jLMEGSFOOOTSCIIE COIPANI
„Op het oogenblik kan men .niet meer met een com
promis tot zijn doel komen" aldus dr. Seyss Inquart
BEKENDMAKING
Misdadige vernieling zonder weerga
Klanten worden netjes uitgekleed
Sterke vliegtuigformaties in actie
DINSDAG 1 JTJNT 1943.
2 PAG., 57e JAARGANG-. No. 126
2.U3. Per post i 2.24;
HBUNMsMtMscmjs oij vooruaociailqg
Pet week 16 LOïW ouiiiiueie '0 06 - Cortes
tenues en abonnementen te riemen aan Administratie
Uitgave NV DRUKKERIJ ONNES »h BLANKENBERG Zn.
8NUUCKAERTLAAN 3 AMEP-SFOORT AtfmlnWPratlc: Tclcf 5»8!). Giro 863GÏ.
Directeur: F HALEWIJN
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE GELDERSCHE VALLEI
PRIJS ADVERTENTIES- per minimeterrege] f012 f40 m rr. breed 1. Inpe*
mededeeling 10.24 p r 152 m m breed) ..Doelpunten- alleen bU vooruit-
betaling: a ncrsoneel t.m 2C woorden -0 65 ledet woora rr.eei 10 05. o «Lt
overige t.m 20 w '0.66 ledei woord meet >0 06 ma* 50 woorden Bewijs
nummers 6 cent De administratie behoudt zich het recht «oor advertenties
eTcntuccI zonder opgave tan redenen le weigeren.
Redactie: relet «731 Na 0 u 5808 Hoofdredacteur NIC LAMAN SOEST.
De beëetliging der manschappen van dc Ncderlandsche Landwacht
MUSSERTWij zullen ons volk weer
inschakelen in een sterker Europa
Mannen van ii« Nederlandsche Landwacht. f.o liebt den eed van trouw op Adolf
Miller afgelegd en met dien eed van trouw hebt ge Iegelijk een gelofte en een be
lijdenis afgelegd, reu belofte van trouw aan ouzo l'ubrcr en zijn werk. het werk
van wereldgoschiedkuudlge betcekenls. dat voor Europa een uiouwe orde en voor
- de Gerinaanseho volken van Europa een lolsgemconschap van het bloed, dc eer cn
do toekomst zal bcleekcncn. Als politieke soldalen, die gü z"ut. is deze eed van
trouw tegelijk een belofte van trouw aan den levensvorm eu do levensgemeenschap
die onze Eiirror ons, mcnschen van (icruijjanschen aa.d. gegeven beeft in het na-
tionaal-sociali.eme. als ster die ons den weg wpst naar onze toekomst. Ce hebt
dit, uw besluit, bekrachtigd met dc* gelofto van trouw, van dapperheid en van ge
hoorzaamheid tot in den dood.
Ik ben pnij bewust, dat dit besluit
voor u, Nederlanders, groot is, want
gij staat niet, zooals het Duitsche
volk, reeds sinds twen generatics voor
de twijfelachtige waarde van de
Europeesche orde, deze liberalistische
orde, die niet het wolksche en de
waarde van het bloed op den voor
grond stelt. Gij hebt nic-t al die er
varingen opgedaan, die het Duitsche
volk sinds twee generaties geleerd
heeft, dat het deze orde moei over-
winneit. Gij zijl eerst' sinds de Mei
dagen '40 voor die Beslissing gesteld
en ge hebt tn volle bereidwilligheid
om u in te zetten de groote beslissing
genomen. Mannen van de Nederland
sche Landwacht! Deze beslissing is
onvoorwaardelijk, want op een oogen
blik, waarin het leven van een conti
nent een nieuwen vorm krijgt en
waarin de weg, dien de mensehheid
zal gaan, voor eeuwen wordt vast
gelegd, ka» men niet meer met een
compromis tot zijn doel komen. Men
kan niet aan het oude hangc-n en het
nieuwe willen, want dat bcteekent.
jiiat men het oude niet houdt en het
nieuwe niet vindt.
Mannen van de Nederlandsche
Landwacht! Met dezen eed zijn we
kameraden geworden. Ik noem d
daarom mijn kameraden en nu gij
offervaardig besloten hebt den zwa-
ren weg te gaan, hebt gij in mensche-
lijk opzicht iets gewonnen, namelijk
een onverbreekbare kameraadschap,
een kameraadschap van het strijden
de nationaal-socialisme.* Heden zijn
wij één van wil geworden en van he
den af zijn we één in de overwinning
Kameraden, van nu af aan verbindt
ons een onverbreekbare band, de
trouw aan onzen Führer en het ge
loof aan onze gemeenschappelijke
overwinning. Heil den Führer!
ONS VOLK WERD WEER DE OUPE
Mjjne kameraden. Hou Zee! Het is.
vandaag, 30 Met van het jaar 1943,
voor ons allen een bijzondere dag,
aldus ving Mussert zijn rede aan.
Gij zult worden beëedigd als de eer
ste leden van de Nederlandsche
Landwacht, die tot taak heeft mede
te helpen aan de verdediging vènons
vaderland. Drie jaar geleden, van 10
tot 14 Mei '40 werd hier op Neder-
landschen bodem gevochten tus^shen
Duitsche en Nederlandsche soldaten,
hetgeen wtj slechts kunnen zien als
een broederoorlog, Onze vaste over
tuiging is, dat de Duitsche troepen
hier niet binnengekomen zijn als vij
and, maar dat zij hier komen moesten
omdat de Europeesche levensruimte
en daarmede de Germaansche levens-
ruimte moest worden verdedigd te
gen aanvallen van buiten. Het ware
den Führer zeer Hef geweest, als hier
een Nederlandsch leger had gestaan,
dat in staat en bereid was geweest
de Nederlandsche kust. te verdedigen.
Het heeft njet zoo mogen zijn. Het
heeft aan ons en u, mijn trouwe ka
meraden, niet gelegen. Het heeft ook
aan mij niet gelegen. Het heeft niet
zoo mogen ztjn.
