KOLONIËN.
BINNENLAND.
OOST-INDIÈ.
Den 28. October overleed op Tjekini
hartverlamming de kapitein der artil-
't«rie G. J. E. Nauta, tot voor korten tijd com
mandant van een der compagnieën vesting
artillerie te Batavia, achter op veraoek sedert
©enigen tijd op nortactmteit genteld De
overledene- wm ridder der Mil i ai re Willems
orde, welke onderscheiding hnj wnüende ti'y
dena den strijd tegen den afvallig geworden
Toekoe Oernar, in 1895 op Atjeh gevoerd.
De Rus Maligan of Mamaligi, die als
raadsman van Goëflti Djelantik tijdens de
Lombok-expeditie xulk een belangrijke rol
•peelde en, door het hooggerechtshof, reclit
sprekend in hoogste instantie na het vonnis
van den raad van justitie te Soerabaia, ver
oordeeld werd tot ettelijke jaren gevangenis
straf, waarop verbanning uit Nederlaudscih-
Indië volgde, heeft onlangs weder teekeaeu
van leven gegeven, zooals wij reeds mede
deelden.
Thans vernemen wij nader, dat hij gesig
naleerd ia als vertrokken van Singapore naar
Nederlandsohrlndië, hetwelk een man van
ai Lu kaliber in de buitenbezittingen een rijk
arbeidsveld bitdt Wij hopen evenwel ter
wille van de rust in deze gewesten, dat voor
dien arbeid spoedig een stokje gestoken zal
worden. Bat. Nbld.
Droogte. Het Soer. Hbld. schreef
den 4den November:
De droogte houdt hardnekkig aan. Wel
wijzen ons d'e weetrprofeten op verblijdende
symptomen als onwverduchtei 1 iu het noor
den, waar de ervaring leert dat voor Sinter
klaas de regens vreezen zioh te oompromit-
tearen. Daar zal wel niemand ieta aan kun-
aeu veranderen.
Middelerwijl drukt da hitte hier ten* plaatse
geweldig, vooral bij bedekte lucht, als de uih-
•traling wordt tegengehouden, is zij erg hin
derlijk
In de bergstreken snakt men zoo mogelijk
nog meer naar regen dan in de vlakte. Voor
al de koffiemailneu laten langzamerhand het
hoofd hangen. Enkele hooge landen hebben
«enige buitjes gehad'; de lagere zijn zelfs
daarvan verstoken gebleven. De zon droogt
alles uit: de veelbelovende bloei zal voor
een groot gedeelte niet tot zijn recht komen.
DeoholerateSemarang. In de
Samarang Ct. van 28 October leest men:
Het officieel** aholenwapport gebeft aan
tot gisteravond zes uur zeven gevallen. Een
lijder werd in het cholera-hospitaal aan de
Kalibaroe opgenomen, terwijl zes die opna
me weogerden.
Kameroverzicht.
Tweed* Kamer.
De 'ajgssneene betdhouwingew ovep- de
iStaatsbegrootiaig werden gisteren voortge
zet. Nieuwe gezichtspunten zijn niet ontwik
keld.
Eb hear Druokdr repliaeeramde, meen
de dat vrij algemeen zijn betoog
gang vond, dblfc de tijd, nog niet. ge-
knaneiu wan omi oen: woaxl|eefl uit) te
Bpreiken over dën mribedd. van, liet ka
binet. Allesn do hoer l'aastoora maakt daar
op eono uitzondering. Na do rede van den
Premier zijn de verwachtingen niet hooger
gespannen en allënninsb na de relde van den
heer Talma. De tijid zal komen, dat wij beter
kunnen overzien hetgeen on9 is toegezegd
on hoe groot daarin de dosis christelijke be
ginselen is. Omtrent den nieuwen koers heeft
do redt* van den minister geen nieuw licht
verspreid. Dat de Leerplichtwet niet dade
lijk werd! ingetrokken, «begrij|pfc Spr. .Nog
maals drong hij er op aaaii. dtot de regeling
dar gcmeenttvfinniiciën. spoedig zal ter hand
genomen. woeden, desnoods met wijziging van
het. werkprogram
Spr. bracht huddle aan de uilniemeiule rede
van den heer Lobman. Zulke redevoeringen
verhoogvu 't. jkhI dei diacuteiën.
