MKFWWStHE COUPANT
Japan schakelt alle krachten in
DONDERDAG 23 HERFSTMAAND (SEPT.) f943. - 2 PAO.. S7e JAARG. - No. 222
ABONN EM ENT6PU1JB o\) voorultbetaUng Per «wartaal /2 0S: Per po«t 12.26;
Per week 016 Losse nummers 10.06 Correspondentie aangaande acLver-
tentiee en abonnementen te richten aan Administratie
uitgave NV DRUKKERIJ ONNES v.h BLANKENBERG Zn.
SNOUCKAERTLAAN 9. AMERSFOORT Administratie: Tclcf. 5289. Giro 86362.
Directeur: F HALEWIJN.
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE GELDERSCHE VALLEI
PRIJS ADVERTENTIES: per milllmeterregel 012 (40 m.m. breed). Inge*,
mededeellng 0.24 p. r. (52 mm. breed). „Doelpunten" alleen bU vooruit
betaling: a personeel tm. 20 woorden 10.55 Ieder woord meer 0.06: b aue
overige t.m 20 w. 0.66 leder woord meer 0.06. max. 50 wcorden. Bewijs
nummers 6 cent. De administratie behoudt r.lch het reclit voor advertenties
eventueel zonder opgave van redenen te weigeren.
Redactie: Telef. 6731. Na 5 u. 5806. Hoofdredacteur: NIC LAMAN. SOEST,
(Tijdelijk afwezig.)
Oostelijk van midden-Dnjepr'zijn zware
gevechten gaande Poltawa is ontruimd
Doorbraakpogingen bij Gomel en Smolensk
werden verijdeld - Tegenaanval bij Contursi
Britsche luchtaanval op
Hannover en Oldenburg
MINSTENS 21 TOESTELLEN
Z1JLN NEERGESCHOTEN
(Dultsch Weermachtsberlcht.)
Hoofdkwartier van den Führer,
23 Sept. Het Opperbevel der
Weermacht deelt mede: De distan.
cieeringsbewegingen van onze
troepen hebben ondanks de he-*
vige Sovjet-Russische aanvallen,
die vooral in het centrum van het
Oostelijke front nog in kracht
toenemen, hfet vastgestelde ver.
loop. De stad Poltawa werd na
vernieling van de voor den oor
log belangrijkste installaties vol-
gens de bevelen opgegeven. Ten
Oosten van de Midden-Dnjepr tus-
schen Tsjerkassy en Tsjernikof
volgt de vijand met sterke strijd
kracht» onze distanrieeringsbe-
wegin^t Zwa^e gevechten zijn
daar gaande.
Ten Zuid-Oosten van Gomel en in
het gebied van Smolensk werden in
verbitterde gevechten alle vijande
lijke doorbraakpogingen verijdeld.
Daarbij onderscheidden zich de
Sleeswijksche 18e pantscrgrenadler-
divlsle. de Würtembergsche 25e paht-
sergrenadier-divfsie en de Badensch-
Würtembergsche 35e Intanterie-dlvi-
sie bijzonder. Tijdens plaatselijke ge
vechten in Zuid-Italië werd bij Con
tursi een tijdelijk binnendringen van
den vijand in onze stellingen in een
tegenaanval ongedaan gemaakt. De
vijand voert nieuwe strijdkrachten
aan in den Oostelijken sector van het
front zonder echter tot nu toe tot
den aanval over te gaan
Beveiligingsstrijdkrachten der ma
rine beschadigden in een gevecht met
Britsche motortorpedobooten in den
nacht van 21 op 22 September bij De
Havre een vijandelijke motortorpe
doboot zoo ernstig, dat verwacht mag
worden dat zij vernietigd is en plaat
sten talrijke treffers op drie andere
motortorpedobooten. Britsche lucht
strijdkrachten vielen in den afgeloo-
pen nacht eenige plaatsen in het N.-
Westelijk deel van het Rijksgebied
Het Zweedsche blad „Social-Demo-
kraten" komt met de belachelijke.be
wering, dat de Duitsche autoriteiten
van plan zouden zijn, het verwoêste
Hamburg te gebruiken als oefenter
rein voor de soldaten. De burgemees
ter van Hamburg zou de autoriteiten
verzocht hebben, van deze plannen
af te zien. Van bevoegde zijde wordt
er opmerkzaam op gemaakt, dat dit
'een typisch staaltje van Zweedsche
leugenpropaganda is. (C.D.)
Hannover en Oldenburg
worden verliezen onder de bevolking
en vrij groote schade in woonwijken
en aan openbare gebouwen gemeld.
Luchtverdéölglngsst rijd krachten scho
ten volgens tot nu toe beschikbare
onvolledige rapporten 21 vijandelijke
bommenwerpers neer. Formaties dér
Duitsche luchtmacht vielen in den
nacht van 22 op 23 "September doelen
in Zuid- en ZuidóosVEngeland aan."
Britsche vliegtuigen weer-
boven Dultschland
Nadat de Engelschen gedurende
verscheidene weken bijnB alleen
maar storingsvluchten boven het
Rijksgebied hebben ondernomen,
wierpen zjj in de eerste nachtelijke
uren van den 22sten September vrij
sterke strijdkrachten ih den strijd
voor het bombardeeren van Duitsche
steden. In verscheidene golven
drongen de vijandelijke bommenwer-
•pers tot boven het Noordelijke Rijks
gebied door. Naar alle waarschijn
lijkheid was ook Berlijn als aanvals
doel uitgekozen. Deze poging misluk
te echter volkomen. Eskaders nacht
jagers sloegen de formaties bommen
werpers uiteen, die reeds boven zee
hardnekkig aangevallen en herig
achtervolgd werden. De uiteengesla
gen, zwaar geteisterde en van de
aanvalsdoelen veelal verdrongen vij
andelijke vliegtuigen wierpen hun
bommen op woonwijken van enkele
plaatsen in N.W.-Duitschland. deels
echter ook lukraak en uit nood op
het vlakke land. J)e nieuw georgani
seerde en reeds zeer beproefde Duit
sche afweertechniek bezorgde den
vijand ook dezen keer zware ver
liezen.
