I
Uit
P
van ccne lijn. Baavi-i-Poolianak. Wat den
aarrjcrg vrn n lijn Billitcn-Eynki-Palomt
Iir.l Syr. liovcr gerit n ii d. mim-ui Uu
i uitaten had u-fgownolvt nu t dc iiinulk
telegrafie. dit 1. duid. ml m-indci ko*l Si r.
gerft in overweging t. wacht.il to: d. plv.l-
tusningen zijn afgclcoptn.
Do M i n i t o r antwoordde, dat d. draad
loose telegrafie nog niot geschikt !-
gebleken voor het wisselen van een 1 groot
aantal telegrammen. Al rijn reeds zeer be
langrijke resultaten verkregen.
Vooral de onmogelijkheid, tot nu toe al
thans ont bij dc draadioozo telegrafie hot gc-
h. im te handhaven, geeft aan tene lijnver
binding dc voorkeur, b Ministens aandacht
biijft intuBsciieii op dit belangrijke onder
win» gevestigd. Zoo mogelijk zal de minister
wachten tot het eindige?» der proeven met
draadioozo telegrafie.
Bij de VITc aid. (Oorlog) \vt - de hogr
M e 1 c h e r s op het toenemende drankge
bruik bij het Indische leger. De minister heeft
zich een voorstander van drankbestrijding
betoond, hetgeen. Spr. verheugt, maar hij, als
afschaffer, zou verder willen gaan en het
drank g e bruik. waaruit drank m i s bruik
voortkomt, in de kazerne en de omgeving
daarvan geheel willen verbieden.
De heer Fock zou gaarne zekerheid heb
ben omtrcut de overbrenging van het depar
tement van Oorlog «aar dc hoogvlakte van
Bandoeng. Spr. vreest dat wij si o. daar
toe een voorstel zullei krijgen. Hij weet dat
do lokaliteiten te Weltevreden beperkt ziju,
maar meent ook dat er niet veel ruimte meer
lioodig is. Overbrenging zóu ook weer uit
breiding van personeel eisohon. Op veel een
voudiger manier en met veel minder kosten
zou iti het gebrek aan ruimte kunnen worden
voorzien, en bovendien zou men het departe
ment van Oorlog niet uit elkaudcr behoeven
te rukken. Ovcihrenging van het 1>. v. O.
zou ook spondig leiden tot overbrenging vau
andere departementen. Die kosten ntogeu in
de gegeven omstandigheden niet gemaakt
moet gaaodcu-og bestreden en zoo mogelijk lOod'S in verband met do daarvoor
uitgerooid worden. 1 benoodi-.de instrirmentcn.
Ten ilinnkcra li. p of beter w Toen het bleek, dat de oude kanonnen
ze i h.t drisi's 'iruik. In v at! »i« voldeden, zijn kanonnen van een nieuw
verlaxl. riet di Min. geen li I. Waneer bij -yrteeni naar Indie gnonden Ecu bepaald
geloofde, dat dwan- n u tijk «nu in de bedrag is aangmrraagd, noodlg voor vi-rzoi"
practijk. am hij niet aarzeien dien dwang 1 ging van do trekdieren der veid-artillcTie.
to p.« sen. Wanneer in de cajiti-ocs geen '.i.tnk
mevr gcscriocikc-n mocht worden, zoudtn cr
tal Vr cUcnd". clandestine kroegen d?:u-
t ««me? - men, helaas. j>i-;t. weren
keaii .\»ut alii.- mudden wordt het drankmv-
hruik iu het lud.-.ho h ,-er tegengegaan en
Ju t no int dan «x>k beslist af. Do r:.pu. r-tie
van toet Indische leger is slechter dan het
leger in werkelijkh; id is De ge ven wenken
iu 't belang der drankt -uling, z.:l do
Min. gaarne overwogen.
Do heer van By landt mcon.t, dot dc
kiudcnn, voortg.sproion u-i het cc uc»
«aat in do kazerne veel kwaad dar.. Spr.
vraagt deu Min. of er geen maatregelen zijn
t-.j ncmtcn, om die kinderen ergens te lx-
steden.
D Minister beloofde a>He zedelijke mid
delen to steunen, dia genoiu. ii wordon in het
behing van het Indische leger. Elk mi.cl.del
dat k.-u strekken tot vermindering van al-
1 codrolgebruik in het Indische Ier er, lio.it
recht op steun en zal bij deu Min. steun
vinden, ook financieel.
De Minister geeft toe. dat de aanwezig-
h ei van kimderca iu, de kazerne kwaad doot.
Er I- -•■.•.aai echter iv.ds inrich-ingen. <«n die
S kinderen op to nomen. Dc Min. zal dit punt
nog coua nader ov.der do oogen z'.ci.
I 'In toezicht op dc gebruikte quantiteit alco-
lm! kau ocu middel tot b.strijdiug liggen, en
do minister wil dit' beproeven waai' het rao-
j scliik is-
Iir de avondzitting hield do heer Scr?t
een uitvcerige lede over de geschiedenis van
Java en do verdediging van dat eiland, door
hem een waro lijdensgeechi edenis. genoemd.
