1*4.
i'" Jaargang.
Dinsdag 16 December 1902.
BUITENLAND.
E FEUILLETON.
Een Stormvogel.
ORTSCH DAGBLAD.
ABONNEMENTSPRIJS:
per 3 maanden voor Amersfoortf 1.25.
Idem franco per post- 1.75.
Wonderlijke nummers- 0.05.
Peie Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen.
jrertentiën, mededeelingen enz., gelieve men vóór 10 unr
!i morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF ft C°.
Utreclitschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIÊR:
Van 1—5 regeli0.7Ö«
Elke regel meer0.15.
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan voordeelige bepalingen tot
het herhaald adverteeren in dit Blad by abonnement. Eene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Aan degenen welke zich tegen 1
januari a. s. op dit blad abonneeren
«orden de nummers, die in deze maand
•og verschijnen, gratis toegezonden.
Kennisgevingen.
Jfc- Burgemeester van Amersfoort,
ij.tfieu art. 17 ein 18 der Verordening op het
pruilt van de -haven, grachten en beken
Bi iigt ter kennis van belanghebbenden, dat.
j dispensatie van het -verbod van gemeld art.
J, urn zich opj het ijs van de haven. grachten of
Utcn binnen deze gemeente te hev inden, ver-
■nd den b. December, met ingang van hedein
inlt ingetrokken.
Amersfoort, 15 'December 1902.
De Burgemeester voornoemd,
WtnJTlERN.
KOXTFÏÏjt UOiZK BcENTENlG.
Burgemeester en Wethouder® van Amersfoort,
Gelet- op artikel 18 -Ier wet van 4 December
272 (Staatdbl-ad no 134)
Brengen ter kennis van belanghebbenden, «lat
Kir een ieder de gelegenheid tot kostelooze in
diting wordt gegeven <>p den eersten en tweeden
Kumlag van de maanden Januari, April, .lult
m October, telkens des namiddags Urn drie ure,
k de daartoe bestemde localiteit gelegen in wijk
f. Breed est raat- Jio. 21.
Gedaan te Amersfoort, den 15. December 1902.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort,
De Secretaris, .De 'Burgemeester,
l W. Th. SAlNDB-FIRG. WlTJTIETtS.
A ANGIFTE VAN V ERRUIZLNK i
'MMNtEN DE GBMBENfPE.
De Burgermeester en Wethouders van Arners-
fcort,
Overwegende dat de bepalingen der door den/
pmeeuteraad den 20. Mei 1862 vastgestelde ver
lening, regelende de verplichting tot het»doem
na aangifte van de verhuizingen binnctu de ge-
Rente, niet behoorlijk worden nageleefd
Herinneren den ingezetenen de op hen rus-
tinle verplichting tot het doen van aangifte van-
-trimizing binnen de gemeente, en brengen daar-
i'-e bij deze ie hunner kennis de bepalingen1 van
(«egde verordening, welke luiden als volgt
1 De hoofden van huisgezinnen of afzon der
ft' levende personen, binnen de gemeente van
tuning veranderende, zijn verplicht daarvan bin-
Mn één.' maand ten. raadlmize aan den ambte-
Itar, belast niet het bijhouden van het bevol-
lingaregifter. aangifte te doen.
2 Zij, dié het voornemen-"hebben te kennen
-gom«tante te .verlaten.- en djonten*
.volge' een getuigschrift- van verandering van
Tt-rkehjke woonplaats hebl»en ontvangen, zijn
wrplicht, indien zij van dat voornemen afzien,
laarvan Ter plaatse en aan den ambtenaar, in
wl 1 vermeld, binmen ééne maand na de dag
tekening van het afgegeven getuigschrift, ken-
-s te geven.
3. Da overtreding van elke der bepalingen
t»n deze verordening wordt giest-raft met eeno
pldboete van ten 'hoogste zeven gulden.
Gedaan te Amersfoort, den 15. December 1902.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
B. W. Th. SAïNiDBBRfl. Wf'IJTTERS.
AANGIFTE VAN VERTREK FIT FA* VAN
VHST 1 GING IN I>E GEMEENTE.