WIJ. Nederlandsche nationanl-socia-
llsten, hebben beloofd, dat een Mei
1940 zich nooit meer herhalen zal.
maar dat hier zal komen een groote
broederschap van volk tot volk. De
regeering ls gevlucht en zij heeft ons
hier achtergelaten. Zij zei: ..Wij zl|n
gegaan, omdat het Indische Impe
rium moet worden behouden", Maar
wat hebben ?4| gedaan Bij de eerste
gelegenheid hebben zij den oor.og
aan "Japan verklaard en Indlë Is ver
loren gegaan. Hier konden zij niets
meer doen, maar zij hebben niet ge
zegd: ..Wij zijn weggegaan en de ver
antwoordelijkheid ligt nu bü hen. die
gebleven zijn", neen. zij wilden van
daar uit de verantwoordelijkheid blij
ven dragen. Zij deden dat door de
radio. Nu ls het volk daarvan weder
om de dupe en nu worden de radio
toestellen ln beslag genomen
Zoo Is hef altijd. Het volk werd
weer de dupe. Z(i hebben ons volk
tot een dieptepunt gebracht. Niet ZIJ
echter, mnar WIJ «tin verantwoorde
lijk Toor dc toekomst van Nederland.
WIJ Toeleu ons verantwoordelijk en
WIJ zullen ons volk weer inschake
len in een heler en sterker Europu,
ln broederschap met alle Gcqnaun-
sclie vnlkrrpii. Wil zullen sterk Zijn
niet elkander. Het oude devies zal
herleven: „Eendracht mankt mnclit".
NEOERLANDERS WAREN ERBIJ
Tegen het bolsjewisme hebben Nc
derlandsche soldaten gevochten tn de
Standarte Wcstland. het Legioen en
de N. S. K. K. Nederlandsche mannen
waren in Stalingrad, Nederlandsche
mannen waren in Tunesie, wel niet
zooveel als wij zouden wcnschcn.
maar zij waren cr dan toch bij. Zij
hebben trouw en dapper meegevoch
ten om behalve de Germaansche vol
keren ook liet eigen vaderland te ver
dedigen. Zij hebben hun plicht ge
daan cn honderden zijn er gebleven.
GIJ staat hier niet tegen het bol
sjewisme. GO hebt u hier Ingezet om
uw vaderland mede le helpen verde
digen tegen het Amerikanisme, wan
neer het zou mogen probeeren om
hier vasten voet aan wal te krijgen
Wij weten niet. of dit zal gebeuren,
maar wanneer het zal gebeuren, zult
gij daar staan, dapper en trouw en
eerlhfc. zooals van ons wordt ver
wacht. Nu ben ik tot u gekomen we
gens de eedsaflegging, die nu gaat
plaats vinden. Het beginsel daarvan
ls, dat er een gezamenlijke verderli-
cing zal zijn van de Germaansche le
ven sruimtc. Dit Is de ecnlg Juiste op
vatting en de eentge mogelijkheid, of
ieder "afzonderlijk zon op' den duur
vernietigd worden, Wanneer wij alle
GermaKiischc volkeren samen nemen,
is de hoeveelheid vergeleken bij de
wereldbevolking niet groot, maar wat
wU aan kwnntiteit te lcort komen,
zal door kwaliteit vergoed moeten
wovden. Dit beginsel van dc geza
menlijke verdediging van do Ger
maansche lovensniimee elscht. dat ei
Is êcn mecht. één groote weer
macht ven e.IIo Germaansche vol-
.keren. Wij zijn nog niet zoo ver wi
staan nog maar aan het begin, maai
het zal ééns zoover komen.
Dat er b(i die verdediging een één-
hoofdige leiding noodle is. niemnnc
zal het kunnen of willen ontkennen
Deze leiding 1* dan »»Vi den mar
de verantwoordelijkheid heeft
liet zjjn of niet-zUii van Eu
de naaste toekomst De vera
del l|k held ls hij Adolf liill
hem staan of vallcji alle Gi
opa lu
che i
ulkcren.
Nu wordt er van u. mijne kame
raden, gevraagd den eed van trouw
op den Führer af le leggen Ik weet,
er onder u hier staan die ook een
van trouw gezworen hebben aan
mij als Leider van de Beweging; ook
staan er onder u die nog niet de ge
legenheid daartoe gehad hebben. Er
staat u niets in den weg den ccd van
trouw, die nu van u gevraagd wordt
weren. Zij vullen elkander aan.
Gij zweert nu een ccd van trouw cn
dapperheid als soldaat en als zoodu-
wordt van u gevraagd dat gij
zult zweren: „Als lid van de Land-
acht-Nederland zweer ik u Adolf
Hitler, Gcrmaansch Führer trouw en
dapperheid" en daarbij komt dan de
belofte van gehoorzaamheid als sol
daat, want geen Weermacht en geen
onderdeel van de Weermacht Is te
leiden, wanneer er niet is discipline
n gehoorzaamheid en die belofte is:
...Ik beloof u en au door u aangewe
zen leiders gehoorzaamheid tot in den
dood. Zoo waarlijk helpe mij God
Almachtig."
REDE SS-GRUPPENFuHRER RAUTER
MUnheér «le RUksmtnUter. hel
er. Kameraden van de I.nnil-
«i hi. Enkele maanden geleden
word ln uw eigen rijen de wensch
geuit om een territoriale Jandverde-
dlglngsorganlsatle ln het kader der
Waffen-8S op te richten en te vor
men. die onder den gemeenschappe-
lijken Führer, Adolf Hitler, opgesteld
zou worden. Na overleg met den
Rijkscommissaris en ln overeenstem
ming mej den Leider heb Ik den
Relchsführer-SS een voorstel gedaan,
die my bevel gaf ccn Landwacht-Ne»
derland op te stellen in het kader
der Waffen-SS Wel staat 'ln de ver
ordening over de Landwacht-Neder
land, dat zij gebruikt kan worden
zoowel voor de verdediging van het
land naar bulten als naur binnen, Ik
heb echter welbewust den Reichs-
filhrer-SS verzocht de landwacht op
le stellen ln het kader der Waffen-
SS. omdat ik van meening was. dat
de Landwacht. Indien eenlgsalns mo
gelijk. niet möet worden gebruikt
voor binnenlandscli politiek optreden.