Negus eischt uitlevering
van Badog^o
WEGENS OORLOGSMISDADEN
IN ABESSINIë
Op hetzelfde oogenblik, dat Bado-
g-lio door generaal Eisenhower voor
de microfoon verd geroepen, om de
Italianen als kanonnenvleesch' temo-
biliseeren voor „de oude wapenbroe
ders van de Piave", heeft de Abes-
"sijnsche negus in Washington en
Londen den 'Ach ingediend, dat deze
zelfde maar^Jiallc aan hem zal wor
den uitgeleverd. Haile Selassi wil
Badofclio ter verantwoording roepen,
wegens „oorlogsmisdaden in Abes-
sinië", die hij tijdens den Itattasa-
schen veldtocht en nadien als hertog
van Addis Abeba in zijn rol van gou
verneur-generaal zou hebben begaan.
Voorloopig hebben de geallieerden
den verrader, dien zij nog voor hun
plannen willen gebruiken, benoemd
tot „regeeringschef van het bezette
Italië". (C.D
Anglo-Amerik. leugencampagne rond den Paus
TEGENSPRAAK VAN DE
„OSSERVATORE ROMANO"
BERLIJN, 23 Sept. Het volgen,
de korte overzicht van ber'chien
uit Engelsche en Amerikaansche
bron wordt in het juiste licht ge
plaatst door het gisteren gepubli.
ceerde bericht van de „Osserva-
tore Romano", het officieele or-
gaan van het Vtfticaan, over het
zelfde onderwerp.
Den 14den September schreef de
Engelsche journalist Ward Price in
de „Daily Mail": „Het hoofd van de
RoomsclAKatholieke kerk loopt ge
vaar door de Duitschers gearresteerd
en naar een concentratiekamp over
gebracht te worden." Den 15den Sep
tember meldde de onder Engelsch-
Amerikaansche contróle staande zen
der Palermo„In het gebied van Va
ticaanstad zijn Duitsche valscherm
jagers gedaald. Op het St. Pieters
plein staan Duitsche pantserwagens."
Den 16den September verspreidde
de Londensche omroep in de Itali-
aansche taal het bericht: „De Paus
heeft geweigerd een afgezant van
veldmaarschalk Kesselring te ontvan
gen. Hij heeft .verklaard, dat de aan
wezigheid van Duitsche troepen in
Rome een schending van het inter
nationale recht vormt, dyir Rome tot
open stad is verklaard". Den 17den
September meldde de Londensche
omroep in de Nederlandsche taal:
„De Duitschers plunderen te Rome
de kerken. De Paus wordt thans als
gevangene behandeld." Den 18den
September nam het Zweedsche blad
„Social Demokraten" aan deze agi
tatiecampagne deel met het bericht,
dat de Paus tweemaal geweigerd had
veldmaarschalk Kesselring te- ont
vangen. Den 20sten September meld
de de ..Neue Zürcher Nachrlchten",
dat de zender van Vaticaanstad door
de Duitschers was bezet. Den 22sten
September verspreidde het Engelsche
agentschap Reuter het bericht: „De
betrekkingen tusschcn het Vaticaan
en de Duitschers zijn opnieuw slech
ter geworden, doordat dc Duitschers
Dinsdag twee kerkelijke hoogwaar-
digheïdsbekleeders arresteerden, die
het Vaticaansche gebied wilden be
treden."
Al deze berichten en een groot aan
tal soortgelijke werden als leugens
gebrandmerkt door de publicatie van
het Vaticaan in de „Ossertatore Ro
mano'' van den \21slcn September,
waarin wordt gezegd: „Er zijn veel
geruchten in de wereld verspreid
over den toestand in Vaticaanstad er
de positie van den Paus na de Duit-
BELASTINGVERHOOGING
IN DE VER. STATEN
Het Amerik.' ministerie van Finan
cien heeft Roosevelt een nieuw be
lastingprogram voorgelegd, dat voor
ziet in een aanvullende belasting van
minstens tien procent voor loontrek
kers. Volgens dit programma wordt
de belasting, die bil het verstrekken
van het loon wordt ingehouden
thans twintig procent bedraagt
dertig procent verhoogd.
LOONZAKJE MET GELD
IN KACHEL GEWORPEN
De fabrieksarbeider V., uit Wapen
veld. die meende, dat zijn vrouw het
geld reeds uit het loonzakje had ge
nomen. hetgeen niet het geval' was,
wierp her zakfe in de kachel. Toen
de vergissing werd bemerkt, was het
papiergelt^ reeds verbrand.
sche bezetting van Rome. Wf) zien
ons nogmaals genoodzaakt uitdruk
kelijk te herhalen, dat weliswaar op
het St. Pietersplein Duitsche pa
trouilles dienst doen en Duitsche
wachtposten aan de grenzen van Va
ticaanstad zijn geplaatst, doch dat de
ze militaire maatregelen na vooraf
gaand tclefonisoh overleg van het
Duitsehe commando met den gouver-
near ran Vaticaanstad zijn genomen.
Op grond van een overeenkomst
werd een "demarcatielijn vastgesteld.
