MPSFOOMSCHE CCIIPANT
Wijziging in- Europeesche klimaat
Een tweede front op den Balkan?
Bevrijders van Duce onderscheiden
MUSSERT: De Nat. Soc. beginselen
zijn juist en Onaantastbaar
DINSDAG 14 HERFSTMAAND (SEPT.) 1943. 2 PflG 57; JAARGANG. No. 214
ABONNEUfitrfSPRlJS olj vooruitbetaling Per kwartaal ƒ2 05; Per poet ƒ2.25:
Per week 0.16 Losse nummers 0.06. Correspondentie aangaande ad ver-
tenties en abonnementen te richten afin Administratie.
Uitgave- NV. DRUKKERIJ ONNES v.h BLANKENBERG Zn.
8NOUCKAERXLAAN 1L AMERSFOORT A'lmluMriitle: lelef. 5289. Giro 86362.
Directeur: F. HALEWIJN.
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE GELDEftSCHE VALLEI
PRIJS ADVERTENTIES:
milllmeterregel ƒ0.13 f40 tr.m. breed). Ingtz.
betaling: a personeel t.m. 20 woorden 0.55. Ieder woord meer 0-05. ba lie
overige t.rjJ. 20 w. ƒ0.66. Ieder woord meer ƒ0.06. max. 80 weerden. BW s-
nummers 6 cent Dc administratie behoudt r.lcb h»t recht voor advertenties
eventueel zonder opgave van redenen te welgerert-
Redactlh: Telef. 6731. Na 5 u. 5806. Hoofdredacteur: NIC. LAMAN. SOEST.
Hevige straatgevechten in Noworossisk
Ten Zuiden van Eboli werd de .vijand onder zware
verliezen naar zijn landingsplaatsen teruggedreven
van Eboli zijn nog felle gevech
ten aan den gang. De bloedige
verliezen der Britten en Ameri
kanen zijn zeer zwaar.
De luchtmacht viel herhaaldelijk
scheopsconcentraties in de Baai van
Salerno mét goed gevolg aan Een
kruiser werd in brand geworpen, drie
transportschepen van middelbare
grootte werden door bomtreffers be
schadigd. In Calabrië' en Apullë zijn
onze zwakke bewakingsformatiës er
in geslaagd, zich ongehinderd van
den vijand te verwijderen. Sterk op
gehouden door uitgebreide' verwoes
tingen aan de wegen en hevlgen te
genstand dér achterhoeden, volgt de
vijanc^ slechts aarzelend. Gevechts
vliegtuigen voor den langen afstand
brachten op den Atlantischcn Oceaan
ernstige schade toe door bomtreffers
aan een grcot vijandelijk transport
schip. Enkele Britsche storingsvlieg-
tuigen hebben in den afgeioopen
nacht zonder resultaat eenlge bom
men laten vallen in West-Duitsch-
land.
Wanhopige strijd van de
Britten bij Salerno
DUITSCHE. TROÉfPEN UIT
CALARRIc EN APULIc
(Duitscb Weermachtberichl.)
Uit het Hoofdkwartier van den
Führer, 14, Sept. Het Opperbe
vel van de Weermacht maakt be
kend: In Noworossisk mislukten
vijandelijke aanvallen in hevige
straatgevechten. Aan het front
van Krassnodarmeiskoje tot Wj£-
ma viel de vijand op ^e oude
zwaartepunten mei sterke infan-
terie- en pantserstrijdkrachten,
aan. De vijand werd in hoofdzaak
afgeslagen. Plaatselijke bressen
zijn afgegrendeld.
In net gebied v£n Salerno zijn
ten Noorden der stad nog hevige
gevechten met de zich wanhopig
werende Britsche divisies aan
den gang. Nadat in dg ochtenduren
van gisteren vijandelijke aiftival-
Ien op de heuvelsteilingen ten
.Zuiden van Eboli in feilen strijd
bloedig waren afgeslagen, gingen
ook hier onze troepen over een
breed front tot den» aanval over.
De vijandelijke stellingen werden
in stormloop genomen, de vijand
werd naar zijn landingsplaatsen
terug gedreven. Ten Zuidoosten
Sovjet-Unie interesseert
zich voot Griekenland
De Sovjetregeering heeft, verwy-
aende nE&v haar bijzondere belan
gen op den Balkan, de Gricksche
uitgeweken regeering uitgenoodigd
tot politieke onderhandelingen, die
een aanleuning van Griekenland
aan de Sovjet-Unie en een verplaat
sing der utigeweken regeering van
Cairo naar Moskou ten doel zouden
hebben, aldus wordt vernomen uit
Grieksche kringen in Ankara. Om
trent de reactie der Grieken ls nog
niets bekend geworden. In Zuid-
slavische kringen verwacht men een
Woongelüken stap.
Nle
ieuw Bulgaarsch kabinet
Het nieuwe Bulgaarsche kabinet is
els v<^gt samengesteld: Minister-pre
sident en minister van Financiën
Dobri Bosjilof; Binnenlandsche Za
ken Dotsje Christof; Oorlog gen.
Roessi Roessef: Handel Iwan Wasof;
Landbouw dr. Iwan Betsjkof; Spoor
wegen Christe Pelrof; Buitenland-
sche Zaken gezant Sarakirof; Justitie
dr. Partof; Onderwijs prol. Jotzof;
Openbare Werken ing. Wdksilcf.
TSJOENCKINGS VOORWAARDEN'
AAN DE .COMMUNISTEN
De -nieuwe president van het China
van Tsjoengklng, maarschalk Tsjang
- Kai Sjek. heeft de voorwaarden uit
eengezet. waaiop slechts de betrek
kingen tusschen de regeerine en de
communistische party van Tsjoeng
klng gebaseerd kunnen zijn. Hi]
noemde de volgende voorwaarden
De communistische partij moet
haar politiek van gewelddadige be
zettingen opgeven: haar in het ver
leden getoonde agressieve tactiek -te-,
gen de troepen van Tsjoengklng la
ten varen: haar streven het Kwo-
Min-Tang-regiem ten "val te brengen,
opgeven: van haar gewelddadige con
fiscatie van grond afzien; te thans
bestaande bolsjewistische organisatie
in Tsjo'engking onthlndon; haar leger
ontbinden en de manschappen daar
van Inlijven bij het leger van
Tsjoengking.
