BINNENLAND.
ft
K
Uit den omtrek.
Bi» dc aankomst van de S a x o £®aet| T
nciaal De Wet aan boord, kwamen onm J-
delijk een aantal detectives en polrtie-agen-
tcn aan boord tot bewaking van het schip.
Men meende dat dit geschiedde tor wille van
generaal De Wet. zoodat niet wcrinig opge
wondenheid ontstond. Het bleek eve u wel
aanstonds, dat do detectives niet om gene
raal De Wet kwamen, doch dat zij naar een
Russisch en Jood. Hyman genaamd, zochten,
die aangehouden werd onder beschuldiging
van in het beaat te zijn vun valscho bankbil
jetten van do Engel9ohe bank. Men zegt dat
Hyman do associé van een bank te Londen
meet zijnhij protesteerde hevig tegen zijn
arrestatie.
Allerlei.
vOck do Kanier wan Koophandel te
Eiberfcld heeft zicii ttaHgerlotcu bij het adres
aan den RijËs-kaxKeKcr tor veikrijging eener
postregeling tusociien Duitachlaoid en. Ne
derland.
v- Naar do Société Gecrlogique van Luik
mededeelt, zijn in de Kempou, te Roerin
gen ap diepte van 950 mcteis klipzout-
1 a g u ontdekt.
v— De Lake Shore and Michigan Southern
Railway Company heeft de looneu der wiwel-
wachters op haar not. met gemiddeld tien
proeent verhoogd.
vDo in Schenectady in den staat
New-York sedert langen tijd durende sta
king van het trampersoneel heeft
tot eon merkwaardig voorval geleid. De werk-
liedenbond aldaar heeft een lid van de schil-
denvereeuiging geroyeerd, omdat hij tot do
militie behoorde, en de patroons van den
man gedwongen hem, als behoorende tot geen
•nkelc vereeniging, te ontslaan. Het geval
verwekt groot opzien. Da ambtenaar van. hot
O. M. aal een aanklacht wegens samenzwering
tegen het Openbaar gezag indienen. Ecu deel
der pers verklaart het optreden van den werk-
ücdenbond tegen do militie al» hoogverraad.
1)# b» nd hoeft Maandag eene algemee
ns staking en boycot togc® alle win
keliers geproclameerd, die van dc tram ge
bruik maken of dectrisch licht gebruiken.
Buitendien is hij voornemens het personeel
van verscheidene andere tram- en olectrici-
teits-maaischappijaD tot staking over te ha
len.
vNaar Reuterbureau van 17 dezer uit
Jeruzalem meldt. ie. daar den 16. een geval
van cholera geconstateerd. In Jaffa
breidt de cbolora-epideraio rich steeds meer
uit; in. de laatste drie dagen rijn 15 perso
nen daaraan overleden. Eveneens woedt de
cholera in vele dorpen in Gaza en Lydtla
daarentegen, waar zij verscheidene offers
hóeft gevergd, is zij gebluscht. Er heersolrt
allerwego groote ellende.
vIn het plaat-je Svetajana (Hong.) is
eem nieuw gebouwde school ingestortnegen
personen werden zwaar gekwetst.
v Schipbreuk Men meldt uit Cher
bourg De Joanne-Phanie, een schip van der
tig tonnen, met een lading kolen aan boord,
is op dc kust van Quistreham gestrand. Dó
bemanning bestaando uit drie koppen, is g< -
rod. Een lijk is aan liet strand gespoeld. Schip
en lading zijn verloren.
Kameroverzicht
De Tweede Kamer heeft gisteren ecu aan
vang gemaakt mot do behandeling van dc
Indische Begroeting.
Op voorstel van. dom voorzitter werd
al dladolijk besloten oan. dc quaostic v;u do
2_g. „eeresabuld" uit te stellen tot do be
handeling van dc „oamptobilireitswct" wetlke
vermoedelijk na hot KorsUrccca aatii de orde
ml- komen.
Do algemocne beschouwingen werden, daar
na ingeleid door den hoor C romer, die als
voorzitter dor Comm. vul Rapportours op
kwam togen de bttwiiuiv. ,a.ng van den heer
Van Kol ten aanzien van. dc? Commissie van
Rapporteurs met betrekking tot het Voor-
looip ig Verslag. Boor zijn optreden do
heer Van Kol tendentieus te werk ge
gaan. Dto CoBnmissio heeft aan <L hand
vun vroegere verdagen de vragen ge
groepeerd, zoodanig dat die door don minis
ter behoorlijk en op de gebruikelijke wijze
konden beantwoord worden .Spr verdedigde
uitvoerig de houding dor commissie.