De Bmgemeester en Wethouders van Amers-
sort
Gelet op het Koninklijk besluit \an den 27sten
Juli 1887. (Staatsblad tio, 141), regelende de ver
plichting dier ingezetenen tot het doen van ann-
|ifte voor <le bevolkingsregisters
Herinnerem «len ingezetenen de op hen rits
lende verplichting tot het doen van aangifte van-
«rtrek. uit en- van vestiging) in de gemeente, en
Irengeti daartoe-bij1 deze te hunner kennis de be
llinden van gezegd koninklijk besluit, welke
inden als volgt
•1 Zij. die -ip den da-.: -Ier volkstelling in den
Teemde - f in oen-- der koloniën «»f overzeesehe
kff.it fin gen van het Rijk .lubben vert.-efd, geven
binnen ééne maand na hunne terugkomst hier
van 'kennis aan -het gemeentebestuur.
Zij, die Dij die telling zijn overgeslagen, geven
binnen ééne «maand na den dag v<»or elke telling
bepaald, van du vereuin* kiennis aan hot bestuur
hunner werkelijke woonplaats. Voor de leden van
huisgezinnen rust de verplichting tot. kennisgu-
vuig op liet- hoofd van elk. huisgezin.
2 Zij, die uit een Nöderlandsche kolonie, eene
overzeesehe bezitting of uit den vneeinde hunne
woonplaat» overbrengen in eene gemeente binnen
het Rijk. doen hiervan eeuo verklaring aati liet
gemeentebestuur.jverg-ezclrl van het gébruiJoelfljke
getuigschrift voor hen die uit de koloniën of be
zittingen van een paspoort of reis- en veëblijfpas
of andere door de politie deugdelijk erkende be
wijs stukkvu voor hen die uit den- vreemde komen.
Doze verklaring geschiedt binnen ééne maand
na hunne aankomst in de gemeente.
3. Ik' kennisgeving ui de twee vorige punten
vermeld, gaat vergezeld vair de noodige opgaven
oin in ilc bevolkingsregister ;c -worden inge
schreven
4. Zij. die hunne werkelij -xinplaais bin-
nen hot Rijk verlaten om die o\ brengen naar
eene Nederlandsche kolonie, ««verzeesche
bezitting of naar dei» vreemde, d hiervan een»
verklaring aan het bestuur der - ueent*, welke
z'; verlaten.
5 Zij, die liunne werkelijke woonplaats uit)
eene gemeente van het Rijk naar eene andere
gemeente overbrengen doen hiervan eene verkla
ring aan het bestuur der gemeente die zij verla
ten en waar zij in-het bevolkingsregister zijn in-
gedtfnreren, met opgaaf der gemeente, waar zij
wensclien -zich te vestigen.
Zij ontvangen een kosteloos getuigschrift van
verandering van weidelijke woonplaats.
6. Ter plaatse, waar zij hunne werkelijke woon
plaats overbrengen, dóen zij uiterlijk binnen ééne
inatind na hunne aankomst eene verklaring aan
hetiJie'meentebestuurniet overlegging van liet
getuigschrift in het vorige artikel vermeld.
7 Elk hoofd van een huisgezin, geeft uiterlijk
binnen ééne nwuuid kennis aan het Gemeente
bestuur van Leder lid dat in het huisgezin wordt
opgenomen of daar uitgaat, inwonende dienst- en
werkboden daaronder begrepen Omtrent die
kennisgeving geldt het- bij -sub 3 bepaalde.
Dezelfde kennisgeving gesehiedt door afzonder
lijk levende personen, wanneer zij andere perso
nen in hun huisgezin opnemen.
Bestuurders van instellingen, gestichten en in
richtingen, niet staande onder het bestuur of
toezicht van het openbaar gezag, waar persone*r»
onder eenig bestuur samenwonen, geven maande
lijks aan het Gemeentebestuur kennis van allo
personen, die in de samenwoning zijn opgenomen
-.f urvan zijn ingetreden.
lie verplichting vervalt, wanneer langs -een
anderen weg de vereischte kennisgeving voor heb
bevolkingsregister gedaan is.
8. Onverminderd de bovenstaande voorschrif
ten is oen ieder, door het Gemeentebestuur daar
toe opgeroepen, rerplicht tot, het- doen der op
gaven, die vereischt worden om de bevolkings
registers in te vullen.
9. Overtreding dezer bepalingen wordt ge
straft met hechtenis van ten hoogste veertien «la
gen of geldboete van ten hoogste honderd gulden.
Gedaan te Amersfoort, den 15. December 1902,
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
It. W. Th. SANIXBBRG. WOJTIERS.
Politiek Overzicht
Hervormingen iu Macedonië.
