M°. 87. 3de Jaargang. Woensdag 28 September 1904. BUITENLAND. FEUILLETON. FASTE F0RLAND. AMERSFOORTSCH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden voor Amersfoortf 1.25. Idem franco per post- 1.75. Afzonderlijke nummers- 0.05. Doze Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Advertentiën, mededeolingen enz., gelieve men vóór 10 urn 's morgens bij de Uitgevers in te zenden. Uitgevers: VALKHOFF G>. Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66. PRIJS DER ADVERTENTIËN Van 1—5 regel» •••••••••••••f O.TIS. Elke regel meer - 0.15. Groote letters naar plaatsruimte. Voor handel en bedrijf bestaan voordeellge bepalingen tot het herhaald adverteeren in dit Blad bij abonnement. Eene circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt ep aanvraag toegezonden. Aan hen, die met I October a. op dit blad inteekenen, worden de nummers die ge durende de maand September nog zullen verschijnen, KOS TELOOS toegezonden. Politiek Overzicht Oe Triple Alliantie. In onzen tegenwoordigen tijd doet men sterk aan het vieren van jubilea. Als er maar eenigszins een aanleiding gevonden kan worden, om een 10-jarig bestaan, een zilveren feest of iets dergelijks te herden ken, dan laat men het niet na. Eenigszins vreemd is het daarom, dat men dezer dagen onopgemerkt heeft gelaten een gewichtig feit uit de geschiedenis van Europa, uit het tijd perk, dat men gewoonlijk dat van den ge- wapenden vrede noemt. Het was den 23. September vijf en twin tig jaar geleden, dat de grondslag werd g> legd van wat twee jaar later zou worden de Triple Alliantie. Op genoemden datum van het jaar 1879 leidden de te Weenen door Vorst Bismarck met de Oostenrijksche re geering gevoerde onderhandelingen tot een defensief verbond tusschen Duitschland en Oostenrijk-Hongarije, dat een einde maakte aan een ander verbond, dat in 1872 tot stand was gekomen, „de Drie-Keizersbond welke gesloten was tusschen de Keizers van Duitschland en Oostenrijk en den Cziaar vgn Rusland. Feitelijk was de Driekei zersbond al te niet gegaan door den vrede van Berlijn, die een einde maakte aan den Russisch-Turkschen oorlog. In Rusland vras men allesbehalve ge sticht over de houding, die Oostenr'-k tijdens den oorlog had aangenomen, dat er van ge profiteerd had om Bosnië te bezetten, terwijl men ook op Pruisen vertoornd was. omdat het op het congres niets bad gedaan ten gunste van Rusland, terwijl dat land aan Pruisen in 1866 en 1870 belangrijke diensten had bewezen. De toon in de Russische pers was destijds zóó vijandig en de leger-toerus- tingen in bet Czarenrijik waren zóó veront rustend, dat Duitschland en Oostenrijk in 1879 het raadzaam achtten een nauwere ver bintenis te sluiten. Van de zijde van den Duitschen Keizer ging dat echter niet van gansoher harte. D'e oude Keizer was de oom van Czaar Alexan der, wier moeder Wilhelm's zuster was, en hunne persoonlijke verhouding was van zeer hartelijkeu aard. Bismarck moest daarom al zijn invloed aanwenden om zijn Keizer tot dien stap over te halen, en eerst nadat hij met zijfn ontslag had gedreigd, gaf Wil helm toe. Den 15. October toekende hij het inmiddels tot stand gekomen verdrag, schoon zooals de historie vermeldt ,,met een droevig hart". Van de zijde van Oostenrijk ondervond deze verbintenis gee bezwaren. De herinne ringen aan Sadowa en Königgratz schenen uitgewisóht. Italië, dat door Frankrijlks optreden op de noordkust vam Afrika zijn belangen ern stig bedreigd zag, eai vooral door de bezet ting van Tunis, zocht daartegen hulp bij Oostenrijk. Vrij zonderling, want Oostenrijk en Italië stonden nu niet op zulk een besten voet. Er bestond een oude veete, daar de Italiaansche patriotten de aanhechting van Triëst en