Het verheugt men, d?t thans cc 11 poging
wordt gedaan 0111 aan dien chronischen liji-
llgucnvil mei piUM >v 1 (l.u«»
worden. Beter ware het. dat dc G. Cf. zich dcnstorètand een einde te maken Die toe-
""I Btluvi» verplaathlo - Mand mag niel lang bestendigd worden Het
De heer Van Vlijmen ia in rijn ziel plan der itgeeridg komt spr. volkomen ratio-
oveituigd, dat wij ons om der wille van dc neel toe.
finantieele gevolgen vooral ivootcn bepei Daarbij stjot ,,,ot het b uwen van f rteai
kin .0,do eiaelKn voor do verdediging van op A n vOMjnwd of h. t maken van een
Indie. l>e cavalerie en veldartillerie njn een- udunoa.ellingmaor y rstork.no der loven
ter zoo uiterst miniem, dat- eene reserve niet
gemist kan worden. Sjir. beveelt den minister
de itz.ng aan van ccn belangrijk artikci in
het Bai.iviaasch Nieuwsblad over onze leven
de strijdkrachten in Indie. Onze physieko
kracl-ten in Iitdiü moeten wij versterken, eu
heb is al jaren on jaren dat Spr. daarop aau-
driugt.
Ook hij beveelt aan beperking van het
drankgebruik in het leger. Hij zou dit be
perkt willen zien tot ecu half uur voor liet
eten. Voorts vestigt Spr. de aandacht op het
werk van prof. Kibbing over het concubi
naat.
De hoer Verhey laat de militaire aan
gelegenheden met volle vertrouwen aan de
zen minister over, maar toch veroorlooft hij
zicflu nog de aandacht- te vestigen op enkele
punten In do eerste plaats do bewwrdo dron
kenschap iu het Indischo leger, welke geluk
kig niet van dien aard is. zooais men het wel
wil doen voorkomen. Er werden op 3000 man
slechts 3 -traffen per dag opgelegd wegens
dronkenschap, wel to veal, maar toch niet
zooveel als men zou denken.
Voorts vestigt Spr de aandacht op het
groote aantal vreemdelingen in het Indische
leger. Hij zou dit willen voorkomen door
detacheering van miliciens. Ook beveelt hij
fusie aan van officieren bij het Indischo le
ger omdat bij verhooging van hot contingent
hier te lande wij geen officieren zullen kun-
neu missen om gedetacheerd te worden in
Indie. In het gebrek aan officieren zou ook
voorzien kunnen worden door aanstelling van
onder-luitenants. Voort® vestigt Spr. de aan
dacht op Het gebrek aan Europecsrhe onder
officieren in het Indischo leger, hetgeen hij
touch rijft aan de r!..h: i .1 Idling Tm
slotte- vc ligt Spr. npitldacht 1 lu t. h t
van weduwen cn wt \i van mindere mili
tairen. i
Dj h r Gocn a 11 Be 1 i u drerg
mode aan op verbod van het gebruik van
■terken drank in het Indische leger. Spr. is
ingenomen met do door den Min toegez.^gd
proef om het drankgebruik to beperken,
maai- hij vrees» dat die proef geen resultaat
zal hebben. Veel meer succes zou men heb
ben niet vermindering van do hoeveelheid
drank die aan elk persoon mag geschonken
worden. Nu zijn er militairen dio gelijk
Spr. verzekerd is A liter per dag gebrui
ken. Van groot belang is het ook dat de
officieren een goed voorbeeld geven. Het En-
gel9ch© leger geeft in dat opzicht een goed
voorbeeld. 26 van het Engelschc leger zijn
geheelonthouders.
Do Minister antwoordt! c' over
brenging van het D. v. O. van Batavia naar
Bandoeng ook in vredestijd zeer gewensclit is.
Alleen de finaneicele omstandigheden hielden
van die overbrenging nog terug. Toch zullen
die kosten niet zoo hoog zijn als men zich
yooritelt. Het voorden in ruimte voor andere
departementen is geheel los van do overbren
ging van het D. v. O. Voor de onderstelling,
dat ook andere departementen zouden aan
dringen op overbrenging naar de hoogvlakte
rati Bandoeng bestaat geen grond. Allo orga
nisaties van het leger zullen zoo zuinig mo
gelijk worden uitgevociö, maar er moet vol
doende gezorgd worden voor orde. rust en
veiligheid. Di minister geeft toe, dat cr nog
veel aan het Indische leger -ontbreekt, maar
het te makon zooals liet wezen moest, zou
veel geld kosten eu dat is er niet.
Detach co ring-van miliciens bij het Indischo
l'cgcr wil de minister bevorderen. Do bezwa
ren tegen dc fusie zijn reed» vroeger geopperd.
