5Sd" Jaargang.
Maandag 21 December 1903.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
m\ i7i.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 8 maanden voor Amersfoort1.85.
Idem franco per post. - 1.75.
Afzonderlijke nummers0.05.
Deze Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen.
Advertentiën, mededeelingen enz., gelieve men vóór 10 nur
'a morgens bjj de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF 6 Co.
Utrechtschestraat 1. lntercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVEBTEBTIBN
v«n i—5 r*g«i*re.n».
Elk. r«p.l meerKt*
Groote letten naar plaatsruimte.
Voor handel en bodrjff bestaan voordeelige bepalingen tot
het herhaald advèrteeren in dit Blad by abonnement j$é$b
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Aan hen die met f Jan. a. s.
op dit blad inteekenenwor
den de nummers die gedu
rende de maand December
nog zullen verschijnen KOS
TELOOS toegezonden.
Politiek Overzicht
Het Balkan-vraagstuk in de delegation.
De gebeurtenissen in Macedonië en de po
gingen tot oplossing van de Macedonische
kwestie hebben het geheele jaar door de aan
dacht in beslag genomen. In de parlementen
van Parijs, Londen en Rome zijn die gebeur
tenissen en de diplomatieke veldtocht, door
Oostenrijk en Rusland gezamenlijk onder
nomen om door hervormingen den toestand
te verbetereu, telkens ter sprake gekomen in
de troonrede, waarmee de zitting van den
Diutschcn rijksdag geopend is, werd van alle
actueoie buitcnlandsche vraagstukken alleen
do Macedonische kwestie speciaal aangeroerd.
Maar de staatsman, die liet meest bevoegd
was oim inlichting te geven over de gebeur-
tonisson op het. Balkan-schiereiland, was de
minister van buitcnlandsche zaken in Ooa-
tcnrijk-Hongarije. Slechts zelden heeft deze
staatsman gelegenheid, om zijne stóm in het
openbaar te doen hooren. Nu heeft hij aan
de deiegatien mededeelingen gedaan, die zeer
de aandacht verdienen. Een jaar geleden deed
de Russische minister graaf Lamsdorff de
reis naar het Balkan-gebied, die eindigde
met de samenkomst te Weenen. waar de eer
ste overleggingen werden gepleegd over het
gezamenlijk optreden van Oostenrijk en Rus
land. Eerst enkele weken geleden is de Ma
cedonische opstand tot stilstand gekomen.
Ecu veelbewogen jaar ligt dus achter ons
In zijne rede geeft graaf Goluchowski al
dus rekenschap van de door de beideregeo-
ringen gezamenlijk aangenomen gedrags
lijn ,,In de eerste plaats erkenden wij de
noodzakelijkheid in de principieele behan
deling van de kwestiën, die voorlagen, een
anderen modus procedendo te kiezen dan de
tot dusver gevolgde, die daarin bestond, in zul
ke gevallen den geheèlen Europeeschen arco-
pagus te mobiliseeren en bet complex van
de op te lossen proplemen aan zijne beslis
sing, te onderwerpen. De veelvuldige ongun
stige ervaringen, die in den loop der jaren,
zoowel met de gczanten-conferentiën. waar
ee'den overeenstemming te krijgen wa=. als
ook met de tijdroovende onderhandeling
tusschen de kabinetten opgedaan wareu, de
den 't ons niet raadzaam voorkomen, die wij
ze van handelen verder te volgenwij kwar
men dus overeen de zaak met ons tweeën
ter hand te nemen, op grond van een man
daat, te verstrekken door de mogendheden,
die het Berlijnsche verdrag hebben onder
teekend.
Nadat wij 't hierover eens geworden wa
ren. hadden wij een geschikt plan van actie
te ontwerpen en de middelen va<*t. te stellen,
die beantwoordden aan de behoeften van den
toestand, zonder de deur te openen voor oom-
plicat en, welke diep gaande, voor den Euro-
peefcehen vrrde gevaarlijke omwentelingen
ten gevolge konden hebben.
