MKFMOTS(IIE t® II PANT
Ontoereikendheid van middelen ontzegt ons succes
IDAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE GELDEftSCHE VALLEI uK.iVsept. N'M.
Antwerpen en Brussel in het strijdgebied
Slowaaksche regeering
gereorganiseerd
Amerikaansche pantsers
in Leuven doorgedrongen
Betrouwbare berichtgeving
Betalingsverkeer in
Nederland beperkt
Lt. Generaal Dittmar over den toestand ia het Westen.
WOENSDAG 6 HERFSTMAAND (SEPT.) 1944. 2 PAG., 58e JAARGANG. No. 210
Uitgave; N.V. DRUKKERIJ ONNES 9/h BLANKENBERG Zn SNOUCKAERTLAAN 4, AMERSFOORT
Administratie: Telefoon 5269. Giro 86362. Redactie: Telefoon 6731.
POGINGEN OM DE MAAS IN DE
ARDENNEN OVER TE STEKEN, VERIJDELD
Hoofdkwartier v. d. Führer. 5 Sept. (D.N.B.)
Het Opperbevel van de Weermacht maakt
bekend:
In Noord-Frankrijk handhaven onze troe
pen zich hardnekkig tegen sterke vijandelijke
aanvalsgroepen, die gisteren vrij diepe pene
traties konden bereiken. De gevechten hebben
zich verplaatst naar het gebied van Antwer
pen en Brussel en nemen voortdurend in he
vigheid toe.
Lonclen lag- in den afgeloopen nacht
woer onder het vuur van de V 1. Zware
batterijen verdragend geschut van de
Duitsche marine beschoten opnieu-.v
Zuid-Engelsche havensteden en barak
kenkampen alsmede vijandelijke batte-
rijstellingen met goede uitwerking.
In de Ardennen werden pogingen van
den vijand om de Maas over te steken
verijdeld. Ten N, van Charleville over
de Maas gezette vijandelijke strijd
krachten werden in een tegenaanval
teruggeworpen. In het dal van de Saone
verloopen onze bewegingen, ondanks vij
andelijken druk, verder volgens de plan
nen. Om Brest werd ook gisteren ver
bitterd gevochten. Onze bezetting sloeg
opnieuw alle vijandelijke aanvallen, die
door sterke artillerie, tanks en lucht
strijdkrachten -werden ondersteund, uit.
een. In Italië sloegen onze troepen in
den Adriatischen kustsector alle aan
vallen van den vijand af. Plaatselijke
penetraties werden in een tegenaanval
afgegrendeld. De laatste vijf dagen van
den grooten strijd aldaar werden meer
dan 200 tanks vernietigd.
In het Z.O. deel van Zevenburgen du
ren de harde aanvals- en verdedigings
gevechten voort. In de woud-Karpaten
hebben Hongaarsche troepen een be
langrijk aandeel in den succesvollen af
weer van verscheidene Sovjet-Russische
aanvallen. In het bruggenhoofd van den
Weichsel ten N.W. van Baranof leidden
succesvolle aanvallen van verscheidene
dagen, ondanks taaien vijandelijken te
genstand. tot een frontverkorting. Tus-
schen Boeg en Naref wierpen de Sov
jets nieuwe formaties in den strijd. De
zware vijandelijke aanvallen werden op
gevangen door tegenaanvallen in de
LE HAVRE NOG IN OUITSCHE HANDEN
BERLIJN, 5 Sept. (D.N.B.) De
duuk van de Canadeesche troepen op
liet voorterrein van Le Havre is op
4 Sept. verder versterkt. Aanbiedingen
om te capituleeren werden door de
Duitsche bezetting met beslistheid van
de hand gewezen. Teneinde bij den ko
menden strijd om Le Havre de Fransche
burgerbevolking te ontzien, heeft de
Duitsche bezetting den vijand het aan
bod gedaan. 50.000 Fransche burgers te
laten wegtrekken. Het voorstel werd af
gewezen.
Sovjets staakten het vuur op
de Finneu pas gisterochtend
STOCKHOLM. (D.N.B.). In strijd
met den tusschen het Finsche en Sov
jet-Russische gezantschap te Stockholm
overeengekomen wapenstilstand, hebben
de Sovjets het vuren aan het Finsche
front voortgezet tot Dinsdagochtend 8
uur. Hierover publiceert T. T. het vol
gende officieele bericht uit Helsinki:
„Onze troepen hebben alle vijande
lijkheden op 4 September om 7 uur ge
staakt. In de meeste frontsectoren zet
ten de Sovjets het vuren voort, terwijl
de infanterie onbestemde bewegingen
maakte. Finsche groepen officieren be
zochten in eenige frontsectoren de Sov
jet-Russische bevelhebbers en protes
teerden tegen de voortzetting van het
vuren, dat in strijd was met de over
eenkomst. Op 5 Sept. om 8 uur staak
ten de Sovjets de vijandelijkheden in
«11e frontsectoren.