Ook de rede van den heer Van Karnebeek
diens voorzichtig conservatisme ver
dient waardeering. maar het verschil in
standpunt tusschen Spr. en den heer Van
Karnebeek is zoo groot dat. overeenstemming
niet aal rijn te bereiken. Naar Spr.'s oordeel
komen de lasten, op de industrie gelegd in
bet belang der arbeiders eer ten vooideelc
dan ten nadeele van de industrie. Sfeer geld
kan gevonden worden door vermindering van
uitgaven voor leger en vloot en verhooging
der directe belastingen.
De rede van den heer Bargesius heeft der
Kamer een vroolijk kwartiertje bezorgd door
afschaffing der beginselen der vrijz.-dem. Het
is waar dat juist één half etmaal voor Spr.'s
redevoering een nieuwe club waa geboren.
Spr. was dit niet bekend, maar hij brengt
thans hulde aan de- jonggeborene.
Spr. meent dat er nog een duidelijke
scheidslijn is tusschen den heer Mees en den
heer Borgerius. Wil de heer Borgeeius Spr.
duidelijker inlichten, dan zal hij hem en ve-
ion in den lande zeer verpliehlteu. Gaarne
aou Spr. eens vernemen in hoever de heer
Borgesiuw anders denkt over algemeen kies
recht dan Spr., terwijl zij het beiden toch
willen. Spr. en de zijnen achten het land
rijp voor algemeen kiesrecht en blijven aan
dringen op spoedige invoering. Aan rijn voor
stel tot grondwetsherziening wordt door Spr.
en de rijnen de laatste hand gelegd. In hoe
ver dit afwijkt vain h»t aangekondigde voor-
stel-Schaper zal later blijken, maar Spr. hoopt
dat samenwerking tot het. beoogde doel zal
leiden.
De lieer Schaper constateerde, ilat dé
heftigste en scherpste aanvallen kwamen van
de meerderheid zelvevun den heer Staal
man, een anti-rev., door den heer Brummel-
kaïnp zijn vriend genoemd. Nu w het een
gemakkelijke tactiek den heer Staalman dood
to zwijgen', maar waa dat een tactiek den
miniater-preaideut waardig. Do Min», houdt
meer van azijn dan stroop, maar de staal-
poeders van den heer Staalman .schenen den
premier toch wat al te zuur.
Aan hetgwan Spr. zeide, heeft de pronker
"Weinig aandacht gpsobonken Ook de heer
Lobman volgt de tactiek van het doodzwij
gen, waaruit blijkt, dat een zoo groot
man klein kan rijn. Spr. herhaalt dat dit
kabinet rich tot nu toe, in niets onderscheid
de van hot vorige. Hij houdt vol dat er geen
eensgezindheid bestaat. De praktijk leert het
nu reeds, dat die niet vol te houden is. Wel
blijkt het dat zelfs een star conservatief als
de heer van Karnebeek nu en dan wel een
beetje vooruit wil. Immers hij stemde voor
de Woningwet. Teekeaiend nceant Spr. liet,
dat de premier de SpeöUwwfc heeft, aange
haald. als richting voor deze rogeeriug. IV
Minister had eerst eens moeiten aantoouen,
dat er geen andere weg was. Spr. houdt vol
dat uit de handelingen der negeering nog
«ieta blijkt van een nieuwen koers.
Spr. stelt daarna in het licht hoe, nadat-
jaren niets gedaan was voor de sociale her
vormingen, het vorige ministerie daarmede
begon. En in plaats dat deze Christelijke re
geering daarmede voortgaat, gaat rij dade
lijk slabakkenwordt de arbeiders-pension-
neering en de ziekte-verzekering waar on i
alle arbeiders zoo dringend vragen weer
op den achtergrond geschoven.
Nu nog een enkel woord over de onderwijs-
quaestie. Wij willen wel, zegt de minister,
maar 't gaat niet; er is geen geld. En dat
zegt nu de man, die niet Lo-hman, De Visser
en anderen alles op harem en snaren heeft
gezet tegenover de liberale kabinetten. En
voor deze christelijke politiek heeft de heer
Talma rijjn democratie opgeborgen en aan
den kapstok gehangen. Iemand, die christe
lijk wil rijm en democraat, en voor zijm demo
cratie nieb durft uitikomen, deed beter om
domino te blijven. En do heer Lokman, die
in 1891 do bekende motie voorstelde, hij
houdt nu den heer Kuyper de hand boven
het hoofd. Hiji heet dan ook nu weer „onze
Lobmanen hij kan nu ook weer spreken
van „mijn Kuyper". "(Gelach).
