188. 8de Jaargang;.
Zaterdag 7 Januari 1905-
BUITENLAND.
FEUILLETON.
Speculanten.
A BONNE MENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Amersfoortf 1.25.
Idem franco per post- 1.75.
Afzonderlijke nummers- 0.05.
Deze Courant verschijnt Dagelijks, met nitzondering van
Zon- en Feestdagen.
Advertcntiën, mededeolingen enz., gelieve men vóór 10 nor
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF C<>.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIÊN
Van 15 regels 0.75.
Elke regel meer 0.15.
Groote letters naar plaatsruimte.
Yoor handel en bedrijf bestaan voordeelige bepalingen tot
het herhaald adverteeren in dit Blad bij abonnement. Eene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Kennisgeving.
w e o E N.
Burgemeester en Wethouders van Amersfoort
brengen ter algemeene kennis, dat.
ifi-e t. Smalle Pad
van af de Kleine Koppel tot aan de toegangen
van de Van Aoch van Wijckstraat en van den
Soestervreg van den 7. Januari 1005 tot. en met
den 14. Januari d. a. v. zal zijn afgesloten voor
rijn en voertuigen en voor voetgangers.
Amersfoort, 6 Januari 1905.
'Burgemeester en Wethouders voornoemd
De Burgemeester,
WITIJTXEBIS.
,De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VHRSLULTS.
waarnemend Secretaris.
Politiek Overzicht.
De nieuwe wet op den dienstplicht :n
Japan.
De val van Port Arthur heeft ons niet
nader gebracht tot den vrede. Al wat men
hoort over de stemming in de toongevende
kringen van Rusland, duidt aan. dat de kwes
tie van den vrede heden niet rijper is dan
zij gisteren was. De vraag hoe de vrede kan
worden hersteld, zal niet worden gesteld, al
thans voor 't oogenblik niet.
Misschien geeft daarbij den doorslag de
overweging, dat men in het aanstaande voor
jaar de vruchten zal kunnen plukken van de
inspanning, die sedert de uitbarsting van den
oorlog is aangewend om telkens nieuwe troe-
penafdeelingen uit te rusten en naar Mand
sjoerije te zenden. De Russen hebben 't daar
door in de hand den nieuwen veldtocht met
cene geduchte strijdmacht te beginnen. En de
vei wachtingen, die z-ij daarop bouwen, zijn
de>. te grooter omdat bij heu veelal de opvat
ting heerseht, dat Japan aan de grens geko
men is van wat het als militaire staat kan
volbrengen en tegen de in wording ziinde
nieuwe Russische legers in Mandsjoerije gee-
ne nieuwe militaire formation van eenige be-
teekenis in het veld zal kunnen brengen.
Tegen die opvatting schijnt intusschen wel
wat in te brengen te zijn. Een militaire me
dewerker van de Politische Correspondenz
maakt de opmerking, dat men bij dergelijke
berekeningen de onlangs tct stand gekomen
wijziging van de Japansche wet- op den dienst
plicht buiten aanmerking laat. Vermoedelijk
omdat men haar niet begrepen heeft. Daarom
wordt hier vermeld wat deze Schr. daarvan
mededeelt
Volgens de bepalingen van de in Japan
geldende wet op den militairen dienstplicht
begint de op drie jaren bepaalde actieve
der.sttijd met- het twintigste levensjaar. Dan
volgen vier jaren in de reserve met twee
diensttijden elk van drie weken, en daarna gaat
de reservist over bij de landweer, waarin hij
nog vijf jaren moet blijven en twee oefenings
tijden van telkens twee weken moet meema
ken. Hierin maakt de nieuwe wet, in het be
lang van de landsverdediging en met het oog
op den tegenwoordigen oorlogstoestand, eene
gewichtige verandering. Niet alleen wordt de
lengte van den diensttijd bij de landweer ver
dubbeld, zoodat die nu tien jaar bedraagt,
maar tevens wordt bepaald, dat., in tegenstel
ling tot de vroegere voorschriften, de land
weer voortaan ook buiten het Japansche ge
bied kan worden gebruikt.
