BINNENLAND.
B
E,
en Rio Soekamo, dat cone bende uit do bo
venstreken het voornemen koesterde het bi
vak te bestoken, waarop oene patrouille uit
rukte. Na terugkeer der patrouille werd bi
vak op korten afstand hevig beschoten door
oeno 30 a 40 man sterke bende, in groepjes
opgesteld, waardoor oen Amboineesch fuse
lier sneuvelde ou twoe licht gewond werden.
17 Januari van Pelajang per prauw terug-
koerende naar Moeara Boengo werd trans
port tussohen Tandjoeng en Tjandi door
langs rivieroever verspreide schutters bescho
ten. waardoor de assistent-resident Helfrich
en een Amboineeech fuselier licht gewond
geraakten.
Benedenstroom» Tjandi geen vijandelijk
heden. Pelajang wordt bezet gehouden.
Blijkens journaal van dtn commandant to
Moeara Boeat, loopendc tot 13 Januari, werd
gepatrouilleerd naar Oeloe Booat en Ooloe
Senaunatoveral was de houding der bevol
king toer vredelievend. Pangeran Dipo zou
ir Moea Soengei-Atang (eene zijrivier
der Sen am at) en Taha naar Lnnboer aan
de Boven-Tobo zijn uitgeweken.
Korintji. D<? JavarBode schrijft
Omtrent de .v s. expeditie naar Korintji,
vernomen wij, dat de majoor Kxonouer er
nog niet in is geslaagd eeu bruikbaren weg
van de kust naar hot binnenland te vinden.
Aanvankelijk had men plan, van Mokko-
Mokko naar het Zuidelijk gedeelte van Ko
rintji op te rukken, doch tl© zware moeras-
son, welk© tussohen do kust en het bergland
golegeu zijn en waardoor paden loopen, die
ongeschikt zijn voor hot gebruik van pikol-
paarden, uit welk transportmiddel de trein
in hoofdzaak zal zijn samengesteld, zijn oor
zaak dat men op andere punten het terrein
aan het verkennen is.
N i e u w-G u u o a. De Makass. Ct. ver
neemt, dat de gezondheidstoestand op onze
vestiging to Alorauke dusdanig verbetert, dat
de officieren on andere ambtenaren er geen
bezwaar meer in zien, hunne echtgenooton
daarheen to laten overkomen.
Djambi en do mijnbouw. Het
Bat Nbid .schrijft
Db apeuste.llmg van Djambi voor den mijn
bouw heeft hot gooivarnunnmt. liet onmiddel
lijk voordeel bezorgd van f 2490, zijnde liet.
zegelgeld vaoi de 1660 aanvragen om vergun
ning tot hot doen van mijn bouwkundige on
derzoeken, vóór Januari ingediend.
Do eerste honderd aanvragen zijn. nu ter
behandeling op liet lioofdlbu/reau van liet mijn
wezen ontvangen.
Emigratie van Javanen naar
de buitenbezittingen. De Looomo
tief moldt
Don assistent-resident H. G. Heyting is bij
gouvornemeaitsbenluit opgedragen, na grondige
bestudeering van het vraagstuk der emigratie
van Javaansdhe gezinnen naar do bioteflib»
zittingen, plaatselijke onderzoekingen in to
stellen en tor zake voorstellen in te dienen.
Staten-Oeneraal.
Suikeruocijns.
Ingediend is een wetsontwerp, houdende na
dere bepalingen betreffende den accijns op de
suiker.
Het ontwerp strekt in de eerste plaats om in
onze Suikorwetgeving de wijzigingen te brengen,
welke noodzakelijk of WMisohelijk zijn te achten
wegens de toetreding van Nederland tot de con
ventie, den 5en Maart 1902 te Brussel gesloten.
Tevens is deze gelegenheid aangegrepen om en-
keio verbeteringen in de Suikorwct van 1897 voor
te dragen, waarvan de ondervinding de wensche-
ljjkhcid heeft aangetoond.
I>e Minister van Financiën stelt voorop, dat
op dit oogenblik groote onzekerheid heerscht en
veel verschil van ineening bestaat omtrent den
invloed die Brusselsche Conventie zal uitoefe
nen.
I)e Regeering is van meening. dat oenerxjjds
het gemis van de premiën voor hen die deze ge
noten. ongetwijfeld een zeer merkbaar nadeel
zal opleveren en anderzyds dit nadeel getem
perd. .misschien zelfs overtroffen zal worden,
doordien de voorwaarden van mededinging voor
do suikerproducten .en onzent zullen verbeteren.