GUBERIAN DANK) OOSTELIJKE GOUWEN
BERLIJN (D.N.B.) De chef van den
Generalen Staf van het leger, General,
©berst Guderian. heeft een danktele.
gram gezonden aan de Gouwleiders van
de Oostelijke Duitsche gouwen, welker
bevolking een beschermende stelling van
vele honderden kilometers lengte heeft
aangelegd. Hij deelt daarin mede, dat
de Führer met buitengewone bevredi
ging kennis heeft genomen van de uit
stekende prestaties van de volksgenoo.
ten, die werkzaam zijn geweest b,ij den
aanleg van de stellingen in het Oosten.
PRESBURG, 5 Sept. (D.N.B.) De
reorganisatie van de Slowaaksche regee
ring, die eiken dag verwacht werd, is
thans geschied. Dr. Tiso heeft het ont
slag van de regeering Tuka aanvaard
en de volgende regeering benoemd:
Minister-president: dr. Stephan Tiso.
voorzitter van het opperste gerechtshof
te Presburg. Deze is tevens belast met
de leiding van de ministerie van Buiten,
landsche Zaken en van Justitie.
Van de vroegere regeering zijn dus af
getreden de minister-president, dr. Tu
ka. de minister van Landsverdediging,
generaal Catlos. de minister van Justitie,
Fritz en de minister van Verkeer, Stana.
diepte van onze stellingen, waarbij 74
tanks werden stukgeschoten. In Estland
werden tusschen het Wirz-meer en Dor-
pat Sovjet-Russische gevechtsgroepen,
die over den Embach gezet waren, in
de pan gehakt. Bij Dorpat wierpen on
ze troepen de bolsjewieken in zware
boschgevechten naar het Zuiden terug.
Slagvliegers schoten bij een aanvals-
poging van bolsjewistische torpedo-
vliegtuigen op een Duitsch konvooi in
de wateren ten W. van Libau negen vij
andelijke vliegtuigen omlaag. In den af
geloopen nacht wierpen afzonderlijke
vijandelijke vliegtuigen bommen op
Karlsruhe.
Felle strijd aan de Maaslinie
BERLIJN (Inlerinf.). Een van liet gebied
Rijsscl-Doornik uit ondernomen aanvat vau
een BrilscliCauaileescho vooruitgeschoven
divisie, die via Brussel naar Antwerpen
leidde, heeft daar do bcncden-Schelde be
reikt. Be Uuilsche bovciligingstroepen staan
daar aan bet Albert-kanaal. Het vestinggebied
van Pas do Calais bevindt zich nog steeds
hecht in Duitsche banden. Een ten Zuiden
van Antwerpen waargenomen pantsorconcen-
tratio van bet Britscb-Canadeesche leger, die
blijkbaar tot dezelfde divisie behoort, kon
door het afweervuur der Duitscho artillerie
uiteengeslagen worden. Ten Zuiden daarvan
slaagde een Amerikaansche pantsertop erin
tot Leuven door to stooteu. De hoofdgroep
van dezo Amerikaansche stoolgroep bevindt
zich nog in het gebied BergenCharleroi.
Overigens wordt de Maaslinie van Di-
nant tot ten Zuiden van Sedan door de
Duitsche troepen gehandhaafd. Op en
kele plaatsen gelukte het vrij zwakke
Amerikaansche pantserafdeelingen den
Oostelijken oever van de Maas te berei
ken. doch zij werden in een tegenaan
val van Duitsche strijdkrachten terug
geworpen of zoo doeltreffend afgegren
deld, dat zij zich niet konden ontplooien.
Alleen in het gebied van Charleville
kwam het tot grootere gevechten op den
Oostelijken cever van de Maas. Een an
dere penetratie in de Maaslinie bij
Montherma tusschen Charleville en Gi-
vet, waarbij de Amerikanen met behulp
van amphibiepantserwagens den ande
ren cever trachtten te bereiken, werd
dopr Duitsche pantserjagers verijdeld.