ITALIAANSCHE OORLOGSBODEMS
NAAR 0E BALEAREN
Volgens Spaansche meldingen,
moeten 'een Italiaansche kruiser
en 4es torpedojagers in verschil
lende havens der Balearen zijn
gevlucht. De bemanningen zijn
door de Spaansche militaire auto
riteiten geïnterneerd.
Burgemeesters ontslagen
Bjj besluit van.den Secr-Gen van
net Depr van Btnneul Zaken is mr.
P. J. Reymer op zijn verzoek, met
ingang van 6 September 1943 als
burgemeester van de gemeente
Roermond eervol ontslagen; ts G.
van Andel. op zijn verzoek, met in
gang van 6 September 1943 als bur
gemeester van de gemeenten Abben-
broek. Oudenhoorn en Zuidland.
eervol ontslagen.
Alle vrouwen, geboren in 1R9G. zijn
:hans door. het Engelsche arbeids
bureau opgeroepen, om zich. te laten
registreeren voor den arbeidsinzet.
De Hongaarschc pers. die sterk
verjoodscht was, telt thans onder
haar redacteurs en belangrijke mede
werkers nog slechts ongeveer
joden.
Zwitserland heeft troepen
gemobiliseerd
Officieel wordt te Bern medege
deeld: Na het bekend worden van
het sluiten van een wapenstilstand
tusscher. Italië en de geallieerden
"heeft de Zwitsersche Bond^aad on
middellijk dc grenstroepen opgeroe
pen. Op 9 September hebben deze
hun stellingen betrokken.' Denzelf
den dag heeft de Bondsraad zich
opnieuw bezig gehouden met de be
oordeeling van de positie van Zwit
serland en ln overleg met het op
perbevel van het leger de oproeping
gelast van eenige legereenheden 1
inbegrip van de 'bezettingen
vestingen van St. Maurice. St. Gott-
hard en Sar gans. De mobilisatie van
de opgeroepen troepen is ln rust en
orde verloopen. De Alpenpassen en
al haar toegangen zijn bezet.
NIEUWE PRESIDENT
UTR. RECHTBANK
Naar wü vernemen is als opvolger
van mr. H. M. Fruin tot president
van dc- U.trechtsche rechtbank be
noemd mr. G. J- Couvee.
Mr. G. J, Couvee is lid van de
N S B. Einde September zal hij ln
zijn nieuwe ambt officieel worden
geïnstalleerd.
Oorlogsinzet van den RAD In Nederland. Bouw van overdekte loopgraven.
Arbeidsmannen bij den bouw van een loopgraaf. Ook de muurwerken
maken de mannen zelf RAD/Kriegiberlchler Wóhr/PBZ-R/P m
Smadelijke wapenstilstandsbepalingen, aldus eerlijn
thie voor de Dultache Weermacht.
De tfevelheb'oer van de Italiaansche
legergroep Oost had den onder zijn
bevel staanden formnties bevel ge-
geren geen verzet te bieden. De Ita-,
fiaansche formaties leverden daarop
hun zware wapens In. Dc bezetting
van de strategisch belangrijke pun
ten van Albanië door de Duitsche
weermacht ls overal zonder Inciden
ten verloopen.
Nad.-rt reeds op 9 Sept. de Ital.
oorlogs- ?n koopvaardijschepen in de
haven van Pireaus door de Duitsche
marine waren overgenomen en zich
de manschappen van een Italiaansche
torpedoboot ter beschikking hadden
"gesteld van de Duitsche Weermacht,
zijn thans verscheidene duizenden le-
dpn van het Italiaansche vlootperso-
neel te Athene en Piraeus naar de
Duitsche marine overgeloopen.
In politieke kringen van de Duit
sche hoofdstad wordt groote aan
dacht geschonken aan de gisteren
vijandelijke zijde gepubliceerde
militaire wapenstilstandsvoorwaar
den voor Italië. Men wijst op het
buitengewoon smadelijke karakter
van deze bepalingen, welker buiten
gewone rekbaarheid dei? decreteeren-
den mogendheden elke gewenschte
uitleg toestaat en den verslagene des
neer in verplichtingen verstrikt.
Bijzondere aandacht wordt in dit ver
band geschonken, aan den politieken
en cconomischen' sector, welke bepa
lingen pas later meegedeeld zullen
worTicn. Jiel ls de moeite waard, zoo
werd in de Wilhelmstrasse verklaard,
,de duidelijke en fatsoenlijke voor
waarden van hfit Dultsch-Fransche
wapenstilstandsaccoord, dat zes uur
na de onderteekening werd gèpubli-
deerd, met deze onteerende overeen
komst te vergelijken. Naar op een
desbetreffende vraag in de Wilhelm-
strSse werd meegedeeld, zijn op het
oogenblik- geen bijzonderheden te
verwachten over de nieuwe nationale
fascistische regecring. Aangenomen
kan worden, zoo verklaart men, dat
Mussolini-voornemens is invloed uit
te oefenon op de nieuwe regeering.
De ontHnpcnlng der Italianen
Tijdens de ontwapening van de
Italiaansche formaties ln Noord-Grie
kenland heeft de bevelvoerende gene
raal van een Italiaausch legercorps
onder den Indruk van het verraad
van de regeering-Badoglio, dat hl)
verwerpelijk achtte, toegestemd ln
een eervolle capitulatie en op zich
genomen verder voor het handhaven
au de orde zorg te dragen.
