Uit den omtrek.
STADSNIEUWS.
8»
dal de regeeriüg niet geneigd bleek de door hem
dringend noodzakelijk geachte uitbreiding der
verloskundige afdeeling in het Academisch rio-
konhui» tot htand te brengen. De waarheid van
het sedert, eenige dagen hier ioopcnde gerucht,
dat prof. dr. Veil om dezelfde roden wilde heen
gaan. kunnen wij than* bevestigen.
De hoogleeraar zal zijn ambt rood» in Mei neer»
Nicolass Beets, f
Gisteren namèÜdig te hall 1 is Niccdaaa
Beets -zacht en kalm overleden.
Wij wisten het. vooraf, dat zoo du afloop
van dit ziekbed zijn zou. Tolkcuw on telkens
weer lui/dldo het bcriubt„de krachten ncuuon
af." De. sohok dio zijn hoewgaau over gausjoh
Nederland! bracht, kwaim derhalve niet oti-
vcaivaaaht.
En thans betreurt heel het laud don groo-
tctt dtoodo, die bij ieder bekend, ja, zonder
ovcrdiijviug kan man zeggen, die bij ieder
be mi nd was.
En ails theoloog, en als diditcr en als pi cza»
schrijver was Beets eon man van groot©
gaven.
Niet het minst als proaamohnjvei kende
hot vodk hom. Zijn ..Camera Obècsura' lat
heerlijke boek. dat. niemand onvoldaan uit
de handen legt, dat 111011 tclkeiu weei met
mouw- genot ter hand neemt, liceft reu plaats
gevonden in bijna ieders huis. HUdebrands
..Camera Obscura is <©11 monument vcor
Beets, dat onvergankelijk za! blijven
Bcets werd geboren 111 18I.r> on bereikte
dus_deu leeftijd van 88 jaar. Hij studeerde
to Leiden in de theologie, was alvorens
Utrecht hem als predikant, riep. werkzaam
te -Heemstede.
In 1854 kwam hij to Utrecht, waar hij
in 1874 benoemd werd' tot boogleeraar aan
do Utrcchtscïïc universiteit. Hij aanvaardde
zijn ambt met een redevoering over „Karak
ter, karakterschaarschte en karaktervor
ming."
Vanzelf spreekt het dat Beets lid of eere
lid waa van bijna alle wetenschappelijke of
letterkundige genootschappen in one land. De
Maatschappij van Nederlandscho Letterkun
de te Leiden benoemde hem tot lid in 1841,
de Vlaamscho Maatschappij„de Tael ia
gantech 't Volk" volgde m 1843. De Holland-
«che Maatschappij van Fraaie Kunsten en
Wetenschappen schonk heon den titel van
„lid van verdienste" in 1856; het eere-lid-
maatechap van het Provinciaal Utrechtach
Genootschap werd hean aangeboden in 1873.
De Hollandsche Maatschappij van Weten
schappen te Haarlem nam hem in 1884 on
der hare leden, het Friesch genootschap voor
Geschiedenis. Oudheid- en Taalkunde onder
zijne buitengewone leden op. In 1885 benoem-
do hem de Belgische Academie tot associé,
in 1887 tot- bui tenia ndsch eerelid.
Ook ontbrak het hem niet aan koninklij
ke onderscneidingen. Koning Willem II be
noemde hem in 1843 tot ridder der Orde van
den Nederlandechen Leeuw, Koning Leopold
I schonk hem in 1862 het ridderkruis der
Loapolds-ordo, Koning Willom TIT begiftig
de hem in 1869 met het Officierskruis van
de Luxemburgsche arde van den Eikenkroon
en benoemde hem in 1878 tot ridder van den
Gouden Leeuw van Nassau. 3c klasse.
Op den 13 11 September 188-1, toon to
Utrecht ter gelegenheid van zijn 70cn ver
jaardag eon grootsche betooging plaats vond,
waardoor schitterend werd bewezen dat hij
do liefde van het gehoelo Nederlandscho volk
had verworven, bevorderde Koning Willem
IH ham tot commandeur in de orde van
den Nederlandschen Leeuw
E11 dat ook Koningin Wilhelm 1 na en de
Koningin-Moeder Beets hoog vereerden, is
meermalen gobleken. Zoo oe-u paar jaar ge
leden bij het bezoek der Koninginnon aan
Utrecht, toen Zij hem in bijzonder gehoor
ontvingen, en ook nu nog tijdens zijn ziekte,
toen Zij herhaaldelijk naar zijn toestand lie
ten informeereu.
lu Bcets is een man heengegaan, wiens
nagedachtenis in heel Nederland in hooge
ecro zal blijven.
ar— Wij vernemen dat tie t-eraardehertel
ling van hot stoffelijke ovemohot van wijlen
prof Nicc-Laas Bfecte. Dinsdagmorgen half
twaalf plaats zaJ hebben van liet sterfhuis
te Utrecht uit
aHet Hooge Militaure Gerechtshof to
Utrecht liecft ingevolge art. 96 van de Pro
vwicnocle instructie voor dit college, inr. P.
