Nï*. 153.
3"e Janrgaug.
Donderdag 1 December 1904.
BUITENLAND.
L
BINNENLAND.
AMERSFOORT
DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden voor Amersfoortf 1.25.
Idem franco per post- 1.75.
Afzonderlijke nummers- 0.05.
Deze Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen.
Advertentien, mededeclingen enz., gelieve men vóór 10 uur
'8 morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF Co.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIÉN:
f O.T5.
0.15.
Van 1—5 regels
Elke regel meer
Groote letters naar plaatsruimte.
Ynor handel en bedrijf bestaan voordeelige bepalingen tót
het herhaald adverteeren in dit Blad bij abonnement. Eene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Politiek Overzïcbt
Aan den Balkan.
Het keizerlijk-koninklijke telegrafische oor
respondent ie-bitreau te Weenen. waarvan de
regeeringsorgancn zich dikwijls bedienen tot
verspreiding van officieuse mededeelingen,
heeft onlangs een bericht geleverd over
hervormingswerk in Macedonië op den grond
slag van liet programma van Jiiirzsteg, dat
nogal optimistisch klonk. Er wordt ia ge
zegd „De samenwerking vain de civiele agen
ten met de in liet land geroepen vreemde
gendarmerie-officieren verwekte niet alleen
vertrouwen bij de bevolking, maar oefende
ook invloed uit op de overlieden, zoodat zich
steeds meer de overtuiging vestigt, dat van hex
terugkeeren tot den vroegeren toestand geen
sprake is. De algemecue toestand -aorit.
zichtbaar beter.In gelijken zin is ook een
rapport van den Russischen gezant te Kon-
stantmopel gesteld, dat in de Regeeringsbocle
is opgenomen. Daarin vordt gezegd, dat de
tot dusver opgedane ondervinding de hoop
rechtvaardigt op eene geleidelijke ontwikke
ling van de beginselen, waarop de hervor
mingen steunen, die door Rusland en Oos
tenrijk met beleid, maar twens met vast
heid en volharding worden aangewend.
Men moet zich natuurlijk er in verheugen,
wanneer deze berichten de waarheid bevat
ten. Maar er is wel eenige reden om te te-
twijfelen of in dit geval de offieieele waar
heid overeenkomt met d e waarheid, wanneer
men eene opgave ziet, die de Politische Cor-
respondenz, op grond van offiaieele, in Kom
st anti uopel ingekomen rapporten, doet van
moorden, brandstichtingen en verdere daden
van geweld, die in de vier weken van begin
October tot begin November in de drie Mace
donische vilajets zijn gepleegd. In dien tijd
hebben niet minder dan 16 Rulgaarsehe, 4
Griekse he en eenige Servische benden in Ma
cedonië huis gehouden. Gedood werden in
de gevechten ran de benden onderling en
met de Turkse he soldaten, tien Bulgaren, zes
tot tien Grieken, drie Mohammedanen,
Serviër en vier personen van onbekende na
tionaliteit. Daarbij komen een aantal brand
stichtingen, wegvoeringen, afpersingen cn
verwondingen. En dit alles gebeurt in een
jaargetijde, dab „betrekkelijk rustig' heet te
zijngeweest. Voor eene al te optimistische
opvatting va.11 de tot dusver met den her-
vormings arbeid in Macedonië verkregen re
sultaten bestaat dus inderdaad geen reden.
De oorzaken van den treurigen toestand,
die in het Balkaingebied, inzonderheid in
Macedonië heerscht, zijn van verschillenden
aard. Onlangs hebben die leiders van de revo
lutionaire beweging in Macedonië, de zooge
naamde „binnenlandsche organisatie," eene
memorie uitgegeven onder den titel „La
Maoedoine et le vilayet d'Adriancple (1893-
1903)." In deze memorie, een kwarto-boek
deel van 277 bladzijden, met drie kaarten
toegelicht-, wordt met tal van lie hoor lijk ge
staafde feiten en cijfers de bloedige ontwik
keling van de zaken in Macedonië gedurende
de laatste tien jaren geschetst, met liet doel
verkeerde opvattingen te wederleggen en een
juist begrip van de groote Macedonische kwes
tie mogelijk te maken. De stellers van de
memorie hebben talrijke gegevens bijeenge
bracht over Turksche wreedheden en ver
woestingen in de vilajets Bitolia (Monastir),
Ueskub, Saloniki en Adrianopel.