De Nederlandsche formaties wachten
op het oogenblik. waarop 'de uitge
weken regeering ln Londen zal pro
beeren Nederlandschgrondgebied te
betreden, want op dat oogenblik.
waarop wij ons allen verheugen, zul
len dc formaties ook In dén strijd
geworpen worden om deze ophitsers
en het Legioen Beatrix, dat ln En-
gelsche uniformen opgesteld wordt,
dc hen toekomende ontvangst te be
reiden. In deze landwacht treden
aan alle n'atlonaal-soclallsten in Ne
derland en bovendien alle Gev-
maansch donkende Nederlanders, die
voor het nieuwe Europa hebben ge
kozen. Thans staan hier de eerste
bataljons en hebben den ee# op den
Führer, Adolf Hitler, afgelegd en bin
nen enkele dagen komen nlguwe ba
taljons op. Er was eens een tijd, dat
slechts enkele honderden vrijwilli
gers dienst namen als soldaat ln de
SS-Siandarle Westlund. Thans staan
er reeds verscheidene divisies van
Oermaanschcn oorsprong en ons aller
hartewensch ls hel. dat binnenkort
een divisie SS-Pantsergrenadlers-Ne-
derland kan worden opgesteld.
Zoouls «Ie kameraden, die in «Ie
SS-Standarte Wcstland «mi Iii liet Le
gioen in trouwe gehoorzaamheid ge-
sl reden liehben en verder sj rijden,
zoo hen ik ervan overtuigd, dat
Nederlandsche Landwacht linar I
ln liet kader der Waffen-SS zal 1
vullen. WU hcbhrn het geluk In
ze generatie een FUlirer In Europu le
Iiehhen, die liet nnnsehUn van Europa
zat bepalen. Het Is Adolf Hitler, een
unieke verschijning, waarvoor wij dc
Voorzienigheid en God dankbaar zijn,
WU weten, «Int deze man de over
winning zal behalen, zooals htl in
eer. trouw en dapperheid Zijn hrele
leven In zeer groote. bescheidenheid
voor zijn volk en voor Gcrinanje In
den strijd geworpen heeft. Zoo willen
wU in eer. trouw en dapperheid strij
den «mi eventueel ook het hoogste
«Int wl| liehben. het leven geven voor
een groote gemeenschap, opdat onze
kinderen en kindskinderen in het
hetere Furnpn kunnen leven. Onzen
Ftlhrer, dien wjj in eeuwige trouw
en dapperheid willen dienen, dezen
Germannsrhcn Führer willen wij ge
denken voordat wij hier uiteen gaan,
Ten vervolge op de op 29 April 1943 in de dagbladpers gepu
bliceerde bekendmaking van den Wehrmaclitbefehlshaber in den
Niederlandcn, betreffende terugvoering in krijgsgevangenschap van
de voormalige Nederlandsche Weermacht, worden bij deze voor aan
melding opgeroepen
Het dienstplichtig cn reserve-personeel beneden den rang
van officier van het REGIMENT JAGERS en alle in de ja
ren 1939 en 1940 uit dit regiment voortgekomen oorlogs-
onderdeelen, voor zoover bedoeld personeel in Mei 1940 in
werkelijken dienst was.
Bedoeld personeel moet zich melden in het „Wehrmachtslager" te
Amersfoort, Zonnebloemslraat, en wel
Degenen, die geboren zijn in de jaren 1924 tot en met 1915 op
3 Juni 1943.
Degenen, die geboren zijn in de jaren 1914 tot en met 1904 op
4 Juni 1943, op beide dagen tusschen 8 en 12 uur.
Het dienstplichtig en reserve-personeel beneden den rang
van officier van het EERSTE REGIMENT INFANTERIE
en allg in de jaren 1939. en 1940 uit dit regiment voortge
komen oorlogsonderdeelen, voor zoover bedoeld personeel
in Mei 1940 in werkelijken militairen dienst was.
Bedoeld personeel moet zich melden in de Frieslandkaserne te
Assen en wel:
Degenen, die geboren zijn in de jaren 1924 tot en met 1915 op
3 Juni 1943.
Degenen, die geboren zijn in de jaren 1914 tot en met 1904 op
4 Juni 1943, op beide dagen tusschen 8 en 12 uur.
Bij de aanmelding moeten worden overgelegd het persoonsbewijs,
de distributiestamkaart en, voor zoover mogelijk, militaire identi
teitspapieren.
Degenen, waaronder ook begrepert de in Duitschland werkende
.grensgangers''. voor wie een „Bescheinigung" (verklaring van on
misbaarheid) afgegeven is. moeten dit bewijs bij hun werkgever of
bij de ifistantie, die hun belangen behartigt, opvragen cn bij de aan
melding toonen. Na de melding moet de „Bescheinigung" zoo spoedig
mogel k weder aan den werkgever resp. de instantie, die de belan
gen behartigt, worden teruggegeven. De werkgevers zijn verplicht
degenen, die zich moeten melden, daarvoor in de gelegenheid te stel
len en hun het loon (salaris) gedurende den verzuimden tijd uit te
betalen. De Nederlandsche spoorwegen verleenen aan alle voor de
aanmelding opgeroepen personen vrij vervoer derde klas. Degenen,
dit tot aanmelding verplicht zijn, moeten zich hiervoor vervoegen
aan de loketten, c.q. bij den stationschef, van het station van vertrek.
Klecding. Voor zooveel mogelijk uniform, anders burger-
klceding. Dringend wordt aangeraden daagsche en Zondagsche klee-
ren, wollen dekens, ondergoed en extra schoeisel, alsmede kookgerei
en lepel mede te brengen. De gezamenlijke bagage mag niet meer
bedragen dan twee normale handkoffers.