De taak was geen gemakkelijke. Ons op
treden mocht zich slechts binnen betrekke-
li* nauwe grenzen bewegen, omdat wij wel
eenerzijds geleid werdeni door het streven
om ecne reeks maatregelen bij de Turksche
regeering door te zetten, die eene werkelijke
gezondmaking van de troostelooze toestan
den in de 't naast betrokken vilajets Kossowo,
Monastir en Saloniki zouden teweeg bren
gen en aan de daar aanwezige christelijke
bevolking oen dragelijk bestaan zouden ver
schaffen, maar aan den anderen kant er op
uit moesten zijn daarbij niet de grens te over
schrijden, die het ontzien van de levensvoor-
Waarden van het Turksche x-ijTc en liet ee-
vaar van een uiteenvallen van dit rijk bij te
ver gaande eischen ons onvoorwaardelijk op
legt. In één woord, wij wilden voor het- cenc
Zorgen zonder het andere te vernietigen, ca
het opsporen van. dezen middenweg was het
onderwerp van de nauwgezette overleggin
gen in de December-conferentiën van 1902
tusschen mij en den Russischen minister.
Door deze beginselen geleid, moesten wi,
allereerst do veelvuldig op den voorgrond go
etelde gedachte der verceniging van de zoo
genaamde Macedonische vilajets tot eene.
autonome provincie met een ohristelijken gou
verneur-generaal aan het hoofd' uit het 1
ontwerpen programma te verwijderen. Be-
"hfllvo dat zulk eene formatie op het zonder
ver strekkende dwangmaatregelen niet te be
dwingen verzet van het mohammedaanschc
element zou zijn gestuit, zou zij ook het gevaar
in zich hebben geborgen, dat uit- het gebied
in kwestie een tweede Oost-Rume!ié word ge
maakt. tot nadeel bovenal van Turkije, aan
welks integriteit wij vasthouden, maar niet
minder tot nadeel van het evenwicht onder de
op het Balkan-schiereiland bestaande s aten
•waarvan wii de verstoring ook niet willen
toegeven. Politiek bedenkelijk omdat zij eend
ougewenschte verschuiving van de machtvcr-
houdingen aan den Balkan zou verwekken, zou
eulk" teno eventualiteit ook onbillijk zijn. om
dat zijl in het geval der afscheiding van deze
streken van dc tegenwoordige organisatie, die
wij ongeschonden trachten te bewaren, aan
cc a bepaald staatsorganisme slechts ten goe
de zou komen onder miskenning van de na
tionale aspiration van andc-re volken, die niet
minder valabele titels zouden kunnen bij
brengen dan die, welke ten grondslag liggen
aan dc van Bulgaarsche zijde gaarne gestelde
aanrprakeu.
Om nu dit gevaar tegen te gaan, waren wij
er cp bedacht bij het ontwerpen van ons ver
beteringsplan slechts op zulke maatregelen
bedacht to zijn, die konden dienen om aan
de christelijke bevolking ernstige waarborgen
to bieden voor eene werkelijke en duurzame
verbetering van haren toestand, zonder ech
ter bet- gezag van dc souvercin pc verzwakken
en het geraamte van het rijk te verwoesten
Do misbruiken bij de invordering van dc be
lastingen, dc aanhoudende buitensporigheden
tegen de christenen, die, in eer on leven, in
have en goed steeds bedreigd, aan de wille
keur van gcweteulooze ambtenaren overge
leverd zijn. de totale verwaarloozing van de
cultuur-bchoiften der gwesten in kwestie,
welker inkomsten gedeeltelijk vermorst
gedeeltelijk voor andere hun geheel
vreemde doeleinden besteed worden, de
uiterst gebrekkige organisatie van den
dienst van gendarmerie en politie wa
ren zaken, die sdnt-s euiie lange reeks van
jaren tot steeds luider klachten aanleiding
garven en ten slotte eene opgewondenheid in
do gehoelo christelijke Ix-volking teweeg
brachten, die besluiten van dc uiterste wan
hoop hunnerzijds deed vreezen
Deze misstanden uit den weg te ruimen,
was een gebod van voorzienigheid, dat zich
dringend aanbeval, en in overeenstemming
daarmede vatten w ii onze eischen samen iu
een programma, dat dcor de overige onder-
teekenaar? van het Berlijnsche verdrag goed
gekeurd, aan de Porte overhandigd en bij
irado van den Sultan ter uitvoering bekrach
tigd werd."
