"binnenland.
KOLONIËN.
horvat hebben, op 30 September nl'e arbei
ders te ontslaan. Bij deze dreigende staking
resp. uitsluiting, betreft het minder een loon
strijd dan wel de poging van de socialist) scne
werklieden,-wreeuiging, om den werkgevers
voorwaarden op te leggen, die met een ge-
regelden voortgang van het bedrijf onver-
eenigbaar zijn en waardoor den werkgevers
de leiding in hunne fabriek zoo goed als
ontnomen wordt. Zoo wordt o. ni. verlangd
dat do ^arbeiders ook bij stukwerk een mini
mum-loon; van 5060 pfennigc per uur wordt
gewaarborgd Voorts wil de vereoniging ook
mede beslissen over het. al-dan met-ontslaan
van eeu werkman op een der fabrieken
vEerstdaags wordt voor het hof der ge
zworenen te Florence in behandeling geno
men de zaak tegen den voorraaligen afgevaar
digde van Palermo en hoofdman van de maf
fia aldaar R a f f a e 1 e P a 1 i zzoil o, en
diens medeplichtigen. Het proces Palizzolo
dat betreft het plegen van een tweetal moor
den, tusschen de 10 en 15 jaar geleden, heeft
sedert herhaaldelijk de openbare meening in
beroering gebracht. Voor twee jaren heeft
het gerechtshof te Bologna, de beklaagden
schuldig verklaard en veroordeeld. Tegen1
dit vonnis werd door den verdediger van
Palizzolo hoogor beroep aangoteekend en van
daar eene nieuwe behandeling der zaak, de
derde sedert vier jaren, want aan He be
handeling der zaak te Bologna was nog eene
voorafgegaan in Milaan. Er zullen ongeveer
300 getuigen en ongeveer 20 advocaten wor
den gehoon!, welke alle wel ruim de sluizen
hunner welsprkendheid ?mllen geopend hou
den. Op een langdurig en aan incidenten rijk
proces kan dus wel gerekend worden.
vVerschrikkelijk ongeluk.
Een reiziger deelt- ons het volgende mede
over een versdhrikkalijjk ongeluk, dat heden
nacht in de onmiddellijke nabijheid van
Cleef heeft plaats gehad.
Van ten uitstapje terugkeereiule, passeer
de de lieer O. piel. zijn familie in zijn victoria!
den overweg van de spoor aan de Calcaren-
strasse, toen plotseling de om 12 uur te Cloef
aankomende trein kwam aansnellen, waar
door het rijtuig werd govat. Vrouw etni déoh-
ter van don lieer O., benevens een da-me,
die bij de familie O. gelogeerd was. werden
letterlijk in stukken gereden, terwijl de heer
O in eeu greppel werd geslingerd en bewus
teloos hleef liggen. Een kwartier na het
ongeluk was geneeskundige hulp op de plaats
van het onheil aanwezig, die thans ook den
dood van den heer O constateerde, als ge
volg van zware inwendige kneuzingen. Al
leen het paard doolde nog onbeheerd op de
rails rond. Een gereehtelijk onderzoek is in
gesteld.
vTe Marseille ia gisterennacht brand
ontstaan in de oliefabnek Gounette. Het vuur
greep zoo snel om zich heen, dat 20 naburi
ge perceelen moesten worden ontruimd. Het
gehikte de brandweer uiet den brand meester
te warden. Men schat de schade op 1 milli-
oen francs.
OOST-IN Dl
Hot telegram aan generaal
Van Heutsz. Ter bevestiging van het
hulde-telegram, dat op 9 dezer aan generaal
Van Heutsz werd gericht, naar aanleiding
van de onderwerping van Panglima Polèm,
ia thans dien generaal een op Japansdh par
pier gedrukte oorkonde toegezonden, ver
sierd met. een symbolische afbeelding en ver
meldende de namen en titels der mede-on-
derteekenaars. Elk van deze ontvangt nu ook
eeu afdruk vau deae oorkonde.
Een gisteren te 'a Gravenhage ontvan
gen officieel telegram uit Atjeb luidt.:
„Toekoe Tji Geudong (do schoonvader van
Panglima Polom) heeft zich onderworpen.
