AMEPSFOOOTSCHE (CUCANT
Kleinheid-grootheid
Geen der Engelsch Amerikaansche
verwachtingen ging in vervulling
Normale leven in Rome herstelt zich
Flinke kerels melden zich nu voor
de Waffen-SS en de Landwacht
NIEUWE BONNEN
VRIJDAG 17 HERFSTMAAND (SEPT.) 1943. - 2 PAG.. 57c JAARCANG. - No. 217
ABONNEMENTSPRIJS oy vooruitbetaling Per Kwartaal"/2.05; Per post 2.25;
Per week 0.16 Losse nummers i 0.06 »- Correspondentie aangaande adver
tenties en abonnementen te richten-aan Administratie
NV DRUKKERIJ ONNES v.h BLANKENBERG Zn
8NOUCKAERTLAAN 9. AMERSFOORT Administratie: Telef. 5289. Giro 86363.
Directeur: F HALEWIJN.
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE GELDEft$CHE VALLEI
PRIJS ADVERTENTIES: per mllllmeterregel /0.12 f40 m.m. breed).
mededeellng 0.24 p, r. (52 m.m. breedi „Roelpunten" alleen bU vooruit
betaling: a personeel t.ro 30 woorden 0.55 leder woord meer 0.05: b alle
overige Lm. 20 w. 0.66. leder woord meer 10.06. max. 50 wcoiden Bew% s-
nummers 6 cent. Dc admtnlstrntle behoudt zich het recht toor advertenties
eventueel zonder 'opgave van redenen te weigeren.
Redactie: Tolel. 6731. Ntln. 5806. Hoofdredacteur: NIC. LAM AN. SOEST.
TTjT verschil fusschen beide is
XX nimmer sterker op den voor
grond getreden dan in de
laatste weken. Dc kleinheid zagen
wy gepersonifieerd in een koning-
keizer en zijn maarschalk de
grootheid vonden tfij in de ge
stalte van een frontsoldaat uit den
vorigen wereldoorlog. „Verraad" is
het devies der eersten* „trouw"
staat in de banier van den laatste
geschreven. Listigheid en sluwheid
schrijden aan de zijde van de
„grooten", terwyl de oprechtheid
en de eerlykheid als een aureool
dien frontsoldaat omgeven.
De kleinheid van een deel yan ons
volk openbaart zich den laatsten tijd
in «en zeer bedenkelijke moraal
Irf een waanzinnige misdadigheid; de
grootheid van den échten Nederlan
der daarentegen ligt als een histo
risch antwoord daarop in Musscrt's
proclamatie besloten. Wanneer de
Leider immers zijn afwijzend stand
punt |nzake de vergeldingsmaatrege
len voor de afschuwelijke, georgani
seerde moordterrëur, welke de ge
lederen der N.SJ3. geeselt, dok thans,
na nieuwe aanslagen, weer inneemt,
dan spreekt uit dit gebaar zijn waar
achtige' zielenadel. De beestachtige
misdaden der laatstei weken recht
vaardigen een ongemeen streng op
treden, ja, zelfs het stelleo vantegen-
terreur zou hier volkomen normaal
zijn. Desondanks handhaaft de Lei
der zijn ingenomen standpunt, gelijk
wij gisteren uit .zijn appèl aan het
volksgeweten mochten vernemen.
Mussert's- verzoek om na een ge-
pleegden moord op eer» "zijner getrou
wen niet terug te grijpen op de gij
zelaars is méér dan een politiekè
grootmoedigheid, het is de trouw aan
ons volk als geheel, het is de uiting
van een innige verbondenheid met
alle Nederlanders, het is tenslotte
de In de daad omgezette liefde voor
volk en vaderland.
De eenige „vergelding" voor de
sluipmoorden wenscht de Leider te
zien g|Jroffen in de tijdelijke ver-
bannjng van de moreel en geestelijk
ontwortelde elementen, de menschen,
die hun bezinning hebben verloren
en voor wie de scheidsmuur tus-
schen goed en kwaad is weggevallen.
Men kan hier waarlijk niet van ver
gelding spreken, echter wél van een
bescherming van die ontspoorden
voor. zichzelf en van een beveili
ging van de volksgemeenschap.
DAT de mentaliteit van een be
paald deel van ons volk weinig
verheven is laat zich zeer dui
delijk aflezen uit de reectie'op de
moordterreur, welke de Nederland-
sche slaven van Stalin ontketenen.
Waar blijven b.v. de'scherpe protes
ter. van d i e kringen, welke de pre
tentie hebben tot de leidende,
kringen te behooren? Behoudens en
kele uitzonderingen zal fecn intel
lectueel zich erom dfuk maken, dat
natlonaal-eocialisten als honden wor
den neergeschoten, zal geen priester
of dominé met zijn gemeente de han
den vouwen om den 'Almachtige te
.bidden, dat er aap de geestelijke ver
warring en de ontstellende zedever-
wildering een einde komeen zal
evenmin een „rechtgeaard" anti-man
zich vol verontwaardiging keeren te
gen de wandaden van zijn geestver
wanten. Deze stilzwijgendheid nu is
in zekeren zin een goedkeuring van
de praktijken der moordenaars: het
feit, dat veelal een soort valsche
schaamte deze schare weerhoudt
openlijk haar verachting over de be
drijvers der bloedterreur uit te spre
ken doet hieraan niets af. Vóór .alles
geldt hier: „Wie zwijgt, stemt toe"'
En dan zijn daar nog dö stille sa
boteurs. de lichtschuwe, meestal
nóg aan de Weermacht^verdienen-
de('), wroeters, die mcenen te moe
ten juichen, wanneer een nationaal-
socialis» ls neergeknald. Dit schuim
des yolks is even verdorven als dc
sluipmoordenaar zélf»
DE veiligheid van onze samenle
ving eischt, éat de bewonde
raars der misdadigers voor
eer.lgen tijd naar een met prfkkel-
draad afgezette omgeving verhuizen.