Het is reeds gebleken, dat van al die chris
telijke dingen geen steek terecht komt in de
praktijk. Indertijd heeft de heer Duymaer
van Twist gezegdals het christelijke be
wind er komt, dan is de sociale quaeetie in
twee jaren opgelost. (Gelach). Laat hij dat
nu zijn kiezers eens vertellen. Het is een
eisch van demagogie dat de urgentie-pro
gramma's blijyen.
Vervolgens betoogde Spreker, dat de
Bijbel in de politiek geen riahtenoer kan
zijn, gelijk dr. Kuyper zelf erkent. De Bijbel
is een etiquet, dat verschillend geleeen
kan worden, naarmate men het van
recht, van links of van voren ziet. De Bijbel
wordt opgevat naar ieders opvatting.
De heer Lieftinck. Ieder ketter heeft
zijn letter.
De heer Schaper. Juist, en de heer
Lieftinck kan het weten, want die isi zelf
dominé geweest. Dbor able machtspreuken
en gtroote woorden zal hot den minister-pre
sident niet gelukken de aandacht van het
kiesrecht af te leiden. Spr. 'hoopt niet dat
deae minister 'het. voorbeeld, zal natvol'gen
,van den Duitschen Keizer en groot wil gaan
doen
De Voorzitter hamert en verzoekt
Spr. geen vreemde mogendheden in het de
bat te brengen.
De heer Schaper. Karei de Groote is
hier ook wel in de discussie gebracht. Spr.
houdt vol, dat met dit kabinet geen coalitie
is ie krijgen voor kiesrctlhtliarzicn ing.
De heer Van Karnebeek, repliceeron-
dei betoogde de noodzakelijkheid om de rege
ling dor gemeente-financiëm ter hand te ne
men), en. de regeering mag nirt nalaten daar
op te letten.
De heer Van W ij o k blijft aan. tariefs
lierrieniiig den voorrang «chenlken. boven de
oplossing der schoolquaestie. Hij aal tevreden
zijn als tariefsherziening e.n onderwijl-rege
ling in deze vier-jarige periode tot stand ko
men-.
De lieer Nolens verheugt er zich over
dat tariefs-herziening eu sociale hervorming
meer en meer verband gaan houden, en- dat
zelfs de heereu Van Karnebeek en Bbrgesiua
erkennen dat de laatste zonder de eerste niet
kan gaa-n.
De heer Van Vliet verklaart zich. dank
baar voor hetgeen het kabinet-Mackay reeds
gedaan heeft voor de gelijkmaking van. liet
onderwij*, en hoopt dat deze Regeering de
vrijmaking van het onderwijs zal voltooien.
De heer Passtoort verdedigde zich
tegenover de verwijten van den heer Schaper.
De heer Brum-meikamp komt op te
gen het. verwijt, dat de anti-revolutionairen:
doctrinair zijn.
De lieer Lohman zeide, niet bedioelkl- te
hebben, dat. er geen band behoorde te be
staan. tiLs&ehen kiezers en afgevaardigd an.
Kiezers en afgevaardigden, beboeren alkander
te kannen de kiea^Ts mogen hun candidaat
toetsen, on spreker heeft, dit nooit, trachten
te ongaan. Hij wil liet. volk wei laten oord©o-
len over bepaalde zaken, maar niet over een
geheel partij-program Spr. blijft tot de re
geering zeggenHaast u zooveel mogelijk,
maar overhaast u niet.
De heer Borge?ius zeide in rijin eerste
rede alleen bestreden- te hebben de tactiek
der vrijzinnige democraten, om te smalen op
andere liberalen. Hot- program der nieuwe
club wilde Spr. hier thans niet gaan ontwik
kelen.
Laat de heer Drucker liever als hospitant,
eens iu de olulb-vergadering komen. Zijn in
richt over het algomeene kiesrecht zal Spr.
thans ook niet gaan ontwikkelen. Voor do
opvoeding van het volk acht Spr. het al ge
meens kiesrecht van groot- belang, maar hij
beschouwt het algemeen kiesrecht niet als
een natuurrecht. Spr. ontkent, in zijn eerste
rede grapjes te hebben verkocht, daarvoor
acht hij- de2e zaak te arnstig. Dei rede van
den premier heeft Spr. teleurgesteld. Het,
was niet meer de oude dr. Kuyper, rich zelf
bewust van regeeringskracht. Hij deed niet
anders da» clementie pleiten. Men moet we
ten zich er door te slaan, en hier bij de Ka
mer niet beginnen met lamenteer en (Ge
lach).