De correspondent van „Do Telegraaf"
te Kota-Radja seinde):
„Als direct gevolg van de onderwerping
van Panglima Polem meldden zich Toekoo
Bon Pira Keureutoe, Toekoe Aji Geudong,
diens jongere fanatieke broeder Toekoe Rad
ja Meungkoeta, al hunuo familieleden met
ruim 300 mannelijke volgelingen en voorts
Keudjroeën Mbang ter onderwerping aan."
Kameroverzicht
Tweede Kamer.
Vergadering vau Dinsdag 22 September.
Aan de orde was Int gewijzigde adres
van antwoord op de Troonrede, thans lui
dende
Afie vrouw!
Het verheugd© de Tweede Kamer der Sta-
ten-Generaal Uwe Majesteit, vergezeld van
Zijne Koninklijke Hoogheid den Prins der
Nederlanden, te midden van de Volksver
tegenwoordiging te zien. tot opening van de
nieuwe zitting der Staten-Generaal.
Voor de mededeelingen omtrent de betrek
kingen met het buitenland en den toestand
van het moederland en de koloniën betuigen
wij Uwe Majesteit onzen eerbiedigen dank.
Met de betuiging van lof on dank door
Uwe Majesteit gebracht aan de zee- en land
macht on het korps burgerlijke ambtenaren
voor de door ben betoonde plichtsbetrach
ting, stemmen w;i gaarne in.
ï'o indiening der aangekondigde voorstel
den van wet zien wij met groote belangstel
ling te gemoet. Het zal ons ernstig streven
rijn te beantwoorden aan liet vertrouwen,
waarmede Uwe Majesteit eon beroep doet
op onze toewijding aan de belangen dos
volks.
Van harte beamen wij den wonsch van
Uwe Majesteit, dat do Almachtige God Zijn
zegen op onze werkzaamheden doe rusten
Er worden geen algemeene beraadslagin
gen gevoerd.
Paragraaf 1 word zonder disetlSBte goed
gekeurd.
Do heer Van Kol oppert bezwaren teg.»n
paragraaf twee. De toestand wordt onjuist
voorgesteld. Door Nederland werd geen hulp
verleend aan de koloniën, en er heerscht-
hongersnood zoowel in Oost- als West-Indië,
en reeds 30 jaren wordt een gruwelijke oor-
log gevoerd voor bet- geld van de inlanders.
Verder vraagt- Spr boe gehandeld zal
worden tegenover Panglima Polim. Zal m?n
dien persoon onzen flarden vuist doen voe
len. omdat hij zoolang zijn eed is getrouw
gebleven? Spr. verwacht dit niet van den
ridderlijken generaal Van Heutsz, die slechts
buigende voor de militaire tucht in den aan
vang van den oorlog de woning van Panglima
Polim verbranddo. Spr. waarschuwt tegen het
opnieuw wekken van verbittering door eene
onridderlijke behandeling.
De Minister van Binnen). Zaken
(de heer Kuvper) zegt. dat de heer Van Kol
zich eene onjuiste voorstelling heeft- gemaakt
van hetgeen het vorige jaar in de Troonrede
is gezegd. Do regeering blijft zich bewust dat
do oeconomische toestand van Indaë hulp
eisoht. Het accu te van de ellende is echter
niet hetzelfde gebleven a!s ten vorigen jare
o»i daarop slaat hetgeen thans in do Trooiii-
rede is gezegd. Hel onderzoek heeft geleerd
dat er in, 12 residontiën geen onzekerheid of
bezorgdheid bestaat voor hongersnood. Tn
enkele res id en tien bestaat nog onzekerheid en
in een- paar bezorgdheid. De cijfers zijn daar
om aan te tooueii, dat de Regeeriug zioh
haar taak bewust is, ook wat lx-treft het
bicden van hulp. De regeering is met geen
andere gevoelens bezield, ten aanzien van
Panglima Polim, als de ridderlijke generaal
Vati Heutsz. wiens deugden, zoo even, door
den heer Vaw Kol geprezen werden.
Xa repliek van den heer Van Kol en du
pliek van den minister, werd 2 goedge
keurd.
Bij paragraaf drie kwam- de heer Troel
stra op tegen hetgeen; in de derdei zinsnede
van de Troonrede gezegd wordt ten aanzien
van de soo-dem. partij en wel speciaal tegen
do woorden„misdadige woelingen". Spr.
constateert met genoegen, dat de Eerste Ka
mer eene andere vertaling voor die woorden
heeft, gevonden, waartegen Spr. en zijne
partij geen bezwaar hebben Spr. verwijst
naar hetgeen het Handelsblad over het ant
woord fier Eerste Kamer heeft gezegd, waar
mede do soc.-demoeraten geheel instemmen.