De Munster wijst op eenige feiten di© de mo
gelijkheid aantoonen, dat zij die van de accijns-
verlaging terstond, of althans .binnen enkele
jaren een zeer groote toeneming van het verbruik
verwachten bedrogen zouden uitkomen,
In Engeland b.v. viel in zeven jaTen, niette
genstaande de belasting geleidelijk werd afge
schaft, per hoofd, van bevolking slechts een
accrè* te oooaUteeren van 25 pet, a 30 pet.
Om voor <>n» land een meerdere consumptie
van 6£ inilJioen KG. in het leven te roepen, zou
de schatkist oen offor moeten brengen van onge
veer f 1.800.000. En verlaagde men den accijns
tot f 13.50. dan zou het verlies stijgen tot 6 k 7
millioen gulden per jaar. Of de gevolgen van
«le Brusselsche Conventie voor industrio en iand-
bouw nadeelig zullen zijn of niet, is voorshands
absoluut onzeker.
De Kcgeering wil niet to.kei.ncn gevon dat zij
zich steeds en onder alle omstandigheden tegen
eene flinke aocynaverlaging zal blijven kanten.
Zij ,wil eerst enigen tyd <1© werking der Brus-
selsche Conventie afwachten.
De voorgestelde aoqjnsveriaging tot een be
drag van f 3 per 100 K<1. vindt eeniglijk haar
grond in «ie overweging, dat bij alle onzekerheid
■uitrent de toekomstige werking dier Conven
tie op eenige pnjsverhooging ran de suiker toch
moet worden gerekend.
Omjront de .heffing van surtax© bestaat bij de
naaste belanghebbenden geen overeenstemming.
Al de adressen dienaangaande door suikerfabri
kanten, gcKUeuud door landbouwers, schippers
enz., waarin «le noodzakelijkheid der surtaxe
wonlt betoogd, geven geen zekerheid.
Zoolang geen invoer van vreemde suiker in
werkoljjk beteekenende hoeveelheid plaats vindt,
is surtaxe voor onze .ndustrie niet noodig hare
heffing zou slechts dienen tot verho«>ging van
den conaumptae-pry». Daarom zyn in het ont
werp bepalingen opgenomen omtrent facultatieve
heffing van surtaxe. Zoo noodig zal die bij al-
gemeenen maatregel van bestuur worden gere
geld.
Voor kan«iij ;s een ©enigszins hoogere ,acqjis
Inhouden. De voorgestelde accijns van f 25
komt nagenoeg overeen met die van 106 kilogram
ad f 2A.
Er bestaat aanleiding om suiker van 98 per
cent met geraffineerde gelijk te stellen.
Ruwe suiker van 98 pet. en hooger t-«sh is zoo
wit van kleur, dat zij zonder nadere bewerking
in ooiurumtie. en dus met geraffineerde in con
currentie komt.
Melato, melasse, stroop en ander© suikerhou-
«lende vloeistoffen allien worden belast niet naar
haar gehalte, maar naar haren zuiverheidsfactor.
Een© bepakn4 is opgenomen om het gehalte
ondersoek mogelijk te ri.aken van geraffineorde
suiker en basterd uit raffinaderijen voor oon-
s in.ue, «.at tot dusver geheel zonder bemoeiing
van den fiscus plaats rond.
Evenals voor de heffing van den accijns zal
ook voor die van bet invoerrecht ruwe suiker
«an 98 pet. of hooger gehalte gelijk staan met
geraffineerde suiker.
Met betrekking tot de tarra voor het invoer
recht zuilen dezelfde regelen gelden als voor den
accijns.
Berichten.
Amsterdamsche Raad. In de
vergadering van den gemeenteraad van Am
sterdam werd Woensdag ter tafel gebracht
een adres, van Boomars en A. H. Elich, boot
werkers, niet tot eenige verccnigrag beboe
rende. werkzaam geweest bij de luma liu-
dig «fc Blokhuijzen, cargadoors aldaar, waar
bij zij mede deel en, dat genoemde firma bij
de laatste werkstakingen genoodzaakt is ge
worden hen en dertien andere werklieden te
ontslaan, cn de medewerking van den Kaad
inroepen, om er bij de firma op aan te drin
gen, dat adressanten in hun werkkring wor
den hersteld.
Het adres werd ter visie gelegd voor de
leden van den raad.
Goedgekeurd werd de voordracht betref
fende de overdracht der Tram-concessie-An-
derheggen en Neumeyer, bedoelende het aan
leggen en exploitecren van een olectrischen
spoorweg van Amsterdam naar Haarlem en
uitbieidingen eventueel daarvan aan de N.