De heer Tafin a protesteert togen de qua-
lificatie van Spr.'s democratie als „talmi-
democratie'.
Te kwart voor zee werd de vergadering ge
sloten.
Heden te ÏO uur voortzetting.
Bench ten.
De Staatscourant van Dinsdag 9 De
cember 1902 bevat de vo-lgende Kon.
besluiten
benoemd tot militie-commissaris in Drente
de gepensioneerde kolonel der infanterie N.
W. Hofstede;
op verzoek eervol ontslagen als ontvanger
der directe belastingen eu aorijnsen P. Dor-
hout Mees te Vries;
voor den tijd van twee jaren op non-acti
viteit gesteld zonder bezwaar der schatkist
de 1ste luitenant G. van Olden, van het regi
ment grenadiers en jagers
in rang overgeplaatst bij de grenadiers en
jagers de kapitein W. H. van- Wïeringen
Borski van het 3e regiment infanterie;
vergunning verleend lot het aannemen en het
dragen van de ordeteekenen van ridder 2e klasse
in de orde van St. Anna, hem door 'A. M. ilen
Keizer aller Russen geschonken, aan den kolonel
C. J. W. Koolemans .Ueynen. commandant van
het 5e regiment infanterie
bepaald is, dat op 31 October 1903 de volgende
garnizoensveranderingen zullen plaats hebben
van het 4e reg. vesting-artillerie:
de le compagnie van Hellevoetsluis naar 's-Gra-
wnhage de 3e compagnie van Willemstad naar
's-Graven hage de 4e compagnie van 's-Graven -
hage naar Willemstad de 5e compagnie van
's-Gravenhage naar Hellevoetsluis
Zomdstg voormiddag hebben II. M. de
Koningin en de- Prins in geaelsohap van ceno
hofdame e,n ceuigo ihtof-drignitai isson op een
der vijvers iu heit. Park een korten tijd
schaal® gertedm.
De Staatscourant No. 284 bevat een
Kon. besluit van 24 November jl., waarbij
is vastgesteld een algemeen© maatregel van
bestuur, als bedoeld in art. 104, 3e lid der
Ongevallenwet 1901.
Daarbij wordt bepaald
Voor de toepassing der Ongevallenwet 1901
wordt het toezicht in de werkplaatsen en fabrie
ken van den Staat, van een provincie of van een
gemeente uitgeoefend doen* de in artikel 82 dier
wet bedoelde agenten der Rijks-verzekerings
bank.
Voorts is bij Kon. beriuit van 28 Novem
ber jl. vastgesteld een algemeene maatregel
van bestuur, als bedoeld iu artikel 61, derde
lid. der Ongevallenwet 1901, luidende
Artikel 1. Wanneer aan een ingevolge de On
gevallenwet 1901 verzekerde in het buitenland
een ongeval in renband met de uitoefening van
het bedrijf is overkomen, wordt het in artikel
61, tweede lid, dier wet bedoelde formulier inge
leverd aan een kantoor der posterijen in Neder
land, ter keuze van den aangever, of bij aange-
teekenden brief aan de Rijks-verzekeringsbank
toegezonden
Wanneer de aangifte niet op de in het eerste
lid eerst bedoelde wijze plaats heeft, wordt bij
gemis van een formulier aan de Bank een schrif
lelijke opgave toegezonden, vermeldende
a den naam, de voornamen, den leeftijd, het
geslacht en de woonplaats van den getroffene
b. den naam', de voornamen en de woonplaats
van den werkgever
c. ingeval de werkgever niet zelf de aangifte
doet, den naam, de voornamen en de woonplaats
van hem, die als vertegenwoordiger van den
werkgever de aangifte doet. en de betrekking van
dien persoon bij den werkgever
d. den datum en het uur van het ongeval en
de plaats waar het is voorgevallen
e. de werkzaamheden, waarmede de getroffene
bezig was ei»-
f. de oorzaak van liet ongeval en de wijze,
waarop het zich toedroeg
g. den naam en de woonplaats van den genees
kundige, die de eerste hulp verleende
li. waar de getroffene verpleegd wordt
i. het oordeel van den geneeskundige over den.
aard van- het door den getroffene bekomen letsel,
over de vraag of het ongeval den dood van den
getroffene teil gevolge heeft gehad of vermoedelijk
zal hebben, en over den tijd, gedurende welken
de getroffene vermoedelijk gedeeltelijk of geheel
ongeschikt tot werken zal zijn
j. de namen en woonplaatsen van- ooggetuigen
van het, ongeval, indien mogelijk, van ten min
ste een tweetal.