Van aanmelding zijn vrijgesteld personen, die zich op 25 «Hei 1943
r den „Arbeidseinsatz" in Duitschland of in de door de Duitsche
Weermacht bezette gebieden buiten Nederland bevinden. Wie geen
gevolg geeft aan de oproeping van den Wehrmachtbefehlshaber in
den Niederlanden, of zich op andere wijze aan de terugvoering in
krijgsgevangenschap tracht te onttrekken, moet rekenen op de streng
ste maatregelen. Dit geldt ook voor personen, die de betrokkenen bij
dergelijke pogingen steunen.
ALLEEN HILVERSUM I
IN DEN AETHER
's Gravcnhage. 1 Juni. Dc luis
teraar. die over ccn eigen toestel be
schikt, zal van lieden af alleen nog
maar kunnen luisteren naar Hilver
sum I op golflengte 414.4 meter. Hil
versum II werkt nog slechts voor de
radiocentrselcs met Ijjnaansluiting
en zendt in hel algemeen uit van
17.30 lot 22.15.
Uitgifte huipbiljetten van
1«.— en 25.—
De directie van de Ned Bank N V.
maakt bekend, dit zij zich in verband
met het feit, dat de aanmaak van de
nieuwe bankbiljetten van 10—,
waarvan de uitgifte werd aangekon
digd in de dagbladen van 14 Mei 1943,,
eenige vertraging heeft ondervonden,
genoodzaakt heeft gezien over te
gaan tot het in omloop brengen van
tijdelijk' huipbiljetten van ƒ10— en
ƒ20-'— Voor bijzonderheden omtrent
model en uitvoiring dezer bankbil
jetten raadplege men de offlcieelc
publicatie in ons blad van morgen.
Pe N.A.D. gaat oogsten
Tienduizend man als hulp
voor lie boeren.
Ook dit jaar ®al de Ned. Arbeids
dienst hulp verteenen bij het bin
nenhalen van den oogst. Het ls de
bedoeling om de geheele lichting,
van ongeveer tienduizend man. die
binnenkort onde' de schop komt. ter
beschikking van de boeren te stel
len ln het geheele land. De mannen
worden in groepsverband te werk
gesteld, waarbij de Jclelnste groep
ongeveer 50 man zal zijn. De ver
zorging bUJft In handen van den
N.A.D., waarvoor veldkeukens enz
ter beschikking lijn De arbeid wordt
door de boeren geheel betaald als in
het vrije bedrijf, daar de N AD. al
leen optreedt waar geen voldoende
arbeidskrachten aanwezig zijn.
Beauftragtc van Gelderland
terug van het Oostfront.
De Bcauftragh van den Rijkscom
missaris voor d- provincie Gelder
land. dr. E. Schnei<Jer, is na geduren
de een jaar deelgenomen te hebben
aan den strijd aai hel oostfront, weer
in Nederland te-uggekcerd en heeft
zijn werkzaamheden als Beauftragtc
voor Gelderland hervat.
DE TERREURAANVALLEN OP DUITSCHLAND
KERKEN. SCHOLEN. ZIEKENHUIZEN. NOCH KULTUURWERKEN WERDEN ONTZIEN
president l
in 'I F.n-
NIEUWE PRESIDENT VAN
HET HOF TE LEEUWARDEN,
's Gvavenhage. 1 .Juni De Rijks
commissaris voo- de bezette Ncderl.
gebieden heeft derf president van de
rechtbank le Leeuwarden, mr. Ch- A
E. Maitland, ond r gelijktijdig eervol
ontslag uit zijn tegenwoordige functie
benoemd tot president van het ge
rechtshof aldaar.
,1
PRIJZENC0NTR0LF IN H0RECA-BE0RIJV EN..
De pl.v.v. Britschr
Attlec verklaarde op 27 Mei in 't En-
gelschc Lagerhuis, dat het' onjuist
was te zeggen, «lal de luchtaanvallen
op Duitsehland lukraak geschiedden,
doch dat z(j alleen op militair belang
rijke doelen waren gericht
Daartegenover wordt van bevoegde
Duitsche xjjdc verklaard dat «ie
luchtaanvallen op Duitschland in
werkelijkheid bjjna zonder uitzonde
ring gericht waren op dc won'ngen
der burgerbevolking, op vrouwen en
kinderen, op ziekenhuizen, scholen,
kerken en de cuiluurgedenkteekenen.
die de geheele mensehheid tot nu toe
heilig en onschendbaar achtte.
Dc onderstaande opsomming van dc
belangrijkste vernielingen binnen de
grenzen van het Duitsche Rijksgebied
bewijst onomslootelijk de misdadige
bedoelingen van de Britsch-Amerik
bomcommando's en zijn joodsche op
drachtgevers. Door tot totduver uit
gevoerde terreuraanvallcn werden
t m 25 Mei 1943 in het Duitsche Rijks
gebied 191 scholen vernield. 920scha
len zwaar beschadigd, 108 ziekenhui
zen vernield, 231 ziekenhuizen zwaar
beschadigd. Behalve hel ontelbare
aantal particuliere woningen, die ver
nield of zwaar beschadigd werden,
vielen talrijke onvervangbare cul-
tuurgedenkteekenen, die a'zonderlijk
niet eens allefhaal opgenoemd kun
nen worden, aan de tcrreuraanvaUen
tep offer. Zoo werden o a. in Keulen
31 kerken totaal verwoest, waaronder
de beroemdste en meer dan duizend
jaar oude bouwwerken, o.a. St. Ge-
reon, het eenige bouwwerk uit het
Merovingische tijdvak, St Aposteln.