Het bloedoffer van onze Germaaa-
sche zonen, gebracht voor een betere
wcrel^ gebiedt niet alleen dc moor
denaars maar ook de lieden, die als
straf der goden met. blindheid zijn
geslagen, onschadelijk te maken. Dc
verachtelijke kleinheid dier duisler-
lin&en zal door de grootheid en de
hardheid der eerlijke en trouwe
Nederlanders worden verpletterd.
Darlan is aan zijn .verraad onder
gegaan, Badoglio is in den kuil
gevallen, welke hij voor Musso.
lini had bestemd en de naamlooze
verraders van Neérlands toekomst
zullen eveneens ervaren, dat on
trouw zich zelf wreekt*
BULGAARSCIIE MINISTERRAAD
r BIJEEN
Gisteren heeft, de Bulgaarsche mi
nisterraad van 17 tot 23 uur verga
derd. Onderwerp der beraadslagingen
vormde de regeeiinksverklarlng.
Noworossisk en Brjansk ontruimd in
een grootscheepsche frontverkorting
Ondanks numerieke^ superioriteit, van de Sovjets,
bleef de samenhang van het front behouden
vleier. gls|crcn webr West-" en Zuld-
Pransch gebied aan. Vkpral in de
binnenstad van Nantes werden door
brisant bommen hevige verwoestin
gen aangericht. De bevolking leed,
aunzicniyke verliezen, Enkele vijan
delijke storlngsvllegtulgen lieten in
den afguloopcii nacht bommen val
len op het Noordelijke Ryksgcbied.
die geen sefcadr aanrichtten. Door
luchtmacht en marine werden giste
ren 28 vijandelijke vliegtuigen, mee-
rendeels viermotorige zware bommen
werpers. neergeschoten. Dultscbe la
gers voor den langen afstand schoten
midden, boven den Atlantlachen
Oceaan een groote vijandelijke vlleg-
boot omlaag.
Felle strijd bij Salernq
NIEUWE STRIJDKRACHTEN VAN
DEN VIJAND ZIJN GELAND
(Duitsch Wecrmachtberlcht.)
Uit het Hoofdkwartier van den
Fiitircr, 17 Sept. Het Opperbe
vel van de Weermacht maakt be
kend:
In den afweerslag, die sinds
meer d?n twee maanden in het
Oosten woedt, is het den Sovjets
ondanks hun groote numerieke
superioriteit nergens gelukt, ons
front kapot te maken en opera
tieve successen te behalen. Waar
onze (roepen terrein hebben prijs
gegeven, geschiedde dit altijd vol
gens de plannen, in volledige orde
cn met behoud van <Jcn samen
hing van liet front.
In den Zuidelijken en Centralen
sector van het Ooslelyke front,
xyaar'het zwaartepunt der vijan
delijke aanvallen ligt, is een groot
scheepsche frontverkorting aan
den gang, waardoor nieuwe re
serves gewonnen worden. In het
kader van deze aftrekkende be
weging werden de steden Nowo.
rossisk en Brjansk na volkomen,
vernietiging van alle belangrijke
inrichtingen volgens de plannen
ontruimd.
Ten Westen van Jelnja en ten Z|-
den van Belyj werden aanvallen van'
sterke •Sovjet-strijdkrachten afgesla
gen, gepaard gaaqde met zware ver
liezen voor den vijand aan menschen
en vooral met groote verliezen uan-
pantscrwagens. Enkele bressen wer
den afgegrendeld. Ook ten Zuiden
van het Ladogameer bleven den ge-
heelen dag de voortdurende vijande
lijke aanvallen zonder sttcceS. Van
het overige deel van het. Oostelijke
front wordt slechts melding gemaakt
van plaatselijke gevechtsactic. Het
jachteskader 52 behaalde aan het
Oostelijke front eveneens zijn 7 000e
overwinning in de lucht.
De verbitterde gevechten op het
vijandelijke bruggenhoofd in midden-
Italie duren met Onverminderde he?
vigheid voort. Bij 'Salerno gelukte
het, het vijandelijke bruggenhoofd
nog verder ineen tc krimpen. In het
gebied van Eboli,®%vaar het vijande
lijke verzet aanmerkelijk krachtiger
werd. vernietigden onze troepen af
gesneden Amerikaansche gevechts
groepen en maakten daarbij gevan
genen en buit. Vijandelijke val-
schermtroepcn, die in den rug van
ons gevechtsfront omlaag sprongen,
werden vernietigd. Ter ontlasting
van zijft afgeslagen landingstroepen
heeft*de vijand in het Zuidelijke deel
van de Golf van Salerno nieuwe ster
ke strijdkrachten aan land gezet,
"""ier zijn hevige gevechten aan den
De luchtmacht viel de vijandelijke
scheepsconcentratles herhaaldelijk aan.
Daarb|| kregen een groot oorlogsschip
en ecu torpedojager zoo zware bom-
treffers, dat zij als vernietigd be-
schoijwd kunnen worden. Een aan
tal andere schepen werd beschadigd.