In hel gebied van Korinthe heeft
een groot deel van dc Ital. forma
ties zich bereid verklaard aan de
zi|de van Dultschland den strijd
voort te zetten. Ook op den Pelepo-
nesus' kon de ontwapening zonder
eenlge wryvlng worden uitgevoerd.
Verscheidene eenheden. waaronder
vooral fascistische formaties zwart-
hemden, verklaarden zien bereid aan
den Dultscheu bondgenoot trouw te
%>ltjven. Een Ital. mllittereglment. he-
verontwaardigd over het verraad
Badogllo. erkende spontaan de
nationale fascistische regeering. In
Montenegro zetten de Duitsche troe-
den opmaisch naar de Albancc-
fcust voort. Talrijke, bataljons
zwnrthemden sloten zich aèn In een
Albaneesche havenstad aan de kust
van de Adrlatlsche Zee slaagde een
Dulische compagnie erin om ln een
snelle manoouvre zeven Italiaansche
schepen ln veiligheid te stellen, die
door dc bemanning tot zinken zon
den worden gebracht. Do voorgeno-
n\en versperring van de haten kon
roodoende voorkomen worden, ©e ha
ven is ln Duitsche handen.
Duitsche troepen In Tirana.
Duitsche gemotoriseerde troepen
riln 10 Sept. In de Albaneesche hoofd
stad Tirana binnengerukt. De bevol
king stond aan weersfctjden van de
wegen en gaf blijk van haar sympa-
Toevoer van warmte door golfstroom vergroot
De laatste tien ianr zocht. Daarbij kwam men stroom varieert. Uit ori-
calt een merkbare wijzl- tot de slotsom, dat de ze goud mededeellngen
ging in het Europeesche «Igemcene temperatuurt- en kronieken, die siel-
fclimnat waar te nemen, verhooging. in Europa selmatlg konden worden
Vooral ln Midden-Euro- een gevolg is van ecu onderzocht, trad aan
pa ls het gemiddelde sinds jaren waargenomen licht, dat er in deze
temperatuursverschil vermeerdering ln den sellng een zekere re
tusschen zomer cn win- toevoer van warmte door maat te bespeuren valt.
ter sterk gedaald, het- den golfstroom. In de prof. Dr. "Clierling var
geen beteekent. dat de 3olf van Mexico en aan het Duitsche Bijksbu-
jj-.-i i. voor ?icteorologle
1 Mexico
zomers 1n den regel koe- de kust van Florida
Ier en dc winters zachter leze stroom de laatste
geworden zijn. Deze "kit- twintig jaar oorzaak gc-
mwatawyzlglng omvat wecsi van een verhoo-
bijna alle landen ter we- ging der zcetempera-
reld en ook de aangren- tuur en dc zijtak van
zeade reeën van het rten Noord-Atlanlischen
Poolgebied, zooals blijk: stroom,
uit. Ac afnpmlne van rle Noorwei
grond van deze o"n-
dcrêoekinecn thans tot
se conclusie gekomen,
dat ook de huidige kll-
«natswnrigLr.g sléchts
een tie. periodieke
ls. die
neilnf
nfsmel- IJszee uitmondt breeder tn de kllmaatsschonime
hei Poolijs. De geworden is. Ook kon ling omvatten volgens
ilsgrens. die vroeger Jn men constateeren. dat. de ondcriock omstreeks
de Europeesche Poolree richting van den golf- no Jb.v. en dlentenee-
ten zuiden van Spltsber- stroom zich wijzigde Nu yolge vermoedt Cherhac.
gen hen, ls verder naar komt. de vraag op of de- dr.t het. hoogtepunt van
het Noorden "tcrugge- ze walging van blijven- de huidige toenemende
trokken en ook een groot -ten aard zal zt!n of temperatuur omstreeks
deel van de S"berische «>chts een erhom^iellr- jp 17 v ordt. bereikt, rrnar-
IJszee vertoont dl? beeld vormt Dit een onder- 0O gg y.oude 110 la».:
De wetenschap heeftzlrh zoek naar. de zeestro- iane v.
met dit verschijnsel br- mlneen in de Noordze" bei ook langzaam,
zie gehouden en de oor- reeds, da* d?
«ken daarvan onder- kracht -van den golf-
EMANUEL UMBERTO ËN BAD0GLI0
.ONDER GEALLIEERDE BESCHERMING
Koniqg Victor Emanuel, kroonprins
Umberto en maarschalk Badoglio be
vinden zich op het 09genblik te Pa
lermo op Sicilië, zoo meldt de ..Eve
ning Standard". Na zijn vlucht uit
Rome heeft Victor Emanuel tot ko
ning George van Engeland en Roo
sevelt. het verzoek gericht ..onder ge
allieerde bescherming'' geplaatst te
worden.
'De voormalige gouverneurs-gene
raal van Algiers en Fransch West-
Afrika, Chatel en Boisson, zyn
pensioneerd".
Ridderorden retour. Talrijke
Spanjaarden, dte het niet eens waren
met de houding van de regeering-
Badoglio, hebben hun Ital. ridder
orden teruggezonden aan de Ital, am
bassade te Madrid.
Churchill's politieke
oorlogvoering
Te Londen vertelt men gaarne de
volgende, als his'orlsch afgeschilder
de anecdote: Onmiddellijk, nadat het
Britsche expedlt eleger met achter
lating van zijn geheele uitrusting in
Duipkerkcn nasr Engeland was te
ruggevlucht en terwijl, de zegevieren
de Duitsche Wcejmacht de kust
van het Kaïfaci ln haar bezit
nam, zou Churchill tot groote ont
steltenis van gijn omgeving bevel
hebben gegeven om een halve tank
brigade. die toen practlsch alles was,
wat Engeland nog aan pantserstrijd-
krachtcn bezat, ^ogenblikkelijk naar
Noord-Afrlka te verschepen. Attent*
gemaakt op de hachelijke positie,
waarin Engeland zelf verkeerde, zou
de Britsche premier verklaard heb
ben: „De oorlog wordt in de Middel-
landsche Zee bariist" Van Duitsche
zijde heeft men wc. eens gezegd, dat
in deze anecdote in eik geval de hals
starrigheid historisch lijkt, waar
mede Churchill pleegt vagl te houden
ann een overtuiging, die hij eenmaal
heeft.