Do latere rapporten wil do minister gaarne
publiceeren. wanneer hij zc ontvangt. De mi
nister geeft toe. dat de bezoldiging van de
Europeescho onderofficieren bij het Indischo
leger niet overdadig is, maar hij kan voorals
nog geen verbetering toezeggen. De pension-
neerin? van weduwen cn weozen van mindere
militairen ia nog in bewerking. Ziekte vau
prof. Do Geer bracht eenige stagnatie in het
werk De minister vil alle» doen en jateu
dccu om do zedelijkheid vau bet Indische le«-
ger te verbeteren. Het concubiuaat in het
Iudikche leger beschouwt de minister vol
strekt niet ais een noodzakelijk kwaad. Het
j li strijdkrachten het geldt hot makon van
c- -i'.'ise gV-Air.sicüing* 11 osi» de vlakt - vr.u
Bandoeng verdedigbaar to mak-jn.
Dc kosten voor het geheele plan sdjn go
raaiud op f 2.800.000, cn de kosten voor -do
1 stelling van Bandoeng op f 1.500.000 of 3
ton per ,:aar. E11 daardoor wordt Java van
I weerloos weerbaar, fcjpr. voelt evenveel als de
lieer Van ,Kol voor verbetering van- deu ceo-
nomischcn toestand. Maar wrat het zwaarste
is moet het zwaarste wegen
Spr zal daarom stemmen tegen hot anien-
dement .a arch an t c. s., waarin wordt voor
gesteld tc schrappen de uitgetrokken bedra
gen voor geschut we rkics voor de verdediging
van acctsson der hoogvlakte van Bandoeng
cn die voor inrichting tot oorlogs-atcliers van
dc spoonvcg-wcrkplaatscn tc Bandoeng. Spr.
hoopt dat de meerderheid der Kamer dit
voorbeeld zal volgen,
j Ook h'-t amcndemeivt-Fockcr om tc doen
venrallen de golden bestemd voer den aanleg
van werken voor dc verdediging van Pooloo-
i Wé. bestrijdt Spr. Ons graag moeten wij
handhaven over Pocloc-Wc, om in staat te
zi-jn daar onze neutraliteit werkdadig te ver
dedigen.
De heer Verhey zet uiteen, dat zijn bo-
trinsel is. dat nu onze koloniën nimmer over
ecu voldoende marine kunnen beschikken,
wij ons te land althans voldoende in staat
van verdediging moeten stellen.
Dj heer Van der Zwaag moge dit pruts-
\'v,rk achten. Sur. acht zulks noodzakelijk.
Het gaat niet .-'an eene marine te crcëeren,
die boven onze krachten gaat. Het doet Spr.
v noegen. dat de regeer-ng Iiiermedc reke
ning li --eft gdhouden Met liet nu voorgestel-
do voltooit do rcgceirng haar verdedigings
plan voor Java.
j Spr. vraagt- voorts, of men mderda i..! met
d givraagdo mi cr af zal zön. Dc knst-
1 baticr:;on te So ltobb'n liet anders
W -• :ir-n'U-:v r l( lun kufc:: cr
zijn ooi Té: ui .p nu tc wr-t.kc-i Voorts
b -prcekt Spr. d ixi> t van f 100.CÖO \ror de
rfatlai? ■•pnictirig do kust batte; i;cn t-c Sc- ::i-
l»«.a w.iaicsntrcr..'_ hl', iulichtisgcu we nacht.
Wat d tkorten vr n h.-ï dnftns' plan b>
trof't, ir.« ut Spr., dat in-'b« wij in.'crJ ri
voor 1G ton .m go.xie - ii -.n-; t: K: m.I-v
zullen krijgen, eb t geld uilrcuicnJ 1 d
zal ziin.
Wat de verdodigting van Poe loc-Wé lo-
tixift. Spr. nu-.nt. ddc hcFo< c- ;:-
kems zijn amend.ut -»t. w i lic«uv.-nuro.-c-r
ilv zaak lux Ma-kf# v.i; \.-n
Po Joo-Wó e:-n bcir.de - - v -i can plaats,
voonim van alios wat op h.t jic-d v -J n
h «j- j-J r-xidzakeli k dan u o-n wij die
plaats ook bc^olicmien tegen schending der
neutraliteit.
De Minister v a u K c I o 11 i ën, do iu -t
Idenburg. zegt, tie loden <!er Kamer die moch
ten verwachten dat hij do m.ltairc uligavcn
mot gloed zal wrd-digcu. to mo-: a te' 'iv-
st-.li ,-u. II ij alle ai u-t.- - .1 w ..-'-can
hij do vordrdie.ng niet nxoohr 1 en r;i.-: -u.
zoo go:»l nx'g. lij'tc v tLv.'g'r.g vin 1 n
land teig.11 hot buitc.ilanu, behoort tot de
sr.u vore ine plichten. Daaiv-nt rvêt viic'. iv» d.11
Mini»ter de b nvijslast d-«t. ui. 111- is
dan detso verdediging, zooals do he.-r
chanit bowemde.