Een groep Duitsche motortorpedo-
booteti bracht onder leiding van den
luitenant ter ze6 eerste', klasse
Schmidt eenlgc dagen geleden In de
Adflatische Zee een torpedoboot,
i nujuonvegers en een bewaklngs-
•tuig van de regeering Badoglio
Ziuken. Voorts hebben de booten
het troepen transportschip „Leopardl"
dat op z||n eerste reis was en dui
zend Itallannsche soldaten aan' boord
had. alsmede drie andere schepen op
gebracht? Na het blnnenloopen ln een
groote haven aan de Adrlatische Zee
dwongen zij den bevelhebber en den
stadsprefect aldaar de wapens neer
ta lezgen. Bewnklngsvaartulgen van
een Duitsch kor vcoi brachten voor
de kust van Westelijk «Noorwegen een
aanvallende Brltsche motortorpedo
boot tot zinken en schoten een tor-
pedoviiegtulg omlaag. Brltech-Amerl-
kaanschè formaties bommenwerpers
DE OPSPORING VAN
RADIOTOESTELLEN
Tijdens de actie tot opsporing van
nict-ingcleverde radiotoestellen is;
gebleken, dat vele personen heb-
ben gemeend aan de beschikking
tot inlevering van radiotoestellen
te kunnen ontkomen. Daar echter
de politie-autoriteiten in het be
zit zijn van de lijsten van radio
luisteraars en van de geleverde
toestellen is het te verwachten,
dat tijdens de opsporingen de
overtreders van genoemde veror
dening achterhaald en ter verant
woording geroepen zullen worden.
Minister Göbbels schrijft in „Das Reich" over de gevolgen
Britsche bommen op
Nanles en Parijs
VELE DOODEN EN GEWONDEN
De Anglo Amerikaansche lucht
macht heeft gisteren een terreur
aanval op de stad Nantes in
Frankrijk gedaan. Er viel een
groot aantal bommen op de bin
nenstad. Volgeds de tot nu toe be
schikbare gegetnns zijn daarbij
250 inwoners gédood cn ongeveer
700 gewond.
Naar de Pari.ische prefectuur
van politie mededeelt, heeft de
Engelsch-Amerikaansche bomaan
val van Woensdag op Parys, vol
gens de«voorloopige gegevens, aan
199 menschen het leven gekost.
Het aantal gewonden bedraagt 422.
De Fransche bladen toonen zich
zeer verontwaardigd over het feit. dat
binnen 24 uur te P*r|j8. Nantes.
Montlucoh en Chfttres door de lucht
aanvallen der Anglo-Amerlkanen vol
gens dc nog lang niet volledige ge
geven» 558 personen gedood en 1340
gewond' warden.
INLEVERING VAN DE
LUISTERVERGUNNINGEN
Zy', die verzuimd hebben de
luistervergunningen van hun ver
beurd verklaarde radiotoestel in
de maand Augustus (de letters A
t.m. D) in te leveren, worden als
nog in de gelegenheid gesteld dit
in de maand Septemeber te doen.
De inlevering is verplicht. Het
niet voldoen aar deze verplich
ting za! tot ernstige moeilijkheden
voor de houders kunnen leiden.
oglio's verraad.
Herhaling der tragedie
van 1918 uitgesloten
Men bespare het ons, zoo schrijft
dr. Göbbels o.m., nog eens .het
geheele verloop na te gaan van
den trouwbreuk van het regiem-
BadMlio. De walging stijgt in ons
op \9knneer wy er slechts aan
denken. Een erger verraad heeft
de historie nog niet beleefd. Maar
het was een ontrouw waarvan het
spreekwoord reeds zegt, dat de
meesteh zelf er door getroffen
wordt.
Dat het verraad tot het gewensch-
te doel geleid heeft, lag uitsluitend
daaraan, dat het door de Duitse he
legerleiding doorzien en door pas
sende maatregelen doorkruist trarci.
Zoe het gewenschte doel bereikt was,
zou daarmede Dultschland voor het
grootste gevaar van dezen oorlog ge
staan hebben. Wjj oordeelen uit de
beste kennis van zaken, wanneer wij
verklaren, tiet 'het uitsluitend aan
den klaren blik en het inzicht van
den Filhrer te danken is, daf dit ge
vaar geerr oogenbllk uit het oog werd
gelaten en de maatregelen getroffeh
werden, die de Duitsche belangen
absoluut waarborgden. Mén kan
sléchts medelijden- hebben met hgt
Italiaansche volk. dat het slacht
offer van het verraad is geworden.
Het was onvermijdelijke, dat het Ita
liaansche volk het somberste hoofd
stuk van zyn geschiedenis terstond
aan hot begin zeer duur moest be
talen, .Iet,heeft dit te danken aan
de op vrede beluste oorlogsparasie
ten vjn de Romeirische society. De
dertien punten van het verdrag der
capitulatie zullen het Italiaansche
volk reeds» een kleine voorproef ge
geven hebben van hetgeen het te
wachten staat.
DE WEG NAAR ROME IS LANG
Do voornemens, die Londen 'en
Washington met den trouwbreuk
van het regiem Badoglio verbonden,
DE NIEUWE FASCISTISCHE PARTIJ
DISTANCIEERT ZICH VAN HET
HÖIS VAN.SAVOYE
De Corriere Delia Sera van
16 September drukt op de front
pagina de aanteekening af: „Op
instruetie van de civiele autori
teiten der provincie Milaan her*-
vat het dagblad zijn verschijnen".
Als verantwoordelijk redacteur
signeert Adameo Lasagn^.
Omtrent den toestand in Rome
mJldt het blad, dat de voedings
toestand der hoofdstad gedurende
den oorlog reeds steeds moeilijker
geweest is dan elders. Natuurlijk
hadden de jongste gebeurtenissen
ook hun uitwerking op voedings-
gebied. Naar echter de bladen, die
na een korte onderbreking weer
zijn verschenen, melden, is thans
de voorziening van fundamenteele
producten verzekerd, met uitzon
dering van meel, vleesch en groen
ten .die door den abnormalen ver-
keerstoestand nog eenige "dagen
zullen ontbreken, aangezien de
productie der omgeving niet vol
doende is voor dekking van de
behoefte.
