AMEPSF00OTS(HE (OUPANT
Aanvallen op bruggehoofd Saporosje
in hevige gevechten afgeslagen
Wie aan den oorlog verdient moet
zeer zwaar worden gestraft
Anglo Portügeesche overeenkomst
onder sterken geallieerden druk
HONGEREND BENGALEN
r
WOENSDAG t3 WIJNMAAND (OCT.) 1943. 2 PAG.. 57e JAARGftNG. No. 239
ABONNEMENTEN aüeen by vooruitbetalingp. Kwartaal '2 05; p. poet ƒ2.25:
p weak /0 16 Losse nummers 0 06. CORRESPONDENTIE over advertenties
en abonnemtcn aan ADMINISTRATIE, Telcróon 5282, Giro 86362.
Uitgave: N.V. DRUKKERIJ ONNES v h BLANKENBEr'o Zn
SNOUCKAEP.TLAAN 9, AMERSFOORT. Directeur. F. HALEWIJN
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE GELDERSCHE VALLEI
PRIJS ADVERTENTIES: per mllllmeterregel '0.12 140 mm breed). Ingaz.
medcdeellng 10 24 p. r. (52 m m. breed). ..Doelpunten" alleen bij vooruit
betaling: a. personeel t m. 20 woorden '0.55. Ieder woord meer 10.0S. b alia
overige t.m 20 w. '0.66. Ieder woord meer ƒ0.06. max. 50 woorden Bewijs
nummers 6 cent. De administratie behoudt zich het recht voor advertentie»
etentuer! zonder opgnvr van redenen tc weigeren.
Redactie: Teiel. 6731. Na 5 u. 5806. Hoofdredacteur: NIC. LAMAN. SOEST.
137 Pantserwagens vernietigd 142 Vliegtuigen
omlaag geschoten
ACTIVITEIT DER ARTILLERIE AAN
HET ZUID-ITAI.IAANSCHE FRONT
Uit het Hoofdkwartier van den
Fiihrer, 13 October. Het Op
perbevel van de Weermacht maakt
bekend
Aan den Dnjepr viel de vijand
gisteren den geheelen dag het
bruggenhoofd Saporosje en onze
stellingen in den sector ten Zuid
oosten van Kief met sterke strijd
krachten aan. In hevige gevechten
werden de aanvallen afgeslagen en
137 pantserwagens kapotgeschoten.
Plaatselijke bressen werden afge.
grendeld.
Aan den mond van de Pripet en
ten Zuiden van Gomel heroverden
pantsertroepen en grenadiers in
krachtige tegenaanvallen verschei
dene plaatsen die op de vooraf
gaande dagen waren verloren ge-
gaan. Ter Noorden van Gomel en
ter. Westen van Smolensk onder
namen dc Sovjets met bijeenge-
raapte strijdkrachten nieuwe door
braakpogingen. In verbitterden
strijd behaalden onze troepen daar
weer een volledig afvveersucccs.
Van de overige deelen van het
Oostelijke front, vooral uit de secto
ren ten Noorden van de Zee v. Asof
en ten Zuid-Westen van W'ellküc
Loeki wordt melding gemaakt van
vrij levendige plaatselijke gevechts-
Amerikatien gebruiken
dum-dum-kogels
Volgens het blad „Mainitsji" heb
ben Japansche artsen vastgesteld,
dat de Amerikanen bij den strijd
op het eiland Nieuw-Georgië (Sa-
lomon-Archipel) dumdum-kogels
gebruiken, aldus meldt C.D. uit
Lissabon.
NOG OIT JAAR CONFERENTIE
DER OUITSCHE BISSCHOPPEN
Naar In toonaangevende Katholie
ke kringen te Berlijn bekend ls ge
worden zijn de Dultsche Katholie
ke blsschopnen voornemens dit jaar
nog een conferentie te houden. Het
6taat nog niet vast of de- plaats van
bijeenkomst het «adltloneele Fulda
zal zijn. Evenmin kon men leta ge
waar worden omtrent de aanleiding
van deze tweede conferentie, die
waarschijnlijk begin December zal
bijeenkomen.
Wederoprichting van de
Italiaanscho luchtmacht
De Itallaansche onderstaatssecreta
ris voor de Luchtvaart. Botto. luite
nant-kolonel der vliegers en drager
van de gouden dapperhetdsmedaille.
heeft zlr.h gewend tot de officieren
en manschappen der vroegere Itall
aansche luchtmacht. Hij zeide van
den Duce opdracht te Hebben gekre
gen tot het oprichten van een nieu
we luchtmacht, die op den grond
slag der eervolle traditie van het
vroegere „blauwe wapen" als vol
waardig bondgenoot wil strijden aan
de zijde der Dultschers. Botto zelde
van 'zijn ernstige verwondingen de
eervolle opdracht gemakkelijk had
kunnen weigeren, geen oogenblik
heeft geaarzeld. In het besef, dat het
vaderland thans eiken arm. die nog
HU is
vroegere kameraden evenzoo denken
en dat geen !Jd der luchtmacht voor
dezen oproep doof zal blijven.
ITALIAANSCHE GENERAALS MELDEN
ZICH AAN BIJ FASCISTISCHE PARTIJ
Rome, 13 Oct. Verscheidene Ita-
liaansche generaals hebben volgens
den zender van Rome verzocht opge
nomen te worden in de Fascistiach-
republikeinsche Partij. Onder hen
bevindt zich ook de vroegere com
mandant van Turijn, generaal Adamo
Rossi.
