worden. Vele factoren beinvioeden KONVOOISLAGEN KOMEN NIET IEDERE WEEK VOOR Een oorlogsverslaggever der Marine heeft het D.N.B. het volgende ver klaard met betrekking tor. dc reeds gemelde successen der Duitsche dulk- boocea ln de maand April: Wanneer er een pauze ontstaat in de publi catie van extra berichten omtrent successen der Duitsche duikbooten. dan is men «-aak geneigd dit den duikbooten kwalijk te nemeu._of maakt men zelfs gevolgtrekkingen met betrekking tot de kansen op suc ces van het scherpste wapen, dat Duitsehland Ui den strijd tegen En geland en de V£. bezit. Er zyn in den duikbootoorlog vele factoren, die Invloed hebben op de successen, ln positieven zoowel als negatieven zin. ln de eerste plaats het weer. Op den Oceaan zijn geen vaste wegen, zoodat men weet liler of daar. moet de vijand voorbljkomon. Zelfs bij mas saal gebruik van duikbooten kan het duikbootnot niet zoo dicht zijn. dat elk konvooi op elk afzonderlijk va rend schip daarin terecht moet ko men. Desondanks vinden de duik booten den rljaud. Zij hebben dat bewezen en zullen het ook ln de toekomst bewijzen, te meer omdat de vijand geen afweermiddel bezit, dat de Duitsche duikbooten ln het defensief zou kunnen drijven. De toenemende vijandelijke luchtvloot kan ook niet als zoodanig gelden, hoewel moet worden toeeegeten. dat van land of op den Atlantlachen Oceaan van schepen startende vlieg tuigen de Duitsche dulkbootbcman- ntgen heel wat te doen geven Hun strijd is daardoor nog harder gewor den, doch het afweermiddel heeft cle vijand ook ln het vliegtuig niet- ge vonden. Op de resultaten in een be paald tildvak wordt ook Invloed uit geoefend door het feit, dat er soms minder konvooien onderweg zijn. In de plaats van de afzonderlijke tor- pedeerlngen van den eersten wereld oorlog zijn thans de konvoolslogen gekomen, doch dergelijke slagen ko men ook niet tedere week voor. BM het opmaken van de balans komt hët echter niet aan oo het resultaat van een maand, doch op dat van duikbootoorlog NET ALS BIJ ONS.... BRITSCIIE BANKBILJETTEN INGETROKKEN Bij decreet van de Engelsche schat kist Vorder, thans de Britsche bank biljetten ter waarde van tien pond sterling tot duizend pond sterling in getrokken en waardeloos verklaard. Het betreft hier dus Engelsche bank biljetten, welke, omgerekend in de valutaverhoudingen van voor den oorlog, een waarde vertegenwoordig den van ongeveer negentig tot ne genduizend Hollandsche guldens. Zij. die luide gekermd en gewee klaagd hebben, toen men er eenigen tijd geleden ln Nederland plotseling toe overging om de bankbiljetten van vijfhonderd en duizend gulden in te trekken, zullen door dit bericht misschien wel even tot nadenken ge bracht rijn. Uit berichten uit Lon den blijkt, dat dit nieuwe evenals destyds ten onzent, veel opzien heeft gebaard. Hetgeen, na de uiteenzet tingen, welke wij hier van bevoegde zijde over de kwestie der Nederland sche bankbiljetten hebben gehoord en waaruit bleek, dat deze waarde- _papieren een geliefd „verzamel object" van zwartehandelaren en soortgelijke knoeiers waren gewor den, geen verbazing behoeft te wek ken. In Londensche financleele kringen verklaart men thans im mers. dat deze maatregelen getroffen worden om oppotting van#3eze bank biljetten en belastingontduiking te gen te gaan. De Franschen zeggen het zoo aardig: „Tout com me chez nous" Net als by ons.... Inmiddels blijkt uit dit decreet van de Engelsche schatkist weer eens, dat men er letterlijk op elk gebied toe over gaat, de Duitsche maatregelen. en vooral die op financieel gebied na te apen. Den Nederlanders, die in mystiek vertrouwen op den terug keer van den ouden tijd, hun papier tjes van vijfhonderd en duizend maar rustig in de brandkast hebben ge