Het werk bevat eene onwederlegbare akte
van beschuldiging tegen het Turksche wan
beheer. In het ééne jaar 1903 zijn niet min
der dan 198 christelijke dorpen met 12.211
huizen door de Turken geheel verwoest, 3098
vrouwen en jonge meisjes verkracht, 70.000
personen van onderdak beroofd, 30.000 uit
het land gejaagd en 1500 in de gevangenis
geworpen.
De stellers van de memorie schilderen uit
voerig en met eene zekere voldoening den ar
beid van de am wei tclingsgezinden, die veel
vuldig den Turken aanleiding gegeven heeft
tot hunne wreedheden en verwoestingen. De
oprichting, nu elf jaar geleden, van do „bin
nenlandsche organisatie'' is, zooals in de me-
morio wórdt uiteengezet-, liet gevolg geweest
van een langdurig en smartelijk régime van
ongehoorde wreedheden. Hieruit vloei."© het
doel van de revolutionaire beweging van
zelf voortde organisatie van een gewapend
protest- dcor de christelijke bevolking t;-
gen de Turksche heerschappij, en de uitkomst
van dit protect kan geen ander zijn dan
volledige bevrijding van het Turksche juk,
of althans volkomen zelfbestuur. De memorie
betoogt, dat- de geschieden s ook voor de
Macedoniërs de beste leermeesteres is. Alle
van Turksche zijde voorgenomen en afgekon
digde hervormingen zijn een doode letter
gebleven en alle door d? Europeesche groote
mogendheden plechtig gestelde eischen zijn
nooit tot vervulling gekomen. Daarentegen
hebben Griekenland Servië, Rumenië en
Bulgarije slechts tengevolge van gewapende
tusschenkomst hunne vrijheid gekregen, en
ook Kreta hoeft zijne autonomie te danken
aan den druk der wapenen. Da geschiedenis
vermeldt geen enkel geval, waarin de Turk
sche macüthebbenden vrijwillig of enkel door
diplomatieke bemoeiingen daartoe aange
spoord, het lot van de christelijke bewoners
van het land verbeterd hebben. De Macedo
niërs kunnen er clus niet over in twijfel vcr-
keeren, tot welke^ middelen zij hunne toe
vlucht moeten nemen om hun toestand té
verbeteren.
De Turk is dus de groote vijand, die moet
worden bestreden. De bestrijding van dien
vijand stelt de binnenlandsche revolutionaire
organisatie zich tot taak, en zij wil niet rus
ten voordat die vijand is uitgeroeid. Maar «;e
Turk is niet de eenige vijand, die moet wor
den uitgeroeid om het herstel van orde en
rust in dit zwaar geteisterde land mogelijk
te maken.
Duitschland.
De voltrekking van het huwelijk van den
kroonprins is, volgens do in hofkringen rond
gaande geruchten, op 23 Maart a.s. bepaald.
Na don feestelijken intocht in Berlijn, zal
het jonge paar ook in Potsdam plechtig in
gehaald worden.
Berlijn, 30 Nov. Het Pruisische Heeren-
huis vierde heden zijn vijftigjarig bestaan.'
Bij don danvang van de zitting bracht mi-
nistor Von Hammerstein de gelukwenschen
van het ministerie over. Hij wees erop dat
het Heerenhuis een roemrijk aandeel heelt
m wat beide huizen van den Landdag, wel
iswaar niet altijd zonder styijd, maar toch
onder de leus vau trouw aan Koning en Va
derland in oorlog en vrede tot. stand hebben
gebracht.
De voorzitter, vorst Inn-und Knyphausen,
zeide het ministerie dank en sprak het ver
trouwen uit, dat het Huis tot zegen van het
land in zijne bemiddelende rol werkzaam zal
blijven. De president stelde oen Hocli in op
den Keizer waarmede het Huis vol geestdrift
instemde.
