1°. 399. Tweede Blad.
3d" Jaargang.
Woensdag 31 Mei 1905.
KOLONIËN.
BINNENLAND.
AKIERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS
Per 8 maanden roor Amersfoort f 1.25.
Idem franco per post1./5.
Afzonderlijke nummers- <1.05.
Deze Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen.
Adrertentiën, mededeelingen enz., gelieve men vóór 10 uur
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF Cf Co.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnuinnier 66.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
f 0.75.
- 0.15.
Van 1—5 regels
Elke regel meer
Uroote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan voordeelige bepalingen tot
het herhaald adverteeren in dit Blad bij abonnement. Eene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
OOST-INDIÊ.
De correspondent te Bataivia van de Te
legraaf seint:
Resident Brugman zal den 15 Juni te
Badjowa een ultimatum stellen aan Boni.
De omtrek van Paré-Paré is door de be
volking ontruimd.
Vorst Adfja Tapparang zond gesloten con
tracten aan den gouverneufr van Celebes
terug.
Vorst Sidenteng vluchtte het gefoergte in.
Er heeft nog geen gevecht plaats gehad.
Een compagnie onder kapitein W. H. Sdheij
is te Makasser aangekomen.
„Van verschillende zijden werd reeds \ye-
weerd. dat de vorst van Goa niet openlijk
bepaald vijandig tegen ons zou optreden,
omdat hiji te veel eigendommen in Makas
sar bezit, zoodat het ons gemakkeiij'k zou
vallen dien .potentaat in een niet alleen bij
Aziaten gevoelige plek, den geldbuidel, te
treffen. De vorst van Goa» zal, meenende
gegronde grieven tegen ons te hebben,
brachten, overal onrust te stoken en zelf
aoliter de schermen te blijven. Zoo wisten
Goasche prinsen reeds de onveiligheid -op de
grenzen van ons gebied te doen toenemen
en voornamelijk de Tobadjing (bewoners van
de zuidelijke vlakte van Goa) tot rooverijen
op klaarlichten dag aan te zetten.
Zoo zal de vorst van Goa, handig gebruik
makende van de ontevredenheid, die de be
zetting van Paré-Paré door óhze troepen bij
Sidenreng moest opwekken, de tot het Adja-
Tapparangsche verbond behoorende staatjes
tegen ons in het harnas hebben gejaagd, en
als gevolg daarvan zegden die staatjes het
met ons gesloten contract op.
Tot het Adja-Tapparangsohe verbond be-
hooren de Westelijk van liet meer van Tem
pé of Tapparang Karadja (Ad ja Tappa rang
beteekent West van het meer, d. i. het meer
van Tempé) gelegen staatjes Sidienreng, Sa- I
wietto, Alita, Soeppa en Rappang. Zij maken
allen deel uit van de staten, die door toe
treding tot het Bongaalsche tractaat, bond-
genooten van de Oost-Indische Compagnie
geworden zijn. j
Waarom is nu Sidenreng ontstemd over
do bezetting van Paré-Paré? Deze plaats is I
na Makasser de bloeiendste havenplaats van
Celebes. Zijl is gelegen op de Westkust aan
de baai van Paré-Paré in het rijik Siden-
renv. Hoewel dit staatje reeds in 1824 Paré-
Paré met omliggend terrein aan het Neder-
landsc'h gouvernement in eigendom afstond,
heeft de Indische regeering er nooit feite
lijk bezit van genomen, en gaf het die plaats
in bewaring aan den vorst van Sidenreng.
Begrijpelijk is het, dat in de troebele tijden,
die Celebes in de laatste jaren mede maakt,
het bezetten van Paré-Paré na lange jaren
van onthouding ontstemming verwekt, hoe
wel de Indische regeering formeel in haar
recht is. Paré Paré vormt, een voor de aan
staande operatiën tegen Boni zoo gewichtig
punt, dat het te begrijpen valt, dat tot de
bezetting er van is overgegaan, trots de mis
schien op te wekken gevoeligheid van Si
denreng. Waar Sidenreng zich genoodzaakt
achtte het contract met ons op te zeggen,
ziin de andere staten van het Adja^Tappa-
ramgsahe verbond gevolgd.
Dat ooik het landschap Maiwa het noodig
vond aan de beweging deel te nemen, is als
mede zeer goed te verklaren èn uit de lig
ging van dat staatje èn uit de gemeenschap
pelijkheid van belangen met Sidenreng.