Wij zijn gemachtigd te verklaren, dat
deze lijn nooit U overschreden."
Dé rtrljd In het Zuiden ven Keftê.
Eén voor één worden de gelande
Britten door de Dulttché grenadier*
uit hun (chullpleat* geheeld
hh PK Böjchel/O/H/P m
Eden over betrekkingen
met de Sovjet-Unie
Omtrent de Engelsch-Sovjet-Russl-
sche betrekkingen zelde de Britsche
minister van Buitenlandsche Zaken.
Eden. In het Lagerhuis o.a.:
De Engelsche regeering Is dringend
verzocht te streven naar de nauwste
betrekkingen -met de Sovjetregeering.
Ik ben het daarmede volkomen eens
Een atmosfeer ran wedereUdsche goe
de verstandhouding kan echter niet
van één rijde geschapen worden.
Daartoe moet elke ztjde het hare be
dragen. Ik heb onze desbetreffende
politiek met zoo grooten ernst en
zoo onpartijdig gevoerd, dat wij se
dert de onderteekenlng van het
Britsch-Sovjet-Rvselsche verdrag steeds
hebben gepoogd te geraken tot een
goede verstandhouding met de Sov-
Jetregeerlng. Ik kan derhalve eer 1 lik
zeggen, dnt Wt) ntct. het gevoel heb
ben onszelven. wnt betreft ons- stre
ven het verdrag na te komen, Iets te
moeten verwl|tcn" Eden hoopte- bin
nen enkele weken 'n ontmoeting te
zullen hebben met. vertegenwoordigers
van öe Sovjet-Unie en van de Ver.
Staten. HU zal met bet. vastevoor
nemen naar deze conferentie gaan
een grootmoedige toenadering tot
stand te brengen, opdat de weg voor
de grootste gebeurtenissen van dezen
oorlog aldus noemde Eden een bti-
penkomet. van Stol ln-, Roosevelt en
Churchill eeëffcid worde Tildens
het bezoek van Molotov aan -Linden,
het vorige laar, zoo gelde Fden zitn
besprekingen gevoerd over het' slui
ten van overeen kom «ten tusschen de
Britsche en de Sovietregeerine eener-
z.Hds en ceolee d»r .E"roneesehe
bondgenooten" van Engeland aan den
anderen kant qv»r de naoorlogsrece-
llng. Het verdient de voorkeur. wan
neer geen van dez» regeeringen voor-
loonig een dergelijk» overeenkomst
sluit. Beneal heeft fl"aroo zltn be
zoek nen Moskou uitgesteld Eden
hoont binh""kort. deze aangelegen
heid met. Molotov verder te bespre
ken On een onmerieine "an de Tei-
boumarlll dnt hef. handheven van
een nationale re-eerinz jn Engelend
me* .langer nondmkelift- was ver
klaarde Ed»n TV es niet. Tan de ver-
ondersteilinsr v", dst. w'l ons oo den
dremn»! van de overwinning bevin
den. W« hebben nor een hnwn har
den etrlid voor den hoer In de eerst
volgende maanden st"«t on= de moel-
uiksfe periode, die wil tot dusver be
leefden. te wachten en wanneer er In
1940 reden bestond om een nnMonale
zeeeerln" té vormen d°n hebben wil
thans alle reden' om deze regeering
te behouden".
ChurehlU heeft. verVi„Brd te honen,
dat bet gelukken zei In het. begin
van het volgende lanr een emplre-
conf eren tie te houden.
„No^erlfnrt pit z'n bp**"
In zijn radiopraatje spreekt Max
Blokzijl Donderdag 23 September,
te 19.45 uur over den zender Hil
versum I, over het onderwerp:
„Nederland op z'n best."
Een uit hooge Japansche oHlcloren bestaande delegatie bezichtigde
onlangs de verdedigingswerken van den .Ajlantikwal". De Japansche
gasten In gesprek met een Duitschen generaal, die hen het dagprogramma
mededeelt PK Vennomenn/Sch/CNF.'P *n
OE ATLANTIK-WALL
LHecht bouwwerk ter beveiliging van Europa.
Langs de Fransche.en
Belgische kust
's-GRAVENHAGE, Sept. 1943.
Langs, de Westkust, van Europa
van Noord tot Zuid is een» kunst
werk van staal en beton tot stand
gebracht," dat de grootst mogelij
ke veiligheid biedt tegen een
eventueele landingspoging der
Anglo-Amerik. machten. Dit was
de conclusie, na een bezoek, dat
enkele Nederlandsche journalis
ten, onder wie een redacteur van
het A.N.P., hebben gebracht aan
een groot gedeelte van de verde
digingswerken langs de Fransche
en Belgische kust. Inderdaad kan
ten aanzien van den Atlantik-"Wall
gesproken worden Van 'n grootscl^
en machtig bouwwerk, een hech
ten verdedigingsmuuv, uit oor-
logsnöodzaak opgetrokken ter be
veiliging van Europa teger de
thans nog mogelijke bedreiging
uit liet Westen.
Machtige verdediging
Als vanzelfsprekend moester, ook
hier evenals in ons *-gen land
tal van met het BorniMe strar.d- en
kuurle-.'en Ir. verband staande ge
bouwen en Ihrichtincer. aan dc
Ut&fr» «ischea worden opgeofferd. Maar nu?