Daarna ging hot Huis over tot do orde
van den dag.
Het Uuitsch-Ooeteetrejkeche handels
verdrag.
Uit Weenen wordt bericht, dat de onder
handelingen van de Oosten rij ksehe en Hon-
gaarsche ministers met graaf Posadowsky
niet tot een -resultaat hebben geleid. Op de
beslissende punten werd geen overeenstem
ming verkregen. Over eemige vragen van
minder gewicht werd men het ecus, maar do
hoofdvragen bleven onopgelost.
Uit een bericht van de Framkf. Ztg. uit
Weenen is intussehen op te maken, dat men
nog niet- aan het einde van de onderhand-
li ngen is. Zelfs wanneer graaf Posadowsky
naar Berlijn mocht vertrekken, dan zoiuden
de onderhandelingen daarom toch nog niet
gestaakt worden.
Italië.
Rome, 30 Nov. In de troonrede brengt de
Koning zijn groet aan do nieuw gekozen
volksvertegenwoordiging en spreekt hij de
overtuiging uit-, dat het stelsel van vrijheid
de oplossing zal brongen van de nieuwe aspi
ration van de sociale krachten. De wetge
vende macht zal vooral hare zorg hebben te
wijden aan de arbeidende klasse. De geschil
len tusschen kapitaal en werkkracht kunnen
doc-r arbitrage worden opgelost.
De regeering heeft nieuwe handelsverdra
gen met Duitschland, Oostenrijk-Hongarije
en Zwitserland gesloten. De economische tos-
stand van Italië gaat merkbaar vooruit, nooit
is een hoogere koers voor de Staatsfondsen
bereikt, kapitalen vloeien rijkelijk in de
spaarkas.cn on de baaiken, dank zij de ze
kerheid van liet voortduren van den vrede
door stevige bondgenootschappen en opreclne
vriendschap.
De Koning herinnert verder aan de be
zoeken van keizer Wilhelm, koning Eduard
en president Loubet-, alsmede aan de arbi
trage-verdragen met Frankrijk, Engeland en
Zwitserland en do aangeknoopte onderhan
delingen met de Vereenigde Staten en an
dere landen Italië zal voortgaan op den
weg der beschaving.
In het spoorwegvraagstuk zal de regeering
er naar streven het evenwicht van de be-
greoting in overeenstemming te brengen met
de belangen van handel en nijverheid. Hei
evenwicht van de begrooting moet met kracht
gehandhaafd blijven.
De regeering zal vorder arbeiden aan de
volmaking van het .leger en de marine.
Oostenrijk.
Weenen, 30 Nov In eene bijeenkomst var.
vertegenwoordigers der Kamergroepen. waarin
do Jong-Czechen, de Zuid-Slaven en de agra
rische Czech, n niet tegenwoordig waren,
keurden de aanwez'gen het voorstel van den
minister goed om vóór Kerst-mis tc behande
len de vcorloopige begrooting, het ontwerp
betreffende hulpvevschaffing aan noodlijden
den en dat tot instelling van een Italiaan-
sclie rechtsgeleerde faculteit.
De voorzitter gaf te kennen, dat zij met
de vertegenwoo digers van de afwcz'ge groe
pen bet voorstel zou bespreken.
Rusland.
Men bericht dat de Czaar van het. rapport
I van de gedelegeerden der zemstwos, dat voor
eenige dagen het- departement van binnen
landsche zaken bereikte, met groote belang
stelling kennis heeft, genomen. Hij heeft zich
reeds met- de volgende bepalingen kunnen
vereenigen
1. De pers zal in de toekomst onbeperkte
vrijheid genieten; 2. volkomen gewetensvrij
heid wordt gewaarborgd 3. instelling van
door het volk. gekozen vertegenwoordigende
lichamen; 4. onafzetbaarheid der rechters.
De bepaling, dat liet volk controle zal uit
oefenen op de st a a to be groot ing, heeft echter
niet de instemming van den Czaar.