zelfs Tyrol bij Italië eischten. De manifestaties der z.g. „irredentisten" noop ten Oostenrijk zelfs tot bet zenden van troe pen naar de grens. Intusschen de oude vee ten waren vergeten en in 1881 begonnen de onderhandelingen voor de toetreding van Italië tot het Duitsch-Oostenrijiksche ver- boud, dat in 1883 tot de Triple-AUiantie werd uitgebreid. In het jaar 1891 werd de Driebond vernieuwd en voor 12 jaar opnieuw aangegaan, terwijl het in 1903 wederom is verlengd. De Driebond was in hoofdzaak gericht tegen Rusland en Frankrijk, doch had overi gens geen offensief karakter en diende slechts om den vrede te handhaven. Wat de groote mogendheden betreft, is dat gelukt, hoewel nu en dan wrijvingen voorgekomen zijn, voortkomende uit koloniale uitbrei dingspol itiek of uit de revanche-idee, die in Frankrijk levendig werd gehouden. Sedert zijn echter nieuwe verbonden tot stand gekomen, waardoor de Driebond wel iets van zijn karakter heeft verloren. Zoo werden in de laatste jaren de betrekkingen tusschen Rusland en Frankrijk steeds nau wer, wat leidde tot het sluiten van een ver bond, dat tijdens bet bezoek van president Faure aan den Russischen Keizer openbaar werd en dat een tegenwicht vormde voor den Driebond. Deze twee bonden hebben echter niet be let, dat nog andere combinaties mogelijk werden. Zoo sloten Rusland en Oostenrijk een overeenkomst betrekking hebbende op bet status quo der Balkanlanden. Zoo wer den tusschen Italië en Frankrijk de banden in de laatste jaren weer nauwer aangehaald, zoodat de verhouding tusschen deze beide landen thans van bijzonder hartelijken aard is, gelijk overtuigend bleek bij de wederrijd- sche bezoeken, door de staatshoofden dier landen aan elkander gebracht. Ook tusschen Duitschland en Rusland zijn betrekkingen van vriendschappelijk karakter, evenals tus schen Engeland en Italië. Engeland, dat zich zoo lang sterk gevoeld had in zijn ..splendid isolation", heeft het noodig gevonden om een bondgenootschap te sluiten met een Oost-Aziatische natie, met Japan. In Engeland is sedert eenige weken een campagne op touw gezet tegen Duitschland aanleiding daartoe vond men in een be weerd geheim verdrag tusschen Rusland en Duitschland, dat dezeai zomer tijdeus een samenkomst van den Russischen miuister Witte en den rijkskanselier op het eiland Norderney tot stand gekomen zou zijn. Offi cieus is deze bewering beslist tegengespro ken. Daarna werd verklaard, dat de ge heime overeenkomst het gevolg zou zijn van persoonlijke besprekingen tusschen Keizer Wilhelm en den Czaai bij hun jongste ont moeting te Wiesbaden, doch ook dit wordt van officieuse Duitsche zijde beslist ont kend. Mocht echter om tot ons onderwerp terug te keerein door deze afzonderlijke overeenkomsten tusschen Europeesche sta ten. het Drievoudig Verbond ziïn oorspron kelijke karakter hebben verloren, ontkend kan niet worden dat bet voor den vrede in Eiuropa van groot gewicht is geweest. Etn daarom is het vreemd, dat er van den 25sten verjaardag van de tot standkomiog er van, want als zoodanig raag men de Duit «cl j- Oostenrijksche alliantie van 23 September 1879 beschouwen, zoo goed als geen notitie is genomen. Duitschland. De Koning van Saksen had gisteren herhaaldelijk aanvallen van benauwdheden en beklemmingen op de ademhalingsorganen, tengevolge vain hevige hoestbuien. De pols was versneld, doch regelmatig. De hoofdoor zaak van de ziekteverschijnselen zijn zieke lijke veranderingen der groote bloedvaten. De benauwdheden namen gisteren üer- haaJdelijk een krampachtig karakter aan. De laatste nadht was over 't algemeen onrustig. Naar te Bückeburg met zekerheid meegedeeld wordt, zal tegen het optre den van gvraaf Leopold als regent, van