Wat In deze strook In korten tijd ls
Awrocht, dwing', bewondering af en
fthenkt een groot gevoel van veilig
heid. Wij hebben ze van nabij aan
schouwd: de veie rijen bunkers, de
pak - en de flak-stelUngsn, de mg.-
nesten, de Ir.fanterleondérkomens, de
zware artillerie-batterijen, de zeer
-sterke pf.ntserp.fweërstelllngen en ral
van andere moderne verdedigings
werken. welke alle onderling op el
kaar ziln afgas told en daardoor het
grootst mogelijke effect kunnen sor-
teeren. Overal zagen we ons omringd
door goed gecamoufleerde stellingen
van zwaar en metersdik beton, waar
uit de vuurmonden ons legengrtjns-
den. Eu als vanzelf komt dan in on
ze gedachte een uitlating van den
president van United Press: ..Onge-
twUfeid hebben de Duitschers aan de
overzijde der z,cc de modernste oor
logswerktuigen opgesteld, die door
den monsch uitgedacht kunnen
den. De soldaten beseffen volkomen.,
wat een operatie tegen deze v(jande-,
lljke kust beteokcntT Z!t zitn ër rich1
van bewust, dal een herhaling van
Dlerrne,honrte-d mnM vergroot zeer
wel het gevolg zou kunnen zijn".
Bii Dieppe
Van Dieppe gesprokenwe heb
ben gestaan bi) de piek. waar hei
vorig jaar op het strand een Engel
sche aanval op het. stadie werd af
geslagen en ook bij de pl3ats i
KM, BUldelltker. waar toen 160
wlsïen door te breken die echter ten
deele werden vernietigd er. -oor dë
rest gevangen genomen Eer. dergelllk
.succes" was rfesttid? moge lil k. om
dat er toer. r,ec zoo goed als geen
verdedigingswerken aanwezig warer.
Drastische maatregelen
voor het thuisfront
LEEFTIJDSGREN2EN VERYALLEN
Het voorlichtingsbureau der Ja
pansche regeer ine heeft een nauw
keurig overzicht gegeven van de
talloos vele maatregelen, waar
toe door het kabinet is besloten
ter verdere versterking van het
thuisfront. Hieruit «lijkt, dat vrij
wel alle dcelen «Ier bevolking bij
d£ze maatregelen betrokken zijn.
De maatregelen hebben een na
tionale oorlogsstiuctuur ten doel,
die „ree: t doet wedervaren aan
den ernst van «leit. tegenwoordi-
gen toestand en de eindoverwin
ning beveiligt".
In de eerste plaats is besloten tot
mobtliseerlng van allfe krachten van
het land voor een zoo snel mogelijke
uitbreiding der munitie- en vlieg-
tuigproductie. Dé verdediging van
het land moet aanzienlijk versterkt
en vooral de luclrafweer uitgebreid
worden. In verbind daarmede ligt
een, nieuwe uitbreiding der civiele en
nationale luchtbeschermingsorganisa
ties met steun der regeering in het
voornemen. Ten slotte wordt gezegd,
dat talrijke instellingen van bestuur,
die niet onvoorwaardelijk te Tokio of
in andere groote steden moeten ze
telen. naar andere streken zullen
worden overgebracht.. Een andere
maatregel heeft dc uitbreiding ,<van
het transport te lsnd en ter zee ten
doel. Om 't bestuursapparaat te ver
eenvoudigen. wil men voorloopig aan
de plaatselijke bestuursorganen werk
overdragen, dat tot dusverre tioor de
centrale instanties werd verricht. Het
ambtenarencorps «si opnieuw wor
den ingekrompen, tevens wordt ge
wezen op de noodzakelijkheid van
een nog snellere werkmethode.
Voorts is besloten, dat voor het
werk in grootere. mate vrouwen zul
len, worden aangesteld. Leeftijdsgren
zen komen te vervallen, zoodat b.v.
ook weer oudere personen in het ar
beidsproces zullen worden opgeno
men. Tenslotte ls besloten tot maat
regelen, waardoor Japan en Mand-
sjoekwo volkomen onafhankelijk van
den invoer van levensmiddelen moe
ten worden. Het. pijijs- en distributie
stelsel zal vereem-widigd worden.
De nieuwe maatregelen tot vereen
voudiging van hel bestuursapparaat
hebben alleen in Groot-Tokio al be-
Uapansche commentaren "geven te
vepstaan. dat Engeland binnenkort in
de gelegenheid zal zijn om sterke
vlooteenheden naar elders te airigee-
ren, terwijl het vervolgens wel zal
trachten zoo spoedig mogelijk de Ita-
liaansche schepen in dienst van zijn
eigen oorlogvoering te stellen. Daar
van uitgaande bespreekt men in Ja
pan voornamelijk hei reeds herhaal
delijk aangekondigde Engelsche of
fensief in Burma. Bezin October cin-
.digt in Burma dc natte moesson. Het
opdringen der EngnLcha. luchtmacht
boven Burmeesch gebied kan natuur
lijk de voorbode, zijn, dat de Engel
schen ernst maken met hun plannen.
In Japan gelooft men des te vaster
aan dezen ernst, omdat er geen an
dere mogelijkheid bestaat om het
enorme menschenpotentieel van
Tsjoengking-China tegen Japan in de
waagschaal te werpen en vooral om
het voorgenomen bombardement van
het Japansche moederland uit te voe
ren. Vermoedelijk wordt Ceylon de
operatiebasis van Mountbatten.