Wat de klachten van den heer Van Kol
betreft, zij li kien aan gemis van betrouw
baarheid. Vele vragen die hij opgeeft als niet-
vermeld te zijn, vindt men in hot Voor!.
Verslag wel vernield, zij het ook niet in den
vorm d<x>r den heer Van Kol wellicht ge-
wenscht.
Enkele vragen zijn niet overgebracht om
dat zij zoo gesteld waren dat zij niet te be
grijpen waren, anderen, omdat daarop vroe
ger reeds geantwoord was Eenigo vragen zijn
anders ge-.tc.ld omdat de Commissie eigenlijk
niet- wist wat zij. er van maken moest.
De heer Fock heeft met genoegen het op
treden van dearen minister gezien. Een afwach
tends houding aannemen is hier plicht. Mtt
veel van hetgeen deze minister wil blijkens
zijn rede het vorige jaar gehoudion kan Spr
meegaan. Hij hoopt, dat deze minister
zich niet in militaire richting zal bewegen,
miar het oog gevestigd zal houden cp den In
dische» landbouw en nijverheid. Spr. betreurt
het, dat in de Troonrede geen opwekkend
woord over Indië word gehoord, waar dit toch
zoo hoog noodig ia. Hij vestigt de aandacht
op eenigo gebreken en misstanden in verschil
lende streken van Indië, al wil hij niet mede
gaan met de soma wat al te pessimistische be
schouwingen. Hij wil de volle waarheid onder
do oogen zien en vertrouwt dat met geld en
goeden wil de noodige hervormingen wel zijn
aan te brengen.
Verder drong Spr. aan op spoed w hij ver
zoekt dc regcering aan te dringen op bespoe
diging van het onderzoek betreffende de irri-
gatiowerken in Indië. Voorts drong Spr er
op aan om de inlandsche bevolking zóódanig
aan ons te verbinden, dat wij in haar den
sterkste:? steun vinden bij aaval van een bui-
Unlandschen vijand. Dat is hechter bolwerk
dan het beste verdedigingswerk. Dc bevol
king moet in de eerste plaats practisch ont
wikkeld worden en daarvoor zijn noodig wan
delleeraars, die de bevolking ambachten leert,
waarvoor zij zeer geschikt blijkt te zijn.
Ten slotte vroeg Spr. of da minister hert
decentralisatie-ontwerp handhaaft.
Dc heer Pijnacker Hordijk heeft
vooralsnog geen reden om tegen dezen minis
ter oppositie te voeren. Hij vertrouwt dat de
ze bewindsman er naar za! streven om de we'-
vaart en bloei in Indië te verhoogen
Spi. begrijpt dat het onmogelijk is vta maar
dadelijk alle wensohen door don. minister «Is
Kamerlid geuit, ths-ns ui daden cm te
ten. Hij vertrouwt dat do minister <k Ker
stening der inlanders mot gematigdheid als
tot dusver zal voortzetten. Mulder gezust
is Spr. ten aanzien vuil 's ministers militaire
neigingen on hij hoopt wel, dat w.j ge-ene
militaire periode voor Indië zijn ingetreden.
Het denkbeeld van de veadixliging van Indië
is in den laaUten tijd oj» don voorgrond ge
treden, hetgeen Spr. voor eau gi oot deel toe
schrijft aan den te gonweordigon gouvenieur-
gcneiraal. Hij zou het betreuren, wanneer
thans veel geld' voor de verdediging van
Indië werd uitgegeven, waar zooveel noodig
is om do toestanden in Indië te verbeteren.
Do fin&noieele toestand, is naar Spr. 'a oor
deel oo-k 7-öst zorgwekkend. ludicu de toe
stand thans nog ware, evlijk in 1S98, zou de zo
begroeting sluiten mot een tekea-c van 25
nrillioin. Laat men dus zorgen, dat dc wel
vaart in Indië verhoogd worde, dan, zullen
de laten ruimer vlooien en do financaaeki
toestand beter werden. Emigratie naar do
buitenibeaiW-ingen juicht Spr. tea.
Hierna had een vriii scherpe discussie plaats
naai- aanleiding van dei nota vuil don boer
Va® Kol, over hot cpzettolijk weglaten van
opmerkingen uit het Vborl. Verslag.
