MKFMOTSME (MUNT
De verraders van 20 Juli ter dood veroordeeld
Zware strijd ten N. van Baranof en Birsen
Misdadigers leggen volledige bekentenis af
Oost-Pruisen ziet zich zijn grenzen bedreigd
Nieuw Finsch kabinei geyormd
WOENSDAG 9 OOGSTMAAND (AUG) 1944 4 PAG., 58a JAARGANG. No. 180
VERDUISTERING.
Van 6 tot en met
12 Aug. van 21.15 u.
tot 6.15 u.
- «i L.K. 11 Aug. NM.
[DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE GELDERSCHE VALLEI is Aug
Uitgave: N.V. DRUKKERIJ ONNES V/h BLANKENBERG Zn. SNOUCKAERTLAAN 9. AMERSFOORT
Administratie: TeL 5289. Giro 86363. Redactie: Tel. 6731. Hoofdredacteur: NIC. LAMAN. SOEST.
Advert ent le pry zenper m.M. regel ƒ0.12,
Iiigez. mededeeling ƒ0.24. „Doelpunten":
a. personeel, t.m. 20 woorden 0.55.
Ieder woord meer 0.05; b. alle overige
20 w. 0.66. Ieder woord meer ƒ0.06. max.
50 woorden. Bewijsn. 6 ct. De adm. be
houdt liet reclit ndv. zonder opgave van.
redenen te weigeren. Abonnementen bij
vooruitbetaling: p. kwartaal ƒ2.05; p.
post ƒ2.25; p. mnd. /0.69; p w. 0.16.
Losse nummers 0.06. Corresp. over adv.
en abonnementen aan Administratie.
BERLIJN, 8 AUGUSTUS. Het Volksgerechtshof van het Groot-Duitsche Rijk heeft op 7 en
8 Augustus de zaak behandeld tegen acht uit het leger uitgestooten verraders, die deelgeno
men hadden in leidende functie aan de misdaad van 20 Juli.
Be beklaagden Erwin von Witzieben, Erich Hönpner, Hellmuth Stieff, Albrecht von Hagen
Paul von Hase, Robert Bernardis, Friedrich-Karl Klausing en Peter graf York von Warten»
burg werden als meincedigcn, eerloozen, eerzuchtigen wegens hoog- en landverraad ter
dood veroordeeld. Hun vermogen vervalt aan het Rijk.
Het vonnis is twee uur na de uitspraak voor alle veroordeelden met den strop voltrokken
In de groote zaal van het Kammer
ge rich d te Berlijn kwam op 7 Augustus
de eerste senaat van het Volksgerechts
hof bijeen. Door een zijdeur worden de
acht beklaagden door politieagenten in
de zaai gebracht. Zij dragen geen uni
form. In een dubbele rij zitten zij, wach
tend op hun rechters, aan de lange zijde
van de zaal. Met de lippen opeen voor
zich uit starend zit de vroegere gene.
raal-veldmaarschalk Von Witzieben.
r.aast hem de vroegere Generaloberst
Höpprer, die reeds in 1942 wegens laf
heid tegenover den vijand uit de Weer
macht was gestooten. De vroegere gene.
raal-znajoor Stieff werpt schuwe blik
ken in de zaal. Met nerveuze en onrus
tige gebaren grijpt hjj steeds weer naar
zijn hals, terwijl de andere beklaagden
dof voor zich uit staren.
Intusschen heeft ae Senaat in de wijn
roods toga's, die dit hoogste Duitsche
gerecht draagt, de zaal betreden, aan
het hoofd ae president, ar. Roland
Freisler. De aanklacht wordt ingediend
door den Oberreiehsanwalt, Lautz, die
vergezeld is van den Oberstaatsanwalt,
Gorisoh. voor de beklaagden hebben de
acht toegewezen verdedigers plaatsgeno
men. Voor de accessor, de koopman
Seuberth. aan de behandeling deel
neemt, wordt hij door den president be.
ëedigd.
De behandeling begint met de verkla
ring van den president, dat de Ober
reiehsanwalt een aanklacht indient te
gen de vroegere generaal-veldmaarschalk
Von Witzieben, Generaloberst Höppner,
gener aa X- ma j oor Stieff, reserve eerste
luitenant Von Hagen, luitenant gene
raal Von Hase en luitenant-kolonel bij
den geueralen staf Bernardis, die op de
vragen naar zijn personalia zoo onhoor
baar antwoordt, dat de president hem
moet vermanen luid te spreken. Voorts
zitten op de beklaagdenbank de vroegere
kapitein Fried rich Karl Klausing en de
vroegerea reserven. luitenant graaf York
von Wartenburg.