Den rijksraad is opgedragen naar aan
leiding van dit rapport in den kortst moge
lijken tijd voorstellen in te dienen.
Kroonstad, 30, Nor. De scheepvaart is ge
staakt Het laatste stoomschip, dat heden
van hier vertrok, is de Saxen ia."
A-bitraije verdragen.
Uit Petersburg wordt aan de Temps be
richt-, dat Rusland de uit.noodigiug van de
Vereenigde Sta too heeft aangenomen om een
arbitragevordrag te 'luiten, overeenkomende
met- het Engelsch-Fransche verdrag. Op den
brief van staatssecretaris Hay heeft graaf
Lanisdorf reeds den volgenden dag geant
woord, dat hij liet voorstel in beginsel aan
nam, maar zich voorbeli:eld om eenige wijzi
gingen voor te stellen.
De oorlog ira Gost'Azië.
Van den oorlog zijn de volgende berichten
Tokio, 30 Nov. Het keizerlijke hoofdkwar
tier bericht, dat een Japansche strijdmacht
den 203 meter beogen heuvel bij Port Ar
thur aanvalt. Om 10 uur voormiddags weid
tie aanval begonnen van de loopgraven uit
bij den top. De heuvel is reeds genomener
wordt nu gestreden om het zuid oostelijk ge
deelte van het fort op den top.
Om zeven uur des avonds duurde het ver
woede gevecht nog vcort.
Tokio, 30 Nov. Er wordt bericht-, dat de
Japanners heden het zuidoostelijke fort op
den 203 meter hoogen heuvel bestormden,
in bezit namen en Ijezpt houden.
Tokio, 1 Dec. Do Japanners hebben don
203 meters hoogen heuvel genomen cn hand
haven zich daar.* -
Men vindt onder do telegrammen het be
richt vermeld van cc,n door de Japanners
voor Port Arthur behaald succes. De bestor
ming van den „berg van 203 Meter hoogte"
is geslaagd, en daarmede is eene stelling
in het bezit van do Japanners gekomen, die
de omgeving beheerscht.
Het achterwege blijven van uitvoerige be
richten over do stormaanvallen van de
laatste dagen strekte in de oogen
van velen tot bevestiging van de opvatting,
dat tot dusver althans de bestorming niet
het gewenschte succes heeft verkregen. De
Neue Freie Presse merkt omtrent den stand
van zaken op. dat men daarvan met zeker
heid slechts zóóveel weet, dat de hoofdwer
ken Soengsoesjan, Erlocngsjan en Kikwan-
sjan door de belegeraars aangevallen worden
en dat daarvan de voorwerken en ook het
grootste gedeelte van de bijwerken genomen
zijn. Ongetwijfeld bezitten echter deze for-
teil ook verschillende buitenwerken, die in
den loop van het beleg tot verhooging van
heb weerstandsvermogen bijgebouwd zijn. Er
bestaat .namelijk een onderscheid tusschen
voorwerken en buitenwerken. De eerste zijn
namelijk van het fort afgescheiden, gedeta
cheerd, terwijl de laatsten, die er onmiddel
lijk voor liggen en door de hoofdgracht er
mee in verbinding staan, liet weerstandsver
mogen moeten vermeerderen. Door de bui
tenwerken wordt het eenvoudige type van
het moderne fort, dat meestal een vijfhoek
met wal, gracht en glacis vormt, voor het
oog belangrijk gecompliceerd. Voor den
hoofdwal kunnen nog andere borstweringen,
eveneens met hindernissen voorzien, liggen,
zoodat de aanvaller verscheidene achter el
kaar liggende linien, welker sterkte naar
achteren toeneemt, moet nemen. Daarbij ia
de aanleg zoodanig, dat de achterwaarts lig
gende borstwering de voorste beheerscht,
waardoor de tegenstander bcmoeielijkt wordt
om zich vasten voet to verschaffen in de
veroverde stelling; onder omstandigheden
kan dit hem zelfs onmogelijk gemaakt wor
den. Het succes van de bestorming bestaat
dan uitsluitend hierin, dat de verdediger de
stelling ook niet meer gebruiken kan, zoo
dat zijn verzet- coil stap achteruit gedaan
heeft in de richting naar Let hoofdfort.
