M°. 5. Tweed© Blad.
8" Jaargang.
Zaterdag 4 Juli 1903.
KOLONIËN.
FEUILLETON.
Indische Penkrassen.
BINNENLAND.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 8 maanden voor Amersfoort f 1.25.
Idem franco per post. - 1.75.
Afzonderlijke nummers- 0.05.
Deze Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen.
Advertcntiën, mededeelingen enz., gelieve men vóór 10 uur
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgeverss VALKHOFF O C«.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Tclephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
f5.75,
- 0.15.
▼na 1—5 regels
Elke regel meer
Groote letters naar plaatsruimte.
Yoor handel en bedrijf bostaan voordeetige bepalingen tot
het herhaald adverteeren in dit Blad bij abonnement. Eene
cironlaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
OOST-lNDiE.
K o r i n t j ri. De Padarager van 28
Mei beriaht:
Morgen zuilen per gouvemements stooara-
SJdlxip Condor naar Indrapoera vertrekken ce
luitenainib-kalanel der infanterie. G. J. H.
Bruynas, aan witm al si adjudant is toege
voegd do eerste-luitenant F. Fisciher, bene
vens 75 man troepen.
De officier van gezondheid der eerste klasse
P. Wijga, benevens 26 ziekenverplegers e«
handlangers, gaan mede.
Het personeel der ambulance, zooals ge
zegd 26 personen buiten dein officier van gc-
zomidlhoid, bestaat u/it do sergeant-ziekenop-
ziahter van Wijk, Cuiiik en de Blaiuwe, 3 kor
poraals cn 7 soldaten-ziekenverplegers, bene
vens 10 handlangers.
Do Java-Blode brengt het volgende be
richt
Het rechten-half 16o bataljon zal als expo-
ditionajïre Korïntji-colonne in drie échelons
derwaarts vertrekken.
Ie échelonkapitein Do Koek van Leeu
wen, luitenants Van den Bergh en Van Se-
venter, 1 sectie Europeanen en 1 peloton
inlanders;
2e échelon: kapitein Jonker, luitenants
Hajeniua en, Van de Water, 1 peloton Euro
peanen en 1 sectie inlanders;
3ei échelon: luitenant Van Blijenburgk en
'Scheurleer, 1 sectio Europeanen en 1 sectie
inlanders.
Het vervoer over zee (Emmahaven-Indra-
poeri Ganting) zal per gouvernementsstoo-
mcr plaats vinden.
De toestand van den rogeerings-com-
missaris voor de mijubouwzaken, mr. A. Lou
don, die nog altij|d in het Tjikini-gesticht
wordt verpleegd, is, naar de J.-B. meldt,
zoodanig verergerd dat de geneesheeren zijn
terugkeer naar Europa noodzakelijk achten.
Mr. Loudon zou den lOen Juni met het
stoomschip Koningin Wilhelmina naar het
Vaderland terugkeeren.
Wiji lezen in do Java-Bode van 22 Mei
In den loop der volgende week zal ter
landsdrukkerij van dr. C. Snouck Hurgronje
verschijnen een monografie over het Gajoc-
ilarad en zijne bewoners, waaraan een kaart
zal zijn toegevoegd van dat, tot voor kort
onbekend gebied op de schaal van. 1 20,000
en nog iets meer uitgewerkt dan de jongste
overzichtskaart van Atjeli en Onderhoorig-
heden.
In de 26 Mei verschenen Javasche Cou
rant is afgekondigd het koninklijk besluit
van den lOen Maart jl. no. 40 (Staatsblad no.
221), behelzende de bepalingen, winst op ge
neesmiddelen, en wel door de militaire apo
thekersbedienden tot den rang van onder-lui
tenant. Het interessants te daaruit zal voor
belanghebbenden wel rijn dat zij een trak
tement zullen genieten van f 250 's maands,
dat ziji geen deelhebbers mogen rijn in het
weduwen- en wezenfonds dér officieren en
ook uitgesloten van liet aandeel in de winst
op geneesmiddelen, welke door de militaire
apothekers en officieren van gezondheid te-
geil betaling aan particulieren worden ver
strekt-
Wanneer wij niet verkeerd rijn ingelicht
da,i is reeds een stevig gemotiveerd voorstel
door den chef van het wapen der genie in-
A uleurnrecht uitdrukkelijk voorbehouden.