Gerantsoeneerde goederen .zul
len hi het vervolg niet meer zon
der directe inlevering fan bonnen
uitgereikt worden. Sedert gisteren
is. in Rome ook het autobus- en
rijverkeer naar het centrum der
stad weer op gang. Ten behoeve
van een snel herstel van normale
toestanden iAde stedelijke win
kels heeft divisie-generaal Calvi di
Bergolö zich in een oproep, welke
politieke en militaire .maatregelen
behelst, tot de bevolking gewend.
Tot den terugkeer van normale
omstandigheden behoort ook de
heropening van de voornaamste
basilieken.
Het koningshuls.
In antwoord .op een v^aag of cn
welke gevolgen er ontstaan uit de
naamsverandering van de fascistische
partij werd in de Wilhelmstrasse ver
klaard. dat er van Duitsche zijde geen'
authentieke definitie gegeven kan
In
Berlijn hulcfigt men echter het «land
punt, dat deze naamsverandering het
gevolg is van de duidelijke dislan-
cieerlng van het fascisme van het
Italiaansche koningshuis. De monar
chie van het huis Savoyc heeft een
bestaansgrond gehad, zoolang die mo
narchic een volksmonarchie was, die
kon steunen op dc dragende krach
ten van het volk. "Het kan slechts
consequent genoemd worden, dat de
Duce, na het verraad van den koning,
zich heeft losgemaakt van deze in
stelling. die haar voormalige be
staan ten slotte slechts dankte aan dc
'fascistische revolutie, en dat hij de
fascistische partij gemaakt heeft tot
een instelling ln republikelnichen.
karakteriseert de minister als volgt:
De ln het Zuiden van Italië operee-
rende Duitsche strijdkrachten moes
ten afgesneden er vernietigd wor
den. Dart kwamen de door Churchill
voorspelde amph lusche landings
operaties De lucl.tterreur zou in
hevigheid r.og toei.men en dit alles
tezamen moest het Duitsqfie volk ln
zulk een gedeprimeerde stemming
brengen, dat op 0 November een
herhaling der tragedie van 1918 mo
gelijk en waarschijnlijk leek. Niets
van dit alles ls er gebeurd en zal er
gebeuren/' De Eng'-chen en Ameri
kanen moeten nop een lang?n weg
afleggen naar Rome. om van Ber
il)* maar te zwÜ''on, Dc Duitsche
Weermacht ls mei souverelne supe
rioriteit de Itallai Tsche kwestie de
baas geworden. T wat de stem
ming -onder het Duitsche volk be
treft, ln het verloc van den gehee-
len oorlog is die nc.g nooit zoo vast
beraden voor d«ff strijd geweest als
thans. Geen der Engelsch-Amcri-
kaansche verwacht r.gen is dus in
vervulling'gegaan.
besluit de minister^ wat het lol voor
heeft met het Italiaansche volk. Wel-
Uchó maakt het thans een hard en
smartclUk louteringsproces door. Het
zal daar zelf over moeten beslissen.
Wij hebben na 1918 een duidelijke
keuze gedaan. Zij heette: strijd, of
fers, toewijding en arbeid. Maar
daarmede hebben wiii weer den weg
opwaarts gevonden. Elk volk heeft
zijn- eigen geluk ln handen. Wy
DuiUchers zijn deze weken over een
smal pad langs ebn afgrond gegaan.
Niet iedereen heeft dien afgrond ge
zien maar allen hebben wij ons vast
beraden op weg begeven, altijd aeh-
ter den Führer, dia ons ook en voor
al iif zijn bijna bedrukkende zwijg
zaamheid de richting heeft bewezen.
HET VREDEGERECHTSHOF BERECHT
MISHANDELING DOOR QESARDEN N.S.B.-BI
iProc.-Generaal eischt
vernietiging van vonnis
Door een wel heel on gelukkigen
samenloop van omstandigheden was
het. dat ln den laten avond van
7 Aug. «1941 omstreeks half elf. ze
kere G. de Jong te Eemnes door den
43-Jarigen landbouwkundige F. W.
van Tili, lid der N.S.Bmet een bijl
'werd aangevallen en zoodanig aan
de rechtCThand verwond, dat later
een ringer moest worden geampu
teerd- In die dBgen werden vele
N.S.B.-er» ln Blaricum. Laren en
Eemhes gesard en lastig gevallen.
Zoo zelfs dat leden na vergadering-
bezoek door W.A.-mannen naar huls
moesten worden begeleid De politie
scheen er weinig of niets tegen te
doen en een civiel gezagsdrager
scheen zeUs van meening. dat de
N.S.B.-ers eerst die „provoceerende"
platen en opschriften van de V-ac
tie maar eens moesten verwyderen.
Aldus ongeveer het beeld, dat ver
dachte cn eenlgo getuigen schilder
den op een zitting van het vredc-
gerechtshof, dat een zaak te behan
delen kreeg tegen genoemden van
Till; die in hooger beroep was.geko-
me« van een vonnis van den vrede
rechter te Utrecht van 12 Jan. 1942.
Hij was toen wegens zware mishan
deling veroordeeld tot I maand ge-
uangeniistraf met aftrek van pre
ventief., Verdachte had aas weken
doorgebracht in voorarrest.