Dank zij de gemeenschappelijke bemoeiim
gen van Oostenrijik-Hongarije en Rusland,
heeft do Sultan eeno reeks maatregelen tot
hervorming van het, beetuur in do Europee-
solie provinciën van Turkije uitgevaardigd,
waarvan men hoopt, dab zij eene gunstige
uitwerking zullen hebben in de rerete plaats
op den toestand in Macedonië. Dez.o maats
regelen zijn, volgens de [Notie Freio Prense,
t-« beschouwen als do uifkomst van dó door
Rusland en Oostenrijk wzameulijk gedane
voorstellen. Beult; regeeringen hebben sedert
maanden, 'huil invloe<l op de Porto doen gel
den, om tol diI. doel to geraken zij) hebben
daarmede gehandeld in overeenstemming
mot liet sedert 1897 tu^Aihen hen bestaande
aceoord oiu do toestaneb i in do Balkanlaiir
ilon in wederzijdsch ovei eg to regelen.
Do maatregelen inogej zioli verheugen in
do instemming van do «I plomatieke kringen-
Ie Konstantinopel. l>o fti-orderheid der bij
don Sultan goacoreditoefde vroem-do geaanc
ton beschouwt zo als geschikt- om eono vér-
betering van tien, toestand to verkrijgen,
wanneer zij oprecht en «eerlijk worden uit
gevoerd. Du* bijvoeging la-vat intussrhen een
gewichtig voorinhoud I*o hervormingen l»e-
-t aan op liet- papier. Of rij werkelijkheid zul
len worden, moet nog blijken
Dit zijn niet- de oerstè hervormingen, dia
op het- geduldige papier zijn lot. stand go
braciltl iu, Turkije. Om Van vroegere tijden
niet- to gewagen, vindt men in November
1879 een irade van deiwhdlan, waarbij lier-
vormingen verordend vmrde» zoowel voor
do Burope-esohe. als voor de Aziat ische ge-
biedsdeelciL van Turkije. Terstond daarop, in
December van dab jaar, volgde een vcorbraf-
felivK. liervonningsoiitwerp van Mahmoed No-
dim Paelia, waarin vrij-gevigo concession aan
de eh-riatclijkei bevolking werden gedaan,
zoodat. Mahmoed Nedim aan het einde van
zijn werk gerechtigd meende te zijn als zijne
overtuiging uil. to spreken, dat voortaan de
bevolking met haar lofc tevreden zou zijn
au geen reden meer zou nebben, om liet oog
naai1 de buitenlandscho 4aten te slaan. Hoe
zeer heeft hij daarin gedwaald
Reeds in Mei van liet volgende jaar (1880)
richtte de Bulgaarsehc- bevolking ven Mace
donië een verzoekschrift tot de mogendhe
den, waarin het- Turkselie hervormingspro
gramma als volstrekt onvoldoende aange
duid en -een nieuw schenjt. van wen sok en van
niet minder dan 24 puiten opgesteld werd.
In Augustus van hetzjfde jaar bracht de
te Konstantinopel vergaderende internatio
nale conferentie de in den geest, van heb
Berlijfns/che verdrag ontworpen ,.wet voor
d vilajits van BuropivSth Turkije'' ter tafel.
Ook dit ontwerp is, gelijk zoovele anderen,
onuitgevoerd gebleven.
In December 1889 verscheen de firma-n
voor Kreta. Hij, bevatte bepalingen oiver eene
grondige verbetering van heft bestuur, over
de aanstelling van christenen bij de gen
darmerie, over ce«ne rechtvaardige verdeelihg
van do belastingen en over het verleenen van
faciliteiten bij de inning van de belastingen.
De«ze firma-n bewoog zich geheel op de lijn
van het tegenwoordige Macedonische hervor
mingsplan. Maar 'liet is bekend hoe de zaken
op Kreta zich verder ontwikkeld hebben
Van de voorgenomen hervormingen is niets
terecht ge-komen, en Kreta werd van het
Tu-rkscho rijk afgescheiden.
De zomer en het najaar van, 1895 zijn
vervuld van Armenische hervormingsplan
nen. In October van dat. jaar werden Turkij,e
en de mogendheden, tot algieimeme tevre
denheid, het samen eens over de Armeni
sche kwestie, en in November begon de Porto
zelfs de hervormingen uit te voeren, waartoe
besloten waser werden voor do KleiïirAzite
t ische vilajets zes inspecteurs voor het rechts
wezen benoemd, waaronder t wee christenen.