Artikel 2. Wanneer aan een verzekerde hier
te lande een ongeval in- verband met de uitoefe
ning van het bedrijf is overkomen bij, liet bedie
nen van een middel van vervoer van personen
of goederen, wordt in het artikel 61,tweede lid,
der Ongevallenwet 1901 bedoelde formulier inge
leverd aan een kantoor der posterijen, ter keuze
van den aangever.
Artikel 3. Wanneer aan een verzekerde een
ongeval is overkomen
a bij de uitoefening van een sohippersbedtijf,
als bedoeld in artikel 10, sub 6, der Ongevallen
wet 1901, of
b. in het buitenland in verband met de uit
oefening van- het bedrijf,
geschiedt, indien ter plaatse van het ongeval
geen vertegenwoordiger van den werkgever is
die aangifte van het gebeurde zou kunnen doen.
ile aangifte door den werkgever binnen vieren
twintig uur nadat het ongeval' te zijner kennis is
gekomen.
Verscheidene sociaal-democraten ver
trokken gisterenochtend van Den Haag naar
Amsterdam, om heden bij de herstemming
werkzaam, te rijn voor de candid at/uur van
hun partijgenoot Troel «tra.
Men schrijft ons uit 's Gravenhage
Het vertrek der Boeren-generaals Botha
en de la Rey uit deae stad! ging gisteren- avond
allerminst onopgemerkt voorbij.
In de gereserveerde wachtkamer 1ste klas
se van het Staatsspoorstationi waren tal van
dames en heer en vereenïgd, om van de gene
raals en net gezin van generaal de la Rey
een hartelijk afscheid te nemen..
In -de eerstel plaats waren aanwezig de bur
gemeester van '«Gravenhage, baron Van Ha-
rinxma fchoe Sloot en, en rijjne oclitgenoote,
presidente van een der vele comité'», die- in
liet belang der Boeren hier ter stede werk
zaam waren. Voorts de voorzitter van de
Haagsche- afdeel ing der Ned. Zuid-Afrikaan-
scshe Vereeniging, dr.. Blink en de bestuurs
leden dier afdeeling, de lieere-n. Ittman en
ds. Van Gheel Qildemeeeterde heer mr
Telting, voorzitter van het, regelings-comiité
der hier ter stede -gehouden inzameling voor
liet generale hulpfondsda hear Efrabner,
thesaurier van dat fonds; de te Schevenin-
gen achtergebleven familieleden vam den
heer Wolmarans, de heer De Korte, secre
taris van de Haagsche Pro Boer-vereeniging,
wier voltallig bestuur gisteren reeds in het
hotel Den Ouden Doelen afscheid had geno
men van de generaals; ds. Godefroy. eertijds
predikant te Pretoria. c« eindelijk eene depu
tatie van het vrijwilligerskorps ..Wilhelmi-
na", gekleed in de bekende Zuid-Afrikaan
sche tenue.
Nadat de generaals met ieder in 't bijzon
der handdrukken hadden gewisseld, sprak
dr. Blink, even vóór 't vertrek van dem trein,
een kort, maar treffend afscheidswoord tot
do bwee mannen, die do bewondering van zoo
vele duizende-n wisten te wekken. Hij hoopte
dat de generaals aan liet Zuid- A f r ik aansch e
volk zouden vertolken de gevoelens, die men
in Nederland steeds -zal blijven koesteren
voor dat 1 ewonderenswaardige volk on dat,
a-1 leeft men ginds voortaan onder andere
vlag, de Nederland sche taal daar zal behou
den blijven.
Waarop generaal Botha, zichtbaar aange
daan, verzekerde, dat vrees voor het. te loor
gaan van die taal zeken* niet -behoefde te
-bestaan, waar het Zuid-Afrika.xnscke volk
zich altijd zal blijven herinneren de genegen
heid, hulp en offervaardigheid, die het ner
gens zoo als iu Nederland' heeft kunnen on
dervinden en waarvoor Botha, op het punt
staande Holland te verlaten, nogmaals rijn
diepste erkentelijkheid wenschte uit te spre
ken.