Zoo moet de eene linie na de andere ge
nomen worden, totdat de aanvaller eindelijk
tegen het fort zelf zich kan richten. Iedere
aanval wordt in den regel ingeleid door het
bombardement, onder welks besoterming de
sappeur den veiligen weg door loopgraven
naar het glacis aanlegt De mineur zorgt
voor liet uit- den weg ruimen van hindernis
sen, inzondeilieid van den contre-escarpe-
muur, en werkt mee bij het maken van de
bres. Eerst dan, wanneer de aanvaller den
indruk meent te hebben erkregen, dat de
vijandelijke stelling voldoende geschokt is,
hetgeen altijd meer zaak van gevoel dan van
overtuiging op grond van stel' ge waarne
mingen blijft, kan de stormaanval onderno
men worden. Wanneer hij wordt afgeslagen,
dan was do voorbereiding door de artillerie
onvoldoende cn moet deze worden hervat.
De belegeringsaanval is «'.us inzonderheid
in zijn laatste stadium een détail-arbeid, die
slechts stap vcor stap tot het doel leidt. Men
zou van geheel onjuiste gezichtspunten uit
gaan. wanneer men op -het bericht van eeno
bestorming terstond de verovering van een
hoofdfort of zelfs de inneming van Port Ar
thur wilde verwachten. Zulke onderstellin
gen zij,n niet te verwezenlijken en mogen
dus ook niet als grondslag worden aangeno
men. om een stormaanval als geslaagd of
mislukt te beschouwen. Daarvan kan vol
strekt geen sprake zijn. Na iedere reeks van
bestormingen wonnen de belegeraars terrein
en rukten dichter naar de hoofdwerken op.
Wanneer het- doel nog niet bereikt is kun-
nen worden, dan blijft er niets anders over
dan het bombardement voort te zetten cn
dan weder den storm te beproeven. Dat moet
zoolang gebeuren, tot do aanval eindelijk
gelukt en een van de hoofdwerken in han
den van de Japanners blijft. Natuurlijk
kost eene dergelijke handelwijze reusachtige
offers, die echter niet mogen worden ont
zien. wanneer Port Arthur vóór de komst
van de Oostzee-vloot moet vallen.
De oorlogscorrespondent van de Daily Mail
te Tsjifoe weet van nog een andere stoom
boot te berichten, die bij de poging om in
Port Arthur binnen 1o komen, den Japanners
in handen gevallen is.
Dezelfde zegsman deelt, in overeenstem
ming met wat van verschillende andere zij
den wordt bericht, mede, dat talrijke Japan
sche oorlogsschepen met het oog op het na-tie
ren van de Oost. zee vloot, in do Japansche
dokken nagezien, hersteld eu schoongemaakt
worden.
Volgens den correspondent van de Daily
Mail te Sjanghai is daar onlangs aan liet-
Japansche consulaat een ©enigszins geheim
zinnig verzoek ontvangen om vergunning, een
stoomboot met geneesmiddelen naar Port
Arthur te mogen zenden. Wie dit verzoek
gedaan heeft, wordt niet gezegd. Er werd
op geantwoord, dat de menschlievende bedoe
ling van den vrager zeer werd gewaardeerd,
maar dat er geen gevolg aan kon worden
gegevenals het noodig was de vesting van
geneesmiddelen te voorzien, dan zou «Japan
t zelf doen.
Petersburg, 30 Nov. Generaal Koeropatkin
seinde gisteren aan den Keizer
„Do Japansche af deeling, die zich na liet
gevecht met onzo troepen bij Tsinhetsjen
terug trok, hield bij heb dorp Soeidoen en
in den bergpas 12 mijlen ten zuidoosten van
Tsin hetsjen stand. Naar mededeelingen van
de dorpsbewone-rs heerscht onder de Japan
ners een'gedrukte stemming. Zij hebben vele
gekwetsten bij zich.