JAPANSCHE ACTIE OP N.-GUINEA
TEGEN VALSCHERMJAGERS
De tweede afdeeling Australische
valschermjagers, die 21 Sept. nabij
Kaiapit in het dal van de Markham,
96 km. ten N.W. van Lae op Nieuw
Guinea is geland, gaat. naar Domei
meldt, haar volledige vernietiging
door Japansche troepen, die uit Lae
naar Kaiapit rijn opgerukt, tegemoet
Op een andere t^aats poogde een
vijandelijke format e bij Finscnhafen.
aan de" Oostzijde van het schiereiland
Hom', uit vliegtuigen en van zee uit
te landen. Zij wejd door hevige te
genaanvallen der Japansche bezel-
ling onmiddellijk teruggeslagen De
Japansche luchtmacht heeft 21 Sept.
voor de kust van Nieuw-Guinea,
twee vijandelijke torpedojagers in
brand gebombardeerd. Op twee vij
andelijke kruisers werden treffers
geplaatst. Van tien vijandelijke vlieg
tuigen werden er acht neergeschoten.
De Japanners ver\oren vier vlieg-,
tuigen.
deze
BISSCHOPPEN BETUIGEN HUN
„WARMSTEN 0ANK" AAN STALIN
Dc „Times"' schrijf^ dat de Sovjet-
regeenng in het bijzonder ook daar
om de kerk e«n officieele positie
heeft toegekend door de benoeming
van den metropoliet Sergius tot pa
triarch van Moskou, opdat daardoor
de houding van de Sovjet-Unie en
die der andere geallieerden ook op t
gebied van dc godsdienst zal worden
geassimileerd. Het blad geeft dus toe.
dat Moskou ailecn zoo gehandeld
heeft, om Engeland en Amerika eer.
dienst te bewijzen en de volken van
deze landen zand in de oogen
slroqjen." Het tqppunt
klucht is een in de ..Iswestjja"
andere Sovjctbladen gepubliceerdcn
oproep van negentien hoogwaardig-
hcidsbeklceders van orthodoxe ker
ken in de Sovjet-Unie. waarin de
„Christenen aller landen" worden
opgeroepen, om >,in dezen wereld-
strijd tegen Hitler alle krachten in tc
spannen ter verdediging van de ge-
dachten wereld van het christendom
co van de vrijheid der christelijke
kerken, alsunede van de vrijheid der
geheelc menschhcid." De „Iswestiju"
publiteert verder een schrijven
de bisschoppen der Orthodoxe hor
ken, waarin deze Stalin „hun warm
,Sten dank betuigen voor de wclwil
lende houding der Sovjei-rcgecring
tegenover de kerk". (C.DJ
Op een Amerlkaansch -officier van
het vltfd» iT". die tijdens de go-
vcch'T-. h' Salomo gevangen geno
men werd. >reeft men een opger"'^
kostbaar aehildenj gevonden, zoo
meldt de zender var de fg«r(sri«<-be
nationale reeeerlne De bfficic-r be
kende dat h-., het riork n'stolen had
In den Doen van Palermo.
trekking op ongeveer 12.600 ambte
naren en beambten, die elders te
werk zullen worden gesteld. De To
kio Asahi Sjimooen raeldt, dat men
het voornemen heeft, een soort .jir-
beidsterscorpsen'' te vormen, die dan
In de munitiefabrieken zullen wer
ken. De vrouwelijke leerlingen van
een hoogesehoo! zullen b.v na afloop
van haar studie allen een of twee
jaar in de oorlogsindustrie worden
gepiaatsl
REDE VAN TOJG
GEWELDIGE OPVOERING DER
OORLOGSPRODUCTIE
A1 deze maatregelen hebben slechts
één doel, n.l, dezen oorlog te win
nen, aldus verklaarde de eerste mi
nister Tojo in zijn radiorede van gis
teravond. De algemeene toestand is
ernstig en de ontwikkeling is ln een
stadium getreden, dat geen verslap
pen duldt. Met overtuigingskracht en
geloof aan de overwlnmng alleen ls
het niet gedaan. De Engclscnen en
Amerikanen trachten zonder reken lug
te houden met eigen, zware verlie
zen door steeds nieuwe offensieven
het Japansche rjjk op de knieën te
krijgen. Zware gevechten zijn derhal
ve aan den gang en nog te verwach
ten. De regeering heeft zich daar
om gedwongen gezien ingrijpende
maatregelen te nemen en terstond
In de practijk ln te voeren. Zoo Is
ten eerste zorg gedragen voor de
nauwst^ samenwerking tusschen" do
hoogste militaire autoriteiten en de
staatsleiding. Ten tweede zal men
ln het blnnenlancT een vastberaden
strijdfront vormen, dat ln leder op
richt de eindoverwinning waarborgt
door steun van de oorlogvoering. Ten
derde worden snelle en omvangrijk?
diplomatieke maatregelen genomen.
Ten slotte heeft men maarregelen
onder oogen gezien, welke een' ge
weldige opvoering der oorlogsproduc
tie en vooral der munitie- en vlleg-
tulgproductle beveiligen AUe onnoo-
dlge werkzaamheden en maatregelen
moeten achterwege blllven. Ook de
voorgenomen mobilisatie der werk
krachten. de Inzet der studenten en
vay alle lagen der bevblklng moet
uiterst verstrekkend genoemd wor
den. Aangezien al de plannen snel
en prompt ten uitvoer worden ge
legd. zullen waarschijnlijk directe en
Indirecte uitwerkingen verwacht kun
nen worden op de "militaire gebeurte
nissen, welke de wereld opnieuw in
verbazing gullen kunnen brengen,
De oorfli neemt dagelijks toe In
felheid. Tie toekomst zal nog vele
opmerkelijke gebeurtenissen brengen.
Op deze keerpunten van den oorlog
verwacht de regeering derhalve, dat
de bevolking het geheele streven der
staatsleiding verstrekkend en met lief
gmolsle begrip zal steunen. TwUfel
aan de eindoverwinning bestaat er
niet en de dar zal komen, waarop
vrede en orde In alle gebieden van
Groot-Oost-Azie gewaarborgd zullen
zitn.