Ten Z. van Besangon werd een vrij ster
ke pantsercolonne op marsc.h naar het
Noorden waargenomen - die blijkbaar de
opdracht heeft de Bourgondische poort
te forceeren.
's-GRAVENHAGE, 6 SEPT. Sinds Maandag
liepen er geruchten en de Britsche radio
verspreidde het officieel als bericht van
Eisenhowers hoofdkwartier als zouden de
Engelsch—Amerik. troepen Nederlandsch
grondgebied hebben bereikt en Breda bezet.
Deze geruchten hebben een groote verwar
ring teweeggebracht. Het behoeft nauwelijks
vermeld te worden, dat Breda niet bezet is
en dat deze geruchten volkomen uit de luchi
zijn gegrepen.
Het Duitsche Weermachtbericht heeft sinds
den aanvang van den oorlog een onbetwist
bare autoriteit verworven door de hards
juistheid en betrouwbaarheid zijner gegevens.
Ook ten aanzien van oorlogsgebeurtenissen,
die het Nederlandsch belang zouden raken,
kan men de Duitsche legerberichten veilig
als richtsnoer nemen.
Sovjet-Rusland verklaart
Bulgarije den oorlog
STOCKHOLM, 5 SEPT. (D.N.B.)
Volgens een bericht van het persbu
reau Tass heeft de Sovjet-regeering
den oorlog verklaard aan Bulgarije.
In een nota zegt de Sovjetregeering,
cfat Bulgarije Duitschland de facto in
den strijd tegen de Sovjet-Unie drie
jaar lang gesteund heeft. Dan wordt
verklaard, dat Bulgarije met het oog op
de nieuwe militaire en politieke situa
tie van de gelegenheid gebruik wilde
maken om, evenals Roemenië en Fin
land, zich van zijn betrekkingen met
Duitschland los te maken. De facto
echter onderhoudt de Bulgaarsche re
geering nog steeds betrekkingen met
Duitschland en volgt zij de politiek van
een z-g. „neutraliteit" alleen, om op
deze wijze Duitschland diensten te be
wijzen. Om die reden kan de Sovjet
regeering deze politiek van Bulgarije
niet anders beschouwen dan als een oor
logvoering in het kamp van Duitschland
tegen de Sovjet-Unie.
Wapenstilstand gevraagd
Naar de Britsche berichtendienst meldt,
heeft de Bulgaarsche regeering door be
middeling van de Sovjet.Russische le
gatie te Sofia, de Sovjet-regeering om
een wapenstilstand verzocht. De secre
taris-generaal van het Bulgaarsche mi
nisterie van Buitenlandsche Zaken, dr.
Sarafoff en de leider van de politieke
afdeeling van dit ministerie, Iwan Ai li
no ff hebben stappen gedaan liij den
Sovjet'-Russischen zaakgelasiigie te Su-
fia en hebben hem meegedeeld, dat zij
door de Bulgaarsche regeering ermede
zijn belast de Sovjetregeering om ten
wapenstilstand te verzoeken.
AMSTERDAM. 5 Sept. De Neder,
landsche Bank kondigt op grond van d9
verordenende bevoegdheid haar toege
kend in artikel l. lid 2. van de Verorde.
ning no. 58/0943 de volgende bepalin
gen af:
ART. 1. Het afgeven van geldsom,
men en het doen van betalingen in con.
tanten is den volgenden ondernemingen,
lichamen en diensten tot nader order
verboden
a. eredietinstellingen in den zin vau
besluit no. 225 1941 betreffende het
bank- en ersdietwezen, alsmede de rijks,
postspaarbank, de postchèque. en gi-
rodiènst en de sociale volkscredietinstel-
lingen;
b. diensten, als bedoeld in de Giro-
wet (Staatsblad 1923 no. 307)
c. levensverzekeringsmaatschappijen,
als bedoeld in de wet op het levensverze
keringsbedrijf (Staatsblad 1922 no. 716).
ART. 2. Duitsche betaalmiddelen,
met uit^pndering van Reichskreditkas.
senscheine, mogen door de instellingen
en diensten als bedoeld in art. 1 niet
meer in betaling ot ter verwisseling
worden aangenomen.
ART. 3 Over de met ingang van
6 Sept. 1944 uitstaande bedragen bij
endernemingen, lichamen en diensten,
als bedeeld in art. 1, zal door de recht
hebbenden slechts vrijelijk in contanten
als volgt kunnen worden beschikt:
a, 100.per week;
b. onbeperkt voor zoover deze benoo-
digd zijn voor: 1. betaling van loonen,
salarissen en aan personen in dienst
van rechthebbenden; 2. voldoening van
verplichtingen uit hoofde van de sociale
wetgeving alsmede voor betaling van
pensioenen.