Karl Megcrle heeft onlangs de die
pere beweegredenen van ChurelUHs
ztiivere politieke strategie blootge
legd. Als de oorlog zoo verloopt, als
Churchill hoop*, zal Engeland ten
slotte tegenover twee machtige con
currenten staan, de Ver. Staten en
dë Sovjet-Unie. Om zich, afgez,len
van de posities, die het reeds ver
loren heeft, te kunnen handhaven,
zal het in de eerste plaats menschen
noodlg hebben. Daarom ls de gehee-
le Brlt6Che oorlocvoerlng er op ge
richt. menschen te sparen. Zou En
geland. evenals Jn den eersten we
reldoorlog. een mlUloen menschen
.erllezen. dan stast het voor een èa-
.astrofe. Slechts zoo ls het te ver
klaren. dat het. toolang het ln Euro-
ia nog orer ware of geïmproviseerde
jondgenooten beschikte, uitsluitend
dezen liet vechten, en dat het, sinds
hef hoopt, dat, de Duitsche weer
macht in Rusland z.ichzelf zal ,.ver-
alijten". zich beperkt tot min of meer
omTangritke „stoutaetle* aan de pe
riferie'* Tezelfdartiia verwacht Chur
chill alles van een door hem rel!
uitgedacht systeem van „politieke,
oorlogvoering". Met de bombarde-
mentsvloot van 'de R.A F. bracht hij
den oorlog tot ln het hart van
Dultschland. terwiil hij ln Noord
Afrika een .goed deel van de strijd
krachten Van hot empire concentreer-
de Italiaansche koloniën stuk
.uk ln te palmen. Een verschil
lende tactiek, maar een en hetzelfde
doel. n.I. de ondermijning van het
moreel van het binnenlandsche front.
Churchill was van het welslagen van
zijn plan zelfs zoo vast overtuigd
dat hü de voor een staatsman wel
zeer riskant» proffie heeft gewaned.
dat Italië ze>u capltuleerenzoodra
de gesmeerde troepen op Italiaansch
gebied stonden.
Tweede Balkan-avontuur?
Te Berlijrf verbaast het niemand,
dat de Londen." lie pers en radio
reeds thans openlijk de verwachting
uitspreken, dat cn geallieerde op-
marsch op der\, Balkan „natuurlijk-
zou leiden tot „e .istige reacties" in
Bulgarije. Roerrcnië* en Hongarije.
Uiteraard gaan 'j'e Duitsche bladen,
evenmin h!= d' Verlegde sprekers, op
deze insinuaties lil, omdat het nu een
maal moeilijk is, zijn vertrouwen in
de trouw van een bondgenoot uit te'
spreken, zonder zijdelings toe te ge
ven, dat een bevestiging van dit ver
trouwen reden van bestaan heeft.
Aan den anderen kant echter steekt
men niet onder stoelen of janken, dat
een geallieerde bezetting van Zuid-
Ilalië Churchill zou kunnen verlei
den tot een tweede Balkan-avontuur,
nadat zijn grooischeepsche plannen
in den eersten wereldoorlog om
Duitschland via den Balkan den ge-
nadestoot toe te brengen, mislukten.
Aangezien Apulië door de Duitsche
Weermacht niet krachtig verdedigd
wordt, hebben de geallieerden de Z.-
Italiaansche oorlogshavens Tarente
Brindisi in handen kunnen krij
gen en deze bieden inderdaad ook
den leek begrijpelijke kansen
operaties tegen het Balkan-
schiereiland. Maar wat het verraad
van Badoglio niet heeft kunnen ver
mijden, is,, dat een eventueele Bal
kanveldtocht niet 'alleen op groote
Nadere bijzonderheden over bevrijding telefonisch met den*Füh-
de koene onderneming
Over de omstandigheden, waar
onder de bevtijding van den Duce
werd ♦oorbereid cn tenslotte gelukte,
verneemt het D.N.B.: De bevrijdings
actie, die tot eet zoo sensationeel
succes heelt geleid, is door een spe
ciaal commando van den Sicherheils*
dienst der S-S. en de valschcrmtroe-
pen met de grootste moeilijkheden
voorbereid. Dc regeering Badoglio
heeft de verblijfplaats van den Duce
door buitengewone maatregelen on
der alle omstandigheden probeeren
geheim te houden. In het streven om
elk spoor van de verblijfplaats van
den Duce uit te wisschcn. werd zijn
verblijfplaats sedert 2-5 Juli herhaal
delijk gewijzigd. Ih den laalslen tijd
werd hij om de twee" a drie dagen
naar een andere gevangenis, naar
kazernes, op eilanden en oorlogssche
pen overgebracht. Steeds werden
voor de bewaking groote militaire*
•formaties gebruikt, die eveneens ge
regeld werden afgelost. De direct'c
bewaking werd gevormd door een af-
dcellng carabinieri, die bevel had.
dep Duce bij een cve^ueelc poging
tot ontvluchting, onmiddellijk te ver
moorden. Pas in den laatsten tijd ge
lukte het het spoor van den weg
gevoerde zoo nauwkeurig vast tc
stellen, dat niet alleen dc vroegere
verblijfplaatsen, doch ook de tegen
woordige verblijfplaatsen van den
Duce kon worden achterhaald. Ten
slotte werd met zekerheid vastge
steld, dat de Duce naar een volkomen
ontoegankelijkSfccrgmassief was over
gebracht en dat- hij daar onder de
smadelijkste omstandigheden en on
der versterkte bewaking gevangen
gehouden werd. Deze zekerheid gaf
het signaal voor het begin van deze
stoutmoedige onderneming 'die werd
uitgevoerd door een van de beste, uit
de Oosimark afkomstige. S.S.-IIaupt-
sturmführer van den Sicherheits-
dienst. De Duce bleef ongedeerd.
