Toenemende strijd in October verwacht Massa-arresiati
es in België
StrocmlöGza us*an
Toeslaybewijs bijzonderen arbeid builen werking
personen in ziekenhuizen e.d.
DINSDAG 3 ZflfllMAAND (OCTOBER) 1944. 2 PAG., 58e JAARGANG. No. 226
VERDUISTEREN
van 24 t.m. 30 Sep
tember van 19.30 u.
tot 7.30. - E.K. 25
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE GELDERSCHE VALLEI SE*---Y* 2 0ct
Uitgave: NV DRUKKERIJ ONNES v/b BI.ANKENB ERU li in. SNOU<JKAEHTL.AAM I AMEKSFOOKl
Aammlstfratie: Tel. 6289 Giro 86362. Redactie: Tel 6731. Hoofdred.: NIC. LAMAN ROEST
U.K. 9 Oct.
Nieuwe Duitsche formaties naar het Westen en Oosten
Hergroepeering van de geallieerde strijdkrachten
De opmarsch van nieuwe Duitsche legcrformaties naar het Westen en'het Oosten als
mede de hcrgroepccring van do geallieerde strijdkrachten, doet voor October een intensi-
vccring van het oorlogsgebeuren verwachten, aldus do militaire correspondent van het
D.N.B., Martin Hallenslcben. De oorlog in Europa heeft'ziin hoogtepunt nog niet bereikt en
zal het ook in October niet bereiken. Dit geldt in het bijzonder voor de gevechten te
land en voor den strüd ora do locvocnvcgen over zee. Na het mislukte geallieerde plan om
de gehcclo Duitsche verdediging in het Westen te doen ineenstorten, is duitlclük waar te
nemen, dat het initiatief weer in Duitsche handen overgaat. Door de verstijving van hel
Duitsche verzet in het Westen is een factor ontstaan die de geallieerden tot. een wijzi
ging van hun plannen dwong. De thans aan den gang zijnde opmarsch van nieuwe Duitsche
formaties tusschen do Noordzeekust en do Zwitserscho grens betcekent een ernstigo be
lemmering voor de geallieerden. Het mislukken van de Anglo-Amerikaanscho plannen in
het Nederlandscho gebied heeft do prestaticgrens der geallieerden in het Westen aange
toond. evenals liet ongeschokte weerstandsvermogen van de Duitschcrs. Hoe hard de strüd
in Nederland ook is, hot karakter van do vorming van een zwaartepunt heeft hü niet meer
Sedert do dagen van Arnhem is do strüd meer een plaatsclüko onderneming ter verhree
ding van do tot nu toe slechts 25 K.M. brcede corridor tusschen Eindhoven en Nümegcn
Hevigs gevechten ten Z. van
Tilburg en Helmond
Interinf. meldt: De strjjd in het Wes
ten bleef gisteren beperkt tot de uiterste
vleugels van het ongeveer duizend kilo
meter lange front van het Kanaal tot
de kust van de Middellandsche Zee. In
het gebied van Vlaanderen ten Westen
van Turnhout wierpen de Engelschen
opnieuw sterke formaties in den strijd
tentinde in de richting van Tilburg ter
rein te winnen. Met gevoelige verliezen
slaagden zij erin ongeveer 1500 meter
op te rukken, doch zij werden ^daarna
door Duitsche tegenaanvallen tot staan
gebracht. In dsn geheelen frontsector
van Turnhout tot in het Nederlandsche
gebied bij Eindhoven en Nijmegen mis
lukten alle pogingen om de Duitsche
Westelijke flank te doen ineenstorten,
hoewel het tweede Engelsche leger op
verscheidene punten sterke tankforma
ties in den strijd wierp. Ook hier door.
kruisten de Duitsche tegenaanvallen de
Engelsche plannen. Ten Z.O. van Hel
mond ontwikkelde zich uit aanvankelijk
zwakke aanvallen een hevige tankslag.
die voor de Duitsche troepen succesvol
verliep. Hier en bij den strijd bij de ge
noemde sectoren werden 45 tanks stuk
geschoten. De beteekenis die de Brit
ten aan dit strijdgebied hechten blijkt
ook al uit het feit. dat zij voortdurend
met jachtbommenwerpers en slagvlieg
tuigen in den strijd te land ingrepen en
probeerden de achterwaartsche verbin
dingen van de Duitsche troepen te ver
breken. In het gebied van Aken worden
sleohta plaatselijke gevechtshandelingen
gemeld. Daarentegen duren de concen
traties van de Amerikanen voor een
nieuwen grooten aanval ten N. en Z.
van de stad nog steeds voort.