In deze woorden rechtvaardigde graaf Go
luchowski de gedragslijn, die nu een jaar ge-
hxlion door do Öostenrijiksche en Russische
regccringen is vastgesteld en die sedert dom
hui consequent is volgehouden. Ilij houdt
zich. overtuigd, dat het doel. dat wordt be
oogd, ondanks den twijfel die van vele zijden
omtrent, de onderneming wordt, geko'.-sterd, op
dezen grondslag met taaiheid en volharding
te bereiken is ..Tegenover Ju t gevleugelde
woord namelijk, dat Turkije zich niet veran
dert, zou ik de thesis willen stellen, dat Tur
kijo zich veranderen moei wannt-cr het wil
le\en. en daar hot dit niet uit zich zelf ver
mag te bewerkstelligen, moeten wij er voor
zorgen die voor zijne instandhouding en in
tegriteit eene onmiskenbaar oprechte belang
stelling koperenEvenals na de Januarl-
cov foren tien, ontbreekt hot ook heden niet
aaii stemmen, die, tot kritiek ten allen tijde
gaarne bereid, ons werk in verschillende op
zichten kritisueaen, zonder bedacht te zijn op
de moeielijiko omstandigheden, waarmede wij
bij liet vaststellen van onze eischen moesten
rekenen. Den een is ons program te ver
gaand. den ander daarentegen niet ingrij
pend genoeg om eetae werkelijke gezondma
king te bewerken, in welk laatste opzicht
niaar al to zeer buiten aanmerking wordt ge
laten, dat op den ingeslagen weg alleen de
waarborgen waren te vinden, die ons voor
noodlottige schokken kunnen bewaren. Want
gelijk wii eenerzijds ons niet kondon onttrok
ken aan liet inzicht, dat zonder effectieve
maatregelen van controle Turkije niet af te
brongen is van zijne zelfmoordonde, den
Europeeschen vrede bedreigende politiek, zoo
mogen wij aan den anderen kant niet ver
geten, dat, hoe levendig ook het medelij
den met dc lijdende measchheid moge zijn,
liet gelukkig maken van vreemde vel ken niet
mag gaan voor het behartigen van boog in
staande belangen, inzonderheid van die,
waarbij dc eigen veiligheid en rust nauw
verbonden zijn.
,.Door deze overwegingen geleid, zijn wij
ondanks alle afkeurende beoerd*. elingon be
sloten, ous niet te laten afbrengen van onze
wijze van handelen. Wij zijn veeleer over
tuigd, dat deze de ccnige juiste is. en zien
in het vaste samengaan met het van dezelfde
opvatting uitgaande Potcrsburgsclm kabinet
en in de loyale ondeisteuniug van de overige
Haten, die het Berlijnsche verdrag hebben
«•ndert eekend, een zeer ernstigen waarborg
v oor het definitieve welslagen van de onder
nomen actie."
Duitschland.
Volgens den Lokal Anzeiger zal de ka
naal-voordracht., die bij het Pruisische buis
van vaaidigden zal worden ingediend, be
halve de verbetering van de rivieren en de
waterwegen beoosten dc Elbe, van het ..Mit-
tclland -kanaal bevatten het gedeelte van.
den Rijn over Dortmund cn Bevergern naar
Hannover en van de verbetering van het
stroomgebied van dc Weser het gedeelte
BremenHanieldn.
Naar de Berliner Lokal-Anzeiger verneemt,
zal in de volgende zittingen van dcu Pruisi-
schenLauddag een wetsontwerp tot w ij z i-
ging der wet opdevereenigingen
(van 1850) ingediend worden, waarbij, de
beperkende bepalingen op de deelneming van
i'rouwen aan staatkundige vereenigingeu en
vergaderingen grootendeels worden opgehe
ven.