V. Electrische Spoorweg-Mij.
Behandeld werd o. zn. nog oen voorstel
van den heer Harmsen, dat reeds in October
van het vorige jaar was ingediend, strekken
de om B. en W. uit te noodigen een herzie
ning van het Reglement van het Burger
weeshuis voor te dragen.
Door het Burg. Armbestuur was op dit
voorste], alsmede op eenige adressen inzake
de opvoeding der weeeen, o. a. van de Vrije
Vrouwen-vereenigiug. waarin gevraagd werd
aan de weesmeisjes gelegenheid te geven of
verplichting op te leggen oni na het verlaten
der lagere school zich voor cenig vak tc be
kwamen, prae-advies uitgebracht.
Do heer Harmsen wenscht te breken met
de bepaling, dat het gewone ontslag der wee
zen geschiedt in de maanden April of Mei,
als zij hun 21e levensjaar zijn ingetreden.
Het Burg. Arm bestuur acht het juist aan
dezen leeftijd van ontslag vast te houden
en de commissie do bevoegdheid te geven om
in bijzondere gevallen, ter barer beoordee
ling, do weezen op jeugdiger leeftijd te kun
nen ontslaan.
Bij de discussie werd o. a. aangedrongen
op verpleging in het gezin.
Nadat do wethouder dr. Blooker verzekerd
had, dat een algcheele herziening 'der regle
menten voor het burgerlijk armbestuur iu
bewerking is, waarin ook dat voor het Bur
ger Weeshuis -zal deelen, diende de heer
Blankenburg een motie in, om het burger
lijk armbestuur om advies te vragen in hoe
ver de opvoeding in het huisgezin mogelijk
is. De heer Harmsen trok toen zijn voorstel
in, waarna de motie-Blankenberg zonder
hoofdelijke stemming goedgekeurd werd.
Hierna werd nog goedgekeurd de eerste
alinea van het concept-besluit, behoorende
bij de voordracht van B. en W. tot regeling
der verhouding van de gemeente tot de be
zittingen der beide gasthuizen, luidende:
,,Te erkennen dat de „beide gasthuizen" wa
ren en zijn gebleven eeu stichting met een
vermogen afgescheiden van dat der gemeen-
to".
Ten slotte werden o. m. nog benoemd tot
tijdelijk leeraax in de wis- en natuurkunde
aan het stedelijk gymnasium de heer G- J-
M van de Laarschot, te Leiden; tot idem
in de Nederl. taal en letterkunde bij het
M. O. de heer JK. K. Casteleyn, te Amster
dam.
Met het oog op de naderende voltooiing
van de nieuwe Beurs te Amsterdam, verzoe
ken B. en W. den raad te besluiten, dat op
een nader door hen te bepalen dag de beurs
van koophandel, thans gehouden in het oude
gebouw, naar de daarvoor bestemde lokalen
in het nieuwe gebouw zal worden overge
bracht. Tevens verzoeken zij machtiging om
over te gaan tot de verhuring der nissen,
zitbanken, monsterkastjes, monstertafels en
de verdere voor verhuring vatbare voorwer
pen aldaar. Tevens blijkt uit een overgelegde
concept-verordening op de exploitatie, dat
B. en W. de leiding der exploitatie, onder
toezicht van den directeur der handelsin
richtingen. wenschen op te dragen aan een
ambtenaar, met den titel van hoofdopzichter,'
op een jaarwedde van f 1500f 2500. De te
benoemen ambtenaar zal voldoende practi-
sche kennis moeten bezitten van machine
rieën, om over de verwarming»- en electri
sche inrichtingen te kunnen toezicht hou
den. Het overige personeel, hetwelk aan
den hoofdopzichter ondergeschikt is, zal be
staan uiteen machinist-stoker, op eene be
zoldiging van f 900f 1200, en verder per
soneel voor de bediening der in het gebouw
aanwezigo machines; oen concierge, op eene
bezoldiging van f 800f 900; portiers,
schoonmaaksters enz.
Overeenkomstig het- advies van de
oommissie van beheer over het sanatorium
„Rhijngeest" werd door B. en W. van Lei
den den raad in overweging gegeven den
aannemers van den bouw de, door hen in
gevolge 147 van het bestek beloopen boeten
wegens de te late oplevering van het werk
kwijt te schelden. Wel werd de opleverings
termijn met 6 maanden overschreden, wat
ook volgens het oordeel van den directeur
van gemeentewerken echter voor een gering
gedeelte den aannemers kan worden gewe
ten daarom meonen B. en W. dat billijk
heid tegenover de aannemers moet worden
betracht.
Het raadslid de heer J. de Lange heeft
evenwel een voorstel bij den raad ingediend,
dat dus tegelijk zal moeten worden behan
deld om de bestekbepalingen wol op de aan
nemers toe te passen cn dus de boete te hef
fen.