Maiwa is een landschap, dat behoort tot het
hondgenootschap Masenrempoeloe en grenst
ten N. aan Enrekang en Boeri, ten oosten
aan Sidenreng, ten Zuiden aan Rappang
en Sidenreng, ten westen aan Sawietto. De
bevolking van Maiwa wordt ruw geschat op
20,000 zielen. Aan het hoofd staat een vorst
of vorstin, bijgestaan door een rijksraad,
waarvan leden zijrn een iSoelewatang, een
Pabitjara, 4 Matowa's en 4 Tarata's. Deze
rijksraad kiest den vorst (in den laatsten
tijd :n overeenstemming met den vorst van
Sidenreng), die van zuiver vorstelijk bloed
moet zijn en moet afstammen van het vor
stenhuis van Sidenreng. Uit een en ander
volgt, dat er voor Maiwa wel redenen be
staan Sidenreng in het verzet te steunen.
Te Paré Paré is onlangs een benting op
gericht en den 20sten April jl. bezet door
eene compagnie van heb 6de bataljon infan
terie (de 3de compagnie, Amboneezen) onder
commando van den kapitein der infanterie
jhr. C. T. Goldman, die onder zijne bevelen
iheoft den 1. luitenant H. C. Wempe, de
2. luitenants P. W. A. Meyer en J. A. van
Helsdii'gen, alsmede den officier van ge
zondheid 2de klasse L. Ligtenstein. De ben
ting is zeer frisch gelegen op de berghelling
aan de baai. De bezetting heeft tot taak den
invoer naar Boni langs de groote wegen van
Paré Paré over Masepe (24 K.M.), Wattaë
Tempé, Pampansea, Timoeroeng (6 K.M.)
naar Palima of over Lantja (20 K.M.) naar
Palakka cn Boni (6 K.M.) zooveel mogelijk
te beheersdhen. Later zal waarschijnlijk van
uit Paré Paré tegen de westelijke grens van
Boni geageerd worden.
Dat de kroonprins van Sidenreng, na te
genover den heer J. A. G. Brugman een
vijandige houding te hebben aangenomen,
gevolgd door de geheele bevolking op de
vlucht sloeg, bewijst, dat er het noodige
respect voor onze wapenen inzit. Krachtig,
kan het zijn spoedig, ingrijpen zal alleen
in staat stellen den Celebeschen warboel in
orde te brengen.
Ten slotte de medJedeeling, dat eene In-
disohe compagnie te velde ongeveer 150 ge-
weerdragenden telt.''
D j a m b i. Uit Stoeroelangoen seinde
de resident van Palembang onder dagteeke-
ning van den 22en April als volgt:
Controleur Boven-Ratang-Hari kreeg te
Tandjong stellig bericht Pangeran Ra toe
c. s. uitgeweken naar Padang-Lawas, waar
hij zioh schuil houdt bij zijre zuster Toemas
Ketoet nabij Tepoengkoer. Patrouilles in
BOven-Soemai, Kloempang-Resar en Langsi-
sip troffen geene kwaadwilligen aan. Raden
Mat Tahir trok door Djoedjoehan naar Bo-
ven-Tebo. (Java Ct.)
De Lampongsche districten.
D? Java-Bode van 18 April schrijft:
Na Deli, de Lampongsche districten.
Ook daar schijnen toestanden te heerschen,
die niet door den beugel kunnen.
Er is contract-arbe'd en er is vrije arbeid
f p de weinige partculiere ondernemingen, die
nog bestaan in dit zuidelijkste gewest van
Sumatra, maar het schijnt een open vraag,
welke soort aanleiding geeft tot de meeste
malversatiën.
Er is oneenigheid tusschen de ambtenaren
van het binnenlandsch bestuur en de parti
culiere ondernemers en ook tusschen dezen
onderling.
De ernstigste beschuldigingen worden van
lieide zijden zoo bij den gouverneur-generaal
als den procureur-generaal ingebracht en wel
van zóó dringenden aard, dat een justitieel
onderzoek geen uitstel meer kan lijden, niet
tegenstaande reeds een der ambtenaren van
het Bataviasehe parket op onderzoek uit is
naar Palembang.