ART. 4. Deze verordening vindt
geen toepassing op de uitbetaling van
bedragen, die na 5 Sept. 1944 in contan
ten op een bankrekening zijn gestort.
ART. 5. De in art. 1 bedeelde on.
dernemingen, lichamen en diensten
moeten verlangen, dat de ncodige be
wijsstukken werden overgelegd, waaruit
blijkt, dat de aangevraagde bedragen
noodig zijn voor de doeleinden ais ge
noemd in art. 3, sub b. Zoo mogelijk zien
zij toe, dat deze bedragen cok metter.
daad voor genoemde doeleinden worden
besteed.
ART. 6. Een ieder is verplicht tot
geheimhouding van al hetgeen hem in
verband met de uitvoering van deze ver
ordening is bekend geworden
ART. 7. Overtreding van het be
paalde in de voorafgaande artikelen kan
worden gestraft met sluiting van de on
derneming. instelling of dienst.
ART. 8. Deze verordening kan wor.
dsu aangehaald als „Verordening be
perking betalingsverkeer 1944".
ART. 9. Deze "verordening treedt op
6 Sept. 1944 in werking.
Amsterdam. 5 September 1944.
DE NEDERLANDSCHE BANK.
Het Canadeesche korvet ..Albury" is
tot zinken gebracht, waarbij \ier oifi-
cieren en 55 matrozen om het leven ge
komen zijn.
Erkenning van 's vijands
operatieve prestaties
BERLIJN. 5 Sept. (D.N.B.). De
spreker van den groot.Duitschen om
roep. lt.-gen. Dittmar, heeft over den
militairen toestand o. m gezegd:
„Met bijzonder veel zorg richten wij
op het oogenblik den blik naar het Wes
ten. Engelschen en vooral Amerikanen
hebben hier van de numerieke meerder
heid aan formaties en strijdmiddelen ge
bruik gemaakt op een wijze, die een ver
gelijking met onze doorbraak door de
Maginot-linie en den daarop volgenden
opmarsch tot den mond van de Somme
in -1940 volledig toelaat. Daarbij moet
steeds in herinnering worden gebracht,
dat wij toen vernietigingsoverwinningen
behaalden op een vijand, wiens totale
sterkte niet belangrijk bij de onze ach
terbleef. De operatieve vruchten, die
onze Westelijke tegenstanders thans
plukken, zijn niet ontworsteld aan een
vijand van vrijwel dezelfde gevechts
kracht en geen resultaat van een betere,
d. w. z. meer vermetele en consequente
leiding. Slechts met verbittering kunnen
wij bedenken, wat er zou gebeuren, wan
neer wij tegenovei Engelschen en Ame
rikanen thans in een krachtsverhouding
zouden staan, die ook maar bij benade
ring overeen zou komen met de omge
keerde verhouding van. 1940.
Dit zijn geen ijdele gedachten, inte
gendeel, zij leeren ons. dat het wederom,
niet anders dan in het Oosten, de ontoe
reikendheid der middelen is. die ons
thans het succes ontzegt, dat ons vroe
ger in een meer evenwichtige verhou
ding nauwelijks ernstig betwist kon wor
den. Deze gedachtengang is niet het uit
vloeisel van een militaire aanmatiging,
die, om niet voor het heden de vlag be
hoeven» „te strijken, in het verleden
vlucht. Integendeel, wij erkennen voile,
dig", dat de operatieve prestaties, vooral
van de Amerikanen in opzet en uitvoe.
ring op een peil van aanzienlijke hoogte
hebben gestaan. Maar juist tegen dezen
achtergrond worden de prestaties van
onze legers in het westen bijzonder be
langrijk, Wat hier door Duitsche solda
ten gepresteerd werd in een strijd, waar
bij alle uiterlijke voorwaarden, aantal,
bewapening, aanvoermogelijkheden, zoo
ongunstig mogelijk waren, waar brok
stukken en resten van Duitsche divisies,
die sinds maanden gevochten hadden,
zich steeds weer met versche vijande
lijke formaties moesten meten, is volko
men genoegzaam om ons zelfbewustzijn
nieuw voedsel te geven. Zeker, de won
den, die ons geslagen werden, zijn daar
om niet minder smartelijk. Maar wij
weten toch, hoe het kwam, dat Britten
en Amerikanen doorstieten tot het ge
bied van Metz, tot in de Argonnen en
den Westelijken rand der Ardennen.dat
zij zich door Picardie en Artois den weg
naar de Kanaalkust banen.
