KOLONIËN.
BINNENLAND.
De universiteit te Odessa is gesloten. Het
zelfde wordt bericht van d© universiteit te
Kasan.
H thing fort7 Febr. Over den moordaan
slag op den staats procureur Johnson wordt
nader bericht, dat de heer Johnsson na de
op hem afgevuurde schoten, nog in staat was
de zaal te verlaten, maar toen neerzeeg aan
do voeten van zijne vrouw en dochter; hij
stierf na tien minuten, zonder weer tot be
wustzijn te zijn gekomen.
De moordenaar, wiens wonden niet gevaar
lijk zijn, wordt in bet Russische militaire
hospitaal behandeld. Uit het onderzoek is
gebleken, dat hij een voormalige student van
do Aleocandor-universiteit is, genaamd Karei
Lcnard Holenthal. Hij heeft den laatsteu
tijd in Stockholm vertoefd en is den 13on
Januari in Finland gekomen. Hij neemt een
hardnekkig stilzwijgen in acht. Met bet on
derzoek is belast de commissaris van politio
Pekonen, onder toezicht van den senator
Ockermann, wieu de functieu van Johnsson
zijn opgedragen.
Over het slachtoffer van den politieken
moord te Hclsingfors borioht de Central
News, dat de procureur van den senaat van
Finland Jonazen zeer impopulair was, omdat
hij ontrouw geworden was aan de nationale
zaak van do Finnen. Onlangs was de wrok
tegen hem uog govoe- door net feit, dat hij in
zijne kwaliteit met de inzameling belast was
van een bedrag van 10,000 mark, dat door
do Finnen moest worden opgebracht als bo-
looning van de politie van Helsaugfors voor
haar godrag op 24 Januari, toen zij een ar-
beideraoptocht uiteen joeg, waarbij 15 perso
nen gewond werden en oen gedood.
Do Now je Wrenya toont zich maar half
voldaan over het handelsverdrag met
Duïtschland, omdat dit liet volle gewicht
van dan nieuwen toestand doet neerkomen
op den roods zoo zwaar beproefden Russi
sche» landbouwersstand. Benerziids zijn de
tarieven voor do granen, die Rusland naar
Duitschland uitvoert, verhoogdanderzijds
zijn bdj wijzi van represailles de rechten ver
hoogd, die Rusland heft van don invoer der
Duitsche chemische producten en machines,
landbouwmachines uitgezonderd. Ito Duit-
sche nijverheid moet betalen voor de hinder
palen, dio Duitsahland don Russischen land
bouw in don weg stolt, en do Duitsclie land
bouw wordt bevoordeeld, in Rusland daar
entegen oogst do nijverheid het voordeel van
oeno bescherming, waarvan do Russisoli©
landbouwers nogmaals do kosten moeten be
talen. Aannemende, dat deze koeten gelieel
moeten worden betaald door don landbou
wenden stand, komt dit neer op eene jaar-
lijksuho bolasting van 13,500,000 roebels, die
op dien stand is gelegd.
Vereen igde Staten.
De commissie van buiteniandsclio zaken
van den Senaat heeft hare zittingen ver
daagd. zonder te hebben gerapporteerd over
do arbitrageverdragen met de Europceeche
staten. Niettemin wordt verwacht, dat er
een© schikking tot stand zal komen op dezen
grondslag, dat eene additioneel® bepaling
wordt aangenomen volgens welke alle ge
schillen, die langs scheidsrechterlijken weg
moeten worden geregeld, eerst aan den se
naat worden onderworpen.
Zuid-Amerika.
Buenot-Ayres, 7 Febr. De bladen melden
dat to Cordova de opstand zonder strijd is
geëind gd. De oproerlingen hebben zich on
voorwaardelijk overgegeven. Hunne leiders
zijn gevlucht.
Do minister van oorlog bevestigt et bc
richt van do vlucht der aanvoerders. Dc op
stand is geëindigd. In de geheele republiek
bebbou de spoorwegen Jen dienst hervat De
regeeringstroepen hebb?u Cordova bezet. De
vice-president der republiek, die door do op
standelingen gevangcu genomen was, is weer
in vrijheid.
De oorlog in Oost-Azië.