Het. Meokjenburgsche ministerie maakt.'
en telegram nan den groothertog uit Gmun-
den bekend, waarin zijne heden tot stand
gekomen verloving met hertogin Alexandra
van Brunswijk-Liinpburg, tweede dochter vai
den hertog en de hertogin van Cumberland,
wordt medegedeeld.
Frankrijk.
Te Saintes is tot lid van de Kamer greko-
zen do ministerieele republikein Nicolle te
gen den liberaal Dufaure.
Volgens do Lanterne heeft do rapporteur
van do ruVisieeommissie, Mercivr.
zijn rapport betreffende de Drevfus-zaak ge
reed. Hij stelt in zijne conclusion de aanne
ming van lult verzoek van Dreyfus tot her
ziening voor. Dj commissie zal Woensdag en
Donderdag a. s. tot overweging dier conclu
sies bijeenkomen.
Italië.
De bladen te Romo melden, dat kaxdinrva)
Ootti den Paus 40 millioen lire zou hebbeu
overhandigd, die hij van Paus Leo XIII ont
vangen had niet opdracht, zo vier maanden
na zijn, Leo's, dood, den nieuwen Paus te
overhandigen. De Tribuna wil bovendien
hebben vernomen, dat in de particulier^
bibliotheek van Leo XIII i).02o 000 francs
aan goud zijn gevonden.
Oosten rijk-H ongarïje.
Do Oostenrijksche delegatie heeft eene cre-
dietwet aangenomen voor de beide eerste
maanden van hef, jaar.
Rusland.
De Russische telegiaaf-agentuur bericht,
dat de staatssecretaris Witte in den loop
van zijne ambtelijke loopbaan nooit in een
enke) blad mededeelingen gedaan heeft over
politieke vraagstukken „Wij weten uit be-
vrocgden bron, dat hij noch aan het blad
„Poiitiken", noch aan eenig ander blad eene
verklaring heeft gegeven over de kwestie van
Finland."
(Deze tegenspraak heeft betrekking op
eene mede deeling van do te Kopenhagen
verschijnende Poiitiken, volgens welke de ge
wezen minister van financiën Witte, thans
voorzitter van het minister-comité, in den
Russischen rijksraad in Januari 1901 een
door den minister van oorlog ingediend cu
door den rijkssccretaris, thans minister van
binnenlandscho zaken, Plekwe. ondersteund
voorstel betreffende de militicwet in Finland
heeft ontraden, met nadruk heeft gewaar
schuwd tegen do omverwerping van do
eeuwenoude maatschappelijke orde ia Fin
land cn geraden heeft het Finsche leger to
behouden iu den bcstaanden toestand.)
Te Bizerta (Tunis) liggen op liet oogenblik
de volgende Russische oorlogssche
pen voor anker: het slagschip lc klasse
Obsljabja. de gepantserde kruisers Aurora cn
Dim tri Donskol en vijf torpedobootvornie-
lors. Ilct escadcr moet, naar verluidt, voor
hi t Ycrro Oosten bestemd zijn, en zal binnen
eonige dagen nog door zes torpedobootvern ie
le r? versterkt worden. Woensdag wordt ook
liet pantserschip Imperator Nicolai I met ad
miraal Molas. den oppercommandant van de
Russische strijdmacht in do Middellandschc
zee, aan boord, te Bizeria verwacht, mede
ook een adviesjacht van Piraeus.
Turkije.
Uit Konstantinopel wordt aan den Temps
berichtOp aandrang van de gezanten Ca-
lice en Zinoview heeft de Sultan den minis
terraad bijeengeroepen met bevel, een besluit
te nemen omtrent het controle-programma
van Oostenrijk en Rusland.
Volgens de Pol. Corr. zullen de civiele
agenten, aangewezen voor de controle op
dc uitvoering der hervormingen in
Macedonië, vcor het einde van Decem
ber te Konstantinopel aankomen, na vooraf
de instructie.- te hebben ontvangen, die reed^
uitgewerkt zouden zijn Daarop zullen zij
7.0o spoedig mogelijk naar Monastir vertrek
ken.