OnMoöcl"-.-':do is hot. afweren vun een o-.xn-
tucehw coup do main. Men mc.i ook afweren
dei» vijand d: Let t:c! gt. op de v.rrn:
ging onzer weorkraAt, zich daardoor cju
titel tc geven op hot Ixait onz v kr 'oniën.
Tot verzekering van den veiligen terug-
tochtfweg naar de hoog\-lakte wil d minis
ter geen voor-tellen d«x>n. Het oude gcwchut,
van 1879, is niet meer «geschikt tot bewape
ning üi de Pre anger regentschappen, laat
staan voor do verdediging* van do hoogvlakte
van Bandoeng. Het is iwen schel ijk, dat Tjila-
tjap niet onbezet blijve. Eerst wanneer de
fciid-cn daarvoor aangevraagd worden, zal
de minister in de crclegenheid zijn. dit nader
te motivoeron. Maar hij zegt althans reeds
dit. dat landen West- of Oostwaarts van Tji-
iatjap niet mogelijk is gebleken
Wat de f 100,000 voor dc afstandsn.etiug
Thans kunnen dc battei-ijcn uitrukken, wat
't vorig jaar met kon.
Do 82.000 per jaar voor de verdediging
van Poeloe-Wé, waarvoor do heer Fokker
vieesdc. woidcn in de Memorie van Toelich
ting slechts genoemd in hypothetische»- zin
wanneer nl door den minister en den Gou
verneur-generaal waren voldaan aa.11 allo
cischen, door dc mi itairen gesteld aan de
verdodigbaarmaking van dit -punt. Nu dus dit
bezwaar op misverstand blijkt- te berusten,
hoopt hij. dat de heer Fokker ziin amende
ment zal intrekken.
De kolenvoonaad te Poeloe-Wé kan niet,
aU bij de Enimahavcn, telkens worden aan
gevuld. zoodat wij een grooton voorraad zul
len moeten benouden, die niet is op to rui
men ingeval van oorlog tusschen de groote
mogendheden.
Na de replieken word het amendemont-
Mareliant iii stemming gebracht.
Hot werd verworpen met 01 tegen 24
stemmen
Voor dc lieer©» Van Wichcn, Roessingh.
Van Kol. Fokker. Van der Zwu.-tg, Melcheis.
Ter Laan. Schaper. Pijnackor Hordijk, Hen
n.qaiii, Zijlma. Will.ng.. Bos Keiclaar, ao;
man Borg^-ius, Lieftinrk, Smidt. Sme.nge,
Hclsdingen, Marèhant, Fock, Trucker. No!-
ting on Hugenholtz.
Het amendomeut Fokker c. s werd ver-
worpi-n met 57 tegen 19 -temmen.
Voor do hceivnHelsding- n. Mardhant.
Drticker. Nol ting. Hugcnholtz, Van Kol,
Fokker, Van der Zwang, Melchcrs.'Ter Laan.
Schap Hordijk, /.na, Willin-
go, ITKetelaar, Licftinck, S.nidt, Smojn-
gp
Bij dc VIHo afdeeling (Depirtement van
Marine) lx -prak de heer Iïugenholtz
deu toestand der knzcrncgcbouweu te Soo
rahaia, buiten dicnatgestc 1 den tuanloodseu.
In deu afgeloo-p.n zomer hoeft ccn deel dei-
h-manning der Noord-Brabant-' er 4 maan
den moeten doorbrengen. In dien tijd zijn
niet minder dan 22 man aan de cholera ge*
storven.
In afwaohting van den bouw eener door
den Minister tc. ^ezegdc kazerneverklaart
Spr. eenige vrc^ t.- ko itt-tiu. da'. d:t
op t© hooge kosten zal afstuiten. Kipe'.n'g
dringt Spr. cr op aan, dat d- !c-c-d&.*i nu
eon« on voor altijd builen gebruik zullen
wovdfa» gedold. Voorts vraagt Spr wmemi
cr voor do miuimvb.manning slechte -en
hu'pinrichteng tor vri-plcgls»g v»i cholwa
lijders te; Socrabftya, bestaa-, terwijl er \c-or
dc miltaircn can b:4xx>rli;k hospitaal i-
Dj lic:r Verhey kritiseert liet "duabs-
t sch karakter van liet Maïino-ct?b'is-;.n::ut
te Soerabava Is dit et-abHa: r>ent niot v
komen ingericJi» op het herat «-Hen onzer mo
derne schepen, dan kan het hebben van oen
auxilia-ir es-kader een anachronisme worden
geno-vmd.
Voorts wil Spr. premiën zien, ver?trokt aan
11 verschillend© stoomvaartmaatschappijen
om hun schepen voor hulpkruisers geschikt
te maken Het Europeesche personeel dient
zooveel mogelijk» door inlandsch personeel
vervangen, dat daartoe beter dient opgeleid.