Als de president den eersten beklaag
de Erwin von Witzieben oproept en deze
de hand wil opheffen om den Duitschen
groet te brengen, verzoeke de president
hiervan verschoond te blijven, met de
woorden.: ..De Duitsche groet wordt
slechts gebracht door volksgenooten, die
hun eer nog bezitten".
De Oberreiehsanwalt Lautz dient de
aanklacht in met de korte motiveering
dat de beklaagden in den zomer van
1944 als deelnemers aan een kleinen
kring van samenzweerders getracht heb
ben den Fülirer door laffen moord te
dooden, om daarna door een revolte in
het binnenland de macht over leger en
staat aan zich te trekken met het doel
om zich smadelijk aan den vijand over
te geven.
Als eerste beklaagde treedt Stieff voor
de tafel der rechter. Uit zijn verhoor
blijkt, dat hij op 30 Januari 1944, dus,
zooals de president opmerkt, op den
verjaardag van het overnemen van de
macht is bevorderd tot generaal-majoor.
De president constateert, dat de be
klaagde bij het eerste politieverhoor,
waarbij hij voorgaf van alles wat met
deze vreeselijke gebeurtenissen samen
hangt. pas na den moordaanslag te heb
ben vernomen, heeft gelogen. Als Stieff
uitvluchten tracht te zoeken, verlangt
de president een ondubbelzinnig ja of
neen, waarop de beklaagde toegeeft bij
het eerste verhoor onwaarheid te heb
ben gesproken. De president houdt dan
den beklaagde zijn bekentenis voor de
politie woord voor woord voor.
President: ..Hebt u in den zomer v^n
1943 kolonel Von Treschkow, den late-
ren chef van den staf van een leger
van de legergroep centrum, bezocht en
heeft hij er over gesproken dat de Füh-
rer door een dynamietaanslag bij de be
spreking van de militaire situatie ver
moord moest worden?"
Beklaagde: „Ja".
Pres.: „Hebt u uw chef en hebt u
den Führer rapport uitgebracht over dit
sc handelij ke voornemen?"
Bekl.: „Neen. dat heb ik niet". De
be klaagde geeft verder toe, dat hij heeft
deelgenomen aan een latere bespreking
met den inmiddels standrechterlijk dood
geschoten generaal der infanterie Ol-
bricht en daarbij ook kennis maakte
met den vroegerên generaaloberst Von
Beck, die er direct bij hem op aandrong,
den Führer door een dynamietaanslag
uit den weg te ruimen.
Pres.: „Heeft men u gevraagd, of u
daaraan wilde deelnemen?"
Bekl.: „Ja".
Pres.: „Is het juist, dat In October
1943 graaf Von Stauffenberg bij u
heeft aangedrongen en dat u niet ge
weigerd hebt, aangezien u de hand in
de zaak wilde hebben?"
Bekl.: „Ja".
Pres.: „Beseft u, dat u niet alleen de
hand om van uw hoofd niet eens te
spreken maar uw eer erin gemoeid
hebt en door uw toestemming uw eer
voor altijd verloren hebt?"
Bekl.: „Ja". Stieff geeft op desbetref
fende vragen toe, dat hij, toen Von
Stauffenberg hem voorstelde den aan
slag uit te voeren, weliswaar dit van
de hand wees, doch de ontplofbare stof
fen, die voor den aanslag gebruikt wer
den, heeft bewaard, ofschoon hij wist,
dat zij bestemd waren voor het Arglistige
moordplan.
De president wijst erop. dat hier spra
ke is van een ontplofbare stof van En-
elsche herkomst. Bij het verdere verhoor
doet Stieff mededeelingen over een vroe
ger plan. dat wel voorbereid, maar niet
uitgevoerd was. In de uitrusting van
drgelooze frontsoldaten zou een bom
met tijd ontsteking worden gepakt, op
dat zij zou ontploffen op het oogen-
blik, dat de soldaten bij den Führer
werden gemeld.
Bij het verdere verhoor van Stieff
wordt gesproken over zijn onmiddéllij-
ken chef. den kwartiermeester-generaal
van het veldleger, den vroegeren gene
raal der artillerie Wagner, die na den
mislukten aanslag zelfmoord pleegde.