XVII.
Aan liet station weer een drukte van be
lang! Europeanen, Inlanders, Chinoezen oh.
Arabieren loepen er in haastig gedoe d.or
elkaar. Men kan bijna geen kaartje krijgu
want iedereen wil hot» eerst geholpen woicïcu.
om toch vooral maor zoo spoedig mogelijk
weg te komen. Aan bekoorlijjk füe maken,
denkt men niet. Br wordt verschrikki ink
gedrongen, en diat in die hitte!
Eindelijk zijn we klaar en gelukkig kom1,
er nu spoedig een trein en stappen we in.
Eerst nu geraken wc Weer wat op dreef c i
kunnen wo ons reporterboekje voor den u:.g
halen, om oen en ander aan te teekenen.
Wat ziet er hier alles nog primitief uit
vergeleken bij Europa!
Wat kleine locomotief en wat antieke Wag-
gons! Ze doen denkeu aan een locaaltredn^'e,
ergons in een achterafhoek van Holland!
Het witto station echter is niet onaardig
en vooral dat door elkaar geechairel van
bont geklecde Inlanders en vreemde Ooster
lingen maakt een schilderachtig effect.
Eiinicïelijik vertrekt de trein en een zucht
vaai ver li oh tingontsnapt onze borst, w'ant
dal! Priok was me een bezoeking. Eén oogen-
blik raakte ik zelfs in een Bas Vethstemming
gediend om aan de tien oudstt militaire op
zichters van den dienst mede den rang van
onderluitenant te verleentn.
En zoo zullen wiji ten slotte dien, rang ook
wel bijl de artillerie en cavalerie zien invoe
ren, want er is geen enkele reden waarom de
onderofficieren bij die wapens, w.o. verschei-
denen hjaoj verdienstelijk of ficiersjdi ens ten
verrichten, ook niet zouden mogen deel en in
de, aa.i hunne collega's van de infanterie ver
leende gunst, riet is een uitmuntend middel
om goede plichtsbetrachting te beloonen en
krachten, die men liefst niet wil missen, nog
eenigen tijd in het leger te behouden
J.-B.
De oogstvooruitzichten lui
den voor West-Java over heb algemeen, en
voor de lager gelegen streken in het bijzon
der, weinig gunstig.
westTndië.
Cura9ao, 12 Juni.
Naar aanleiding van een correspon
dentie van een buitenlandsah blad uit 's Gra
venhagen over Curayao, schrijft de Cura-
faosche Courant o.a.
„In do laatste tijden wordt in vreemde
bladen de toestand van Cura$ao al te dik
wijls besproken, en het schrijven, dat wij
thans behandelen, heeft boven en behalve
het doel onzen landvoogd aan te vallen,
den schijn van een tendenz artikel, om aan
het zoogenaamde! „Nederlandsoh koloniaal
wanbeheer" een einde te maken.
Het Nederlandsche koloniale beheer, ver
geleken bij dat van andere koloniale mo
gendheden, kan echter, zooals herhaaldelijk
door onpartijdige schrijvers is aangetoond,
aan de groote mogendheden tot voorbeeld
strekken, era niet zelden is het geschied', dat
zelfs daar waar op het bezit der Nederland
sche koloniën geaasd wordt, erkend werd,
dat Nederland als koloniale mogendheid
eene betere politiek volgt dan menige groote
mogendheid.
Verscheidene generaals der revolutie
van Venezuela, onder wiera de heer Matos,
zijn den lOen Juni op Curasao in de booten
uit de kusten dier republiek aangekomen.
Dit is geschied tengevolge van de neder
lagen door de revolutionairen in de laatste
weken in den staat FaJoon geleden.
Kameroverzicht
Vergadering van Vrijdag 3 Juli.
Geopend ll£ ure.