De op e.ene vaische aantijging van Fehmi
pacha'uitgesproken verbanning tegen den ar
tillerie-officier Tzzet berg. den zoon van Ali
pacha, de officiee'e geleider van al.'e gekroon
de hoofden en hooggeplaatste personen, die
Konstantinopel be zooken, maakt een pijn
lijken indruk in alle diplomatieke kringen.
Oost-Azië.
Over don toestand in het uiterste Oosten
zijn de volgende berichten ontvangen
Tokio, 19 Dcc. Ten gevolge van de onge
steldheid van den Russischen gezant, baron
Rosen, ia het antwoord van Japan op dc
Russische vooistellen nog niet ingekomen.
Waarschijnlijk zal het over ecu dag of twee
gezonden worden.
Londen. 20 Dec Renter's agentschtip ver
neemt, dak er groote ongerustheid bestaat,
maan dat men in dc best ingelichte kringen
het als mogeliik beschouwt. dat de toestand
in het verre Oosten zich zal ontwarren. Het
wordt als bepaald zeker beschouwd, dat
Japan de beginselen van de laatste Russische
nota niet zal aau>vaardcn, die geheel afwij
ken van de hoofd-aanspraken van Japan
Bovendien is het bekend, dat Rusland ecne
meer uitdagende houding aanneemt.
Londen, 21 Dcc. De Daily Telegraph ver
neemt uit Port Arthur van 15 dezer, dat
men hier van gevoelen is, dat er geen oor
log zal zijn vóór het voorjaar, maar dat de
toebereidselen sneller voortgaan. De Russen
versterken hunne infanterie en kavallerie,
maar cr zijn zeer weinig troepen ten zuiden
van Charbin.
Uit. Nagasaki wordt van den 19cn aan
de Telegraph bericht, dat de reservisten zijn
gewaarschuwd om zich voor onmiddellijke
oproeping in gereedheid te houden
Marseille, 20 Dcc U't de heden uit China
aangekomen berichten blijkt, dat de Chince-
scbo bladen een vijandlgen toon aanslaan
tegen Rusland. Intusschen erkennen dezen,
dat de Russen zich op goeden voet- stellen
met de Chfbeesche bevolking.
Peking, 20 Der Door do Brits dhe legatie
werd eenigc diagen geleden een telegram
ontvangen, waarin werd aangegeven, dat dc
oorlog mogelijk was, Hei gisteren te Tient
sin iu. omloop zijnde bericht. dat Japan et:u
ultimatum aan Rusland had gezonden, is
cclitea- onwaar.
.Ynr-York. 19 Dcc. Eenigo dagen geleden
hadden Japanschc vertegenwoordigers ei 11c
cohfert.iitio m-ct hier.gevestigde bankiers over
eene 1 ceiling. Zij maakten cr geen geheim
van, dat het. geld gebruikt zou kunnen wor
den voor oorlogsdoeleinden. Do conferentie
had geen resultaat. Alle overige omstandig
heden ter zijde stellende, waren de interna
tionale bankiers eenstciwmig in de meening,
dat de binnenlandsehe financieele behoeften
elke nieuw? leening onuitvoerbaar maken.
Do mislukte |>oging van Japan om edit
leening iu New-York te sluiten, maakt de
bniteiilandsche berichten, dat het plan be
staat om onderhandelingen van dien aard
te onencu in Europa, niet. geloofwaardig.
Washington20 Dcc. Tu officieele kringen
wordt bericht, dat de nieuwe republiek Pa
nama. hoewel iedero verplichting jegens Co
lumbia van zich afwijzende tot betaling van
eenig deel der Columbiaansche schuld, vrij
willig on als eene daad van welwillendheid
zoodanig god* rite van die schulden op zich
zal tuinen, als naar hare meeuing behoorlijk
mag worden geacht
Sint-Domingo19 Dcc. De gewezen presi
dent Jimeneze bevordert de omwenteling.