Van den oorlog rijn de volgende berichtenj
Petersburg7 Febr. Een telegram van Koe
ropatkin meldt, dat in don nacht van Zon
dag op Maandag een afdeeling van den lin
kervleugel, bestaande uit jagers cn kozakken,
onder bevel van Vorst Magaloff een vijan
delijk dorp aan vie L Bij een bajonetaanval
werden 50 Japanners gedood.
Tegen den morgen rukte Japausche infan
terie op, doch daar onze troepen hun taak
volbracht hadden, trokken zij terug, waarbij
zij uog één gevangene maakten.
Wij leden geen verliezen.
Er heerschte 20 graden vorst.
Volgons een bericht uit Tokio van de Daily
Telegraph, zijn in den slag bij Haikoetai
(Sandcpce) 24 Japanse he officieren gesneu
veld, 10 zwaar gewond waaronder generaal-
majoor Tanabe) en 17 licht gewond.
Generaal Mateoemara, die het bevel voerde
bij do bestorming van den Hoogea berg bij
Port Arthur, is aan een beroerte overleden.
Do overgang van het bevel over het
tweede Mandsjocrijeche leger op don korpa-
kommandaut generaal Mvlow schijnt niet
door den slechten geasondineidstoost&nd van
generaal Griponberg veroorzaakt te zijn,
maar veeleer liet go volg te zijn van onveilig
heid tusschen dezen en den opperbevelheb
ber Koeropatkin. Griponberg heeft de Russi-
sohe troepen in de gevechten aan de Hoenho
aangevoerdhij beweert, volgens do verzeke
ring van Franscho bladen, dut hij overwin
naar gebleven zou zijn, als Koeropatkin hem
niet op het kritieke oogenblik in den steek
gelaten had De ergernis daarover moet
Griponberg hebben bewogen, het opperbevel
over het tweede leger in banden van Mylow
over te geven.
Nu wordt., eveneens volgens Fransehe be
richten, verzekerd, dat ook Kaeromtkiu ver
langt te worden teruggeroepen. Een reden
voor dit besluit wordt niet opgegeven, maar
al» Griponberg naar Petersburg terugkeert.,
dan kan het verlangen van Koeropatkin niet
met de oneenigheid tusschen hem en dezen
generaal in verband staan, maar moet. an
dere redenen hebben. In ieder geval zou zijn
aftreden op dit oogenblik een bedenkelijken
demoraliseerenden invloed op het Mandsjoe-
rijscbe leger hebben.
In een bericht van Reuter uit Petersburg
wordt het gerucht van generaal Koeropat
kin's aftreden tegengesproken.
Nosai-Bé, waar do vloot van admiraal
Rodjcstwenskv nu voor anker ligt, is een
klein, aan Frankrijk behoorend eiland, dat
diaht bij do noordelijke punt van Madagas
car aan dc westkust van <ut eiland ligt. Het
ouder bevel van admiraal Dobrotowsky staan
de. uit 4 kruisers en 3 torpedobooten bestaan
de tweede hulpeskader, dat verleden Donder
dag Djiboeti in de golf van Aden heeft ver
laten. heeft ongeveer 8000 zeemijlen af te
jen om naar Nossi-Bé te komen, waartoe
liet een© week zal noodig hebben. Wanneer
Rodjestwensky ook het derde eskader, dat
nog uit Libau moet uitgaan, bij Madagascar
wil afwachten, dan za! hij nog minstens een
paar maanden op de hoogte van Nossi-Bé
moeten vertoeven. De divisie, dio nu van Dji
boeti naar Nossi-Bé onderweg is, hoeft den
8en Januari den Soedaoaai od Kreta ver
laten.
Allerlei
vDe Russische oensuur heeft dezer dar
gen een letterkundig tijdschrift-artikel ver
boden, omdat do auteur daarin van Shakes
peare's „Hamlet" zeide, dat. deze Prins een
zwak en weifelachtig karakter had.
Zulke opmerkingen mochten niet worden
gemaakt over een Prins van Denemarken,
welks Koningshuis zoo nauw met de Russi
sche Keizerlijk familie ia verwant!
vEen schoolarts te Schöueberg, oen der
Berlijnsohe voorsteden, 1 leeft oen onderzoek
ingesteld naar het gebruik van alcohol door
kindereu eu heeft bevonden, dat zeer veel
kinderen bier en andiero dranken mot hun
ouders meêgebruiken en zich vooral op uit
stapjes onbehoorlijk daaraan te „goed" doen,
wat des Maandags aan hot niet-opletten bij
het ouderwijs duidelijk is te bespeuren.