Den bewusten avond had een aan
tal mannen zich in de buurt van
verdachtefe woning opgehouden. Ze
htfdden gescholden, er was ..land
verrader" geroepen en men had ge
dreigd de woning in brand tc zullen
steken. Toen een steen door het
raam binnensuisde. een deel van het
hek voor het pand werd vernield en
twee der mannen het erf betraden
had verdachte zich en zijn gezir. be
dreigd gevoeld. Hy was naar bene
den gestormd, had een bijl gegrepen
en was naar buiten gerend om de
onverlaten mores te leeren. In plaats
echter van dezen tegen het lyi te
loopen. rende verdachte .tegen den
toevallig met- een kennis 'per rijwiel
passeerenden Geert de Jong op en
bracht,hem een slag toe op het
hoofd, welke deze met ae rechter
hand afweerde. De byl sloeg door
tot op het bot. De J. schreeuwde „Je
hebt den verkeerde te pakken", doch
het wa^ al gebeurd. Verdachte, die
zeer ontdaan was toen hii dit be
merkte. had met z^jn echtgenoote
het slachtoffer eerste hulp verleend
en hem later in dea avond zyn zoon
als geleide meegegeven naar het
ziekenhuis te Laren. Zelf had hy de
politie opgebeld en gevraagd proces
verbaal op te maken, maar deze had
daarvoor pas 24 uur later drn tijc.
De Proc-Gep. mr van Vloten
wees er ln zijn requisitoir op. dat de
vrederechter te Utrecht destijds een
beroep op noodweer heeft verworpen
omdat hij meende, dat de grenzen
voor noodzakelijke verdediging ran
lijf en gezin hier overschreden wa
ren. Bovendien achtte hij niet be
wezen. dat het slachtoffer tot de
aanrnrlders had behoord De vrede
rechter, aldus de procureur, kon
toen echter niet weten dat uw hof
ln Maart 1942 een ruimer Interpre
tatie aar. noodweer zou geven en
een beroep op. noodweer exces werd
aanvaard. Spreker i»oeg derhalve
vernietiging ran het vonnis met be
roep op noodweer-exces met ontslag
van rechtsvervolging. Het noodlot
heeft- hier een slachtoffer gemaakt
ln de persoon van de Jong. doch het
heeft evenzeer verdachte parten ge
speeld. Uitspr. over veertien dagen
Brandweercommandant te
Vaals ter verantwoording
In den avond van den vijfden Oc-
tober van het vorige jaar. om
streeks half elf, ontstonden te Vóals
eenige branden. Het moet toen bjjna
anderhalf uur hebben geduurd 'eer
de Vaalssche motorspuit in actie
werd gesteld. De brandweer uit
Aken was lntusschen allang te Vaals
aan het blusschen gegaan. Wegens
het opzetteiyk verhinderen en be
lemmeren van de blussching door de
Vaalssche brandweer was het toen*
malige hoofd van den luchtbescher
mingsdienst tc Vaals de 30-jarige
L. Wiertz, wien tevens het comman
do over de plaatselijke brandweer
was opgedragen, heden voor het
Vredegerechtshor ter verantwoor
ding geroepen. Na uitvoerig verhoor
van negen getuigen, van wie er drie
door den verdediger mr. J. J. H.
KUjnei»uit MTOstricht waren opge
roepen. cischle de procureur-gene
raal tegen den verdachte eer. gevan
genisstraf voor den tijd var. zes
maanden. Mr KUjnen pleitte 'vrij
spraak Het Hof zal 30 September
arrest wijzen.
DE STEM DER hh
Luistert op Zondag 19 Septem
ber van 11.30*tot 11.45 uur over
den zender Hilversüm I op golf
lengte 415 meter naar de stom
der S.S. Onderwerp: Meine Ehrc
heiszt Treue.
„VOOR DEN OVERWINNAAR" SKORZENY
D« SS-OorlogsversJaggevcr Robert
Kroets geeft een gesprek me', den be
vrijder van den Duce SS-Sturmbnnn-
führer Skorzeny weer. Daarin wor^t
o.a. gezegd: Reeds ln de dagen van
Ae arrestatie van den Düce. toen dc
aanwllrlngen voor he'. latere verraad
z'ch be*o«inen af te teekenen. begaf
zich SS-Stunnbannführer Skorzeny
met. een klein kommnndo naar Rome
en verschafte zich ln moelzAmen. ge-
camoufleerden arbeid de gegevens
voor zyn latero optTcden. Bi) dit vcr-
kennlngswerk heeft zich vooral een
Italiaansch sprekend ünteraturmftlh-
rer onderscheiden. Verkleed, drinken
de met Italiaansche matrozen, vond
1UJ ongeveer 24 uur voor de capitu
latie, de verblijfplaats van don Duce.
een villa op een klein eiland. Op den
dag van het verraad was de Due?
echter per watervliegtuig naar een
nieuwe verbluf plaats gesleept. Daar
na wezen verkenningen ln dc richting
van een berghotel op den Grnn Sn: -
so. Op reer groote hoogte vloog Skor
zeny met een verkenningstoestel over
het terrein. Resteerde nog de taak
der selectie van de mannen. Acht
tien man van den Slcherhcltsdlcnst
Tentoonstelling „Anlernen-Umechulen" geopend
Wat bereikt wordt met
omgeschoolde arbeiders
Gistermorgen is In perceel Nassau-
plein 30 te 's Gravenhage de ten
toonstelling .„Anlernen-Umschulen"
geopend die daar gehouden wordt
door het, Hauptamt fiir die Besetz-
ten Niederlandischen Geblete en de
hoofdgroep Industrie.