St. Maria im Kapitol. een van de
scjgtterendste gedenkteckenen van
Karolingische kunst, gross St. Martin,
een van de prachtigste bouwwerken
uit den Romffanschen tijd, St. Panta-
leon en St. Severin In Mainz werden
het Romeinsch-Germaansche mu
seum. het keur.vorstelijk paleis, een
van de schitterendste bouwwerken
uit de Renaissance in Duitschland.
het beroemde kasteel Johannlsberg
bij Eltville aan den Rijn. de St. Stc-
phanskcik uit de veertiende eeuw,
een van de sehoónste voorbeelden van
Gothische kunst, de Dom te Mainz,
de oudste Rojnaansche basiliek in
Duit rhland totaal verwoest In Essen
werden de duizendjaar oude Mtlnster-
kirche, een van de oudste christelijke
bouwwerken van Duitschland. dat te
vens een van de rijkste religieuze
schal kamers bevatte, voorts de Ger-
trudiskirche, het raadhuis, de negen
honderd jaar oude Marktkirche en de
achthonderd Jaar oude Johannis-
kirche totaal vernietigd.
In Dusseldorf werden de kunst
academie. de stedelijke kunsthal, het
Stadtschloss en het Opernhaus zwaar
beschadigd. In Dortmund viel het
oude raadhuis, dat dateert uit 1237
aan de terreuraanvallen ten offer,
verder dc Rainoldikirche uit de vecr-
^^id^^etw^e^etn-kirclm^ii^de
Borrels van ƒ3.50 op de
zg. fluisterkaart
Een deskundige van de prijsbe-
lieersclilng voor do controle op ho
tels, café's en restaurants, stelt een
leek zich meestal voor als een op
sporingsambtenaar ln-burger, die
breeduit voor een tafeltje gaat zitten
een ober bij zien roept en de nteest
exquise schotels uitzoekt. Heeft hij
van al het lekkers goed genoten, dan
veegt Hij zich den mond, ontpopt
zich als prljscontroleur en verge
lijkt voor de oo.een van den ontstel
den kelner de nangeboden rekening
met de offlcleele prijslijst uit zijn
portefeuille
Hoe anders ls d« werkelijkheid
Het genieten van een copleuzen maal
tijd ls een onvoordeelige opsporings
methode gebleken, die ln den regel
maar matig resultaat oplevert. Meer
succes garandeert een strategische
operatie ln het bedrijf En dan be
hoeft het ..slachtoffer" zichzelf en
de opsporingsambtenaren niets meer
wijs te maken Heel zijn doen en
laten ls dan al ras een opengeslagen
boek
Omelette Slberlenne
Nadat In het najaar van 1942 be
gonnen was mei een controle op de
prijsaanduiding, viel lti December de
eerste groote slag. Zeven gevallen
ran grove prnsovertreding fn den
Haag. Rotterdam cn Amsterdam,
werden berecht en er vielen straffen
van vijftienduizend tot vijfenzeven
tigduizend gulden. Sedertdien is de
controle regelmatig voortgezet. Ver
schillende malen werd ter veront
schuldiging van de prijsopdrijving
aangevoerd. dat men hetzelfde
winstpercentage had aangehouden als
voor Mei 1940 gebruikelijk was Ge
weest De prusbeheerschlng stelde
daartegenover de prestatieverminde
ring, die hierin is gelegen, dat' voor
tal van «pilzen en combinaties niet
meer dezelfde Grondstoffen worden
gebruikt cn derhalve de lnkooppriis
lager is gewördcn. Het Ijs van van
daag Is niet méér dat van gisteren
en oalvé-wit is nu eenmaal geen
eiwit. Een knannert. die kan volhou
den, dat een lik Ijs met wat opge
spoten calvé-wlt 'wee eulden en
vijftig cent mor: kosten. Toch zeker
Japanscbe doodsverachting
Ook de verdere berichten over de
laatste gevechten op Attoe bewijzen
met weflc een doodsverachting de
kleine overgebleven schaar van on
geveer honderd man tot den dood
aan hun eeuw getrouw gestreden
heeft Voordat zij tot den laatsten
aanval overgingen, bogen officieren
en manschappen in de richting van
het keizerlijke paleis en brachten
zij een driewerf banzai uit op den
Tenno. hun oppersten bevelhebber.
Vervolgens stortten zij zich op den
vu'and om hier al strijdend den dood
t: vinden. De vijandelijke groepen
moeten vlak bu gelegen hebben,
want reeds dagen geleden werden er
gevechten van man tegen ma^. met
de bajonet en handgranaten gele
verd. Het laatste radiobericht van
kolonel jamazakl luidde: „Wij vree
zen niets zoo zeer als eerloosheid en
wjj zijn vastbesloten den dood
lachend onder de oogen te zien." Na
dit bericht was er geen verbinding
meer met Attoe te krijgen.
Tegenspraak. Dc bevoegde in
stantie hoeft de geruchten tegen
gesproken volgens welke Peyrouton.
t generaal Nogucs en Boisson, zouden
voor' ziin afgetreden.
Oni 9wiUcian
DE WISKOTTENS
door
RUDOLF HERZOG
15.
„Mijnheer Wiskotlen." zeide de be
jaarde opzichter, ,,ik begrijp u. Ook
uw plan. U wilt iets hebben, waar
mede u de spoorwegdirectie tn het
harnas jagen kunt." Hij keek tot zijn
jongen patroon op „De tuin Is tot
uw beschikking, dat spreekt van zelf
immers. Ik zal toch dc fabriek niet in
den steek laten."
„Doch er ontgaat je daardoor wel
licht een aanzienlijke som."
„De Wiskottens hebben mij vijf-en-
twintig jaar lang niet laten verhon
geren. Integendeel. Voor mij en Anna
zijn mijn inkoVnsten meer dan toerei
kend en bovendien kunnen we nog
genoeg naar Ernst in Düsseldorf zen
den ook."
„Hoe maakt Ernst het op dc aca
demie? Begint hij al een groot schil
der te wordén?"
Hij kan meer dan hij doet
„Beter dan het tegenovergestelde
Kölsch."
Daar troost ik mij ook maar mee.
Zal ik nu de acte van overdracht on-
dertcekenen?"
„Hagen." zeide Ous'av WisVotten,
met den hem eigen kouden, woesten
trots, welken ook de oude iq zich
had. Toen begaven ze zich naar de
kamer van den opzichter en overhan
digde Albert Kölsch aan Gustav Wis-
kotten de koopacte van den tuin,
grenzend aan het rangeerterrein van
de Rittershaustr spoorbaan. Een half
uur latei' zat dc jonge fabrieksdirec
teur in den t: oio hem naar het
Elberfelder slation Döppersberg
bracht, ln welkor nabijheid het kan
toor der spoorweg-directie stond
De president was niet te spreken.