De arts heeft de ongehoorde vrijmoedig
heid gehad, hierover een voordracht te hou
den, waarvan de inhoud door de pers werd
bekend gemaakt. De boleodigde Schone berger
burgers hebben zich toon tot B. en W. ge
wend en deze hebben den onverlaat ontsla-
gcu.
Doch do gemeenteraad hoeft mot alge-
meeno stommen B. eu W. verzocht het ont
slag weder terug te nemen.
vDe Portugee6che visschersstad en bad
plaats Espinho. zoo meldt de Lissabonsche
berichtgever van het Berl. Tageblatt, ver
keert in gevaar van een prooi der zee te wor
den
Een paar maanden geleden begonnen de
golven de stad binnen te dringen en de dicht
st© aan zee gelegen huizen tc bedreigen en
wat eerst een op zich zelf staand geval scheen,
wordt nu een aanhoudend gevaar.
De zoe drong telkens weder de bedreigde
stad binnende eene straat na de andere werd
onder water gezet. Een dicht bij de zee staan
do kerk, welke van den beginnA af aan in
gevaar was, hield geruimen tijd stand tegen
do golven, totdat in een hovigon orkaan het
gebouw instortte. De klokketoron alleen bleef
nog staan, maar nu is ook dio voor het
weid der golven bezweken, te non met
81 huizon, welke gelukkig nog in tijds door
de bewoners waren verlaten.
Daar ter plaats© is nu de zee en zij komt
telkens verder. Do bedreigde huizen worden
verlaten of afgebroken en er bestaat gevaar,
dat langzamerhand de geheele stad zal wor
den verzwolgen.
vIn de jaarvergadering van de „Lon
don and India Dock Company" te Londen,
heeft do voorzitter medegedeeld dat de
zware mist in de laatste weken van 1904
den aandeelhouders ongeveer 1/8 peroent
van hun dividend heeft gekost.
vNaar aanleiding van eon to Parijs ge
velde gerechtelijke beslissing, dat door de
phonographische platen en rollen inbreuk
wordt gemaakt op het eigendomsrecht der
muziek uitgevers, heeft de groot© pbonograc
fonfabriek van Patlie t© Parijs voorloopig
hare werplaatsen gesloten en hare 1500 ar
beiders naar huis gezonden.
vTe Aden is de pest uitgebroken. lederen
dag sterven er een veertig menschen aan
OOST-IND1È.
Yan den civiolen en militairen gouver
neur van Atjeh en Onderhoorighedcn is on
der dagteekemng van 31 December 1904 het
volgende telegram ontvangen
Kapitein van Loijden seintMet peloton
Ininfanterie van uit Pangkalan Beski-,
Kepas- eu noordelijke Sem-Sem-Pakpaks be
zocht. Nergens verzet ondervonden. Kolonne
Colijn, van uit Soelampi Sem Sem binnen
gerukt, had dit landschap reeds verlaten,
vermoedelijk op weg naar Kelasan Pakpaks.
Naar aanleiding overal Pangkalan Belegen
gehouden onderzoek blook plundering slechts
te bestaan in berooving en afmaking van ©en
der inwoners. Hoowel vijf getuigen verklaard
hebben, dat radja Batoe Batoe gesneuveld
zou zijn, zou volgens verklaring van oogge
tuigen hij als aanvoerder van de bende ge
zien zijn. Er zal getracht worden verblijf
plaats radja B&too Batoe op te sporen.
Ouder dagteekening van 29 en 31 Dect.
1904 seinde de resident van Paletnbang als
volgt:
I. In den nacht 23 op 24 dezer overviel
patrouille ouder luitenant Woijerman nabij
Loeboeq Boen boen (Boven-Tabir) vier man
sterke bende van Hadji Djabal. Deze alsmede
panghoelee Kani sneuvolden, beide anderen
hoewel gewond ontkwamen; buit: vier voor-
laadgeweron. twee nistolen en blanke wapens.
Onzerzijds geen verliezen. Zeker© Ma Aril,
betrokken in moord centre leur Kroesen, door
bevolking doesoen Selrng onschadelijk ge
maakt.