Heden werd cr een gevecht geleverd in de
buurt van Cibao. Generaal Rodriguez, de gou
verneur van de hoofdstad, vroeg een toe
vlucht aan lfet Fransche gezantschap. De
bendon van Jimenez naderen de hoofdstad.
Korea.
Uit Sëoel wordt gemeld, dat de Koreaan-
schö regeering don Franse hen minister-pre
sident officieel hoeft medegedeeld, dat dc
geruchten over eene aan de J a pannec-
e n verleende concessie tot den a a n -
leg eener spoorlijn van Sëoel naar Widsjóe
ongegrond zijn.
Australië.
Volgens telegrafische berichten uit Austra
lië hebben de verkiezingen aldaar bel
volgende resultaat gehadIu het Lagerhuis
werden gekozen 27 voorstanders der regee-
ring 26 van de oppositie en 22 arbeiders. In
den Senaat is de verhouding in aantal, niet
inbegrip van de eene door de verkiezingen
onge wijzigd gebleven© helft als volgt8 voor
standers der regeering, 13 van de oppositie
cn 15 arbeiders. In beide huizen, kunnen alzo©
de arbeiders den doorslag geven. Hoe do
meerderheid der lyide Huizen 'tegenover de
quaes tic van differentieele rechten zal staan,
i nog niet duidelijk
Allerlei.
vVon B ii 1 o w's redevoering.
Duitschland kent het Fransche gebruik,
niet, om eene parlementaire redevoering, die
bijzonder in den smaak van de meerderheid
valt, overal in het land te laten aanplak
ken. Maar von Biilow s laatste redevoerin
gen tegen de sociaal democraten hebben een
dusdanige groote bevrediging gewekt, dat nu
van regecringswege gezorgd zal worden voor
een verspreiding van die redevoeringen in
druk op groote schaal.
vEen nieuwe aardappel soort.
De directeur van het koloniale instituut, te
Marseille heeft ©enige belangrijke mededee
lingen gedaan omtrent een nieuwe aardappel-
,-cort. in d(- wetenschap bejtend als Solanura
Com mersöni.
Deze aardappel groeit in gronden, voor do
aardappelteelt anders ongeschikt, yoorjan na
vorst deert hem niet. ziekte kent hij niet en
do ratten eten hem niet
Stengels en bladeren blijven tot in den
herfst, doorgroeien cn kunnen gebruikt wor
den als veevoeder. Wat neg het mooiste is
deze aardappel behoeft niet elk jaar gepoot
Ie worden, de rhizoma's, die in den grond
blijven, schenken een volgend jaar weer een
niiuw© oogst, knollen, die in gebruik van on
zen aard«'ip}>el verschillen, doordat ze wat bit
ter zijn. Dat is dan ook het eonigo wat er to-
jen is.
vIn het Kanaal, op tien mijlen afstand
van Kaap de la Hague, kwam bij hevigen
storm do Engelsche driemaster ..Ocean Mo
narch" in bo tsing met de Duitscke stoom
boot Hochheimer, die op weg van BSremen
naar Port t Said was. Daar het Engelsche
schip ernstig beschadigd was, nam de Duit
se]}© stoomboot- het op sleeptouw en bracht
het naar de reede van Cherbourg.
Ecu Russicke revolutionair, Loubar
genaamd, heeft te Parijs twee revolver
schoten gelokt op dr. Max Nordau, toen deze
een bal van de Sionisten bijwoonde De
ecne kogel berokkende Nordau een schamp^
schot, de andere wondde eeu bezoeker van
liet bal in bet been. De moordenaar ver
klaarde, dat hij door het lot was aangewe
zen om Nordau te dooden.
Kameroverzicht
Tweede Kamer.
Vergadering vaw Zaterdag 19 Dec.
t a a. t s begroot! n g 1 904.
Hoofdstuk VIII (Oorlog). Algomooae be
raadslaging.
Do heer Arts sluit zich aan bij de hulde
dom minister gebracht vcor zijn krachtig en
euorgiek optreden in het voorjaar.