Lippe, na de begrafenis van den graaf-regent ge protesteerd worden bij dein Bondsraad door do regeering van het vorstendom Schaum- burg-Lippe. Het lijk van den overleden graaf-regent staat nog boven de aarde en reed's hoort men van nieuwe twisten over het regent schap. Zooals wij reeds vroeger medege deeld hebben, was ten aanzien van het- re gentschap door den Landdag uitgemaakt, dat de oudste zoon van den thans gestorven regent hem als aoódanig zou opvolgen. Dien overeenkomstig beeft graaf Leopold, geboren 30 Mei 1871, het regentschap aanvaard. Evenwel zal het noodig zijn, dat deze op volging door den Bondsraad bekrachtigd wordt, omdat opnieuw protesten zijin inge bracht door een anderen tak van het huis- Lippe, die vol blijft houden, dat de zoons van graaf Ernst zur Lippe-Beisterfeld niet „ebenbiirtig" zijn. Den 10 Juni 1903 is door het „Landesgericht" te Dtetmold een klacht afgewezen, welke ingebracht was door graaf zur Lippe-Weissenfeld. Het grondde die af wijzing op de overweging, dat het scheidsge recht en de Lippesche Landdag de aanspra ken van het huis Lippe-Biesterfeld als de oudste hadden erkend. Deze beslissing is daarom merkwaardig, dat hier alleen formeele gronden voor die aanspraken worden erkend. Voor de Biester- felds is zij echter niet zeer gunstig, want in het vonnis komt de overweging voor, dat Modeste von Unruh de grootmoeder van den gestorven graaf-regent, die door haar huwelijk met den toenmaligen generaal zur Lippe, de aanleiding tot dit getwist is ge worden niet van zoodianigen adel was, dat zij als van gelijke geboorte kon worden be schouwd, maar dat de klacht had moeten worden ingebracht voordat het scheidsge recht uitspraak had gedaan en de wet over de opvolging was afgekondigd. De Italiaansche minister-president' Giolitt» is gisteren morgen te Homburg v. d. Höhe aangekomen. Hij werd aan het station door den Italïaanschen gezant Rue&kerjenisch ontvangen. Frankrijk. De Humanité spreekt het gerucht tegen, dat Cam bes van plan zou zijn een speciaal wetsontwerp betreffende de scheiding van Kerk en Staat in te dienen. Het blad gelooft to weten, dat hij er zich toe zal bepalen het ontwerp, dat door Bi-rand opgemaakt is onlangs door ons vermeld op enkele pun ten te wijzigen. Dat zou dus beteekenen da Combes besloten is om de oplossing der vraag in den z:n van scheiding van Kerk en Staat, aan den ministerraad en het parlement voor te leggen. Noorwegen. De Noordsche minister van landbouw Mar thiesen, die eenige dagen geleden den direc teur der 1 ajndlbouw-hoogesohool Hirsch nood zaakte zijn ontslag te vragen wegen geruch ten over een niet onberispelijiken levenswan del, heeft thans zelf rijn ontslag ingediend, omdat, naar hij verklaarde, de wijze waarop die quaestie publiek gemaakt was, hem de vervulling van rijm zware taak zeer moeielijk maakte en de reeds in het leven geroepen er gernis nog grooter had gemaakt. Zwitserland. Te Bazel is de algemeene vergadering van de internationale vereeniging voor wettelij ke arbeidersbescherming geopend. De regee ringen van Duitschland, Oostenrijk, Honga rije, Frankrijk, België, Italië, Luxemburg, Noorwegen, Nederland en Zwitserland zijn officieel vertegenwoordigd. Ook de pause lijke stoel heeft een vertegenwoordiger ge zonden De vergadering besloot, de Zwitsersche Bondsregeering hartelijk dank te zeggen voor het beleggen der conferentie. De oud-minister Millerand, van Parijs, bracht namens een te Keulen ingestelde com missie rapport uit over don arbeid niet plios- for en lood, en over den nachtarbeid van vrouwen. Prof. Bauer, directeur van het internati onale werkHeden-werkbureau, deelde mede, dat iemand, die zijn naam niet genoemd wil hebben, 25.000 mark heeft beschikbaar