II. Bij ontmoeting mobiolo sectics met
bendo Raden Mat Tahir bij Lodboeq Kam-
bing (Box-en Toengkal) sneuvelden Raden
Kentot, neef Pangeran Ratoe, eu werden
twee bendeleden gewondbuit twee geweien
en blanke wapens. Teruggekeerde hoofden
en bevolking van Tandoci leverden twee ge
weren van Radja Poedjang uit. Twintig de
zer verraste patrouille in Kilis schuilplaat^
Pangerons Sin go en Ratoe bij Soengei Ke-
dongdong gevangen genomen een man ©n
oven vrouwen, bloedverwanten dier grooten.
In nacht 24 op 2 dezer nam patrouille on
der sergeant Vroman, navolgende bij even-
bedoelde verrassing ontsnapte personen ge
vangen Toemas Embok echtgenoot© van
Pangeran Singo, Toemas Isa, weduwe van
Pangeran s>oeto Djojo (alias Raden Anom)
en Toemas Beda, vrouw van Raden Achmad.
Naar men uit Makassar aan het Soerab.
Handelsblad schrift, maken de leen vorst van
Boni en zijn zoon, de poengawa (opperbevel
hebber van 't Bonische leger), zich gereed
om een eventueel© expeditie het hoofd te
kunnen bieden. Men wil ook overtuigd zijn
dat zij nimmer zullen wijkenhun eenige
hoop is. als helden in den strijd te sterven,
opdat hun naam tot in eeuwigheid met eere
genoemd zal worden in de geschiedrollen van
Celebes.
Sedert geruimen tijd moeten vele geweren
met ammunitie uit Singapore, tusschen on
schuldige waren verstopt, het land zijn bin
nengesmokkeld men meent wel een, duizend
stuks. lederen dag worden oefeningen gehou
den door de zoogenaamde lijfwacht van den
vorst, onder aanvoering van oud-onderofficie
ren vam ons leger.
Komt het dus tot een expeditie, dan zul
len we vermoedebik heel wat tegenstand on
dervinden meent de correspondent-.
gen wel degelijk naar geloofs-overtuiging ge
vraagd werd, al werd dit door don heer Van
Houten in diens repliek betwist.
Uit eigen ervaring kon Spr. dit
Kameroverzicht
Eerste Kamer.
Vergadering van Dinsdag 7 Februari.
Geopend 11 ure.
Staatsbegrootiug 1905.
Hoofdstuk V (Baunenlandsche Zaken.)
De beraadslaging wordt voortgezet.
De heer V ander DoesdeW ïlleboi
herhaalt zijn aandrang tot pension nee ring
van gemeente-ambtenaren en hun no weduwen
en weezen met steun van rijkswege. Spr.
stelt te volle vertrouwen in de goede inten»
tien der regeering en hoopt dat des» urgente
zaak spoedig zal geregeld worden.
Voorts dringt spr aan op de opneming van
d© gemeentelijk commissarissen van politie
onder de rijksambtenaren.
Ten slotto vraagt spr. eenige nadere inlich
tingen omtrent de centrale werkgevers-risioo-
bauk. Hij zou het betreuren wanneer deze
nobel© uiting van het particulier initiatief
verloren ging.
De Min. van Binnen 1. Zaken (Dr.
Kuyper) zegt dat dc rede van den heer Stork
bij dat hoofdstuk gehouden ljalsem heeft
gedroppeld in de vroeger door hem geslagen
wonde. Twijfelde hij in zijn eerst© rede aan d©
onpartijdigheid des ministers, bij zijn optre
den als bemiddelaar bij werkstakingen, thans
heeft hij gezegd dat hij ge n insinuatie heeft
bedoeld en er misverstand heeft bestaan
De Min. accepteert dit en verklaart hiermede
dit incident afgeloopen.