Met bezorgdheid heeft Spr. gezien, dat
dc begrooting dit jaar weder met f 1300.00t>
is gestegen, maar waar men een leger heeft
moet men zorgen dat het goed is. Met inge
nomenheid heeft Spr. gezien, dat 2 ton meer
is uitgetrokken' voor verkooging der offi-
cierstraotementen, maar hij betreurt het dat
do minister geen aanleiding heeft kunnen
vinden omi ook lotsverbetering voor de on
derofficieren voor te stellen.
Spreker dringt er op aan dat de mi
nister alsnog de tracto menton van de
onderofficieren zal herzien en verbeteren.
Een andere quaes tie is het blijvend gedeelte
Te dien aanzien oppert Spr. bezwaar, dat
zij die voor het kader worden aangewe
zen, niet mogen deelnemen aan de loUug
om- vroeger met groot wrlof te gaan Dat
moet nadeelig werken op den lust cn ijver
om zich hooger op te werken.
De Voorzitter herinnert cr aan dat
dc positie van de onderofficieren uitvoerig
in de stukken is behandeld en verzoekt
daarmede rekening tc houden.
De heer Ter Laan zal daaraan gevolg
geven en laat dit punt rusten. Ook hij wijst,
doch met meer klem, op de stijgende oor-
logsuitgaatMi. Het spreekt vau zelf dat die
uitgaven in de toekomst nog meer zullen
stijgen. Er komen nieuwe regimenten, nieuw
geschut, nieuwe kazernes, een spoorwegbn-
gade enz. enz. En dat alles, terwijl er geen
treld is voor sociale maatregelen. Maar het.
kan zoo niet. langer.
Met betrekking tot de lotsverbete
ring van dc onderofficieren, sluit Spr. zich
aan bij hetgeen de heer Arts daarover ge
zegd heeft. Sedert 1883 is er niets vani be-
teekenis gedaan voor de traktementen der
onderofficieren. Naar Spr.'s mcciüng^ hcoben
wij een tc groot aantal officieren. Vier offi
cieren per compagnie is te veel. Ook
Spr. oppert bezwaar tegen het aanwijzen
van miliciens voor het kader De minister
heeft te zorgen voor kader, volkomen waar.
maar de minister heeft niet hert recht om
iemand te dwingen korporaal of sergeant
te worden, als hij er geen zin in hoeft cu
cr zijn belang niet in ziet. Hij komt
op tegen het verbieden van couranten in
de kazernen, die niet gewensehte mededee
lingen bevattesv, zoo o. a. ..dc Avondpost ei»
..dc Milicien" volstrekt toch geen p-htieko
bladen. Verder wijst Spr er op. dat jhr
Van der Goes, commandant van hrt regi
ment grenadiers en jagers in één jaar 22
gegradueerden de strepen out nam. Dst weid
medegedeeld in ..de Milicien" en daarom
werd hrt blad in dc kazerne verboden. Waar
moet dat dan toch naar toe?
De heer So ret zegt den minister dank
'voor de overlegging van de organisatie cu
dislocatie en verzoekt hem dat stuk na be
handeling der begTooting in dc Eerrte Ka
mcr, nogmaals ter griffie van de Tweede
Kanier ter lezing te leggen.
De tractementsverhooging voor de officie
ren acht Spr. volkomen gemotiveerd. Iu 1884
werd daarop reeds aangedrongen.
Laat men nu niet denken dat Spr. als oud
militair. zich verkneukeld in een boog oor-
logsbudget Volstrekt niet. Hij dringt aan
op bezuiniging waar dat mogelijk is.
Wij hebben thans ©en volksleger, nu do
persoonlijke dienstplicht bestaat. Hoog en
laag dient tegenwoordig.
De socialisten willen een volksleger, om
daardoor te komen tot algcheele ontwape
ning
De heer Troelstra. Juist.
De heer Seret. Dan moet men den weg
op van den heer Van der Zwaag, die in dat
opzicht, steeds con?cquent is geweest.
Ook 8pr. betreurt het dat do minister
geen soldij-verhooging voor de onderofficié'