D_ Voorzit t er hield 1 .-recht dc-xe -.io
ta, door dc® lieer V a u K a i n e b c> o k con
onparlementair stuk genccm.d buiten dc, de
batten on had alken den Leur Crcaner in de
gelegenheid gesteld do commfe&ie tegen do
besdhuidiginge-n te verdedigen, terwijl liij
den heer Van Kol gelegenheid gaf tni te
repliederen.
Bij heb debat waarbij de Voorzitter
den hr;r Van Kol ver?, ken me-; d iic'i van
peTsccn 1 i'jklhödc® te onthoud©ubetwistte de
heer Van Koi. dat zij» stuk ec*n
tendentieus pamflet w.c, li.;, hoeft don
nveg der publiciteit ingeslagen teen eiken an
deren weg ham afgesneden was. Het Voorl.
Verslag, gelijk het. thans verschenen is, is
oen oude dreun. De heer Cremer kon zeer
goed begrijpen wat Spr. bedoelde. Hij weet
zeer goed wat de koelie-ordonnantie is. Hij
kent de toestanden in Deli zeer goed, voor
hem vooral geldt het spreekwoord „a bon en
tendeur" etc. Maar hij wilde niet begrijpen,
wilde do naakte waarheid niet hooren en die
onder de oogen van zijn medeleden brengen.
Nadat ook den heer Scli »per do nota-
Van Kol liaJ besproken, protesteerde r:g de
hc«r Tytic-man togon het vca-wijt tot clen
voonsbter der Cccronu ïio van Rappor, eurs
gericht. Spr. neemt als Ld dier commissie
de voile verantwoordelijkheid op zich voor
het) uitgebracht» VoiorL Verslag.
Nadat <lc heer V an LimburgSti r u m
zirji ingeauxmendibeiid mot het optiudeni van
dezen manias Ier betuigd had en op den, zci'g-
wcikfkendeoi toestand vaat d: Indische.' finaiir
caën had gewezen, cu de heer Van dor
Z waag uitvoerig betoogd; had, dat hot tijd
werd om eona wat m-ctar to dcon voor Indië
dan te praten, kwam die heer V a, n, K o 1 aan
he,t woord, van wicn men na zijn reis na
tuurt ijk vele bij.TO"dorheduu vca-wacht;i2.
De heer V ai ia Kol verklaarde zelden mot
zoo weinig animo liet woord to hebben ge
voerd a-la nu, nu hi) pas wil Iwd'ië tciuuge-
keerd, do cllendo daar hooft aanuhouwd
Modelijden heeft Spreker met dat arme
volk, do aladhbofforn van bvutaal ge
weld ©n finrncieel bedreig. VinicJi lba.ro
eilandon dio sohatUm had-den kunnen opio-
verin, liggen braak ondiir ons bestuur. \\ij
hcbbeai er hier gcvfli flauw bogrip Wi, welke
taa-k op ccis ruut. Zal Spr hier de fcallcoze
hem'oiniingen opnoomen, die nocd^g zijnf
Och, wat zou het baton. Tal van, hervormin
gen zijn noodig. maai* dio keten geld en
geld is er niet. Do arme Javaan :s uitgemer
geld door jaren lang piinhtsvcizu.m, dat lei
den zal tot ondeigartg van Nederland als
Koloniale Mogtwilioid.
Aan dezen minister vraagt Spr wat heb-
beu wij van u als man van beginsel te wach
ten?
Daarna komende tot don A t j o Ik. c v 1 c g
dieï misschien haar einde nadert, Spr.
blidt die afkeuren als viiroohtanatig. Op Atjeh
rullen wij zijn cm blijven icdringers, en boter
ware het met dat volk van zeldzan en !•*]-
den moed een eervollen vrede te sluiten,
staande ais gelijken tegenover gelijken. Het
verzet is thans geknot en do argumenten
voor den hardnekkigen krijg bestaan nu-
meer. Thans is do tijd gekomen om aan die
staten zelfbestuur te geven Om te zien of
do Kamer dat oordeel dcolt. stelt Spr. na
mens zijne paa Lijgeneoten do vclgcmi: nio-
t i e voor
„De Kamer, den Atjeh-corlog afkeurende
als oen gevolg van imperialistische politiek
van de Nederhtndsche Regeering; van oordeel
dat elke politiek die onvoorwaardelijke on
derwerping ten doel heeft, met dc rechtvaar
digheid in &trij)d is, en niet geschikt om een
einde te maken aan den oorlog, noodigt de
Regeering uit zoo spoedig mogelijk de noo
dige stappen te doen tct het sluiten vani een
vredesverdrag met den Sultan en Atjehsohe
hoofden, zonder dat onzerzijds de eiseh van
verlies van onafhankelijkheid worde gesteld,
met bereidverklaring de noodige maatregelen
te nemen, die hunnerzijdach in het belang
van orde en rust wenschelijk worde geacht".