'ergisteren werd den procureur-generaal
telegrafisch verzocht, den officier van justitie,
mr. J. L. T. Rhemrev, uit te noooigen, zich
onmiddellijk ten paleize te Buitenzorg aan te
melden. Heden namiddag reeds vertrekt de
officier als regeerings-commissaris naar
Telokbetong.
Deze reis houdt, naar het Bat. Nbld. ver
neemt, verband met een aanklacht, door mr.
J. F. Dijkstra, landbouwondernemer, inge
diend tegen den resident der Lampongsche
districten, over het doen bouwen van een
lustverblijf in heerendienst.
De zaak wordt van weinig belang geacht,
zegt het Bat. Nbld.
De Java-Bode van 26 April meldt
Heden is de benoemde civiele en militaire
resident der Zuider- en Oosterafdeeling, ma
joor H. N. A. Swart, met den gouverneur-
generaal van Buitenzorg hier teruggekeerd,
na ginds het te volgen beleid in breede trek
ken te hebben besproken.
De nieuwe rc-sident zal van hier uit eerst
de parage voor zijn gezin naar Nederland
regelen, om vervolgens, over Soerabaja, zijne
bestemming te volgen.
Als assistent-resident-secretaris zal hem te
Baudjermasin ter zijde staan de tegenwoor
dige assistent-resident van Kendangan, L. M.
Vonck.
Leger des Heil s. Wij lezen in de
Jaw a-Bode van 15 April
„Heden ochtend ontvingen wij bezoek
van de heeren Brouwer en Soheffer, officie
ren van het Leger des Heils, van Semarang
hierheen gekomen om de, heden per stoom
schip Koning Willem III uit Nederland
aankomende collegae» te verwelkomen, en
naar Semarang, waar het hoofdkwartier is
gevestigd, te geleiden.
„De nieuiw aankomenden zijn de briga
dier en mevrouw Van Rossem en nog zee
andere officieren, waardoor het. aantal de
zer stille arbeiders tot 22 klimt.
„Toen tien jaar geleden de heeren Van
Emmerik en Brouwer als pioniers van het
Leger hier verschenen, geloofde men alge
meen. dat het werk van deze zendelingen
vruchteloos zou zijn, en dat Indië niet het
land was, waar veel zieltjes te redden zou
den zijn. De ondervinding heeft anders ge
leerd. Vooral te Semarang ddet het Heils
leger in stilte veel en nuttig werk, o. a. door
evangelisatie, door ziekenverpleging, door
opwekking tot het goede, door zijn militair
tehuis en door het beheer, dat het voert
over hetgeen door het Semarang-oomité voor
zieke en behoeftige inlanders is tot stand
gebracht. Ook te Rembang, te Pati, te Sa-
poer an en hier ter stede zijn afdeelingen
gevestigd.'
Kameroverzicht
Eerste Kamer.
De eerste spreker was gisteren bij
de behandeling der onder wijp-niovelle de
heer Van Weideren Ren>gers, cie
op wees, dat het lot van het ontwerp
feitelijk reeds beslist was. De grond
wettige bezwaren tegen het ontwerp aange
voerd deelde hij niet. Wel was voor hem een
ovei wegend bezwaar, dat het bijzondere on
der wi je ruime bijdragen uit de Staatskas zal
krijgeu, terwijl de gemeenten voor het open
bare onderwijs niets meer zullen krijgen.
Het wetsontwerp werd verdedigd door de
heeren Waller en Hovy, die beiden een
historisch overzicht gaven van den school
strijd.
De heer Van Houten bestreed het
wetsontwerp uitvoerig. Ook hij trad in eenige
historische herinneringen en kwam op tegen
de stelling van den minister, dat deze wet de
concientie-vrijbeid van den arme zou waar
borgen. Z. i. is het het doel in het bijzon
dere onderwijs een machtsmiddel te hebben
en om dit te misbruiken.
En wat de financieele regeling aangaat,
staat het z. i. volstrekt niet vast waarvoor
nu eigenlijk de 2h millioen zullen worden be
steed Voor het onderwijs? Men weet 't niet.
Maar dan zal 't misschien komen in de kas
van de leiders der verkiezingscampagne of
dienen tot verhooging der tractementen van
de predikanten.
Hoe meer subsidie de bijzondere school
krijgt des te meer nadert zij tot een open
bare
Vooral ook met het oog op de financieele
regeling achtte hij het wetsontwerp onaan
nemelijk.