Hierbij blijkt, dat Stieff reeds in de
laatste maanden van 1943 met Wagner
over den moordaanslag heeft gesproken
en dat Wagner op de hoogte was.
De beslissende vraag
Onder de groote spanning, komt dan
ter sprake, dat reeds op 6 en op 11 Juli
de moordenaar, graaf Von Stauffenberg.
die zich in het hoofdkwartier van den
Führer had gemeld om rapport uit te
brengen, de voor den moordaanslag be
stemoe springstof bij zich heeft gehad.
Pres.: Waarom is de aanslag niet op
dezen dag uitgevoerd?"
Bekl.: ..Omdat de reichsführer.SS
niet aanwezig was. Deze moest ook uit
den weg geruimd worden."
Thans volgt de beslissende vraag:
„Hebt u voor 28 Juli geweten, dat graaf
Stauffenberg op dezen dag zijn moord
plan wilde uitvoeren?"
De beklaagde geeft toe. dat hij den
19den Juli des avonds door Wagner er
van in kennis werd gesteld, dat de mis
daad on 20 Juli zou plaats vinden.
(Zie voor vervolg pag. 2.)
Auto door trein gegrepen
Burgemeester van Voorschoten en
twee wachtmeesters gedood
Hedenmorgen zeven uur is op den
spoorwegovergang De Vink in het baan
vak Voorschoten-Leiden een auto door
een trein gegrepen. In de auto bevon
den zich de 43-jarige heer M. F. Berk
hout, burgemeester van Voorschoten,
en de wachtmeesters der politie A. Leeu-
wis en H. de Vry, beiden 31 jaar oud.
Allen werden gedood.
Heel de bevolking werkt
aan verdedigingslinies
KONINGSBERGEN (S.P.T.) Honderdduizen
den Pruisen, 15-jarige jongens zoowel als
65-jarige mannen zwoegen aan de grenzen
van hun land om verdedigingslinies en pant
servalien aan te leggen en verschansingen te
bouwen, waar dat maar mogelijk is- ledereen
wordt beheerscht door die eene gedachte:
zich te verdedigen tegen de oprukkende Sov
jet-Russische troepen. Thuis, d.v.\z. cp het
land werken de vrouwen, de meisjes, de kin
deren zelfs om den oogst in veiligheid te bren
gen. Overal werken vrouwen en haar presta
ties overtreffen vaak die.der mannen. Vee)
is vereenvoudigd.
In de restaurants gaan de gasten zelf
naar het buffet om zich van spijzen te
voorzien en als zij gegeten hebben, was-
schen zijzelf het gebruikte vaatwerk. De
kellners, spoelers en koksjongens zijn
naar de grens. De krantenbureaux geven
geen locale edities meer uit, slechts een
standaarduitgave verschijnt 's avonds.
De redacteuren, zetters, monteurs en
krantenbezorgers zijn naar de grens. Er
rijden geen taxi's en rijtuigen meer, de
tramdiensten, zijn beperkt en de post-
bestelsters verschijnen alleen 's mor
gens. Van de loketten In de postkanto
ren en banken is de helft gesloten en
portiers van groote gebouwen en in
richtingen van vermaak zijn niet meer
te bekennen. Alle zaken, die niet voor
den oorlog van belang zijn. en. de se
lectie is streng, zijn gesloten. Kortom
in Oost-Pruisen heeft men alles opge
offerd voor de verdediging van het land.
Er is geen gezin, dat niet een dierbare
aan de grens of verder aan het front
heeft staan. Doch van wanorde 'is geen
sprake. Overal lieerscht regel en in de
nog open zijnde winkels, kan aan alle
wenschen der klanten worden tegemoet
gekomen.
De national-sozialistische Partei-kor-
respondenz meldt o. m.: „de militaire
gebeurtenissen zijn voor de bevolking
van Oost-Pruisen het signaal voor eer.
waarlijk totale krachtsinspanning ge
worden, die in de geschiedenis van
Duitschland nauwelijks haar weerga
heeft. Binnen drie uur vertrok de uni
versiteit te Koningsbergen met alle pro
fessoren en studenten. Ook 30.000 jon
gens van de Hitlerjeugd namen aan het
werk deel. Zoo was het ook in alle ad
ministratieve bureaux en in de bedrij
ven. Sedert 16 Juli werkt de geheele be
volking van Oost Pruisen hard en inge
spannen met volledige toewijding aan de
bescherming harer grenzen. Reeds bin
den 24 uur was vrijwel ononderbroken
een eerste linie van honderden kilome
ters lengte voor de grenzen opgeworpen.