Allen begeleidden de vertrekkenden naar
den trein. Op het perroni hadden zioh vele
menschen verzameld, die een- stillen, eerbie
digen afscheidsgroet brachten aan het be
roemd' geworden tweetal. Alleen bij liet ver
trek van- den trein, weid- even een -hoera-
kreet aan,gelieven.
De plaatsing van den luitenant ter
zee der 2. klasse bij de Koninklijke Neder-
landsche Marine-reserve J. Meaz, nan boord
van Hr. Ms. pojntserschip- Evertteen, is in
getrokken,.
.Aan boord van gemeld-en bodem wordt,
met. 3 Januari aanstaande, geplaatst de 'ui-
tenant tea- aee der 2. klasse dier reserve F.
W. Hid'danga.
De adelborst der 1. klasse der reserve Gr.
Kvuyt wtordt, 20 December (ais. (vaji rijn ei
plaatsing aan boord van bovengenoemd pant-
aerschip ontheven.
De lste luit. der art-. F. H. Umibgro7e
keert eerstdaags per stoomschip Koningin
Regentes", van gedetacheerd bij het leger
iiv Ned.-Indië, in Nederland terug.
De lieer G. Nijpels, kapitein van den
generaleni staf van het leger in Nederlandbch-
Indië heeft, ten behoeve van de e-thnographi-
sche verzameling aan den hoofdcursus, ge
schonken eene colllaatie wapens en eene col
lectie voorwerpen tot huishoudelijk gebruik,
een en ander afkomstig uit Atjeh.
Bij Koninklijk besluit van 19 November
1902 no. 46 is aan den heer G. Nijpels voor
noemd toegekend de zilveren eere-penning
bedoeld bij de Konank. besluiten van 24 Mei
1897 no. 87 en van 22 Juni 1898 no. 43, als
blijk van waardeeriug zijner belangstelling
in 's Rijks wetenschappelijke en kunstverza
melingen.
De N o b e 1 p r ij si, Ondetr de tele
grammen zullen onze lezers het, bericht le
zen van de „Malmoe Fidningen", dat door
het comité tot toekenning der Nobelprijzen
de prijp voor natuurkunde is toegekend aan
de professoren H. A. Loren-ta en P. Zeeman,
de eerste verbonden aan de universiteit te
Leiden, de tweede aan- die te Amsterdam.
Omtrent eerstgenoemde kunnen wij, ont
leend aan het boekje „Ontzei Hoogleeraren",
het -volgende medede-elen
Dr. Hendrik Antoon Loren-ta werd in
1853 te Ara-hem geboren, -studeerde te Lei
den en promoveerde daar in 1875 tot doctor
in de wis- en natuurkunde op een proef
schrift, getiteld „Ovea- de theorieën d«'
terugkaatsing en breking van het licht."
Van 1872 tot 1877 was hij leeraar aan dei
burgeravondlstóhool tie Alraliem, terwijl inji
sedert Januari 1878 heit hoogloerajairaamoit1
Ixïkleedb aan de Rijks-universiteit te Lenden.
Onder zijne voornaamste werken: worden, be
halve vele verhandelingen int heft. bekende
werkje „Onze hoogleeraren", genoemd„Leer
boek der differentiaal- en i uit «graal reken ing
en van de eerste beginselen der analytische
meetkunde, met liet oog op de toepassing in
de natuurwetenschap;" „La théorie electro
magnet ique do Maxwell et, son application
aux corps mouvents" „Versuoh. einer The
orie der elektrischen und optische» Erscivn-
ungen und bewegten Körper
Met den hoogleeraar Zeeman deed hij bev
langrijke onderzoekingen aangaande het ver
band tusschen magnetisme e», licht; op dit
gebied had de een het experimenteel, de- ander
het theoretisch onderzoek voor zijne rekening
genomen en het is de ontdekking op dit ge
bied door beide geleerden gedaan, die hen
thans voor den. Nobel-prijs in aanmerking
deed komen.