Over den dag der beraadslaging zal hodsm
worden beslist.
Dc heer Van Kol, zijne rede vervolgen-
do, komt voorts op tegen de expeditiën naar
Djambi en elder>, om te voldoen aan de
eischen van Engeland cn andere mogendhe
den.
Zelfs wanneer bot waar ware, dat wij ons
koloniaal gobied moeten vergrooten, kan dat
dan niet langs vreedzame» weg geschieden I
Op zijn reis heeft spr. de ervaring opgedaan
dat dit rser goed mogelijk is mits men den
mood hebbe zich vrijelijk met- d© hoofden in
contact t© stellen. Gaan wij door met overal
ons direct bestuur t© willen brengen, dan zal
dat ons toch t© majbtig worden en zullen wij
ondergaan Van alle imperialisme is het N©
derlandsche het meest vampyrigs dat er is,
want het legt de gevolgen ervan op de schou
ders van dein armen 'inlander. Nogmaals
dringt spr. er op aan, dat wanneer tot- een
expeditie wordt besloten, aan de Kamer do
gewenschte inlichtingen worden gegeven.
Waar zij het geld moot voteerem heeft zij
recht op die gegevens; in schrille kleuren
schetst spr. voorts den nood die in Indië
heerscht voor een groot gedeelte door onzo
sdhuld.
Aangezien dc heer Van Kol nog w;-l
drie, kwartier meende noodig to hebben, var-
daagde dj Voorzitter te 5 uur de ver
dere- &0USB6 tct heden morgen ell una.
Berichten.
De Staatscourant van Donderdag 20
November bevat o. m. het volgende Konink
lijke besluit:
eervol ontslagen uit zijn betrekking tot de
landmacht de reserve-officier van gezondheid
2e Masse R. P. van CaJcor
Da correspondent van 'de N." K. Ct. te
Scnwerin schreef Woensdag
Sedert- eenigo dagen ia hot hier heerlijk
winterweer bij een temperatuur van onge
veer 2 graden Réaurmir overdag. Gisteren
middag, toon prins Hendrik naar Jasnitz
Was, deden groothertogin Mario en de Ko
ningin otm rijtoer in don o tl trek van Ra-
Ix-nsteinfeld, tot voorbij Pin now. Do Ko
ningin maa'kte van het heldere weer gebiou-
cm fotograifischo opnemingen in de mooie
streek te doen.
Vandaag zijn, zooals reeds aangekondigd
is, hertog- Joh an n Albrodht en zijn gemalin
op Raibeiist-einfcld te gast. Om half een is ecu
dëjeuné van 10 öouvca'tï gegeven. Bij Iret
diné, vaiMiniddag. zullen nog de commandh-n-t
vsn het regiment fusiliers to Rcstok, wiaoribdj
prins Hendrik a la suite is geplaatst, en de
commandant van het- regiment huzaren te
Wandsbeek, waarvan Koningin Wilhelmin*
eere-chef is, verschijnen.
Iu hert geheel zullen 21 personen aanzit
ten.
EJvenals andere jaren b«;eft H. M. de
Kcuingin-Moedor ook heden aan 't St. Pie-
tcr"; en Elok 1 andsgashuis rttnige hazcai cn
konijnen d en toezonden. Wij twijfelen er
niet aan cf dc oudjes z<llm heerli k smullen
en zijn. overtuigd dat z:j daarbij, al zal t
dan ook niet zijn met vee-! w-;orden. de Hoo-
gi Gotfjter dankbaar zullen gedenken.
Hof van Arbitrage. In de gis
teren middag in hot gebouw van het Inter
nationale Hot van Arbitrage aan de Prinsen
gracht te 's Gra-venhage gehouden vergade
ring van de gezanten, vormende de Raad van
Beheer dezer instelling is de begrooting voor
het jaar 1903", na inleiding en toelichting
door den secretaris-generaal mr. Ruyssenaers,
zonder wijzigingen aangenomen.
-Naar wij vernemen zal Staatsraad mr.