Ook de Tweede Kamer heeft, blijkens haar
ontwerp-adres van antwoord, de betrekke
lijke uitdrukking niet voor hare rekening
willen nemen, en ook verscliij-lende liberale
bladen keurden haar af. Zoo zegt Het Vader
land o. a„ dat men de Koningin dio woor
den niet in den mond had mogen leggen en
de Zutphensahe, Arnhem se !ie, zoomede De
Telegraaf, sloten zich hier bij aan.
Nu de Regeering een dergelijke militante
houding heeft aangenomen te-gen do sociaal
democraten en blijkbaar :het doel heeft ge
had een nieuw debat uit to lokken - over de
April-beweging, zullen de soc.-dem. zich daar-
too laten vinden.
Uitvoerig b sprak dc lieer Troelstia het
geen in de pers is gezegd over dc Troonrede,
om tot de conclusie te komen, dat niet de
Koningin, doch dr. Kujyiper aan het woord!
is geweest.
Had dc Koningin werkelijk gespro
ken. Zij zou 'een Koninklijk, een Moe
derlijk woord hebben gesproken, in plaats
van weer op die arme slachtoffers los te
ranselen. De woorden in de Troonrede zijn
klein, onridderlijk en kunnen slechts inge
geven zijn door partijzucht, die alle gervoel
doet. verstommeu. Zijn do slachtoffers inder
daad misdadigers, d,an zijn zij reeds genoeg
gestraft en had de Koningin" gesproken. Zij
zou gezegd hebben het is genoeg. Ik zal
dio ougelukkigen onder mijne beschermende
vleugelen nemen. Naar Spr.'s oordeel
zijn de bewuste woorden alleen gesproken om
eigon fouten te dekken. ,De titel misdadigers
wordt door de soc.-dem. aanvaardt- al ware
het maar alleen omdat er dan over hen ge
sproken wordt. Meent men op die manier
de soc.-dem. te kunnen bestrijden, dan ver
gist men zich. Integendeel, men speelt in
hun kaart Met de soo.-dem. eenvoudig bui
ten do gemeenschap te stellen bereikt- men
het doel niet, evenmin met de Koningin to
gen hen te laten optreden. Men wendde het
oog eens naar Duitschla-nd en denko aan de
redevoering van den Duitschen Keizer on aan
den uitslag van do verkiezingen te Essen.
Ten slotte zei Spr. tot de Regeeriug, hits
niet 1 anger aan. Wendt uw invloed aan bij
de spoorwegdirectiën om de 9takers weer :u
dienst te nemen en piaat9 niet langer (le
soc.-dem. buiten de gemeenschap. Haal
street» aoor de rekening en begin met eene
schoone lei. Dat- is christelijk, en daarme
de komt men verder dan met ruw optreden.
De ^oc.-dem. zijn geen automaten, maar mon-
schen. Spr verheugt er zich over dat ook
deze Kamer getoond heeft de fed le hartstoch
telijke overbodige woorden niet voor hare
rekening te willen nemen.
DteMinigtorvan Binnenlandse)] c
Zaken verklaarde uit het- debnl te
zullen laten vallen hetgeen gezegd is
omtrent oen vreemden soulverein, e.u
hetgeen gezegd is in do pers. ook hetgeen
gezegd is omtrent de l'berale partij. Even
min zal de minister spreken over hetgeen, ge
zegd is omtrent de motieven van den minis
ter Alleen zou do minister spreken over den
zin en beteeken is van hef. adres der Eerste
Kamer. Wanneer het- de bedoeling dier Ka
mer was geweest de Regeering te desavoueer
ren zijn er te goede sprekers en stylisten in
dat lichaam om dat niet scherper te doen
uitkomen. De Regeering zon er intusschen
niet den minsten prijs op hebben gesteld
waaneer de bewuste woorden der Eerste of
Tweede Kamer waren overgenomen Het
woord misdadig had in de Troonrede een
zedelijken zin. en wees noch mr. Troelstra,
noch iemand anders aan als misdadiger in
den gewonen zin de9 woord9
Een debat over een zedelijk oordeel is niet
met vrucht bier te voeren nvt den heer
Troelatra. Dat zou meer op zijn- plaats zij»
in eene academische vergadering. De regee
riug kan dus f ledlits herhalen, waarom zij de
beweging .in Ik' begin «lés jaars misdadig
noemde, on zij handhaaft haar oordeel, waar
mede do mecid rlie d der Kamer, getuige de
aanneming der RtrafwOt-novelle, heeft inge
stemd.