Gelukwonsch van den FUhrer aan dr. Tiso
De Fiihrer heeft den president
der Slowaaksohe republiek, dr. Tiso.
ter gelegenheid van diens verjaar
dag op 13 October een in hartelijke
bewoordingen gesteld gelukwensch-
telegram gezonden.
Zwltsersclie neutraliteit geschon
den. Anglo-Amerlkaansche vlieg
tuigen hebben gister weer dc Zwit-
6ersche neutraliteit geschonden. Of
ficieel wordt daaromtrent meege
deeld: „Vreemde vliegtuigen" hebben
in de namiddaguren van 12 October
Zwitseipch territorium geschonden.
actie. Op U en 12 October schoten
jagers en luchtdoelartillerie aan het
Oostelijke front 142 sovjetvliegtulgen
omlaag. Zes eigen machines worden
vermist.
Aan het Zuid-Italiaansche front
werd gisteren de wcderzjjdsche acti
viteit van de artillerie aanzienlijk
versterkt. Verscheidene plaatseiyke
aanvallen van Brltsch-Amerlkaanache
strijdkrachten In het dal van de Vol-
lurno en In de ZuidelUke Apenijnen
werden onder hevige bloedige verlie
zen voor den Tjjand afgeslagen.
In het gebied van de Middelland-
sche zee bombardeerde de lucht
macht met goed gevolg een vijande
lijk eiland-steunpunt en ondernam
een doeltrcffenden nachtelifken aan
val op de haven cn het vliegveld van
Ajaccio.
Graziani bij den Fiihrer
Hoofdkwartier van den Fiihrer,
13 Oef. De Italiaansche minis
ter van Oorlog heeft voor bespre
kingen in het Hoofdkwartier van
den Fiihrer vertoefd.
VOORHEEN EN THANS
«Nu Mylord, wat schraal U vroeger
altijd zoo mooi 7"
«Nu, komt er nog wat van?"
„Sovjatrusland, hot land van da massa
moorden, van hot barbarisme, da
verdlerlijklng, het gruwelijke. .1"
«Goad. uitstekand. - an hoa schrijft
men thans ondanks Katyn ever zijn
bondgenooten
„Sovjetrusland, oprechte democratie,
vriend der menschheld, gelukbrenger
van Europal"
„Goed zoo, U heeft mijn volste
achting".
E. O. Plauen/Orbls/Holland/Pax m
De Leider bezoekt het Nederlandsche Arbeidsfront
Het N.A.F. zal den Nederlandschen
werker een betere toekomst verzekeren
Uiteenzetting van den
Arbeidsfrontleider
De Leider bracht Maandag, ver
gezeld van General-Kommlssar
z.b.v, Ritterbusch en den Obmann
van het Deutsche Arbeitsfront,
Kretschman, een bezoek aan het
Nederlandsche Arbeidsfrorit en
eenige van zijn instellingen. Om
ongeveer elf uur verwelkomde de
Arbeidsfrontleider den Leider en
de Duitsche gasten in het groote
gebouw van „De Arbeiderspers"
De directeur van deze instelling,
H. J. Kerkmeester, leidde het ge
zelschap rond.
Vervolgens begaf het gezelschap
zich naar het „Huls van den Arbeid"
in de P. C. Hooftstraat. waar de lan
delijke leiding van het Nederland
sche Arbeidsfront is gevestigd. Nadat
de verschillende arbeidsgebiedslel-
ders aan den Leider waren voorge
steld, gaf de Arbeidsfrontlcider een
uiteenzetting van het vele werk, dat
ten behoeve van de Nederlandsche
werkers in Duitschland wordt ver
richt. De Leider toonde hiervoor bij
zondere belangstelling. Na het aan
schouwen van eenige grafieken en
statistische voorstellingen, waarop de
velerlei aspecten van het werk van
het Arbeidsfront waren voorgesteld,
werd een korte film over het Ar
beidsfront vertoond. Kortelings heeft
het Arbeidsfront het nieuwe vor
mingsoord „Drakenburg" in gebruik
genomen, dat gelegen is in de fraaie
omgeving van Hilversum. Dit vor
mingsoord neemt In het Arbeidsfront
een belangrijke plaats in en het was
dan ook begrijpelijk, dat de Leider
en General-Kommissar Ritterbusch
zich vervolgens naar „Drakenburg"
begaven.
REDE VAN MUSSERT
Na een gemeenschapbelijken maal
tijd hield de Leider in dc vormings
zaal van „Drakenburg" een rede.
waarin hij in het bijzonder er op
wees, dat het natlonaal-socialisme
nog geen vaste afgeronde gestalte
heeft aangenomen en zich nog in de
beginphase van zijn ontwikkeling be
vindt. Het zal nog wel 40 of 50 jaar
duren, alvorens het natlonaal-socia
lisme vasten vorm zal hebben aan
genomen. Slechts door stugge vol
harding zal het mogelijk zijn het ma
teriaal te verwerven voor den groot-
schcn opbouwenden arbeid, die moet
worden verricht. Uit het onwrikbare
geloof, dat de ingeslagen weg de
juiste is, kan de moed en de overtui
gingskracht worden geput in den
strijd.
Velen begrepen den ontwikke
lingsgang niet en verwarren de wer
kelijkheid van heden met het practi-
sehe natlonaal-socialisme, Zij vra
gen: Is dit nu nationaal-socialisme?
Wij antwoorden: Neen. dit is geen
nationaal-socialisme, maar oorlog,
aldus de Leider.
L ze volkskracht, de arbeidskracht
van onze werkers is voor een groot
deel gewijd aan de oorlogsvoering.