Waarom?, Winston Churchill
De Nationale raad van de onaf
hankelijke Britsche Labourparty
eischt een verklaring van de re-
geering-Churchill, waarom de hon
derdduizenden g callieerde soldaten
in Nor mandie geriskeerd worden. De
regeering dient cindelyk eens te zeg
gen, waarom dit gebeurt en waar
voor deze offers gebracht worden.
Steeds werd gezegd, dat de gealli
eerden door dezen oorlog de demo
cratie in de geheele wereld wilden
waarborgen, doch dit schynt thans
niet meer het geval te zijn, daar
reeds enkele Europeesche staats
grenzen zijn vastgesteld zonder dat
de bevolking hierover ook maar iets
is gevraagd."
VERDUISTERING IN TURKSCHE STEDEN
In Turkije is, naar de Britsche be
richtendienst meldt, een wet van kracht
eworden, volgens welke alle valiede
mannen in den leeftijd van 16 tot 60 jaar
en alle vrouwen tusschen 20 en 45 jaar
worden opgeroepen voor een binnen-
landsche defensie-formatie. Voorts wordt
gemeld, dat radio Ankara heeft bekend
gemaakt, dat de Turksche regeering het
bevel heeft gegeven tot algeheele ver
duistering van de steden Ankara, Istan-
l)*oel en Izmir. Het bevel is onmiddellijk
in werking getreden.
*Waïeldnieiiiii!>
Naar de Britsche berichtendienst meldt,
heeft het Gaullistische comité te Algiers
den „hooge.n commissaris voor de buiten-
landsche politiek" Guerin benoemd tot ver
tegenwoordiger bij het Vaticaan.
9 Naar de B-itschs berichtendienst meldt
hebben dezer dagen 17.000 moeders en
kinderen Londen verlaten om zich te he-
geven naar gebieden, waar geen vliegende
bommen neerkomen. 22 extra-treinen waren
hiervoor ter beschikking gesteld.
9 Volgens een fronthericht hebben de Japan-
sche strijdkrachten Dinsdagmorgen om
6 uur de stad Hsngyang ingenomen.
Als een gevolg van do totaio oorlogvoering
zijn in Duitschland met ingang van 5 Aug.
alle zeilwedstrijden en draverijen verboden.
Voorloopig geldt deze maatregel voor den
tijd van drie maanden, aldus S.P.T.
.1
Engelsche maarschalk Tudor Boyd
gesneuveld
Officieel wordt in Londen bekendge
maakt, dat de maarschalk van de Brit
sche luchtmacht Owen Tudor Boyd ge
sneuveld is. Pas enkele dagen geleden
was Boyd weer in actieven dienst geko
men en was hij belast met den post van
bevelhebber In Normandië.
Gisteravond is een nieuwe Finsche re
geering gevormd. Zij bestaat uit de vol
gende personen: Minister-president:
Hackzell (conservatieve concentratie-
partijl; Buitenlandsche Zaken: Carl
Enckell (partijloos); Oorlog: luit.-gen.
Walden (onveranderd, partijloos)Bin.
nenlandsche Zaken: Kaarlo Hillilae
(totdusver gouverneur van Lapland en
lid van de Agrarische partij); Justitie:
Baron von Born (leidei van de Zweed,
sche volkspartij).
Van de tot dusver uit zestien minis
ters bestaande regeering komen de vol
gende personen niet terug: minister
president Linkomies. minister van Fi
nanciën Tanner minister van Buiten,
landsche Zaken Ramsay, minister van.
Binnenlandsche Zaken Ehrenrotn. mi.
nister van Justitie Lahtonen en da
plaatsvervangende minister van Ver
keer en Arbeid Kaasalainen. minister
van Landbouw Osara en de plaatsver
vangende minister van Financiën Rei-
nikkae.
De strijd om het bestaan wnrdt voortgezet
De opperbevelhebber van de Finsche
weermacht, maarschalk Mannerheini,
heeft gisteren een dagorder tot het leger
gericht. Hij zeide daarin o.in.:
„Soldaten! De strijd om het bestaan
en de toekomst van het land wordt
voortgezet. In mijn kwaliteit van opper
bevelhebber der weermacht doe ik een
beroep op uw uithoudingsvermogen en
standvastigheid. Een onwrikbaar weder-
zijdsch vertrouwen en de eenheid van
ons volk zijn de sterkste bescherming
van toet land."