Des ondanks /.iet het er in Armenië heden
nog precies zoo uit- als vóór den opstand en
voordat omtrent do hervormingen een besluit
genomen was.
Deze voorbeelden, die nog mot tal van
anderen kunnen worden vermeerderd, laten
geene optimistische opvatting toe omtrent
do uitwerking van do voor Macedonië geno
men hervormingamaatregplenOver 't geheel
straalt daarin do bedoeling door om het be
stuur te decentraliseeren, do bevolking tegen
willekeur te beschermen en de verantwoorde
lijkheid to regelen van do bestuursorganen
Die zijn verantwoordelijk, maai- aan wie?
Met de uitvoering van do maatregelen zijn
de val ia (gouverneurs) belast in do aan hunne
zorg toevertrouwde vila-jeta, een nieuw be
noemde inspecteur-generaal moet het opper
toezicht daarover voeren en eene nieuw in
gestelde commissie van vier leden moeb de
rapporten va n de val is en van den inspeo-
teur-generaa.l bestudeeren. Maar verantwoor
delijk zijn dio allen aan Yildiz-kiosk. Bu
do ove-i leden Russische minister van buiten-
landsche zaken vorst- LobanowvRoetowski
placht to zeggen „Turkije is onverander
lijk Wanneer slechts een klein gedeelte
van de hervormingen, die do Turkacho lieer-
soliers aan hunne onderdanen en aan de
Enropceecho groote mogendheden hebben
toegezegd sedert den in 1839 door Abdul
Medsjed uitgevaardigden Hattisjerif van
Gul ha lie, was uitgevoerd, dan zou er geen
Turkije meer zijn, zooals wij, het kennen en
zooals do geschiedenis het kent.
Wat. deze hervormingsmaatregelen betreft,
hot aanstaande voorjaar zal de proef op de
som leveren, of de onrustige bevolking van
Macedonië zich daardoor tot ïust wil laten
brengen. In diti opzicht bestaat er reden tot
ernstigen twijfel. Ook in de laatste mededee-
ling van den Rnssisehen Regeeringsbode
waarin verklaard wordt, dat do toestand op
het Balkan-schiereiland de mogelijkheid van
ernstige oomplioatiën niet uitsluit, straalt
deze twijfel door. Geen wonder, want men
mag niet uit het oog verliezen, dat het eind
doel van de Macedonische christenen, van de
Bulgaren. Montenegrijnen, Serverr, enz., niet
is de invoering van hervormingen, maar de
afscheiding van Macedonië van de Turksche
heerschappij. Benerzijds hoeft men te stellen
met do Turksche inertie, die zicli verzet te
gen de uitvoering van de op het papier vast
gestelde hervormingen anderzijds met eene
beweging, wier leiders zich er van bewust
zijfn, dat het hun belang niet is de«n toesta-nd
beter to laten wordenhoe onhoudbaarder
de toestanden in Macedonië zijn, des te
vruchtbaarder is hun arbeid. Onder derge
lijke omstandigheden- is men werkelijk ge
rechtigd, twijfel te koesteren omtrent dei
uitwerking, die do hervormingsmaatregelen,
waartoe besloten is, zullen hebben.
Telegrammen.
Brussel, 15 Dec. (Reutx-rbureau). Wij zijn
in staat de absolute onjuist-hei te l>e\«tigeu
van hot- bericht van den zoogenaa,inden aan
slag op den Kaaiing. Heb verhaal, gepubli
ceerd door een klein ooaTeRpo-ndentiebureaiK
wemelt van grove materieele dwalingen,
die alle blijik govern van fantasie. Wij hadden
een ondérhoaid met den ad-miinietratioveii:
dienst vaar den spoorweg en uil de ons over
gelegde oTtlejs hebben wij kunnen coneta-
t eer en, dat do Koning bij het kasteel uit
den trein is gestapt-, en daarna-den. publie
ke» weg Ireeft gevolgd. Hef- <k*aiiiratisohe verf
haal van het m-ysterieuBe rijtuig, waarop het
schot zou zijn gelost, wrvalt dua van zelf.
D'it- mysterieuze rijft,uig ware cverigtns gev
nrakkebjk te zien geweest door het escorte,
dat gewoonlijk het Koninklijke rijtuig bij
avond begeleidit.