legd en er misschien tegen een zacht prijsje nog een paar bij heb ben gekocht! kan dit bericht niet erg geruststellend in.de ooren klin kenI Een In de Caribische Zee o^reereode U-boot heelt een geallieerd vracht schip getorpedeerd en heelt zlcb tot dicht bij het slachtoffer begeven. De uitkijk bigt! verder de omgeving ver kennen Knegsmaifne- Transocean-FelHnga-Pax es een Jaar Ook in de toekomst zullen de Duitscnc duikbooten meer sche pen tot zinken brengen dan de vijand kan bouwen. Daaraan zal hij uiteindelijk te gronde gaan. Het mo ge dan langzaam gann. Het resultaat la te zekerder. VON PAPEN LEGT DEN NA0RUK OP DE DUITSCH—TURKSCHE VRIENDSCHAP In aanwezigheid van het Corps Di plomatique is te Istanboel een ten toonstelling der nieuwe Duitsche bouwkunst geopend. De Duitsche ambassadeur Von Papen hield een rede. waarin hU wees op het groote verleden op bouwkundig terrein van Istanboel en op den komenden 500sten verjaardag van de verove ring van Istanboel door de Turken Hij legde den nadruk op de Duitsch- Turksche vriendschap en noemde toet een geluk voor Turkije, dat het ln vrede leefde. De tentoonstelling bewijst de Duitsche belangstelling voor de ontwikkeling van Turkije. Tusschcn Duitschland en Turkije zijn er nooit tegenstellingen geweest, doch vele gemeenschappelijke ideeën. Een sterk en bloeiend Turkije is noodzakelijk voor het evenwicht en de ontwikkeling der oude wereld, zooals ook een sterk Duitschland ln het midden van Europa voor de his torische missie der Westelijke be schaving van belang is, De grootste wensch is. dat Turkije zijn vreed zaam vernieuwingswerk moge kun nen voortzetten, Giratid heeft zich in een per ,spe- cialen koerier aan de Gaulle.ti'ver- handlgd antwoord op diens recente nota. volgens Exchange Telegraph, bereid verklaard een reeks met name genoemde persoonlijkheden in Noord- Afrika zonder verwijl te ontslaan Voorts heeft Giraud de wensch en van de Gaulle ingewilligd betreffende het kiezen van een plaats in Marokko voor een bijeenkomst, die op zijn eigen voorstel eigenlijk in Algiers zou hebben plaats gevonden. De con ferentie zal over ongeveer 14 dagen beginnen. AMERSFOORT Mi R uur niet in ile openlucht. Ter verduidelijking vnn tie verorde ning, welke is uitgevaardigd ln ver band met de afkondiging van het polltiestandrecht. wijzen wij er op, dat men zich avonds n& 8 uur niet alleen niet meer op straat, doch zich ook niet ln de openlucht mag bevinden. Men blijvc dus binnenshui*. Tc laat op straat. Gisteravond 2ljn drie personen aan het bureau gebrnoht. d'.e zich na 8 uur ln de openlucht bevonden. bEEN LUCIFERS IN PAKKETTEN NAAR 0UITSCHLAND Daar herhaaldelijk lucifers wör- den aangetroffen in pakketten, bestemd voor Nederlandsche ar beiders in Duitschland. wordt er op gewezen, dat het verzenden van lucifers en in het algemeen van lichlbrandbare stoffen in de postpakketten naar Duitschland verboden is. Nederrijnsche kuituurdag Oude traditie in eere hersteld Een ln het midden der vorige eeuw gegroeide, maar weer verloren ge- ganc kultureele traditie, thans weer In «ere te herstellen, ziedaar het doel van den Nederrljnschen kul- tuurdag. die In Arnhem gehouden werd. De bijeenkomst werd gehouden onder auspiciën van de N.D.K. Ne derland bezat m de helft van do 19de eeuw een. groot aantal lieder tafels". die van tijd tot tijd samen kwamen. ter veredeling van de zang kunst natuurlijk, doch tevens met het doel eens enkele dagen duchtig feest te vieren. Aan die zangersfees ten. aldus deelde de heer C. D. Vie- hoff. de voorzitter van de Tjerkcr- meeschap Arnhem van de NDK. ln zijn openingswoord mede. namen ook onze Duitsche znngbroeders ln het Rijnland deel. In 1847 was Arnhem aangewezen de zangers te ontvangen. Deze feesten werden