G H. Dop. advocaat bij het Hof aangewezen
um do functie van advccaat-Fi-kaal voor Hr.
Ms. Zoo en landmacht geduronde de vacature
door heit- overlijden van don heer nu- P. Vor-
Loren van Thcmaat. ontstaan, tijdelijk waar
te nemen.
Mr. Dop werd gisteren in de zitting van
hot Hof als zoodanig beeodigd.
aDoor den direct ur-ganeraal der Maatr
«ahappoj. tot, exploitatie van Staatsspoorwe
gen ia bepaald dat. aan het personeel der
Maatschappij, dat sedert 10 Februari jl. in
militairen dienst is opgeroepen. en in ver
band daarmede in het gemot van verlof it
gw>teld, over de maand Februari volle beaol-
diging zal worden uitbetaald
ar Gisteren had to Utrecht eenc oonferen-
tic plaats tusnhea do directie der Maatschap
pij tot exploitatie van Staat-aspcarw cgen en de
kxieu van het iwiofdbeetuur der Algemeen»
Noderlandsche Yereeniging van Spoor- «n
Tramwegpersoneel J Oudegeest. C. J. Ku-
nokon «D P. v. d. Linden, van hier, en v. d.
Berg en Van Mourik, uit Amsterdam, om
trent de door du directie genomen z.g. ran
cune-maatregelen
IXve bespreking mot hut hoofdbuHtuur
heeft, niet tot. die oplossing geleid, waarop
hol gehcopt had.
Hot verzoek van den heer J. Oude-
goret tc Utrcclit, vwrziUw \-aii de NederJ.
Vorceai van Spoor- en Tramwegpersoneel,
om eervol ontslag als ambtenaar, mot «en
maand verlof zonder behoud van beeoldiging,
ts door de directie der Maatschappij tot ex
ploitatie van Staatsspoor wegen ingewilligd.
Baarn. Alhier ia uen arbeiders-kiefrver-
eoniging opgericht, welku i-eeds vele leden telt.
We esp. Door de afdeeling van den Boud
van Ned. Ondcrwijuers jg m een door haar
gehouden vergadering de houding der go»
schorste onderwijzers to Arnhem afgekeurd.
De afd. sprak als haar meening uit, dat het
solidariteitsgevoel niet zóó ver mag worden
doorgedreven, dat maar steeds du persoon van
den onderwijzer boven de zaak van het onder
wijs wordt gestold. Zij betreurt het daarom
dat het hoofdbestuur zich niet heeft terugge
trokken ua liet ondensock tc Arnhem.
Baarn. Het bestuur dei* vereeniging ter
bevordering van 't vreemdelingenverkeer heeft
heeloten het ontworpen concours in het aan
leggen van bloemperken definitief vaat tel
•tellen van 823 Juli ®.k. Reeds 35 perken
zijn ingeschreven.
öuiMim. Mcj. J. C. Keijser alhier heeft
tegen 1 Mei a.s. e.:rvol ontslag gevraagd, ala
onderwijzeres aan de Koning Willemschool.
Btuieisujm. G'fetermidldag veijgaderda dq
Raad' van deze gemeente.
Ingekomen was een adres van don heer «I aai»
sen met verzoek van verplaatsing van hot
gemeente-magazijn. Na ©enige discussie <ua»
solion den voorzitter en don heer De Kort,
werd hierop afwijzend beschikt.
Aan. do dames Alkemade en Keijzer wordt)
op haar verzoek eervol ontslag verleend als
onderwijzeres bij het O. L. onderwijs 011 zulkil
respectievelijk met ingang van 15 April en 1
Mei aanstaande.
Daar adressant- vuige ua du botrokken vor-
ordening nog niut lang genoeg in deze ge
meente woont, wordi op het verzoek van dei*
beer Lioheles Oeblcs, 0111 tot makelaar m
roerende goederen te worden benoemd, afwij
zend beschikt.