Asser, arbiter in zake liot internationale ge
schil tuüchen Noord-Amerika en, Ruland om
trent de vie scli er'in de Behring-zee, Zater
dag 29 November a s', des voormiddag 11
uren zijne uitspraak doen. en wel in hel ge
bouw bxtemd voor de zittingen van het In
ternationale Hof van Arbitrage.
Djr afdeel ingetn ,dcr Kaaner
bobben tót vooruitreis benoemd do heoren
Mubsaers, Roell, Kollojtan, Lohman en S*o-
ret, em tot onder-voorzittcrs.de herren van
Bvlaaijdfe, Van Gijn, Ducaeso, Van Vlijmen e-n
Travalino.
Graaf 0. van Limburg Stirum, 2de
Kamei'li'd voer Schiedam, woonde .gisteren
woei* de Kamerzitting bij na een langdurig
verblijf in het buitenland, tot herstel vani ge
zondheid.
Bij de gisteren ito Rotterdam gehou
den verkiezing van- ecu lid van den gemeen
teraad in district IV (vacature-H. J. Bonn)
Werden uitgebracht 1840 goldigo stommen,
waai Wan 1017 cp mr. J. G. L. Nolst Trenité
en 823 op den heer A_ ten Weeme, zoodat
eerstgenoemde, do candidaat der Liberalen,
is gekozen.
De luitenant ter zee der 1. klasse W.
Cornelia, behoorendo tot do rol van Hr. Ms.
torpedo-instructif^cliip Martux, wordt met
21 dezer op non-activiteit goiteid.
De officier van administratie der 1. klas
se J. S. de Bmyn, behoorendo tot de rol van
Hr. Ma. wachtschip te Willemsoord, wordt
met 21 d^er op non-activiteit gesteld
Bij beschikking van den minister van
Oorlog, ia do majoor L. C. Vervooren, van
het regiment grenadiers en jagers,belast met
het bevel over uet 3e bataljon van het regi
ment, is de bii bet regiment grenadiers en
jagers overgeplaatste majoor L. C. van
den Brandeler belast met het bevel over het
bij mobilisatie op to riofcten depot-bataljon,
en is de bij het 4e regiment infanterie be
noemde majoor G. J C. A. Pop belast met
het bevel over het 4e bataljon van dat regi
ment.
De kapitein jhr. E. H. J. Storm van
's-Gravesusande die van het 3de naar het 2de
reg. velÜ-artillerie 13 overgeplaatst, wordt
belast met het bevel over de 2de batterij' te
's Hage.
EvcnaJs vorige jaren is door den mi
nister van oorlog goedgevonden dat door den
dirocteoï&genei-aal der posterijen, militairen
worden aangevraagd, die vrijwillig tegen- vast
gestelde vergoeding eenige dagen behulpzaam
zijn'aan de postkantoren niet het a. s. St. Ni-
cclaa&feest.
Bij Koninklijk besluit van 1 October
1902, no. 23, ia aan C Milling of Mieling,
eervol ontslagen directeur der A.lgemeene
Landsdrukkerij, krachtens artt. 3a, 9a en 4b
der wet van 9 Mei 1890 (Staatsblad no. 78),
een pensioen verleend ten bedrage van f 2529
's jaars.
Zondag 23 November a. zal het 30
jaar geleden zitn dat de tegenwoordige con
cierge van Socstdijk door wijlen Z. M. Ko
ning Willem IÏT als zoodanig werd aange
steld cp het Aardhuis (Veluwe). Later werd
hi' naar Oranje-Nassau-Oord overgeplaatst- en
van daar naar Soestdijk.
Men sehrijft ons uit Gravenhage
Mevr. Elise van CaJcar, die gisteren haar
tadhtigsten verjaardag vierde, heeft men
weet 't het grootse gedeelte van haar
werkzaam leven gegeven aan da opvoeding
der jeugd.
Geen wonder dus, dat men begreep, dat
't in de eerste plaats de kinderen moesten
zijn, die liaar biy deze gelegenheid moesten
huldigen.
Daarom was 't. Dinndag f<>e?t in de Pröbel-
inrichting „dc Kindertuin" in de Weiinar-
fetraat, vlak naast de woning van mevr. Yan
Calcar gelegen. Een feest- dat groote betee-
kenis kreeg, nu de hoogbejaarde vrouw, die
eenige dagen licht ongesteld was, er bij tegen
woordig kon zijn.