Voor ops bestaan blijft steeds min
der over. Als wij er echter in slagen
door alle moeilijkheden heen onze
arbeidskracht en ons veratand te be
waren. dan zullen wij boven dit
dieptepunt in de geschiedenis uit
komen. Dan zal ook de Nederland
sche arbeider het hooge levensniveau
hebben bereikt, dst het nationaal-
socialisme zich ten doel heeft ge-
eld. Dan zal het velen gemakkelij-
er vallen ons te gelooven. Het Ne
derlandsche Arbeidsfront zal het
leeuwenaandeel van deze groote taak,
den Nederlandschen werker een be
tere toekomst te verzekeren, te
vullen hebben.
Wij moeten er komen in het vaste
geloof, dat alleen als Duitschland
dezen oorlog wint, ons volksbestaan
verzekerd is. Zou dit niet het geval
zijn, dan zou alles verloren zijn, om
dat Europa en daarmede ook ons
land In de klauwen van het bolsje
wisme zou komen. Wjj zullen den in
geslagen weg vervolgen en, door alle
moeililkheden heen zal het nationaal
socialisme zegevieren, aldus besloot
de Leider.
Meldt U voor Waffen-SS en Landwacht
Tegen het bolsjewisme
Het 6S-Ersatzkommando doelt me
de: Iedere gezonde Nederlander, in
den leeftijd van 1745 Jaar. kan
zich vrijwillig by de hieronder ver
melde adressen vervoegen, ten einde
gekeurd te worden voor de Wallen-
SS of de Landwacht.
lUdens dc keuringen worden alle
inltcbtlngen verstrekt met bedek
king tot de verzorging van familie
leden, duur der opleiding, extra le
vensmiddelen. etc.
Vrijwilligers, die om bepaalde re
denen tn Nederland moeten blijven,
kunnen dienst nemen b\J de Land
wacht of bij het SS-Wachtbataljon
ln Amersfoort.
Ook vrijwilligers voor de Dultsche
Kriegsmarïne kunnen zich aanmel
den; zy, die tot de Germaansche SS
ln Nederland toetreden willen, kun
nen zich eveneens aanmelden.
Personen tussclien 1830 Jaar, die
aanmeldingsplichtIg rU" voor dc te
werkstelling, kunnen zich eveneens
aanmelden en worden gedurende hun
verbintenis van dc tewerkstelling
vrijgesteld.
Officier in de Waflen-SS kan leder
worden, die na minstens een Jaar
diensttijd zijn geschiktheid voor dc
officiersopleiding heelt bewezen. Zijn
schoolopleiding is niet doorslagge
vend. Beslissend voor bevordering
zijn: karakter, gedrag, prestatie.
Rotterdam. 18.1043. 9—14.00
Deutsches Haus, Westzeedllk; Breda.
19 10 43. 9—12.00 uur. Restaurant
Modern. Markt; Den Bosch. 151800
uur. Hotel Noord-Brabant. Markt 45;
Verilo. 20.10.43, 9—1200 uur. Deut
sche» Haus, Egmondstr. 16. Arnhem.
15—18.00 uur. Café Royal, Hengelo,
21 10.43. 9—12 00 uur. Café Modern.
Spoorstraat 13; Zwolle. 15—18.00 uur,
OrtM mannen In het Oortan
H PK Stengf/O/H/P m
Hotel GUlenbeek; Assen. 22.10.43. 9—
12 00 uur, Conecrihuis ft.cl Vaart;
Groningen. 1518 00 uur. Concert-
huls Poelestraat; Leeuwarden, 23.10.43
9—12.00 uur, Huizo Schaaf, Breed-
straat.; Amsterdam. 24.10.43, 914 00
uur. Dam 4: Utrecht 25 10 43. 9—
13 00 uur, N.V.-Huis, Oude Gracht
245. Amersfoort. 26 10 43, 914 00 U.
Pol. Durchganc-lager, Leusderweg:
Den Haag, 27 10.43. 9—14,00 uur.
Cafe den Hout, Bezuidenhoutsche-
weg.
Britsche lucht- en vlootbases op de Azoren
STOCKHOLM. 12 0G7"RER Naar de Britscho berichtendienst meldt, heeft Chur
rhill vandaag in bat l.igarhuis medegedeeld, dai da Portugeesrhe regeerinc zich op
Brilseh verzoek beffM verklaard heeft Engeland bepaalde faciliteiten op de Azoren
|oe te staan, opdat de Britsche koopvaardij op den Allanlischen Ocoaan beier be
schermd kan wordep De overeenkomsten zijn. naar fhorrhtll zelde. van <üdeliikon
aard. zoodal alle Broche slriidkrarhten bü het einde der vijandelijkheden van de.
Azoren teruggetrokken zullen worden.
Groot -Brittannië zal den Portugee-
zen op de Azoren den noodigea mili
tairen en anderen aanvoer doen toe
komen. De overeenkomst, aldus be
weerde Churchill, bevat niets, dat op
de een of andere wijze invloed zou
kunnen oefenen Op den nog steeds
bestaanden wensch der Portügeesche
regecring, een politiek van neutrali
teit op het Europeoche vasteland tc
handhaven en daardoor een vredes-
zóne op het Iberische schiereiland te
vormen.
Porta? eesche verklaring.
De Portugeescfci- regeering heeft
vanmiddag den tekst gepubliceerd
van de verklaring, door de Engelsche
regeering in het Lagerhuis afgelegd.