Bolsj
jewistische druk aan
de IJzeren Poort
Het Duitsche Weermachtsbericht van
gisteren meldt o.m.:
„Aan het kanaal Antwerpen-Turn-
hout en ten N. van Turnhout zijn onze
troepen in hevige afweergevechten ge
wikkeld met de Canadeesche formaties,
die uit hun penètratieplekken blijven
aanvallen. Aanvalsgroepen van het le
ger en van de Waffen-SS drongen tus
schen Neder-Rijn en Waal de Britsche
stellingen binnen en wierpen den taai
vechtenden vijand naar het Westen te
rug. Ten Z.W. van Gennep werd een vrij
sterke vijandelijke aanval opgevangen.
Daarbij werden de beide laatste dagen
32 tanks vernietigd. De druk van den
vijand op Maeseijck is verminderd.
In de aanhoudende zware gevechten
bij Chateau-Salins en in het bosch van
Parroy won dje vijand plaatselijk terrein.
De gevechten om het volledig ver
woeste Calais gaan hun einde tegemoet.
De zware marinebatterijen bij Kaap
Gris Nez zijn na dapperen tegenstand
voor de vijandelijke overmacht be
zweken.
In September hebben de Anglo-Ameri-
kaansche legers in het Westen toene
mende verliezen geleden. Onze troepen
maakten 10.650 gevangenen en maakten
buit of vernietigden 1149 tanks en 243
pantserverkenningswagens, groote hoe
veelheden vrachtzweefvliegtuigen enz.
Boven het Westelijke gebied verloor de
vijand 451 vliegtuigen.
Op den Balkan is de Bolsjewistische
druk in de lus van den Donau aan
weerskanten van de IJzeren Poort ver
der toegenomen. In de passen van de
Oostelijke Beskiden wordt altijd nog
verbitterd gestreden.
SOVJETLANDING OP DAGOE
Gisteren landden vrij sterke Sovjetstrijd
krachten. op den N.O. oever van het
eiland Dagoe. Het Duitsche garnizoen
ging onmiddellijk tot den strijd over.
Eenheden der marine storen het bolsje
wistische veerverkeer.
Pétain naar Duitschland
Maarschalk Pétain heeft zich van Bel
fort naar Duitschland begeven ter be
scherming van de ware belangen van
het Fransehe volk. Ambassadeur De
Brinon heeft zich belast met het voor
zitterschap van de „Fransche commis
sie tot behoud van de nationale belan
gen". In deze commissie hebben o.m.
zitting: Marcel Deat, Joseph Darnand,
generaal Bridoux en Jean Luebaire. De
Brinon heeft een oproep gericht tot ae
Franschen, waarin hij erop wijst, dat
Pétain de eenige drager van de legale
macht in Frankrijk blijft.
GOUWLEIDER BiiRCKEL GESTORVEN
Gouwleider en Rijksstadhouder Josef
Bürckel is na een korte ziekte aan da
gevolgen eener longontsteking te Neu-
stadt a.d. Weinstrasse overleden. Met
hem is een der oudste volgelingen van
den Fiihrer, heengegaan.
De Führer' heeft Willi Stöhr, tot dus
ver Dienstleiter aan de „Parteikanzlei",
benoemd tot waarnemend gouwleider en
belast met de leiding van den gouw
Westmark.
Reeds 100 doodvonnissen in Brussel
Da „zuiveringsactie" in het bevrijde
Belgis is versterkt, zoo meldt de Lon.
denscl-.e correspondent van Göteborgs
Handcis och Sjccfartstidning. De gevan
genissen loopen zoo snel vol, dat de
eisch gesteld is. concentratiekampen te
openen, opdat alle gearresteerden kun
nen worden ondergebracht. Het aantal
arrestanten te Brussel bedraagt 12000,
in het geheele land 25.000. De gerechts
hoven werken met groote snelheid. In
enkele dagen zijn 100 doodvonnissen te
Brussel geveld.