PLANNEN MET HET FRANSCHE
GOUD OP MARTINIQUE
Nanr de Dallv Sketch meldt, heb
ben de Engalschen en Amerikanen
eer. plan opgesteld, dat voorziet In
bét gebruik van het Pransche goud.
dat 'op Martinique geblokkeerd ligt.
De waarde van dit goud bedraagt 85
millloen dollar. Vari dit goudïonds
moeten de wapen- en materiaallevc-
rzn'lot r>m de Fransche dl'sldonten-
troeiwn in Noord-Afrlka betaald wor
den. De Fransche commissie^ te Al
giers heert, naar het blad* verder
meldt. In den laatsten tijd pogingen
In het werk gesteld om de beschik
king over dit goud te krijgen. Alle
pogljigen hiertoe zijn echter mislukt.
MEER STUDENTEN IN
DUITSCHLAND
BK het uitbreken van dc-n oorlog
In 1939 waren aan de Dullschc in
richtingen van hooger onderwijs om
streeks 65.000 mannelijke en vrouwe
lijke etudenten Ingeschreven. Dit
aantel bedraagt fhans omstreeks
80.000, zoodat er thans ondanks vier
Jaar oorlog een 25,000 studeerenden
bllgekomen zijn. In deze periode zijn
béfialve de 57 reeds beste#nde in
richtingen van hooger onderwijs nog
vier hóogescholen geopend te Dant-
zlg Posen en Straatsburg. Orerwogen
wordt noc een hoogeschool té LSnz
aan den Donau te vestigen.
TYPHUS-SERUM GEVONDEN
Prof. Vincent heeft ln de "Parljsche
academie van wetenschappen bekend
gemaakt, dat hij geslaagd ls ln het
••Inden van een serum tegen typhus.
Ter verklaring van de mislukkingen,
die tot dusver de pogingen tot ont
dekking van dit serum hebben opge
leverd. voerde de hooglecraar aan.
dat men uitsluitend rie typhus-bncll
beeft aangepakt en daarbij haar :ieu-
rotrope en enterotrope afscheidingen
beeft verwaarloosd. Hiervan ls Vin
cent uitgegaan en hij heeft nu paardén
geïmmuniseerd die hem door den
st.ft.it ter beschikking werden gesteld.
Met het aan deze dieren ontleende
serum werd vervolgens op marmotten
geëxperimenteerd. De behandelde
marmotten bleven ln leven, terwlll
de overigen omkwamen. Vincent heeft
z.lrti nog voorbehouden naderhand
mede te doelen welke resultaten hij
bü mcnschen heeft bereikt.
beschikking
Van den admiraal
iii de Nederlanden
Op grond van par. 5, alinea 1 sub 2
van dc verordening van den Rijks
commissaris voor net bezette Neder
landsche gebied nr. 10O'4l over bij
zondere maatregelen voor dc kustbe-
scherming wordt het volgende be
paald: in de haven van Rotterdam,
op den nieuwen Waterweg van Rot
terdam tot oe zeogrens.- in de aan
den Nieuwen Waterweg gelegen zee
havens en in de havens IJmulden,
den Helder, Harlingen. Delfzijl, Vlis-
slngen, Amsterdam, alsmede in het
Noordzeekanaal moeten roeibooten,
sloepen van elke soort en open rao-
torhooten, voor zoover zij zich vol
gens par. 2 alinea 2 der verordening
nb. 100'41 in het verboden gebied
mogen ophouden, van één uur na
zonsondergang tot een uur voor zons
opkomst aan land gebracht, opgehe-
schen of aan dek bewaard wordeh.
Uit de aan land gebrachte booten
moeten de roeiriemen en dollen ver
wijderd en achter slot opgeborgen
worden.
De bevoegde havenbewakingsin-
stanties kunnen in speciale gevallen
ontheffing van deze beschikking ver-
leencn. Over'.redingeh- van deze be
schikking worden volgens par. 7 der
verordening nr. 100'41 gestraft met
gevangenis, in ernstige gevallen met
tuchthuis tot 5 jaar. Deze beschik
king treedt een week na de publica
tie in werking.
Systematisch opsporen
van radiotoestellen
VTegens niet-ïnjeveren van radio
toestellen Rebben de Duilscho poli
tic-autoriteiten alsmede technische
speciale troepen in verschillende ge
meenten systematisch opsporingen
verricht, die tot arrestatie van tal
rijke personen en tot in beslagne
ming van niet ingeleverde radiotoe
stellen leidden. Dc meeste overtre-
d«rp van dc beschikking van den Hü-
beren SS- und Polizeifiihrer van den
13en Mei 1943 werden tol het eind
vonnis van het Deutsche Landcsgc-
rlcht in voorloopige hechtenis gehou
den. Er zijn ook talrijke gevallen be
kend geworden, waarin bezitters van
radiotoestellen deze aan bloedver
wanten, meest oudere personen, die
als „onverdacht" konden worden be
schouwd. in bewaring hebben gege
ven. Vaak wisten deze personen in
het geheë( niet' wat *icb in dc in bc"
waring genomen pakëtten of koffers
bevond. Daar echter het bezit alleen
reeds strafbaar is. hebben zich daar
door behalve de eigenaren ook dc
bewaarders strafbaar gemaakt.
Kolendampvergiftiging
VROUW OVERLEDEN.