Marseille, 15 Der. Het werk op de kaden
is zeer bedrijvig; een 2500 tal werklied«i
zijp aan het werk. Dei rust is volkomen.
Landen15 Der. Het. Hoogerhuis heeft do
omlerwijswet bij derde lezing aangenomen.
Landen15 Der. De minister- van buiten-
landsclie zaken, lord Larr&dowiie, deelde lieden
in het Hoogerhuis mede dat. in verband met;
den toestand iu Venezuela door benn drie ling
der regeering van de Voreenigde .Staten van
Noord-Amerika, een voorstel ontvangen, is ojn
de moe iel ijk heden betreffende de regeling der
vorderingeti van Britsche en Duitsche onder
danen aan eene arbitrage te ondeiwei-p-n. Dit
voorstel isi thans in overweging.
Niet minder dan drie malen werd Venezuela
ernstig gewaarschuwd door de Engelsche
rtgecring, de laatste waarschuwing waa heti
ultimatum. In antwoord op dit ultimatum
wor«lt beweerd dat de Venezolaaneehe schat
kist uitgeput is. Do Vcnezolaansche regeertng
is op het oogenblik niet in staat hare schul
den te betalen, maar zegt, dat zoo gauw
vrede gesloten is, liet niet noodig zal zijfn haar
aan hare verplichtingen te herinnaren.
Londen, 15 Dec. De vice-minister van bui-
tenla-ndsche zaken, lord Cranborne, deelde
heden in het- Lagerhuis mede dat- aan de
regeering ia bericht, dat de commandant van
liet Duitscne eskader het noodig geoordeeld
had de twee Vcueoolaanache kanonneorbooten
te doen zinken. I>e Britsche admiraal was
voor deze daad niet verantwoordelijk.
Hot lid Schwann stelde voor de orde van
den dag te schorsten, opdat het Hui» zijne
aandacht zou kunnen schenken aan de tegen
woordige verhouding tusschen Kugelaiwl at
Venezuela.
Doze motie zal in de avondzitting van
heden l*efproken worden.
Bij du ljehaudëling van deze motie zeido
Cranbome: Engeland heeft alle consideratie
gebruikt met. Venezuela, maar als Venezuela
niet toegeeft zal het ih brelag nemen der
kanonncetrbooten gevolgd worden door een
blokkadedeze zal uitgevoerd worden mot.
allen eerbied voor de belangen van onzijdi
ge». Do Ver. Staten hebben erkend dat. En
geland, t-oen het er op aandrong dat Vene
zuela zijne verbintenissen zou nakomen en
de rechten der Britsche onderdanen eerbiedi
gen, geen inbreuk maakt op de Monroeleer
het is ons streven de Ver. Staten te helpen
die loer te handhaven.
Campbell Bannerman zeideWij zijp niet
handen en voeten aan Duitsohland gebonden,
zonder te weten welke Duitschlands aansprtt-
ken zijn; zulk een overeenkomst is in strijjdl
met Engelan-ds belangen.
Balfour antwoorddeWeinig bondgenooten.
zouden geneigd zijn met ons te handelen op
don grondslag, door Bannerman aangegeven.
jVoor zoover tie financieele aanspraken l>etreft,
is de regeering bereid genoegen te nemen met
een scheidsgerecht, waardoor de juiste eischen
zouden kunnen worden vastgesteld.
De r(geering der Ver. Staten, vervolgde
Balfour, heeft geen voorstel gedaan tot- arbi
trage; dit is uitgegaan, van Venezuela- en
door tusschenkomst, der Ver. Staten tot. ons
gekomen. Het- is zeker ongelukkig, dat de
Veneaolaanac.he regeering gedurende de vele
maanden dat het geschil reeds hangende Lv,
niet gedacht heeft, aa-n do voord eel en van
- i 25 Uil het Zweedtch
Z va S
4IKI. 1. II 1 U .4 R 1>.
Alj ik nu zijne woorden vorgelijk mdt de
gelx-uitenisi/.n m Duitsohland na, '48, schijnt
4e toon van don ziener die daarin doorklonk,
mij volkomen gewet,tigd, te zijn in zijne op
gewekte fantafiie vooraagde hij de latere groo
te wereldgebeurtenissen hij zag reeds toen
Hl een visioen Bismarck en. Sadowa.