Het ligt voor de hand, dat het operatie-
leger door deze toevoeging van tien lichtin
gen bruikbare manschappen van den leeftijd
van 27 tot 37 iaren reeds nu eene zeer aan
zienlijke versterking krijgt, cue met 400,000
man niet te hoo? wordt geschat en bij lan-
geren duur van den oorlog en met de daar
door gegeven mogelijkheid van intensieve
militaire oefening nog belangrijk in waarde
za! winnen. Maar zelfs hiermede zijn de strijd
krachten, die .lapan tot- behartiging van zijne
belangen naar het- oorlogstooneel kan zen
den, nog volstrekt niet uitgeput. Nog daar
gelaten, dat op dit oogenblik nog twee lich
tingen rccruten, die elk voor het landleger
45,000 man en voor de marine 16,500 man
sterk zijn. beschikbaar zijn om naar het veld
leger te worden gezonden, biedt bij het groo
te aantal van dienstplichtigen in het jaar
1903 waren liet 428,784 man zoowel de
landstorm van den eersten en den tweeden
ban, als ook het overschot van weerbare man
nen uit het jaarlijksche recruten-contingent
eene reserve, waaruit de landsverdediging niet
alleen reeds geput heeft, maar ook verder nog
stof van groote waarde putten kan. Vóór de
uitbarsting van den oorlog met Rusland
werd van de manschappen van deze aanvul-
lings-reserve de eerste klasse gedurende 90
dagen cenigermate geoefend. Maar reeds in
Januari 1904 werd de oefeningstijd van deze
manschappen aanzienlijk verlengd, en ook
voor de aanvullingsreserve van dc tweede
kl.-sse werd militaire dienst ingevoerd, om
haar voor garnizoensdienst in het. eigen land
te kunnen gebruiken.
Volgens de berichten moet bijna de geheele
beschikbare aan vul 1 ingsreserve der le klasse
reeds bil het veldleger ingelijfd zijn en ten
deelo ook met onderscheiding aan verschil
lende veldslagen nebben deelgenomen. Voor
- veo trotting van den oorlog kan echter
het Japansche legerbestuur nog met zeker
heid rekenen op alle tien lichtingen van de
landweer en op drie volle lichtingen van den
landstorm der tweede categorie.
Wat het beweerde gebrek aan officieren,
tot oefening en aanvoering van deze troepen
betreft, merkt, de Schr. op, dat daarvoor al
thans on dit oogenblik nog geen grond is.
Volgens eene schatting zijn er thans 14,000
officieren benocdigd om de plaatsen te bezet
ter. van alle voor Mandsjoerije bestemde
troepen korpsen. Bi; het actieve leger en bij
de reserve waren echter, toen de vijandelijk
heden begonnen, slechts 11,603 officieren aan
wezig, zoodat er op het papier 2400 open
plaatsen moeten zijn. In werkelijkheid^ zijn
echter 700 officiersposten bezet door de in
lijving van het oudste jaar der kweekelingen
van de militaire academiënverder zijn een
groot aantal onderofficieren, die in vredestijd
dienst, doen als officier, tot luitenants bevor
derd. Daar nu de vredessterkte aan jonge offi
cieren in Japan bijzonder hoog is, was het
mogelijk een voldoend aantal officieren over
te plaatsen b'i de reserve- en aan vuil ingsfor-
matiën, zonder de "belangen van den dienst
bii de linieregimenten te l.enadeelen. Van
een werkelijk gebrek aan officieren kan dus,
althans voor t oogenblik, niet gesproken
worden.
Denemarken.
Kopenhagen, 6 Jan. In navolging van den
minister van oorlog, die 24 December jl. don
minister-president zijn wensch te kennen gaf
om af te treden, hebben thans, naar Rit-
zau's Bureau meldt, ook de min Mors van
oeredienst, van landbouw, van binneinlanid-
sche za.kon en van justitie hun on tel agv ra,ge
i ingeleverd.