Dit voorstel werd in do Donderdag gehou
den raadzitting verworpen.
Verschenen is het Program voor werk
zaamheid op gemeentelijk gebied van den
Vrijzinnig-detmoaratischen Bond, zooals dit
is vastgesteld op 24 Januari, gevolgd door
toelichtendo aantcekeningem. bewerkt door
mr. Joh. J Belinfante, on eene opgaaf van
bronnen.
Do aanteekeningen, verdeeld in een 9-tal
hoofdstukken (zich aansluitend aan de para
grafen van het Program), behandelen achter
eenvolgens de Gemeente als Werkgeefster,
Gemeente-ondernemingen en inrichtingen,
Onderwijs, Volksontwikkeling, Volksgezond
heid, het Woningvraagstuk, Armwezen, Be
strijding van Werkloosheid, Arbeidstoestan
den.
Blijken» de inleiding vermelden de aan
teekeningen hoofdzakelijk wat op dit gebied
hie1* of elders reeds is verricht en beoogen
zij, geenszins op volledigheid aanspraak ma
kende, de uitvoerbaarheid en de wenschelijk-
heid van de verschillende hervormingen na
der in het licht to stellen.
Bond van gemeente-ambte
naren. De heeren H. A. Aalts, mr. L. B.
J. van Oppen, W. J. Wagtendonk, J. H.
Mignon en J. A. H. de Voort, in commissie
1x2noemd ter voorbereiding eener herziening
van de statuten van den Nederlandschen
bond van gemeente-ambtenaren, zijn met hun
taak gereed. In de door hen ontworpen star
tuten wordt het doel van den bond als volgt
omschreven
Do bond stelt zich ten doel de behangen
van den gemeente-ambtenaar en van zijn
weduwe en weezen te bevorderen, alsmede
die van de gemeente. Hij tracht dit doel to
bereiken door: 1. alle wettelijke pogingen
aan te wenden tot het verkrijgen eener rijks
pensioenregeling voor de ambtenaren in art.
6 3e lid dezer statuten genoemd, zoomede
voor hunne weduwen en weezen2. het doen
houden van voordrachten of lezingen op het
gebied der gemeente-administratie en van
het administratief recht.; 3. het uitgeven of
ondersteunen van de uitgaven van geschrif
ten of bladen, welker strekking met het hier-
voren omschreven doel van den bond over
eenkomt; 4. het samenwerken met vereeni-
gingen, die geheel of gedeeltelijk een over
eenkomstig doel beoogen5. het oprichten
van afdoelingen 6. hot aanwenden van po
gingen tot: a het verkrijgen van verplichte
aanstelling, overeenkomstig de bepalingen
van art. 179. litt p. der gemeentewet, voor
iedereen ter gemeente-secretarie werkzaam
geetelden ambtenaar; b. het verkrijgen voor
iederen gemeente-ambtenaar van eene aan
zijne werkzaamheden meer geëvenredigde be
zoldiging; c. het stellen van wettelijke
eisehen van bekwaamheid voor don gemeente
secretaris en den ambtenaar ter gemeente
secretarie; d het. verkriigen van wettelijke
waarborgen togen ongevraagd ontslag van
don gemeente-ambtenaar.
Do commissie van advies voor land
bouwbelangen uit d*- vereeniging Boaz heeft
oen rapport uitgebracht omtrent het wets
ontwerp op de Landbouwraden.
De vraag, of de ontwerper der wet op zijn
pogen het voorgestelde succe» heeft gehad, oi
ue door hem ontworpen regeling voldoet aan
de eischen eener Zuivere organisatie, wordt
door de commissie ontkennend .beantwoord.
Ernstig bezwaar maakt de commissie te
gen de regeling ten aanzien, van het passief
kiesrecht, tegen de bepalingen wie de geko
zenen kunnen zijn. .Voorgesteld wordt dat
do gekozenen moeten zijn uit den kring der
landbouwers, den ouderdom van 30 jaar hob-
'^en bereikt en minstens 5 jaren het bedrijf
in den zin der wet voor eigen rekening heb
ben uitgeoefend.
Niet minder ernstig bezwaar wordt geop
perd ten aanzien van het actief kiesrecht
Betoogd wordt de vereischte, dat do verkie
zing eenig en alleen door den kring des be-
drijfs za,l plaats hebben.
Als daarbij nog de Kamers van, Landbouw
mot directe keuze in het ontwerp werden op
genomen, met terzijdestelling van geheel de
verkiezing door de bestaande vereenigingen,
dan. „was de eene helft der noodzakelijke her
ziening, de actieve, reed» verkregen en toon
de men tevens gehoor te willen geven aan
den steeds sterker wordenden roep in alle lan
den om Kamers van Landbouw." Op haar
beurt zouden dan de Kamers van Landbouw
de Provinciale Raden moeten samenstellen
en deze. weer den Rijkslandbouwraad.