daarna afwisse lend te Arnhem en te Kleef gehou den en bleken van groote beteeker.t* voor de verbroedering van de bewo ners van het Nederlandsche en Duit sche RMniand Helaas Ia deze tradi tie na 1870 verloren gegaan. Het ligt echter ln de bedoeling thar.s veer jaarlijks zoo'n kuRuurdag re organi- seeren als een manifestatie van de cultureele verbondenheid tusscheu de bewoners van Nederland en het aan grenzende Duitschland. Als eerste spreker nam dr. Rudolf Steinmet/. het woord, die sprak over* „Deutsche und Nlederlander In Diehtung und Kunst", waarna dr. J Smit- een toe spraak hield onder den titel: „Samen uit. samen thuis". De Arnhemsehe orkest vereenlging Ol.v. Pierre Rel- nnrd* zorgde voor *n muzikaal slot. Roofdierenplaag In Finlifod Gedurende den oorlog te hef aan tal roofdieren ln Finland zeer r-terfc gestegen, in het Oosten en Noorden zyn veel meer beren veelvraten, wolven en lynxen dan in norms le tijden opgetreden. Vooral talrijk ia de uiterst bloeddorstige veelvraat, die groote schade aanricht onder de kudden rendieren, Ook vossen en hermelijnen zijn zeer talriik. Door de groote vermeerdering is ook een emigreer en der roofdieren naar het, Zuiden, tot zelfs ln de grootere woongebieden, ontstaan. Arbeidstempi vervangen loopende-band systeem Een moderne Duitsche pantserwa gen bestaat uit ongeveer vierduizend ondcrdeelen, die weliswaar in ver schillende fabrieken worden gefabri ceerd, maar die tenslotte toch alle in één fabriekshal terechtkomen, om in de geweldige staaikolossen gemon teerd tc worden Een verslaggever van de „National Socialistische Far- tei-Korrespo.idenz" heeft op uitnoo- diging van den Rijksminister voor de bewapening, dr. Albert Speer, een bezoek gebracht aan een van deze nieuwe Duitsche wapensmidsen. In de gigantische fabriekshallen zag hij honderden boormachines, fraisjnachi- ,nes, draaibanken en hydraulische persen, die v i groot deel vol- AXMANN TOT DE DUITSCHE JEUGD. Zes millioen jongens en meisjes in de bedrijven Bij een Rijksappèl der werkende jeugd in een groot bedrijf te Berlijn heeft de Relchsjugendführer Ax- mann. een toespraak gehoudeiT waarin hij verklaarde, dat in het ka der van den oorlogsinzet der Hitler- jeugd zes millioen jongens en meisjes ln de bedrijven werken. Zij hebben een groot aandeel in de Duitsche wapenproductie. Met onfeilbaar in stinct gevoelt de werkende jeugd van Groot-Duitschland, dat deze oorlog wordt gevoerd om de verwezenlijking van een rechtvaardige en socialisti sche levensorde. De Hitier jeugd heeft de zorgen van de arbeidersjeugd steeds tot de hare gemaakt. Axmann wees verder op de maatregelen van beroepsopleiding en aan de wet tot bescherming der jeugd. Ondanks den grooten last van dtn oorlog zijn de belangrijke bepalingen van deze wet van kracht gebleven. Kinderarbeid is ln Groot-Dultschland verboden. Er is een principieel verbod van nacht arbeid; alleen personen boven de zestien jaar mogen in den tweeden ploeg tewerkgesteld worden, maar in principe moet allen jeugdigen arbei ders na het dagelyksch» werk een rust van twaalf uren worden ge waarborgd. Dc v3cantleregeling voor jeugdige arbeiders is volledig van kracht gebleven. Hiertegenover stel de Axmann de toestanden in d< vij andelijke staten. Volgens berichten uit die landen, zoo zeiae hy. moet in de stad York 43 procent der kinde ren beneden de 14 jaar een leven leiden, dat beneden de normale grens der armoede ligt. Tienjarige meisjes worden reeds opgeroepen voor militaire hulpdtepsten en voor werk ln de wapenfabrieken In de Londensche machine-industrie hpb- ben slechts 12QOO van de 620C0 jeug dige arbeiders opleiding genoten. De Relchsjugendführer zelce voorts, dat de Duitschland opgedrongen oorlog den sociallstischen opbouw