D" woeling was een toeleg en poging om
in de groote steden /iIJc licht te blussc-hen, de
water-toovoer ai te «luiten, het bakken van
brood to beletten en aanvoer tegen te hoor
den. waardoor hongersnood en ellende moest
ontstaan. Het was den tot*leg doctors te ver
hinderen hun patiënten t.e bezoeken, om «.e
pers te belemmeren on hot was een poging
om soldaten over te halen tot plicht
verzuim. En het- was een poging om
handel m bedrijf 9til te leggen, om strem
ming van verkeer, ook met het buitenland',
te bewerken en diplomatieke verwikkelingen
in hot leven re roepen. Dat alles was niet
spontaan, maar die woeling was georganiseerd
door een Comité van Verweer dat zich tegen
over het wettig gezag stelde.
Het was de bedoeling om .aan te dringen,
om den werkgever te noodzaken met liet
petje in de hand bij den arbeider te komen,
om hier de vrije gedachten-wisseling te be
lemmeren.
En allen, behalve zekere groep, zullen niet
aarzelen om dat een misdaad, een crime te
noemen. Voorts wijst de minister er op,
dat er wel degelijk een verzoenend woord
in de Troonrede wordt gezegd, waar gespro
ken wordt van de gezonde ontwikkeling van
den arbeider.
Bij de dankbetuiging aan leger, vloot en
ambtenaren moest van zelf 'het object ge
noemd worden, al kon dit op andere wijze
gedaan zijn. maar er bestond reden om dat
uiet te doen en \ve.l deze, dat men het deed
voorkomen, alsof de lichtingen voor niets
of zoo goed als niets waren opgeroepen.
Wat de Troonrede betreft, zij is en kan
nooit zijn do stem van 'het hoofd van den
Staat. Een Troonrede kan niet neutraal zijn.
En wanneer men zegteen Troonrede mag
geen partijstuk zijn, dan zegt de minister:
ook deze Troonrede is dat niet.
Wanneer wiji te doen hadden gehad met
eeu opstootje, dan zou de qualificeering van
misdadig niet houdbaar zijn geweest. Waar
het gezag openlijk werd aangevallen daar
mocht de Regeering het hoofd van den Staat
woorden in den mond leggen als zijn ge
sproken. Sloeg een troonrede alleen op de
toekomst, dan zou er geen plaats zijn voor
fle bewuste woorden, maar zij slaat ook cp
het verledene, en daarom releveerde zijl een
zoo beteeken isvol evenement. De geheeld Re
geering draagt en aanvaardt de volle ver
antwoordelijkheid voor hetgeen in de troon
rede is gezegd.
Die heer De Savornin Lobman, lid'
van de Comm. van redactie van het adres,
zette do zienswijze dier commissie uiteen. Na
tuurlijk heeft de commissie haar aandacht
geschonken aan de bewuste woorden, maar
de comm. v. redactie achtte het niet noodig
eene discussie uit te lokken door middel van
het adres, dat in de laatste jaren niet- anders
is dan een terugslag op de troonrede. Uit
het stilzwijgen over de bewuste woorden mag
de heer Troelstra echter geenszins afleiden
de beteeikenis welke hij er aan hechtte.
De Commissie meent de Kamer aanneming
van de zinsnede, gelijk'zij wordt voorgesteld,
te mogen aanbevelen.
Bij ziin repliek handhaafde mr. Treel-
str.n zijne beweringen. De persoon der
Koning'.]; is door spreker geen-zins in. liet
debat gebracht- De veronderstelling1 hete de
Troonrede er urit. gezien zoude hebben, wan
neer de .Koningin dü« gemaakt- had. wafl
nninder aangenaam, voor de Regeering, maar
niet onaangenaam voor de Koningin.
De heer Goeman Borgesius ver
klaarde. dat- uit het weglate» van eenigen
weerklank op de woorden der Troonrede zelfg
indirect geen bewijs van instemming der
Kamer is af te leiden.