ge steld voor een prijsvraag voor het besto mid del tegen het loodgevaar in verschillende be drijven. Besloten werd, dat de afdeelingen in de verschillende lauden een onderzoek zullen instellen naar den nachtarbeid van jongens. Er bestaat groote kans, dat ook in Enge land een afdeeling zal worden opgericht. Te gen de oprichting van een Amerikaansche afdeeling bestaan nog steeds bezwaren van vormelijkea aard. De vergadering nam met instemming ken nis van een rapport over de Fransch Itali aansche overeenkomst betreffende de bescher ming van werklieden. Spanje. Een aantal daden verzekeren, dat de on derhandelingen met Frankrijk over een ver drag ten aanzien van Marokko, door den invloed ^van de Fransche koloniale partij vol komen mislukt zijn. De Agence Havas zegt echter dat die be richten geheel onjuist zijn. De onderhande lingen worden geregeld voortgezet. Vereen igde Staten. De democratische candidaat voor het pre sidentschap der Vereemigde Staten, -echter Parker, heeft een boodschap gepubliceerd, waarin bij zegt. een beslist voorstander te rijn van den gouden standaard. Een wijziging van de toltarieven is nooit meer noodzakelijk geweest dan thans. Het Dingley-tarief be last het volk, omdat het dwingt tot het be talen van hongerprijz?n voor levensmidde len. Een nieuwe trusrtwet is noodzakelijk, daar de bestaande, wat duidelijk gebleken is, geen bepalingen bevat, welke afdoende zijn. Do saheopvaart mag niet gesteund worden door het systeem van Staatssubsidie. De betrekkingen met het buitenland zijn wezenlijk veranderd door de annexatie der Philippijnen, welk feit de Unie bloot stelt aan aanvallen. De Amerikanen moeten vriendschappe lijke betrekkingen onderhouden met alle vol keren en alle verbanden, die aanleiding kun nen geven tot onaangenaamhedc... vermij den. Dus moeten zij rioh niet inlaten met aangelegenheden van vreemden. De onafhankelijkheid en souveredniteit van eiken Amerikaanachen Staat moeten ger handhaafd blijven. De Unie dient alleen dan tusschen beide te komen, wanneer haar eigen politieke en nationale ontwikkeling vrij ge houden moet worden van vreemden invloed. De Philippijnen moeten door een ouafhan- kelijkheidsbehoefte, evenals de Cubanen, aangespoord worden tot ontwikkeling. Zuid west-Afrika. Generaal v. Trotha heeft den 19. eenige berichten over den opstand der Herero's ge seind. De verbindingslijnen der meest voor uitgeschoven posten met do basis rijn zoo lang geworden, dat het zeer moeilijk is, pro viand enz. op tijd te zenden, vooral omdat de trekdieren schaarsch zijn en er veel ster ven. Er hebben verscheiden schermutselin gen plaats gehad niet de Herero's; de Duit- schers leden daarbij geen verliea De oorlog in Üost-Azië. Van deu oorlog zijn de volgende berichten: De ocriogscoriesponoeut van de Daily iViail, verzexert dat ue Japanners thans ii-uoroaad aan een algemeenen aanval op jfort .^rthur bezig zijn. Na de betrekkelijke rust van de afgeioopen weken hebben zij een ieeks van yerscliansingen opgeworpen, welke, zich uitstrekken van oe Duiven baai tot Ta- koe-sjan. Zwaai- belegeringsgeschut, in uit werking aJ het tot dusver gebruikte geschut overtrexfende. is daar opgesteld. Dag en nacht krijgen de Japanners versterkingen aan manschappen en artillerie; niets wordt overgelaten aan het toeval: deze groote aan val moet ook de laatste, de beslissende rijn. Het eerste doel van uezen groolen aanval zou rijn, de Russische oorlogsschepen uit de haven te lokken, vandaar dat de hoofd aanval gericht wordt tegen de westelijke for ten, die de haven beheerschen. De Japanners denken, dat schout-bij-uacnt Wirén dan een poging zal doen om de blokkade te verbre ken, en Wladiwostok of een onzijdige haven te