Ten slotte wordt de meeuing uitgesproken,
dat het behouden van de Landbouwvereeni-
gingen in het ontwerp als medegerechtigden
in de verkiezing der Raden een belemmering
i» voor het invoeren van Kamers van Land
bouw.
.Vee voor Zul d-A f r i k a. In een
gisteren te Amsterdam gehouden buitenge
wone algemcene vergadering der Holland-
sche Maatschappij van Landbouw, is in be
handeling genomen een voorstel der afdee-
ling Haarlemmermeer, bedoelende een ,som
van ten minste f 1000 uit de kas der piaat-
schappiji af te staan ter bevordering van de
uitzending van Hollandsche fok runderen
naar Zuid-Afnka. Het hoofdbestuur gaf in
overweging te lezen „ten hoogste f 1000.''
Nadat de heeren Steenkamp en Jansen uit
ZuiidriAfrükai, Loopuit, Bultman, iForeest,
Neep, Pijper en Theunissen over de kansen
van slagen van zulk een uitzending gesproken
hadden, concludeerde do voorzitter, de heer
Va» Visser, dat op grond van ervaring en op
grond van overtuiging van deskundigen een
doeltreffende uitzending van fokvee zeer wel
mogelijk zal zijn, mits men krachtig, jong
vee "verscihepe, pnderweg groote zorg be
trachte, het vee gedurende eenige maanden
na aankomst daarginds rust gegund worde,
alvorens het over het land te verspreiden,
en men wete, dat het bij aankomst in Afrika
in goede handen komt. Aangezien nu het
uit te zenden vee in. ontvangst genomen zal
worden door eene te vormen Zuid-Afrikaan-
sche vee-vereeniging, kan men aannemen,
dat aan al de gestelde voorwaarden zal zijn
te voldoen.
Er werd nu door den heer Van Rossum
voorgesteld, een ronde som van f 1000 af te
staan, welk voorstel in stemming gebracht,
aangenomen werd met .225 tegen 114 stem
men. (N. R. Ct.)
Het bestuur van den Nederlandsch-
Zuid-Afrikaan8chen Jongeliedenbond verzoekt
nogmaals de aandacht te vestigen op
het doel van dien Bond, nl. den ondergang
van het Hollandache ras in Zuid-Afrika te
voorkomen, on wel in do eerste plaats door
het verstrakken van gelden aan Boeren, die
buiten hun schuld niet in staat zijn, de gel
delijke verplichtingen, welke zij gedwongen
zijn tegenover des Engelsche regeering op
zich te nemen, na te komen, en in de twee
de plaat» door het geldelijk steunen van po
gingen tot instandhouding van de Hollaud-
8cho taal in Zuid-Afrika. Het Generale Boe-
re n-Hulpfonds verklaarde zich bereid de gel-
don voor dat doel te beheeran en te beste
den, en voorts inlichtingen te geven omtrent
do betrouwbaarheid van den bond.
Verder zij medegedeeld dat ondanks den
korten tijd, sedert de oprichting verloopen,
d© Bond nu al 1300 leden telt, verspreid
over 15 plaatsen in Nederland en daarbui
ten (ieder die van Nederlandschen stam i»
kan lid worden). AfdeeTingen zijn gevestigd
te Alkmaar. Bergen op Zoom, Dordrecht,
Gent (Belgie), 's Gravenhage, Middelburg en
Rotterdam.
Aan mindere bekendheid met den Bond
schrijft het bestuur het toe dat nog tal van
plaatsen zijn waar de Bond geen afdeelin-
gen heeft, zelfs vele van van de grootste bv.
Utrecht en Groningen, waarin 't geheel geen
leden wonen. Evenzoo is heit gesteld met de
provinciën Utrecht, Drente, Groningen en
Friesland.
Daarom hoopt het hoofdbestuur dat als
nog jongelieden in die plaatsen en provinciën
wonende zich als lid zullen opgeven, en zich
daartoe tot het hoofdbestuur om nadere in
lichtingen zullen wenden.
De heer Reitz is uit Amerika terug au
vertoeft in Den Haag. Êen verslaggever van
het Dagblad heeft een gesprek met hean ge-
ha l en doet daar veral&g van. Wij ontleeneu
er het volgende aan:
Onze belangstelling gold in de eerste plaats
de in onze particuliere correspond ratio uit
Londen medegedeelde beschrijving ontleend
aan Reynold s Newspaper over een nieuwen
grooten trek der Z.-Air. Boeren naar de Ver-
eenigde Staten, aan hetwelk zooals werd me
degedeeld, alhoewel niet geheel juist in oiji-
zonderheden, toch waarheid ten grondslag
ligt.