DteMinister van Bi n «v eul. Zaken
antwoordde dat na al hetgeen hij gelezen
heeft over het venaacl-rapport enz. het niet
de overtuiging heeft gekregen, dat- in die
kringen het besef van eerlijkheid en oprecht
heid het meest in het- oog springt.
Dc heer D e S a ver n in La h mi am her
haalde daifc de redactie zoo gekozen is, om-dat-
de meerderheid der commissie geen discussie
wilde uitlokken. Maar dan moet men het nu
niet doen voorkomen, alsof wij niet durfden
instemming te betuigen. Had men dien twijf-
fel uitgesproken, dan had de commissie eeui
duidelijjker redactie voorgesteld, waaruit blij
ken zou, dat de meerderheid der commissie
wel instemt met, de bewuste woorden. (Bra-
voi's).
Do overige paragrafen werden goedgekeurd'
en het geheele adres aangenomen met 78
tegen; 8 stemmen.
Tegen stemden de aanwezige socialisten.
Het adres zal aan de Koningin worden,
aangeboden door de commissie van redactie
aangevuld met, de heeren Van Vlijmen,
Smidt en Fruijit-ier en den voorzitter der
Kamer.
Herkozen zijn als leden der gemengde
commissie voor de stenographie de heeren
Do Savornin Lohman, Pijp acker Hordijk en
Van Vlijnnen
Donderdag 11 uur afdeel mgsonderzoek der
Indische begrooting. Dinsdag aanstaande af-
doelingsonderzoek der Staat-sbegrooting met-
bïjbehoorende wetten.
De aftredende leden der huishoudelijke
commissie, de heeren Kolkman en, Goeman
Borgesius, werden iu den loop der vergade
ring herkozen.
De vergadering werd hierna gesloten.
Berichten.
De Staatscourant van Woensdag 23
September 1903 bevat de volgende Konink
lijke Besluiten
op verzoek eervol ontslagen ails consul dor
Nederlanden to Dublin R. M. Taduteau;
iu deze hoedanigheid benoemd J. Mooney,
die als zoodanig door do Britsche regeeriug
is erkend
H. AL do Koningin zal zich tijdens
Haar aanstaand verblijf in Mecklenburg
doen vergezellen door freule Snoeck, bof-
d me, en luitenant ter zeo lo klasse jkr. Van
Geen, adjudant; Z- K. H. de Prins door
kapitein jhr. Van Suchtelen vau de Haare,
adjudant.
Van wege Hr. Ars. Kabinet- is aan den
dienst verbonden do referendaris baron De
Vos vain Steen wijk.
Aan het groote diplomatieke diner,
gisteren door den Amerikaanscben gezant
bij ons hof, den heer Stanford Newel in het
Hotel den Ouden Doelen gegeven, namen
ongeveer een 40-tal personen deel.
O. m. zaten aan onze minister van buiten-
l&ndsche zaken, baron Me'vil van Lijnden,
do Russische, Portijgcesche, Érigelsdhe en
Italiaaiischo geen 11 teu bij ons hof, mr. Bo-
wen. gezant der Vereonigdc Staten in Vene
zuela. vertegenwoordiger van Venezuela in
liet bekende geschil voor het Hof van. Ar
bitrage, mr. Mac. Veigih. regeeringsagent
voor Venezuela in dat geschil, verscheidene
legatie-secretarissen, de meèste met hunne
dames en verschillende andere autoriteiten.
Onze gezant bij| de Fransche Repu
bliek, ridder De Stuers, is van Parijs met
verlof vertrokken. Hij brengt dit echter dit
jaar niet in Nederland door.
Mr. Westenberg, ouzo gezant te Rome,
die geruimen tijd in Dm Haag vertoefde,
vertrok gisteren naar Amsterdam, vanwaar
hij;, na een verblijf van oeniga dagen, naar
Rome terugkeert.
Jhr. v. d. Staal vau Piershil, gezant
bij het Hof te St. Petersburg. wordt in de
volgende maand met verlof te 's Gravenhage
verwacht.
De heer Doruela Nieuwenhuis, fx-
noemd zaakgelastigde en consul-generaal te
Bangkok, d'ie laatstelijk in. Zwitserland ver
toefde, heeft dezer- dagen van daaruit de
reis naar zijn post aangenomen.