Suikeraccijns.
De beraadslaging wordt voortgezet.
De heer Bos kan zich in hoofdzaak vetr-
c enigen met hetgeen door de heer en Schaper
en Tydeman is aangevoerd. Vast staat het,
dat zoo spoedig mogelijk tot verlaging van
den accijns moet worden overgegaan, om dit
uitmuntende genot-voedingsmiddel zoo
gauw mogelijk binnen, het bereik van groo-
ter kring te brengen. Maar er is meer. Door
te handelen gelijk wij nu doen, voldoen wij
niet aan den wil neidergelcgd in de Brussel-
sche Conventie, door ons mede onderteekend
Wij zullen voortaan niet anders doen dan
de premiëu, die tot dusver werden uitge
keerd, in de schatkist te laten vloeien, het
geen natuurlijk niet in den. geest van de
Conventie is.
Naar Spr.'s meening is het dan ook plicht
van den minister niet te vragen naar zijn
werkplan, maar zoo spoedig mogelijk een
voorstel te doen tot belangrijke! verlaging
van den accijns, waardoor het suikergebruik
zal toenemen. Kan niet dadelijk eene belang
rijke verlaging worden aangebracht, laat
men dan, beginnen met eene geleidelijke
verlaging.
Langer uitstel zou Spr. verkeerd achten
en wanneer de stap thans niet gedaan
wordt, zal men gerust kunnen zeggen: er
komt ntets van.
Spr. wijst er op dat het verbruik steeds
stijgende is en de prijs regelmatig lager
wordt. Zoo is b.v. in Frankrijk in de laatste
7 jaren de prijs 20 gedaald era de suiker-
consumptie verdubbeld.
Met dein heer Schaper meent Spr. dat
j het mogelijk zal zijn den accijns jaarlijks
met een klein bedrag te verminderen. Het
I denkbeeld is reeds aangegeven om den accijns
b.v. jaarlijks gedurende een zeker aantal
jaren te verminderen, maar de minister
I is daarop niet ingegaan.
Wil do minister alsnog op dat denkbeeld
I ingaan?
Voor den land- en tuinbouw acht Spr.
verlaging van den accijns een groot belang.
Nu nog een enkel woord over de surtaxe.
Door de heeren Van den Berch van Heem-
j stede en Van Bylandt werd de meening
verkondigd, dat de surtaxe geen verhooging
I van den suikerprijs tengevolge zal hebben,
i Lang is echter die stelling niet vol te hou
den. Spoedig toch zullen zich kartels vor
men, om den prijs binnenslands op te zet
ten. En al zal dit de schatkist geen geld
kosten, het zal dan toch geld kosten aan
de verbruikers en daarop komt het aan.
Spr. wijst er op dat langzamerhand ver
schillende landen tot protectie rijn overge
gaan, zoo ver zelfs, dat men al weer maat
regelen gaat beramen om tot het vrije ruil
verkeer terug te komen
Wijzende op do ingekomen adressen wijst
Spr. er op, dat adressanten nog naif genoeg
rijn om te zeggen: stuur ons maar een ac
countant en wanneer dan blijkt, dat wij
in de laatste jaretn met verlies werken, dan
zult ge toch wel erkennen, dat wij geholpen
moeten worden.
Spr. erkent dit volstrekt niet. Laat de
aocountanb dam ook die vroegere winstge
vende jaren eens nagaan. Tal van industriën
die vroeger winst maakten, werken in den
laatsten tijd met verlies'. Met een zwervende
surtaxe zou Spr. zich ook niet kunnen ver
eenigen. Men kan de bestaansvoorwaarden,
zelfs van de suiker-industrie, waarvan men
zooveel gegevens heeft, niet voorzien. Afge
scheiden van een grondwettig bezwaar, be
staat er dus een economisch bezwaar-.
De heer Mees zal spreken over de veria-
J ging van den accijns; over het stelsel van
de wetsontwerpen, over de surtaxe.
Wat het stelsel van het wetsontwerp be-
j treft.
Het st'la"! van dit ontwerp ia een illustra-
bic van de vraag of een tractaat eisohb een
1 wet.