Wat de benoeming van burgemeesters in
Zuid-Holland betreft, zegt de min., dat het
geen de heer van Houten daaromtrent zeide,
eenvoudig oen pot in is. Waar de stroom
van recommandaties soms leidt tot een vloed
golf. De dwaze verha'en die er loopen omtrent
sommige sollicitaties, zal do min. niet over
treffen door de nog grootere dwaasheid om er
antwoord op te geven. De klacht omtrent de
uitvoering van Rijkswetten geldt slechts ten
deele 's Ministers departement, 't Zelf gover-
nement kan slechts voor een deel gehand
haafd worden. De minister is voor het stelsel
gelijk dit in Oostenrijk bestaat om de
burgemeesters door de gemeenten zelf te doen
kiezen. Principieel kan deze quaeste thans
niet beproken worden. De min. wil met zijne
ambtgenooten wel eens overleggen in hoever
re d© taak der burgemeesters te verlichten.
Aan den heer Scholten deelt de minister
mede, dat de regeling van het aocountant-
wezem in bewerking is. Advies zal worden
gevraagd van handelsmannen. Met betrek
king tot de dubbele verzekering voor de On
gevallenwet deelt de minister mede, dat ook
deze aangelegenheid in behandeling is.
Omtrent de pensionneering der gemeente
ambtenaren verklaart de minister gaarne,
dat er steeds klim mender aanleiding bestaat
voor Rijkssteun. De gelijkstelling van de ge-
meente-commissarissen van politie roet de
rijksambtenaren zal de minister, voor zoo
ver hem betreft, gaarne overwegen.
Thans de opmerkingen omtrent het onder
wijs. Aan hot verlangen om het zangonder
wijs op de schalen te verbeteren in den geest
aio door don heer Van Rerckel werd ge-
wenscht, kan niet worden voldaan, al wil de
minister gaarne overwegen wat er gedaan
kan worden tot veredeling van den volks
zang Aan den beer Woltjer antwoordt de
minister, dat zijn voornemen vaststaat om
het examenbesluit betreffende de eindexa
mens gymnasia. Van de werken van dezen
expert in deze zaak zal de minister dank
baar gebruik maken.
Nu de Drankwet. De minister wijst er op,
dat do hier gehoorde critiek ook vele bepa
lingen gold, roods in de vorige Drankwet op
genomen. Over het geschilpunt betreffende
art. 5 srub 2 kan de minister zich nu niet uit
laten. Van een Amsterdamsdh geval weet de
minister niete af en hij spreekt dus van een
geval. Indien oen geval zich heeft voorgedaan
zooals het hier is voorgesteld, dan zegt de
minister dat de geleden schade niet had
behoeven te worden aangebracht. Hij is dan
ook voornemens daaromtrent in eene circu
laire zijne meening kenbaar te maken.
Wat de 9ociale wetgeving betreft, dankt
den Minister voor den hem gebraohten lof.
Op alle punten zal de minister niet ingaan.
Op de gegeven wenken zal gelet worden. Of
het ontwerp tot wijziging der Ongevallenwet
zal worden gesplitst, zal worden overwogen.
Reeds is men aan 's Min. departement bezig
staten te ontwerpen tot berekening der lucht-
ruimte voor de arbeiders. De maximum-las
ten voor den arbeider bij do verschillende
verzekeringen zal 1 oent per uur in de hoog
st© klassen. In gemoed© vraagt de Min. aan
onze nijverheidsmannen, of dat cijfer onze
industrie zou kunnen doen kantelen. De Min.
zal zich niet laten uitlokken; hi kan dat
niet doen en thans ter will© van de sociale
wetten.
De Minister apprecieert hetgeen de heer
Stork t© dien aanzien gezegd heeft. Het is
'a Min. streven geweest, bij zijn ontwerp
ziekte-verzekering, zooveel mogelijk over te
laten aan het particulier initiatief.
Bij de replieken constateerde de heer
Woltjer, dat er onder liberale regeerin
den. Hem was o. a. destijds een leeraars- j
plaats geweigerd, omdat hij Groeniaan was.
Vooras handhaafden de verschillende spre
kers, die repliceerden, het door hen bij hunne
eerste rede ingenomen standpunt.
De heer Stork verklaarde nog, dat hij
gaarne deze regeering nog vier jaren aan het
bewind zou zien, mits zij zich dan maar uit
sluitend met sociale wetten, los van de poli
tiek, onledig hield.
Na een aupliek van den Minister
waarin deze nogmaals opkwam tegen de grief
van partijdigheid bij benoemingen werd
Hoofdstuk Binnenl. Zaken z. h. s. aangeno
men.
Hoofdstuk VI (Marine).