O
Hoofdkwartier van den Führer, 3 Aug.
De Führer heeft den maarschalk van
Finland, Freiherr von Mannerheim,
naar aanleiding van diens benoeming
tot president van Finland een in harte
lijke bewoordingen gesteld gclukwensch-
telegram gezonden.
Naar ..Svenska Dagbladet" bericht,
heeft koning Gustaaf van Zweden den
nieuwen Finschen president het volgen
de telegram gezonden: „Mijnheer de
Maarschalk, op het oogenblik dat u het
hoogste ambt van uw land, in een voor
de toekomst van Finland zoo belangrijk
oogenblik, op u neemt, bied ik u mijn
hartelijkste gelukwenschen aan".
Roe ineen scli Weermacht bericht.
Dinsdagochtend ondernam de Britseh.-
Amerikaansche luchtmacht terreuraan-
vallen op verscheidene steden en dorpen
in Oost- en Zuid-Munt enle. Verschei
dene openbare instellingen, waaronder
ziekenhuizen, alsmede boerenhoeven wer
den beschadigd. Onder de vreedzame
-dorpsbevolking zijn slachtoffers gevallen.
Sterke doorbraakaanvalleii
der Amerikanen in ürctagne
Hoofdkwartier van den Führer, 8 Aug. Het
Opperbevel van de Weermacht deelt mede:
Na een trommelvuur van verscheidene uren
ging de vijand in de ochtenduren van heden
Zuidelijk en Zuidoostelijk van Caen opnieuw
tot den aanval over. Hevige gevechten zijn
ontbrand. Westelijk van de Orne ondernam de
vijand krachtige afzonderlijke aanvallen, die
uiteengeslagen werden.
Zuidwestelijk van Vire en Oostelijk van
Avranches zetten de Amerikanen over een
breed front hun doorbraakaanvallen voort met
zeer sterk gebruik van materiaal en lucht,
macht. In zware gevechten, die tot in de
avonduren voortduurden, werden zij met zwa
re verliezen voor onze tweede stelling afge
slagen. Verder naar bet Zuiden wierpen pant
serdivisies van het leger en de Waffen-SS den
vijand aan weerskanten van Mortain in weer
wil van zijn verbeten tegenstand naar het
Westen terug. Vijandelijke tegenaanvallen
mislukten.
In het gebied ten Oosten van Laval ver
sterkte de vijand zijn druk. In Bretagne sloe
gen onze beveiligingsafdeelingen vijandelijks
aanvalstoppen uiteen en distancieerden zich
vervolgens volgens bevel op de sectoren Brest
en Loriënt. 0m St. Malo wordt verbitterd ge
vochten.
In den nacht van 6 op 7 Augustus
werd een vijandelijke torpedojager in de
Seinebaai door luchttorpedo's zwaar be
schadigd. Boven Normandië en het Wes
telijke bezette gebied werden negentien
vliegtuigen in luchtgevechten neerge
schoten. In het Fransche gebied werden
80 terroristen in den strijd vernietigd.
Londen en zijn buitenwijken liggen nog
steeds onder het zware storingsvuur der
V 1. In Italië vonden gisteren geen ge
vechtshandelingen van betcekenis plaats.
In het Oosten mislukten N.W. van
Mielec herhaalde Sovjetaanvallen. N.W.
van Baranof drong de vijand met sterke
strijdkrachten onze stellingen binnen.
Reserves gingen onverwijld tot den te
genaanval over. Zware gevechten zijn
gaande. In Litauen verdort Noordelijk
van de Memel .hernieuwde doorbraak
pogingen der Sovjets verijdeld, waarbij
60 vijandelijke tanks werden stukge
schoten. Noordelijk van Birsen en Noor
delijk van de Duna is de afweerstrijd
onzer troepen met de binnengedrongen
Sovjetstrijdkrachten nog gaande, terwijl
aan de rest van het front tot aan heb
meer van Pskof alle bolsjewistische aan
vallen bloedig ineenstortten.
Amerikaansche bommenwerpers vie.
len gisteren eenige plaatsen in Opper-
Silezlë aan. In den afgeloopen nacht
vlogen vijandelijke stormgsvliegtuigen
over Z.O.-Duitschland. Duitsche ent
Hongaarsche luchtverdedigingsstrijd
krachten schoten 28 vijandelijke vlieg
tuigen neer.