Voorlezing wordt g»daas na hst rapport
over het 4e kwaitaal 1902 van den gemeente-
architect over de verrichte werkzaamheden
gedurende dat tijdsverloop.
Afwijzend' wordtti beschikt op het iu dw
vorige vergadering aangehouden adres van!
den heer Hirschfeld om een strook grond van
do gemeente te koopen langs» rijn villa
Aangehouden wordt hot adres van de bouw-
maatschappij „Nieuw-Bimum" tot overnamo
en ruiling van grond aan du Koedijklaau
Wordt besloten tot overname van verschil
lende aan te leggen wegen in do Spiegel vara
de heeron Biormanu en Sul'en door de gemeen»
te onder de gewone daarvoor vastgestelde
voorwaarden.
Vervolgens word aangenomen een gedeelf©
van het rooilijnplan, zooals het door do be
trokken commissie is voorgesteld.
Verder stelden B. en W. voor in verband
met de onteigeningswet tot uitbreiding van
het stations-emplacement. NaardenBussuutt
dat de betrokkeu commissie, dio op audiëntie
bij den minister van W. H. en N. is geweest,
rich wende tot de directie dor H. IJ. S M.
en die maatschappij tc verzoeken zooveel
mogelijk tegemoet te komen aan de bezwaren
door den Raad tegou het plan van uitbreiding
ingediend.
Hiertoe werd besloten.
Hilversum. Aan deu heer Jvan Groe-
nendaa!, aannemer alhier, is door regenten
opgedragen het bouwen van een nieuw Se
minarie te Hoeven (N.-Br), waarvan de kos
ten f 122.000 bedragen.
Veenend aal. Tot onderwijzer aan de
Chr, school alhier is benoemd de heer J. Pi-
Ion te Kamperland.
Bij K. B. is de majoor H. G. J. Swa-
ving van het le reg. vold-artillerie alhier be
vorderd tot luitenant-kolonel bij het korps
met ingang van 16 Maart 1903.
Men deelt ons mede, dat met 1 Mei
a.a. bij het 5e reg. inf. twee hoofdofficier»,
p'aatsen vacant komen.
Do damc« 1 C. P. C. M. IngcnHousz
en E. A. Maassen alhier, slaagden gisteren
te Ut echt voor het examen nuttige hand
werken.
Gisterenavond was door een comité,
bestaand© uit. de heeren H. J. Wolter. D.
Gerritsen, ds L Hooykaas eu J. M. Thiel,
een meeting belegd in ,,de Arend ten gun
ste van het bekende adres der XX aan de
Tweede Kamer, waarin de XX tot de con
clusie komen, dat zij het noodzakelijk ach
ten. dat de voorgestelde, bekende „strafwet
ten niet moeten worden aangenomen.
Wij achten het adres te bekend, dan dat
wij den inhoud daarvau hier nog eens zou
den herhalen Do zaal van ,.de Arend" was
stampvol.
Do heer Walter, die do vergadering presi
deerde, begon niet oen woord1 van welkom
uit te spreken namens bovengemeld comité.
De samenstelling van hett comité was ge
schied buiten eenige politieke pairtij om; het
waren toevallig vier heeren, dio elkander
kennen, co die liet bekende adres der XX
willen propageer en zonder cenig politiek
oogmerk
De heer T Sanders, ecu der ondertceke-
naars van 't adres, was zoo vriendelijk ge
weest. zich bereid te verklaren deze verga
dering in te leidendaarna zou gelegenheid
worden gegeven tot debat, waarbij men niet
in eenige politieke beschouwing behoorde te
treden alleen mocht men daarin de wen»
scboliikheid of niet-wcnschelijikheid van onr
dereteuning vau 't adres bespreken.
De heer Wolter brengt in herinnering de
geschiedenis der staking op 31 Januari jl.,
de onrust, die daarop gevolgd is. De XX
hebben gemeend door bun oorspronkelijk
manifest kalmte tc zullen kunnen geven aan
de gemoederen; de beweging heeft echter
onrustbarende afmetingen genomengeble
ken is verder de kracht van de organisatiën.
De heer Wol ter wijst hierbij op het solidari
teitsgevoel bi; du arbeiders. (Applaus).
Op bet manifest van dt XX is gevolgd
hun bekende adres, waarvan dc conclusie
tuidt 11 ie taan neming der wetten.