De heer Van Vaderschoot van
der Gracht verklaarde het openbare on
derwijs geen kwaad hart toe te dragen, doch!
thans is er een voorkeur voor het bijzondere
onderwijs merkbaar. Voor kleine schooltjes
is hij niet zoo bevreesd, en bij verklaarde
ten slotte, dat deze wet niet is een partij wet,
doch dat zij zal strekken tot heil van het
land.
De behandeling werd daarna verdaagd tot
Woensdag.
Berichten.
Twetde Engelsoh-Oeensoh-
Nederlandaohe samenkomst te
Kopenhagen
(1425 Augustus 1905.)
Hollanders, die liet plan tot dec'neming
met zich omdragen, worden door deze namens
miss Butlin beleefd uitgenoodigd zich spoe
dig te décideeren en zich definitief aan te
geven bij" dr. J. M. Hoogvliet, Weimarstraafc
la, 's Gravenhage.
Zooals men zich herinnert, heeft het idee
van deze samenkomsten de volle sympathie
au personen als prof. Kernkamp, Marcellus
Emants, mevr. Logemanv. d. Willingen e. a.
In de Deensche hoofdstad heeft voor Ne
derland e i de Hollanders zelden e ;i leven
diger belangselling geheerscht, dan juist in
deze dagen.
Er zijn druk bezochte voordrachten over
Nederland gehouden, tijdschriften verschenen
in rood-wit-blauwen omslag, enz.
Het negental Hollanders, die verleden jaar
de samenkomst bijwoonden, brachten alle
zonder onderscheid de aangenaamste herin
neringen daarvan mee.
Een tweede „Zwerver." Vrijdag
middag trok een vaartuig, tot een woonschip
ingericht, in heb Rapenburg, bij de univer-
siteits-bibliotheek te Leiden, de bijzondere
aandacht niet. alleen door den naam „Wee
moed," maar ook en niet minder door een
opschrift ia den mast gethangen Besmette
lijke ziekte „Febris Laborica.''
Men vertelde er ook aan ons bureel, schrijft
het „L. B.", allerlei dingen van. Daar zou
den zoo luidde de lezing die het ten slotte van
al de andere won, studenten wonen, die het
niet met de gewone levensbeschouwing eens
waren, die er allerlei vreemde gebrv'ken had
den ingevoerd enz., enz. Wij zijn daarop eens
op informaties uitgegaan en vonden, dat in
het vaartuig woonden twee heeren, de stu
dent in de 'echten W. A. C. van Dam cn
do kunstschilder J. L. Bron.
De heeren ontvingen ons vriendelijk en
waren gaarne bereid alle mogelijke inlich
tingen te geven.
De heer Van Dam, een zeer sympathieke
persoonlijkheid, deelde mis mede, dat hij. die
zich los wilde maken van de conventie en zich
aangetrokken gevoelde tot de natuur, het
vorige najaar dit. vaartuig had gekocht om
het met zijn vriend, den kunstschilder, te be
wonen.
Dc laadruimte werd overdekt en tot eon ge
zellige kamer ingericht, aardig geschilderd
en behangen met kunstproducten van den
schilder zelfde schuit, een dorpskerkje van
de Brasemerineer gezien cn andere. De kajuit
was ingericht tot een slaapstede.
In het voorste gedeelte bevindt zioh een
klein vevtrekje, dat voor studeerkamer dienst
doet. Ais d. heer Van Dam da.»r zit, is üij
omringd door boeken en heeft een prach
tigen kijk naar buiten. Do heer Bron maakt
%ijn schetsen bij voorkeur op het dek.
Liefst zwerven zij op de Brasemermeer,
maar de student denkt spoedig zijn candi-
daatsexamen te deen en daarvoor heeft hij
de academiestad noodig.
Hij is nog altijd korsplid en leeft met zijn
collega's op goeden voet, doch zou niet graag
weer op zijn kamer terug willen. Beide hee
ren zien er dan ook zeer welvarend uit air
echte zonen der natuur.
En wat beteekent nu dat opschrift in der.
mast zal menig lezer vragen Dat is in goen
Hollandsch ertaald „Wcrlcziekte" of „Werk-
koorts," en onze aanstaande candidaat in «'.o
rechten moet nu hard werken en hoopt daar
door lastige bezoekers van het lijf te houden.