Het is waar, zoo deelde oms de heer Reitz
mede, dat eenige Boerenleiders geholpen
door den vroegeren kwartiermeester proviand
commissaris Samuel Pears an het voornemen
hebben gehad tot den aankoop van landen
in de Vereenigde Staten, maar dit plan is
niet tot voivoenng gekomen.
Wel bestaat er nu een ernstig plan, waarin
ik ook betrokken ben, zoo ging de heer Reatz
voort, om ra Texas vele gronden te koopen.
Volgens gisteren door mij ontvangen brie
ven lijkt het wel, of deze zaak zal tot stand
komen en zoodra. zulks 19 geschied zullen de
verschillende voorwaarden worden bekend
gemaakt.
Niet alleen op Texas, ook op Michigan en
Ohio is ons oog gevallen.
Er waren daar reeds, zoo vertelde ons de
heer Reitz, 250.000 Hollandschei boeren. Nu
was ons voornemen, onze landgenooten, die
ter verbetering van hun bestaan, en ook na
tuurlijk de ouverzoenlijken (de bittereinders),
een andere wijk zoeken, d i gelegenheid open
te stellen zich daar te vestigen. Ook zullen
wij: hier te lande de landbouwers, die verbe
tering van hun Jot zoeken, op de zaak attent
maken en daarom zal gesproken worden met
de bewoners van het platteland van Zeeuwsch
Vlaanderen en Oost-Friesland.
Blijkt uit de houding van de Amerikaan-
sche rogeex^g hier medewerking of nietJ
was onze vraag.
De heer Keitz wilde op deze vraag slechts
in algemeene termen antwoorden. Hij is in
Amerika geweest en president Roosevelt heeft
hem zeer hartelijk ontvangen, daarbij de
verzekering gevende dat hij er trotsch op is.
van Hollandsche afkomst te zijn. Wel kan
de heer Reitz zeggen dat hij van Amerika
een zeer gunstigen indruk heeft opgedaan
Bijzonder is hem dit opgevallen in Michi
gan waar, zooais gezegd, een sterke Holland
sche nederzetting is; ook de staat CMcago.
waar niet minder dan vijftig Hollandsche
kerken zijn en waar ook werkelijk het Hol-
landsch gesproken wordt.
Men is daar zeer op de hoogte van de
toestanden cn de sympathie en hartelijkheid
evenaren er bijna die* van u Nederlanders
ten opzichte der Boeren.
Het klimaat in Texas, zoo deelde de heer
Reitz mede, is er bijna precies zooals in
Oranje-Vrijstaat cn Transvaal, ook de natuur
komt overeen. Mooi land is er en de heer
Reitz stond verbaasd van het ontelbaar aan
tal koeien en paarden in de weide.
Texas is zoo groot als de Fransche Repu
bliek. Wo zijn daar in de hoofdstad Austin
bij ons bezoek hartelijk ontvangen. De wet
gevende vergadering gaf publieke receptie en
wc zaten op het platform bij den president
met ons vijfven, terwijl vele toespraken wer
den gehouden over de verloren zaak, die ik
i beantwoordde.
Een Utopie
Van een der employés aan de Werf-
Conrad ontvangen wij de volgende aardige
beschrijving van de toestanden, zooails ze in
dat kleine rijk bestaan
Voor eenige weken bracht een reis voor zaken
mij in Holland, en hoewel ik dit land geregeld
bezoek, is mij toch nimmer het onderscheid tus
sohen het kleine Land mijner inwoning en Hol
land zoozeer opgevallen als juist bij dit laatste
verblijf ik vermeende steeds zeer veel punten
van overeenkomst te hebben kunnen opmerken,
totdat ik nu tot de ontdekking kwam hoe ver
mijn vaderland van Holland verwijderd staat in
velerlei opzichten, en hoeveel reden tot dank
baarheid mijn medeburgers moeten gevoelen bur
gers van on zon kleinen staat te zijn, in. plaats
van te behoor en tot het zooveel grooter en mach
tiger Holland.
Zie. Mijnh. de Red waar ik nu in Holland
sche dagbladen slechts lees en in gesprekken
steeds hoor over dreigende eevaren en over mid
delen hoe die gevaren af te wenden, waar ik hoor
van troepienveizameling als of een buitenland-
sche vijand af te weren was. waar ik hoor van
verdachtmaking en onrust, en dat alles tusschen
burgers van éénzelfde land, daar vraag ik mij af
of ik niet goed doe even de aandacht Uwer lezers
te vragen voor de toestanden in mjjn kleine
land, waar we, naar ik durf beweren, het vt,
rustiger en kalmer hebben, dan hier de toesta»
schijnt te zijn.