Ahmu verkrijgt, de heer Sanders het
woord
De heer Sanders neemt zich voor dc zaak
zoo kalm mogelijk uit een. objectief oogpunt
to zullen behandelen en wel daarvan „do
strafwet ten"
De strekking van 'i adres 13 volgens Spr.
tweeledig, en wel
Ia. aan te toonen, dat door wijziging cn
aanvulling van artikelen 284 cn 284bia de
vakbeweging wordt tegengegaan en staking
practiseh onmogelijk gemaakt;
b. t porsóneeJ in openbaren dienst en in
't bijzonder "t spoorwegpersoneel door de
straffen streng aan banden gelegd wordt,
zoo erg. als zelfs in Pruisen met mogelijk is
gebleken
II. wordt er in aangegeven, wat de regee-
ring wol had kunucn doen. om dc zaak een
kalm verloop te doen hebben.
De verwachting vau de XX oudertecke»
naai s ia, dati er oen krachtige actie in h t
Jamd zal worden opgewekt, om zoo t. doel,
dat men zich voorgesteld heeft, te bereiken.
Hierop leest de Spr. art. 284bis. dat wij
bekend veronderstellen, voor.
Velen vinden dit artikel, zoo zegt hij, zóó
rekbaar, dat men het „een caoattéhouc-arti-
kol heeft genoemdhet zou zelfs zeer goed
mogelijk zijn, dat tengevolge van dit arti
kel menschen straffen opliepen, die men ge»
heal niet bedoelde te straffen. De tweed a
reden, waarom hij 't bestrijdt, vindt zijn
grond in hut feit, dat. het een schiijin van
vrijheid geeft, doali. inderdaad de vrijheid,
de grondslag van ns economisch leven, be
perkt op do meest mogelijke wijze. Hij straft,
dit door voorlezing van het bekende artikel
van prof. Pekelharing.
Dc positieve vrijheid wordt aangetast door
deze wet.
-Minister Kuyper zei in 1872. dat 't sta»
kingsrecht t eenige recht was, dat dc arb i-
der heeft, tenminste zoo lang er geen wette
lijke regeling van t arbeidscontract, scheids
rechterlijke uitspraak over grieven enz. is.
De vakvereenigingen zijn nuttia en onmis
baar voor de economische ontwikkeling vau
ous volk.
t Kapitaal heeft zich reeds lang vcrecnigd
in groot-, maatsehappi'en. trusts en cai'tols.
Tegenover die vereeniging van 't kapitaal
staan de vakvereenigingen; de enkeling kan
daartegenover niets doen en zou niet anders
worden dan de dupe van patroons en direo-
tiëiv alleen een 'krachtige vakorganisatie
heeft de macht daartegenover op to treden.
De directie der H. IJ. S. M. wil gaarne
confemitiën houden met vereenigingen van
hum personeel, maar vau een dergeilijko ver
eeniging kan uit den aaird der zaak gooi»
kracht uitgaanda:t zouden zijn oaricaturen
van vakvereemigingen, welke niet anders zou
den kunnen doen dan kruipend optreden te»
genover de direciiën, Alleen een vereeniging
van allen, die in 't vak zijn, kam kracht uit
oefenen en is daardoor 111 staat een goeden
invloed' uit te oefenen op ons economisch
leven.
Tot dusver hebben dc stakingen in 0113
land, zoo zegt de heer Sanders, een rustig
verloop gehad. Het zoogenaamde „posten",
wat hij niet wil verdedigen, hoeft zich tot
een minimum beperkt.
Tot aan de groote spoorwegstaking op 31
Jam. jl. heeft dan ook niemand er aan gu-
daoht uitzonderingswetten te moeten ma
ken.
Do vakvereenigingen werken mede tot ver»
hooging van 't moreele leven, getuige het
minder gebruik van sterken drank.
Spr deelt als zijn ervaring mede, dat het
hoofdbestuur van de Ned. Ver. van Spoor-
en Tramwegpersoneel steeds loyaal, praktisch
en bezadigd is opgetreden. Het heeft tegen
over hom nimmer Misbruik gemaakt van do
positie waarin zij waren. H. IJ. S. M. boycot
dat bestuur. De directie van 't Blauwhoeden-
veem, waarbij de oorzaak van de laatste sta
king meet worden gezocht, verklaart in de
deer haar uitgegeven, bekende brochure uit
drukkelijk. d'at de organisatie van de arbei
ders in het havenbedrijf dit regelmatig goed
ontwikk' It, waardoor in 't vervolg en op den
duur stakingen zullen worden voorkomen.