In overleg met dp Portugocsche re-
gcering. Ten -«palen van deze ver
klaring. aldus de .officieel© medcdee
llng. meent de Portügeesche regee
ring te moeten B"3r voren brengen
respectievelijk tootoegen ln de eerste
Rlaats, dpt .de rete-ring er steeds op
eeft gewezen, «Jthoewel zij op
recht wenschto tic neutraliteit te
handhaven, zij deze neutraliteit als
aan voorwaarden gebonden be
schouwde, met het oog op een even
tueel ln werking treden van de Sn-
gelschPortügeesche alliantie, zoo
als dat het geval zou öjn, wanneer
de Britsche regeering m»r. een be
roep op de alliantie faciliteiten zou
verlangen: ln de tweede plaats, dat
de Portügeesche Mgeerlng. die steeds
de verplichtingen, voortvloeiende uit
het nlet-aanvalst»rdrag en de aan
vullende protocollen met Spanje. Is
nagekomen, heeft kunnen constatee-
ren, dat ln dit opricht de Portügee
sche politiek doot de Britsche regee-
rlng niet slechts gerespecteerd, maar
met sympathie gadegeslagen i* De
Portügeesche regeering heeft ln
Spanje reed* een uitvoerige verkin
ring o— |ÉÉdKgMÉiHH
Engelse
afgelegd.
De diplomatiek* correspondent van
het D. N. B., dr. Siegfried Horn,
schrijft: „De door Churchill mede
gedeelde Anglo-Po rt u geesche over
eenkomst betreffende het bcschik-
baarstellen van lucht- en vlootbases
op de Azoren heeft in Berlijnsche
politieke kringen geenszins verras-
Op parasitisme mag geen premie staan!
,X,
directeur van de fa. Y. werd
wegens grove prijsopdrijving,
waardoor gedurende eenige ja-
enorme winsten werden gemaakt,
beboet met 1000.—: zijn zaak wordt
half jaar gesloten", zoo
staat het in de krant. En in zijn weel
derige villa wrijft de directeur eens
ln zijn handen en knipoogt tegen
„Dan nemen we het er
maar eens een half jaartje van!"
In het nachtelijk duister sluipt een
vage gestalte langs den stillen land
weg. Een zwak-glimmende «sloot
wordt met een korten sprong geno-
n en dan verdwijnt de vale figuur
den nevel. Even later snerpt een
felle kreet van een dier ln doodsnood
door de klare stilte van den nacht
een hijgend gereutel.... dan niets
meer. Den volgenden morgen vindt
de boer zijn koe in de wei. „op on-
menschelijke wijze afgemaakt", zoo
als het enkele uren later in de krant
heet op hetzelfde tijdstip, dat me
vrouw van zus tot zoo aan de achter
deur aan een onverschilligen kerel
pakje bankpapier overhandigt ln
ruil voor een bloederig pak vleesch.
Versch „geslacht"Weer eenigen
tijd later leest men in dc krant, dat
een clandestiene slachter is gegrepen.
Hij werd gestraft me'.{Vult U
zelf maar in. maar niet te hoog a.u.b.
Gevallen van deze strekking kan
men dagelijks ln de krant lezen. De
gewetenlooze oplichting van ons volk
door lichtschuwe handelslieden die
hun ergerlijke practljken omhangen
met het armelijke manteltje der zgn.
aderlandsliefde waardoor milli-
oenen guldens in verkeerde kanalen
vloeien, vormen een zwarte bladzijde
het boek van onze nationale his
torie. Deze dagelijks groeiende lijst
wijst echter ook beschuldigend naar
een bepaald deel van onze rechter
lijke macht, dat in deze kwestie van
groot nationaal belang nalaat zijn
duren plicht te doen. De rechterlijke
macht toch heeft het tn de hand door
harde straffen zoo niet een einde aan
bovengeschetste volkskanker te ma
ken in oorlogstijd zullen steeds wel
dulsterltngen kans zien hun voordeel
te doen met de benauwenis van het
tijdsgewricht dan toch dit kwaad
tot binnen redelijke grenzen te be
teugelen. Met den besten wil van de
wereld echter kan men thans niet
spreken van „beteugelen". Integen
deel, wanneer men getrouw de rechts
zaken tégen zwendelende fabrieks
directeuren - de Rhumpunex-affaire'
tegen gcheele complotten van
zwarte handelaren en vee-afslachters
volgt, kan men het onaangename ge
voel niet van zich afzetten dat deze
heeren met de hun opgelegde straffen
best tevreden kunnen zijn Hetzelfde
geldt voor de bestraffing van bon
nenhandelaars prijsopdrijvers al
deze lieden ondergaan hun straffen
veelal als een premie op het door hen
gepleegde misdrijf Het is werkelijk
hoog tijd. dat hier eens duidelijke
maatregelen genomen worden, want
hier en nergens anders ligt de
wortel van het kwaad. Lieden,
aan den oorlog verdienen, hebben
geen recht op genade. Het verachte
lijke sujet, dat met zijn zwarte prak
tijken den nood van zijn volk ten
eigen bate uitbuit, geeft blijk van eer
moraal, die regelrecht uit de onder
wereld van Chicago stamt.
Hoe deze verfoeilijke gangster-
mentaliteit bestreden dient te wor
den. wordt duidelijk in onderstaand
bericht Hier geeft een Inspecteur
van de Prljshcheerschlng blijk, be
grip te hebben voor dc taak, waar
voor hij gesteld is. Het is van harte
te hopen, dat ln de toekomst de straf
fen aan dit voorbeeld van oorlogs
rechtspraak getoetst zullen worden.