Laatste verzet in Warschau
Na ïle 'overgave van Mckctof is thans
door de capitulatie van Zoliboz de laat
ste weg voor de opstandelingen uit het
centrum van Warschau gesloten. Neder.
saksische pantserformaties dwongen te
zamen met infanterie en stormpioniers
de overgave van de opstandelingen in
Zoliboz af; 25.000 gevangenen vielen
daarbij in handen der Duitschcrs. Meer
dan 25.000 burgers werden bevrijd. Na
een feilen strijd in het ondergrondsche
labyrinth van rioolgangen moesten de
opstandelingen tenslotte het verzet sta
ken.
Duitsche voedselpositie
Ter gelegenheid van den Dankdag'
voor den oogst heeft de Rijksminister en
Reichsbauernführer, Herbert Backe, tot
het Duitsche volk o.m. gezegd:
Wij kunnen terugzien op een middel-
matigen tot goeden oogst.
De oogst van broodgraan blijft niet be
langrijk bij dien van vorig jaar achter.
Wel staan tegenover dezen goeden
broodgraanoogst verliezen, ontstaan
door prijsgeven van bezette gebieden en
uitvallen van Roemenië.
De oogst van voedergraan, vooral ha
ver, heeft door droogte sterk geleden.
Hieraan is de vermindering van het
broodrantsoen met gem. 200 gr. per week
toe te schrijven. Ook werden onze hooge
verwachtingen in zake den aardappel
oogst niet vervuld.
De Secr.-Gen. van het Dep. van H. N.
en S. deelt m^de, dat het noodzakelijk
is, dat de electriciteitsafgifte nog verder
wordt beperkt. Hiertoe zullen, zoodra
de daartoe noodige technische maatrege
len zijn ingevoerd, stroomlooze uren
worden ingevoerd voor alle verbruikers.
Uitgezonderd zullen hiervan slechts zijn
die inrichtingen en bedrijven, waarvan
de stopzetting onmiddellijke gevaren zal
medebrengen voor het leven of de voed
selvoorziening der bevolking.
Als eerste stap zal zoo spoedig moge
lijk de algemeene stroomvoorziening
worden onderbroken van zonsopgang tot
zonsondergang. Naarmate de omstandig
heden zulks eisehen, zullen deze stroom
looze uren worden uitgebreid.
Daar de kolenpositie in verschillende
deelen des lands ongelijk is, zullen de
regelingen niet uniform behoeven te zijn
doch deze zullen aan den toestand ter
plaatse worden aangepast. Ongeacht de
zen maatregel blijft voor ieder de groot
ste zuinigheid met het gebruik van eleo
triciteit een gebiedende eisch.
Bijzondere rechtbank eer
N.S.B. ingesteld
In „Volk en Vaderland" van deze week
verschijnt het volgende ..Besluit inzake
de instelling van een tijdelijke bijzon
dere rechtbank" van den Leider ceda-
teerd 2 October 1944.
„Hierbij wordt door mij ingesteld een
tijdelijke bijzondere rechtbank der be
woging met opdracht te onderzoeken en
te beoordeelen. welke leden der Eewe.
ging, die op 1 September jl. belangrijke
vertrouwensposten innamen, zich in de
maand September in positieven of ne
gatieven zin hebben onderscheiden.
Onder onderscheiding in positieven
zin versta ik eer. bijzonder laakbaar ge
drag. Als leider van de rechtbank be
noem ik den gewestelijk leider van Zuid-
Holland M. J. A van ïersel: als leden:
mr. A. van Levenhorst oud-kringleider
van Haarlem, burgemeester van Delft
en mr. H. A. M. van der Heyden, ge
westelijk commandeur van de Land
wacht voor Zuid-Holland en Zeeland.
Als leider van opsporing, vooronder
zoek en voorlegging benoem ik F. L.
Rambonnet, adviseur van den Leider,
districtscommandeur van de Landwacht
voor Overijssel.
Een ieder, die voor dit onderzoek
wordt opgeroepen, is gehouden aan de
zen oproep te voldoen
Geen noodkaarten voor
In verband met de huidige omstan
digheden wordt het toeslagbewijs voor
bijzonderen arbeid tijdelijk buiten wer
king gesteld. Bij het inzenden der naam
lijsten MD 22375 voor rantsoenbonnen
zeep voor de 11de en 12de periode die
nen werkgevers in plaats van de toeslag-
bewijzen de distributiestamkaarten der
betrokken personeelleden over te leg
gen. De zgn. oogsttoeslag en de toeslag
melk wegens giftigen arbeid worden tot
nader order niet verstrekt.
Zeep voor vuïlen arbeid.