Spr. ia niet eens dlat de Brasselsche con
ventie niet eischt met September direct tot
verlaging van den snikeracaijns Over te gaan.
B de oonventie is daarvan geen sprake ge
weest- Men wille slechts limitatie van de
surtaxes en afschaffing der premiën.
Spr. zou het overigeras een gelukkig oogera-
blik hebben geacht tot verlaging mode te
werken om daardoor het suikerverbraik te
doen toenemen ouder hot volk, maar do
vraag is: kan dé schatkist dat lijden? Spr.
is het oneens met hen die thans het psycho
logisch oogenhlik gekomen achten voor ver
laging. Zijns inziens laat de financieelo toe
stand dit te ana niet toe. Om dit aan te fcoo-
nen treedt Spr. in eene beschouwing van den
stand onzer geldmiddelen. Wat de verhooging
van den accijns op het gedistelleerd betreft,
Spr. zon daaraan op dit oogenblik rijn stern
niet geven. Dat eiaoht de toestand niet, maar
voor de toekomst riet Spr. den financisden
toestand niet licht in bij de stijging der
edschera.
Beweerd wordt dat de accijns hier boven
matig hoog is, veel hooger dan in Frankrijk,
Engeland en Duiteahland. Gedeeltelijk is dfft
zoo, maar men vergete niet dat daar een
hooge tabaksbelasting ia Spr. dioet verder
uitkomen dat er een te groot verschil in be
lasting bestaat tusechen de basterd- en de
ruwe suiker en suiker die zóó geconsumeerd:
wordt, en hij hoopt dat de Min. daaraan
eens zijne aandacht zal schenken.
Nu ten slotte een enkel woord over €x)
surtaxe.
Zeer ten onrechte vrilde men het doen voor
komen dat de conventie ona de verplichting
van surtaxe oplegt. Dat is onjuist. Spr. ge
looft dan ook dat de Min. goed gedaan heeft
rijn voortstel omtrent de surtaxe terug te
nemen. Dat zou nog grooter onzekerheid heb
ben gegeven. Wat da adressen betreft die
hier rijm ingekomen van beetwortelsuikerfa-
briekanten, rij wijzen wel op fabrieken die
verleden jaar gesloten rijn, maar aiesfc op de
nieuwen die geopend rijn. Spr. juicht het
toj, dlatfc wij) met 1 September verloet zullen
zijfn van de premieën die 24 millioen aan de
schatkist hebben gekost. Hij) hoopt dat Reg.
en Kamer er voor zullen waken dat zulk
een toestand herboren worde.
De heer De Waal Ma 1 efijt verheugt
zich over de intrekking van het ontwerp tot
verhooging van den drankacedjns. Dé heffing
van surtaxe wordt door hem verdedigt, era
ooi: hij verzoekt de Re geering een onderzoek
in te stallen naar dén toestand der suiker
fabrieken bijl wier lot de landbouw en de
arbeiders nauw betrokken rijn.
Ten slotte nondt Spr. eene beschouwing
over de voedingswaarde van de suiker, waar
over de geleerden het niet eens zijn.
De lieer Z ijl 1 m a heeft geen overwegend1
bezwaar tegen het ontwerp al is hij er niet
onverdeeld mede ingenomen. Met intrekking
van liet vorige ontwerp is Spr. daarentegen
we! ingenomen. Zeer zou hij het betreuren
vai neer de suikerindustrie door dit ontwerp
getroffen zoude worden, maar hij gelooft het
niet. Heffing van surtaxe acht Spr. niet
noodzakelijk, hoewel hij er in beginsel voor
is. Spr. stelt vertrouwen in dezen minister
en rekent er op dat, wanneer onze suikerin
dustrie ernstig bedreigd mocht worden, zij
geholpen zal worden.
Do heer De Ram zegt, dat Iiijj en het
district dat hij vertegenwoordigt, zeer nauw
betrokken is bij de oplossing van deze quaes-
tie. Spr. wijst er op, dat alle landen, die aan
de conventie hebben deelgenomen, zich ge
haast hebben de facultatieve surtaxe tot het
maximum-bedrag aan te nemen, behalve Bel
gië. Na September zal België echter dat voor
beeld volgen.