beperkt heeft. Thans echter zullen zich alle krachten concentreeren op de ver nietiging dar vijanden van het Duit sche leven. Hij besloot met de woor den: „Werkende jeugd, begin en sluit uw dagelijksch werk ln de vaste overtuiging en in het bewustzijn: zonder de overwinning geen Duitsch socialisme". komen automatisch werken en slechts door schablor.en gestuurd worden. Hierdoor werd het mogelijk een on kelen arbeider, zonder hem abnor maal te belasten, de bediening van vier of vijf machines toe te vertrou wen. Bovendien wordt door dit systeem het arbeulstempo aanmerke lijk verhoogd en do productie ver meerderd. Door speciale rationalisatie en door het invoeren van nieuwe ar- beldsmelhodes is men er ook in ge slaagd het afval van het ruwe mate riaal tot een minimum te beperken en een aanmerkelijke vereenvoudi ging van het arbeidsproces bewerk stelligen. De verslaggever beschrüft. hoe de pantserwagens in lange rijen cp rails staan opgesteld en hoe do onderdeelen in verschillende arbeids tempi gemonteerd worden. In totnul zijn hiervoor slechts achtften arbeids tempi noodig. Het systeem van de loopende band is dus thans in Duitschland op den achtergrond ro- drongen en ook in de moderne fabrie ken vervangen door dat van dc ar beidstempi. Dit systeem heeft het groote voordeel, dat de arbeider een steeds stilstaand werkstuk voor zich heeft en dus niet tnt overhaasting ge dwongen wordt. HIJ kan te allen tijde met de vercischiezorgvuldigheid werken. SMEEDBAAR GLAS In het Duitsche instituut voor slli- catonderzoekingen heeft men ren nieuwe glassoort samengesteld, die de werkwaardige eigenschap heeft smeedbaar te zijn. Het nieuwe glas zal binnenkort reeds in de practijk worden gebruikt. Cm &iuUlcton DE WISKOTTENS RUDOLF HERZOG De waard keek Gustav Wiskotten aan. Die gaf hem een knipoogje. Toen ging hij opendoen. „Waarmee kan ik je dienen? Ge tapt wordt er niet meer," Den helm diep in dc oogen, den kraag vsn zijn jas hoog op geslagen, trad de man het vertrek binnen. „Daar wilde ik mij Juist van over tuigen. Wat zijn dat voor gasten? "Je weet toch, dat je maar tot midder nacht vergunning hebt En hij haal de zijn notitieboekje tc voorschijn. Gustav Wiskotten had met potlood een paar regels op het voor hem lig gende kaartje geschreven Nu stond hij op. „Wat is dat voor een stoornis? Ken je mij?" Dc polltle-beambtc nam een stram me houding aan. Dal was een com mando-toon „Jawel, mijnheer Wiskotten." „Dan vraag ik nogmaals: Wat be t-rekent deze stoornis?" „Neem mtj niet kwalijk, mijnheer Wiskotten. Maar de herbergier Schui lt mag 's nachts na twaalven niel „Wat de waard Schultc 's nachts na twaalven mag of niet mag. gaat mij geen steek aan. Dat zullen toch wel, om het zoo maar eens te noemen, zijne particuliere aangelegenheden zijn. Overigens vormen wij hier een besloten gezelschap met statuten. Daar heeft niemand verder iets mee te maken." De politie-beambte begon zijn zelf vertrouwen te verliezen. „Daarvan was ons tot nu toe niets bekend Hoofdschuddende wendde Gustav Wiskotten zich tot zijn broeders, die met het air van diep gekrenkte-bur gers rondom dc tafel zaten. „Hij ge looft het niet." En hij nam het kaart je op. ..Barmen, den achtentwintig- sten Februari, achttienhonderd ne gentig. Goed7 Vorder dus! Vcroc- niging der familie Wiskotten? Komt dat uit? Of zie je hier iemand anders dan louter Wiskottens?" Verder: Ar tikel één: Het doel der vereeniglng Is de Donderdag Dat het vandaag Donderdag is, zal Jc wel niet bestrij den. Artikel twee: Behalve dat be oogt de vereeniging dc veredeling van feestliederen voor Wlskottensche f.i- milie-feesten. Daarvan zullen wij da delijk h*t bewij* leveren." (Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1943 | | pagina 1