Dc minister van Oorlog heeft den
commissaris der Koningfin gemachtigd om
aan verlofgangers van de landweer, die zich
voor lauger dan 1 jaar- in dien vreemde in
Eiiropa wenschen op te houden, daartoe na
mens Z.Exc. de vereisebte schriftelijke toe
stemming voor ten hoogste twee achtereen
volgende jaren te verleenen. Bij die toestem
ming kan tevens vrijstelling van het jaar-
li jksoli onderzoek worden verleend, indien de
omstandigheden, dit noodig of wenschelijk
maken.
Bij beschikking vau den minister van
oorlog rijn benoemd tot vaandrg de reserve
serg.W. A. C. v. Dam, F. A. H. de Alares
Oyens, J. P. Loeffen, G. W. J. Bruins, van
het regiment grenadiers en jagers J. Severijn,
J. P. Boots, H. C. J. M. van Dijk van het
2o regiment infanterie8. B. H. Göpner van
het 3e regiment, infanterie, C. Knook, J. Of-
fringa, J. A. Ladago, van het 6e regiment
infanterie.
Opgeheven is het wapendepot t.e Go-
rinchem.
Tegen 1 Alei 1904 is do opheffing van
's Rijksgescbutgieterij te 'a Gravenhage voor
genomen,
Voor de vervulling eener vacature van
raadsheer in het gerechtshof te Amsterdam
is opgemaakt de volgende alphabetische lijst
vaw aanbeveling mr. F. N. L. Aberson, mr.
Th. Henny en miB. Simons, allen thans
rechter in d'e rechtbank aldaar.
De komst van den heer Wolmar&ns té
's Gravenhage staat uitsluitend iu verband
met eenige kerkelijke zaken, meer bepaald
liet beroep op ds. Vermeer uitgebracht als
predikant te Pretoria-, voor welk beroep deze
evangelie-dienaar evenwel, zooals men weet,
hoeft bedankt.
Do heer Wolmarans vertrok 31 Augustus
uit Pretoria.
Eenmaal hier te lande vertoevende, is de
lieer Wolmarans ook voornemens tegenwoor
dig te zijn "Bij de inscheping Van het voor
Zuid-Afrika bestemde "vee, dat binnenkort'
daarheen zal worden vervoerd.
Gisteren ochtend vertrok d'e 'lieer Wol ma-
rans naar Hilversum, tot het brengen van
een bezoek aan deu oud-president Kruger.
De heer L. J. AL van Waesberghe Jans-
sens, lid van Gedeputeerde Staten van Zee
land te Hulst, die Zondag nog aanzat aan
het diner in het stadhuis te Hulst, docth dia
toen naar men meende wegens een lichte
ongesteldheid, de tafel moest verlaten, moet,
naar wij vernemen, in zorgwekkenden toe
stand verkeer eu.
De grootste draaibrug. Do
nieuwe spoorbrug bij Velsen;, de grootste
draaibrug van Europa-, .wordt in dé eerste
dagen van October .in bijzijn van het rijks-
Bpoortoeeicbt, beproefd, en dan voor het ver
keer opgeleverd.
N. A. S. Het 10-jarig bestaan van het
Nationaal Arbeids-secretariaat wer-d) Zondag
te Amsterdam geivierd met- een meeting in
het Paleis voor Volksvlijt, gevolgd door eeu
optociht met ontplooide banieren.
In verband met de oefeningen in de
stelling Amsterdam schrijft men aan de O.
H. Ct.
„Zijn op aanschrijving van een der polder
besturen de vuurmonden diei bij de oefenin
gen -gebruikt worden, aanmerkelijk' lichter
dan oorspronkelijk de bedoeling was, op aan
merking van eenige veehouders, is met- het
oog op ongevallen met het nog in dé weiden
loopende vee, een gedeelte dei- te lessen scho
ten van 6 en 8 kg., verminderd op 4 kg.;
toch verklaarden ons eenige- veehouders dat
het lossen der schoten-, zoomede liet werken
met- zoeklicht., zeer zeker nadeetlig op de
drachtige runderen zal werken, terwijl het
te voorzien is, dat de beesten uit angst te
water zullen raken."