Dl- kinderen zonden de cantate „Dc
schoonste fecs.dag" van Cauli. van Renuc-s.
Nauwelijks was de. zang geëindigd of do
directrice der school nam 't woord. Voel
sprak zit niet, enkele hartelijke woorden
slcchta De ouders der kinderen hadden haar
opgedragen mevrouw Van Calcar cou geschenk
aau te biedenvier praéht-ige stoelen, pas
send© biji haar ameublement.
De directrice zelve, schonk haai' een plaat;
de dames der school boden oen mand met
vruchten aan.
„Mogen de resultaten van het onderwij?
even goede vruchten dragen" zeide mevrouw
Van Calcar, toon zij allen nog eens hartelijk
dankte en ging toen heen. Haar hoofd werd
te zwak om neg langer te kunnen blijiven.
Voor 't overige droeg de feestviering gis
teren meer een intiem Karakter, wegens den
min gunstige®, gezondheidstoestand van do
hoogbejaarde vrouw.
Een comité uit hare vereersters en vereer-
tlors virvocgdo zich de; middags ton haren
huize. Drie jongedames traden eerst do 80-
jaxi'ge met. bloemen tegemoet, waarna mej.
Van den Kercibhof haar met- een van veel
liefde getuigende toespraak gelukwensdhte en
haar daarna huldigde ais de grootste voor-
voorgaiugster van vrijöieid van gedach
ten, waaivoor velen haar dankbaar zajn,
terwijl de spreekster herinnerde aan me
vrouw van Calcar's liefde tot bet kind
en dat zij in ons land den stoot gaf
tot opr.Chtirog der Fröbelscholen. Ten
9lotte overhandigde zij aan de jarige eeai
geschenk van blijvende waarde namens vele
vrienden en vriendinnen.
Van verschillende zijden, ook uit het bui
tenland, ontving mevr. Van Caloar vele
bloemstukken ea belangstellingsbewijzen.
Louise Staatenu9 zemd heden aan de 80-
jarige Elise vun Calcar, schrijfster van „De
vruchten van hH gezaaide" en „Rm stev iu
onzen nacht," de volgende dichtregelen
Heil uwer. die uw taak
Verribht hebt ini Gcd&kraolu
Dis steeds hebt opgebouwd,
Wat sikkel er ook zwaakle
U wacht een heerlijke oogst
„Da vruchten va® t gezaaide."
Een- onuitdoofbaar licht.
„Uw ster iu onzen nacht."
Mewrojuw va® Cailcar was met dit en het
gedicht van Héler/h Lapixlbth Swarth ten
zeerste ingenomen. Zij uitt3 haar dankbaar
heid toeiC befcolve het damee-comité, velen
haai- nog kwamen complimentccre-n op h arte-
Lijk e wijze, in ee-n kernachtig toespraakje.
0 r e 1 i o ia gisteren avond te Rotter
dam gehuldigd. In de pauze voor do laatste
a-cte, word hem namens de commissiu voor heb
huldeblijk, evenals dat hier geschied is, een
geschenk in enveloppe overhandigd. Do jubi
laris, die te midden van de commissieleden
en de solisten van den avo-nd stond, werd toe
gesproken door den heer Hugo Duijten.
Vervolgens werden nog een aan tal lauwer
krans:®. aangeboden, terwijl de heer Goani,
hem namens de „hoogste" bexookers van de
opera, de vaste1 klanten van de gaanderij, een
studeerlamp en een bloemstuk aanbood.
Orelio dankte met een kort woord en zeide,
duit Rotterdam de plaats was, waar hij het)
liefst optrad.
Voor hen, die gisteren geen plaats konden
krijgen, bestaat Zaterdag nog- gelegenheid om
Orelio toe te juichen.
Te RhedeT9tccg is overleden de heer
L. Ridder van Rappard, in leven oud-gene-
raal-majoor der cavallerie.
De Pers-inschrij,ving voor de
Boeren. In de heden verschenen „Mode
doelingen" van den Ned erandsch en Journa
listenkring deelt de penningmeester mede,
dat na het rondschrijven van den voorn tier
van den kring aam do Ncderlandsche dagbla»
denwaarin dezen werd in overweging ge
gaven de pers-inschrijving voor de Boeren
met 15 October gesloten te verklaren en aan
den penningmeester op te zenden, of de in
gezamelde gelden of opgave van het bedrag-
bij hem is ingekomen de inschrijving van 17
Nederlandsoho bladen, tot een gezamenlijke
som van /89.304.44L Dit bedrag werd door
den penningmeester overhandigd aam den
heer W. J. C. Brebner, thesaurier van het
Generale Boerenliulpfondji te 's-Gravenhage.