Hongarije
Nu do ontbinding van het huis van afge-
afgevaardigden een feit is, hebben 42 afge
vaardigden, die aan liet vernielingstooneel
in de vergaderzaal op 13 December hebben
deelgenomen, eene dagvaarding van het ge
recht ontvangen. Twee alge vaardigden, Noss
en Pasgay, zijn verschenen, maar verklaarden
elk antwoord te weigeren, omdat zij alleen
aan den rijksdag verantwoording schuldig
waren voor liun optreden als afgevaardigden.
De nieuwe verkiezingen voor den nieuwen
Hongaarschen Rijksdag zullen 26 Januari en
4 Februari plaats vinden. De nieuwe Rijks
dag zal den 15. Februari 'bijeenkomen.
Rusland.
Petersburg, G Jan. In de vergadering van
het minister-comité van heden zijn de be
sprekingen aan de hand van de keizerlijke
ukase van 25 Dec. over de vraagstukken, die
betrekking hebben op de rechtszekerheid
van de burgers, ten eindio gebracht. Daarop
werd beraadslaagd over maatregelen tot be
scherming van de arbeiders in fabrieken en
werkplaatsen.
Den lOen Januari zal cene vergadering
plaats hebben, waarin behandeld zullen wor
den de vraag van de deelneming van afge
vaardigden der Zemstwo's aan regeerings-
zaken en die van de afschaffing van de be
perkende beplingeu voor de pers.
Behalve aan de Russ is ook aan de Naschi
Dni het recht tot verkoop op straat, bij wijze
van straf, ontnomeu. Wat dit blad gezegd
heeft naar aanleiding van den val van Port
Arthur, moest dan ook den machthebbenden
zeer onaangenaam in de ooren klinken. Het
had gezegd, dat liet Russische volk, als men
het oui zijne meen ring vroog, zich voor den
vrede zou uitspreken, natuurlijk onder aan
nemelijke voorwaardenRuslaud behoeft niet
te vreezen, dat deze ongelukkige oorlog zijm
aanzien zal schadenniet liet aanzien van
Rusland,, maar dat van de Russische bureau
cratie ligt onder de puinhoopan vam Port
Arthur begraven.
Eene in Petersburg gehouden vergadering
van 496 ingenieurs van alle takken der tech
niek heeft aan het stedelijk bestuur van
Moskou in een telegram hare hoogachting
.uitgedrukt in de vaste, door de beste Rus
sische raanneu gedeelde overtuiging, dat al
leen de door de vertegenwoordigers van de
eerste Russische stad gevolgde gedragslijn
Rusland tot macht en vooruitgang kan
brengen.
Driehonderd geneesheer en, leden van den
Petersburgsohen geneeskundigen kring, deden
hetzelfde.
Petersburg6 Jan. (Russisch telegraaf-
agentsciiap). In Bakoe duurt de werkstaking
voort. Te Balachanau had gisteren eene bot
sing plaat, tusschen werklieden en kozakken,
waarbij zes werklieden en een kozak gedood
en velen gewond werden.
Marokko.
Volgens de berichten van Franscke corres
pondenten in Tanger, moet de in naam van
den Sultan van Marokko aan den Fransehen
gezant te Tanger gerichten brief verzekeren,
dat het bevel aan de Fransclie missie om
Fez te verlaten, tegen zijn wil is uitgevaar
digd. De Sultan verzoekt, dat de Franscke
consul cn de Fransclie staatsburgers u.ft uit
Fez zullen worden teruggeroepen en dat rL
Fransche gezant Saint-René Taillandien
spoedig zijne reis naar Fez moge beginnen.
Hij kan van eene vriendelijke ontvangst ver
zekerd zijln en zal den Sultan vervuld zien
van den wensch, de vriendschapsbanden, die
de beide landen verbonden, weder aan te
knoopen en met hem mede te werken tot al
les, wat het Fransche land en volk dien
stig is.