Ook Spr. dringt aan, op een onderzoek van
10 of 12 van de best geoutilleerde fabrieken.
De Minister' van Financiën (de
lieer Harte van Tecklenburg) beantwoordt
allereerst de oritiek op rijn beleid. De in-
trékking of wijziging van een ontwerp is nog
geen bewijs voor beleid of gemis aan 'beleid.
Zulks moet beoordeeld worden naar de om
standigheden. De indiening van het ontwerp
tot- verhooging van den accijns op "heb gedis
tilleerd geschiedde ofider heb 'licht van de
omstandigheid, dat een te kort van 4 millioem
moest gedekt worden. In heb licht van die
omstandigheid was de indiening dus volko
men gemotiveerd. Door het vrijwil en van de
suikerpremiëtt is die verhooging nu niet noo-
dig geworden, maar dit geeft geen aanleiding
tot het verwijt van gemis aan beleid. Do
loop der tijden maakt liet dus mogelijk dé
verhooging van den aocdjins terug te nemen era
in plaats van gemis aan beleid zou men wel
licht kunnen spreken van wije beleid.
Door verschillende sprekers werd aange
drongen op verlaging van den suikeraccijns
en betoogt dat de suikerconventie die eischt.
De Minister is zoo vrij dit te betwisten. De
ooceiderans toch ia later gewijzigd naar aan
leiding „van éen betoog van den afgevaardig
de van Ooetenrijjk-Hongarije, die niet wilde
vastleggen de verlaging van den suikerao
cijns. Hij wilde iedere contra cteererade mo
gendheid vrijlaten, en dat is geschied.
Het gevaar voor smokkelarij wordt door
den Minister niet ontkent, maar men moet
daT gevaar niet overdrijven. Er is meer te
verdienen aan het smokkelen van 1 liter ge
distilleerd, dan aan hot smokkel era vara 1
KG- suiker.
Een deïde argument -voor de verlaging
was dat de suiker meer'ondek-het volk moet
gebracht Worden.
Over de voedingswaarde Van de suiker is
men het nog niet eens. Men' beroept rioh op
prof. Pekelharing, maar die is professor in
het administratief Vecht.
De heer Schaper. Neen, 't is een ander.
(Gelach).
De Minister. In elk geval staat de
meeraing vara andere deskundigen1 daar tegen
over.
Hoe gaarne de Minister het ook zoude
doen, hij kan de 20 millioem niet missen. Hij
kan den aecijtns nieb verlagen. Op het werk
plan der regeering komt niet voor de verhoo
ging van directe belastingen tot verlaging
van den suikeraccijras.
De minister zegt ik kan die 20 millioem vara
den suikeraocijna nieb missen; niet voor de
helft era ook niet met e)en vierde. Al' wil do
minister het crediet van ons land niet vermin
deren, toch' is de toestand der financiën niet
zóó rooskleurig als men dien zich voorstelt.
Er zullen nog suppletoir© begrootingen ko
men, die nog ongeveer 1$ millioen eischen.
E i men moet ook op de toekomst rekenen.
Vast staat dat de uitgaven zeer zullen stijgen
door wetten, door de vorige regeering inge
diend. Belangrijke uitgaven zullen vorderen
do Kinderwetten, de Landweerwetten en de
Militiewettera, de Pensioenwetten, de Wo
ningwet, enz. en2. Wij staan dus voor eeno
aanmerkelijke verhooging, waarschijnlijk van
5 millioen voor den gewonen dienst. Daarbij
kernen nog de uitgaven voor de Indien adi 7
millioen.
Aan de vrijvallende suikerpremiën is dan
ook dringend behoefte. Nu de surtaxe.
Er is aangedrongen op onmiddellijke min
dering van de surtaxe en men heeft zich ook
hier weer beroepen op de conventie,, wier
doel zoude zijn de voorwaarden van mededin
ging gelijk te maken.
cn vond ik 't in Indië maar alles behalve
leuk.