Ilooge onderscheidingen.
De F#,rer heett dc mannen van
den Sicherheftsdienst, varr dc Waf-
fen-S.S en van de valschermtroepen,
die aan de bevrijding van Mussoltnt
hebben deelgenomen, hooge onder-
scheldingen verleend.
Duce telefoneert met
den Führer.
De Duce heeft onmiddellijk na ztffe
gesproken. Het is moeilijk om
met woorden de gevoelens weer te
die den Führer en den Duce
bij dit historische gesprek bezielden,
aldus het D.N.B. Later heeft de Duce
zich naar zjjn gezin begeven, dBt
|i rneens door een speciaalcommando
geografische moc-iüjkhcden, maar bo
vendien op de afweerkracht van de
Duitsche weermacht zal stuiten, die
door een bliksemsnelle actie tot ln de
finesses kon worden georganiseerd.
Het mag zonderling lijken, dat men
in de Engelsche hoofdstad plotseling
openlijk spreekt over offensieve plan
nen tegen den Balkan, terwijl dit on
derwerp tot voor korten tijd t^boc
was en er in Engelsche politieke
kringen zelfs met grooten ernst werd
gesproken over een nota van Molo-
tow, waarin deze er zoowel bij het
Foreign Office als bij het departe
ment van Staat op gewezen zou heb-
beben, dat de Sovjet-Unie tegen ge-
'aMieerde operaties op den Balkan
zou zijn, aangezien zij deze gebieden
als haar invloedssfeer beschouwt.
Gesteld, dat er in dit alles een kern
van ^waarheid schuilt, dan komt de
zaak*in Engeland hierop neer, dat de
Sovjet-Unie, de V S. en Engeland tot
een accoord zijn gekomen, waarbij de
eerste den Balkan, de tweede Fransch
Noord Afrika en de derde Italië als
„invloedsfeer" werd toegewezen.
Geen militaire wandeling
Nu de Sovjet-Unie een plaats heett.
veroverd ln het „comité voor de
kwesties voortvloeiende uit de ope
raties in^ het Midtlejlandsche Zi
Asglo-Amerlkaansche plannen op den
Balkan misschien met zich kubnen
brengen Waar men te Londen boven
dien sterk dc aaiidACht op vestigt,
ls. dat de Russen, zoo liet boven
genoemde accoord werkelijk bestaat,
dus kennelijk afstand hebben gedaan
van een „tweede front" of er althans
ln hebben bewilligd.' dat dit tweede
front niet ln het Westen maar in
liet Zuidoosten word: opgericht. Of
Churchill -er ten slotte In ls geslaagd
zelfs Stalln te winnen voor zijn sy
steem VRn politieke oorlogvoering en
of de propaganda tram binnenkort zal
roffelen voor „den gemeenschappehi-
ken opmarsch r.aftr de Zwarte Zee"»
Het zou, om een geliefde Duitsche
uitdrukking te gebruiken, geen „ml-
Ijtaire wandeling" zijn..(C D
Dief en clandestien slachter
veroordeeld
Voor Ijet Duitsche Obergericht
heeft zich de landarbeider Hendrik
Klein uit. Wildervank moeten ver
antwoorden wegens herhaalde groo
te en kleine diefstallen en clandes
tien slachter.. Klein heeft tusschen
October 1942 en Maart 1943 in to
taal 43 schapen uit de weide of uit
stallen door verbreking der sloten
gestolen en de schapen clandestien
geslacht. Het vleesch heelt hij tegen
woekerprijzen verkocht. Met het oog
op de sterk misdadige neiging van
den beklaagde en den omvang van
het voor de vleesch voorziening ont
stane verlies, heeft het Obergericht
Klein veroordeeld totr 5 jaar tücht-
huls en een boete van 2000 "gulden,
bij niet betaling te vervangen door
tien maanden. tuchthuLs.
Textielpunten en kousenbon
geldig voor jongens
Met ingang van 15 September a£
zijn de punten 61 tot en met 80 van
de texiielkaart V 315 voor jongens
van 3 tot 15 jam- geldig verklaard.
Van hetzelfde tijdstip af is van
dezelfde textielkaart V 315 voor
joiicens van 3 tot 15 Jaar bor^ M
voor den aankoop van een paar kou
sen geldig verklaard. BU Inlevering
van bon M dient tevens het ver-
elschtc aantal punten te worden
afgegeven.
Herlevebd Nederland
TENTOONSTELLING GESLOTEN
Zondag Is in Musis' Concertzaal
te Arnhem, de tentoonstelling „Her
levend Nederland" gesloten. Zondag
middag kan den lOO.OOOsten bezoe
ker verwelkomd worden, n.I. den
heer D. Kamperman uit Twello.
wicn twee boekwerken en een ets.
'voorstellende denAmersfoortschen
„Lange Jan" werden aangeboden.