Dr. Krantz. plaatsv.v. voorzitter
van de hoofdgroep Industrie, wees er
op dat het -hier aangeroerde pro
bleem van groote beteekenis is voor
ons land. Immers, hoe moeten op
ons kleine grondgebied 300 men
schen per Km.:, waarvan slechts een
vierde tot- 30 procent in de voedsel
voorziening werkzaam kan zijn. wor
den gevoed. De resteerende 70 pro
cent voor zoover geen kinderen
en ouden van dagen zijn «aange
wezen op anderen arbeid. En aange
zien geer. mensc'r. meer kan verdie
nen, dan de anderen v raar even
redigheid voor hem kunnen produ-
ceeren, ligt op <i;t gebied een be-
langryke taak te vervullen voor het
Het SS-Ersatzkommando deelt me
de iedere gezonde Nederlander in
den leeftijd van 17—45 jaar kan zich
vrijwillig bij dc hieronder vermelde
adrepsen vervoegen, ten einde ge
keurd te worden voor dc Waffen-SS
of de Landwacht.
Tijdens de keuringen worden alle
inlichtingen verstrekt met betrekking
tot de verzorging van familieleden.
duitr«dcr opleiding, extra levensmid
delen etc.
Vrijwilligers, die om bepaalde re
denen in Nederland moeten blijven,
kunnen dienst nemen bij de Land
wacht of bij het SS-wachtbatalllon in
Amersfoort.
Ook vrijwilliger* voor de Duitsche
Kricgsmarine kunnen - zich aanmel
den. Zij. die tot de Germaansche S.S
in "Nederland toetreden willen, kun
nen zich eveneens ainmelden.
Personen tusschen 1830 jaar. die
a jn meldingsplicht ie *yn voor de te
werkstelling, kunnen zich eveneens
aanmelden cn worden gedurende 'hun
verbintenis van de tewerkstelling
vrijgesteld.
Venlo, 18.9.43 9-12 u„ Deutsche* Haus.
Egmondstraat 16 Arnhem. 18.943
15—18 uur. Cafe Royal Hengelo
19 9.43 9—12 uur. cafe Modern. Spoor
straat 18. Zwolle, 19 9.43 15—18 uur,
Hotel Gijtenbcek. Assen. 20.9.43
worden, daar zulks dc taak ls van de 9—12 uur, Concerthuis Wd vaart
Bij onza Vrijwilliger*. Hij heeft het
zich gemakkelijk gemaakt om het eten
de voorr'e' hellingen te brengen
Vi PK Hoppe 0*VP m
Groningen. 20.9.43 15—18 uur. Con
certhuis Poelestraat Leeuwurdén,
21.9.43 9—12 uur, Huize Schaaf.
Brcedstraat. Amsterdam, 22 9 43
9-rl4 uur, Dam 4 - Utrecht. 23 9 43
9—13 uur, N.V. H lis. Oude Gracr.t 24»
Amersfoort, 24 9-43 9—14 uur.'Pol.
Durchgangslagcr, Leusdei weg
Den Haag, 25 9.43 9-14 uur. Cafe Den
Hout, B^uldenhout 11—IJ.
bedrijfsleven dat met zijn machines
nog vele mogelijkheden heeft. Het
vraagstuk dat de tentoonstelling
aanroert is bovendien belangryk om
dat vele rakUeden uit or.ze bedrij
ven naar'elders werden geroepen en
vervangen moeten worden. Vele on
dernemers hebben vroeger gedacht
dat zy met omgeschoolde en voor
malige we'rkloozen nimmer iels zou
den kunnen aanvangen. De ervaring,
opgedaan ln enkele onzer groote be
drijven. heeft echter anders geleerd.
Ook hier te lande zyn scholings
instituten ontstaan en de staat toon
de allengs belangstelling vcor het
vraagstuk.
Dc tentoonstelling.
De tentoonstelling L> ondergebracht
op de eerste en tweede verdieping
van het perceel. Op elke verdieping
worden drie zalen daardoor in bc-'
slag genomen. Zij biedt een Interes
sant overzicht ran wat met* om
scholing en herscholing van arbeids
krachten bereikt werd. Uit alle tak
ken der metaalverwerkende indus
trie vindt men voorbeelden Zoo bv.
werkstukken van draaiers, ketelma
kers. fralsers. lasch- en plaatwerk,
smeed-, giet- en soldeerwerk, voor
beelden van rek- en klinkwerk, het
klinken met den revolver, walsen en
plooien, bouten en tandwielen, loop-
en lelschoepen voor stoomturbines
enz. Uit dit alles kan men de .sty-
gende vakbekwaamheid aflezen, ter
wijl. grafieken dit r.og verduidelijken.
Onder het geëxposeerde nemen o a.
een bijzondere plaats in: de inzen
ding uit het protectoraat Bohcmen
en Moravlë met fraaie foto's uit
lasch werkplaatsen te Pilsen cn be
treffende tic tewerkstelling van
vrouwen in de Skoda-Werke. Inzen
dingen vanWerkspoor, Stork en
Philips en één van Fokker, waarin
vooral datgene wat betrekking heeft
op de vervaardiging en den bouw
van rij)ben. draag- en stuurvlakken
van les- en andere vliegtuigen bij
zonder interessant is. Byzondere
vermelding verdienen voorts werk
stukken uit de automoblel-fabricage.
de tentoongestelde electrische meet
werktuigen er. de stand ..die Frau
als Faóharbeiterin" waarin vooral
het detailwerk en de afwerking en
montage bijzonder opvallen Uiter
aard is het tentoongestelde het bes:
te waardeeren door rakmenschcn tiit
het bedrijfsleven. Juist -tot hen ech
ter richt de tentoonstelling zich.
RNOX TE LONDEN
Naar Reute.- meldt ls de Amerlk.
mintsf.r var. Marine. Knox, te Lon
den aangekomen.
en de Waffen-SS zouden, onder
steund door een vrij sterke formatie
valschermjagers, dc-n overval ten uit
voer leggen. Het was onmogelijk den
voorkeur te geven aan vrijwilligers,
aangezien allen zich aanmeldden. „Ik
heb dus eigenlijk alleen dengenen on
recht gedaan, die lk niet kon meo
nemen" zelde Skorzeny.