bereiken. Daarom houdt admiraal Togo tegenwoor dig zijn schepen gereed ten oosten en ten westen van de reede van Port Arthur. Kamimoera heeft Togo's smaldeel met een pc ar schepen versterkt, terwijl admiraal Oer- joe met een aantal sterke kruisers en torpe dojagers tusschen Tsjifoe en Sjanghai heen en w-eer vaart, om Russische oorlogsschepen, die rich nog door Togo's vloot mochten heen slaan en naar Kiao-tsjou of Sjanghai koert zetten, op te vangen. Het hoofdkwartier der Japansche torpedo jagers en torpedobooten is bij de Miao-tao- eilanden. Om het overbrengen van berichten door jonken uit Port-Arthur te beletten, heb ben de Japanners onlangs zeli jonken in dienst gesteld en een seindienst' ingericht, zoodat voortaan alle in Russischen dienst, varende jonken dadelijk bespeurd en in den grond geboord kunnen warden. Londen, 28 Sept. De Chronicle vernam gisteren via Nioetsjwang van het Liaotuug- scliiereiland, dat generaal Stoessel opnieuw gesommeerd is de vesting over te geven op dezelfde voorwaarden als vroeger. Hij weigerde kortaf en dreigde de parle mentairs te zullen doodschieten. Indien de sommatie nog eens werd herhaald. Uit het Noorsch 33 van JONAS LIE. „Was dat werkelijk alleen om mij die vriendelijke dingen te zeggen, dat jij daar beneden stilstondt, Faste?" „Ja, je gestalte vereenzelvigde zich zoo ge heel met de natuur. Zij geniet slechts en ondervindt geen enkele moeilijkheid... Bij jou is niets geheel recht en ook niets bepaald krom." „Je hebt zieker veel uit te staan en on dervindt veel moeilijkbeden, althans te oor- deelen naar hetgeen je zegt, Faste!... Maar ik ken ook niemand die iets zoo kan laten rusten en van zich afzetten als jij. Jijt leeft in je eigen wereld en neemt alles om je heen daarin op." „Ja, ik weet het. Ik weet het, ik ben een soort luchtwezen zonder werkelijkheid, dat slechts de fout heeft van zoowel mi; zelf als mijn medemensohen te bedriegen. Is dat niet zoo? Ik zou een langen weg kunnen afleggen om mij dat door uw gevoelvolle stem te hooren zeggen telkens en opnieuw., zoo verstandig, zoo zacht en barmhartig alleen stapelt het een berg van verantwoor delijkheid op mijl Ik ben zoo gewend aan de fijne prikken in mijn geweten met je lange haarspelden, dat ik daar innig naar verlang, als naar een aroma, wanneer ik daar ginds langen tijd met de rechtstreeks bruta len geplukhaard heb... Heb je niet opge merkt, Bera, dat ik af en toe een aanval krijg, dat ik je volstrekt moet zien? Dat rit zoo in elkaar... Groote God, wat heb je me een verdriet gedaan voortdurend, voortdurend 1" „Heb ik?" rij maakte, zich zelf verge tend, een beweging om de trap af te komen, maar bleef staan en leunde tegen de pilaar van het balkon. „Och, zeg maar alles wat je op het hart hebt," zeide zij verbitterd. ...„Bewijs mij, dat er ook maar iets is, dat ik mij inbeeld natuurlijk aangezien de heele jongen niets dan inbeelding is! En dat je het uit een zeker wreed genoegen zoudt doen? Praatjes!" Zij schudde het hoofd. „Ik denk er aan, hoe zwaar je dat alles drukt..." „Bedoel je de badende meaning?" „Neen, ik bedoel alle mogelijke zaken, alles, Faste!... En hoe gemakkelijk je weer vroolijk zoudt kunnen worden! Maar je moet daar zelf toe komendat kan niemand je leeren „Alsof ik nu (nog niet genoeg heb, Bera. Wij zijn met de natuur begonnen en onmid dellijk daarop de eene steek na de ande re'" „Beste Faste, ben ik in allen geval niet goedaardig, dat ik je, om onze oude vriend schap, je slecht humeur tegen mij laat bot vieren f' „Goedaardig, goedaardigJij hebt mij bedrogen, dat heb je! Ik heb werkelijk eens geloofd, dat je iets merkwaardigs was een bijzondere persoonlijkheid." Zij boog plotseling haar hoofd over de leu ning heen