Over prof. Zeeman deelt het. Hbld, liet vol
gende mede:
De Amsterdam sche hoogleeraar Pi eter Zee
man werden den 22en Mei 1865 te Zonne-
maire (Zeeland) geboren. Na zijn eerste oplei
ding te hebben erlangd aan de hoogere bur
gerschool te Zierikzee en daarna als toehoor
der aan het gymnasium te Delft, ging hij te
Leiden studeer en in- de wis- en natuurkunde
en promoveerde daar 18 Januari 1893 op een
academisch proefschrift, getiteld „Metingen
over liet verschijnsel van Kerr bij polaire
terugkaatsing op ijfzer, kobalt en- nikkel'.
Daarna werd hij lector aan de Leidkdhe
Hoogeschool, welke functie hij op 1 Jamuari
1897 aan de Universiteit dei' hoofdstad ging
vervullen. Heit was tusschen de jaren 1897
en 1899, dat. zijne bovengenoemde onderzoe
kingen met prof. Lorentz vielen, eu: de door
hem gedane ontdekking was oorzaak, dat hij-
daarvoor èn door de Weener Academie van
Wetenschappen, èn door do Parijsdhe .Aca
demie des Sciences werd bekroond.
Den 17 Januari 1900 werd hij door den
Amsterdamschf n raad tot hoogleeraar aan
.de universiteit aldaar benoemd, welk ambt
,hij op 12 Maart d.a.v. aanvaardde niet een
rede over „Experimenteel© onderzoekingen
over deden, kleiner dan atomen."
Met rechtmatigeo trots mag worden gecon
stateerd, dat zoowel tie eerste als de tweede
maal dat de Nobelprijs wordt, uitgereikt, Ne
derlanders daan-oor in aanmerking -kwa
men verleden was het do oud-Amster-
dam°che hoogleer»ar dr. J. H. van 't Hoff,
sedert enkele jaren te Berlijn wm*kzaam.
;wien deze eer te beurt viel, thans rijni het
Lorentz en Zeeman.
Beide hoogleeraren rijn lid de«r Kon. Aki-
demie van Wetenschappen.
Gisteren vierde prof. J. R. L. Martin
te Leiden rijn 25-jarigen hoogleeraatsambi
aou de universiteit aldaar. Dr. Martin ,5
vaa-Duitsahe afkomst en heeft in zijn vadei-
land de universiteiten van Mtinchcn, Leip
zich en Göttiugen bezocht. In 1874 i& lij t0t
doctor in de palacontologie ens zoölogie ge.
premoveerd o|> een dissertatieEin Beitrag
zur Kentniss fossiler Euganoïden.
In 1877 te Leiden tot het hoogleeraars-
ambt geroepen, sprak hij hier oen rede uit
over do Geologische Theoriën. der Jetatzeit
Do jvoornaacste geschriften \-oni zijn hand
hebben betrekking op twee groote onderzoe
kim*tochten, door hem gemaakt naar West-
Indië en naar de Mol ukken.
Hat was de wensoli van den hoogloeraar
dezen dag geen officieede wijding te geven,
doch op zijn college werd hij 's morgens ver
rast door een bloemstuk van zijne leerlingen,
dat hem op welsprekende wijze werd oven-
handigd.
Te zijiven huize werd liam uit naam van
vrienden en vcroea-ders gisteren, middag een
album aangeboden, waarbij prof. v. Sommie-
len een treffend huldewioord sprak,
N. R. Ct.
Hulde aan o u d-s t r ij d e r s. Men
meldt uit, Brielle aan de N. R. Ct.
In dan Brie! zijtn nog twee oud-strijders
vun 'tjaar 1831 over, n.l. de heeretn] C. Ita-
gars en VV. van Leeuwen, beiden bmite,uge-
i woon kraase lieden van, over d!o 90 jaar. Hun
is Zat ei-dagavond! om zeven uur, im lierinnje-
ring van het Kon. besluit van 6 Dec. 1832,
door het, muziekkorps der fcorped'isten alhier,
i een serenade gebracht met- fakkellicht. Zeer
eigenaai-dig was het,, dat, dc jonge 1111 litajreu
ter «are van hun oude wapenbroeders, uit
volle borst de liederen uit den Belgischen
tijd zongen-, voor het huis van den heer Van
1 Leeuwen, die op de citadel en in Franache
krijgsgevangenschap geweest is, beginnende
met het. bekende lied van Chassé, en- voor
het huis van den hoor Hagers met een der
vele eigenaardige (helaas nog niet verzamel
de) Bnedsche volksliedjes, en wel dat vau 8
Maart 1831 bij den uittocht, der mobiele schut
terij van Den Briel, VIaardingen en Middel-
harnis gezongen (op de wijze van Schiller s
Rauberlied), een lied uit vele coupletten be
staande, en waarvan het eerste luidt
Kom, akkers, kom 1
Men roert, de trom
En roept ons op tot strijden
Wij gaan mot K r u ij n e aan het hoofd,
De geestdrift wordt niet uitgedoofd.