R ouderafdeclinp 13S ('pc -oucèl ibr z. -
mfrdhti) wees d© her Hugo nh. o 1 tz op
dc vele klachten der schopelingcn. omltM't
h*'L ^Icrftto voed:cl. Ilij go-'ft den 11111.-..r
van Marine naet toe, dat bet- meeren:!::! d - r
klachten is ..overdrev cn ongegrond. L'--"r
zulke woozdkio g; at bót person ©el m<zpjwcn
en ontstaat eoi sc-cbte g Het g.i: .'-i'
hi ft. Spr. g-'/icm. dat dc minister vr.u K
nn de klachten wil or.i?:zc '.cn. Spr. w ,-t
cp. dit niot allo.M da iico.laaiplivd 111
bet voedsel, bij inkoop b,-Vi«. t worden
ivMWTa-ji, maar tewous den t-jd gcdui. -1.
•clkm hot voexLcl bewaard .- en do wo-
van bereiding. Spr. stelt clou ?vIin.K-xr v i-',
het oordeel! to vragtu v n den vr.11
Nederlandsche MarAio-ma-trco .n, a.h 'ier. - 1
proof to nomen in-el gjc->r..>orv...rdo gre.r.xn
1 rund vet.
Die erkenning van regeeringswege van den
Bond. die hans in slechten reuk staat, zal
veel bijdragen tot verbetering in do vijandig©
erhouding tusschen dc autoriteiten en den
Bond
De ra i n i s t o r va.11 koloniën (do
heer Idenburg) is overtuigd van het groote
b.-lang cener gcede voeding voor liet physiek
cn het moreel. Bij de beoordeeling der klach
ten is wel degelijk ook gelet cp den smaak
der consumenten. Dc minister acht zich ove
rigens up het ©ogenblik niet in staat deze
zaak geheel to overzien, doch zal met ernst
de tocaeeging gestand doen, in de Memorie
van Antwoord door'-hem gedaan. Den Bond.
door den heer Hugcnholtz genoemd, heeft
de minister niet do oer te kennen» Gaarno
zul» hii raadpleging van dien Bond toezeggen,
u- ch waar hij vrncmen heeft, dat die Bond
niet op gooden voet staat met de autoritei
ten, moet dc minister zachi voorbehouden een
beraad met zijn ambtgenoot van marine, dio
waarschijnlijk beter op de hoogte aal zijn van j
dezen Boud (groot gelach). j
Na repliek van den heer Hugcnholtz I
cn van den minister van koloniën,
worden ondci afdelingen 138142 goed go-
kcurd.
af-leelin- van Jiorneo, de heer G. A. Cox
goedgekeurd, dat aan nr. J. T. C. Viruly,
(bui ^eiiit'0- icr der gemeente Vlist, met ingang van
1 DevenAx-r 1112. op zijn verzotflt, eervol ontslag
i'. verii-end als» secrcsaris dier gemeente;
vcrl'.f verleend tot l.ct aannemen der onder-
«c)ie:dingsteekonen, achter hunne namen ver
meil. aan na te noemen .personen
C. Kyiman. tc Auistcrdam, arts. de rer-
siersy-len vso ridder der orde van den Griffioen,
:u door Zijne Koninklijke Hoogheid den Gruot-
!-«• w* van Mivklciihurg Schwcrin geschonken
C'. Bosman van Ondkarspel, te 's-Gravcnhage,
e idroleur der gemeenta-tinancicii. de vctsieree-
len van co:i.>maii !eur uer Koninklijke militaire
unie van de Heilige Maa^i of der Ontvangenis
-.au V.liarVï^-usa, nern tiour Zijn© Majesteit den
Koning van Portugal en der Algarven geschon
ken
il A. Simon, te 's-Gravenhage. de versier
selen vau -ommandeur der Koninklijke militaire
1 1 i; J.v.iis L'-iü- -:n>. .-1. in naiun van Zijne
*cii K 'i ing vai. i' rtugal en der Algar
ven ge honken
i. Va.v.-r. te 's-Gravenhaee. kaïnerdienaar in
dienst van Hare Maje-tcit de Koningin, d- zil-
n-ren medaille van verdionaie. hein door Zijne
Koniuklyk© liooglieid den (irou.hertog van Sak-
sfii-Véeiuiar-Lisenach geschonken;
J. Wontholt, k-3ipit©:n ter zee. de teekenen van
-■ n.nandeur der 2e klasse in de 01de -van Sint-
hem .«si-honken door Z. M. «Jen Koning
van N -or.vegen en Zweden
j Kr. J. A G van der «Maal, kapitein ter zee,
- l udant en particulier «ecretnns \an H. M. de
Koningin, de medaille, ingesteld ter Lerinnerinz
mm ie k 1. nir.g van Z. M. den Koning van Groot-
jjri-.T.r.n - en Ierland
l\. F. Slnys. i-.iiienant ter zee 2e klasse, de tee-
kenen van ridder 3e kla-se der or te van het
Borstbeeld van den Bovij der. hem geschonken
door d.-n l'r. -idon. der Yereemgde Siaten van
Venezuela.
De minister van oorlog ?«il hed©n de
kazerne tc Leeuwarden bcBocken.