Tijdens de offlcieele sluitingsplech
tigheid voerde dc wnd. propaganda-'
lslder der N.S B dc heer Max Blok
zijl het woord en zelde, dat de reeks
van tentoonstellingen begonnen is
op een oogenblik. dat de politieke
situatie met den dag moeilijker
werd. en geëindigd op een oogen
blik, dat we in de grootste spanning
den strijd aan de fronten volgen. De
tijd van Ingeslapen stemming is nu
voorbij. We zijn allen plotseling weer
wakker geschud. Alles wat aan den
striji van de N.S.B. herinnert, her
innert ook aan de terreur. Het
schijnt, dat de terreur van voor de
Mridagen, zich na de Meidagen in
verscherpte mate gaet herhalejs. In
dit verband herinnerde spr. aan de
vele sluipmoorden. Het Is noodig.dat
er langzamerhand maatregelen vol
gen. die. zoo ze de terreur al niet
verhinderen, dan toch zeker de da
ders tot nadenken stemmen, Inder
tijd hebben gijzelaars den kogel- ge
kregen vAor het feit., dat door sabo
tagedaden ons vaderland in gevaar
werd gebracht. Mussert heeft daarop
verzocht. geen Nederlandsen bloed
te laten ^doelen als antwoord op
moorden op Nederlanders. Moeten
we nu. aldus spr.. eindelijk niet ver
langen, dat de schrik er wordt Inge
bracht en dat voor één lever, andere
levens worden geèlscht? Ook hier
zullen we binnenkort weer hooren.
dat onze Leider groot heeft gedacht
en gevoeld. Ock thans zal de Lei
der zich op het standpunt stellen,
dat geen Nederlandsch bloed voor
Nederlandsch bloed mag vergoten
worden.
Doch wel. vervolgde spr.. zullen
we verlangen, dat in belangrijke
niato volksgenootcn, van wie men
kan aannemen, dat ze de sluipmoor
den toejuichen of zelfs begunstigen,
gebracht worden naar veiliger plaat
sen, waar ze Öt het einde van den
oorlog moeten blüven en waar ze
geen verdere aanmoediging voor
sluipmoorden zijn.
LANDDAG VAN HET ..MEDISCH FRONT"
Dr. Keyer over dén strijtj tegen de Artsenkamer
Op den Zaterdagmiddag In het
N.V.-huis te Utrecht gehouden -der
den landdag van het „Medisch Front"
hebben op de groote ianddagvergade-
rihg gesproken de gemachtigde van
den Leider voor -de volksgezondheid
dr. K. Keyer. de Leider van het „Me
disch Front"' dr. Ch A. Góttc en de
Leider Mussert. Dr. K Keyer is in
zijn rede over „staat en volksgezond
heid" uitvoerig ingegaan op de histo
rie van het ziekenfondswezen en heeft
daarbij den nadruk gelegd op de jood-
sbhe tendenzen, waardoor het vroe-
ge'r werd beïnvloed Het fondswezen
van voor Mei 1940 leverde o m. de
volgende gevarjn op-, het onderhoo-
rig maken van den arts aan een lee-
kencollege en de verambtelijking van
den artsenstand.
Naar aanleiding van de enkele
maandna geleden ln ons land ge-,
lieerscht hebbende onrust ln de srt-
senwereld zelde spr dat de bezetten
de overheid 'zich eenlge maanden ge
leden gedwongen heeft gezien een
aantal artsen irt verzekerde bewaring
te stellen. Gelukkig zijn de drei
gende gevaien. welke niet alleen de
volksgezondheid, maar tevens de rust
en orde in het land bedreigden, door
tildlg ingrijpen van de overheid af
gewend. In den strijd tegen de nrt-
senkamer werd het Nederland sche
volk wüs gemaakt, dat aanmelding
bij de artsenkamer roor den arte 0«.
bcteekende: het verrichten van ste-
Bij Salerno vlucht de vijar.d naar de kust
Nieawe maatregelen der,
Dnitsche oorlogsleiding
De militaire correspondent van het
D.N.B. schrijft: De toestand In Italië,
aan het Oostelijk front en in de ge-
bicden van den luchtoorlog kan. van
Duitsch standpunt ujt bezien, als vol
doende ontlast worden beschouwd,
om weder voldoende vrijheid van
tundelen te veroorloven voor ko
mende oorlogsoparaties van de Duit-
s^ie leiding. Hierdoor onderschat
men geenszins rie mogelijkheden aan
den kant van den vijand De ontwik
keling zal natuurlijk tijdelijk .weel
een sterkeren druk kunnen brengen,
doch slechts tijdelijk, want de Duit
sche oorlogsleiding schijnt bezig te
zijn met de voorbereiding van maat
regelen waarvan het eenige dagen ge
leden nog onzeker scheen of zij wel
veilig ten uitvoer konden worden ge
bracht. In Italië heeft de bevrijding
van den Duce int zijn rotsgevangenis>
een volkomen onverwachten keer ge
nomen. Natuurlijk zijn op het oogen
blik de mlllta"iro gevolgen daarvan
minder te overzien dan de zeker on
middellijk volgende politieke. Doch
reeds I\et feit. cat in het Zuiden van
Europa, waarvan de vijand reeds
meende, dat dc flank was open
gereten. weer een krachtige ordefac
tor zichtbaar wordt, rechtvaardigt,
militaire gevolgtrekkingen. De Duit
sche weermaclv. zal zich binnenkort
weer bijna uitsluitend kunnen con-
centreeren op 'raar gevechistaak te
gen de Anglo-Amerikaansche indrin
gers. Daardoor komen krachten vrij.
die de stootkracht en gevechtssterktc
der Duitsche formaties nog aanzien
lijk zullen vergrooten.
De gelande öandeDjfce format ie.-
zyn reeds door de gevechtshandelin
gen der laatsrr 48 uur zeer ernfig
getroffen DerfJuiteche leltyng wist zich
door bliksemsnel toe te slaaa «tes
ter te maken van de beste sleutel-»
posities van Italic. Dat draag» Uiau*
vruchten. De Aitglo-Amerlkaansehe
verliezen gnan alle verwachtingen te
boven Geheele divisies zijn recda op
gerold en uiteengeslagen. In het ge
bied ten Zëuöoosten van Salerno al
leen al een geheele divisie Ameri
kanen. De vijandelijke formaties be
rinden zich reeds sedert Maandag
middag in volle vlucht naar d^ku»:.