Maar grooter bij ons scheiden, (bis).
Per rijtuig werden, de oud-strijders naar
het vereenigingslokaal der onderofficierem-
societeit Fidelio in 't hotel Tekke gebraaht,
waai- de president, de heer H. van Beek, hen
toesprak en men hun een geajelligen avond
bereidde.
Zondag ia te Maastricht het jubileum
van Orelio gevierd door een f eest-concert, ge
geven, door de Kon, Zangvereemiginjg „Mas-
treechei- Staar", waarbij de jubilaris rijn»
medewerking verleende. Na afloop van het
concèrt werd de heer Orelio door bet Kamer
lid' mr. Janssefn, lid van, het feestcomité, en
door den heer van Poppel, president der Mas.
l.reeehjter Sftaair, toeigësprokelu. Namens de
Mastreechter Staar werden den jubilaris bloem
stukken. eu een huldeblijk aangeboden en| hij
tevens benoemd tot eerelid der zangvereeni-
gi.tig. De heer Orelio dankte voor de eer hetm
aangedaan, eu noodigde het talrijke publiek
uit een driewerf hoera op die Masfcreechna-
Staar uit te brengen. Een feestmaaltijd be
sloot- de huldiging
De hear C. J. van Uum, telegraafdi-
recteur te 's Hertogenbosch ia aldaar plotse
ling overleden'.
In aanfluiting eu ter aanvulling van hei
bericht uit liet Wetetland over de door de
lieeren C. L- J. Bos, burgemeester van Zoeter-
meer c a., en A. G. Kröllei-, lid der firma
Wm. H Muller en C3o., te "Rotterdam, aan
gevraagde concessie voor een spoorlijn over
ZoetenueerZegwaart naai- Hoek van Hol
land verneemt de N. R. Cl. nog hel volgen
de;
Bij den Hoek van Holland, op ongeveer
30o M. ten westen van Delfland'3 boezem-
kanaal, zal een zijlijn worden aangelegd, tot
tie steigers en terreinen der firma Wm H.
Muller en Co., nabij de halte Nieuwlandsehe
polder.
Bij; Pijnacker en- Nootdorp is oen halte (Uit
worpen, nabij het kruispunt van den gepro-
jee teerden Zuid-Hol 1. Electr. Spoorweg
Ten oosten van de provinciale vaart, aan
de oostzijde van Delft is een hoofdstation
mot benoodigd goederen-emplacement ont-
worpen. Een daarbij) geprojecteerd haventje
zal door middel van de Kromme Wetering
gemeenschap hebben met de provinciale vaart
tu-schen Rijn eu Schie.
Het geheele spoorwegplan is eene bredere
uitwerking van het oorspronkelijke denk
beeld' van den oud-hoogleeraar aan do Poly
technische school Henket, die ijverde voor
eene verbinding van Delft met het oosten
des lands; welk denkbeeld laatstelijk door
da verf raai i ngs-vereen igi ng Delf ia, te Delft
werd opgevat, waarna zich eene commissie
van voorbereiding constitueerde, waarin n.m-
de heer Bos bovengenoemd zitting nam".
-Men, schrijft uit. 's Gravenhage
Naar men verzekert zal aan liet plan tot
verbouwing van het departement -van Finan
ciën om bezwaren van verschillendem aard
vooralsnog geen geVolg gegea'en worden, zoo
dat de daarvoor op de Watei-staat»-hegroo
ting voor heb jaar 1903 uitgetrokken gelden
van de begroot ing zullen teruggenomen wor
den.
De N ederl and salie Opera D*
voorstelling der Opera te Amsterdam gaat
lieden avond beslist door. Mocbteu de solis
ten, die iu Tannlmuser optreden im gebreke
blijven, dan zal ..Orpheus" worden opge
voerd, welk werk thans, nu een der dames
weer teruggekeerd, is, volledig 'kan worden
opgevoerd. Zooals mem weet treden daarin
slechts drie dameoeolisten op, terwijl koor
en archest gewoon hun taak vervullen.