D© minister van Justitie heeft bet
voorntmon zioh door jversoonJijke aanschou
wing op do hoogte tc stellen van d«?n toestand
.1 "*r re-?: cht .11 tc Hoorn cn Leiden, gelijk als
««niangs van de Rijkswerkinrichtingen te
V' huizen.
Dr Ruisische gezant- biji ons Hof is
van buitenlandsch vcalof in do residentie te
ruggekeerd.
De Eerste Kamer der Staten-Gcneraal
zal in haar a s bijeenzijn de ongovallen-be-
roepswet in openbare behandeling nemen.
Amsterdam III. De kiesvereeni-
ging „IX; Grondwet'' heeft nu do heer J.
Vereluys zich teruggetrokken heeft, tot haren
candidaat geproclameerd dem heer J AV.
Jaarsma, candidaat van Vooruitgang.
Door den inspecteur der artillerie ia.-
d: kapitein P. G. Verbaart van het 4© reg.
vesting-artillerie overgeplaatst bij: het 3de reg.
veld-artillerie.
Onder bevel van den kapitein der in
fanterie van het Indische leger A H. J. W
T Schuak, aan wien al® medegeleiders wor
den toegevoegd de oersteduitenante M. van
Riel en Ch. van Teijn, vertrekt op 20 Decem
ber uit Amsterdam met het stoomschip „Ko
ningin Wilhelmina", oen detachement sup-
pletietropen voor Indie, sterk 60 manschap
pen en 4 oindorofficiereu.
De officier vaoi adaninieLratio der' 2d?
klaseo C. J. IAg. u:t Oo;t-Ind.ë 111 Neder
land tcmrgokecrdi, op nm-ac< .viteit g-
stold.
Jlot vertrek van den beer
W o 1 m a r a n Met den Hoek van Hol-
lan-dt-trein ten 10 uro 20 minuten verliet gis
terenavond de heer A. D. W. Wolmarans,
het twec-dc lid der voormalige Zuid-Afrikaan-
seiv« deputatie, dat voorloonig naar Kaap-
lerugko-jit, de residentie, waar hij, nu
2 jaar en 7 maanden geleden, aankwam. Hij
vertrekt Zaterdag van Southampton met
Schalk Burger .11 dn mer Wes.rels.
Bij zijn aankomst in de wachtkamer le
klas: van het Hollandscb? spoorstation, ver-
góz.dd van al zijne familieleden, vond do heer
Wolmarana verschillende vrienden vcavcnigd,
die den v«-rtrekkondo do band to-t afscheid
kwamen drukken. Zoo waren daar o. a. te-
truiiwoo:dig dc hrcren Meerkamp van Em:>-
deu cn Bolle, be tuurslrden van do afdeel ing
Rotu-ida.ii der Ntxl. Zuid-Afrikaan-sehe Ver
een,gin/. do hoeren Ittman cn dr Van Gbeel
Gilderm .--ter. bestuursleden der Haa-gsche af-
deeliug van die ver. 'i'g'ing; de heem» rnr
D« Ridder, jhr. Bcvlaerts van Blokland en
D: Korte, uitmakende het bestuur van de
Ha?.gsei:c Pro-Bocp-Vcrooniging, benevens de
kuns*=ehilder Boudowijnse, die zulk een ba-
lang, m» aan de.'1 had in d'e rangschikking
der vliilderijen op (le Pro-Bocrlentoonstel-
lin-g tri. Oodefroi, 0 «rtij-ds predikant te Pre
toria, en nog verschillende andere hoeren.
Dj hoor De Bruyn, secretaris der gewezen
dotmtatu. vergezelde den heer Wolmarans
naar Engeland.
?tleiiig liartelijk v.oord werd tot den ver-
tr»»kk 'i 1 - gerielit. die zijn rzijds al de hc>
ren. dit.- bovmgeno.rado veroonigingeu ver
tegenwoordigden, nogmaals diepgevoelde»
dank bracht voor al hetgeen zij. ieder op
ei go 11 terroin, in het b lang der Boerenzaak
li added gedaan.
Zooa's rt - ds gemeld blijft het gezin van
fl,-n heer Wolmarans voorloop'? tc '3 Graven-
hage achter.
De Christo n-d emocraat, ht-«t or-
gaan van dc herren Staalman en de Vries.
gewaagt van het gerucht, dat mr. Anno
Anema zou bcnoonid worden tot liooglocraa-r
d,0nu3 J.ulu a01 jSchool
pe Sta
A Gravenhage zullen worden gehouden
1. Korpswedstrijd voor officieren op bV
weer. sabel en degen. TL»
2. Personeel© wedstrijden voor officieren t 'net Bet
o}» geweer, sabel en degen (verdeeld in w&jljuitscbe
sliiijdon voor prijswinners bij vorige wtJ*
strijden en niet-prijswinners bij bedoelde yjj Ü!"°het
.-irijden).