We parceren nu een lage moerassige vlak
te, met palmboonien begroeid. Bepaald mooi
kunnen we het niet noemen on wo begrijpen,
dat monig'o nieuweling zeer teleurgesteld is.
„Is dat nou India?" uoorde ik er een uit
roepen. „Wacht maar tot je eerst eens met
bet. binnenland kennis maakt. Aan de warme
zeekust moet je 't niet zoeken', antwoordde
terecht een verbrand oud-gaat, die het jonge-
meuscJi had afgcliaald. En zoo is het-. Mon
achal, dio hier een groot deel van hun leven
in de „bcsobaafdosteden slijitera, kennen
Indië niet. kunnen het niet waardeeren, kun
nen liet niet liefhebben. Neen, daar boven
in het gebergte te midden van de nog zoo
eenvoudige dorpsbevolking, daar moet mem
hc. vindon, in de koele, opwekkende ijlheid
der lucht.
Na twintig minuten rijden» komen we aan
oen miserabel klein stationnetje en zijin we
bij hot stadhuis, in het midden der oudo sttad
Batavia. We stappen hier uit on klimmen
in een vuile do3 a dos met een mager, ver
schrompel klein biokjo bespannen. De koet
sier, een echt gemeen Bataviaasch type, kijkt
zeer teleurgesteld, als we hem in het Maloisch
aanspreken. Hij had natuurlijk liever een
nieuweling gehad, die zoo niet met de tarie
ven en de taal op de hoogte is-
Ja lezersG moet liet me maar niet kwa
lijk nomen, als ik vandaag een beetje mop
per en de zaken Joor een donkeren bril bezie
Ken merasoh is l i eenmaal geen snijboon en
ik bera nog dr.nig uit mijln humeur over dio
bagagek weetic. 1!; had morgen, tor gelegen
heid' van den i jaardag v~.i orazen Prins,
mijn uniform vollen aantrekken om naar do
parade te gaan, era nu wordt mij deze uiting
var patriotisme eenvoudigweg onmogelijk ge
maakt.
Wanneer men van <le aankomst in de „Ko
ningin van heb Oosten" groote verwachtingera
koestert* dan wordt men al zeer teleurge
steld, want de oudo stad, waardoor onze weg
het eerst voert, biedt al weinig aantrekke
lijks. We zullen or echter in deze Penkras
nog niets van zeggen en wachten tot ik in
een betere stemming ben. Als we dan, na een
lekker verfrisschend bad, 's morgens in de
vroegte, eens een behoorlijk rijtuig! latera
voorkomen om to toeren, daai geloof ik wel,
da! ik een beteren indruk krijgen zal dam nu.
Wo hebben t hans slechts één doel, één verlan
gen, en dat is om zoo spoedig mogeliik onder
dak te zijin en on9 op zijn Indisch lekker fce
maken. In een sukkeldrafje gaat het al hor
tend era steotend verder en komen we na een
half. uur aan, hot „Hotel Molenvliet", dat ons
in Holland reeds warm werd aanbevolen.
Batavia, 18 April 1903.
Do hotels in Indiü hebben door liet beek
van Bas Veth al een bijzonder slechten naam
gekregen en menig gefortuneerd1 Hollander
zal, na de lezing er van, zich zeker vast era
heilig voorgenomen hebben, om nooitl een
kijkje in dat „beroerde apenland" te komen
nemen. En dat is zeer jammer, want men
vindt te Batavia en elders wel geen. boule
vards, geen groote speelbanken en andere
Europeesclio fraaiigheden, doch wel een zeer
belangwekkende, geheel nieuwe omgeving. Ik
raad heb daarom hen, dio van Parijs, Weeraen,
Italië enz. blasé zijn, in gemoeda aan, om.