Ons land, Mijnh. de Red., is klein, is 2
klein, doch onze regeeringsvorm is do mor
chale even als in Holland. Wij bezitten 1
grondwet, wij hebben volksvertegenwoordigij
cn ministers, en ons consulaatwezen is, hoe ue
het land ook zij, over de geheele wereld rerspreit
Met. eenige, eveneens kleine, staten staan wjj j
zeer nauwe vriendschappelijke betrekkingen
met de groote mogendheden leven we in goei
verstandhouding, en «laardoor kan onze rege»
ring zich geheel wijden aan de behartiging
binnenlandsche welvaart. Waar internat:onj.
lxitnek kingen zijn aan te knoopen of te ond#
houden, zendt onze regeering haar gezanten, u;
en in de moeste gevallen kunnen die gezante per 8
voordeelige handelstractaien inet de bet rokt» ,r*
mogendheden sluiten. Afrond
Onze, door den Koning aangestelde, minist« [)ezi
01 Zon-
I)o B
Drent
imt-eni
reet©
worden benoemd voor levenslang, er zijn
geen ministerieele crisissen. Wanneer een oiu xdvert
kabinetsleden aftreedt is het een persoonli
nooit een collectief aftreden, noodzakelijk g,
worden door gemis aan overeenstemming ty
sollen den regeerenden vorst en oien minisir
betreffende «le toepassing van de nagenoeg eea^
artikelen onzier Grondwet: „Geen strijd, my
samenwerking tot algemeen welzijn. „J{|
lichaam is slechts dan gezond wanneer alle q«
ieii daarvan gezond zijn
NV ij bezitten een uitgebreid kiesrecht, in
mannelijk ingezetene, die een bepaalden tijd 'ff^lrlnr
burgerplichten heeft vervuld, is kiesgerechtiM
Het volk kiest zijn vertegenwoordigers en ai 02/19(
vertegenwoordiging vergadert met ue ministej |astin
111 ae aoor onzen Koning steeds persoontyk 4> tiJer v<
leide zittingen uer Kamers.
Daardoor is het mogelijk dat de bezwaren de (Wai
volksklasse, die in ons kleine land ook nog wui
dien gevoeld, direct de hooge regeer rag bereik*
en zooveel mogelijk worden uit den weg getu.
pen.
W ie onze schoone residentie bezoekt en otr
ruime gezonde steden, doorwanden, onze span
wegen en kanalen ziet en de bedrijvige welvaa::
ra ons geheele kleine land hojrscnenclaa:
schouwt, vraagt meniguialtn verwonderd zich k
hoe het mogelijk is dat dit landje zoo bloeit De u
zien ontwikiselcii kan, waar grootere staten mt
zooveel runner hulpmiddelen zich met ra dezcd
de mate van welvaart kunnen verheugen. Na
Bij ons ra het land is armoede onoekend, 4
bezitten wij verschil in stand en vermogen. Oti aan
volk is arbeidzaam en welvarend mei alleen, dua peft
ons volk is een volk van „bezitters. Wij hebt»
geen „nationale schuld doch wij bezitten et:
„nationaal vermogen" dat jaarlijks aangroeit. in
leder mannelijk burger is in het genot va:
een Staats-Levensveraekeringpolis, hooldzakelji ér») 0
dienend© om zijn gezin te steunen wanneer k mar
op jongen leettijd stervend, geen gelegenhex ebike
heeft gehad een genoegzaam aandeel ra het nau>
naai vermogen te verkrijgen. Onzo weduwen g»
nieten Staatspensioen naar gelang harer behod
ten. frijsge
Onze aankomende jonge burgers genieten kot e,-e
teloos onderwijs, vak- en herhalragsonderwjjs. Mitro!
Buiten de ook door ons gevierde Zondag- a mi
kerkelijke feestdagen, worden er drie natioani. i;w
feestdagen bii, ons geviferd de kosten dier fees:
viering zijn ten lasie van den btaat.
ie be
Bij eene jaariijksclte volksvergadering, gepaci
gaande met de opening der beide kamers dot wn 1
onzen Vorst, die daarbij meest omgeven is doer toen 1
de leden, van het Koninklijk huis en de gezat itgift
ten der bevriende mogendheden, door den Mi- s,tiëii.