De stichting voor Interna
tionalisme. De heeren Eykman en Hor-
rix zijn van hun reis naar Amerika te 's Gra
venhage teruggekeerd
Hun reis moet, zooals men aan L. en V.
van betrouwbare zijde verzekert, niet zonder
resultaat geweest zijn; ja, dr. Eykman is lang
niet ontevreden over den afloop der conferen-
tiën, welke hij daar met den heer Carnegie en
andere voorname mannen had.
Toegelicht door kaarten, heeft hij zijn plan
nen met den heer Horrix ontvouwd en breed
voerig heeft hij tot in de kleinste bijzonder
heden het terrein van den Musscheniberg,
het. duin nabij de Waaldorpsehe vlakte, waar
zij het Vredespa'eis hebben wil, verklaard.
De heeren toonden daarbij aan, hoe ge
drongen het Vredespaleis op Zorgvliet in de
toekomst zou komen te liggen, wanneer uit
breiding van stratenaanleg gaat geschieden
en wezen daarbij als gunstige tegenstelling op
de geprojecteerde plannen der „Foundation of
Internationalisme/' waar h<t vredespaleis als
triomftempel der beschaving zich hoog boven
.'les uit verheffen zal.
De verschillende verdere plannenInter
national academv of Pedagogy, Hygiëne and
Economy, het Institute of Pedagogical reform.
Hvgeiati reform. Economical reform (wored
canital) werden zeer toegejuicht,
In Amerika bleek mou van de locale toe
standen uitnemend op do hoogte te zijn, en
toegegeven noest worden, dat beter voldaan
k; worden aan den eisch van den bouw van
bet Vredespaleis nabij een park door het op
dr. Eykman's terrein te stichten, dan op
Vader Cats, gronden.
Wanneer de Regeering het plan-Vredes-
jaleis-Zorgvliet zou laten varen ea de voor-
ceur aan dr. Eykman's terrein zou geven,
zou de heer Carnegie lang niet ongenegen
zijn om dr. Eykman's schoone plannen krach
tig te steunen.
De N. Ct. meldt-, dat dr. Bijkman en de
heer Horrix, als promotors van het plan
Eijkman-Stead-Carnegie zich in contact ge
steld hebben met de directie der Zuid-Hol-
landsche Electrisohe Spoorweg-mij., naar
men vermoedt, om te komen tot samenwer
king, wat betreft den aanleg van stations en
holteplaatsen der nieuwe clectrische lijai ter
hoogte van de plaats, waar dr. Eykman's
Inter nationa.polis zal moeten verrijden.
De nieuwe haring. Van de ear
s'c partij nieuwe Hollandsche haring. Don
derdag jl. van Vlaardïngen aangebracht, van
den logger VI. 74, Johanna Saturna, schip
per H. L. Hoogendijk, reeder J. H. Warneke,
is floor dien reeder een proefje gezonden aan
H. M. de Koningin te Amsterdam.
De meeste vaartuigen der
Scheveningsche visschersvloot
zijn deze week voor het laat*', uitgegaan ter
verschvisseTierij.
De berekening van de besomming der vioot
'ter trawlvisscherij is van af 1 Januari
143042.30 tegen, f 127467.05 in 1901
School- en Kerknieuws.
Akte-examens. De Min. van Bin-
nenlandsche Zaken brengt ter kennis, dat dit
aar: dc examens ter erkrijging van akten van
lekwaamheid tot liet geven van lager ondeT-
wijs in de Fransche taal zullen worden gehou
den in de maand Augustus, zoo noodig ook in
het laatst van Juli, in weike maand ook voor
diegenen, welke voornemens zijn zich dit jaar
aan hot examen voor de akte B middelbaar on
derwijs voor Frunsche taal en letterkunde te
onderwerpen, gelegenheid zal bestaan om, zoo
zij dit wenschen, 'het taalkundig gedeelte van
<1 it examen af te leggen, terwijl het letterkun
dig gedeelte op don gewonen tijd, n.l. de maand
December, bepaald blijft. In het eerste (taal
kundig) gedeelte van het examen u voor de
Fransohe taal zal ook worden opgenomen „de
letterkunde der middeleeuwen", 'wanneer zulks
door de adspiranten wordt gewenscht do exa
mens voor de Engelsche en Hoogduitsehe talen,
zoowel voor het lager als voor bet middelbaar
onderwijs, zullen worden gehouden in de maand
Augustus, zoo noodig aanvangende in het laatst
van Juli die tot het geven van onderwijs in
de gymnastiek, zoowel voor dc akte lager onder
wijs (vak s), bedoeld in art.. 65 van de wet op
het lager onderwijs, als voor het middelbaar on-
derwüs zullen worden gehouden in de maand
Augustus, oo noodig ook in de eerste dagen
van September die tot het geven van lager en
middelbaar onderwijs in de land- en in do tuin
bouwkunde en voor middelbaar onderwijs in dc
houtteelt zullen worden gehouden in de maand
Augustus, en zoo noodig ook in de eerste dagen
van Septemberdie tot het geven van lager
onderwys in het handteekenen, bedoeld in art.