3. Personcele wedstrijden voor leeriin?» ,-x.,
uan de inrichtingen van militair ouderwj
op geweer, sabel cn degen (onderverdeeld j p^af"
w dst-rijden als bij 2. genoemd). ^£ia»ei
4 Korps wedstrijd en voor onderofficifft, \-G r a
I en minderen, op geweer, sabel en degen, en alien op
5 Colonne-wedstrijden. j'jk-n 1-
Aan de onder 3o genoemde wedstrijden mj, gjjmen
worden deelgenomen door 5 cadetten van j '<-G r s
Kon. Militaire Academie en van de Cadetto
I school door leerlingen van den hoofde; J-
i sus, 7 door adelborsten van het Kon. C"- J*
tuut voor de Marine (van elke dezer ianci Ei4^ens
tingen 5), terwijl zij, die bij een der vona ;',^ra
wapenfeesten n ds een prijs behaalden, b
ve.11 dit getal aan de wedstrijden mogsn deej geB
"""V"' het aantal onderofficieren en maJ
Exa
imsti
3 cand
Oieleii.
ker. te H
Do Vereeuiging tot oprichting en uitt en.
breidingder Galerij van Portretten van Neif W C
Tooheelkunstenaars, die iu den StadsachniJ.
burg te Amsterdam zijn groot geweest dèili:*'-'
mede, dat 111 het loopemie seizoen aan aetpl»4:^
mcentebestuur zullen worden aangeboden dj s
j portretten van: 1. wijlen mevrouw EIuJe
•both van OllefenDa Silva (geb. 12 Ifcil
J809, ovcrl. 6 Nov. 1881), dat gesckUdm
wordt door den lieer G. 11. C. Overman, d
2. dat van den beer Ward Bingley (geb. 175jj
ovcrL 1818).
»n het
aida
nemen mm
deren van do korpeen infanterie, cavaM
I artillerie en genietroepen, dat aan de wifc,--
striiden onder 4o deelneemt, bedraagt
II stops 3.
Dit laatste doek, door bijzondere omstulp* zij1
[digheden 111 handen gekomen van de Yepljea van
eeniging, verkeert m zeer beschadigden tantychap
stand, cn wordt- door deskundigen beschoMÜ
als in het begin der vorige eeuw geschild^
tc zijn. Het zal door den heer J. E. Mord
worden verdoekt en gerestaureerd. 6lw„ 0,
Het bcstuui- der Vereen iging roept da ^ndelcl
financieelcn steun 111 van ieder, die iets voor ;Torgui
liaan* streven gevoelt. „.schap
sk-:n iu
Een gedenkdag was het gistere
voor het Amsterdamsch. telefoonweeeo. H©
was n.l. 25 jaar geleden dat de telefoon fa'^p
lijk officieel zijn intree iu Amsterdam deedj
I11 het „Handelsblad van 27 Nov. v»3
het jaar 1877 leest men „Ten Rariliuizf r.;(.j
zijr. prooven genomen mee. de telefoon, die"
goed hebben voldaan. Heden werd het werk
tuig den Raadsleden in geheime zitting v^1 u
L*j j— «--«J-''- r Van den command»at|„y
to4Ö op
'•om aan
|V tot h
toond onder toelichtin
der brandweer.
Men ziet, de telephoon was toen nog
geheimzinnig iets, dat men nog maar
j niet aan iedereen liet zien. I.„eY
Gen
Een gr andedame. De- jonge vTowlifuten:
die zichl uitgevende voor inovr. Sloet tot Ewr-lii.on
lo, en, onder andere klinkondo namen, intrekj
nnon in verschillend© hotels te AmsU
on tegen wie wegens oplichting ton nadnijcdschoi
van de manufactiu enfirma s Bahlman tV 0»
en Caesar, 4 maanden gevangenisstraf
geëischt-, werd heden door de Amsterdamriil
rechtbank veroordeeld tot zes maanden
vangenisstraf.
De Haa.gsclie kantonrechter heeft pk^r 00fc
teren wegens gebrek aan bewijs vrijjesprokfntj,^
een hoogere-burgerseholier, die terecht stond 5
wegens strooperij op konijmen, doch beween!
had geen konijn maar ecu wezel te hebbo
willen bemachtigen.
Na goedkeuring der oversge atrikelen wordt j IT
het geheel© wetsontwerp (uitgaven in Indië) j ?au !1^e s c:t te Anuteraain.
ga.'dgekeurd. 1
Wegens het vergev. rderd uur werden d
verdere beraadslagingen omtent hoofdstuk I
(uitgaven in Nederland) enz. verdaagd tot
heden morgen 11 uur.
Door de rechtbank te M'ddelburg
i d. volgende alphabet isohe lijst van aanbeve-
j hug opgemaakt voor kantonrechter te Goes:
1 mr. A F. C. Hupkon? van der E'st, substi-
tuut-griffier bij de rechtbank le D.11 Haag
1 .«nr. C. de Witt Hamer J.Gzn., griffier bij
r kantongerecht te Z erikzcemr. K. N.