Wiskotten liet zich bij den hoofdamb
tenaar aanmMdcn die de zaak met
het stuk groei behandeld had Hij
mocht binnentreden.
„Mijn naam is Wiskotten. fabrikant
te Barmen."
De hoofdambtenaar knikte.
hebben u tot onze spijt een weigerend
antwoord moeten geven, mijnheer
Wiskotten. Dc directie verkoopt niet.
Wij zijn zelf blij, dat we een paar
stukken land bezitten, dip we hoog
noodig hebben."
„Maar het terrein neast onze ver
verij komt er voor u volstrekt niet op
aan. Asch kunt u overal afladen."
„Daaromtrent past het u niet. een
oordeel te vellen, mijnheer Wiskot
ten. Eveneens is het onze zaak,,te be
slissen wat wc kunnen Dat zijn aan
gelegenheden. waarop u «vellicht niet
den rechten kijk hebt."
..Kunnen wc het gesprek niet wat
gemoedelijker voortzetten, mijnheer?"
(Woedt vervolgd).
niet. omdat hij geserveerd wordt on
der denzelfden naam als de vroeger
met echt eiwit opgemaakte en ln
den oven geglaceerde omelette si-
De fluisterkaart
Het spreekt vanzelf, dat een heele
boel van dergelijke dingen niet geno
teerd staan op de prijslijst. Zoo ook
b.v. de dure wijntjes, die vla de z.g n.
.■fluisterkaart" worden aangeprezen.
De legale wynkaart is er alleen voor
de prijscontroleurs. maar die laten
zich daardoor niet misleiden en de
wijntjes blijken dan meestal alleen
duur ln den verkoop. Ook namen de
ambteneren er geen genoegen mee.
dat de voorraad Tn den kelder zooge
naamd voor eigen gebruik bestemd
zou zijn. In dergelijke zaken ls een
borrel van /3.50 geen uitzondering.
Jammer ls. dat de consument zich
vaak laat intimideeren met. het
smoesje, dat „meneer" het spul clan
destien heeft moeten lnkoopcn. ter
wijl hij het In werkelijkheid dikwijls
normaal op s(|n toewijzing heeft ver
kregen. In een ander geval werd ge
constateerd. dat een kruidenier op
een dorii. die vergunning had voor
den verkoop van sterken drank, zijn
heele partij voortdurend aRn een ho
tel verkocht en deze daardoor aan
zyn normale klanten onthield. Overi
gens constateerden de ambtenaren
nog wel meer vreemde dingen. Zoo
b v vloesch. dat ln verregaanden
staat van ontbinding verkeerde, maar
als biefstuk een behporlljk prijsje op
bracht. En In een andere >.ank: ren
maandrekening van liefst maar '200
voor gerookte paling, die een thans
ex-notabele van de gemeente maan
delijks uit een hotel placht te he-
trekken. Een andere hotelier stelde
bij vlsoh bijzonder veel prijs op Inle
vering der" boterbonnetjes. Maar hij
gaf er butaroma voor ln de plaats
en verdiende zoo een aardig bedrag
met de Uitgespaarde.boter.
Berekening A la c»rte.
Een der meest opvallende vormen
van overtreding der voorschriften
vormde de berekening la carte. Dat
wil zeggen, dat men alle or.derdeelen
van b.v. een menu „wat de pot
schaft"bin onderdeelen utteenrafelde
en apart berekende, overeenkomstig
de voor die onderdeelen vastgestelde
prijzen. Hetzelfde geschiedt bij pen-
slonprlizen en men gaat daarbij zelfs
zoo ver dat, 15 cent berekend werd
voor de beschikbaarstelling van een
bltterglaasie. 25 cent voor het koken
van een eltle en 52 cent voor het
koken van een bord havermout Uit
dit laatste voorbeeld hlllkt al. dat de
ambtenaren hun werkzaamheid r.Iet
alleen benerkten tot de contrhle In
Horeca-bedrllven en de gelegenheden
voor menschen met een hetere beurs,
ook de volkszaken en cafetaria staan
onder contrfile. Hier bleek, dat dik
wijls geknoeid werd met de eroofte
der porties Een stamnnot moet re
glementair b.v. .1'. uier Inbonden
Een gecontroleerde ee]p„enbe'd le
verde slechts de helft, daarvan De
exDloltant van een ««der dergelllk
groot bedrllf Ir. hef Znld»n des lam*
dat r
hokse
nrt-sc bad -j
doende honderden ponden «rroen»
erwten rij bruine boonen op v'in t«v-
wUzlnenn weten over 'e houden d'e
dan weer tegen "rove »warte b««dei-
orllzen aan mllnwetkers verkocht
werden De nfgeVoner °e-«Ien d«"e--
zlln weer drie eilnlre hoe'en
een van R nnn »n var. e ono en
een van rjmnnn Tweehonderd onder
nemingen verkecen momenteel .rog
In het or zekere over hun hne*o om-
dot de iNcreehMng po» r'"* I* ~e-
«rhied. Mo»en de nrP»«^„n 7|cj, Sp«e.
gelen aan hun voorbeeld.
F ttanduln nveHeden Tn d~n
leeftijd van 79 r (o Wirnsveld
v-ar hu sinds 1915 op h"« 'andcoed
.Huize Baatik" woonachtig was. over
leden de heer F. Bauduln. vice-admi-
raal b. d.