Naar aanleiding van dit schrijven, voeren
de correspondenten te Tanger optimistische
beschouwingen over den verderen vreedza-
men loop van de zaken in Marokko, die ech
ter in de politieke kringen te Parijs niet on
voorwaardelijk schijtnen te worden gedeeld.
Marnia, G Jan. Een nieuw gevecht heeft
op omstreeks 30 K.M. afstand van Oedja
plaats gehad tusschen de troepen van den
pretendent en die van het magkzen. Deze
laatsten werden geslagen en moeten 400 doo»
den en g-wonden hebben.
Japan.
Het kind, waarvan prinses Sadako, de ge
malin van den kroonprins Yoshikito, is be
vallen, is de derde zoon uit het den lOen Mei
d900 gesloten huwelijk.
Venezuela.
Londen, G Jan. Renter's agentschap ver
neemt, dat in het begin van December de
gezanten van Italië en Duitschland te Wash
ington aan staatssecretaris Hay een gezamen
lijke nota nebben gezonden, waarin de regee
ring der Vereenigde Staten wordt uitgenoo-
digd bij de Venezolaansche regeering aan te
dringen op de onverwijlde uitvoering van de
bepalingen van heb protocol van Februari
1903 en op eerbiediging van de rechten en
eigendommen van Itahaansche en Duitsche
ouderdanen in Vénézuela.
De regeering van de "Vereenigde Staten
zond aan Venzuela eene nota in don geest
van een ultimatum, waarin gezegd wordt,
dat, indien de daarin gestelde eiscken niet
binnen zestig dagen zijn ingewilligd, een
eskader gezonden zal worden om de kantoren
der invoerrechten van La Guayra, Puerto Ca-
bello en Maracaibo te bezetten.
Men meent te weten, dat als zulk eene
actie noodzakelijk mocht zijn, zij zal worden
uitgevoerd door een sterk eskader onder ad-
miraail Dewey en clat ook troepen zullen wor
den gezonden naar Caracas.
De gestelde eischen zijnnakoming van
dc verplichtingen van het protocol van Fe
bruari 1903, alsmede genoegdoening voor de
uitzetting van Amerikaansche burgers uit
Caracas en voor de onwettige inbeslagneming
van eigendom van de Araerikaansche Asphalt-
maatschappij.
Tcgelrk li cft ook Engeland krachtige ver-
toogen gericht tot de Venezolaansche Regee
ring te Caracas naar aanleiding van verschil
lende Britsche grieven.
Uit gisteren ontvangen particuliere tele
grammen blijkt, dat president. Castro steeds
volhardt in zijne ontwijkende politiek. Verder
i> bekend, dat Venezuela de kustverdedi-
gingswerken bewapent en versterkt.
De oorlog in Oost*Azië.
Van den oorlog zijn de volgende berichten
Tokio, 6 Jan. Generaal Stoessel, die zijn
eerewoord gegeven heeft, dat hij niet meer
tegen Japan zal vechten in dezen oorlog,
keert via Nagasaki terug.
Be correspondent van Reuter voor Port
Arthur bericht van den 5én: Heden voor
middag om elf uur had een ontmoeting
plaats tusschen generaal Stoessel en generaal
Nogi in eene hut van het dorp Shuishi. De
beide generaals groetten elkander en hadden
eene langdurige conferentie. Zij namen met
een handdruk afscheid van elkaar, waarna
generaal Stoessel te paard steeg en naar
Port Arthur terugkeerde.
Port Arthur, 6 Jan. Slechts 80 Russische
officieren hebben hun parool gegeven, waar
op zij kunnen worden vrijgelaten De Russi
sche soldaten zijn uit de vesting getrokken;
zij gaan heden naar Dalny. Gisteren heeft
een Japansch detachement de stad bezet om
de orde te handhaven.
De niet-strijders kunnen, als zij dat wen-
schen, te Port Arthur olijven.
Japansche zeelieden zijn aangewezen om
de mijnen in de haven op te vissollen cn de
in den haveningang gezonken Japansche
achtepswrakken te verwijderen. Alle fort n
zijn door de Japanners overgenomen.