haar de reddende schepen. Hun roep
om versterkingen was .ergeefsch
Nederlandsen» Vrijwilligers bij de
DultscHa oorlogtmarlne. Nlo» a^'een
de mutsen moeten door de recruten
rel' samengesteld en In elkaar gezgl
worden, ooi de orderscheidingleekens
naait ieder zeil op de ias. vat ven
den nieuweling altijd wat handigheid
vergt Bildber Andres/Recla. Pa* m
rUlsatte by tal van vo'.ksgenooten.
het dooden van lichamelijk of gees
telijk misvormden en zelfs van ouden
ïan dagen. Geen wor.dcr, dat in een
dergelijk gewetensconflict gebracht de
arte zyn "deelneming aan de artsen
kamer moest weigeren. In gesprekken
met bepaalde autoriteiten werd het
persoonlijk element op den voorgrond
geplaatst. Wie echter slechte ecnigs-
zins bekend was met de geheime
pamfletten, waarmede de Nederland-
sche artsenwereld werd overstroomd,
die wlsrf" van den aanvang af. dat dc
actie niet ontsproot, aan een gewe
tensconflict. Ja. daaraan niet ont
spruiten kon. omdat het reglement
var* de artsenkamer geen enkele be
paling bezat, die de Nederlandsche
arts nirt «naar eer en geweten kon
aanvaarden en dat daarna het per
soonlijk element dan ook slechte in
bovengenoemden Zin van beteekenls
Volksmisleiding.
Ook de tweede maal werd weer de
gewone weg van volksmisleiding ge
volgd twee brieven werden aan den
Rijkscommissaris gezonden. Eén ge
heel en al betrekking hebbend op de
zaak. dié de ar!6en bezighield: de
artsenkamer er. de nieuwe verorde
ning van den Rl1k*commlssarls On
geveer tcgelijkenlid werd een ander
schrijven opgesteld, waarin de Ne
derlandsche arts stelling nam ten
opzichte, van het voedingsvraagstuk
en het vraagstuk van den verplich
ten arbeidsinzet. En met «rezen laat
sten brief werd nu weer bU het
groote publiek gecolporteerdhet volk
moest ln den waan worden gebracht,
dat de Nederlandsche arts ln verze
kerde bewaring werd gesteld, omdat
hij durfde spreken van de rnrdsel-
pceit:# cti ovw den arbeidsinzet. In
weikrliifcheid echter was dit tweede
schril vsii geheel en al camouflage
Terwlll deze artsen dus 111 werkelUk-
heitl een stritti voerden tegen de art
senkamer. omdat deze nationaal-
socialistische beginselen nar. de art
sen brengt" en ln dezen strlld zelfs
door opelsehers van het sinkings-
recht de volksgezond held od hst spc:
wilden zetten, wierpen z-j zich ln
een afleidende manoeuvre or> als de
war» verdedlge-s van de volksgezond
heid. Vooral de opbouwarbeld. die In
dezen tijd kans van slagen Had moest
worden gesaboteerd en uerd>r."it ze-
maakt Leat ik aldus elndtzdc sur
zijn rede. de artsen der. jaad mogen
geven het critische vermogen waar-
van ril ln hun beroen zoo dlkwhis
op duidelijke wijze blilk gever, ook
eens toe te passen oo politiek ge
bied- er. zich niet •elkens weer ah
cemakkelilke pront ter beschikking
stellen van de kleine groep Ranlek-
zaaiers en onruststokers.
(Zie voor vervolg pag. *2)
Mussert bij familieleden van
gesneuvelde vrijwilligers
Dc persdienst van dc N.SB meldt-
De Leider bracht gi'termlddaB een
vrij laneduris bezoek bij de familie
Dallinga te Noordwijkcrtiout. uit welk
gezin drie zoons aan het Oofctfron»
zijn gesneuveld Het onderhoud droeg
uitfraard een intiem karakter
werd beheerscht door het w*
medeleven van den Leider mei, de
groote offers door dit gezin gebracht.
Hierna begaf de Leider zich in ge
zelschap van den heer F. Gerdes.
"hoofd van dc afdceling beeldende
kunsten van het Dep "van Volksvoor
lichting en Kunsten, naar Haarlem,
waar hij in het Frans Halsmuse im
de nieuwste ranwinsten bezichtigde,
o m. de In der laatsten tijd door het
Departement aangekocht* oehiMe-
rijea.
AMERSFOORT
Begrafenis Gert Sipkes. Ondei
z.eer groote belangstelling heeft
Maandagmiddag op-..Rusthof" de be-^
grafenis plaats gehad van onzen
jeugdigen stadgenoot Gert Sipkes.
leerling van de „De Ruijterschool" te
Nijmegen, die. nadat hij slechts twee
dagen op deze zeevaartschool was. dc
vorige week op noodlottige wijze om
hite leven 4s gekomen. Junioren van
ILV.C.. waarvan Gert Sipkes deel
uitmaakte, deden hun jeugdigen
sportmakker uitgeleide. Op de be
graafplaats waren directeur en lee
raren van de R.H.B.S. en talrijke
leerlingen en oud-leerlingen 'Do
overledene was dif jaar geslaagd
voor het eindexamen van deze school,
gen schat van bloemen dekte de baar.
De heer C. Brits, voorzitter van
H.V C nam namens de junioren af
scheid en dankte voof de clubliefde,
die Gert jegens H.V.C. steeds heeft
betoond. Een lecraar van de zee
vaartschool bracht namens de klassc-
genooten een laatsten groet. Nadat
Ds van Rossum het woord had ge
voerd, werd hel «loffelijk overschot
onder orgelspel van Ps .103 10 (Go-
lijk het gras is ons kortstondig leven)
grafwaarts gedragen, waar ean oom
dankte voor de belangstelling.
Jong cn onbedreven. Door de
recherche te Amsterdam weid een
achttienjarig meisje zwervende aan
getroffen. ZIJ was niet meer in het
bezit'van haar stam- en levensmid
delenkaart. Deze bescheiden had zij
aan iemand in onze stad verkocht.
Voor d:t feit is zij naar Amersfoort
overgebracht en in arrest gesteld.