De Dom te Cagliarl. die door
vijandelijke bommen werd ver
woest Orbls-Lucs-Holland-Pax m
vijftiende eeuw en d«^ Prostei-Kirche
uil de zeventiende teuw Voorts wer
den de stedelijke landsbibiliotheck.
het huis der bceldcijdc kunsten en
het- theater zwaar beschadigd. In de
oude WeslfaalHChi- stfd Soest werden
talrijke middclevuweche hulzen met
vakwerkgeveB uil de zestiende eeuw
vernield In Mahnhoim werd het N«-
tionalthcater vernield, fn Karlsrühc
werden het paleis van den Markt-
graaf en de lahdsuibliotheek vernie
tigd. In Münchcn werden o.a de hof-
én staatsbibliotheek, kasteel Nym-
phenbfir* meunjn porceleinfabricage.
de oudeTfeacotheek, dc.universiteit
en de academie van beeldende kun
sten alsmede de residentie en de Sn-
cristie van de Frauenkriche zwaar be
schadigd. In Neurenberg werd de
Mauthalle. die een prachtig voorbeeld
was van Gothische bouwwijze, totaal
verwoest, terwijl het Germaansche
museum van 1380, de Kalserburg, een
stichting van Frederik Barbarossa
met de Kaiserstallung. het Albrccht
Düreiéuus, de uit 1200 d.itrercnde
Jakobi-Kirche. het Pllutushaus. het
Schwedenhaus en een deel van de
stadsmuren met het tlcrgartner-Tor
zwaar beschadigd werden
In Kassei werden het roode paleis,
de landsbibliotheck met erica 300.000
banden, alsmede de Martinsdom, de
oudste vroeg-Gothische kerk van
Duitschland vernietigd. In Bremen
werden de wereldberoemde oud-Brc-
mensche patriciërshuizen dnteerende
uii omstreeks 1600 totaal verwoest-
De bekende in 1400 als kerk gebouw
de Jakobihalle werd zwaar bescha
digd. In de KunsthaDe. die voor het
grootste deel vernield werd werd o.a
ook hel schilderij „Washington*
overtocht over de Delaware" uit 1800
vernietigd. In Lübeck werd de be
roemde door Hendrik de Leeuw ge
bouwde dom met al zijn kunstschat
ten totaal verwoest, waaronder het
hoogaltaar uit 1698, de Rochus-lafel
uit 1515, het jongste gericht van
Burchhard Wulff (1873). het groote
orgel (1699), het levietengestoe'.te. het
Kramer-koor. Eveneens totaal ver
nietigd werden de Petrikirchc (1260)
met orgel en kansel van lieinrich
Militia, do K«I jcn-Kirthe (lköi) mei
het hoogaltaar uit 1425. het Greve-
raden-allaar uit 1494, het Scjtinkel-
altaar uit 1501. het Maria-altaar uit
1520, het triptychon uit 1518. het Bcr-
genfahreraltaar uit 1524, de galerij en
de kansel uit 1691. hel groote orgel,
het Bachorgel, de astronomische klok
uit 1561. het Schonenfshrergestoelte
uit 1506. het Bergenfahrergestoelte uit
1518, het NowgorodfahrergestoeMc uit
1523. de senaatsstoel uit 1575, de we
reldberoemde doodendans en Greger-
messe van Bernt Nolke. Bovendien
werden talrijke oude burgerwemnhui-
zen. ten derle uit de 16e en 17e eeuw.
met onvervangbare cultuurwaarden
veanietigd. In Rostock werden alle
beroemde baksteenkerken uit de. 13e
eeuw. waaronder de Nikolai- en Pe-
tri-Kirche vernietigd. Bovendien
werden drie der beroemde, eveneens
uit de 13e eeuw stammende stads
poorten alsmede alle Gothisch» ge
velhuizen uit de 14e, 15e en 16e eeuw
en talrijke kunst- en schilderijen-
verzamelingen vernietigd. In Berlijn
werd de wereldberoemde Hedwigs-
Icathedraal vernietigd cn dc Staats-
opera vernield. Zwaar getroffen wer
den het Deutsche Opernhaus. de
Marstall. de staatsbibliotheek, het
Schinkelhuls, het Berlijnsche kasteel
en de Nationalgaleric. Deze opsom
ming ls geenszins volledig
Voorts verneemt het-D N.B van be
voegde zijde, dal op den vastberaden
strljdwil en de gebalde kracht van
Duitschland en zijn bondgenooten een
aanslag op het leven en de cultuur
van de Europeesche volken te pletter
zal slaan. Het uur der wrake zal ko
men Voor de gerechte straf zal geen
poging tot ontkennen der vijand meer
kunnen redden.
Victor Emanuel te Livorno.
ning en keizer Victor Emanuel heeft
gisteren bezoek gebracht aan
woonwijken van Livorno, die op
23 Mei door den vijandelijkc-n lucht-
aanvul werden getroffen. In het zie
kenhuis bezocht de koning de ge
wonden. De bevolking gaf uiting aan
haar dankbaarheid en verknochtheid.
Henry Ford. »Nu zijn zoon Edsel
overleden is. zal Henry Ford, hoogst
waarschijnlijk de leiding der Ford
fabrieken op zich nemen.
BELANGRIJK
Voor mannen geboren
in Sept t.m Dec. 1921
Ob a s. Woensdag 2 .lunl
moeten zich alle in de maap-
den September t- m December
1924 geboren mannen over
eenkomstig den op Vrijdag
28.Mei in dit blad gepublicccr
jen oproep op het bevoegde
Arbeidsbureau respectievelijk
het bevoegde bijkantoor van
9—17 uur persoonlijk aanmel
den. waarbij zij het Ingevulde
aanmeldingsformulier en de
andere Identiteitspapieren en
gegevens moeten medebren
gen De distributiestamkaart
moet medegebracht worden. De
werkge»-rs zijn verplicht de
tot aanmelding verplichte per
sonen gedurende den tijd. die
/.ij hiervoor noodig hebben van
werk vrij te stellen en het sa
laris. resp. loon door te beta
len Aanmeldlngspllehtigen en
werkgevers maken zich straf
baar. wanneer zij handelen In
strijd met de bepalingen der
verordening of trachten deze
te ontduiken.