Sclio o 1 ba d en. Te- Haarlem zijn
Maandagavond! dc sohoolbaden geopend in
het douche bad huis van het Witte Kruis aan
het Lcidsoheplein De wethouder van onder
wij? was daarbij tegenwoordig. Alles gaat on
der toezicht en op commando van eeu onder
wijzeres of onderwijzer, en voor ieder onder
deel het uitklefden, inzeepen, wasschen,
enz. wordt een bepaalde tijd gegeven.
Pokken te Amsterdam? Het
N. v N. meldt:
Allerlei geruchten omtrent pokkengeval-
len te Amsterdam doen in den laatsten tijd
de ronde. Mocht man ze gelcoven, dan zou
men denken, dat deze vrecselijko ziekte daar
weldra epidemisch zon worden, verklaard.
-Gelukkig zijn die praatjes schromelijk
overdreven. Wel worden thans enkele pa
tiënten iu het Wi lhc-1 mi na-gasthuis verpleegd,
die u.ui deze besmettelijke ziekte lijden, maar
hun getal bedraagt slechts zeven. Drie „pok
ken-biljetten" zijn in de stad aangeplakt-: een
in de Vrolikstraat, een in de Lijnbaansteeg
en een in dé St. Antlioniebreostraatde lij
ders in die woningen zijn intussaben naar het
gasthuis gebracht, tegelijk met hun geheel o
gezin, dat daar eenigen tijd in observatie
blijft
öok het Onze Lieve Vrouwé-Gasthuig in
dc Oosterparkstraat herbergt een potkkenpar
tiënt, maar deze is afkomstig uit Water
graafsmeer.
De Haarlemsobe krach- De
instructie in de zaalc-Lanoy loopt nu reeds,
naai' de N. R. C. verneemt., over een bedrag
vau f 280,000 aan effecten, die of -geconver
teerd of verkocht moesten worden en die
verdwenen zijn iu de zaken der Noord- en
Zuid-Hol land salie Bank, en men is er nog
lang niet, schijnt het. Elke da» brengt lee-
1 ijker dingen aan het licht-
Poging) tot doodslag. Voor het
gerechtshof te Amsterdam is behandeld het
honger beroep in de zaak van den 20-jarigen
koopman Jaoobus de Wit, aldaar woonach
tig, thans gedetineerd, die door de Vierde
Kamer der rechtbank aldaar werd veroor
deeld tot twee' jaren gevangenisstraf, wegens
poging tot doodslag op zijn vroegere verloofde
Vrouwtje Hartlooper, gepleegd iti den avond
vau 9 Maart 1903 in dc» Zanddwarsstraat al
daar Hij loste een schot uit aen revolver
oj» Vrouwtje, die niet meer met Dé Wit
wilde uitgaan, omdat haar vader dit niet
wilde Deze had eerst in do verloving toe
gestemd, dooli die later, tegen Israëlietisch
Nieuwjaar, wegens verschil vau geloof, uitge
maakt.
Aangezien twi jfel is gerezen of de jongeling
wel geheel toereken Iviar is t achten, vroeg de
procureur-generaal deskundigen te benoemen,
die een onderzoek naai* de geestvermogens
van den beklaagde zou instellen en hangende
dit onderzoek de zaak te schorsen.
De verdediger mr. Va-n Gigcb sloot ziob
hierbij aan.
net. Hof zal a s Dinsdag uitspraak doen.
Werd vroeger bij ruzie of vechtpartij
veelal dadelijk het mes getrokken, tegen
woordig schijnt men met een revolver in den
zak te loopen, die bij dergelijke gelegenhe
den dienst moet doen Een paar dagen ge
leden meldden wiji, dat in Den Haag oen
keiluer een koetsier had doodgeschotennu
wordt weer uit Groningen een dergelijk feit
gemeld, waarbij 't slachtorter gelukkig niet
doodelijk is getroffen.
Dé Prov. Groninger Oouraut, deelt, hier
over het volgende mede
Bij de Dresseerschool te Groningen was
werkzaam de 38ja-rigo Elzo Schutt, wonende
aan de zuidzij/de vau het Nieuwe Kerkhof.
Tegen halfzeven kreeg S. vermoedelijk woor
den met den directeur, den heer F. A. van
Zeelst, welke woordenwisseling zóór hoog
liep, dat 9. in drift ontstoken een revolver
nam en daarmee a bout partant een drietal
schoten op den heer Va-n Z. loste. Deze werd
in den rug en aan d,eu arm gewond. De direc
teur, die aan den Korreweg woont, is naar
huis gegaan en daar door den politiedokter
verbonden, waarna hij per brancard' naarh-^t.
academische ziekenhuis is vervoerd en on
der verdere behandeling van prof Koch is
gekomen.