„Heden ochtend gingen onze troepen op
tien werst afstand van de stelling van onze
voorhoede tot den aanval over en werden
met geweervuur ontvangen. Te twaalf uur
des middags opende ouzo artillerie het vuur,
de infanterie giug tot den aanval over."
Verdere berichten zijn niet ontvangen.
De Fransche ministerraad heeft, ter vol
doening aan den door de Engelsclie en Rus
sische regeeringen uitgedrukt en wensch, den
admiraal Four nier voorgesteld «als lid van
de commissie tot onderzoek naar het Dog
gers b a u k -1 u ei don tVerder besloot de minis
terraad het gebouw van het ministerie van
buitenlandsche zaken beschikbaar te stellen
voor de vergaderingen van de commissie.
Washington, 30 Nov. President Roosevelt
heeft te kennen gegeven, d-t schout-benacht
Charles Henry Davis, de jongste vlagofficier
in de Vereenigde Staten, zal worden benoemd
tot lid yan de commissie va.i onderzoek naar
het Doggersbank-incident-.
Sckout-bij-nacht' Da ris heeft de benoeming
aangenomen.
Tokio, 30 Nov. Het Japanschj parlement
is heden door den Keizer plechtig geopend
met eene troonrede. Daarin wordt verklaard,
dat de betrekkingen met alle onzijdige sta
ten in toenemende mate vriendschappelijk
zijn. Er wordt eene voordracht aangekondigd
tot bestrijding van de buitengewone oor! gs
1 uitgaven.
De troonrede zegt verder: Onze strijd
macht is in ieder g?vecht overwinnaar ge-
1 woestzij heeft herha«aldelijk de bewijzen
geleverd van hare trouw cn dapperheid, z o-
j dat de uitslag steeds meer in ons voordeel
is geweest. Wij verwachten, dat wij door Je
trouwe toewijding van onzo onderdanen ten
i slotte ons doel zullen be.eiken.
Kameroverzicht.
Tweede Kamer.
Vergadering van Woensdag 30 November.
Indische begrooting.
Voortgezet wordt de behandeling der, In
dische begrooting cn wel over do onderaf -
deeling J u s t i t i o.
De Min. van Koloniën antwoordt in
de eerste plaats den heer Fock, dat bij de
Indische regeering op spoed zal worden aan
gedrongen, in zake de invoering van de or
donnantie voor de "beide strafwetboeken.
Ook de maatregelen ter wegneming van de
misbruiken bij de erkenning van natuurlijke
kinderen, worden ernstig overwogen. De
zaak is grondrg onderzocht- en een nota er
over opgemaakt, die de Minister ter beschik
king van den heer Fock wil stellen, op wiens
voorlichting Spr. in deze prijs stelt.
De Minister komt- dan tot de toestanden
in De-li. De Munster meent duidelijk en over
tuigend in zijn nota te he bijen aangetoond,
dat liet rapport van rar, R-hemrrev niet kan
worden gepubliceerd. Het rapport bevat de
resultaten van een justitieel onderzoek en
houdt in tal van vertrouwelijke mededeelin
gen. Wordt, dit rapport, gepubliceerd, dan
staat te vreozen dat bii cru nader onderzoek
die vertrouwelijke mededeelingen niet meer
zullen to krijgen zijn. Do Minister meent
voor de Kamer genoog licht te hebben ver
spreid door modedcoling van de conclusies
van het- rapport, die er-n resumptie bevatten
van feiten.
Dat mr. Rhemrev onder suggestie der
planters heeft gestaan, wordt weersproken
door zijn conclusies eu de Minister voegt er
bij, dat ook hij niet onder die suggestie staat.
Wat nu de houding der ambtenaren in.