Vannacht tegen half een bemerk
ten bovenburen, dat er uit de woning
van oen echtpaar op de Ceintuur
baan tc Amsterdam een,sterke ko
lendamp kwam. Toen zij op hun her
haald kloppen geen antwoord kre
gen, drongen zij de woning binnen,
waar de 76-jarige vrouw en de' 68-
jorige mart te b»d lagen. Onmiddel
lijk waarschuwden zij den genees
kundigen dienst, die spoedig Ier
plaatse kwam. De vrouw bleek reeds
te zijn overleden, terwijl de man er
ernstig aan toe was. In, ■eorgwekken-
den toestand werd hij naar het O, L.
Vrouwegasthuis gebracht. De oor
zaak van het ongeluk bleek te schui
len in het te ver dichtdraaien van de
schuif in de pijp van een brandende
kachel.
Ned. Omroep op tournee
Bij aardappelrooieiide
arbeidsmannen
Zooals bekend uit pers en film ztjn
momenteel duizenden arbeidsmannen
in de drie provincies Groningen
'Friesland en Drenthe aan het nard-
appelrooien De Ned Omroep heeft
nit een tournee met een aantal artij-
tcn langs deze aard-appelrooiors ann
der. Ncd. Arbeidsdienst aangeboden.
Dit plan werd door den N.A.D uiter
aard dankbaar aanvaard Het Is voor
oen Ned. Omroep natuurlijk ondoen
lijk voof deze tournee, welke 14 da
gen in beslag zal nemen en 27 Sept.
n.s. aanvangt, uitsluitend in het om-
roep-programraa ingeschakelde artis-
tcn te gebruiken. Men hevft zich"
daarom tot dëh leider van hot op
leidingsinstituut van den Ned,, Om
roep, Adriaan van Hees, gewend en
verzocht een aantal der meest be
gaafde, voor hun eindexamen ftaan-
cio Jongelui uit dit instituut voor deze
tournee beschikbaar te stellen Aan
dit verzoek kon worden voldaan en
zoo zullen dan straks de jeugdige ar-
tlstcn debuteeren voor jeugdige ar
beidsmannen, hetgeen ongetwijfeld
aan deze tournee ccn aardig karakter
zal geven.
DUITSCHE STEMMEN OVER CHURCHILL's REDE
BERLIJN. 21 September (Intermit
In Duitsche Kringen verfcUvut
men dat Churchill na zon afwezig
heid ran meer dan zes weken een
rechtrnardlging noodlg gehad heeft
om het hoofd te kunnen bieder, aan
de kritiek van het Lagerhuis. Omv
oer. heef: hij om de sympathie tc
winnem la ztm rede met betrekking
tot den oorloéstoeatand voor de ge
allieerden alle posltteve factoren .ge
noemd. tecwtjl hij alle negatieve fac
toren achterwege lieert gelaten.
Omtrent de voortzetting der ter-
reuraan vallen, herinnert men van
Duitsche rijde aan den versterkten
afweer en in het bijzonder ook aan
de aankondiging van een vergelditt.:
Dit schijnt Churchill veel hoofdpijn
te bezorgen. Op zekeren dag zullen
hier de feiten een belangrijk wooul
spreken. Wat'betreft de kwestie. va:i
den zeeoorlog heeft. Churchill enkel»
gunstige perlodep uitgezocht, om aan
de hand hiervan wiskundige reken-'
kunststukjes te kunnen vertoor.cn.
ChlU'OhlUa openhartigheid, wanrmetlo
hy voor de gehoele wereld het ver
raad van de Badoglio-cliquc bevet-
iftgt. wordt van Duitsche zijde toogc-
Julcht,
Churchill's verklaring, da' er de
laatste vier maanden geen kocpvaar-
dytchlp der geallieerde e lq tiet Noor-
delitkc deel vqn den Atl Oceaan 'ot
Tinken «tebracht ts. wordt ln bevoeg
de militaire kringen ver. de RUki>-
hoofds'ad bevestigd »W'".het ANP
..TV rode van ChuTThll'.- niet de
triomfzang geworden die h>i t» 18'»--
htngior. oorspronketuk had ontwor
pen' schrijft de Deutsche AUgemc:-
ne Zeltung ..Z>' ls er veeteer op ge-
geweest Se crltiek oo de ooh-
Icfc
hoofd
Kr.-
Italië". De veruletlglnghliaat
Churchill jegens het Duitsche
en rijk heeft 'zichzelf dozen
overtroffen ec hij heeft ook
k'.nard hoezeer hu daarbij teken'
n de Völ-
van Chur-
het Duit-
Waarom Engeland in 1939
naar de wapens greep
In ccn beschouwing over dc B"l-i
schc politiek maakt de'redacteur vnn
liet Engelscha maandbl. ..Nineteenth]
Century and after" tie opmerking.:
dat dc gangbare macning, dal
Duitsehltind dezen oorlog is begon
nen om dc wereldheerschappij te ver-:
ovoron, verkeerd is. Duitseltland wil
weliswaar oen wereldmacht worden,,
doch wereldmacht en heerspher der
wereld is niet hetzelfde. Hitier zal
veel eerder gros? dc wereld deelen
met d» EngelscHén. d.iar die de ceni--
.gr natie vormen, waarvoor Hitler een
diepe achting gevoelt. AJa Engeland
to dezen «ortog cvenwl neutrnal ge
bleven wes. dan zop bet na den cor
ing aangewezen zijn op de j:cnad»
van het zegent-terende Duitsrhland.
Om di'. lot Ie ontloopcn. Rndets gc-
zeed: nm het evenwicht der machten
tc handhaven, greep EngcLmd in "39
..strijd tegen het
me"'. (C D.)