Personen, die zgn. vuilen arbeid ver
richten, komen voor de 11de en 12de pe
riode 1944 (1 Oct. t.m. 25 Nov. a.s.)
wederom voor de gebruikelijke rantsoe
nen eenheidszeep en waschpoeder in
aanmerking. Aanvragen kunnen per for
mulier MD 22375 bij den distributie-
dienst worden ingeleverd. Ditmaal moe
ten daarbij echter niet de toeslagbewij-
zen, maar de distributiestamkaartên
Worden overgelegd. Uitreiking rantsoen-
bonnen van 8 t.m. 14 Oct. a.s.
Zeep voor kappers, artsen enz.
Kappers, medische studenten werkzaam
in de anatomie, vroedvrouwen, verlos
kundigen, gediplomeerde bakers enz.,
wijkverpleegsters, personen werkzaam in
de genees- en verbandmiddelenindustrie,
praktizeerende artsen, tandartsen, tand
heelkundigen en veeartsen komen voor
de 11de, 12de en 13de periode 1944
(1 Oct. t.m. 23 Dec. a.s.) voor de ge
bruikelijke extra-rantsoenen scheerzeep,
toiletzeep, eenheidszeep en waschpoeder
in aanmerking. Zij dienen van 1 t.m.
7 Oct. a.s. een aanvraagformulier bij
den distributiedienst af te halen en dit
van 8 t.m. 14 Oct. a.s. wederom in te
leveren. De distributiestamkaart wordt
hierbij door de distributiediensten voor
zien van een diagonaal kruis in het
vakje 412 E. Deze afkruising geldt niet
voor kappers.
Noodkaarten van personen
in ziekenhuizen e.d.
De Secr.-Gen. van het Dep. van Land
bouw en Visscherij maakt bekend, dat
de distributiediensten géén noodkaarten
uitreiken aan personen, opgenomen in
gemeenschappelijke voeding in zieken
huizen, bijzondere instellingen, gevan
genissen e.d. en bij den Rijksdienst voor
de Werkverruiming en Arbeidsdienst e.d.
De noodkaarten voor deze personen wor
den pas na hun ontslag door de distri
butiediensten uitgereikt. Zij, die in deze
inrichtingen worden opgenomen, moeten
hun noodkaart bij hun opneming bij de
administratie van de betreffende Inrich
ting inleveren. Bij ontslag uit zieken
huizen en bijzondere instellingen ont
vangen deze patiënten de noodkaarten
van de administratie terug. Deze inrich
tingen leveren derhalve de noodkaarten
niet bij de distributiediensten in. Aan
gezien gevangenissen e.d. en de Rijks
dienst voor de Werkverruiming en Ar
beidsdienst e.d. de noodkaarten w e 1 bij
de distributiediensten moeten inleveren,
ontvangen de betrokkenen bij ontslag
van de distributiediensten: a. bij ont
slag vóór 15 Oct. a.s. een noodkaart te
gen inlevering van bon algemeen 237 of
tegen een ontslagbewijs; b. bij ontslag
op of na 15 Oct. a.s. een aantal rant-
soenkaartjes voor het resteerende aan
tal dagen der periode. Het bovenstaan
de geldt niet voor het personeel van
ziekeninrichtingen, gevangenissen, hui
zen van bewaring, tuchtscholen en rijks
opvoedingsgestichten. Deze personen ont
vangen wel een noodkaart.
Honden- en kattenbrood.
Van 1 t.m. 31 Oct. worden op bon
no 9 van de distributiekaart voor hon
denbrood dezelfde hoeveelheden honden
brood beschikbaar gesteld als op den
bon voor de afgeloopen periode. Op bon
no. 9 van de distributiekaart voor kat
tenbrood (groep K) wordt voor dezelfde
periode li/.> kg. kattenbrood beschikbaar
gesteld. Na 31 Oct. is bon no. 9 on
geldig.
Ook kaas op vleeschbonnen
De Secr.-Gen. van het Dep. van Land
bouw en Visscherij maakt bekend, dat
op de bonnen.van de noodkaart, waarop
in het tijdvak van 1 t.m. 14 October a.s.
vleesch beschikbaar wordt gesteld, ook
kaas mag worden gekocht. Hierbij wordt
één rantsoen kaas gelijk gesteld met één
rantsoen vleesch.