De toestand van deu gewénde was giste
renmiddag vrij gunstig.
Dé dader, die vroeger bij de politie te
Groningen heeft gediend en daar wegens
drift is ontslagen, is naar zijn huis gegaan,
waar hii pl. m. f 100 aan geld van de Dres
seerschool uit de kast heeft genomen, tot
zijne vrouw zeggende: „Ik ga er van door.
Ik heb den directeur doodgeschoten". Hijj
Is daarop naar den stalhouders den heer
Boerma gegaan, heeft een rijtuig besteld,
voorgevende voor zaken uit te moeten, en
is daarmee in de richting van Nieuwe Schans
of Het zuidoosten der provincie gereden.
Schut is gisterenmiddag te Nieuwe Schans
aangehouden.
D o Haagse h e d o- o d s 1' a g, Hét
lijk van den.' op de Vaillantlaan door een re
volver-schot getroffen koetsier is naai' het
academische ziekenhuis te Leiden overge
bracht ter gereohterlijke sahouwing.
Naar het. wapen, waarmede de daad ge
pleegd werd, wordt nog steeds gezocht door
het af dreggen van de grachten in den om
trek van dé plaats van het. misdrijf.
De 1 o t e r ijf-q uaeatiete Sneek.
De gewezen makelaar te Buiksloot, J. C.
Helliug die wegens valschheid in geschrif
te (lotenjfcwendel te Sneek) door het ger
rechtshof te Leeuwarden in boo-ger beroep
is veroordeeld tot 3 jaar gevangenisstraf met
aftrek der voorloopige hechtenis heeft af
gezien van zijn recht van cassatie. Hij- berust
in zijn straf en zal die, op zijn verzoek, te
Amsterdam ondergaan.
Aangehouden De politie te
Leeuwarden heeft aangehouden en. ter ba-
schikking va-n do justitie .gesteld zekeren P.
H S.. schippersknecht te Sliedreoht, die ziob
Zaterdagnacht heeft schuldig gemaakt aan
diefstal van een niet onaanzienlijk bedrag
aan geld ten nadeele van een schipper dia
met zijn vaartuig lag nabij dat waarop de
verdachte ala knecht werkzaam was. Al het
gesto'lene is opgespoord-
P o s t d i e f s t a-1. Wedörom is een
aangefeekende brief van een groot deed van
zijn inhoud beroofd. Vrijdag werd van Am
sterdam een aangeteekendy brief met aange
geven waarde, l>evattende f 440, naar Mep-
pel gezonden. Bij aankomst aldaar bleek, dat
dc brief was opengemaakt en weer dichtge
plakt en dat de geheele inhoud er uit was
gestolen op twee muntbiljetten van f 10
na.
De justitie is met de zaak in kennis ge
steld.
N. v. N
L ij k gevonden. Te Edam is door
de Zuiderzeepolitie aangebracht het lijk van
schipper W. F. van der Stel, omgekomen bij
de jongste stormen met zijn vaartuig. „Tho-
leu 61."
Ernstig ongeval. Eeu vreeeelijk
ongeluk had gisteren ochtend plaats op
'a Rijkswerf te Hellevoetsluis. Bij het ver
plaatsen van sluisdeuren in het natte dok,
braken enkele deelen van de tuigage en viel
een deur naar benedon op de bezig zijnde werk
lieden. De werklieden R„ D. en v. B. werden
onmiddellijk naar de verbandkamer gebracht,
w«ar de toegesnelde doctoren helaas deu dood
van R. moesten oonstateeren. terwijl D ook
zwaar verwond, toch tot het be-wustzijin te
rugkeerde- v. B. moet er het best. afgekomen
zijn.
Gasontploffing. Gisterenmid
dag had iu de lakkerijl van dé rijwielfabriek
Vitesse te Arnhem door onbekende oorzaak:
een gasontploffing plaats. Alen hoorde eens
klaps een hevigen knal en de ruiten in dé
lakkerijl sprongen, ne werkman, die zicb'
daar bevond, vluchtte ijlings; zijn gelaat eii