Tokio, G Jan. Het marine-departement be
richt, dat de Japanners te Port Arthur heb
ben doen zinken de Russische torpedobooten
Gaidamak en Vsadnik, benevens de drie tor
pedojagers Jetirnv, Sesv en Boiroi. De krui
ser Bayan 'igt zwaar beschadigd aan de zui
delijke kust van de Oosthaven, die Bobz is
geheel verbrand tengevolge van het Japan
sche geschutvuur.
Tokio, 5 Jan. Generaal Nogi meldt, dat
nog een aantal krijgsgevangenen gisteren
middag is getransporteerd. Het waren de
troepen van het 25ste, 26ste en 27ste regi
ment infanterie, respectievelijk nog sterk:
42 off.eieren en 1432 minderen40 officie
ren en 1420 minderen en 58 officieren en
1178 minderen.
Bii de overgave van Port Arthur werden
200 Japansche krijgsgevangenen door hunne
kameraden in vrijheid gesteld. De mee&ten
waren overlevenden van de bemanning der
schepen waarmede men, in de eerste maan
den van den oorlog, den toegang tot de haven
heeft willen verstoppen.
Moekden, 5 Jan. (Russisch telegraaf-agent-
sch&p). Geruchten, die nier rondgaan, bewe^
ren, dat de Japanners bij Fengwantsjeng eene
brug over de Yaloe bouwen om eene verbin
ding tc krijgen van de spoorwegen in Korea
met de Cuineesche spoorwegen. De Japan
ners versterken blijkbaar demonstratief den
rechtervleugel.
Tokio, 6 Jan. Reuter's correspondent bij
het leger van Okoe seint van heden, dat
gedurende de drie laatste dagen de Russi
sche artillerie de Tapansche stellingen met
grooter hevigheid beschiet dan :n de zes
laatste weken het geval was. Gedurende de
beide dagen, volgende op de overgave van
Port- Arthur, werd echter bijna geen schot
gelost. Sedert, hebben de Russen veel zwaar
geschut in stelling gebracht en wordt er on
afgebroken gevuurd.
De toestand is onveranderduit niets
blijkt, dat een van beide partijen van plan
is tot den aanval over te gaan.
In het Japansche leger lieerscht groote
vreugde over den val van Port Arthur.
Petersburg, 6 Jan. (Russisch telegraafbu
reau). De buitenslands verspreide berichten
van de averij of het vergaan van de Soewo-
row, het vlaggeschip van admiraal Rodjest-
wensky, zijn geheel ongegrond.
Te Londen wordt beslist tegengesproken,
dat Engelsc-he oorlogsschepen de Russische
smaldeelen die op weg naar het Verre Oos
ten zijm, nastoomen om die schepen in 't oog
te houden en hun bewegingen te melden aan
cle Japanners.
4 Roman van
BALDUIN GROLLEK.
„Dat gepraat over zaken is onuitstaanbaar
voor dames, niet waar freule D'ora?" liet Can-
nabel hooren.
„Papa s ideeën vervelen mij nooit, mijn
heer Cannabel. Ik vind <ae grootscli, mooi.
zelfs poëtisch
„Dat zeg ik ook, geld verdienen is poëzie.'
„O, neen, zoo bedoel ik het niet. Het is
niet de winst, maar do grootsche, scheppende
gedachte uie mij aantrekt."
„Mooi gezegd, freule Dora. Dat zeggen wij
bij het oprichten van elke nieuwe maatschap
pij ook, want op een maatschappij zal het
hier wel moeten uitloopeuMaar waarde
Artn -r, hoe hebt ge het. met de boenen klaar
gespeeld, zonder buitensporige prijzen voor
den grond te betalen? Van deze zijdheb ik
„nas bons vtillageoisin menige zaak van
minder aangename zijde loeren kennen.''