Waar dc- vakvereenigingen zich dus good
hebben gehouden, zoo zegt Spr., daar moet
ook door ieder erkend worden, dat ecu wet
telijke regeling van :t arbeidscontract en
-•-cheidsrecbticlijjke uitspraak enz. noodig is,
opdat ook de arbeiders hunne rechten kun
nen doen gelden, en daar ia het onnoodig
uitzonderingswetten te maken.
Thans komt de heer Sanders tot het be
kende aanvullingsartikcl 328 2 Dit is
speciaal gemaakt, om ambtenaren 111 open
baren dienst en in 't bijzond ei- 't spoorweg
personeel het staken onmogelijk te maken.
Op giond van deze artikelen zouden b.v.
volgens Spr. een paar ambtenaren, die een
trein te laat lieten vertrekken, gestraft kun
nen worden. Hij noemt dit artikel nog ge-
strenger dan oorlogsrecht en scheepsrecht.
De Frankfurter Zeitung, een zeer beza
digd buitenlaudsch blad, zegt hiervan dan
ook. dat dit artikel zoo streng 18, dat 't alle
records slaat en dat "t nog krasser ia dan do
voorgestelde tuohthui&wet van Bismarck, die
111 Duitschland geen bekrachtiging heeft
kunnen krijgen.
Niemand, zoo zegt Spr., zal «taken, wan
neer do grieven regelmatig behandeld en uit
den weg geruimd kunnen worden, en dat is
niet ainders mogelijk dan bijl een wcttelij|ke'
regeling van 't arbeidscontract; do thans
plaats gehad hebbende staking is volgons
hom een gevolg van verbittering, dio anders
gen uiting heeft kunnen krijgen.
Hij wil niet behandelen het bekende gne-
vencahicr. wel dc wet op de ar bei da- en rust-
lijden on hiji doet dit aan de hand van 1 ge
schrift- van prof. Pekelharing.
Verder herinnert hij aan het interview
van den Haagschen correspondent vau oen
dor bladen met den heer Van Hasselt, ge
delegeerd lid van den Raad van Toezicht der
H U. S. M
De vergelijking, welke de heer v. H. daarin
maakt tusschcn een spoorwegarbeider cn een
boerenarbeider in verband inet de looncn,
gaat niet up.
Ecu spoorwegarbeider is altijd eemgsziua
vakman en is daarenboven zoo gebonden aan
reglementen en voorschriften, dat hij daarom
reeds recht heeft op meer loon dan een boe
renarbeider Buitendien geeft het gevaar,
waaraam li ij dagelijks blootstaat, hem ook
recht op hoogcr loon dan een boerenarbei
der
De heer Mees, beboerende tot de oud-
liberale partij heeft in de Kamer erkend,
dat er grieven bestaan, als lange arbeidstijd
*11 lage iooneu. Bij staatsexploitatie, waarop
Spr. telkens en bij herhaling aandringt, zou
den deze tot ecu minimum gereduceerd wor
den.
De regeering, zoo zegt Spr., kan wel weten
dat dc zaak niet geheel in orde is, maar
neem aan, dat zij) het niet: weet, dau ligt in
do voorgestelde enquête reeds het bewijs,
dat de regeering vermoedt, dat er verschil
lende dingen bij het spoorwegwezen niet in
deu haak zijin en dan is het onjuist gezien,
om strafwetten te maken. Daar behoort do
weg te worden bewandeld, van eerst de grie
ven weg te nemen, voor men tot bet instel
len van 9td*afbepalingen overgaat. Elerst dan
kan en mag men strafbepalingen, maken,
wanneer dc rechten der arbeiders en der vak
vereenigingen op deugdelijke wipe zijn vast
gelegd in wettelijk geregelde arbeidscontrao
ten. enz.
K11 wanneer men dat doet böji de spoor-
wegei! elan blijft er volgens Spr. weinig
meer over van particuliere exploitatie, dan
gaat men den weg op naar staatsexploitatie,
ccu weg, dien velen in den tegenwoordiigen
tijid wenschen te volgen. De Kamer van
Koophandel te Rotter daim us nu van tegen
stander voorstander vin staatsexploitatie ge
worden.
Bij een goede staatsexploitatie kunnen
toestanden als de tegenwoordige niet voor
komen, daarin ligt voor de arbeiders de
beste waai borg oor hunne rechten en. voor
dc goede, harmoiiièobe ontwikkeling der vaik-
verecuiging.