AMERSFOORT
Eerc wien cere toekomt. Ons be-
richt omtrent dc redding van drie
kinderen uit de Beek langs dc Schel-
tusstraat bcho»ft een verbetering om
dat bulten onze schuld de naam
van den eigenlijken redder daarin
niet genoemd werd. Mevr dc J zag
vanaf de brug bj) de Bloemendaai-
schcstraat de kano. waarin zich. drie
kinderen bevonden, omslaan. Er ver
zamelde zich een aantal menschen
doch niemand deed pogingen tol red
ding. mettegcnsinande een der kinde
ren reeds zonk. Daarop kwam de vio
list T R. de J. die zich snel van eeni
ge kleedingstukkcn ontdeed en eenige
malen dook met als resultaat dat hij
het kina redde. Vervolgens verleende
eer. politieagent assistentie De beide
andere kinderen konden zich drijven
de houden en werden pp het droge
gebracht. De heer dc J heeft het
kind van een wissen dood gered
Dievegge. Tegen een 24-jarige
dienstbode is procc-s-verbaal opge
maakt terzake diefstal van een ja
pon ten nadcele van haar' mevrouw.
Onge«>orloofd vervoer. Tegen
twee personen is proces-verbaal op
gemaakt omdat zij, gczV.cn op een
flets, een paard vervoerden.
Inlevering van radiotoestellen.
Wij vestigen de aandacht op de in dit
biad voorkomende gemeentelijke pu
blicaties. waarin de straten wordert
genoemd, welker bewoners op Vrij
dag 4 Juni a.s. hun radio-toestellen
moeten inleveren.
Vervaardigingsverbod rleclr. Verwar-
mings- en huishoudelijke toestellen.
In de Ned; St.Crt. van 3J Mei 1943 is
atgekondigd een verbod tot het ver
vaardigen van elect)ische verwar
ming*- en huishoudelijke toestellen.
Belanghebbenden worden verwezen
naar het desbetrefende nummer van
ii'; St.Crt., na«r liet ,'juveau vonr de
metaalverwerkende industrie fRiouw-
slraat 170. 's-Gravenhagc). alsmede
naar de publicaties in de vakpers.
DF. HONDERDDUIZEND ER UIT'.
Rtaataleterü. trekking
van heden.
100 noo 8710
ƒ1.000.— 16487 19617
400.— 2643 16708 14018 17747 19331
200.— 7643 13999 14614 17730 18041
21845
100.— 1850 8188 8224 8907 9112
11152 13100 15798 16270 17285
19027
TWINTIG VLIEGTUIGEN
NEERGESCHOTEN
(Ital. Weermachtberieht.)
Rome. 1 Juni. Het Ital Weer
machtberieht nn. 1102 luidt: Duitsche
vliegtuigen hebben bommen neer
geworpen op de haven van Soussa,
waardoor uitgestrekte branden ont
stonden. De vijandelijke luchtmacht
heeft aanvallen gedaan op Foggia,
Augusta. Panlellcria. Cagliari en de
provincie Te Foggia werd aanzien
lijke schade aangericht, te Cagliari
wordt de schdhc nog vastgesteld. De
vijand verloor tijdens deze acties
twintig vliegtuigen; negen werden
neergeschoten door Duitsche en Ital.
jagers boven Sardinië en Sicilië en
elf vliegtuigen werden vernield door
het afweergeschut, nl. vtcr boven
Pantelleria. twee boven Augusta en
vijl boven Sardinië.
GIRAUD EN DE GAULLE 8EN0EMEN
CENTRALE BESTUURSCOMMISSIE
Giraud en De Gaulle hebben Mas-
sigli en Philippe en dc generaals
Georges en Monnet benoemd in dc
„Centrale bestuurscommissie". Bo
vendien is het zeker, dat Catroux in
de commissie gekozen zal worden.
Twee leden moeten nog worden be
noemd. Naar de Britschc berichten
dienst meldt, zijn dc kwesties onopge
lost gebleven of Giraud opperbevel
hebber der strijdkrachten van de
Fransche emigranten blijft, hetgeen
De Gaulle niet wenscht„en of gene
raal Bergoie: en admiraal Muselier
zullen aftreden, zooals De Gaulle
verlangt.
BOLSJEWISTEN VERLOREN
51 TOESTELLEN.
(Duitsch Weermachtberieht.)
Iloufdkuarticr van den Fülircr,
1 Juni. Het Opperbevel van de
Weermacht maakt bekend: Aan hel
Oostelijke front verliep do dag met
uitzondering van plaatselijke gc-
vechtsactiviteit aan het Knchan-
bruggenl ïolri over het algemeen
k2lm. Sterke formaties van de lucht
macht vielen bolsjewistische tanks cn
formaties infanterie aan in liet gebied
ten Westen van Kryinskaja cn be
stookten met goed succes batterjj-
slellingrn en aanvocrsleunpunU-n van
«<cn vijand in den centralcn en noor
delijken sector van het oostelijke
front. Dc bolsjewisten verloren giste
ren 51 vliegtuigen. Twee eigen vlieg
tuigen worden vermist.
In het Middcll. Zeegebied,vernie
tigde de luchtmacht gisteren acht
meermotorige vijandelijke vliegtui
gen. Een formatie «ware Duitsche ge
vechtsvliegtuigen bombardeerde in
den afgcloopcn nacht het haven
gebied vnn Soussa. Een Duitsche
duikboot boorde op den Atl. Oceaan
een vijandelijk koopvaardijschip van
8 000 brt. ln den grond.
SOVJET-RUSSISCHE LUCHTAANVAL
OP WITEBSK
In den nacht van 28 op 29 Mei
heeft dc Sovjet-Russische lucht
macht. de stad Witebsk aangevallen.
Negentig procent van hun bommen
hebben de vliegers in woonwijken
der RussLsohc burgerbevolking ge-
norpen. waarvan meer dan vijfhon
derd personen werden gedood of gc-
wor.d Slechts twee Duitsche solda
ten werden getroffen. Het feit, dat
er ook meer dan driehonderd woon
huizen vernield werden, bewijst, dat
de So*jet-Ru«ischc leiding er niet
voor schroomt de eigen bevolking
•ie", bommen aan te vallen en vrou
wen en kinderen in nachtelijke ter-
reuraanvallen te i