„Tot op dit oogenblik vermoeden de boe
ren niets,-' antwoordde Artner. „Maar, na
tuurlijk, in een paar dagen heb ik dit alles
niet opgeknapt. Al tien jaarlang werk ik stil
en onafgebroken aan mijn plan. In het begin
bocht ik van een boer een weide voor vijf
honderd gulden. Het was een uitkomst voor
den boer. die geld noodig bad. Ik gaf hem
li t geld, maar liet hem liet land behouden
voor een bespottelijk lage pacht. Hij was er
op verbeterd en een som gelds rijker gewor
den. Het volgende jaar bood hij mij zijn
andere landerijen aank kocht ze. Toen wil
den de andere boereu het ook eens probeeren.
Geld konden zij allen gebruiken. De zaken
bleven bij het oude en de geringe pachtsom
drukte hou niet. Zoo kwam ik zelfs met ge
meenten in aanrakiug. Behalve die boeren
kwamen er ook zes derpen bij mij. Het trok
in het geheel niet de aandacht, dat do eene
gemeenteweide na do andere en evenzoo het
ce i j gemeentebosch voor, het andere na, in
mijn bezit kwamen. De menscheu begrepen
dat ik afronden moest, nu ik eenmaal met
grondkoopen begonnen was. Zij koesterden
geen argwaan, omdat niets vian mijn zijde
plaats gri ep, wat daaraan voedsel kon geven.
Behalve een kleine villa, liet ik er niets bou
wen. Niets liet ik veranderenalles bleef
bij het oude. Zoo hen ik ten slotte lieer en
meester van het Mainh arts dal geworden. Ik
weet niet of mijn plan zal gelukken, maar
dat weet ik wel, .buiten miijj zal men het niet
kunnen tot stand brengen."
„U hebt veel geduld gehad, dat moet ik
zeggen, en ik bewonder uw doorzicht. Inder
daad, mijn waarde ge zijt meester van het
terrein."
„Nog niet volkomen. Er komt nog iets bij.
Mijn toekomstdroom kan alleen dan vervuld
worden, als er een spoorlijn aangelegd wordt.
Veel kan er nog bedorven worden, als de
zaak te vroeg ruchtbaar wordt. Hoe zorgvul
diger hel geheim bewaard wordt, drs te groo
ter r.-\ d-. winst zijn. Dat. is zeker, dat als de
eerste spade voor het kunstmatig meer in den
grend g stoken wordt, mijn grondbezit wel
tien, of misschien wel honderdmaal, in waar
de ge tegen zal zijn, zoodra er in plaats van
d e armzalige dorpjes en die deftig boeren
plaatsen een schitterende krans voorname
villa's gaat verrijzen."
„Een verrukkelijk beeld!"
„Maar niet enkel het spel mijner fantasie.
Tal van bouwmaatschappijen zullen handen
vol werk hebben, om honderden en honder
den kokette villa's op te trekiken, zooals die
bij een wereldbad passen. Want een wereld-
bid zal het worden 1 Groote hotels zullen ver-
r jaen, galerijen, lees-, speel- en muziekzalen
komen er; de plaats voor een kerk en een
schouwburg heb ik al gereserveerd; een elcc-
trische tramlijn zal elk kwartier het verkeer
onderling onderhouden. Kleine stoombootjes
zulei het water doorklieven; een flotieljg
van roei- en zeil booten zal het water verle
vendigen. Autoriteiten op geneeskundig ge
bied zullen de geneeskracht van liet water
roemen."
„O. die zijn er altijd wel te vinden
„Neen, mijnheer Cannabel. We moeten
van het begin tot het .einde soliede zijn. Het
water .van mijn me;r zal werfkelijik helzaam
rijn."