Dan geen vergrooting van klassenhaat,
dio ons land hoe langer zoo meer zal ver
deden en bij aanneming dezer wetten zal
die haat hoe langer hoe groot er worden.
Deze wetten druischeu 111 tegen "t recht
vaardigheidsgevoel van arbeiders en intelleo-
tueelcn Zij missen allen zedclijken grond en
zijn daarom reeds onrechtvaardig, daarom
zijn ze revolutionnair en strijden als zooda
nig tegen de leuze van onze tegenwoordige
regeering, die tegen revolutie is. „Dat is
politiekwordt uit de zaal geroepen. „Jij
moet je stilhoudenwordt daarop uit de
zaal geantwoord. De grootste foil, van de
regeeriug is, dat deze wetten hinderlijk zijn
voor haar eigen vakbeweging en rij getuigen
van een bekrompen staatkundig inzicht.
Niet beter kan Spr. dit illustreeren dan
met. oen voorbeeld van een vader met twee
zoons. De oudste krijgt alle kapitaal vam
hem en vrijheid van arbeid! cn de tweede al
leen vrijheid vam arbeidin Engeland is de
toe-tand zoo, maar daar krijgt de tweede
de beste poritie en het beste ambt in de
maatsabaippdj, en wanneer men dat daar niet
deed, dan zou ook daar verbittering heer-
sohen; dan zou dc tweede zoom negatieve
vrijheid hebben en geen: positieve.
Het eigendom wordt beschermd hier cn do
arbeid ^niet.
Ik hoop, zoo eindigt Spr.. dat deze wetten
nut worden aangenomenwant d'at zou rijn
de grootste onrechtvaardigheid die hier in
dc laatste jaren in Nederland is voorgeko
men. (Applaus).
Alsuu wordt gelegenheid gegeven tot de
bat, waarvoor zich allereerst aangeeft de
heer ïor. E. J. Korthals Alt es, de ontwerper
van het „tegen-petionnement" tegen 't adres
der XX en waarin geconcludeerd wordt bot)
aanneming der wetten, desnoods in gewijzig-
deu vorm, maar met behoud van het begin
sel.
De heer Korthals Altes wordt met veel ap
plaus cenerrijds en gefluit en gesis ander
zijds ontvangen.
Dc debater zaJ zich op tweeërlei standpunt,
plaatsen, cn wel op dat van jurist on dab
van staatsburgerelke politiek zal hdj bui
ten rijn debat houden, omdat dit de weasch
is van den voorzitter der vergadering, al
heeft dan ook de inleider dit aan het slot
van zijn rede niet gedaan.
Ik zal, zoo zeide Spr., de voorgestelde
strafwetten behandelen aan de hand van het
gesprokene van prof. Van Hamel in een ver
gadering van de kiesvereenigtng „Vooruit
gang" te Amsterdam, en zooals men weet is
prof. Van Hamel een der medeonderteoke»
naars van 't adres der XX en alzoo een mede
stander van den geaohten inleider. Hij stelt
voorop, dat do minister van Justitie in zijno
memorie van toelichting uitdrukkelijk ver
klaart, dat deze wetten niet rijn ingediend
om de staking. Dezelfde wet bestaat in En
geland reeds, het land van de vrijheid en
van. de groot© ontwikkeling van de vakbe
weging.
Alleen moet er noodzakelijk meer gespeci-
fiëerd warden, men moet nauwkeurig uit
drukken. wat strafbaar is, zooals dat in de
Engelsche wet ook geschied.
Verbeteringen moeten in bet voorgestel
de wetsontwerp worden aangebracht, maar
de regeeriug zal ook niet doof blijven voor
amendementen enz.
Prof. Simons zegt ook, dat verbetering
mogelijk is door nauwkeurig© specfiëering.
Prof. v. Hamel zeide dan ook in genoem
de vergadering, dat bij het. principe1 in het
wetsontwerp goed vond, maar, vroeg hij!:
waarom het nu ingediend1?
Volgens de artikelen wordt met straf be
dreigd hij, die opzettelijk staakt met de be
doeling, om 't verkeer te stremmen, of om
bv. geen gas meer en geen water meer te
leveren, enz.
Goed en geregeld spoorwegverkeer is nood
zakelijk, zoo zegt Spreker en een wet, die
zulks wil bevorderen, wordt uitzonderings
wet genoemd on dit is onjuist.