De heer Van Wassenaer van Ro-
sande brengt hulde aan den minister voor
do wijze waarop hij tracht die revolutionaire
begrippen onder onze Marine te beteugelen.
Hij hoopt diat de minister overwinnaar in
den strijd zal blijven.
Ook juicht Spr. toe de aansluiting van het
onderwijs t© Willemsoord aan de H. B. S.
met 5-jarigen cursus. Voorts bepleit Spr. de
opleiding van aspirant-adelborsten te Alk
maar, zooals dat vroeger geschiedde aan de
K. M. A.
De Minister van Marine (vioe-ad-
miraal Ellis) dankt voor de waardeerende
woorden tot hem gericht. Door nood gedron
gen is hij overgegaan tot verwijdering van
minderwaardige schepelingen. Met zorg en
eerst na gezette overweging wordt tot de ver
wijdering overgegaan. Die verwijdering is
geen straf maar een weldaad voor hen die
zich niet Lik de tucht en organisatie kunnen
neerleggen. Natuurlijk mc.u gezorgd worden
voor aanvoer, waartegen op onedele wijze ge
streden wordt. Niettegenstaande alle tegen
werking, neemt de toeloop van schepelingen
op bevredigende wijze toe.
Hoofdstuk VI 1 Marine) wordt zonder hoof
delijke stemming aangenomen.
Hoofdstuk VII B (Financiën).
De heer Laan dringt aan op wijziging
dpr bepalingen omtrent de geheimhouding
aer kohieren van de Vermogens- en Bedrijfs
belasting. Het teekenen der kohieren door
den burgemeester dient te vervallen, in het
belang der geheimhouding. Ook vreest Spr.
dat die geheime stukken wel eens onder de
oogen van anderen komen. Die mogelijkheid
bestaat althans bij ziekte of afwezigheid van
den burgemeester.
De Min. van Financiën erkent dat
de afkondiging der kohieren door den burge
meester een bloote formaliteit is. Voor schen
ding der geheimhouding koestert de Min
geen vrees zoolang geen bewijs daarvoor is
aangevoerd. Er bestaat dan ook geen urgen
tie voor wijziging der bepalingen betreffen
de de bedrijfsbelasting. Bij eene eventueele
wijziging zullen de gegeven wenken overwo
gen worden. Hoofdstuk 7B en 11 (on,voorzie
ne uitgaven) worden goedgekeurd. Besloten
wordt hoofdstuk 8 (oorlog) en de vcstingbe-
grooting te gelijk te behandelen.
De heer S c h o 11 e n dringt er op aan om
de militairen te Groningen ta doen verple
gen in het nieuwe academisch ziekenhuis, rijk
en gemeente zouden daarmede gebaat zijn.
Heden 11 uur voortzetting.
Berichten.
Het diner door de leden van den Raad
van State aan den vice-president van dat
ooilege, jhr. mr, van Swinderen, aan te bie
den en waaraan ook Z. K. H. de Prins, ad-
viseerend lid van den Raad, zal deelnemen,
doch dat wegens uitstedigheid van Z. K. H.
werd uitgesteld, is thans bepaald op Dinsdag
14 dezer in het Hotel des Indes te 'sGra-
De gezant der Amerikaanscbe Unie,
d© lieer Stanford Newell, heeft de residentie
verlaten en bevindt zich te Parijs.
De minister van Financiën maakt oe-
kend, dat op 4 Februari 1905 bdj de betaal
meesters in kas was f 2.886.019,964 en dat
op denzelfden dag door de Nederlandsche
Bank, ingevolge art. llbis van haar octrooi
aan 's lands kas een voorschot was verstrekt
ten bedrage van f 12.132.832,12$.
De oommissie van rapporteurs uit de
Tweede Kamer voor de Tariefsherziening is
gisteren te s Gravenhage bijeen geweest en
zal heden hare werkzaamheden voortzetten.
Politieke redevoeringen.
In het feestlokaal „Willemstraat werd Maan
dag te 's Gravenhage eeu groot© propaganda-
vergadering gehouden, uitgeschreven door de
Antirevolutionaire Propagandachib en de
R. K. Jonge Gaarde, waarin de Kamerleden
mr. M. J. C. M. Kolkman, en ds. A. S. Talma
spraken over „De politieke toestand".