Nu de graanoogst reads oenigen tijd bin
nen Is. beginnen do boeren met het dor-
schen. Na het dorschen moet het graan
gereinigd worden, hetgeen op vale plaat
sen nog met behulp van eon ouderwet-,#
schen kafmolen geschiedt.
CNF/Hartgcriflk/Tax m.
Haagsche emigré's zijn
in onderdak bij „Artis"
De dieren van den voormaligen
Haagschen dierentuin zijn thans in
„Artis" ondergebracht Een komce-
ïen- en lama-paar hebben sociale
aansluiting gevonden bij dc kameelen
en lama's op het hoefdierenveld in
„Artis". Betsy", de olifant, word in
gekwartierd bij „Glna" en Dicky",
dc tcdals of manenschnpen betrok
ken de bergdierenrots, hot paar
Chapman-zebra's woont nu in het
eenhoevigenhuis, twee jonge leeuw
innen. jonge beren, ec-n paar Malei
sen c beren, een jachtluipaard, een
gestreepte jakhals, ecnigr vossen,
een waschbeer en een paar Hernan-
dez-krabbeneters vonden hun weg
naar verschillende roofclierenafdcc-
hngen, dc chimpansee „Snmbo" werd
buurman van den kolossalen gorilla
„Jaap", een groote mantelbaviaan
woont in bij een vrouwelijke gcla
baviaan, een zebu-sticr zoekt al toe
nadering bij een in „Artis" geboren
zebu-koe; voorts werden eenige klei
nere apen, vele vogels waaronder
een paar nandoels,\ een kraanvogel-
paar. eenige roofvogels, tal van in-
en uitheemscbe zangvogels en ccniea
papegaaien en kakatoe's in voor
hen geschikte omgeving gebracht en
tenslotte vonden nog eenige kroko
dillen, schildpadden, hagedissen, cd.
alsmede een reuzenpad in het reptie
lenhuis en een aantal exotische vis-
schen en zee-anemonen in het aquua-
rium van „Artis" een goed onder
komen. Deze onverwachte „evacua
tie" bracht in „Artis" midden Tn de
drukte van óe Septembermaand tus
schen de bedrijven door heel wat
werk aan den winkel, maar heeft nu
op gewenschte wijze haar voorloopig
beslag gekregen cn dc Haagsche
emigranten bleken zich in ..Artis" ai
gauw thuis te gevoelen, ook wat huu
dagélijkscne menu's betreft.
Bijna 3000 pond boter
gestolen
Op de zuivelfabrieken „De kleine
winst" en „De Viyt" to Rouv*en
kwam mea Dinsdagmorgen tot do
ontdekking, dat boter, die klaar
stond voor verzending, resp. 650 en
900 kg. verdwenen was. Dc mare
chaussee nam terstond het onder
zoek ter hand en slaagde er ln do
daders aan te houden. Hot wurca
S. V. uit Ruinen, een goede bekende
der politie. G. L. uit Amsterdam en
C, B. uit Havelte. die In don nacht
met een auto naar de fabriek waren
gereden, daar de deuren hadden ge
forceerd en vervolgens dc boter had
den opgeladen, waarmede zij naar
Amsterdam waren gereden. 1250 kg.
boter kon daar nog woeden achter»
haald.
Schapendieven berecht
Voor der. economischer rechter ta
Alkma§r stonden Woensdagmorgen
terecht dc slager Chr. Everhardt cn
de metselaar Th. Bijl uit Oudorp. die
ir. September van het vorige jaar
vijf schapen uit een welde hadden
gestolen en de bc-esten daarna ge
slacht. Uit het verhoor kwam vast te
staan, dal Everhürdt de beesten had
geslacht en Bijl slechts behulpzaam
was geweest bij den diefstal cn het
vervoer van het vleesch.
De officier van justitie zelde in
z.ijn requisitoir, dat het feit. dat be
de verdachten reeds een jaar pre
ventief zitten en daarvan ongeveer
4'/. maand in- het strAfknnin to
Vugtit en Amersfoort doorbrachten,
aanleiding voor hem was geen hoogt:
straf te vorderen. De elseh luiddo
voor beiden een jaar mot aftrek van
dc: preventieve hechtenis. Uitspraak
doende veroordeelde de economische
rechter beide verdachten conform
den elsch.
STAATSLOTERIJ
Trekking van heden,
j lonn.— 7653 11474 14190 16347
400:— 1329 3817 4990 6202
18936
200— 9435.14634
j *100.1025 3099 3562 3653
5404 7118 79(19 10530
11206 11297 15808 18857
20985
AMERSFOORT
Kennisgeving
Dc Kureemecstcr van Amersfoort
maakt bekend, dat het Ecdeelte van
den O. Soestcrweg. laupcndc van dé
Mlacostccg achter den speeltuin pii
de barakken, is verboden voor alle
verkeer, ook voor voetgangers. Zon
der aanroep wordt gescholen.
„Heitere Mclndicn". Dc Nat.-
Soc. Gemeinschaft „Kraft durch
Frcude"'van het ..Deutsche Arbeits-
front" im Arbcitsberelch der N S D.
A.f. in den Niédcrlandcn aTdMltng
Amersfoort, organiseerde gisteren in
het Grand Tnéatrc «en muziekavond.
Hot muziekkorps van dc B.D.O. on
der leiding van Obermuaikleitcr FriU
Lemberg speelde „heitkrc melodien
populaire orkesinummers marechen.
walsen, enz. Dc geheel gevulde Sasl.
waaronder voel loden vin dc Duit-
het gebocene en beloonde het uiut'c-
ker.d spelende korps me: een harte
lijk applaua.