Dc spoorwegstaking, die wij bijgewoond
hebben, zegt spr.. is niet begonnen om grie
ven, maar om eens de kracht van de organi
satie te t-oonen.
De staking heeft enorme nadeelcu veroor
zaakt, die de arbcideni in de eerste plaats
zullen ondervinden en niet de kapitalisten;
„die zullen het wel eonigen tijd kunnen uit
zingen". „Wij ook wel" hoort men nu uit
de zaal roepen. Van die nadeelen geeft spr.
verschillende voorbeelden, en hij waarschuwt
met allen ernst voor een tweede staking in
't belang van óns land en volk.
Velen staan aan de zijde van de stakers
zoo zegt Spreker, ook dc lieer Sanders. De
oogeu rijn geopend voor veel misstanden en
ieder goed burger zaïl gaarne zijn best, mee
doen, om deze op tc ruimen maar daarbi
moet de persoonlijke vrijheid van niemand
aangerand worden.
Wie wil staken, goed, hiji stake, maar hij
moet daarbij) aan ieder, die wil blijven w
ken het recht laten houden ocm dat, te blij
ven doen en ïiiet- hcni zelf of zijm vrouw
of kinderen molestecren. En juist, 0111 dat
laatste tegen te gaan, juist om de persoon
lijke vrijheid, waarop ieder burger van den
staat, recht heeft, onaangeraud te laten, daar
om zijn deze wetten door de regeering voor
gesteld' en dat is goed gezien. Ordr moet ci
zijn. om de vrijheid te kunnen handhaven.
Er h'ecrscht groot© spanning ia ons land,
De
rst
ad'
ti
tndi
Dc
waardoor de ondernemingsgeest wordt uitge
doofd. niemand wil eu durft thans ieh
nieuws te ondernemen, cn dc arbeider zal
daarvan in de allereerste plaats do nadeeligt
gevolgen ondervinden.
Deze wetten, zoo eindigt do heer Korthall
Altes, dio voor amendeering vatbaar zijn, moe.
ten aangenomen worden, omdat zij bedoelen
verbetering dor toestanden.
De rede van den hoer K. A. werd velt
malen door applaus, gesis en gefluit onder-
broken. Dit laatste geeft aan den voorzit-
ter, den heer H. J. Wolter, aanleiding, 01c
te zoggen, dal voor een geregeld debat ord,
noodzakelijk is en dat daarom applaus, gtsis.
gefluit on interruptiën moet worden nage.
laten
AJsmi wordt het woord verleend aam d.ea
heer W. 0. Oosterman. die zich blijkbaar
niet' kon vereenigern met het applaus, waar.
mee dc heer Korthals Altes bij zijn optrcdi
was ontvangen. Hiji zeide verder, dat de
spoorwegstaking geen krachtproef van de or.
ganisatiën was geweest, maar 't schoonste 1»
wijs van solidariteitsgevoel, dat tot lieden
geleverd is, cn daarvoor was het kapitalismefSS
bang geworden.
Jbir. mir. De Savornin Lokman moiy
daarom iets bij elkaar knutselen. deze v
feitelijk de regcering om de arbeiders!»
weging to fnuiken de jonge arbeidersbon,
ging moest gekuot worden, daartoe moesta
dezo wetten dienen.
De heer 8 e w e s zeide hierop, dat t ap
plaus voor den heer Korthals Alles kwi;
van de groote cn kleine patroons, die iu 4
zaal warendie de arbeiders gaarne dog A
willen houden, om met hunne knechts
kunnen doen wat zij willen, om ze meer i>
kunnen uitzuigen.
Be heer Van 'fc Hof zegt. dat 't niet waa
is; zooals dc inleider zegt, dat 't *takin$ a
recht aan de arbeiders ontnomen wordt. Au
niemand wordt dat ontnomen ook wannee O
deze wetten rijn aangenomen en ingevoeri
kan ieder nog staken; alleen wil de we!
zegt hij|, dat ieder die een, contract beeft
zich daaraan moet houden, dit niet man g01
willekeurig mag breken. „Wijl helifc at
geen contract" wordt geroepen. „Nu, v,
do lieer Van 't Hof, „dan mag je ook gpe
aanneming dezca* wetten nog staken. 2WS
Ook is niet door dezo wetten het reel: s de
van vereeniging ontnomen aan dö arbeiden, Gel
zooals de inleider het wil laten voorkomt; EK8I
De wetten willen alleen, dat m»n nieanat:
overlast zal aandoen. i»Dd«
De heer Arts begint met een woord va
hulde te brengen aan den heer Sanders voa
zijn nobele opvatting omtrent de vakbewegit; 0
en zegt verder, dat men nu in 't algeffia.^.6
zoo veel belang gaat stellen in do grieie 1
van het spoorwegpersoneel, wat vroeger k
lange na mot 't geval was.