Rest nog de vraag.
factor der verrassing De vliegtuigen
schoten door de wolkenlaag ln duik
vlucht omlaag. Zoo kon het gebeu
ren dat. toen de Duce bevrijd w'n»
en het commando zich terugtrok,
dc commnndar.t der bewakers kwnm
annloopcn met een glas rooden wijn.
voor den SS-Slurmbannftihrer ln de
houdlr.g ging staan en hem den
dronk reikte me' de woorden. „Voor
den overwinnaar."
soldaat. Als leerling van dc
middelbare school was h!| lid van
een Duitaehen bond. die zich in IPB2
tot de zwnrt-wlt-roode vlag bekende.
Als student werd hij In het Stelrl-
ache vrijcorps opgeleid en als Jon?
Bursohenschaftelid wc.,hij natlonoa!-
soclallst. gewordeu, zonder dat hij nog
wist. dat die na;.-soc. beweging be
stond. waarin hu zoo volkoiticn thuis
zou blijken te hooren. Uit het vrij
corps ls hij dan later ln de SS over
gegaan. Zlln. eerste opmerkellfk?
prestatie was de bevrijding ln 1938
van den door een gnfde compagnie
streng bewaakten bond^-prcsldcnt.
Met bescheiden woorden spreekt hy
vnn deze ding?'.:, al» wn? alles van
zelf gegaan. Welsprekend wordt hij
eerst als het z-Un mannen betref..
Elk van hen ls voor hem een ander
lk. Met zijn kameraden deelt hij niet
alleen het gevnnr: mnnr ook de we
reldbeschouwing en het. politieke ge
loof. Zoo willen ook wij de?» figuur
begrijpen, hem niet op goedkoope
wllze tot held van den dag procln.-
meeren. maar - !n hem slechts een
voorbeeld zien ropr hen die vol
gen willen
Dat ls. rltet den dank van den Ftlh-
rer. de beste en tegelijk meest sol
dateske manier waarop wij hem kun-
Nieuwe burgemeester van
Vlissingen benoemd
Tot burgemeester van de ge
meente Viissingeri is benoemd de
heer P. C. Callenfcls. De heer Cal-
lenfels is in 1386 geboren. Hij" is
een afstammeling van een beken
de Zeeuwsche familie en diende
aanvankelijk als zee-officier. Na
het verlaten van 'den militairen
dienst werd hij directeur van de
Olveh in Lecland. Van Goes ver-
trok h"ij naar Voorburg, terwijl hij
thans te 's Hertogenbosch woon
achtig is.
De nieuw benoemde burgomoes
ter is sinds 1933 lid van'de N.S.B.
Politie-commissaris van
Amsterdam gepensionneerd
De Amstcrdamschc commissiaris
van politie J. C. Krcnning, die om
gezondheidsredenen sinds 7 Febrarl
j.l buiten functie was, is thans, ge
rekend tc zijn ingegaan 1 Septem
ber 1913, bij besluit van den Ryks-
commlssari» voor het bezette Nedcr-
landschc gebied, gepensionneerd.
Er zijn weer batterijen
Blijkens ccn officicele mededec-
ling van den directeur van het Rijks
bureau voor de metalen-verwerken
de industrie kur.nen gebruikers, aan
wie batterijen zijn ioegewezen. zich'
thans weder tot hun leverancier
wenden ter bekoming van dc hun
(•«gewezen batterijen. Leveranties
van batterijen, gedaan op grond van
koopvergunningen. voorzien van het
stempel „speciale toiwyzing", mogen
niet worden herhaald.
Voor de veertiendaagschc periode
var. 19 september tot 2 October zijn
de gebruikelijke rantsoenen brood,
beschuit, .melk en taptemelk ver
krijgbaar gesteld op de bonnen 39
cn 40, op elk van deze bonnen kan
2 kg. aardappelen worden gekocht
en op de tocslagbonnen 1 kg.
Voorts zijn de bonnen 39 en 40 van
de ".abakskaart elk geldig vcor l
rantsoen sigaren, tabak of cigaret-
ten. Van de boterbonnen is 39a aan
gewezen voor het koopen van een
half rantsoen boter en 39b voor een
half rantsoen margarine.
Bon 39 versnaperingen geeft
recht op 100 gram suikerwerk, bon
39a kindervoedsel op 250 gram gort,
en 39b kindervoedsel op 250 gram
rüst of gort. Verder zUn geldig ver
klaard de bonnen; 656, 657 voor
bloem, 658 voor 125 gram peul
vruchten. 659 voor 126 gram haver
mout. 660 voor 150 gram kaas, 661
voor 500 gram suiker. 662 voor 250
gram kofflesurrognat, 063 voor 250
gram jam en 664 voor 1 rantsoen
vervangingsmiddelen Voor koffie-
surroguat zal op 31 October een
nieuwe'bon worden aangewenen en
voor vervanguigsmiddelen op 17 Oc
tober. Ten slotte zy er op gewezen,
dat op bon 38a ooter.' -.-oor zoover
deze bon niet ls Ingeleverd voor
bak- cn braadvet, tot 30 October
een half rantsoen margarine kan
worden gekocht en dat de bonnen
40a en b eveneens geldig blij ran tot
30 October, terwyl de geldigheids
duur wan de vieesclibonr.cn 37 en 38
is verlengd tot 35 September.
AMERSFOORT
Cor Rtiv* In „Ik zou zoo graag!'