Klantenbinding aardappelen
In verband met de huidige omstandig
heden is het gewenscht tot klantenbin
ding voor aardappelen over te gaan.
Hiertoe worden aan de aardappelhande
laren z.g. gezinskaarten verstrekt, waar
op de handelaar na inlevering van de
noocibonnen: 124 en 224 en 324
en 424 van de noodkaarten o.a. het
aantal ingeleverde bonnep vermeldt en
U de kaart ter hand stelt. Dit houdt
dus in, dat men thans- zijn vasten han
delaar voor aardappelen kiest. Inleve
ring moet geschieden voor Vrijdag 6 Oc
tober. Het is verboden om aardappel-
noodbonnen aan den handelaar ter hand
te stellen zonder dat men hiervoor aard
appelen ontvangt en de handelaar de
kaart afteekent. Het publiek wordt er
op attent gemaakt dat de voor deze
week aangegeven aardappelnoodbonnen
verlengd worden tot en met 14 October.
In verband met moeilijkheden als rooien
enz., zal in de week van 814 October
geen aardappelbon worden aangewezen.
Overwogen zal worden een aanvullend
rantsoen alsnog bekend te maken.
ledereen is voortean
zijn eigen controleur
Stormloop op de winkels mag
niet meer voorkomen
Nu Amersfoort, wat de distributie be
treft, ook op zichzelf aangewezen is,
liWben wij ons licht over den plaatselij-
ken toestand eens opgestoken bij het
Rijksbureau voor Voedselvoorziening te
dezer stede. De inlichtingen, welke wij
daar kregen, schenken ons vertrouwen,
voor de toekomst. Men. heeft de distri
butie voor onze stad tot in de finesses
geregeld en wanneer wij allen vooral
de huisvrouwen en winkeliers rustig
doen, wat wij doen moeten, dan zal al
les naar wensch gaan. In de eerste plaats
zij vastgesteld, dat de winkelier verant
woordelijk is, dat ieder zijn deel krijgt.
Dat kan, omdat de winkelier bevoorraad,
is naar het aantal bij hem ingeleverde
bonnen. Een stormloop op de winkels,
zooals vorige week Zaterdag, is dus niet
noodig en absoluut fout. Heusch. men
krijgt zijn deel. Vandaar ook. dat thans
besloten is, dat de winkeliers niet meer
op Zaterdag moeien afleveren, maar pas
op Maandag. Wel kan men Zaterdags
zijn boekje en bennen bij den winke
lier inleveren. Dan kan die alles voor
den komenden Maandag en Dinsdag van
tevoren klaar maken en is het lange
wachten voor de huisvrouwen afgeloo
pen. Met de distributie van aardappelen
gaat het thans op gelijke wijze, nu er
klantenbinding en gezinskaarten inge
steld zijn. Op elke gezinskaart" staat, wat
de klant hebben moet. Men krijgt de
volle honderd procent, zoo niet "direct,
dan toch korten tijd later. Het verval
len van toewijzingen op bepaalde bon
nen, is absoluut afgeloopen. Met krijgt
zijn deel. Thans is dus iedereen zijn
eigen controleur! Laten wij vooral alle
eigenbelang op den achtergrond stellen
en beseffen, dat Amersfoort ook andere
omliggende plaatsen en gemeenten moet
helpen. De voedselpositie van onze stad
is in goede handen. Op het bureau voor
Voedselvoorziening is men tot alle me
dewerking bereid. Zijn er toch nog moei
lijkheden. dan wen'de men zich gerust
tot Plantsoen West 2 .want daar staat
de winkelier onder geregelde en blijven
de controle, welke "zoo noodig. streng
weet in te grijpen.
WASCHP0EDERB0NNEN LANGER GELDIG
De Secr.-Gen. van het Dep. van H.,
N. en S. maakt bekend, dat de geldig
heidsduur van de bonnen „Algemeen
225" en reserve C 74, D 74 eii E 74,
waarop waschpoeder verkrijgbaar werd
gesteld, verlengd wordt tot en met
28 October a.s. voor de maand October
behoeven voor het behandelen van dö
wasch geen bonnen bij de wasscherijen
te worden ingeleverd
Zeepvervangende wasch mid delen op
rantsoenbonnen waschpoeder
De Secr.- Gen. van het depar' -n u
van H.. N. en S. deelt mede, dat »p
rantsoenbonnen waschpoeder tevens
zeepvervangende waschmiddelen kunnen
worden eekocht.