Voor een verplaatsing van den handel du R k
het buitenland was hiji niet erg bang, omdi f A|
men daar toch ook wel staakte.
Alsnu woreic aan den Keer Sanders geleg«
heid geven tot repliek. Hij begint met v
zeggen, dat liet hem verheugd, dat hier.
Amersfoort zulk een levendige belangstel» ni
wordt gevonden voor deze zaak. KI
De heer Korthals Altes heeft gezegd,'k
vervolgt de heer Sanders, dat ik er de
tiek bijt ingehaald heb, wat onjuist is.
Iu
Dc héér Korthals Altes en ik staan 0;
een verschillend standpunt; wij willen bév
dein vrijheid, maar ieder van ons geeft a
het woord' vrijheid een andere beteekenu.
Wanneer de arbeider geen rechten heef.
en wel plichten, dan zeggen wijn geen strai
bepalingen vóór de grieven rijn opgeruimd
en geeft wettelijke waarborgen aan den sr
beider voor 'b goed recht van de vakvereni
gingen, zoodat deze rioh vrij kunnen om
wikkelenvoor ©en goede regeling vau
arbeidscontract en scheidsrechterlijke
spraak.
Doet men dat niet. dan geeft men ga
positieve vrijheid, maar een negatieve.
Daarmee kom ik op hetgeen de heer 0»
terman gezegd heeft en spreek daarbij r.
dat ik niet goed keur, dat onderkruip*
worden lastig gevallen.
Ieder betreurt een staking als deze. G<«
enkele partij zal geen orde willen.
't Verschil tusschen den heer Altes en
ia, dat hij in de staking ierts anders riot w
solidariteit, en wel een wederrechtelijk i
grijpen in het verkeer en wij zeggen:
staking is een gevolg van grieven, die oprt
andere wijze geen uiting hebben kunM
krijgen
Eerst moeten de grieven weg rijn en di
kan men nagaan, of strafbepalingen noodi
zijn en het is de overtuiging, van den h#
Sanders, dat deze niet noodig zuilen aj
wanneer do grieven onpartijdig onderzoc!
zullen worden
Juist is, zoo vervolgt de heer Sanders,
de hoer Van 'b Hof zegt. Het recht vs.11 S*
king wordt door de wetten aan d© arbeid®
niet ontnomenalleen de invloed daan*
wordt daardoor tot nul gereduceerd. I*
heer Van 't Hof heeft, mij, zoo eindigtd
heer Sanders, verkeerd begrepen, wans#
"hiji meent, dat ik. gezegd zou hebben.
aan dc arbeiders het recht van vereen^
en organisatie zou rijn ontnomen. Ik het
leen gezegd, dat door de wetten de vrije<r-
wikkeling van de organisatiën wordt
gegaan.
De heer Altes repliceert eu beweert,
er wel contractbveuk gepleegd werd;
hecht bij contracten altijd zoo aan paa®
maarT wanneer een werkgever rijn werh
mer per week uitbetaalt, dan mag de
nemer niet zoo maar midden in de week t
het bijltje bij neer leggen
Wat aangaat het gezegde van den k*
Arts, die geen vrees koestert voor verpik
sing van den li am del, daar moet hij b*
doen opmerken, dat deze geheel miskent s
positie van ons lamd' tegenover het bui»
land. Amsterdam 'bijv. heeft een kunatnüW
aangelegde haven cm met kunst- en vlieg**1
moet men zorgen daar de schepen te krijg#
wordt hier weer gestaakt, dan zal wel «kf
lijk de scheepvaart naar de vrije, opetn Noorf
Duitsche zeehavens bv. verplaatst worden.
De lieer Sanders spreekt- van een gMtl
wettelijke regeling van. het arbeidscontt#*
maar hoe rijmt hij dit dan, met dén toest^
bij dc gemeente-arbeiders te Amsterdam.®
met staking gedreigd hebben, terwijl w
deze ecu ooutraet hebbes, dab ze«? gêro*
lijlt
Kc
luik
dei
Sli
41M
buk
Bal
St
I m