Hel. i mij tol lieden nog a.ltiI onverklaar
baar gebleven waardoor dr. Schuttei^oodanig
de belangstelling van iemand als vorst Win-
dischgralz wist te winnen, da.t de eerste voor
waarde, die de vorai aan hot. belegerd* Wee-
tten stelde, de uitlevering was v?-n zijn hoofd.
Zeker, bet was een mooi hoofd en w ver
standig hoofd ook maar deze twee voorrech-
t<*n ziij-n toch dunkt mij niet voldoendi om
1« groote belangstelling van Zijn»- Doorluch-
tielieid te verklaren. Over bet. algemeen weet
ik 1- zonder weinig omtrent het levein van.
onzen vriend t<" Weenon. Wait, voerde lnj ?r
"it? Was hij waarlijk eon opruier? Trachtte
bi. hel gfepeupcl tot d i o]> and 1- n.ikkc-
'enIk weet het nietmaar dit koint mij
Umslijk onwaarschijnlijk voor. Ik geloof nog
alt-ijld dat. hij was wat- hij jjelf zeide te zijn
„een vertegenwoordiger van hel gezond ver
stand."
Daar hij nu dank zij dit gezonde oor
deel van den dag waarop Latour vermoord
werd, .uileg voor verloren hield, was er daarna
immers geen reden moer voor hem om het
volk tot opstand te prikkelen?
Maar hét is mogelijk dot ik Mom niet juist
beoordeel. Zooveel is intussclien zeker hij,
bleef te Weenen en. wij spraken hem eiken
dag, gedurende dev. toen volgenden dToeven
tijd.
Hij gclieen er* ziel* bij te hebben neergelegd
hij scheen zioli vevtmu-wdl te hebben -gemaakt
met. de godaebte aan zijne naas-te toekomst
en van tijd t°' tijd speelde er weder ic'a van
den ouden schalk in zijn trouwhartige oogen.
nadere bijzonderheden vani liet beleg
van Weenen en den afloop daarvan zijn u be
kend In die dagen- van strijd was hei, dr.
Sebütte, die on^ op de hoogte hield van het
geen er gebeurde Wii bleven l.iinneg de mu
ren van ons huis wij waagden, het niet uit
te gaan, want telkens hoorden wij het schie
ten en 'het gebulder der kanonnen eene
TOuriek, «lie wel wat kras voor vrouwe
lijke zenuwen is
De andere straten der stad waren in die
(la^en waarschijnlijk even stil on doodstdi als/
de. onzeik ben er zeker van dat de élegante
dam es-wereld niet tusselie-n twee-on-vier uur
door de „Graben" zullen hcbbrni gewandeld
terwijl vorst WindiscligriitiZ gloeiende kogels
in die richting wierp zoodat de sierlijk go
ld code daimes gevaar liepe-p, haar keurig nieuw
hcrfstcost-uum te zien lx>derven
Wat de. heeren betrof, ieder man die in
staat waa een geweer in do hand te houden,
had natuurlijk rijne plaats iu de gelederen,
va-n hen die de stad verdedigden. T-luins
werd er niet meer alleen g^v<x4»ten om een
beginselde strijd gold nu do veiligheid \-oor
vrouw en, kinderen, liet behoud van. geld en
goed. Ik goloof dat- de meeste buxguws van
W'eenefli de gewaarwording li-adden de stad
belegerd to ziou door den een of aixlereu
aartsvijand en niet door de oigeu .soldaten-
d©s Keizere. Men ljegreej) dat, wanneer deze
wilde benden hun intocht in de stad deden, zij
niets eu niemand zouden ontzienvandaar
de wanhopige uispaiui-iivg van allo krachten
door de bewoners der hoofdstad, in dezen
zoo ongelijken strijd vaikdaar liet kiiuikzin-
nig vasthouden aan de hoop op on'iwttiug
door de Magj'aren, tegen beter weten in; de
hoop dia nrenschen naet, durfden- los, laten.