Behalve de genoemde som kwamen bij den
penningmeester opgaven in tot een gezamen
lijk bedrag van f 11.085.99, die evenciena
dqor bemiddeling van de pers in het Borren-
fonds werden gestort, terwijl, voor zoover dfl
penningmeester kon nagaan, een bedrag van
f 35 000 door dagbladen werd ingezameld,
waarvan hom noch de gelden werden toege
zonden, noch eenige opgave verstrekt.
Naar de schatting van den penningmeester
bedraagt dus het totaal der opbrengst; van
de Nederlanctóohe Pers-insolirijving voor het
Generale Bóeren-Hulpfonds een som van
f 135.140.
Dezer dagen is te Amsterdam in
bijzijn van eenige genoodigdon, waaronder
B. cn W. leden der Maatschappij tot bevor
dering dor geneeskunde, der Maatschappij
voor pliarmacie. het „Geschiedkundig mo-
disch-phramaceoitivch museum" in het Stede
lijk Museum geopend.
Hel- jongate nummer van Eigen Haai*d
bevat eon bc6chr;:ving van dat. eigenaardige
museum, benevens een paar lafbeeldingen.
O. a is voorgesteld een ouderwefsche kraam
kamer.
In dat vertrek hield de feitelijke stichter
van het museum:, dr C. E. Daniels een
korte toespraak, waarin h" ziin dank be
tuigde voor de ondervonden hulp. Velen had
den hem gesteund aan wier hoofd zioH. M.
de Koningin-Moeder had gesteld.
kt
Gi
tS
W
f».
sak'
I:
f
f
b
i
btór
ccd»
De burgemeester van Amsterdam weiuch.
te dr. Daniels geluk met de tot standkomiu»
van dit museum.
Do heer Jac. Polak sprak als voorzitt*.
van de Ned. Maatscli. tot bevordering
pharmacie, door welke dr. Daniëls en rijn
modo-arbeider di\ A. J. Rnk tot eerolcdea
waroD benoemd in vei'band met de dienst^
door de oprichting van dit museum aan dis
maatschappij bewezen.
Gesnapt. Eene dame, die gisto^
avond dc voorstelling in den Amsterdaa!
sdlien Stadsschouwbux-g bijwoonde, verliet in
de pauze haai* plaats en liet een handled
waarin haar portemonnaie za/t, achter. Bij
liare terugkomst was de portemonnaie vef.
dwenen. Als verdacht van dien diefstal
den door de politie aangehouden eeu man ea
eene vrouw, die iu dat uur daar samen
ten hadden. Onder den stoei van den -
vend men de lejdige portemonnaie terug,
hij word in het bezit gevonden van h^
drag aan geld, dat do portemonnaie mr*t
hebben ingehouden.
Daad van, eeu basohonkeae
In de infanterie-kazerne te Vonlo heufi ,l„
soidaat A., diio in zeetr beschonken, toestand
vorkeeaxtei, in woede, een met scherp geladen
geweer afgeschoten op den sergeant R, m
dat dozo dreigde va® hem rappoj'f. tc maken
Gelukkig miste het sabot. D« bogal drong
dooi' Iil-o e-^rste en tweede plafond, en bleef
iu het dorde zitten.
- Door oen locomotief aange
red e n. Te Nisuwadiop liepen gistere® mid-
dag dirio officieren dor infanterie nabij Lol
feut „Dirks Admiraal" langs de spoorlijn,
toen or euu loccanotiof mot eeu wagon Höli-
tor hen aan kwaun riiden. Dour Jim hardja
wind liOiStfdfcÓD zij hot te laat. Twee hunner
konden nog juist bijtijds ter zijde spi-mgca,
uivaar do derde-, de pas benoemde 2c luiUten'.
dei- infanterie Engca-s, struikelde, zoodat au
voot onder een wagen kwvwn on verbrijiJd
werd. De voet werd in het Maripe-Hwpiuui
ts WillenKooj'd afgezet.
Verdronken. Gisteren echten!
sloeg in do haven te Nieuwe diep oen vlet van
de kanonneerboot Ulfr om; van do vijf inzit
tende matrozen werden er vier gered; J
matroos tweede klasse Hooft verdween :n u
diepte. Zijn lijk is nog niet .gevonden.