Avondscholen voor volwassenen. Ta
len cursussen en E.H.B.O. cursussen.
I>i* Af<I. Voiksonl wikkeling san
„Vreugde cn Arbeid" heeft voor het
ii.s. seizoen in vrijwel alle planteen i«
de provincie Utrecht een of-ineerdeie
cursuesen op het programma geplaatst.
Br suilen avondocbolen voor volwas
senen worden gehouden, waarop tegen
een zeer kleine vergoeding onderwijs
\vor<H gegeven in Ned. Taal en kennis
van Loiul en Volk. Ook taalcursussen
jiooj.'s Duit-ch-, Engel SC+1-, Fran ch-,
Itnlinansch en zelfs ook Russisch kun
nen gevolgd worden, terwül ook cur-
suuien E.H.B.O. o.l.v: een art» wor
den »ge.)rgz.niieerd.' In de navolgende
plaatsen zullen cursussen worden ge-
iioitdënA m e r s t oo r l, Bnarn, Zei-t,
•MoMfoort,- l'tre^it. Kreukelen, Rhe-
nen, Soe»t. Wijk bij Ihiurtted*, Drie
bergen. Voor inlichtingen en mv-hrii-
vingen verwijzen wij, naar de betrok
ken ptnatseiyke kantoren rai; het
N A F.
Staatsgoed Waka T. aan
N.O.C. overgedragen
Mr. ROST VAN TONNINGEN AANWEZIG
Zaterdae II September !s door den
GeneranP-Commlssorl5 ron Kentelr.
hei staatsgoed Waka T. officieel over
gedragen arm den president der Ne
derlandsche Ooi- Compagnie, mr. M.
Roet van Tonningen, «ls seho-
Ungs- en modelbedrtjf voor de Neder
landsche boeren en tuinders, die ln
het noordelijk deel ton de bezette
ooeteiyke-gebieden zullen worden ln-.
gezet By dc7« gelegenheid waren al
le Nederlanders ulï de omgeving, die
uit hun werk gemist, konden wor
den. op Waka T voreenigd aan een
oog-: feest Vap Duitsche zijde was.
behalve de Generalkomml&sor. een
aantal autoriteiten aanwezig, waar
onder Gebietskommissar van Wüna-
land. Wulff. donk zy wiens krachtl-
gen steun vooral het plan tot stich
ting van het schoüngsbedrijf prac
tlsch verwezenlijkt kon worden. Het
Rijksministerlom voor de bezette
Oostelllke gebieden was vertegenwoor
digd door een delegatie onder lei
ding van den Beauftfagte fiIr Son-
derfracen. Oberberelchslelter* Mnllot-
ke Van de rijde der Nederlandsche
Oostcompagnle nam eveneens een de
legatie aan de plechtigheid deel on
der leiding van den president, mr.
M. M. Rost van Tonnlngen en den
directeur mr. D. Krant". Het in '.er-
vallen toestand verkeerende slot Is
door een Nederlandsche ploeg bouw
vakarbeider- dlider leiding van den
architect. Hoekstra In het afgeioo
pen jaar geheel hersteld en in stijl
volgens Nederlandsche begrippen In
gericht. Het Ls de bedoeling, dat n:et
alleen de uitgewonden Nederlanders
In Wakh T. een scholing van twee
maanden ondergaan, om hen voor
hun taak geschikt te maken, maar
daarenboven dat d'.t bedrltf een mid
delpunt zal zhn voor 'alle Nederlan
ders. die in dit deel der ooetcliike
gebieden werken, een stukje Neder
land. «war rit hun vacnntie kunr.cn
«doorbrengen. Het slot Waka T ral
daartoe worden voorzien van alle*
wat tot het versterken van den band
met het vaderland dienstig kan zytw
YFRLOREN HOEKSKE
EEN SPROOKJE 1
l'r was «as..een ttelir. Of zien
lijk waren er meer tisschers. ir.iar 1st
wuj-en maar heelc kleine onbeteckenefi'le
Lvsdietljrs. di» willens of onwillens m
hei i
reel i
n di" altijd zon gelag Biwt'cn betalen,
ml de grnnle visscher «ns «lik. dom en
TschxBfhlic. Maar Imc bij ovk zijn beal
'd. hij Mug inlal me: v .-cj r -r
i bot. Doch het k*n wk»nen en"
zekeren dus tuig hu «en cTooie goud-
cli van onbetaalbare waard» De vis-
er was. geweldig in zijn srhik en iw-k
koor der kleine mscherijes h:'J lui-
juichCrclen aan bü het aansfhouweri
i een dergelfke Tagg.M en wiren Vol
ro«deriiiï vo«tf faun groote». knappen
er He: was dan o>k le mwi om waar
ziin. Zorgvuldig werd de vangst he-
icwaakl. Het*«as een van de
iom ph'
tot
armzalig visscherslk
held zijns barlen kraaide hij reeds victo
rie en sloeg zich pothend op zijn borst
en lachte
Maar hei verkeerde wê-r en verkeerd
ook! Fr waren n.I. kapers up de kusl. En
midden in den rocs van overwinnings
vreugde weerklonk d" droeve mar» ..De
goutïsrb is gestolen Geen pen beschrijft
au de verontwaardigde utlbarsiingen van
"^oede en spijt van den grooten vissfber.
r.iened mei de janunerkrelen van zijn
leemengd visscberikoortje. He! nas een
van d« grooiile desillusies van hnn tof n\i
toe armzalig visscbersbestaan. En in <1»
gekrenktheid hnns harten kraaid«B zü
allen ven w..ede, jJ.Sx».: zich wan: :-iz
op*h»: voorhoofd en hoii<i**v
Of het sprookje, heeleaiil een sprookje
i* weten zij. die Ihans nog buikpüc heb
ben Tanwege de poliiiek» gehearieniss::
der laatste dagen, het b«t!