De melkvrnw f van Houten Ie Etn*l
hoven, die wegeus hel
olie melk door evenveel taptemelk bü
e gi»i*n en 4»<e rtif vnjia me'V te ver-
koopen. door een iniierteur van de Priis-
beheersrliing t« 's-Jlerlogenhoseh tot dui
zend gulden boele -n betaling van twee
duizend gulden in de kosten van hel pp
ding. sluiting voor goed van zijn bedrijf
met verbod om gedurende dcrlig jaren zijn
beroep van melkventer nit Ie oejenen. is
veroordeeld, is in hoger beroep door het
boofd van de Prüsbeheersching opnieuw
tol dezelfde straf veroordeeld en daaren
boven tol betaling van tweeduizend gul
den voor de kosten van dit laatste geding.
öst\
rj
DE KOEIEN LOEIEN OM
AARDAPPELSCHILLEN.
Eethuis als centrum
van zwarten handel
De Economische Dienst van
Eindhovensche politie heeft een inval
gedaan in een eethuis, waar.
men vermoedde, regelmatig zwarte
handelaars hun zaken plachten te
doen. In een groote partij goederen,
waaronder bijna 1500 m elastiek. 150
kammen, \en aanzienlijke partij ga
ren en bijna 1000 pakjes haarspelden
werd hierbij in beslag genomen.
slng gewekt, aangezien sedert eeni
gen tijd een toenemende activiteit
van Engelsche en Amerlkaansche
agenten te Lissabon en Oporto kon
worden waargenomen en de laatste
dagen de geruchten over aanstaande
Anglo-Amerikaansche actie tegen
deze Portügeesche eilandengroep tal
rijker werden. Ook op de heden ln dc
Wilhelmstrassc gehouden conferentie
voor de buitenlandsche pers had men
zich van bevoegde Dultsche zijde ten
aanzien van deze kwestie uitgelaten
op een wijze, waaruit kon worden af
geleid, dat men op de hoogte was van
den politicken en militairen achter
grond van dit thans actueel gewor
den vraagstuk.
\1« de Wllhelinsstrasse op dit
«ogenblik van commentaar afziet,
dan Is dat nel, omdut men aanvul
lende Inlichtingen, vooral uit I.lssn-
afwacht. jjj
opvatting, dat Portugal zeer klanr-
hltjkclUk zich onder sterken Anglo-
Amerikaanschrn «Irnk bereid ver
klaard heeft tot de concessies, die in
Engeland en dc Vereenlgile Staten
onmiddellijk worden nnnr voren ge-
bracht als ren buitengewoon waar
devolle rredtlpost In bun stryd te
gen Duitschland cn dan oog propa
gandistisch uitgebuit worden."
CHURCHILL ALS AFPERSER
Lissabon, 13 Oct. In politieke
kringen alhier verklaart men, dat
Salazar al sedert maanden regelmatig
door den Britschcn ambassadeur be
nevens door een reeks andere zich
bij gelegenheid in Lissabon ophou
dende Engelsche persoonlijkheden,
vooral door Samuel Hoarc met aan
drang verzocht is de Britsche wen-
schen te vervullen. Salazar was on
getwijfeld oorspronkelijk van zins
niet toe te geven aan den Engelschcn
aandrang, aangezien hij er zicfi van
bewust was, dat toegevendheid op dit
punt zou neerkomen op een opgeven
van de tot dusver absoluut correcte
neutraliteit jegens alle oorlogvoeren-,
partijen.
Den laatstcn tIfrf rchtcr stapelden
zich «te rerlttstreeksche aaiuliihltaigcn
van Hrllsrhe zlhlc op, «lat Churclilll
besloten was zTïn elschen onder alle
omstandigheden te verwezenlijken en
dat htl voor het bereiken van dit
«loei ook niet schuwen zou gebruik
te maken van het middel van een
omwenteling In Portugal. Men ge
looft, dat net opnemen Tan de ver-
fegenwoortllgcrc van Sovjet-Ku«lainl
ln den Mlditellnndschen Zeeraad
door Salazar Is Opgevat als ren
alarmsignaal voor «Ie Viustheradenlield
van Engeland om zoo noodig de roo
tle agitatie In het gehcele land In
veel sterkere mate dan tot dusver te
steunen en dat hij zich onder den
druk van de/e opdoemende blnnen-
landsrhe politieke onweerswolken (en
slotte heeft gevoegd naar den Brlt-
srhen aandrang.
BEKENDMAKING
De Höhere SS- und Polizflführer
maakt bekend:
Aan myn bekendmaking van 2 Oc
tober '43, volgens welke aan dc perso
nen. die hun radiotoestel, voor zoo
ver dit valt onder den inleverings-
pllcht. vóór 20 October 1943 inleveren,
vrijheid van straf wordt toegezegd.
hebben reeds duizenden gevolg ge
geven.
Er wordt nogmaals nadrukkelijk op
gewezen, dat tegen personen, die nó
20 October 1943 nog. zonder daartor
gerechtigd te *Un. in het bezit zijn
van een radiotoestel, met bijzondere
strengheid zal worden opgetreden.
Tegen hen kunnen volgens par. 10
van mijn verordening van 13 Mei '43
betreffende het verbeurd verklaren
van radio-ontvangtoestellen gevange
nisstraffen en boeten tot oen onbr-
prrkten omvang worden uitgespro
ken. Bovendien kunnen tegen hen
maatregelen der Slcherheitspolizei be
volen worden, in het bijzonder ook
verbeurdverklaring van hun roerend
en onroerend vermogen.
Ik vestig er In het bijzonder de aan
dacht op. dat ik in leder geval Tan
niet inlevering of van heimelijk weg
werken van een toestel als eersten
strafmaatregel laxt zal geven tot on
middellijke. verbeurdverklaring van
het gehecle huisraad, mei Inbegrip
van de meubels, ten gunste v
slachtoffers van bombardementen.