65bis van dc wet op het lager onderwijs, zullen
worden gehouden in de maand Augustus, zoo
noodig ook in de tweede helft van Juli, en dio
voor middelbaar onderwijs in hand- c-n recht
lijnig teekencn en de perspectief en die voor
boetseeren, in de maand Augustus, zoo noodig
ook in het laatst van "uli.
Zij, die zich aan deze examens wenschen te
onderwerpen, moeten zich vóór 21 Juni bij het
Dep. van Binncnl. Zaken aanmelden, 'bij schry-
ven op ongezc»gcld papier, met nauwkeurige en
duidelijke opgave van naam. voornamen (voluit,
geschreven), woonplaats, adres, en van de be
geerde akte, en, voor zooveel noodig, met over
legging van de roods verkregen akte van be
1 kwaainhoid, waaruit de wettelyke bevoegdheid
om het examen af te leggen, of het recht op de
hij de wet. verleende vrijstelling van eenig deel
van het onderzoek moet blijken.
Zij wier aanvragen op 21 Juni het Departe
ment van Binnenlandsene Zaken niet hebben
bereikt, kunnen niet tot de examens worden
toegelaten. (St.-0t.)
Examen toekenaar aan het
kadaster. De Min. van Financiën maakt
bekend dat. in het voorjaar van 1906 te 's-Gra-
venhage een examen zal worden gehouden voor
de betrekking van teekenaar van het. kadaster
dat het examen voor iederen candidaat drw
dagen zal duren, en zal loopen over de volgen
de onderwerpen het maken van nauwkeurige
copieën in potlood van kadastrale kaarten het
teekenen en verder opwerken van kadastrale
kaarten het samenstellen van hulpkaarten in
potlood uit minuutplan en bijblad het kaar-
toeren van eenvoudige opmetingen liet bere
kenen der inlioudsgrootte van perccelon, uit
makende eenvoudige veelhoeken het opmaken
van staten No. 75 hetcopieeren van veldwerk
het. bijwerken van plans. Het aantal te vervul
len plaatsen zal ten minste 10 bedragen.
Nader© bijzonderheden bevat de „Staatscou
rant" No. 124.
Examens teekenen M. O. Bij be
schikking van den Min. van Binnenl. Zaken i9
bepaald, dat de commissie, belast met het exa-
mineeren van hen, die eene akte van bekwaam
heid wenschen te verkrijgen tot het geven van
M. O. in hand- en rechtlijnig teekenen en boet
seeren. voor het jaar 1905 zitting zal houden te
Rotterdam, en zijn benoemdtot lid en voor
zitter dier commissie H. J. de Groot, inspec
teur van het middelbaar onderwijs, te 's-Gra-
venhage tot lid en ondervoorzitter dr. Cardi-
naal, hoogleeraar aan de Polytechnische School,
te Delfttot ledendr. J. F. van Bemmelen,
leeraar aan het Gymnasium en aan eene H. B.
S., te 's-GravenhageJ. Bubberman, leeraar
aan de Rijks H. B. S. en aan de Burgeravond
school te Leeuwarden P. Doorn, directeur der
Ambachtsschool en der avondvakteekensohool
te H'aurlem H. Ellens, leeraar aan de kunst-
nijverheidsteekenschool „Quellinus" te Amster
dam. wonende te Santpoort H. C. Grosje-an,
leeraar aan de Kweekschool voor machinisten
en aan de avondteekenschool voor handwerks
lieden te Amsterdam Bart. van Hove, hoog
leeraar aan de Rijks-Academie van Beeldo de
Kunsten te Amsterdam E. Jelsma, directeur
der eerste Ambachtsschool en der avondteeken
school voor handwerkslieden te Amsterdam
W. Kromhout Czn.. 'eeraar aan de Rijk-nor
maalschool voor teekenonderwijzers en aan de
Rijksschool voor kunstnijverheid te Amsterdam
A. D. V. W. Lichtenbelt, hoofdleeraar aan de
Academie van Beeldende kunsten en technische
wetenschappen te Rotterdam Th. H. A. A.