Da zaal was stampvol. Verschillende Ka
merleden der rechterzijde woonden d© ver
gadering bij
Mr. Kolkman begon met de „beginselver-
kwanselarij" van de unie-liberalen en d©
vrijzinnige democraten t© hekelen en wees
er op, d!at de rechterzijde concentratie tegen
concentratie moest stellen.
Voorts verdedigd© hij uitvoerig het regee-
ringsbeleid; verklaarde dat de Hooger On
derwijswet den dood gekost had van vele
senatoren, voor wie men echter „veel betere
exemplaren in de plaats had gekregen.
Hij betoogd© do noodzakelijkheid van de
hoogore invoerrechten en maakte er d© re
geering een verwijt van, dat zij dat wets
ontwerp niet veel eerder had ingediend.
Spr. hoopte, dat d© kiezers hun plicht zul
len doen, opdat men na nog 4 jaar zal kun
nen vragen„toon ons een 8-jarige liberale
regeeringsperiode, waarin zooveel is gedaan
als door dit Christelijk Kabinet."
Na de agitatie voor grondwetsherziening
te hebben besproken, wekte hij pp tot krach
tige samenwerking bij de stembus.
Ben liberaal kabinet, aldus eindigde Spr.,
zal niet kunnen regeeren zander steun der
socialisten. Alle pogingen tot concentratie
der gematigde partijen loopen op mislukking
uit Slechts twee kampen zijn mogelijk:
het geloof en het ongeloof'.
De heer Talma besprak de tegenstelling
rechts togen links en verklaarde te dien op
zichte het volgend©: De leden der rechter-
II JJHBB
zijd© gaan uiteen in d© diepste verschilpun
ten en achten die heilige overtuigingen juist
de hoogst©. D© mannen der linkerzijde kun
nen echter niet samen-voelen, samen-strijden
als de mannen der rechte' zijde, hoe diep hun
verschillen ook mogen gaan.
De mannen der Linkerzijde moeten echter
samen vechten bij de stembus.
De heer Borgesius moet het echter niet
prettig vinden, dat hij achter zijn rug een
handje moet geven aan den heea- Troelstra,
die de liberale partij heeft uitgescholden
voor een oude knol, die met een bom jene
ver moet worden aangevuurd.
Dat w ij echter wiel, z ij niet kunnen sar
men-strijiden, is zeer eenvoudig te verklad-
ren w ij heb ben gemeensohap in onze liefde
zij hebben gemeenschap in hun haat.
Dat dr. Kuyper de liberalen paganistea
heeft genoemd, verklaarde Spr. voor onjuist.
Voorts verdedigde Spr. uitvoerig de handhar
ving der christelijke beginselen ook op staat
kundig gebied.
De liberalen hebben voor den godsdienst
niets over dan een zekere neutraliteit, van
minachtende neutraliteit tot sympathieke
neutraliteit doch steeds neutraliteit. Zij
voelen zich door de godsdienst bedreigd in
hun opvatting der moderne staatsorde. Wan
neer ons volk echter wegzinkt tot modern
heidendom, dan zijn do liberalen daaraan me
deplichtig.
Wat ons te zamen bindt, is de gemeen
schappelijke liefde, die uit één wortel op
bloeit. Het is een wonderlijk samenraapsel,
die rechterzijde in de Tweede Kamer. Er zijn
er onder, die rood zijn en conservatieven
kerkelijken en lieden die breed en ruim in
hun opvattingen zijn. Toch zijp we het sa
men wonderlijk eens. Men zal mi^nhipi» zeg
gen dat komt door de voorafgaande oonven-
tibels, waarin wordt uitgemaakt wat ieder
mag zeggen. Maar Spr. constateerde, dat de
verschillende groepen der rechterzijde zelf
standig zijn opgetreden. En toch, na 3j jaar,
is de coalitie hechter en vaster dan oodt.
Rechtvaardigheidsbesef mist de linkerzijde
allerminst. Maar sociale hervormingen zijn
niet te bereiken door het zoeken van een
compromis tusschen altruïsme en zelfzucht.
Men heeft oen beginsel noodig dat alles sar
menaoudt. Dat mist de linkerzijde.