BESCHIKKING
Er wordt nogmaals op gewezen, dat
slechts die personen vrijgesteld zijn
van don plicht tot inlevering van hun
radiotoestel, die ln hel bezit zijn var
een officicele voorlooplge „Bescheini-
gur.g". De officieele voorloopige „Be-
scheinigungen"' zijn op volgorde ge
nummerd. aan de eeno zijde bedrukt
met Duitxchon, aan de andere met
Nederlandschen tekst. Bovendien
moeten de „Bcscheinigungen" v
zien zijn van een dionstslempel der
Dienststelle, die de Bescheinigung
heeft uitgereikt. Alle andere Bc
scheinigungen van Dienststellen of
personen zijn ongeldig en bescher
men de bezitters niet tegen bestraf
fing, wanneer de toestellen niet vooi
den vastgcstelden termijn worden in
geleverd. Wie een verzoek om vrij
stelling van de inleveringsverplich
ting heeft ingediend en tot heden nog
niet de bovengenoemde Bescheini
gung heeft ontvangen, moet zijn ver
zoek als afgewezen beschouwen en
derhalve zijn radiotoestel onverwijld
inleveren.
AMERSFOORT
Vijftig jaar apothekersknecht.
Vrijdag 15 October a.s. Is het vijftig
Jaar geleden dat de heer J. van Win
terswijk als apoihekerskneeht bij de
v d. Zoo de Jong ln de Lange-
straat (thans apotheek Kcijzer) in
dienst trad. Tol zijn achttiende jaar
was hij schilder bij ce Ned Spoor
wegen 7.ijn vader, die eveneena
apothekersknecht was. werd ziek en
zijn zoon nam een paar dagen het
werk over. Die paar dagen zijn thana
vijftig jaar geworden.
25-Jarige poltieloopbaan. De op
perwachtmeester J. do Bli van de
plaatselijke poiittfe herdenkt Vrijdag
15 October den dag. waarop hij vóór
25 Jaar bil de marechaussee zljr. po-
linoneele loopbaan begon Op 1 Dec.
1924 trad de Jubilaris als agent vaa
politie in gemeentedienst.
Verleoenwoordioing van moeders of
voogden bij verzoeken tot vaststelling
van het vaderschap
Het Rijkscommissariaat maakt be
kend In Aansluiting aan artikel 5
der verordening ter uitvoering van
de verordening betreffende de ver
zorging van kinderen van leden van
de Duitsche Weermacht In de bezette
gebieden van 13 Februari 1943 (Ver
ordeningenblad voor het bezette Ne
derlandsche gebied, bekendmaking no.
39/1943) heeft de RtJkacommlssarLa
met betrekking tot de vertegenwoor
diging van moeders of voogden bij
verzoeken om vaststelling van het
verzoek en ln de procedure voor den
krijgsraad moet de moeder of d©
voogd zich doen vertegenwoordigen
door den leider van het bureau voor
Volkswelvaart in het Arbeidsgebied
van de NS.D.A F. In Nederland, ten-
zij de moeder is bevallen In een te-
huls van de „Lebensborn". In dit
ireval Is de gemachtigde van de .Le-
benaborn" gerechtigd om als verte
genwoordiger op te Treden.
Tevens wordt bekendgemaakt, dat
ln Nederland voor de beslissing over
bovenbedoelde verzoeken de onder
staande krijgsraden bevoegd zyn:
1 Voor aanspraken tegen leden van
het leger ..Das Gericht des Kom-
mandlerenden General* und Befehls-
habers der Truppcn des Heeres irt
den Niederlanden (Standort Utrecht)":
2. voor annspraken tegen Ieder; v an
de oorlogamarlneDas Gericht Ad
miral in den Niederlanden In
Utrecht": 3 voor aanspraken tegen
leden van de luchtmacht: .Das Feld-
gerlcht des Kommand lerenden Gene
ral* und BefefcUhabrrs lm Luftgsu
Holland mit dem Sitz in Amsterdam."
VIJF AMERIKAANSCHE SENATOREN KLAPPEN UIT DE GEALLIEERDE SCHOOL.
„De V.S. moeten voor Engeland oppassen!"
Het vertrouwen is ten
eenen male zoek
De correspondent van de „News
Chronicle" zegt over den inhoud
der rapporten, die Vijf Amerikaan-
sche senatoren als gevolg van hun
inspectiereis van twee maanden
naar alle buitenposten van de
Amerikaansche strijdkrachten heb
ben opgesteld en waarvan zij een
Geschenk voor de landen der Hispaniteit
Spaansche politieke positie gegrondvest op
zijn historische traditie, aldus min. Jordana
Madrid, 13 Oct. De Spaansche
minister van Buitenlandsche Zaken,
Jordana, heeft in zijn kwaliteit van
voorzitter van den Raad der Hispani
teit binnen het kader van een plech
tigheid in het paleis Santa Cruz den
diplomatieken vertegenwoordigers
van Portugal en de Spaansch-Amcri-
kaansche landen een verzameling
aangeboden der z.g Indië-wetter.
Het geschenk bestaat uit drie
luxueus uitgevoerde boekdeelen, die
de fotografische reproductie bevatten
van de in 1791 in de Spaansche druk
kerij Jose Ibarra gedrukte eerste edi
tie. Den diplomatieken vertegen
woordigers werd verzocht het ge
schenk te doen toejtomen aan de
staatshoofden hunner landen.