Molken boer, leeraar aan de Industrieschool van
de Maatschappij voor den Werkenden Stand
te Amsterdam H. Rozenheek, leeraar aan de
Rijks- H. B. S. en directeur der avondschool
voor ambachtslieden te Heerenveen.
(St.-Ct.)
Verdwenen gezangboeken.
In een ingezonden stuk in de Schoonhoven6che
Courant schrijft Ds. M. E. Knappert uit Haas
trecht o. m. het volgende
„Vreemde dingen gebeuren toch in onze
Vaderiandsche kerk. Üit het kerkgebouw der
Nederl. Herv. Gem. te Jaarsveld, waarin vóór
eenigen tijd eene politieke vergadering werd
gehouden en o. a. een kapelaan zich deed hoo-
ren, zijn nu de gezangboeken verdwenen. Zy
waren reeds vroeger uit de banken genomen,
om eene plaats te vinden achter het orgel.
„Ds. M. Jongebreur, die in November 1.1.
naar Veenendaal vertrok, is geen vriend onzer
schoone, Christelijke gezangen. Meermalen hield
hij de gemeente van af den kansel voor, dat hij,
die ©en gezangvers op de lippen neemt, den
afgodendienaar gelijk Zelfs waarschuwde hij
de schare den mond gesloten te houden, indien,
tjjdens de vacature, oen zijner ringbroeders een
gezangvers mocht opgeven. Dies zwegen de
meeste kerkgangers.
„Dit nu is zoo vreemd i :ct. Want de groote
menigte is nog altijd niet bij machte godsdienst
van vormendienst te onderscheiden.
„Vreemder is, dat de gezangboeken van
achter het orgel waren verdwenen, toen een der
kerkvoogden ze wilde doen neerleggen in de
banken, om te worden gebruikt tijdens de vaca
ture. De kerkeraad, met de geheimzinnige ver
dwijning in kennis gesteld, toonde zich in hec
minst niet verbaasd. Op de vraag, den leden
in eene vergadering voorgelegd, of zy eenige op
heldering konden geven, antwoordaon zij ont
kennend.
Nadat een nauwkeurig onderzoek tot niets
had geleid, gaf de consulent, in overleg met
een der kerkvoogdende zaak aan bij den bur
gemeester. Deze wilde hierop liever niet in
gaan, omdat, naar zijne eening, bekendheid
van zulk eene onaangename zaak," aan de Ned.
Herv. kerk niets dan schade kon berokkenen.
„Anderen evenwel, en terecht, zijn van oor
deel, dat onze kerk van meerder licht in deze,
niets heeft te vreezen. En zoo zullen zij hunne
nasporingen voortzetten, totdat do zoo zeer ge-
wenschte en, voor don onderlingen vrede in de
gemeente, zoo zeer noodige opheldering is ver
kregen.
„Och. is er misschien iemand to Jaarsveld,
die onzo kerk dien dienst zou willen bewijzen?"
Dr. J. R. Calenbach, predikant bij do
Ned. Herv. Gemeente te Rotterdam, hoeft be
dankt. voor de benoeming tot rector der vanwege
dc Utr. Zendingsverceniging en het Ned. Zen
delinggenootschap op te richten Zendingsschool.
De 108c jaarvergadering van het Neder-
landsclie Zendelinggenootschap zal gehouden
worden oi« 11 en 12 Juli a. s. in de kapel van
het Genootschap te Rotterdam, onder voorzit
terschap van ds. G. van der Giesen, pred. bij
de Ned. Herv. gemeente aldaar. In die verga
dering zullen de dames N. Eriks, E. Hulsebos,
H. de Ruijter en M. Schoch als zendeling-diaco
nessen worden afgevaardigd, de twee eerstge
noemde naar Modjo-anio en de twe© laatst
genoemde naar de Minahassa.
Op die vergadering hoopt mede aanwezig te
zijn dr. H. Bervoets, zendeling-nrls cn. als zoo
danig geneesheer-directeur van het groote zie
kenhuis voor inlande-s te Modjo-Warno. thans
met verlof hier te lande.