Brand. Omstreeks half zca gbtatu
avond ontstond een vrij hevige brand in
neveangobouw van de inrichting Groote Vaia-
lial iu de Bagijnestraat to Haarlem. D'; ge
bouw waarin ook vorgadoiingen worden gi- |u,
houden, doch dat gedeeltelijk \oor steoitW-
pakliuia wordt gci'oririkt, bi'anddc uit. In üwi
uur was de brandweer hot vuua- meeater. D.:
oorzaak is onbekend. Verzekering dekt b
schade.
Een papiermolen afgebrand
Ta Zaandijk is gisterennacht do papiwrmolan
„De Bijenkorf', staande aan het Guispad cn
toebehoorende aan de heeren Gebrs. Do Jong,
tot deti grond afgebrand. Vermoedelijk is dc
brand in de hut ontstaan.
Brand in „Artis". Dood
van den Orang-oetan. Dr. Kortot,
directeur van het Genootschap „Natura Artii
Magistra" te Amsterdam, werd gisteren avond
kwart voor elf uur plotseling opgeachnit
d'oor de tijding dat in ae vogelgalerij iu dun
Dieront-uin brand was ontstaan.
Onmiddellijk begaf Eiji zich naar de be
dreigde piek en daar bleek hem dat do brand
woedde in dat gedeelte van do galerij wair
do apen hun winterlogies hadden.
Do direct aanwezige brandweer, was dc
brand, die vermoodelijjk is ontstaan door een
defect aan de verwarmingsinrichting, spoe
dig met een slang op de waterleiding mees
ter. De materieel© schade is gering, dur
slechts eenige glasruiten zijn gesprongen,
Een groot verlies heeft „Artis" evenwel ge
leden door den doodi van den orang-oetong
die door den heer S. Feninga, een der gezag
voerders der Maatschappij Nederland", ia
het bsgin van dit jaar aan Artis wa3 ten
geschenke gegeven. Het arme dier dat zich in
zijn angst aan de tralies van de kooi hri
vastgeklemd is gestikt. Pogingen om do le
vensgeesten weer op te wekken mochten uiei
baten.
De andere dieren zijn allen ongedeerd ge
bleven.
IJ s e n 1 a a g w a t e r. D.' stoomboot
„Bokward van de Holland-Frioslandlijn ii
Dinsdagmiddag, van de Lommer vertrekken
de. tengorvolge van der» lagen waterstand m
de Zuiderzee aan d:-u grond blijven zitten.
Uit Hsereveen wordt gemeld, dat k
sclieopvaai-t naar da Friesche venen is ge
stremd
Van uit Monnikendam gezien vertoont tk
Zuiderzee een en al ijs, alleen do GowiW
is n yg o-pen. Het verkeer met Marken ia afge
sneden.
De paardenarts 3e kl. G. J. Waldeck,
van het 1. regiment vold-artillerio te Utrecht,
zal binnenkort worden overgeplaatst bij hot
2. regiment huzaren tei Roermond.
aTeneinde ock op numiamiatieuh terra"»
dan held oorlog van- Zuid-Afi-lloa mi ejis-
denk'C® te behouden, besloot 't Koniniklijtt
Nodca-la ndsche Genootschap vctcir m.unv
pannónigkunde oan oea-o-pc-nni-nig aan den
Sta.ats-prcrident M. T. Stcijn aan to Lieden.
Het doel was tweeledig: hulde brengea
aan cLcci dappea-en voorvinger, die
zwichtte, tcon ziekte hem dwong ckr.i bevtt
hebbers taf neer te leggen hulde bi wig®
tevens aan geheel hot Eoldenvolk van
d rlandsthen stam. in Zuid-Afrika. j
De vcorzijdo vsta den penning toont tl®
onergieken kop van den Staatss•pa-erik^
zeer fraai bewerkt naar de bekende plaquette
van den hear Begeor met cnnstüurilt: M
Steijn, Staatspresident van den Oi .vnjod t;-
staat.
Be keei-zijde doet ons een AlrtkaiO^d
landschap zien, waar de gewonde leeuw ud-
't opschrift: „Verwond maar niet verwon
nen," ons symbolisch de gevoelens van
beerc n v rienden vertolkt.
Het stuk te uitgevoerd in de werkplaat*"3
de
:P
kik)
h{
•él
aio
INI
lift
bh
r-
|tv;
doe
h
L
Li
ïal
lei
t
«en
121
«2,
58.