Drli aangaat, de Minister is alleen bekend,
dat in 1897 door den resident Scherer is ge
wezen op de onvoldoende politie. Het gevolg
daarvan is geweest een circulaire aan do
planter*, om te wijzen op voorkomende mis
standen. Voorgesteld werd toon de aanstel
ling van rinbezoldigde politiebeambten op-
pas-v?rs dus -— op do ondernemingen. Van di©
aanstelling is echter niets gekomen eu an
dere voorstellen tot versterking der polit-io
zijn niet gedaan, hebben althans Nederland
niet. bereikt,
Wel heeft later het- gewestelijk besttur
herhaaldelijk aan do ambtenaren nauwlet
tend toezicht, opgedragen, zonder 'Vat de re
sultaten echter groot waren. Inderdaad
de ambtenaren niet altijd streng gca.iog cp
getreden togen de Europeanen, mair do mi
nister deelt inede, dat mr. Rhemrev in fijn
rapport een veranderde houding begint, waar
tc nemen. Zijn dus inderdaad verschillende
ambtenaren in hun taak to kort geschoten,
er is oen vcrscliooning voor hen, nl. dszc
dat- zij stonden voor historisch gewordtn toe
standen.
Maar de oogen zijn thans geopend cn bij
de Regeering bestaat den krachtigen wil pan
togen de misbruiken op 'te treden.
Wat het aaötal pol it ie-ambtenaren aan
gaat, het corps bestaat thans uit 443 man.
De minister zal do Kamer later voorstel
len het uit te breiden tot 800 man. Wat
de ingevoerde arbcids-inspectio aangaat, het
was een nieuwe zaak. Zij is nog niet gede
tailleerd- geregeld, hetgeen na 6 maanden
zal geschieden, wanneer de heer Hoet-ink
met zijn voorstellen in deze gereed is.
Ook de misbruiken bij de werving heb
ben do aandacht der Indisch© regeering ge
trokken. De assistent-resident Heijt-ink is
zoo goed als gereed met zijn onderzoek, en
zal na nog een bezoek aan Deli to hebben
gebracht een rapport inleveren.
Het denkbeeld om liet recht van het slui
ten van wcrkovcreenkomsten aan lioensies te
binden, is mede in do concept-koelie-ordon
nantie' van den heer Hoetink belichaamd.
Het kenmerkeudé van do koelie-ordonnan
tie is voorzeker het mot sterken arm terug
te brengen van den weggeloopen arbeider en
den strafrechtelijken drang op naleving van
een civiel-rcchtelijk contract. De minister er
kent dit met- de hecren Troelstra en de Waal
Malefijt.
Maar dat kenmerkende moet men behou
den, zoolang de noodzakelijkheid daartoe be
staat. De minister stelt dit voorop, om te
bctoogen, dat de koelie-ordonnantie nog niet
kan worden gemist.
Wat de motie van den heer Troel
stra aan gaat-de minister ziiet in de
indiening niets onvriendelijks. Hij wijst
er echter op, dat, verschillende wenschen
dor voorstanders bij de Regeering in
overweging of in voorbereiding zijn. Do
motie zou de zaak niet verder brengen, kaar
niet bespoedigen.
Do minister w.iardeert de motie, die niet
gericht is togen zijn persoon, noch tegen het
thans gevoerde regeeringsbclcid.
Het oordcel over die motie laat de Re
geering aan do Kamer.
Hij wenscht alleen te zeggen, dat als men
loopt in een goede richting, het niet aange
naam is een duw te krijgen.
De heer Van Kol, iepliceerende, wees
op het gevaar voor buitenlandsche inmen
ging, wanneer aan de misstanden op Dcli
niet spoedig een einde wordt gemaakt.
De heer Troelstra wijst er op dat de
lieer Cremor tijdens zijn 4-jarig Minister
schap niets heeft- gedaan om aan de hem be
kende Deltechandalcn een einde te makeu.
De verontschuldiging van den lieer Cremer
ware voor hem zelf dan ook beter achter
weg gebleven. Zelfs de KameroveTzichtschrij-
ver van het Handelsblad, dio anders geen
hard oordeel volt over den heer Cremer, nam
die verontschuldiging mot ernstig op.
De heer Cramer zegt. mets geweten te heb
ben van de misstanden op Deli. Maar hij
had liet. moeten weten. In 1898 althans,
toen hij hier gewaarschuwd werd door den