Wat totdusverre tegenover lien ge
plaatst kon worden waren meesral
slechts numeriek zwakke formaties, die
over een breed front vochten en der
halve nauwelijks in staat waren tot uit
gebreide actie, en welker dunne versper
ringsgrendel, geenszins gevechtsfroihen
in den gebruikelijken zin van het woord,
het opdringen der vijandelijke tank-
strijdkrachten wel konden vertragen en
in andere richting dwingen, maar op
den duur niet tegenhouden. Hun taak
was uitsluitend van vertragenden aard.
Onder de bestaande omstandigheden
konden zij die niet beter volbrengen
dan zij gedaan hebben en nog doen.
Conclusies als deze raken wederom aan
de diepste oorzaak van onze moeilijkhe
den, het gebrek aan een totale krachts
inspanning. Dit feit kan eigenlijk slechts
verrassend zijn voor dengene, die geen
volledige voorstelling heeft van de sterk
te der wederzijdsche krachtsgroepen. Dit
wordt thans anders. Juist op dit beslis
sende punt is immers de groote mobi
lisatie begonnen. Wij hadden den groo
ten strijd nooit tot op dit oogenblik
kunnen doorstaan zonder de breede rna-
terieele en personeele basis. In de eer
ste jaren van den oorlog verworven. Dat
wij haar thans voor het grootste deel
hebben moeten prijsgeven, is ongetwij
feld bitter en geeft aanleiding tot me
nige smartelijke vraag. Wij staan thans
voor nieuwe noodzakelijkheden. Wij
strijden thans* op een aanzienlijk gere
duceerd gebied. Het zou geheel onjuist
zijn, deze ontwikkeling voor te stellen
ais gewenscht of beoogd. Het strategi
sche evenwicht, dat thans in het Wes
ten verloren is gegaan, zal op dezelfde
wijze hersteld kunnen worden als aan
hét Oostelijk front gebeurd is.
Niemand zal over het hoofd kunnen
zien. dat. tot een nieuwe .stabiliseering
ook van het Westelijke front bereikt is,
nog ongehoorde inspanning en buiten,
gewone standvastigheid noodig zullen
zijn. Daarbij megen wij niet belemmerd
worden door de verwijtende vraag,
waarom alles, wat thans gebeurt, niet
reeds vroeger kon geschieden. Vragen
als deze belasten, zonder ens tot een
doel te brengen. Wij allen dragen een
deel van de verantwoordelijkheid voor
het feit. dat het zoo gegaan is. omdat al
te diep in het Duitsche karakter de nei
ging tot het vastklemmen aan een be
ginsel ook in bijzaken en tot overschat
ting van het eigen werkterrein veran
kerd liggen.
Want dit gezichtspunt blijft in ieder
geval in onze positie het beslissende.
Den tijd bevechten, die noodig is voor
de verwezenlijking daarvan, is de stra
tegische wet. waaronder wij thans staan.
Daarvoor moet al het andere wijken.
Wij zeggen het nogmaals, onze forma
ties hebben vaak en lang genoeg moeten
vechten zonder voldoenden aanvoer uit
het achterland. Wij denken daarbij
evenzeer aan den strijd in de lucht als
aan de fronten in engeren zin wij zul
len moeten opbrengen en ook kunnen
opbrengen, wat ons ontbreekt. De tijd
van ongerechtvaardigde egards is voor.
bij. De vraag naar den zin van een der
gelijke inspanning ligt te zeer voor de
hand. dan dat wij ons aan de beant
woording daarvan zouden kunnen ont-
trekkeh, waarbij wij beseffen, dat de
vraag naar de vermoedelijke kansen een
„levee en masse" in de eerste plaats ant
woord verlangt. Een Duitsch volk. dab
vastbesloten tot het uiterste, zich in
nieuwe groote taken tot den strijd op
maakt. is de eenige factor, waarop ook
de meest verbitterde vernietigingswi!
van onze vijanden moet breken.
Gedeeltelijke mobilisatie van
Zwitsersche grenstroepen
BERN (D.N.B.) Naar officieel wordt
meegedeeld, heeft de Zwitsersche Bonds
raad op voorstel van den opperbevellreb-
ber van het leger besloten tot een ge
deeltelijke mobilisatie der grenstroepen.