Ten slotte wees Spr. er op, dat de velen
aan de rechterzijde enkel oen liberaal blad
lazen, waardoor het liberale principe dage
lijks in hen wordt geïnfiltreerd.
„Wij moeten", aldus eindigde deze Spre
ker, „trouw zijn aan dit ministerie. Wij drar
g»n een banier waarop geschreven is de
heilige naam van Christus. Spr. zelf zou die
banier nooit gekozen hebben; maar nu wij
die dragen eu de linkerzijde er ons op aan
ziet, moeten wij er van doordrongen zijn dat
het beter is met eerlijke middelen te sneuve
len dan met oneerlijke middelen te zegevie
ren. We zouden er onzen God niet voor kun
nen danken."
Kamerverkiezing 19 05. De
■verschillende liberale kieavereenigingen in het
district Ridderkerk zullen in haar ver
gaderingen te beslissen hebben tusschen de
hceren A. Smit en Van Bilderbeek, die bei
den voor de herstemming als candidaat van
de Centrale Liberale Kiesvereeniging in aan
merking komen. Vrii algemeen wordt het slan
gen van de candidatuur van den eerstge
noemde zeker geacht. De kiesvereenigingen,
die eerst den heer Zimmerman, burgemeester
van Dordrecht, om diens bekwaamheid can-
dideerden, zullen zich nu hoogstwaarschijn
lijk bij de voorstanders van de candidatuur-
Smit aansluiten. Deze heeft als oud-lid (hijl
heeft dit district tweemaal vertegenwoordigd)
en om andere redenen veel invloed en veel
vrienden, vooral onder de „kleurlooze mid
denstof Wat de politieke kleur van deze
candidaten betreft, van beiden is getuigd, dat
zij in dit vierjarig tijdperk niet medegaan
met hen, die op een blanco artikel 80 aan
sturen. Hoe dus de uitslag ook rij, de cau-
didaat der Centrale wordt alleen een tegen
stander van de beweging tot Grondwetsher
ziening. (N. Ot.)
Naar men verneemt heeft mr. Tymen
de Vries, die reeds van christelijke democrati
sche zijde in het district Amsterdam IX voor-
loopig candidaat werd gesteld, te kennen ge
geven dat hij noch in dat district, noch in
oenig ander kiesdistrict des lands eene can
didatuur zal aanvaarden.
Uit Druten meldt men aam de N. R Ct.
Uit de beste bron verneem ik, dat de heer
Travaglino besloten heeft rich in Juni a. a
niet meer verkiesbaar te stellen.
Grave. Van zeer bevoegde rijde wordt
aan „Het Huisgezin" gemeld, dat omtrent
het aftreden van den heer Friesen en de
candidatuur van den heer Harte, minister
van financiën, in het district Grave nog:
niets met zekerheid kan worden gezegd.
W a a 1 w ij k. De „Echo van het Zui
den" deelt mede, dat mr. J. Loeff nog geen
candidatuur in het district Waalwijk heeft
aanvaard.
Tot adjunct-commiezen ter gemeente
secretarie van Amsterdam rijn benoemd de
heeren J. M. Ie Marchand, J. Laansvelt, A.
van Amstel en W. de Vries K.Fzn. aldaar.
In de gisteren gehouden ritting var.
den gemeenteraad van Hoorn is de nieuwbe
noemde burgemeester, de heer H. W. Ce
Joncbeere, vroeger burgemeester van Texjl,
geïnstalleerd.
Bij de gisteren te Den Helder gehou
den stemming ter verkiezing van een raads
lid in het 2e kiesdistrict rijn uitgebracht 694
geldige stemmen. Gekozen is dr. J. C. v. d.
Berg, lib., met 358 stemmen. Op den heer
M. A. Kolster, r. k., zijn 336 stemmen uit
gebracht.
De gemeenteraad van Zandvoort heeft
afwijzend beschikt op een verzoek der E. N.
E. T., om een tweede eindpunt der electri-
sche tram aan den boulevard de Favange,
waarvoor een tramlijn zou gelegd moeten
worden door Kostverlorenweg, Zeestraat,
Piet-Heinstraat en Burgemeester-Engelberts-
8traat.
De minister van koloniën brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat voer acht
gediplomeerde Nederlandsohe artsen, die den
leeftijd van dertig jaar niet overschreden
hebben, de gelegenheid bestaat om te worden