In z(|n rede heeft de Spaan*« lie
minister van Bultenlunilsche Znki-n
o.m. verklaard, fiht dc Spaansche
Engeland verantwoordelijk voor al de ellende
IK ben juist van Calcutta, een
stad van twee millioen zielen
en de hoofdstad van de provincie
Bengalen met meer dan vijftig
millioen menschen, naar New
Delhi teruggekeerd. Duizenden
menschen in Calcutta en in an
dere de.elen van Bengalen zullen
nog voor den volgenden oogst
sterven en dan zal er voor de
overlevenden nog niet genoeg
voedsel zijn. Ik zag de tooneelen
van een langzemen dood in Cal
cutta en het was veel erger dan
in 1940 t„ Sjanghai. Wanneer men
des ochtends een wandeling maakt
door het Calcutta van thans vindt
men dozijnen dooden op de straat
liggen.
Minstens 150 men
schen sterven da
gelijks alleen al in
deze stad, ja. zij
sterven In zoo groo
te hoeveelheden,
dat de stedclnke
autoriteiten d» lij
ken niet snei ze-
noeg kunnen er-
branden. Indische
dagbladcorrespcn-
ten vertelden nij.
dat zij geen volle
dige en nauwkeuri
ge cijfers en gege
vens mogen puMi-
cccren. Ik zag ge
zin na geztn in vijf
tot zes meter diepe rijen staan langs
lange huizenblokken om een bord
dunne meclsocp te krijgen die In dc
enkele aanwer.ge volksgaarkeukens
wordt verstrekt. Ik zag kinderen
vuilnishoopen doorzoeken naar iels
eetbaars. Ik zag oude vrouwen, met
wanhoop in dc oogen. die te zwak
waren om tc bedelen. Om den hoek
echter klonken de tonen van een or
kest. dat de schlager ..Zoete Susan
na" speelde. Ir. van de groote
hotels, te Calcu'ta werd juist het
diner gesfrvterd en op het menu
ervaLcllén van stonden zeventien gangen. Waarom
In dit artikel geeft de cor
respondent van de „The
Irish Press", afkomstig uit
New-Dehli, een ontzettend
beeld van den hongersnood
in Bengalen. Zijn relaas laat
er geen twijfe' over bostaan
wat het wil zeooen onder
Britsche heerschappij te
moeten leven.
al deze ellende' Deze vraag wordt
door de Indische pers op ondubbel
zinnige wijzen beantwoord Het ant
woord Is één aanklacht tegen de
Britsche regeering omdat zij geen
maatregelen heeft genomen. Niet
tegenstaande zij den hongersnood
zag aankomen, omdat zij het hamste
ren niet heeft tegen gegaan, ja. om
dat de Britsche regceringsburcaux
zelf hamsterden. Zij heeft zonder
rekening te houden met de wanhopi
ge voedselpositie der bevolking de
Engelsche troepen van de Birma-
grens naar Bengalen laten terug-
stroomen en deed niets om de ver
woestende gevolgen van de cyclonen
en overstroomingen van het afgcloo-
pen jaar te verzachten. Ook heeft zij
niets gedaan om het distributie
apparaat aan de veranderde omstan
digheden aan te passen.
De burgemeester
van Calcutta heeft
een beroep gedaan
op Roosevelt om
schepen met le
vensmiddelen te
zenden, doch dc
Amerik. consul-ge
neraal te Calcutta
antwoordde namens
Roosevelt: „Ik kan
u mcdedcelen, dat
de Amerik. regee
ring op de hoogte is
van den toestand.
U dient echter te
beseffen, dat graan-
transporten afhan
kelijk zijn van vele,
door den oorlog gecompliceerde
vraagstukken."
Intusschen ligt de Britsche gou
verneur van Bengalen in zijn pa
leisachtig regeeringsgebouw ziek.
Zijn kabinet debateert in het wil
de weg. zonder resultaat. Hoop.
dat de dingen beter zullen wor
den, bestaat er niet voor den eerst
volgenden rijstoogst einde Janu
ari. Doch ook dan zal er niet ge
noeg zijn voor allen.
In
«ten huldigen nmollllkeii t
dan ooit Is «^urorirTTest op zgn His
torische traditie.
Voortgaande zcide Jordana. dal de
calastrophen der menschheld slechts
overleefd worden door volken, die de
„reinheid der geestelijke beginselen"
redden, terwijl die volken ondergin
gen, welke het vreemde nabootsten
en „in de diepte hunner zielen en
hunner geschiedenis niet de moreele
krachten vonden om. zoo noodig. het
hoofd te bieden aan de toekomst
Spanje ls er van overtuigd, dat al
leen een „mcnschelljk broederlijk cri
terium". dat op de beginselen der
beschaving en het respect voor den
naaste evenals voor den tegenstan
der geschoeid ls. leidt tot een duur
zame cn bevredigende wereldorde.
Het Spaansche cultureele werk
zoo besloot de minister van Buiten
landsche Zaken, ls onverwoestbaar
voor alle tijden en rlchtlngaangevend
voor het heden.
NaUR-e vriendschap tusschen-
Spanje cn Argcntlnlé.
De president van Argentinië. Ra
mirez. heeft den chef van den Spaan-
schen Staat. Franco, naar aanleiding
van den „Dia de la Raza" een be-
groctlngstelegram gezonden, waarin
hy zegt. dat Argentinië op dezen
dag hulde brengt aan den ..geest der
Spaansche beschaving", waarmede
het zich door onverwoestbare banden
verbonden voelt. Ook de minister
van BultenlMndsche Zaken al., ge-
nerkal Gilbert, heeft tegenover den
Spaanschen minister van Buitenland
sche Zaken uitdrukking gegeven aan
de nauwe vriendschap van Argenti
na met Spanje. Hij verklaarde om
dat Argentinië zich een Ibero-Ameri-
kaansche natie voelt en zich als zoo
danig nog steeds uitspreekt voor
„z|Jn traditloneele erfenis".