eens een half jaartje ira onze Oost te komen
reizen. Op dio manier rollen de dubbeltje»
ook weer een beetje terug. Om de hotels
hoeft men het heusoh niet te laten, die rijn
hier heel goed1 en zeer billijk. Was ik in Pa-
dang ira heb Abjobkotel reeds tevreden, bij
„moeder" Meerteras ira het hotel Molenvliet
is het nog wel zoo goed. Wat> mij er dadelijk
qpviel was do buitengewone echt Hollarad-
sche zindelijkheid, die hier in. Indië wel eens
wat to wensohen overlaat, altijd wat de om
geving betreft, want men bfiadt hier twee» a
driemaal daags. Het hotel Molenvliet werd
het vorige jaar- geheel verbouwd. Alles ziet
er nieuw en kraakzindelijk urit, want de eige
nares duldt geen vuil. Van 's morgens vroeg
tot 's avonds laat controleert zij haar perso
neel, dat voortdurend aan oen soort grooten
schoonmaak bezig is. Ik heb in Indië nog
ucoit zoo iets gezien. Haar man, de heer F.
A. Meerteras, ia reeds 41 jaar in Indië, waar
van cle lielfb bij „das Militair". Hij diende
bijl de cavalerie, de genie er» de militaire ad
ministratie era werd! later gecommitteerde
van het Roode Kruis. Hot was in den tijd,
toen hij nog to Tandjoohg Priok pachter was
vara het stationsbuffetAls er in die dagen
troepen vara Atjek kwamen, waa „moeder"
Meertens steeds present, om onder de solda
ten versnaperingen uit to doelen. Zij, eene
Amsterdaiusohc van geboorte, woont reeds 31
jaar in het' zonneland' era het waardige echt
paar is nog altijd met energie era levenslust
bezield. Zi; bestiert het hotel, zorgt dat de
zaken inarch teren era hij voert de administra
tie Zij werken hard1 om hum talrijk krooet
een flinke positie ira de burgiermaafescliappij
te bezorgen. We logeer'?» hier nui reeds in
het mime paviljoen, vhak aan den weg, en
wij kunnen ieder, die ujit Europa komt, dit
hotel ten zeerste aanbevelen. Heb eten, in
de ruime, zindelijke keuken klaargemaakt, is
uitstekend, evengoed als in dé dére hotels
hier ter stede. En de kamera rijn veel beter,
ja bepaald smaakvol gemeubileerd Wanneer
ik u nu nog verder mededeel, dat doortrek
kende reizigers slechte f 4 daags betalen, d'at
bij een verblijf vara veertien dagera achtereen
slechte f 3.50 in rekening wordt gebracht,
dat men zich voor f 90 per maand kam abora-
neoren, era dat men daarmede van alle» af is,
dan geloof ik wel, dat zij, die in Europa ge
reisd hebben, me zullen moeten toegeven, dlat
het hier nog zoo kwaad' niet is.
Toen wij eergisteren „moeder" Meertens
dio vervelende «eschiedenis van de bagage
banden uitgelegd, bezorgde hot goede raousch
o<»9 dadelijk schoon boven- en ondergoed,
zoodat wij. na ons heerlijk gemandied te
lubben, er toch nog op uit konden. Mijn
biKtae stemming verdween toen onmiddellijk.
Ik sprak daar van mandiën en moet dus oven
vertollen wat mon daaronder verstaat-. Man*
(,-ën is baden, doch niet zooals in Holland u
een kiup, maar op rijn Indisch. Men doet dat
s morgens om vijf uur, om elf uur nog eens
e\jeindelijk ook 's namiddags tegen vieron.
Iedereen begrijpt, dat dcce zindelijke ge-
woonto noodzakelijk en gezond is. Mera
schept met een daartoe bestemd emmertje
„gajoeug" het wnter uit den geniotedden
mandibak, giet het over het hoofd uit (siram-
men), smeert zich daarna met zeep geducht
ïu en siramt dan nog eens. Door een latwerk,
da, over den mandiebak is aangebracht, be
let men dé nieuwelingen op Buropcceche wijzo
oen bad te nemen. In dit l&bwerp is oen vier
kant gat opengelaten voor het opaoheppea
van het water Men staat hier in Indië zeer
vroeg op, om van de heerlijke ochtendkoelte