Wouneor een Uluoie rauwe werke
lijkheid wordt, don ls do iUuiic op
sl&e vorvlogcn en biykt die werke
lijkheid een antipode :c zUn ran he'.
zoo schoon voorgestelde ideaal. Vol
gens dit principe behandel'. Oor Ruyn
•ls professor zyn „lorcv, die door
zUq. procédé hun min of meer hevi
ge idealen ln het Juiste daglicht gicn
cnverwerpen. ..Ik zou zoo
gmugis dan ook dc titel vau
d't vroohiko spel in d- bedoven,
da* het Ruya-eruemble gisterenavond
voor een uitverkocht Grand ThéAtro
pracht Ondanks het vleugje mora3l,
kunnen we ook dit stuk een niemen
dalletje noemen, dat er alleen op be
rekend ls, de spccltalenten van Cor
Ruys en z'n mcde-artlsten naar vo
ren te brengen. En Inderdaad «peelt
Cor Ruys de rol ran don half ver
strooiden. gocd-nardlgcn psycholoog,
prof. Schumacher, voortreffelijk. HIJ
drcK'i: het stuk. Hoewel geen zwakke
plekken waren aan t.e wijzen, kwam
net spel vnn dc t>verlgen niet bo
ven het middelmatige "uit. Een van
de aardigste types was ongetwijfeld
oulio de Gruyter ais vrouw Powlki-
Overigens, konden we niet aan den
Indruk ontkomen, dat enkelen
o.a. Jacques Reule en Mle« Elout
In hun spel een weinig to gechargeerd
en op tooneel-effect berekend waren
Met al zlln de bezoekers eenige uren
aangenaam bezig gehouden.
C. Rekké.
zonder licht, op oen verboden
gedeelte en het niet kunntn toonen
ran een pcrsoonsbawlj*. Bcr. zeven-
l-ocjarlg meisje, dat de oudrrlljko
woning re Utrecht had verlaten.
ranmorgen weder onder het ouder-
HJk gezag teruggebracht.
Omtrent het veelbelovende knaap-
Je. <i.il ln onze alad ls aangetroffen,
worn-, uit Den Haag het volgend»
gemeld:
Woensdagmorgen bevonden zich op
hot achtcrbalcon van llpr 12 -.we»
knaapjes, de 12-Jarlgc C. B. en do
13-jarige P. C. van der Z. belden
de Oroenesteynstraat «lhter
den een portemonnale
den en begaven zich sa
naar Utrecht, wnnr- zo enkele fcleino
verteringen maakten. Des middags
keerde het tweetalterug nasr no
residentie, doch het uitstapje bier*
den 12-Jnrlgey B. zoo goed bevallen,
dat hij nog eens naar Utrecht rclsdo,
In een derdekUx-eonp* sul hU uit
de Ufch van een dame een por»<-
feuüie inhoudende niet minder d.»n
.dulzAr.d gulden. Zwierf wederom
door Utrecht, maar kwam voor do
tenigTels to laat op het station. HIJ
besloot toen manr naar Amersfoort
te reizen, wnar hy Jant In den avond
een brandweerman vroeg of deze hern
asu onderdak kon helpen. Die bracht
hem. naar bet politiebureau, waar d«
Jeugdige zwerver al spoedig door d»
mand vlei. toen men zooveel geld
op hem nantrof. Slechta ongeveer
twintig gulden wa* opgemaakt Vart
4e_ bestolenen nog geen aanglfa
binnengekomen
PREDIKBEURTEN
WOUDENBERG. NH-K.: 10 u,
Cand. wijnmalen van Delft. 6 u. Dy
Klvict van Baurr.. Oud Ger Genf
10 en 6 u. Leesdlenst. Ned. Herv.
Evangelisatie ,iLokaal Versteeg. Mo
lenweg 301Dinsdag 21 Sept. 6.30 u.
Dtt. Koster ivan Montfoort
NU KERK. KHK 9 80 U. Ds.
Luleljn. 5 u Ds. v. d. Graaf.
IIUKVKI. \K EN. N.H K 10 cn
6 30 u. Ds. Abbrlngh. Geref. Ger:
10 cn 6.30 u. Uecsdienst. Maandag
20 Sept. 6 u. Ds. Fraanje van Bar-
neveld.
Geldersche Vallei
SOEST.
Aanrijding. Op d,en P. v. d.
Breemrrweg had een ernstige aanrij
ding plants tusschen een met een
pnard bespannen wagen van H. v. d.
H. en den wielrljds'.er v. d. P. te
Hilversum. Doordat zy achterover van
het rijwiel viel. bezeerde zy zdth ern
stig. terwyl haar kleeding e^neens
ernstig werd beschadigd. Proces-ver
baal werd opgemaakt.
Eikel- rnpeii. Nu de eikels be-
S>nnen te vallen en hiervoor aan dc
rapers een goeden prijs wordt' be
taald» volstban velen knapen niet
met het verzamelen van dc afgeval
len exemplaren, maar werpen atec-
nen en stokken In dc boomen. wanr-
by zij vaak het verkeer In gevaar
brengen. Dit was ook het geval In de
Middel wykatraat. De knapen vielen
hierbij ln handen van de politie.
Koe gestoten. Een Jonge koe.
toebshbbrende aan den landbouwer
L.. werd geatolen uit een welland aar.
den Peter v. d. Breemcrweg.
MJKERK.
Gevet Kerk. CondKUtt P H
Pelltcaan. hulpprediksr alhier, heeft
het beroep nasr de Geref. Kerk al
hier ter vervulling vyt de derde pre-
dikantaplaau. aangenomen.
PITTEN.
Tweetal Geref. Kerk. D» C. Gil
huis te Lelmutden en Da. A J ran
Sluys te Rotterdam, zyn op het twee
tal geplaatst voor een beroep naar
d» Geref. Kerk alhier.