Mevr. Mengelberg overleden
Na een kortstondige 'ziekte is ln de
S,tnkt Anna-KIiniek te Luifcrn over
leden mevrouw T. Mengelherg
Wübbc, echtgenoote van prof. Willem
Mengelberg. In de meer dan veertig
jaren van hun huwelijk heeft zij haar
echtgenoot in zijn arbeid steeds ter
zijde gestaan.
UITVAART VAN PROT. Dr. P. ZEEMAN
Groott belangstelling op de begraafplaats
Op de algemecno begraafplaats aan
dc Kleverlaan te Haarlem is gister
middag het stoffelijk overschot van
prof. dr. r. Zeeman, oud-hooglccraar
in dc experlmcnteele natuurkunde
aan dc Aimtcrdamschc Universiteit
ten grave gedragen. Dc belangstel
ling, vooral uit universitaire kringen,
was buitengewoon groot. In dc aula,
waar de met bloemen overdekte kist
werd opgebaard, sprak namens de
Amstordnmsche Universiteit prof dr
J P. Wibauf. weger.,* verhindering
van den president-curator
Namens een kring van vrienden
sprak prof dr. J H. Scholtc. Prof-dr.
II B. Dorgclo sprak namens de Ne
derlandsche natuurkundige verceni-
eing en dankte voor dc gastvrijheid,
die deze verccnïging zoo vaak in het
Zeeman-Laboratorium heeft genoten.
Voorts voerden nog de oudste zwa
ger. de heer J. C K. Lcbrat cn oud-
vicc-admlraa' Zeeman, broer van den
overleder.r. h"t woord waarna de
baar grafwaarts werd gedragen
uiteenzetting hebben gegeven tij
dens een geheime zitting van het
Huis v. Afgevaardigden te Wash
ington, vernomen te hebben, dat
de „roode draad.' die door alle rap
porten heenloopt, de eisch is. dat
de Ver. Staten voor Engeland moe
ten oppassen en aan hup. eigen be
langen moeten denken en indien
noodig zelfs imperialistisch moe
ten worden, daar zij anders door
Engeland tegen den muur gedrukt
zullen worden".
De door de senatoren naar voren
gebrachte opmerkingen betreffen
vooral de uitbreiding van den Brit
schcn berichtendienst tijden? den
oorlog in de geheel© wereld en de
Britsche berichtenpolitiek. De Brit
sche berichtendienst kleineert de gs-
vcchtsprestaties van de Amerlkasn-
sche troepen, terwijl tegelijkertijd de
prestaties der Britsche troepen wor
den opgehemeld. Voorts hebben de
senatoren medegedeeld, dat Enge
land slechts „lauw" slaat tegenover
den oorlog tegen Japan en zijn groo
te leger ln Indic niet in den strijd
wil werpen. Engeland trekt uit «te
pacht- en leenlcverantles materieel©
en politieke voordeden. Zoo heeft
Engeland in 't Midden-Oosten de ver
deeling op zich genomen van de
royale Amerikaansche pacht- en
lecnleveranties. verzwijgt echter de
Amerikaansche herkomsl der goede
ren en .verschaft zich zoodoende een
geweldige reserve aan vriendelijkheid
op kosten van de Amerikanen". De
senatoren noemden het „ongehoord",
dat de Ver Staten de met groote kos
ten gebouwde' steunpunten van de
luchtmacht na het einde van den
oorloR weer zouden moeten terugge
ven. In een hunner rapporten verlan
gen zij. dat Rusland steunpunten zal
afstaan aan de Ver. Statm. van waar
uit zij Japan kunnen bombardccren
STAATSLOTERIJ
1000.—:
400.—:
200.—:
100.—:
11420 17277 19649 21744
8381 9399
3200 12457 16318 20543
1529 4522 4957 8S22 9182
9490 16301 16283 21501 21591
Achterhouden van koolzaad
wordt zwaar gestraft
Boeren, die handelen in strijd met
den voor oliehoudende zaden grlden-
den aficveringsplicht. kunnen reke
nen op gevoelige bestraffing, ook in
het geval, dat de hoeveelheid achter
gehouden zaad betrekkelijke gering
is. Zoo heeft de tuchtrechter te Bre
da een Br.ibantschen landbouwer, dm
ongeveer 270 kg. koolzaad niet op zijn
dorschbriefje had verantwoord en
had achtergehouden, gestraft met
boete van I (HX)..met verbeurd
verklaring van dc in beslag genomen
zakken koolzaad. Ook vier andere
vonnissen van den Bredaschcn tucht
rechter, waarbij het bijvoorbeeld ging
om hoeveelheden van 54 kg en 120
kg koolzaad, leggen eenzelfde strek
king aan den dag.
JONGEN OVERREOEN EN GEDOOD
Op een brug a.in den Vleutensche-
weg tc Utrecht had Dinsdagmorgen
een ernstig ongcvil plaats Door een
verkeerde manoeuvre kwam de veer
tienjarige jongen N wonende in dc
Minahassastraat aldaar, die een drio-
wielig transportrijwiel bereed. In bot
sing met een melkauto HIJ kwam te
vallen, kreeg een der wlMen "over
den buik en moest met ernstige. In
wendige kneuzingen worden over
gebracht. Na aankomst bleek het
slachtoffer te zijn overleden
doodgereden. Te Wo«-
hev 6-jarlg zoon'ie vnn
v*n B»ek. toen het uit