Hengoveld, gr.ffier bi; het kantongerecht te
Dc Staatscourant van Vrijdag 28 No- O.iïchot.
rctnlx* bevat dc volgende Kon bealnitcni bnohiUring van den mimator vau
benoemd tot notaris binnen het arrondis- 1
■ment Assen ter standplaats Assen K. L.
«fooi
ter.? v
I zcn
Ebt
jtOud
Bii
d
üti
•w
Caa
tot vc
Sobels
De
ihthii
lu
Jagen
IWckI
Berichten.
Rarnbonnct, candidaatrnotaris te Vclp, ge
in con te Rheden
benoemd tot. kantonrcchter-plaiitsvervanger
te Gormchem mr. R M van Oelliaum, advo
caat-procureur te Gorinchem.
end en toegelaten als consul van Belgiè te
Si-inarang voor de residentxn Uanjoeinaa. Djok
jakarta. KeLliri. Kedoe. Madioen. Pekalongan,
Marine zijn de kleixcn bij Rijks wervtin
M. J. Polak en W. P. M. Rosier, respec.r -w -
lii,k met in-g-an-g van IXct-mber a. s. c.m van
i 1 Januari d. a. v„ overgepLu'. ?t van 's Rijks
v-*:!' té Araatardvm rn t<- Willóoisootd paar
dio to Willem-voord c-u to Amsterdam.
der batterijen te Soerabaia betreft, di« hoog» Kenfbang, Seruarang. Soerakarta en de Wester-
Door den Koninklijken Nederland-
schen Officiers-scherm bond te 's Gravenhage,
zijn de navolgende wedstrijden uitgeschreven,
De diefstal te Middelburg-
Men schrijft uit Middelburg aan de K. R
Cl. Zooals reeds gemeld, zijn reed9 wijf pc-»
souen gearresteerd als verdacht van diefsttll
op het Engclsche bookmakerskantoor;
kunnen elk oogenblik nieuwe aanhouding?»I j
worden verwacht, daar de justitie haar onder"
zoek met den meesten ijiver en zoo uitgebreid
mogelijk voortzet. Op bet kantoor wiren if
wisselend tusschen da 10 en 20 klerken werk
zaam. De groote hoeveelheden postzegels d»
ontvreemd werden schijnen in Engeland vu
de hand te zijn gedaan, terwijl ook de pw*é
orders daar verzilverd werden. Alleilal^,
geruchten doen de ronde over de sommen (hj
gestolen werden, doe*» hieromtrent kan ri«»
mot zekerheid gezegd worden, doch zooveel
schijnt zeker, dat het totaal ontvreemd be
drag een kolossale som beloopt. Do auiee
houd ene Duitschei* M. moet. alleen bij ff®
En?olsche hank geleidelijk een bedrag w
r 1000 gedeponeerd hebben. Het kantoor der
firma Stoddart werd Lier geopend in Jamun
1901, dus bestaat bijna twee jaren, waafltf
van zelf wel valt op te maken dat nir-tn1
©enige zekerheid te zeggen is, wanneer ff
diefstallen bogonnea» zijn. eu nog veel ^^Jachtc
hoe groot liet bdrag is De groot® uitgil
die sommige personen echter deden, schijnen
hij de fitnia argwaan gewekt te hebben, m*j
het bekend gevolg.
Met spanning volgt het publiek deze
ernstige zaak. vooral waar nu reods een rijft»
iongelicd'n me' de gevangenis hebben ken»*
gemaakt, en het is nog niet te zeggen of dit
getal niet grooter zal worden, daar het ordff-
zoek van de justitie allicht, meer aan het licé
zal brengen dan reeds nu bekend is.
Omtrent de ontdekking van den diïéh-
schrijft men
Voor ruim 14 dagen vond/ iem«<n<l <k«
avonds op den Dam te Middelburg een gc'dr
waardig papier van 5 p. st. niet den nam
Stoddar* erop. De vinder zond mot een be
geleidend schrijven het g»?vondene aan if-
heer S. Deze liet hem daarop uitnooditjen
zijnen kantor© te willen komen, waaraan «-
willend voldaarn werd. De heer 8 venoeb»
er goen ruchtbaaheid aan te willen gei
ten einde daardoor eerder den dader af
daders van zeer vele diefstallen te zijnen km
tore te kunnen ontdëkkken.
Laaghartige dieven Bi j den
70-jarigen alleen wonenden E. B te I^®1
wen is ingebroken. Zijne g-:h»a!r be«ttÖ|«
ten bedrage van ƒ500. i3 bem ontstelen
|- Naar
J M. 1
Ede t-
In
tc den ge
fcN.C
fcettc r
tot 1
i tot 1
br
Deze
|é»t
ook
B van
6k«i<
■en a
pot 41
Sa e
300
or
idler
kurd
De
t"
E"
■t v
*er i
'f80
awn
|iietei
Dc
Bil
u! s
[*jpc
i hc
Ni
kn
«cir
H
•o 1
W