en zag hem koel vlak in het ge zicht. „Wanneer er zoovelen- zijn, die je beter begrijpen, Faste, waarom laat je je dau met mij in, met mij, door wie je maar wordt te gengesproken en in slecht humeur gebracht? Waarom ga je niet naar een begaafd meisje, zooals bijvoorbeeld Laura Grotli. Ik ben er zeker van, dat rij je onmiddellijk zal begrij pen Zie, dat is mijn raad. Sluit je aan bij iemand, die je in je humeur kaai houden in deze tijden." Er viel een streep maanlicht op haar ge richt en het trof Faste, hoe vol uitdrukking dit was. „Het is hier zoo koud," brak rij af, „ik moet naar boven gaan... Dag Faste!" klonk het. Het scheen hem, dat haar stem brak, toen rij naar binnen ging. Hij keerde naar huis terug... Daar gaat rij naar haar jonkvrouwelijk ver trek terug... deukt aan dit en aan dat, misschien of zij geen kou heeft gevat door de schuld van dien onmogelijken Faste 1 Dat was wat anders, als hij thuis in rijn hol zou kruipen. Hij zag op het laatst van de geheele st ad niets meer dan de huizen waar hij wist, dat men aandeelen in het bad had... Maar welk een avond! Hoe rook het overal naar groei en aarde... Het was om er van te huilen... Heerlijk, verrukkelijk was het in allen geval om te le ven. Beneden lag de stad, de straten gedeelte lijk in de schaduw en de maansikkel boven de toppen der masten in de haveu en boven den landtong. Ja, daar beneden praten zij nu1 bij het naar bed gaan en peinzen over de aandeelen en zoo meer. Wee- en jammerklachten. Hij stond plotseling stil en stiet zijn stok hard op den grond. Maar wat duivel, wat gebeurt er met me? Waar voel ik mij eigenlijk zoo hejnelsoh licht en gelukkig over?... Geen enkele reden is daarvoor juist nu te midden van al die verdrietigheden en be zware n Waarom niet gegaan naar het begaaf de meisje, juffrouw L-ar-w-r-a Groth Hij sprak het uit alsof hij ieder woord wil de bekijken. Die vraag had hem voortdurend in de ooren geklonken, tot hij haar nu plotseling herhaalde, begeerig onderzoekend, als stond hiu voor een onoplosbaar vraagstuk. En als zij Laura mij onmiddel lijk wilde begrijpen Je vergist, je, Faste, je vergist je! Laat mij behoorlijk denken... En wat keek rij koel en wat was zij bleek. Daar kon wel een vuur van hartstocht onder smeulen... Laat ik niet gek worden niet gaan ma len... Uw verbeeldingskracht, weet gij- xm. Het was een heel ander gericht, waarme de Luders hem vandaag ontmoette, dan Faste gewend was en kende. Luders had, eenigszins tegen de vormen, een boodschap naar hem gezonden, om een bijzonder onderhoud op zijn kantoor, naar aanleiding, dat Faste zich beroepen wilde op een algemeene vergadering van aandeel houders „Het. geeft niets om de zaak te verhelen of den toestand rooskleurig voor te stellen, mijnheer Forland. Het is een feit, dat de banken al lang geen penning willen voor schieten op onze badplaats-aandeelen dat Bockmanns bank, zooals het heet, ze ophoudt alleen om het groot aantal dat in haar be zit is te kunnen loozen. Kort cm goed de aandeelen, die nu overal in handen van de inenschen rijn, en hier zijn mijn achttien stukshij sloeg op den hoop, rijn niet eens het papier waard waarop zij gedrukt rijn... Een zwendelarij1 zonder wearga, mijn heer Forland!Met een ongeloofelijke lichtzinnigheid hebt u uw medeburgers tot do onderneming verlokt, waartoe een veel grooter voorschotskapitaal noodig was, dan bij onze geringe omstandigheden op eeniger- lei wijzo kon worden bijeengebracht een echte millioenen-speculatie, waarover een le ger bedrogen menschen nu de handen wringt en dat bovendien tijd. vordert een tal van jaren om tot ontwikkeling te komen." Wordt ooroolpd

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad | 1904 | | pagina 1