„In elk geval znf het wel koud zijn, en. dat
is goed oni het lichaam te harden, ofschoon
ik voor mij er geen liefhebber vaal ben. Maar
mi- chien laat het publiek zich wijsmaken,
dat koud water gezond eti heel aangenaam
„Al ware dat zoo, mijnheer, dan had mijn
plan nog r ri?n van bestaan, stel u voor
oen heerlijk meer, schitterend in wondervolle
natuurschoon voor d- poorten eener wereld
stad' Maar tcch zou ik n et alles wat ik be
zit, alleen voor dit denkbeeld, op het spel
hebben durven zetten, als er nog niet iets
and rs bijgekomen ware. Op mijn gronden
zijn tci op heden reeds drie warme bronnen
ontdekt, waarvan do wereld niets wist en
niets weet. Ik heb het water scheikundig
laten onderzoeken en de analyse heeft Bewe
zen, dat het in geen enkel opzicht ten achter
staat bij dat van andere geneeskrachtige
bronnen. Nu komt heb er nog maar op aan,
die wellen te ondervangen, en is dat gelukt,
dan zullen zij een voldoende hoeveelheid wa
ter leveren om het meer op een constante
temperatuur van achttien graden te houden."
„Dat is inderdaad een prijs uit de loterij)
„Niemand zal ons beletten warme baden
en drinkbronnen in te richten. En moeras-
hadenIs 't nu enkel romantische fantasie,
als zich voor mijn geest spiegelt een groot,
bloeiend, elegant wereldbad? Alles blijft
evenwel nog fantasie, zoolang de middelen
ontbreken. Het ligt aan u alleen, om het plan
te verwezenlijken."
„Bé onderneming is reusachtig! Een groote
maatschappij met een enorme bedrijfskapi-
taal moeten we oprichten, die ui vergoeding
geeft voor uw oemoeiingen en uw plan over
neemt en die tevens den grond aankoopt."
„HM laatste behoeft niet. Mijn grondbezit
zal mijii 'aandeed in de maatschappij vormen.
Dat zal me, geloof ik, meer opleveren ,dan de
winst die het verkoopen van den grond mij
geven zal."
„U kunt gelijk hebben, waarde heer, maar
wanneer ik iets in de maatschappij te zeggen
7"! hebben, zal zij op uw voorstel niet ingaan.
Da maatschappij moet meesteres zijn en vrij
over de.i grond kunnen beschikken, anders
is mot de zaak niets aan te vangen. Niemand
zal zijn kapitaal in een onderneming willen
steken, wanneer hij later door alle mogelijke
geheurlijkheden kan worden verrast. U zult
in do maatschappij deelnemen ;u moet zelfs,
want uw naam zal vertrouwen wekken, maar
dan moot u er aan deelnemen met het kapi
taal, dat u voor den grond wordt uitgekeerd,
niet met den grond zolf."
„Maar de grond zal van jaar tot jaar in
waarde stijgen'"
„Dat geloof ik ook wel en daarmee zal wel
rekening gehouden worden. En eerst- moet
de spoorlijn aangelegd worden, anders komen
de bouwmaterialen te duur. Wat don oever-
bouw aangaat, daar weet ik nog niets van
kortom, cr moet nauwkeurig gecijferd wor
den. Dikwijls lijden de mooiste plannen
sohipbr uk op practische bezwaren. En aan
ecu prachtig wereldbad heb ik niets, als het
zulk groote somm n verslindt, dat het zijn
kosten niet kan dokken. Den aandeelhouders
is het niet te doen om Wecnen gelukkig te
malkunze willen moodo dividenden zien.
Maar wat moeten we nu verder doen? Door
d geheimhouding, waartoe u mij verplicht
hebt. s het mij onmogelijk met anderen over
dc z ak ta onderhandelen."
„Ale inlichtingen omtrent de voorloopige
workzaamh d n staan u ten dienste. Boven
dien wil ik voor u uitwerken hoe en op welke
wijze de onderneming moet worden aange
vat wat de aanvankelijke kosten en de
mogelijke opbrengst zullen zijn."
„Dat alles is mooi en wel, mijnheer Artner,
maar het is n'ot voldoende. Ook andere men-
schen moet i'k raadplegen. En dat n;et al
leen ik moet zelfs, door mijn eigen ver
trouwd mannen de noodigo onderzoekingen
en inlichtingen laten inwinnen, cn het is niet
geheel te vermijden, dat d~ zaak daardoor
enigszins ruchtbaar wordt."
Wordt ve-.1 i.