II is ter raad en door alle leden der volks ver teget- tj-.
woordiging, is het het voorrecht van onzen
ning zijn volk mede te deelen welke nieuwe wets-
ontwerpen aan de Kamers zullen worden voor e
gelegd tot bevordering van het nationaal welzijn t°mcD
en tevens de .vermeerdering aan te geven die h« fftarir
nationaal vermogen het vorig dienstjaar h«s: en va
ondergaan. i u
De dag der opening onzer Staton-Generaal 3 -1
een vierde algemeene nationale feestdag.
Lands bibliotheek bezitten wij even als oei
eigen scholen voor ieder kosteloos toegankelijk. 'nl
De ongevallenwet bestaat bij ons sicdert jaren: Mre-i
het Rijk keert bij ons 100 van het loon ia: orde z
de invalide arbeiders uit, daarenboven hebba da" a
wij een Rijksfonds voor uitkeering in geval ra ?a'^ 1
ziekte en een Rijksfonds voor het versterkket
van middelen tot verzorging en tot bespoediging
van het herstel der zieken.
Al deze fondsen zijn ten bate van alle burgen 1
van ons kleine Rijk. de do
W ij hebben georganiseerde werkliedensyni land
eaten zeer machtige daaronder zijn de trans
porbarbeiders en de metaalbewerkers, even alt
III Holland, doch onze werklieden-bonden becor
deren de weivaan in ons land en de goede vei 1
standhouding onderling, niet enkel onder o«
leden van één bond, maar tusschen Bond e:
Riegeering, tot algemeen welzijn. kreget
Mijnh. de Redacteur, hoewel ons kleine laai in hel
zoo weinig bekend is, het bestaat, de goes;
instellingen van ons land bestaan maar It-
staan alleen door, en dit is geloof ik het put:
van onderscheid ra quaestie, ze bestaat ai
leen doordien:
ten eersteons Koninklijk huis en lioogs'i
aristocratie vrijwillig zich eene belasting heet
opgelegd, eene belasting bij ons onder een ande
ren naam bekend, doch bij U in Holland ozgfr
veer overeenkomend met wat men zoude kun»!
noemen „Eene vrijwillige belasting op weeli
tot algemeene bevordering van noodzakelijke
nubtige instellingen.,
en ten tweede, door die samenwerking vat
°lh en Regeering voor het algemeen we liga'
I11 ons land wordt niets volgens voorschrifto
of op bevel opgebracht, dcch de vrijwillig© gave:
onzer aristocratie, en onzer vermogenden hebber
die prijzenswaardige toestanden bij ons in k«
leven georepen. en de gevolgen zijn merkbaar it
hetgeen ik U hierboven miededeelde aangaand*
ons landje.
Waarom zoude, wat bij ons de proef der pr&i-
tijk doorstaat, ook niet bij U mogelijk wezen?
Ik gevoel dat luet hart mijner landslieden vac
vaderlandsliefde zal zwellen, wanneer ik hun.
van uit den vreemde, deze regelen, door middtl
van Uw ook bij ons veel gelezen olad onder 4
oogen breng ik wensch vurig, Mijnh. de Redac
teur, dat mijn klein, nietig vaderland het voor-
lieeld moge geven aan het machtige Holland h«
door samenwerken van de edelsten in den land»
met het volk de treurige toestanden waarin Hoi
land zich bevindt in duurzame verbetering knt
nen overgaan.
shaft
Kara
ongn
jnoes
chap
en lm
imt-i-
Wijk
De
44
P.S. Ik vergat nog U mede te deelen, dat,
daar wij absoluut geen leger onderhouden, ona
grenzen soms worden overschreden door burgen
van andere machtige staten, doch op de beken* bij ci
wijze van Jameson s raid in Tram.vaal.
Het komt dan wel een enkele keer voor, dr.
eon onzer burgers door dien inval schade onder
vjndt, eer die indringters kunnen worden over
tuigd, dat ze aan de andere zijde van onze grez
zen te huis behooren. De schade wordt dan z*
goed en spoedig mogelijk van Rijkswege hersteld
doch soms wordt er eene zware verwonding
een, onzer burgers toegebracht of wordt er e«
enkele gevankelijk medegevoerd.
Dit is een bezwaar ik erken het, maar h«
weegt, toch niet op, volgens de bij ons algeineew
opinie, tegen Je bezwaren die ook andere Jand«
van die invallen ondervinden. Is het dddr noo*
zakelijk een legermacht eerst bijeen te roepeïi
bij ons is iedier burger onmiddellijk bereia ds
invallers te keeren.
In
Och
Taf)g<
lm t. I
•Villi
»n i
Ut h
bnn<
Mdi
I Ril
iu
iKos
dj n 1
bl i!
rant
roof
Van
.,11
•proi
E
kom.:
■jeu