Dr. Schubt** bloot m*r de manuejv die de
stad verdedigden in aanraking en hij was
hierdoor steeds goed op de hoogte. Zoo her
inner ik mij,, onder anderen, hoe bij ons op
den avond van den 27. October vertélde, van
het beslissend ge-vocET, dat op den volgenden
dag geleverd zou worden en dat de hoofd
aanval zou zijn op de buitenwijk, de Leopold-
stadlt, maar verder rechtstreeks op de -jtraat
waarin, wij woonden. Ik lub u, (hinkt m<« t<K?h
gezegd, dat wij in de Ro'hiemt humistratöc
woonderr, niet waai'
Het, }>lan van den aanval was lvij die liclc-
gerden bokond geworden, doordien men een
door Jolacic afgoaonden bode had opgevan
gen. I-n LeopoliLstad», zoudo generaal Bem
liet, beviiL voeren daar zoudo ook de zooge
noemde koiu beiule, waartoe dr. Schütte dé
eer had te behooren. strijden, onder haar
dapjxiren aanvoerder, kapitein Haiu-k
Ik, behoef u mot te ïieggon dat, wij een ang
st igo n nacht doorbraclitcn, na dio modedee-
Jingen toon do morgen aanbrak was dezo
cr niet, naar om onze sombere stemming op
de vlucht te jagen. Een zware, dikke mist
hing over de straat, toen wij naar buiten
zagen wij konden nauwelijks de daken der
huizen aan don overkant onderscheiden n
va« den hemel zagen, wij geen streepje. Wij
waren, zeer vroeg opgestaan. Diar zaten, wij
nu in het salon, mijne moeder, mijne zuster
en ik. afwachtende hot eerste sebot te hoo-
ren vallen bleek, stil on angstig Maar de
eene minuut voor en de andere na verliep;
het o-ene uur na het andere en nog steeds
heerschto die zelfde ongezellige, geheimzin
nige slalte rondom onszulk tvno stilt ei als
in de nol uur aan ren hevigon sriorm pleegt
vooraf te gaan.
T.ater liel> ik nog vaak getracht dezo. dö
zinnen begoochelende, stille te verklaren.;
want lio.t was een hallucinatie!. Feitelijk had
den de kanonnen sedert- den vroeger mor-
gen in de rvreehillend-voor9teden gebul
derd alleen niet in Leopolds!adt deze lag
het moest in onze buurt en vandaar ver
wachtten wii de eers'o schoten te zullen liloo-
ren. Th» oenigv denkbare verklaring van dit
verschijnse4 is. dat al onze z.intuigen. heft go-
hoor iu de ooretc plaats, met een angstige
intensiteit op één enkel punt waren gericht.
De gdieolo werkzaamheid van onzen geest,
bepaalde aich/op dat ééne punit m^t zulk eene
alles overstemmende kracht, dat wi* niets
hes7>eurden van a-lles wat er rondom ons to
zien. of te hooren was-, liet gebeurt meer.
dat men goen voetstap achter, of gren geraas
vlak bij zich hoort, a-la mon naar één bepaald
geluid staat te luiatei'en, of zijne opmerkzaam,
heul op één zeker punt. hoeft gelicht
In mijno henimenng hob ik va-n te voren
nooit, een aoo geheel zondier indrukken Uij-
vemd oogenblik beleefd, als in deze morgenu
ren. toen wij daar zaten in afwachting van de
<ldngen die komen zouden. Alles rondom mij
scheen dood to zijn; ik waa mij van geen
enkele gedachte bewust. Tk wachtte; ik deed
niets dam wachten Tegenover mij zaten mij
ne moedcQ- en. mijne -zuster ook volkomen on
bewegelijk. Wij moeten veel gehad hebben
vaai drie mummies voor wie het hoden niet
meer bestond1... plotseling bulderden dé eer
ste kanonschoten van Leopoldstodt door de
geheimzinnige stilte; a-ls door een eleotri-
schen schok geraakt., sprongen wij op cu van
dat. oogonblik af ha-dden wij. het gebruik van
ons onra-ikvermogen weder terug. Die hallu
cinatie, de verbeelding met haar verla-mnicn-
do angst, was weg en de werkelijkheid over-
meestwde ons met haar i-uwe kracht.
Weldra was liet. IrelBohe concert, in vollén
gnivg
fhiophoudo-liik kneitterdon geweersalvo's;
dc ruiten trilden-, Daartussolum hoorde men
een rumoer alsof libt. donderde cm die Ivltk-
smu ergens insloeg- dat was een hom. die
een huis vernield?. Later, toen do nevd-cn op
trokken;. zag meim de kleine ballons over
de daken der huizen in do blauwe lucht, zwe
ven. als gieron, die lijken speuren Waar a]
daalde» stegen dan vaak rook en vlammen
naar de wolken op; en toer il«- dui terni in
viel zag de stad er uit, alsof zrij ann allé hoe-
leen in brand stond'.
Wordt vervolgd.